Vrees voor
uittocht
patiënten
Iepziekte trekt
opnieuw spoor
door Zeeland
Het oude Rome komt in zand tot leven
Du Fossé vrijuit in
zaak stemfraude
Westerschelde kent geen
genade voor milieucursisten
Psychiatrie België sneller
Rapport over
h-tje in Spahr
blijft geheim
Madammen
rollen beurs
serveerster
^mÊÊmÊÊmmm
zeeuwse almanak
Mexico
PZC
MIDDEN
vrijdag 6 augustus 1999
door Roelf Reinders
KLOETINGE - Het centrum
voor geestelijke gezondheids
zorg Emergis vreest dat er een
uittocht van Zeeuwen met psy
chiatrische problemen naar
België ontstaat. Vooral Zeeuws-
Vlamingen kloppen steeds va
ker bij Belgische psychiatrische
instellingen aan. De wachtlijs
ten zijn daar minder lang dan bij
Emergis.
[Vice-voorzitter J. Broeken van
de raad van bestuur van Emer
gis vreest dat nog meer Zeeuwse
patiënten naar België gaan als
de mogelijkheden om over de
grens psychiatrische hulp te
zoeken groter worden. Nu nog
zijn er beperkingen voor men-
isen die in het buitenland hulp
willen. Maar als de Nederlandse
wachtlijsten erg lang zijn, geven
ziektekostenverzekeraars soms
toestemming om elders hulp te
krijgen.
I Het Europese Hof heeft in arres-
Iten bepaald dat landsgrenzen
|en nationale wetten in principe
Igeen belemmering meer mogen
zijn om in lidstaten van de Euro
pese Unie hulp te zoeken. „Dat
betekent nog zeker tien jaar
vechten over wat daar nu pre
cies instaat", zegt Broeken.
Toch is hij bang dat als er een
einde komt aan de nog bestaan
de beperkingen, de Zeeuwse
psychiatrische patiënten Emer
gis links laten liggen en voor de
snelle hulp in België kiezen.
,Als het gaat om de kwaliteit
van de inhoudelijke zorg scha
men we ons niet. Wel waar het de
snelheid van de aangeboden
hulp betreft. Maar eigenlijk be
paalt ook snelheid de kwali
teit."
Broeken zegt dat Emergis na
denkt over verbetering van de
concurrentiepositie van de
Zeeuwse psychiatrie. De instel
ling heeft het al wel voor elkaar
gekregen patiënten die hulp
willen binnen een week te on
derzoeken. „De patiënt weet
binnen een week waar hij aan
toe is", zegt Broeken. „Maar is
opname nodig, dan is er een pro
bleem, omdat dat niet onmid
dellijk kan."
Depressies
Om de wachtlijsten aan te pak
ken, probeert Emergis nieuwe
vormen van zorg op te zetten,
waarbij opname in het zieken
huis niet meer nodig is. „Het
aantal bedden is de bottleneck",
zegt Broeken. Patiënten moeten
zoveel mogelijk ambulante hulp
krijgen: hulp thuis of hulp
waarbij de patiënt maar heel
koi-tbij Emergis hoeft te zijn. Zo
begint het centrum binnenkort
met semi-ambulante behande
ling van mensen met angsten en
depressies.
De ontwikkeling van nieuwe
vormen van zorg om de wacht
lijsten te bestrijden, kost vol
gens Broeken veel energie en
deskundigheid. „We doen veel
aan interne scholing. En dat
kost geld. Maar we krijgen hier
voor niets extra's." Toch komt er
volgens hem geld voor de nieu
we zorgprogramma's vrij, om
dat Emergis efficiënter is gaan
werken.
door René Hoonhorst
ZEEBRUGGE - De twee voor
gaande jaren stonden Belgi
sche steden en een stukje
Vlaamse geschiedenis (de Gul
densporenslag) centraal op het
strand van Zeebrugge. Dit jaar
willen de zandkunstenaars
van het Haagse bedrijf Inaxi
Holland méér losmaken dan
herkenning. Of, zoals project
leider Eppo Vogel het stelt, ze
willen de bezoekers 'een ver
haal vertellen, iets leren'.
De sand sculptors, beeldhou
wen met zand is een interna
tionaal vak, kozen voor een
verhaal uit de geschiedenis:
'Veni, vidi, vici - de bloei en de
ondergang van het Romeinse
Rijk'. Vogel haalt aan dat in
Brugge, net als in het nabije
Nederlandse Aardenburg, in
gebouwen en infrastructuur
behoorlijk wat sporen uit de
Romeinse tij d zij n terug te vin
den. Maar hij geeft direct toe
dat het feit dat de Romeinse
historie spectaculair is uit te
beelden zeker zo belangrijk
was. Romulus en Remus en de
wolvin, Hannibal en zijn
olifanten, wagenrennen en
gladiatoren, van de groei tot
wereldrijk en het toppunt van
beschaving tot bandeloze de
cadentie en de totale onder
gang. Voldoende drama en
romantiek voor een enorm
spektakelstuk.
En dat is precies wat de zestig
zandkunstenaars uit Neder
land, Ierland, Spanje, Dene
marken en de Verenigde Sta
ten maken. Ze gebruiken 5500
kuub zand voor een tachtig
meter lang, zestig meter breed
en 13,5 meter hoog panorama
van de hoogte- en dieptepun
ten van de Romeinse geschie
denis.
Flatgebouw
Op het hoogtepunt, zijn hoofd
bevindt zich op de hoogte van
de vijfde verdieping van een
modern flatgebouw, mag kei
zer Augustus staan. Augustus
was tenslotte de eerste keizer
van het Romeinse Rijk. Vogel:
„Bovendien wordt het Zands-
I doorMaurits Sep
MIDDELBURG - Het onder
zoek naar de herkomst en het
gebruik van de naam van de
Middelburgse burgemeester
L. H. B. Spahr van der Hoek is
klaar, maar over de inhoud van
(het rapport wordt nog niets
(openbaar gemaakt.
JCommissaris van de koningin
W. T. van Gelder heeft het rap-
'port naar minister van Binnen
landse zaken A Peper gestuurd.
"Die is nog op vakantie.
,„De commissaris heeft een tus-
jSenadvies uitgebracht aan de
minister", laat E. E. van der
Hoop, medewerker van het ka-
ibinet van de commissaris, we
ten. Van der Hoop spreekt van
een tussenadvies, omdat het on
derzoek naar het declaratiege
drag van de burgemeester en
jBzijn wethouders nog niet klaar
d:is. Huisaccountant Deloitte
evTouche van de gemeente Mid-
nsdelburg denkt dat onderzoek in
enseptember te hebben afgerond.
n-Peper had zelf opdracht gege-
;ej ven voor de studie naar de naam
ec.Spahr van der Hoek, de eigen-
i&handige toevoeging van een h in
n-iSpahr door de burgemeester en
rijde eventuele juridische gevol-
argen daarvan. Van Gelder heeft
het Haagse advocatenkantoor
a-De Brauw Blaclcstone West-
ai broek het onderzoek laten uit-
er voeren. Over de inhoud van de
b-antwoorden wil Van der Hoop
ntgeen mededeling doen. „De mi-
lil bister beslist over openbaarma-
lijking", zegt hij.
,5 Rechtbank
j'c Van der Hoop merkt wel op dat
Van Gelder het naamsadvies
»d van De Brauw Blackstone West-
n- broek heeft overgenomen. „Eén
)1- van de vragen was of de naam
ie: eensluidend kan worden ge
smaakt. Dat kan." Volgens het
ai< advocatenkantoor kan de bur-
tejgemeester het verschil in spel-
ai j ling van zijn naam opheffen
napoor bij de rechtbank een ver-
itejzoek in te dienen officieel een h
te mogen gebruiken in Spahr.
Bij de burger! i j ke stand staat hij
te boek als Spar van der Hoek.
pet advies van Van Gelder is be
gin deze week bij Binnenlandse
Zaken ontvangen, bevestigt een
woordvoerster. Van Gelder zou
het op prijs stellen als het rap
port openbaar wordt gemaakt,
heeft hij eerder in de PZC laten
weten. De woordvoerster van
Peper gaat er niet vanuit dat het
tot publicatie komt. „Het be
treft hier een ambtsbericht van
be commissaris aan de minister,
en ambtsberichten worden nim
mer openbaar gemaakt."
culptuurfestival in augustus
gehouden." Het derde Zands
culptuurfestival Zeebrugge is
van vrijdag 13 augustus tot en
met maandag 13 september
dagelijks te bezoeken van tien
uur 's morgens tot tien uur 's
avonds. De eerste paar dagen
kunnen de bezoekers nog zien
hoe de beeldhouwers het werk
vervolmaken. Elke avond na
de schemering kunnen ze zien
hoe keizer Nero Rome inbrand
steekt. Maar ze mogen op 14
september niet meehelpen aan
de ondergang van het Romein
se Rijk. Vogel: „Veel te gevaar
lijk. Voor je het weet raken
mensen bedolven onder me
ters keihard aangestampt
zand." foto Peter Nicolai
door Richard Hoving
GOES - De iepziekte slaat dit
jaar opnieuw fors toe in Zee
land. Boven de Westerschelde
moeten minimaal vijfduizend
bomen worden gerooid. In
Zeeuws-Vlaanderen zijn ruim
honderd aangetaste iepen ge
teld.
De ziekte wordt veroorzaakt
door een schimmel die boven
gronds wordt verspreid door de
iepenspintkever. Ondergronds
kunnen iepen elkaar de ziekte
doorgeven via vergroeide wor
tels. Volgens beleidsmedewer
ker A Marinisse van het water
schap Zeeuwse Eilanden heeft
de iepziekte boven de Wester
schelde harder toegeslagen dan
vorig jaar. Hij zoekt de oorzaak
in het warme weer van de afge
lopen weken. De iepenspintke
ver gedijt het best bij hoge tem
peraturen.
Marinisse kon donderdag nog
niet zeggen hoeveel bomen er nu
ziek zijn. „We zijn volop aan het
tellen." In de zomer van 1998
brandmerkte Zeeuwse Eilan
den ruim vijfduizend bomen.
Het merendeel, ongeveer 4.500,
stond op Walcheren en Noord-
Beveland. Het waterschap
denkt over twee weken een vol
ledig beeld te hebben.
Het waterschap Zeeuws-Vlaan
deren heeft de inventarisatie
wel afgerond. Volgens beleids
medewerker E van der Meer zij n
er dit jaar 110 zieke exemplaren
geteld. „Ongeveer net zoveel als
vorig jaar." De ziektegevallen
zijn verspreid over heel
Zeeuws-Vlaanderen te vinden,
aldus Van der Meer.
Iepen die zijn getroffen door de
iepziekte moeten worden ge
rooid. Omdat ze veelal langs we
gen en op dijken staan vormen
ze een gevaar voor het verkeer.
Een zieke iep kan binnen twee
weken volledig zijn verdord.
Voor de gerooide bomen komt
nieuwe beplanting in de plaats.
Het waterschap Zeeuwse Eilan
den verwijdert sinds vorig jaar
alleen nog maar bomen met een
stamdikte van meer dan twintig
centimeter. „Het weghalen van
alle zieke iepen is ondoenlijk ge
worden", aldus Marinisse.
Ingeënt
Volgens de beleidsmedewerker
van het waterschap zijn boven
Zierikzee en in de omgeving van
Arnemuiden ook bomen geveld
die waren ingeënt tegen de iep
ziekte. Dat inenten is een kost
bare zaak. Over het algemeen
wordt dit middel alleen aange
grepen om monumentale, histo
risch waardevolle bomen te be
schermen.
De ziekte velt dit jaar zeker
tachtigduizend iepen in heel
Nederland, schat een woord
voerder van de Bomenstichting
in Utrecht. De meeste iepen
staan in de kuststreek, omdat de
boomsoort ongevoelig is voor
zeewind.
SLUIS - De politie hield
woensdag in Sluis twee
62-jarige dames uit het
Belgische Anderlecht aan
voor zakkenrollen.
De vrouwen maakten de
serveerster van een res
taurant in Sluis armer
door haar werkporte-
feuille met inhoud achter
over te drukkenD e p orte-
f euille werd in de auto van
de verdachten terugge
vonden.
door René Hoonhorst
SLUIS - Oud-wethouder J. du
Fossé (WD) wordt niet ver
volgd voor stemfraude tijdens
de gemeenteraadsverkiezingen
in Sluis-Aardenburg vorig jaar.
Daarvoor ontbreekt voldoende
bewijs.
Het Openbaar Ministerie in
Middelburg stelt, zoals gemeld,
wel strafrechtelijke vervolging
in tegen vier andere mensen uit
Sluis-Aardenburg vanwege het
ronselen van 'stemmen of het
vervalsen van handtekeningen
op volmachtkaarten.
Du Fossé hoort niet bij de ver
dachten die worden vervolgd.
De oud- wethouder en loco
burgemeester is vorig jaar wel
als verdachte gehoord. Van dat
verhoor is proces-verbaal opge
maakt, dat naar de officier van
justitie is gestuurd. „Na bestu
dering van het proces-verbaal
heb ik besloten u niet te vervol
gen, wegens het ontbreken van
voldoende bewijs dat u zich
schuldig zou hebben gemaakt
aan een strafbaar feit", schrijft
plaatsvervangend hoofdofficier
van justitie J. Eland recent in
een brief aan Du Fossé.
Justitie betreurt dat Du Fossé's
naam werd genoemd 'als zijnde
één van de verdachten tegen wie
vervolging wordt ingesteld'.
Eland benadrukt in de brief dat
het Openbaar Ministerie geen
personalia naar buiten heeft ge
bracht. De plaatsvervangend
hoofdofficier (tevens persoffi
cier van het Middelburgse par
ket) blijft die lijn vasthouden,
ook al kan openheid genachten
uitbannen. Eland bevestigt al
leen nogmaals dat er een straf
rechtelijk onderzoek ^vanwege
stemfraude loopt tegen vier in
woners van Sluis-Aardenburg.
De officier verwacht dat het nog
'zo'n maand of drie' duurt voor
dat de verdachten zich moeten
verantwoorden voor de kanton
rechter (de vermeende ronse
laars) of de politierechter (de
vermeende vervalsers).
Drie verdachten werden vorig
jaar vlak na de verkiezingen al
genoemd: twee oud-leden van
de partij Dorpsbelangen Toe
risme en een zittend raadslid
van WD/Gemeentebelangen.
Du Fossé maakt zich er niet zo
druk om wie de vierde verdachte
is. Hij is vooral blij dat zijn
naam is gezuiverd. Hoewel
mensen uit zijn omgeving hem
aanraadden te proberen te ach
terhalen wie verdachtmakingen
tegen hem hebben geuit om juri-
dische stappen te ondernemen',
wil Du Fossé niets liever dan de
zaak verder laten rusten.
Aangegrepen
„Dat mijn naam in het geruch
tencircuit en in de krant is ge
noemd inzake de stemfraude
heeft mij en mijn gezin natuur
lijk zeer aangegrepen. Maar jus
titie heeft in een officieel schrij
ven laten weten dat er geen
vervolging tegen mij wordt in
gesteld, omdat er voor de ver
denking geen bewijs is, dus de
zaak is voor mij afgedaan."
De man die bijna 32 jaar wet
houder was, is wel gekrenkt.
Steunbetuigingen van veel
mensen hebben hem weer goed
gedaan. Dat voormalige politie
ke tegenstanders hem misschien
toch een beetje scheef blijven
aankijken, calculeert hij in. „Er
is nu eenmaal geen mooier ver
maak dan leedvermaak."
Dat hadden ze leuk bedacht
bij die Vlissingse. bedrijfs
kantine. De altijd degelijk
saaie ruimte was voor drie
dagen feestelijk versierd in
zwoele Mexicaanse sferen
met sombrero's, plastic guns
en afbeeldingen van cowboy
achtige mannen met raspige
baardjes en reusachtige cac
tussen.
Nog vóór twaalf uur dromde
het kantoorpersoneel de
kantine binnen. Wat zou er op
het menu staanVan alles
exotisch met soms tongbre-
kende namen: bocadilla wild
west, salade yatotan, taco
mexicaine, mexicano's,
maïsbroodje sombrero, bul-
letsoep en nog veel meer lek
kers.
Ter vergroting van het vreug-
degevoel kwam er zowaar
muziek uit de luidsprekers.
Alleen jammer dat het nou
net een bandje met Italiaanse
muziek was. Maar nou lijkt
het Italiaans ook wel heel erg
veel op het Spaans.
Kleine Ivo vind het al lang niet leuk
meer. Zeeziek hangt hij met zijn
hoofdje over de reling, terwijl hij zijn
boterhammen met pindakaas van het
ontbijt aan de vissen voert. Zo zijn er
donderdag meer. Niet iedereen houdt
tijdens de tocht van het grote Green-
peace-zeiljacht Albatros de maaltijd
binnen. Met een stevige windkracht 6
gaat het er op een klotsende Wester
schelde ruig aan toe.
Vanuit Middelburg beginnen deze en
volgende week tochten met de indruk
wekkende honderd jaar oude klipper
Albatros. Tot vorig jaar in dienst als
vrachtschip en sindsdien geleased
door Greenpeace. Doel van de excursie
is de deelnemers iets te leren over mi
lieu en natuur en over de activiteiten
van de organisatie zelf.
's Morgens stipt om half elf monstert
een groep van zo'n dertig mensen aan.
Veel kindertjes en dito bezorgde ou
ders. Een zes man sterke ploeg van
Greenpeace, onder aanvoering van lei
der Klaas, ontfermt zich deze dag over
de deelnemers. Uiteraard eerst een
welkomstwoord. „Goed, welkom aan
boord. Vandaag gaan we op de Alba-
tros een leuke en educatieve dag tege
moet. Jullie krijgen workshops over
milieu-onderwerpen en daarnaast zal
de bemanning jullie vragen te helpen
15 bij het zeilen. Tussendoor is er een lek-
ker bakje koffie te krijgen. Was wel
even je mok af na gebruik."
i Na een zwem vest demonstratie - vei-
ligheid voor alles - waarbij de jonge
vrijwilliger leek op te lossen in het
j oranje gevaarte, kan de reis echt be-
1 gonnen.
De Albatros is een imposant schip.
i Grote, machtige zeilen op zware, stevi-
',-i ge masten, verschillende dekniveau's
■f, en een authentieke stuurhut. Achter
i het roer een even indrukwekkend als
markant personage. Kapitein Ton
Brouwers is het prototype zeebonk.
j Grote, zware baard, lang haar en si-
gaar vastgeplakt tussen de lippen. Met
aan zekerheid grenzende waarschijn-
f lijkheid bevindt zich ergens op het li-
3 chaam een tatoeage van een anker,
j „Twintig jaar ben ik al kapitein op de
t Albatros", verhaalt Brouwers. „Over
1 al heb ik haar heen gevaren. Engeland
Zweden, Finland, noem maar op. Er
dat was niet altijd even makkelijk. II.
hex-inner me nog een zware storm rich-
door Jasper van der Bliek
Deelnemers bij het vertrek van de educatieve Greenpeace-tockt; op de Westerschelde troffen ze windkracht 6 en flinke
golfslag. foto Ruben O reel
ting Noord-Schotland en die keer dat
ik in drie dagen naar Noorwegen voer.
Hij zegt het terwijl hij grote halen geeft
aan het roe-, naar allerlei metertjes
kijkt en r ,ar een matroos roept dat een
zeil k losser moet.
Het oelangrijkste doel van de reis is
edi catie. Vijf verschillende work-
sb »ps moeten de kinderen en geïnte-
rr iseerde volwassen bewuster maken
v m milieu en duurzame energie. De
rails - geen filtersigaretten in het water
vant die vergaan nooit - zijn eveneens
van belang. Een tochtje langs de klas
jes.
Vrijwilliger Marco heeft de zwaarste
taak. Aan hem de eer de kleinste kind
jes iets bij te brengen over zonne- en
windenergie. Eerst wordt een ventila
tor met een dieselmotor geactiveerd.
„Geloven jullie dat deze ventilator ook
op een andere manier kan werken",
waagt hij zijn jonge publiek. Nee, den
ken de kindjes eensgezind. „Nou, let
dan maar eens op." Vervolgens wordt
de ventilator op windenergie aange
zet. Een stomverbaasd jongetje blijft
sceptisch en wil het apparaat zelf vast
houden. Pas dan is hij overtuigd.
Andere onderwerpen zijn de voedsel
keten, walvissen en de jacht op deze
dieren, een stoomcursus in zeekaarten
lezen en kompassen gebruiken en ver
vuiling. In die laatste workshop moe
ten de leerlingen een witte jas aan, om
op het als een idioot deinende schip in
een laboratoriumsfeer te geraken. Het
knopen is een ver-haal apart. Een aan
tal opvarenden had van tevoren nooit
geweten dat touwtjes zo multifunctio
neel waren. En dat 'je er zo veel mee
fout kan doen.
Op een zeiljacht zo groot als de Alba
tros is het voor de vier matrozen kei
hard werken. Vandaar dat volwasse
nen die dachten een dagje te kunnen
luieren bedrogen uitkomen. Boots
maat Serge heeft dat al snel in de smie
zen. „Hé, jij. Kun je de bakstag losma
ken?" of „Kom eens hier en trek zo hard
mogelijk aan dat touw als ik het zeg."
Gedwee en gehoorzaam kwijten de
verse zeerotten zich van hun taak. „Al
lemaal deel van het programma", ver
telt Klaas nog. „We willen dat de groep
zich een team voelt en dat ze er morgen
nog over praten."
Dat de opvarenden zich de reis zullen
herinneren, geldt voor sommigen in
zeer hoge mate. Want naarmate de
wind toeneemt, stroomt de ziekenboeg
voller. Maar een aantal 'kotskoekjes'
en pilletjes doen wonderen. Iedereen
heeft domweg lol, en daar kunnen zelfs
een buitje, een woeste, schuimende zee
en een defect koffie-apparaat niets
aan veranderen.
