Visagiste kleurt
Land van Ooit
Vrijheid voor iedereen en een
sprankje hoop voor de toekomst
1900-2000
Bedrijven gebundeld op Internet
Pee-Rock brengt breed programma
Middelburgs Ajax
vier jaar heerser
in het voetbal
Bloedbank heeft
nieuwe stek in Goes'
kantorencentrum
Provincie
Zeeland
leent geen
geld uit
zeeland zaterdag 17 juli 1999 1 2
Mireille Rentenaar ontwerpt gezichten
ondernemend
zeeland
kunst +cultuur
In het laatste jaar van
de twintigste eeuw
blikt de PZC van dag tot
dag terug op nieuws
feiten uit Zeeland.
door Ann-Marie Knegt
KOUDEKERKE - Expressief
en dynamisch. Groene ogen in
een vriendelijk gezicht. Vrolij
ke, heldere kleuren omringen
haar. Mireille Hentenaar (30)
straalt inspiratie en energie uit
en dat komt tot uiting in haar
werk als visagiste, grimeuse en
bodypaintster. Het is geen toe
val dat ze haar bedrijf Le Ca-
méléon heeft genoemd. Op het
moment werkt ze aan een pro
ject voor het Land van Ooit. Ze
zorgt voor kleur op de gezich
ten van de acteurs in het pret
park.
Mireille zit nooit stil. Ze ont
werpt de grime voor de acteurs
in het Land van Ooit, een thea
terpark in de buurt van Drunen
in Brabant.
Om te worden uitgekozen
moest ze door een pittige selec
tie. Mireille: ,,Ik had geluk dat
ik zelf al als acteur voor het
pretpark heb gewerkt. Ik
woonde toen nog in Tilburg en
reageerde op een advertentie
van het Land van Ooit. Eigen
lijk wilde ik daar als kindergri
meur aan de slag, maar in
plaats daarvan kreeg ik de rol
De rubriek Ondernemend
Zeeland staat onder redactie
van Claudia Sondervan.
Vragen, tips en mededelin
gen kunnen schriftelijk wor
den aangeboden aan de re
dactie van de PZC, postbus
18, 4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
van een Freule. In het Land van
Ooit lopen allerlei personages
rond. Het jaar toneelschool dat
ik had gevolgd kwam daarbij
goed van pas."
Haar echte liefde was het toch
niet. Na die zomerbij het Land
van Ooit verhuisde ze naar
Koudekerke. Zij kreeg een
baan als visagiste aangeboden
bij Omroep Zeeland. Toen bel
de Het Land van Ooit haar
weer. Mireille: ,,Ze hadden
nieuwe personages bedacht. Ze
vroegen mij of ik een aantal
proefontwerpen wilde opstu
ren, gebaseerd op het karakter
van de Hertogin van de Hoog
moed en Stor de Bostor. Perso
nages uit het Land van Ooit. Ik
had al meteen een beeld in mijn
hoofd. Mijn voordeel was na
tuurlijk ook dat ik wist wat
voor sfeer het Land van Ooit
wilde. Het moeilijke aan de
ontwerpen is dat de acteur
zichzelf moet kunnen schmin
ken. Ik kan natuurlijk wel een
hele mooie ingewikkelde grime
maken, maar dat heeft geen
zin. De ontwerpen die ik voor
het pretpark maak moeten
simpel maar mooi zijn."
Aan de hand van een karakter
beschrijving ontwerpt ze nu de
gezichten. Ze maakt schetsen
met een aantal losse monden,
ogen of neuzen. „De opdracht
gever kan op die manier zelf
combineren en uitzoeken wat
hij het beste vindt", zegt
Mireille.
Het Land van Ooit is niet
Mireilles enige project. Twee
keer per j aar werkt ze achter de
schermen van de Parijse cat
walk voor de Belgische ont
werpster Ann Demeulemees-
ter. Mireille heeft onder andere
topmodel Kate Moss al eens on
der handen genomen.
In 1996 kwam de bodypaint
ster in het Guinness Book of
Records. Samen met een aantal
anderen maakte zij op Ero Life
in Utrecht de grootste 'vuur
spuwende vulkaan' van ge-
bodypainte mensen ter wereld.
Mireille doet ook veel proj ecten
op eigen initiatief. Zaterdag 18
juli is zij te zien op het strand
bij Vrouwenpolder in Bree-
zand. Zij maakt drie bodypain-
tings, die zand, zee en zout ver
tegenwoordigen. Eén persoon
schildert ze in de kleuren van
de zee, een andere smeert ze in
met allerlei soorten zand. „De
persoon die zout vertegen
woordigt beschilder ik niet met
zout, want dat houdt hij geen
halve minuut vol. Zout bijt de
huid uit. Ik gebruik daarvoor
witte materialen die op zout lij
ken." Ander werk van Mireille,
het body-art projekt 'Zoek de
mens in de natuur', te zien in
natuurgebied De Manteling
van Walcheren op de zondagen
15 en 22 augustus.
Visagiste, grimeuse en body
paintster Mireille Hentenaar.
foto Lex de Meester
door Guido van der Heijden
VLISSINGEN - Met het aan
wezig zijn op Internet alleen
ben je er als midden- of klein
bedrijf nog niet. Om enig nut te
hebben, moet de site van de on
derneming op zijn minst wor
den gevonden en bezocht.
Steeds meer organisaties en
bedrijven hebben zich nu op
het bundelen van sites van be
drijven gestort. Trefpunten
voor bedrijven op Internet
schieten als paddestoelen uit
de grond.
Op 1 september gaat de bedrij-
vendatabank van start. Alle
Nederlandse bedrijven zijn
dan via www.register.nl te vin
den. Wél al in de lucht is het
Zeeuwse NHI/Zeelandonline.
Het bedrijf wil met haar site
www.zeelandonline.comeen
portal worden. Een portal is
een site die als toegang/start
punt voor Internet moet die
nen. Naast economisch nieuws
is er ook een groot aantal na
men en adressen van Zeeuwse
ondernemingen op de site aan
wezig. Kleinere en grotere on
dernemers uit de provincie
Zeeland kunnen zonder al te
veel moeite en kosten een plek
je krijgen op de site van Zee-
landonline. Zeelandonline
werkt met zogenaamde Busi
ness Cards. Voor 295,- per
jaar krijgt een bedrijf een digi
taal visitekaartje waar rele
vante bedrijfsgegevens op te
rug te vinden zijn. Volgens Bob
van Laere van Zeelandonline is
een doosje echte visitekaartjes
net zo duur als de virtuele ver
sie maar levert de laatste veel
meer op. Er zijn verschillende
typen cards. Op de Restocard
bijvoorbeeld kan de restau
ranthouder de menu's presen
teren. Het onderhouden van de
informatie op de card kan aan
Zeelandonline uitbesteed wor
den maar de bedrijven kunnen
het ook zelf doen.
Waldo Bien, Hilarius Hofstede (liggend), Jacobus Kloppenburg en Patrick Healy. foto Lex de Meester
door Ernst Jan Rozendaal
OOST-SOUBURG - Ze vormen
een vreemd en vrolijk gezel
schap. Sinds een week zijn de
kunstenaars Hilarius Hofstede
(1965), Waldo Bien (1949), Jaco
bus Kloppenburg (1929) en Pa
trick Healy - die aangeeft dat
zijn leeftijd ergens tussen de 40
en de 55 ligt - druk bezig met de
inrichting van him expositie
The Lightfactory. a journey into
Paleo Psycho Pop, die zondag
opengaat.
Het is een project dat terug
grijpt op de prehistorie en de
poort opent naar het nieuwe
millennium. Het is kunst die
misschien een 'sprankje hoop'
biedt voor de toekomst, maar -
benadrukken de makers - in
niets lijkt op een museale pre
sentatie. Bien: „Musea werpen
een dam op tussen kunst en le
ven." Hofstede: „Niet voor niets
zien de meeste musea eruit als
de wachtkamer van de tand
arts." Healy: „Nee. als een mor
tuarium."
Sinds vier jaar werken ze samen
binnen het door Hofstede be
dachte concept van Paleo Psy
cho Pop (PPP). „We zijn al jaren
vrienden van elkaar, maar het
werk dat iedereen hier in de Wa
tertoren levert is hoogst indivi
dueel". zegt Healy. „Het is een
samenkomst van vrije geesten",
vult Bien aan. „We vormen geen
club." Hofstede: „Ikben wel een
club."
De vier kunstenaars vormen de
kern van een nog grotere groep
die onder de titel PPP ook een
krant uitgeeft. Ter gelegenheid
van de expositie in de Waterto
ren is een speciaal nummer - het
negende - verschenen. Hoewel
ze samen ook tentoonstellingen
maken, discussiëren ze onder
ling nooit over het PPP-con-
cept, bezweert Healy. Dit inter
view is de eerste aanleiding
daarvoor. Serieus en vaak asso
ciatief betogen Hofstede, Bien
en Healy over wat hen bezig
houdt. Kloppenburg zwijgt,
maar is vol aandacht. „Hij is de
jongste van ons", zegt Bien over
de zeventigjarige kunstenaar.
Healy: .Hij is het beste voor
beeld dat je je hele leven vrij
kunt zijn om nieuwe ervaringen
doorRené Schrier
COLIJNSPLAAT - Dezomerac-
tiviteiten in Colijnsplaat zijn
niet compleet zonder een pop
festival. Daarom wordt vrijdag
30 juli alweer voor de zesde
maal het zogenaamde Pee-Rock
festival gehouden. Met in totaal
acht bands uit binnen- en bui
tenland.
De organisatie heeft gezorgd
voor een gevarieerd program
ma. Een gelegenheids sessie-
op te doen."
Vrijheid, daarom draait het bij
Paleo Psycho Pop. De mens van
vandaag de dag heeft geen con
tact meer met de natuur. Daar
door heeft hij ook geen contact
meer met de schepping die tot
op de huidige dag voortgaat.
Bien: „We zijn natuur, maar we
praten erover als iets buiten ons.
Als we ons ervan bewust waren
dat we natuur zijn, zou een groot
probleem zijn opgelost, want
dan zouden we de natuur be
handelen als ons eigen li
chaam."
band uit het eigen dorp, Zeeuw
se inbreng en een band van over
de landsgrenzen.
Als hoofdact van het festival
wordt de band Billy the Kid be
schouwd. Deze groep stond al in
het voorprogramma van Anouk
en The Golden Earring. De band
maakt ongecompliceerde rock,
geïnspireerd op de muziek van
Paleo, Psycho en Pop zijn aan
duidingen voor gebieden waar
de link met de natuur kan wor
den gelegd. „Pop is een gids tot
de natuur", betoogt Hofstede.
„Popmuziek biedt veel mensen
de vrijheid die hen dicht tot de
natuur brengt. Ik denk dat John
Lennon dicht bij de natuur
stond. Vicky Leandros niet."
Bien: „Rudi Fuchs ook niet."
Healy: „Of Nana Mouskouri."
Popmuziek verklankt het ver
langen naar vrijheid, aldus
Bien. „Pop is een belangrijke
motor. Pop is een voortdurend
Peter Frampton en Rod Ste
wart. Het optreden van Billy the
Kid staat voor rond 22.00 uur op
het programma.
Pee-Rock begint om 18.30 uur
met een optreden van de Colijn
Sessie Band, die traditioneel het
festival opent. De band bestaat
uit muzikanten van het eerste
uur, afkomstig van Colijns-
streven naar vrijheid en de snel
ste manier om die te breiken.
Pop is de permanente avant-
garde, de hartklop van 'het le
ven."
Helaas is de popmuziek in de
greep van de commercie ge
raakt. „Zoals alles ten prooi valt
aan de pornografische indu
strie", zegt Hofstede. „De speel
goedindustrie is daarvan het
vroegste voorbeeld. Het kind
wordt aangezet speelgoed te ko
pen en ermee te slapen." Healy:
„Als kind wordt de mens al tot
een verslaafde van de consump-
plaat. Daarna is het de beurt aan
Nodal Point (19.10 uur) uit het
Brabantse Halsteren. Deze
groep maakt muziek die vari
eert van ballads tot rock en af en
toe (soft) metal. Stagger Lee
treedt om 19.50 op, met zowel
eigen werk als covers in de sfeer
van ballads en rock. Omstreeks
20.30 uur is het de beurt aan
tie gemaakt. Wij protesteren
daartegen."De kunstenaars zijn
op zoek naar dat wat de mensen
in oorsprong tot mensen maakt:
het vermogen door taal en beel
den met elkaar te communice
ren. Wordt er over kunst gespro
ken, dan gaat het doorgaans
over wat de laatste tweeduizend
jaar is gemaakt, niet over muur
schilderingen van veertigdui
zend jaar geleden. Juist die
kunst, die ontstond uit verwon
dering en angst over de zon die
elke dag tot een nieuwe geboor
te maakt, ligt aan de oorsprong
StickS 'N' StoneS met werk dat
is geïnspireerd op The Black
Crowes, Spin Docters en
Grandfunk Railroad.
Iets heel anders is om 21.30 uur
het optreden van Willem
Alexander's Harem. Vier jonge
meiden die met prikkelende en
gewaagde teksten mensen aan
het lachen brengen, maar ook
van de mythes die voor de met
PPP verbonden kunstenaars
van groot belang zijn. Evenals
dromen, door Freud en zijn na
volgers in systemen gepropt,
maar volgens Healy een terrein
bij uitstek van vrije verbeel
ding.
In de Watertoren hebben de vier
hun verbeelding de vrije loop
gelaten. De kelder is eenpaleon-
tische ruimte met zes levende
kaaimannen en muurtekenin-
gen in krijt van Kloppenburg.
Vervolgens kunnen drie etages
worden bestegen met onder
meer slogans over pop, kunst en
commercie, onderdelen van een
walvisgeraamte, uit gevonden
voorwerpen opgebouwde
kunstobjecten van Kloppen
burg en Hofstede en uiteinde
lijk, in het ronde waterreservoir,
de verbeelding door Bien van
het huwelijk tussen de regen
boog en de slang - een mytholo
gisch gegeven dat staat voor een
nieuw begin - en een opening
naar de hemel. „Als je PPP spie
gelt, krijg je de drie laatste cij
fers van 1999", verklaart Hof
stede. „Dit is een mooi moment
om onze ideeën over een over
gang naar een nieuwe tijd weer
te geven."
Vonkje
Zondag tijdens de opening en in
september tijdens de slotdag zal
Healy voorlezen uit Hofstedes
boek De markies van water, een
hoogst associatief relaas waarin
ook Zeeland een rol speelt. De
kunstenaars noemen de Water
toren daarom een bij uitstek ge
schikte locatie voor hun proj eet,
waarvan ze hopen dat het ieders
verbeelding prikkelt. Healy:
„Joseph Beuys zei al: 'Iedereen
is een kunstenaar.' Dat was geen
provocatie, dat meende hij. Wij
hopen dat mensen die hier naar
buiten lopen vervuld zijn van
creativiteit. Misschien dat deze
expositie een vonkje van hoop is
voor een betere toekomst. Uit
een vonk kan een groot vuur
ontstaan."
Hofstede: „Tony Blair kan de
wereld niet beter maken. Wij
wel."
De expositie opent zondag om 16
uur en is te zien t/m 5 sept, do-zo van
12-17 uur.
aan het denken zetten. The Old
Firm is een Keltische rockband
(23.30 uur) die zijn naam dankt
aan de voetbalderby tussen
Glasgow Rangers en Celtic.
Rhythm Bombs sluit het festival
om 24.00 uur af. Dit is een gloed
nieuwe Belgisch-Limburgse
band die is opgericht in 1998. De
groep speelt verschillende stij
len, zoals boogie, swing, shuffle
en mambo jump. Het Pee-Rock
festival wordt gehouden op de
Oude Haven in Coli jnsplaat.
door Arjan van Westen
GOES - De Bloedbank ZWN
Rotterdam heeft een nieuw do
norcentrum in Goes. Pure nood
zaak want in het Oosterschelde
Ziekenhuis te Goes was niet
langer plaats voor een donor
centrum. In Middelburg is de
bank nog steeds op zoek naar
een geschikte locatie voor een
Walchers centrum.
Per 1 augustus zal de Bloedbank
ZWN Rotterdam de locatie in
het Oosterschelde ziekenhuis
verlaten en doet de bloedbank
zijn intrede in het kantorencen
trum De Tol aan de 's-Graven-
polderseweg. De officiële ope
ning volgt in het najaar.
Onverwacht
De Bloedbank ZWN heeft er
nooit een geheim van gemaakt
dat ze het geven van bloed uit de
'beklemmende sfeer' van het
ziekenhuis wilde halen. Toch
kwam de verhuizing in Goes nog
onverwacht. „We moesten onze
locatie in het Oosterschelde
Ziekenhuis in Goes verlaten.
Eerst per 1 april, maar we heb
ben dat nog kunnen rekken tot 1
augustus", aldus A Habraken,
woordvoerster namens
de Bloedbank ZWN in Rotter
dam.
J.C. Broertjes, voorzitter van de
raad van bestuur van de Ooster
schelde Ziekenhuizen, legt uit
dat vanwege de aanstaande
komst van een MRI-installatie,
(een kostbaar en groot apparaat
voor inwendig onderzoek met
magnetische golven) er geen
plaats meer voor een donorcen-
tum in het ziekenhuis is. De re
latie met de Bloedbank ZWN
heeft onder de breuk, volgens
Broertjes niet te lijden gehad.
„We blijven natuurlijk gewoon
bloed van ze afnemen.
Splinternieuw
Ook de Bloedbank is nu tevre
den. Habraken: „We krijgen een
prachtlocatie. Het gebouw is
spiksplinternieuw, in eigen be
heer en heeft een grote parkeer
plaats. Zo'n plek zijn we dat ook
verplicht aan onze drieduizend
donateurs in Goes."
Op Walcheren, waar nu nog
twee donatiepunten zijn, wil de
Bloedbank een modern centrum
inrichten, dat vijf dagdelen per
week geopend moet zijn. Make
laars zoeken in opdracht van de
bank een pand in Middelburg.
Hoewel de directie van de
Bloedbank al een half jaar gele
den verkondigen dat het cen
trum er op korte termijn moest
komen, is er nog steeds geen
zicht op een nieuwe locatie.
De Bloedbank ZWN Rotterdam
is met meer dan 100.000 donors
de grootste bank van Neder
land. Ze voorziet in de bloed-
voorziening in Midden-Holland
Rijnmond, Dordrecht, West-
Brabant en Zeeland.
MIDDELBURG - De provincie
Zeeland leent geen geld uit. Fi
nanciële reserves worden on
dergebracht bij betrouwbare
banken, zegt PvdA-gedeputeer-
de D. J. P. Bruinooge van finan
ciën.
De provincie Zuid-Holland is in
de problemen gekomen omdat
ambtenaren op grote schaal
geld hebben uitgeleend. Het uit
staande bedrag is opgelopen tot
1,7 miljard gulden. Ongeveer
vijftig miljoen gulden is Zuid-
Holland bijna zeker kwijt, om
dat het aan een noodlijdende
handelsonderneming is uitge
leend.
Volgens Bruinooge weigert het
Zeeuwse provinciebestuur gro
te riscio's te lopen voor een half
procent meer rente. „Ik vind dat
je dat met belastingcenten ook
niet kunt doen." Zeeland heeft
het overtollige geld uitstaan bij
banken die door de Nederlandse
Bank worden gecontroleerd.
Het gaat om enkele tientallen
miljoenen guldens, aldusBruin-
ooge.
Een rondgang langs de Neder
landse provinciehuizen leert
dat Zuid-Holland een uitzonde
ring is als het gaat om het uitle
nen van grote bedragen. Noord-
Brabant leent 'uit principe'
geen geld uit, laat een woord
voerder weten. De provincie
heeft in het verleden wel eens
overwogen om tijdelijk geld te
verstrekken aan nutsbedrijven
waai-van ze (mede-)eigenaar is.
Noord-Brabant heeft net als
Zeeland wel geld dat niet direct
nodig is, gestort op depositore
keningen bij een aantal grote
Nederlandse banken
door Jasper van der Bliek
Iu de tweede helft van de jaren
zestig waren er twee Ajaxen.
Eentje gewoon in Amsterdam,
de ander in Middelburg. Mid
delburg? Goed, het team droeg
niet de naam Ajax, maar voor de
rest was de in die tijd leidende
amateurclub (drie landstitels)
in alles gelijk. De hele nationale
pers had het erover.
In de glorietijd zo aan het eind
van de jaren zestig werd Mid
delburg in vier jaar drie keer
landskampioen bij de amateurs,
de eerste keer op 17 juli 1966.
Onder de bezielende leiding van
de op twee fronten nuchtere
trainer Piet Lindenberg - hi]
lustte geen bier - speelde de
hoofdstedelijke club fris, aan
vallend voetbal a la de Amster
damse topploeg.
Het vergelijk met Ajax werd ver
doorgetrokken. De bekende
journalist Maarten de Vos ver
geleek Arie Delmotte bij-
vooi'beeld met Wim Suur-
bier. „Een razendsnelle
vleugelverdediger die met
snelle uitvallen regelma
tig scoort." Ook vanwege
het voor die tijd ongekend
aanvallende spel (4-2-4)
werd Middelburg op één
lijn met de Amsterdam
mers gesteld.
De eerste landstitel be
reikte de Zeeuwse ploeg
door Quick '20 uit Olden-
zaal in een zenuwslopen
de wedstrijd thuis op 0-0
te houden. De uitwed
strijd was al met 0-3 ge
wonnen. Vervolgens
maakte een extatische eu
forie zich van de spelers
meester. Na een haast uit
zichtloze positie in de
competitie hadden aan
voerder Anton Schoen
makers en de zijnen het onmo
gelijke gepresteerd én Zeeland
in één klap op de voetbalkaart
gezet.
Het bleek slechts het begin, I
want een jaar later deed Mid
delburg het nog eens-dunnetjes
over. Ditmaal werd het Amster
damse AFC -onder het toeziend j
oog van de voltallige Ajax-se-
lectie en bondscoach Georg
Kessler- twee keer overtuigend
verslagen, 0-2 uit en 2-1 thuis.
Alle Middelburg-doelpunten
werden toen gemaakt door de
talentvolle Bert Pentury. 1969
was het laatste gloriejaar. En-
schede werd in de finale opzij
gezet.
Daarna ging het snel bergaf-
waarts met Middelburg. In te-
genstelling tot Aj ax kon het suc
ces niet door blijven gaan. De
hechte spelersgroep viel uit el
kaar en het verval zette in. Maar
wat waren het mooie jaren ge
weest.
Middelburg viert het behalen van het
kampioenschap. Op de schouders met
de krans om aanvoerder Anton
Schoenmakers. Links van hem trainer
Piet Lindenberg. foto archief PZC
