Herstel huis Rembrandt loopt uit
PZC varia
Wennen
het weer
Reconstructie mogelijk dankzij notities failtissementsambtenaar uit 17de eeuw
Heer Bommel en de Pasmunt Toonder Studio's
recept
standplaats
puzzel
dinsdag 20 juli 1999
Zeeland: Minderwarm
door FranQoise Ledeboer
De ambtenaar van de Deso
late Boedelskamer had in
juli 1656 twee hele dagen nodig
om de spullen in het volgeprop
te huis van Rembrandt aan de
Jodenbreestraat 4 te noteren.
Onze grootste kimstenaar uit
de Gouden Eeuw kon absoluut
niet met geld omgaan en moest
tot verkoop overgaan omdat
zijn schuldeisers hun geduld
hadden verloren. Ruim drie
eeuwen later is museum het
Rembrandthuis deze nauw
keurige faillissementsambte
naar veel dank verschuldigd:
zonder zijn monnikenarbeid
zou de reconstructie van het
huis van de schilder onmoge
lijk zijn geweest.
De herinrichting begon in de
zomer van vorig jaar. Het kar
wei had volgens de oorspron
kelijke planning klaar moeten
zijn op 15 juli, Rembrandts
verjaardag- Zoals bij bouw
werkzaamheden vaker het ge
val is, trad er vertraging op
zodat de heropening moest
worden verschoven naar 25
september.
Tijdens een rondleiding door
het pand waar werklieden ook
de komende maanden nog druk
aan de slag zullen zijn, verze
kert directeur Ed de Heer dat
deze nieuwe datum zeker
wordt gehaald.
Procedure
Als de reconstructie klaar is,
kijkt hij terug op drukke en
spannende jaren. Het Cuypers-
genootschap probeerde de her
inrichting met een juridische
procedure tegen te houden om
dat het meende dat de inrich
ting van K.P.C. de Bazel uit
1908 als waardevol architecto
nisch cultuurgoed niet verlo
ren mocht gaan. Het Rem
brandthuis werd op 15 juli
vorig jaar, toevallig op Rem
brandts verjaardag, door de
rechter in het gelijk gesteld en
het Cuvpersgenootschap zag af
van hoger beroep.
De waardevolle onderdelen
van het 'oude' interieur zijn
overigens behouden gebleven
en in grote harmonie verdeeld
tussen het Drents Museum in
Assen en de ABN Amro-vesti-
ging aan de Vijzelstraat in Am
sterdam, ook een schepping
van De Bazel.
Financiering
De Heer moest de afgelopen ja
ren bovendien veel en soms
vruchteloze energie steken in
het rond krijgen van de finan
ciering van elf miljoen gulden.
Voor dat bedrag werd ook de
nieuwe vleugel naast het oude
Rembrandthuis gebouwd die
vorig jaar mei werd geopend
door prins Willem-Alexander.
De financiering is veilig ge
steld dankzij overheidssubsi
dies en bijdragen van sponsors
en fondsen, terwijl ook een
banklening soelaas bood. Maar
De Heer probeert op dit mo
ment nog steeds extra sponsors
te vinden, onder meer om de
lasten van de lening van drie
miljoen gulden te verminde
ren.
Nu de afronding van de recon
structie met rasse schreden na
dert, acht De Heer het hoog tij d
het team inhoudelijke experts
achter de herinrichting in het
zonnetje te zetten. Een van hen
was Henk Zantkuijl, deskun
dige op het gebied van zeven-
tiende-eeuwse Amsterdamse
woonhuizen, die Het Rem
brandthuis geheel belangeloos
en met tomeloze energie van
advies heeft gediend. Dankzij
Zantkuijls onderzoek benade
ren de kleuren straks zoveel
mogelijk die uit de tijd dat
Rembrandt er woonde, schil
derde, leerlingen opleidde en
zijn kunsthandel dreef. Zo
krijgen de plafonds in de keu
ken en de 'Groote Schildercae-
mer' een okergele kleur, die op
de begane grond Engels rood is
en worden de plafonds in de
'Kunst Caemer' en 'Kleine
Schildercamer' van een combi
natie van okergeel en grijs
voorzien.
Verzamelaar
Op de vloer van onder meer het
'Cantoor' komen zeventiende-
eeuwse groene, geglazuurde en
terracottakleurige plavuizen
te liggen. Deze hebben gediend
als ballast voor een schip dat
aan het eind van de achttiende
eeuw is gezonken bij Stavoren
in de toenmalige Zuiderzee.
Schip en plavuizen lagen twee
eeuwen op de zeebodem en
werden deze eeuw gelicht,
waarna de tegels eerst terecht
kwamen bij de Bataviawerf in
Lelystad.
De ambtenaar die in 1656 de
'Kunst Caemer', volgepakt met
het grootste deel van Rem
brandts verzameling kunst- en
zeldzaamheden betrad, moet
om te beginnen naar adem heb
ben gehapt. De kunstenaar was
een gepassioneerd verzame
laar die zich ondanks zijn
schuldenlast nooit kon be-
dwingen.Hij kocht blijkens de
lijst een enorme voorraad spie
sen, hellebaarden, zwaarden,
geweren, schilden, harnassen,
helmen, muziekinstrumenten,
stoffen, porseleinen beeldjes,
Venetiaans glaswerk, munten,
penningen, globes, schelpen,
koralen, paradijsvogels, mine
ralen en fossielen.
Hypotheek
In prentwinkels en op veilin
gen schafte hij bovendien zon
der op geld te letten werk van
beroemde Italiaanse meesters
als Titiaan en Rafael en van
Duitse als Dürer en Holbein
aan. Voor een prentje van Lu
cas van Leyden legde hij grif
179 gulden neer en voor een
schilderij van Rubens zelfs 424
gulden. Dat waren voor die tijd
reusachtige bedragen. Daarbij
moet bovendien worden aan
getekend dat Rembrandt er
zelfs nooit in slaagde de 13.000
gulden af te betalen die hij in
1639 voor de aankoop van zijn
huis had geleend.
Doelstelling van de recon
structie is zoveel mogelijk ze-
ventiende-eeuwse sfeer in het
huis terug te brengen. In de
'Sael', door Rembrandt als
woon- en slaapkamer ge
bruikt, treffen de bezoekers
vanaf 25 september ook een
bedstede aan. Daar heeft Rem
brandt niet zelf in gelegen,
maar het is wel een gaaf en au
thentiek exemplaar uit de eer
ste helft van de Gouden Eeuw.
GPD
Doordat de herinrichting meer
tijd vergt dan gepland, is de her
opening van het Rembrandt
huis uitgesteld.
foto Cees Zorn/GPD
door Hans Hoogeridijk
Soms heb je, als tijdelijk in
woner van Rusland, bezoek
uit eigen land nodig om je dui
delijk te laten maken dat er hier
verschrikkelijk veel niet deugt.
Wij zijn er na ruim vier jaar wel
aangewend datje op de vreemd
ste tijden geen warm water in je
peperdure flat hebt. Dat het
winkelpersoneel en de ambte
naren nog even horkerig zijn als
in de Sovjettijden, doen we
schouderophalend af. En dat al
les en iedereen corrupt is, is voor
ons ook geen verrassing meer.
Maar krijg je bezoek uit Neder
land en is daar ook nog iemand
bi j die geb oren is in Suriname en
een lichtbruin kleurtje heeft,
dan word je gedwongen met an
dere ogen te kijken. We hadden
onze dochter en haar vriend
voorbereid op extra controles
door politie en douane, omdat
ze hem wel eens voor een Kauk-
asiër zouden kunnen houden.
En Kaukasiërs, hier steevast
"zwarten' genoemd, worden on
voorstelbaar gediscrimineerd.
Bij aankomst op het vliegveld
was het al raak. Na de uiteraard
lange inspectie van haar papie
ren liet de douane onze dochter
met haar koffer gewoon doorlo
pen. Maar haar vriend moest al
les uitpakken. Hij onderging het
met een glimlach, net als de po
litiecontroles later in Moskou.
Eigenlijk viel het nog mee.
Maar toch gingen we alles weer
met andere ogen bekijken. De
onbeschoftheid van het winkel
personeel bijvoorbeeld. Kom je
ruim voor sluitingstijd in een
winkel om nog iets te kopen,
wordt er geschreeuwd 'sakrito'
(gesloten). „Hoe bedoelt u? We
hebben nog een kwertier.„Ge
sloten", roept de norse vrouw
nog een keer en gooit de deur
dicht. Onze gasten staan per
plex: „Er is hier toch werkeloos
heid. Je zou zo'n vrouw gelijk op
straat moeten zetten."
Over het weggedrag van de
Moskovieten zijn ze helemaal
verbijsterd. Links en rechts in
halen, onverhoedse uitwijkma-
noeuvers als er weer een gigan
tisch gat opduikt, met meer dan
120 door de stad scheuren en het
totaal negeren van zebra's. Wij
zijn eraan gewend, maar zij
staan doodsangsten uit.
Aan het belachelijke systeem
dat buitenlanders tien tot vijf
tien keer zoveel betalen voor de
musea als de Russen zijn we ook
gewend. Voor heel veel dollars
konden we kaartjes bemachti
gen voor het beroemde Bolsjoi-
theater. De kaartenmarkt is in
handen van de maffia. Eenmaal
binnen werden we honds be
handeld door het garderobeper-
soneel en toegeschreeuwd door
de vrouw die ons naar onze
plaatsen leidde.
Op de dag van vertrek werd er in
Rusland een vliegtuig gekaapt.
Het laconieke commentaar van
de vriend van onze dochter:
„Nou dan zullen ze mij op het
vliegveld wel extra controle
ren." Hij kreeg gelijk. „Geboren
in Paramaribo, in Suriname?
Dat kennen we niet", zei de
feeks achter het loket. Een
vriendelijke Rus, want die zijn
er ook, wilde hulp bieden, maar
werd weggeblaft. Slotconclusie
van onze gasten: „Prachtig
land, maar je zult er maar moe
ten wonen." GPD
'Advertentie
Bel nü:
D-reizen ^DsHëK
0900-
Of CA NAJP. (OF BEL) EEN VAN ONZE DREIZEN VAKANVEWINKELS (ZIE VOOR TELNUMMERS SBS-TEXT MC. SOI OF GOUDEN GIDS)
Tom Poes had genoeg gezien. Voorzichtig daalde hij het trapje af en
sopte door de modder naar de vaste grond, juist op het moment dat
commissaris Bulle Bas op zijn avondronde het terrein passeerde.
„Dat treft goed", zei Tom Poes. „U moet daar binnen eens kijken!"
„Waarom?" vroeg de politiechef, terwijl hij een blik vol tegenzin op
het gebouwtje wierp. „Ik heb wel wat anders te doen dan friteskra
men te inspecteren."
„Het is geen friteskraam", zei Tom Poes. „Het is een speelhol. Er
wordt gegokt - en dat is toch verboden?"
„Huh?" hernam de commissaris. Hij fronste de wenkbrauwen en
bezag de keet met nieuwe ogen, zodat nu het geluid van vallende
munten en opgewonden uitroepen tot hem doordrong.
De plichtsgetrouwe beambte aarzelde niet langer; hij betrad de
modder en stampte de treden op.
„Wat is hier aan de hand?" vroeg hij bars. „Hazardspel, huh? Mag ik
je papieren eens even zien?"„Oho!" riep de ondernemer uit. „U
jaagt een arme, oude man de stuipen op het lijf! Men mag toch zeker
wel een onschuldig spelletje doen? Daar heeft toch niemand last
van?"
„Een onschuldig spelletje?" herhaalde de commissaris. Hij wees be
schuldigend op Joost, die met een hoed vol geldstukken voor een ap
paraat stond en snauwde: „Wat is dat dan?"
„Behendigheid", verklaarde de grijsaard. „Die meneer is een héél
knappe speler; hij wint altijd!"
Hans Belterman
Aardappelkoekj es
met basilicum
Als bijgerecht doen de aardappelkoekjes het bij
veel gerechten erg goed. Ze kunnen ook als een
hapje bij een glas droge witte wijn worden gegeven.
U kunt ze zowel met als zonder knoflook maken. En de
basilicum laat zich goed door andere tuinkruiden zo
als peterselie en dille vervangen.
De aardappelkoekjes lenen zich 's zomers goed om bij
gemengde koude vleeswaren (ham, rosbief, frican
deau e.d.) en een frisse groene sla te geven.
Voor ca. 20 stuks:
300 gram aardappelen, zoals bintjes; zout; witte pe
per uit de molen; 200 gram bloem, gezeefd; 1 eier
dooier; 4 eetl. gesmolten boter; 4 eetl. (of meer) melk;
16 verse basilicumblaadjes, in uiterst smalle reepjes
(draadjes) gesneden; 1 - 2 teentjes knoflook, ragfijn
gehakt of uitgeperst (niet per se noodzakelijk).
Kook de aardappelen in ruim water waaraan wat zout
is toegevoegd gaar. Laat ze even droogstomen en
prak ze daarna zo fijn mogelijk. Strooi er wat peper
over en voeg losgeroerde eierdooier, boter, melk, ba
silicum en eventueel knoflook toe. Strooi bloem door
een zeef erover.
Roer alles (met elektrische garde met deeghaken)
krachtig door en voeg wat extra melk (of water) toe in
dien het deeg wat al te stijf blijkt te zijn uitgevallen.
Rol het deeg op een met wat bloem bestoven werk
vlak uit tot een lap met een dikte van 1 centimeter.
Steek er met een uitsteekvormpje of een dun glas
rondjes met een middellijn van 4 - 5 centimeter uit.
Leg de koekjes op een met wat boter bestreken bak
plaat. Schuif de plaat in het midden van detot220°C.
voorverwarmde oven. Bak de koekjes in 15 -17 minu
ten gaar. Dien ze zo warm mogelijk op.
Tip: basilicum laat zich heel goed vervangen door
fijngehakte platte peterselie en bij gerechten met vis
doet fijngesneden cjille het goed in de koekjes.
Moskou
Sleutelwoord
In sommige vakjes staat een getal dat correspondeert met een getal in de balk onderaan.
De letters die ingevuld worden in de vakjes meteen getal, kunnen ook op de balk worden
ingevuld. Verticaal vormen de letters in de eerste en derde kolom ook een woord.
Hoe luidt het sleutelwoord?
1. In het midden gelegen; 2. koning van Sparta;3. emissie; 4. drinkgerei; 5. braadrooster; 6.
roofdier; 7. drang; 8. cijferverwerkend.
Oplossing maandag
das-s-bal
-kasteel-
est-o-eet
1-emmer-o
si-a-i-al
-dun-nor-
ra-i-d-ka
ij - gevel - a
sla-a-ion
-ontaard-
ets-1-een
Door: Jordi BLoem
Gisteren klom het kwik in de thermo
meterbuis op veel plaatsen in de
regio nog naar rond de zomerse waarde van 25 graderi, maar
vandaag wordt het niet warmer dan een graad of 22. Ook na van
daag is het een paar dagen aan de koele kant. In ieder geval be
hoort daarmee wel het benauwde weer even tot het verleden.
Onder invloed van een koufront komt vanochtend veel bewolking
voor en soms regent het. Mogelijk treedt op een enkele plek nog
onweer op, maar zware buien blijven uit. Vanmiddag vertoont het
wolkendek steeds vaker scheuren en dus breekt de zon geleidelijk
door. Verder blijft het dan overwegend droog. De zuidwestelijke
wind is over land matig, rond 4 Beaufort. Vanavond verandert er
weinig, dus opklaringen overheersen. Vannacht daalt de tempera
tuur naar een graad of 15. Morgen koerst een depressie via de
noordelijke Noordzee naar Noorwegen. Het lagedrukgebied houdt
het weer bij ons echter in zijn greep, waardoor nog een paar buien
mogelijk zijn. Toch laat de
zon zich ook geregeld zien.
temperatuur is lager dan
vandaag met maximaal N09 warm
20 graden. De zuidwester l«jMI,
blijft een rol spelen en bereikt I j
vaak 4 Beaufort. Donderdag 'vf ZW4l/
is ook nog een bui(tje) moge- - i
lijk, maar vanaf vrijdag iliWLL: crf~j
begint de luchtdruk in onze jo
contreien langzaam opnieuw r~jj~jJ
te stijgen en dat betekent een |z^ ;#J£j f
geleidelijk terugkeer van zon
en warmte. De wind zwakt
eveneens af. Vrijdag wordt
het al rond 22 graden en doet
de zon goed haar best.
Zaterdag lijkt een zonnige en
zomerse dag te worden met
gemiddeld over de regio
25 graden.
Vooruitzichten
weer
max.
min.
wind
20°
15°
ZW 4
20°
14°
ZW 4
25°
15°
W 3
ZOn A' A
dinsdag
Oonder21.51
woensdaq
op 5.53
Maan
dinsdag
onder 0.57
woensdag
op 15.20
Nautisch bericht
Er waait een zuidwestelijke wind. Aan de kust wordt soms kracht 5
bereikt. Het zicht zal meest goed zijn.
De kustwatertemperatuur bedraagt 19 graden.
Er is onweer mogelijk.
Waterstanden
DINSDAG
Hoog
water
Laag water
20 JULI
EK
uur
cm
uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
08.16
191
20.31
176
02.05
192 14.15
149
Terneuzen
08.31
216
20.56
200
02.30
201 14.39
158
Bath
09.25
254
21.47
236
03.28
228 15.39
187
Roompot Buiten
08.20
144
20.35
129
02.15
151 14.30
113
Z'zee/Colijnsplaat
09.45
146
21.55
134
03.20
157 15.40
119
Stellendam Buiten
08.21
141
20.41
118
01.55
105 14.45
068
,Wemeldinge
09.45
165
22.00
151
03.25
169 15.40
132
Krammersl. West
09.45
157
21.55
144
03.20
165 15.40
128
WOENSDAG
Hooc
water
Laag water
21 JULI
uur
cm
uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
09.10
169
21.36
156
02.56
176 15.14
140
Terneuzen
09.25
193
21.49
180
03.20
185 15.46
148
Bath
10.15
227
22.40
212
04.16
211 16.25
174
Roompot Buiten
09.15
127
21.40
114
03.15
141 15.35
110
Z'zee/Colijnsplaat
10.30
135
22.45
124
04.10
149 16.30
117
Stellendam Buiten
09.22
125
21.41
107
02.45
098 15.56
070
Wemeldinge
10.35
151
22.55
139
04.10
161 16.35
129
Krammersl. West
10.30
144
22.50
132
04.10
157 16.35
126
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
ijQs? zonnig
lichte sneeuw
m|sl
Koufront
Warmlefronl
'J||^ licht bewolkt
Mm
lichte regen
hagel
malige regen
Samengesteld front
zwaarbewolkt
zware regen Isobaar
Europa: Britse koelte
VERWACHTING VOOR DINSDAGMIDDAG 20 JULI 1999
Zomerliefhebbers op de Britse eilanden treffen het morgen niet.
Door de invloed van een lagedrukgebied vallen er vrij veel buien en
de zon is maar weinig te zien. Daarnaast waait er een stevige weste
lijke wind en klimt alleen in Engeland de temperatuur nog boven de
20 graden uit. Ook in delen van Scandinavië vallen buien, maar dank
zij een zuidelijke stroming wordt de 20 graden op meer plaatsen
overschreden. In Zuid-Zweden kan het zelfs 28 graden worden.
Tussen Noord-ltalië en Duitsland ontwikkelen zich in de warme en
vochtige lucht een aantal onweersbuien. Heel andere omstandighe
den heersen boven de oostelijke helft van Europa. De zon kan vrijwel
ongehinderd schijnen waardoor de temperaturen hoog kunnen
oplopen. In het uiterste westen van Tsjechië kan het aan het einde
van de dag lokaal onweren, maar in de rest van Tsjechië en ook in
Slowakije en Polen is veel zon en plaatselijk kan de tropische waarde
van 30 graden bereikt worden. Ten zuidoosten van deze landen is het
alleen maar heter. In de middag klimt het kwik in de brandende zon
op veel plaatsen boven de 30 graden uit. In Zuidwest-Europa is het
nog heter. In het Spaanse binnenland wordt het 32 tot 38 graden.
Aan de Costa's is het enkele graden minder heet. In Noordwest-
Frankrijk kan een enkele drup regen vallen.