Landelijke
donoractie
blijkt flop
dwarsstraten
varia
Registratie levert niets op
Hondengolf
Bambi Milosevic
Rouw om blik
Stralenkanonnen
Oma's oksel
V rijheidsdochter
het weer
Zeeland: Zomers
O
3
Een beetje fret heeft
zijn eigen slaapzak
Heer Bommel en de Labberdaan
MET DE AUTO OP VAKANTIE
NAAR HET BUITENLAND?
Bei 0800 - 0503 of kijk op www.anwb.nl
puzzel
Cryptogram
recept
'Verpakte' tuinboontjes
met lamsvlees
woensdag 7 juli 1999
door Haris Leber
De massale publiekscam
pagne voor meer orgaando
natie en de daarmee gepaard
gaande landelijke registratie,
kostte veel geld maar leidde niet
tot meer donoren. In werkelijk
heid daalt het aantal mensen
dat bereid is na het overlijden
hart, nieren, long, oog of huid af
te staan. „Heel teleurstellend",
vindt een woordvoerster van
Eurotransplant, de organisatie
die er voor zorgt dat organen bij
de wachtenden terecht komen.
Voor een klein deel van de wach
tenden, zoals hartpatiënten,
kan het wegblijven van donoren
de dood betekenen. Voor een
grote groep, zoals nierpatiën
ten, blijft een verbetering van de
'kwaliteit van hun leven' uit.
Volgens de Maastrichtse inter
nistprofessor J.P. van Hooff, ge
specialiseerd in niertransplan
taties, is het hoog tijd voor een
alomvattend onderzoeknaar de
redenen waarom organen niet
beschikbaar komen. „Wettelijk
moet nu bij iedere overledene
worden gerapporteerd waarom
de orgaandonatie uitbleef, dus
er zijn bronnen die geraad
pleegd kunnen worden. Zo'n
onderzoek vergt twee jaar.
Van Hooff heeft, nooit heil ge
zien in de registratiecampagne
die door de overheid vorig jaar
is uitgevoerd. Nederlanders
konden daarbij aangeven of zij
wel of niet organen beschikbaar
stellen, of desnoods de familie
na hun dood zouden laten be
slissen. „De registratie was al
mislukt voor zij begon. Een an
der systeem, zoals in België, was
beter geweest. Iedereen is daar
donor, tenzij men aangeeft dit
niet te willen. In Nederland was
dat politiek niet haalbaar, maar
nu is het te vrijblijvend. Boven
dien kwam er een hoop negatie
ve publiciteit bij, waardoor een
hoop mensen niets invulden."
Uiteindelijk liet een op de drie
volwassen Nederlanders zich
registreren, van wie tweederde
de organen beschikbaar stelde
na overlijden. Eenzelfde aantal
Nederlanders (ruim twee mil
joen) liep voorheen al met een
codicil rond, waarop de wens
om organen af te staan vermeld
stond. Nadeel van dit systeem
was echter dat het (papieren)
codicil wel eens werd meege-
wassen, of door hulpverleners
en artsen niet op tijd werd ge
vonden. Via een databank kun
nen artsen met het huidige regi
stratiesysteem snel zien of een
patiënt organen wil afstaan.
Van Hooff weet dat Nederlan
ders in het algemeen positief te
genover orgaandonatie staan.
„Maar als zij de daad bij het
woord moeten voegen, laten ze
dat niet registreren. Uitgezocht
moet worden waarom niet.
Maar duidelijk is dat ons sys
teem te moeilijk is. De mensen
krijgen zo veel post. Ze leggen
dit registratieverzoek aan de
kant, omdat zij er over na moe
ten denken. En de patiënten zit
ten nu met de gebakken peren.
Deregistratie is een mislukking.
De criticasters van het eerste
uur, en daar behoor ik toe, heb
ben gelijk gekregen.
Omdat het veranderen van de
wet veel tijd vergt en ook niet is
te verwachten, denkt Van Hooff
dat de oplossing elders gezocht
moet worden. „Er wordt al ge
werkt aan een alertere opstel
ling van de artsen. Ook worden
chirurgische teams voor de om
vangrijke 'uitneemoperaties'
ingezet. Maar in Limburg heb
ben we er iets aan toegevoegd.
Waar elders alleen bij hersen
dood (de hersenen vertonen
geen leven meer, maar de li
chaamscirculatie draait nog
enige tijd met behulp van ma
chines door) organen worden
uitgenomen, doen wij dit ook bij
een hartstilstand. Als de circu
latie al is gestopt. Ons is geble
ken dat de organen dan wel de
gelijk geschikt voor transplan
tatie blijven." GPD
VICTORIA
Canada
Zinloos geweld tegen onschul
dige dieren mag niet. Dit heeft
de 45-jarige Canadees Gary
Priddle ondervonden. Hij ran
selde een herdershond af met
een golfclub en werd hiervoor
tot vijftien maanden gevange
nisstraf veroordeeld.
Het dier, de elf maanden oude
Toba, moet sindsdien zijn lin
keroog missen, maar is hersteld
van vier fracturen in de schedel.
Toba werd door Priddle te gra
zen genomen als wraakactie te
gen de eigenaar van de hond,
Tim Hill. Toba zat achterin Hills
pick-up truck. Hill stopte om
een vijftal eenden ongestoord de
straat te kunnen laten overste
ken. Achter hem reed Priddle,
die dit gebaar niet kon waarde
ren. Bij het eerstvolgende stop
licht kwam hij zijn auto uit. om
zijn woede te koelen op Toba.
Hij sloeg het dier verscheidene
malen hard met de golfclub op
de kop.
POZAREVAC
Servië
De infrastructuur en de econo
mie van het land liggen door de
Kosovo-oorlog in puin, maar
voor Marko Milosevic (28), zoon
van de Joegoslavische president
Slobodan Milosevic, blijft het
geld gewoon rollen.
Met enkele zakenpartners zette
Marko een pretpark op. Enkele
duizenden mensen, onder wie
vertrouwelingen van de presi
dent, woonden de opening bij
van Bambi Park in Pozarevac,
de geboorteplaats van Slobo
dan.
ALTÖTTING
Duitsland
Een 40-j arige man in het Beierse
Altötting heeft dagenlang in
zijn auto overnacht uit verdriet
over de aanstaande verkoop van
het voertuig, zo heeft de politie
gezegd.
Een inwoonster van het plaatsje
had de politie attent gemaakt op
een man die iedere avond in zijn
auto zat en zich keer op keer
klein maakte als zij voorbij
kwam. Bij een controle zei de
man dat hij om financiële rede
nen afstand moest doen van zijn
trouwe Ford en dat hij bezig was
afscheid te nemen.
De krant staat vol met
topconferenties en politieke
strubbelingen uit de machts
centra van de wereld.je iou
bl|na denken dat daarbuiten
geen actualiteicen bestaan.
Een misvatting.Wat in
Huambo. Camaguey.Vishak-
hapatnam, Hoog-Soercn of
Spitsbergen - om maar eens
wac dwarsstraten te
noemen - als Ivet gesprek
van de dag geldt, is ook best
lezenswaardig.
BERLIJN
Duitsland
Op zoek naar vluchtelingen heeft de toenmalige DDR aan de
grens met de Bondsrepubliek met radioactieve stralen auto's
doorgelicht. De eerste installatie werd in 1978 in gebruik geno
men aan de grensovergang Helmstedt-Marienborn. Dit was voor
Nederlanders op weg naar Berlijn en terug de meest gebruikte
doorlaatpost.
De 'stralenkanonnen aan de Duits-Duitse grens' waren volgens
het bondsbureau voor stralingsbescherming niet schadelijk voor
de gezondheid. De DDR-douane zette caesium-137 in om met de
gammastraling dwars door wagens heen te kunnen kijken. De
autoriteiten wilden op die manier verstopte vluchtelingen op
sporen. In 1980 werden ook aan andere grensovergangen derge
lijke apparaten in gebruik genomen.
De onthulling over de straling aan de grenzen volgt op meldin
gen over de inzet van stralingsapparatuur in DDR-gevangenis-
sen. Het Berlijnse Openbaar Ministerie onderzoekt nu een voor
malig complex van de Oost-Duitse veiligheidsdienst, de Stasi.
Met monsters uit de muren van de ruimte waar gedetineerden
werden gefotografeerd, wil justitie achterhalen of de Stasi ge
vangenen bestraalde.
LONDEN
Engeland
De okselgeur van oudere
vrouwen heeft een hu-
meurverhogende wer
king. Uit Brits onderzoek
blijkt dat bij ouderen, en
dan vooral bij vrouwen,
een hormonale verande
ring optreedt die bij
draagt aan het 'warme en
gelukkig gevoel' dat men
sen bij hun grootmoeder
zouden ervaren.
Voor het onderzoek werd
bij dertig proefpersonen
van uiteenlopende leef
tijd een doekje onder de
oksel doorgehaald. De
bacteriën in het oksel-
zweet van oudere vrou
wen bleken een stimule
rende werking te hebben
op de driehonderd stu
denten die gevraagd werd
aan de doekjes te ruiken.
Zij wisten overigens niet
waar ze hun neus in sta
ken.
Verder bleek dat het zweet
van jonge mannen een ne
gatieve uitwerking heeft
op het humeur. De geur
van j onge j ongetj es wekte
agressie op, terwijl het
zweet van baby's geen en
kele reactie losmaakte,
RTR
SEATTLE
Verenigde Staten
Het Vrijheidsbeeld in New York heeft er in Seattle een kleintje bij gekregen. Op een heuvel in het Gas
Works Park staat een tien meter hoge, opblaasbare replica. foto Elaine Thompson/AP
De komende dagen beloven een op- Door: Phil van Haren
leving van de zomer te geven en dit
maal lijkt het erop dat de opleving een langer leven beschoren is
dan een twee- tot drietal dagen. Opmerkelijk is dat we voor de
vierde week op rij flink zomers weekendweer kunnen verwach
ten, terwijl het door de weeks niet al te fraai is geweest. Erzijn zo
mers geweest, waarin we minder geluk hadden. Vandaag moeten
we eerst nog afrekenen met enkele wolkenvelden, desalniettemin
is er ook ruimschoots zon bij. De extra wolken schuiven in de loop
van de ochtend vanuit het noordwesten de regio binnen, maar
het blijft droog. Onze oostelijke kunnen 's middags wel een enke
le bui verwachten. Bij weinig wind wordt het circa 20 graden.
De wind die er staat komt uit westelijke richtingen. Morgen begint
de dag vrij zonnig, 's Middags is er weliswaar meer bewolking,
maar de zon krijgt meer en meer greep op het weerbeeld.
De temperatuur stijgt in rap tempo en komt 's middags uit op een
aangename 22 graden.
Leunende tegen het week
einde gaat de zomer echt in
de lift en dat is goed nieuws
voor diegenen die in
Nederland op vakantie zijn.
De wind draait naar een
noordoostelijke richting en
daarmee wordt drogere en
warme lucht aangevoerd.
Bij flink wat zon stijgt de
temperatuur in de regio naar
24 a 25 graden. De tempera
tuur van het kustwater is
circa 18 graden. Voor de wa
tersporters ziet het er goed
uit, want de noordoosten
wind begint er weer wat
meer aan te trekken en
wordt matig, windkracht
vier.
Enkele bui
Vooruitzichten
weer
donderdag
vrijdag
Üfc
zaterdag
zondag
O
max.
22°
23°
23°
24°
min.
15°
16°
16°
16°
wind
N 3
NO 3
NO 3
NO 4
Zon
woensdag
onder 22.02
donderdag
op 5.38
Maan
woensdag
onder 15.03
donderdagi
op 2.12
Nautisch bericht
Er waait een matige westelijke wind, 3 Beaufort.
Heizicht is goed en het kustwater is ongeveer 17 graden.
Toonder Studio's
Waterstanden
van onze redactie binnenland
Er zijn frettenzeepjes, stic
kers met de teksten als: 'Ik
waak hier en bijt hard' en speci
ale slaapzakjes voor dit huis
diertje. Fretten doen het goed in
Nederland. De landelijke ver
eniging Frettig Gestoord houdt
zaterdag in natuurpark 't Twis-
ke in Oostzaan een frettenwan-
deling. De vereniging rekent op
een invasie van honderd dieren
en hun baasjes.
De Nederlandse frettendag in
Oostzaan, boven Amsterdam,
geeft alle freteigenaren de kans
tips uit te wisselen over het ge
drag van hun dier. En voor de
fret is het contact met tientallen
soortgenoten op één dag een
feest van jewelste.
Alle fretten zijn aangelijnd, an
ders nemen ze de benen. Het re
creatiegebied is rijk aan diepe
holen, holle bomen en andere
plekjes waar het dier maar wat
graag wil gluren en snuffelen. C.
Verheij van Frettig Gestoord:
„Er zijn bossen, kunstmatig
aangelegde stranden en ze kun
nen in het water ravotten. Echte
zwemmers zijn het niet, ze hou
den het bij wat gespatter en
pootjebaden."
Volgens Frettig Gestoord telt
Nederland vijftienduizend
huisdier-fretten. Ze blijven hun
hele leven, gemiddeld zo'n tien
jaar. nieuwsgierig en speels. De
eigenaar moet wel vaak een
aantal dingen opgeven. De fret
heeft het met zijn graaftalent
voorzien op bloempotten op de
vensterbank. De nieuwsgierug-
heid van de enthousiaste klim
mers moet bestreden worden
met hogere traptredes en het af
sluiten van bureaulades.
Hobbel
Roland van der Kraan uit Woer
den is betrokken bij de fretten-
opvang in de regio Woerden en
één van de leden van Frettig Ge
stoord. Hij reist zaterdag af met
'Hobbel', met haar vijftien jaar
één van de oudste fretten in Ne
derland. „Ze heeft, mijn hond
van dertien jaar overleefd, het is
in ieder geval de oudste van de
vereniging."
Naast Hobbel heeft hij nog ze
ven fretten thuis op het gazon
lopen. Hobbel komt niet vaak
meer buiten, voor een stoeipar
tij met zeven jonge rakkers is ze
te oud. „Ze maakt een gezonde
indruk, in januari zag de dieren
arts iets dat op een longruis leek
en wat stramme botten, maar ze
is nog erg actief, zij het wat min
der dan vroeger. Hobbel ver
kleurt al van haar wildkleur
naar respectvol grijs", vertelt
Van der Kraan-
Van oudsher was de fret een
hulpje van de jager. GastonPhe-
obus beschreef in zijn 'Boek van
de jacht' uit 1391 reeds hoe fret
ten kunnen worden gebruikt om
konijnen uit hun holen te jagen.
Het diertje bleek uitermate ge
haaid. Zodoende kwam de fret
al snel in beeld als huisdier en
als statussymbool. -John de On-
verschrokkene, van 1404 tot
1419 graaf van Burgundy, liet
zich bij het schilderen van zijn
portret vaak een levend exem
plaar omhangen. Koningin Eli
sabeth I (1533-1603) was één
van de eerste groten der aarde
die pronkte met een fret.
Het dier is door de eeuwen heen
steeds meer geaccepteerd ge
raakt als huisdier. Sinds een
aantal jaren is er speciaal voer
voor fretten op de markt. 'Ferret
Complete', is rijk aan vet en
overgoten met kippensaus. De
brokjes hebben de vorm van een
ster, volgens de kenners de favo
riete hap vorm van een fret. Het
beestje leeft graag op stand, zo
luidt bij diarree het advies: één
dag gekookte rijst met ei en ge
bakken kip. GPD
Advertentie
Regel nü de Vervang-Auto® Buitenland bij uw
Internationale Reis- en Kredietbrief.
Als uw auto afhaakt, rijdt gewoon verder.
ANWB
Na die woorden slofte hij op zijn omwikkelde voeten het pad verder
af .'Kale leegloper!riep een landbouwer hemna - en de zwarte heer
sprak met schrille stem: 'Weeu! Werken is de straf voor onze winde
righeid."
Heer Ollie keek echter niet meer om, doch stapte dapper voort, op
wegnaar huis.
'Het zal niet meevallen', mompelde hij. Men zal mij niet begrijpen.
Mijn weg zal eenzaam en doornig zijn; vooral omdat Piep hem nog
slechter gemaakt heeft dan hij al was. Maar ik heb mijn les gehad en
ik zal dapper glimlachen wanneer ik gehoond word.'
Op dat moment riep iemand zijn naam en met een lichte huivering
trok hij het hoofd in zijn kraag.'D-daar heb je het al', prevelde hij.
Het viel echter mee. Degene die hem had aangeroepen, was juffrouw
Doddel, die medelijden met zijn vervallen uiterlijk had.
'Arme Ollie', zei ze. 'Wat zie je eruit! Zeker hard gewerkt, hè?'
Heer Bommel bleef staan en rechtte de rug.
'Hard gewerkt, ja', gaf hij toe. 'Het pad van een werkgever gaat niet
over rozen, mevrouw. Het valt niet mee om iedereen het werk te. ge
ven dat hem toekomt, bedoel ik. Men is steeds in de weer, dag en
nacht. Men wordt er wee van, zoals die meneer zo treffend zei. Neem
nu Piep Labberdaan. Het heeft me mijn nachtrust en mijn maaltijd
gekost om hem passende arbeid te verschaffen.'
'Arme Ollie', herhaalde het vrouwtje. 'Wat zal je hongerig zijn. Kom
je niet even binnen? Ik heb een lekker soepje klaar.'
Horizontaal:
3. Geeft verlichting bij het zitten (7); 6. Hier zal men niet van opkijken
(6); 8. Met nadruk in de moeilijkheden (4); 11. Dier in een object van
niets (5); 13. Hamer in de hand (5); 14. Het zijn geen optimisten als ze
zwart zijn (6).
Verticaal:
1. Stof meteen inham (4); 2. Heel stijf met een surfer erop (5); 4. Larve
gemaakt in Engeland (4); 5. Dalend schilderstuk (7); 7. Met heel veel
trek? (6); 9. Voor het raam in Belgi' (4); 10. Als schaker ben je er dof
van geworden (3); 12. Voorbij een rondje op grote afstand (4).
Oplossing
dinsdag:
GaRantie
AmEchti g
NoNnetje
GeDuldi g
LaAdbord
AfBreken
MoEi zaam
Pelikaan
De woorden op de eerste en derde verticale kolom
zijn: ganglamp en rendabel.
Het sleutelwoord luidt: DRANKLUCHT.
Opnieuw een recept voor een ge
recht waarin het vlees een
schijnbaar minder belangrijke
plaats inneemt. De tuinboontjes
dienen dubbel gedopt te worden.
Dat wil zeggen dat de tuinbonen na
het doppen nog moeten worden
ontdaan van de omhullende vlie
zen. De bonen vallen dan in twee
lobben uiteen.
Het gerecht moet worden 'verpakt'
en daarvoor kunnen kant-en-klare
tortilla's of wrappers, zoals de Ame
rikaanse varianten worden ge
noemd, dienen. Een stuk smakelij
ker is het om het gerecht te 'verpak
ken' in zelf gebakken flensjes of zo
als hieronder is aangegeven in klei
ne omeletjes.
Voor 4 personen:
4 - 5 eieren; 2 - 3 eetl. melk; zout;
witte peper uit de molen, snufje
nootmuskaat; ca. 80 gram boter;
150 gram mals lamsvlees, dunne
lapjes, bij voorkeur van de achter
bout; 1 kleine ui, gesnipperd; 1
teentje knoflook, ragfijn gehakt;
400 - 500 gram tuinboontjes, dub
bel gedopt; 1 eierdooier; 4 eetl.
(kook)room; 3 salieblaadjes, in ui
terst smalle reepjes (draadjes) ge
sneden.
Klop eieren en melk los. Voeg wat
zout, peper en een beetje nootmus
kaat toe. Bak in weinig boter vier
kleine platte omeletjes (doorsnee
ca. 16 cm.). Houd de omeletjes na
het bakken warm.
Maak het vlees droog met keuken
papier en snijd het in kleine blokjes
WOENSDAG
Hoog water
Laag water
7 JULI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
09.06
191 21.35
176
02.55
193 15.20
152
Terneuzen
09.25
21321.56
199
03.19
202 15.39
161
Bath
10.17
250 22.48
232
04.18
226 16.35
187
Roompot Buiten
09.15
147 21.40
130
03.00
156 15.30
114
Z'zee/Colijnsplaat
10.30
150 22.45
132
04.05
162 16.35
122
Stellendam Buiten
09.22
142 21.52
119
03.06
110 15.44
066'
Wemeldinge
10.35
169 22.55
151
04.05
174 16.40
134
Krammersl. West
10.40
163 22.55
144
04.00
171 16.35
13D
DONDERDAG
Hoog water
Laag water
8 JULI
uur
cm uur
cm
uur
cm uur
cm
Vlissingen
10.15
192 22.41
182
04.06
190 16.25
154
Terneuzen
10.36
215 23.07
206
04.26
199 16.49
163
Bath
11.28
250 23.58
238
05.20
224 17.45
188
Roompot Buiten
10.20
149 22.50
135
03.55
15416.35
117
Z'zee/Colijnsplaat
11.35
149 23.55
134
05.05
159 17.35
123
Stellendam Buiten
10.31
144 23.02
125
04.00
110 16.45
071
Wemeldinge
11.40
169 -----
05.10
172 17.45
136
Krammersl. West
11.40
164
04.55
167 17.40
131
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
O
zonnig
lichte sneeuw
matige sneeuw
mist
A A
Koulront
licht bewolkt
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
9
Warmtefronl
Samengesleld front
zwaarbewolkt
hagel
Isobaar
Europa: Zomerse buien
Hans Belterman
(ca. 6 mm.). Verhit een koekenpan
met hoge opstaande rand of een
wok waarop een deksel past. Laat er
50 gram boter heet in worden.
Schep, zodra het schuim van de bo
ter begint weg te trekken, het vlees
door de hete boter. Laatalles, onder
voortdurend omscheppen 3 minu
ten zachtjes bakken. Neem meteen
schuimspaan hetvleesuitdepanen
houd het warm.
Fruit de ui in de resterende boter zo
lang tot ze glazig ziet. Roer de knof-
lookerdooren voeg na 1 minuut de
tuinboontjes en 1 deciliter kokend
water toe. Leg het deksel op de pan
en laat alles 5 minuten zachtjes ko
ken. Neem daarna het deksel van de
pan en laat alles nog zo lang koken
totdehelftdeel van het kookvochtis
verdampt.
Roerintussen in een kommetje eier
dooier en room los. Voeg er wat
zouten peper aan toe.
Schep eerst het vlees door de boon
tjes en schenk er daarna het ei- en
roommengsel bij. Blijf zo lang roe
ren tot een gebonden saus is verkre
gen. Let op: de saus mag beslist niet
aan de kook geraken! Schep de sa
lie door het gerecht en neem de pan
van de warmtebron.
Leg de omeletjes op het werkvlak
uit. Schep op elk omeletje een deel
van de het gerecht. Rol de omeletjes
op en snijd ze schuin in twee of drie
stukken. Dien ze, zo warm mogelijk,
op voorverwarmde borden, op.
Tip: geef er een tomatensalade met
(rode) uienringen en grof gehakte
(ontpitte) zwarte olijven bij.
Dat de zomer niet altijd zon met zich meebrengt laten vooral het
midden en oosten van Europa zien. Een aantal regen- en onweers
buien voeren daar namelijk de boventoon. Zonnig vakantieweer is
dan ook alleen te vinden in de landen rond het Middellandse
Zeegebied, waar het op veel plaatsen tropisch warm is. Vooral in
Spanje is er bijna geen wolkje aan de lucht en stijgt het kwik in het
binnenland naar 37 graden. In Frankrijk blijft het overwegend
droog, maar heeft de zon zeker geen hoofdrol. Alleen langs de
kuststrook van de Provence krijgt de zon alle ruimte en kan het
lokaal 30 graden worden. Echter in de regio's rond Parijs is het
24 graden. Op de Britse eilanden is het regenachtig, waarbij de
meeste regen in Schotland te verwachten is. Echt warm is het er
niet, hoewel het zuiden van Engeland nog een temperatuurvan
23 graden tegemoet kan zien. In Duitsland, Polen en de Alpenlan
den is het buiig bij waarden rond 21 graden. Met name in de noor-
delijke delen van de Balkan, Roemenië en Wit-Rusland komen on-
weersbuien voor en is het met 30 graden behoorlijk warm.
Een aantal flinke regenbuien met onweer zijn te verwachten in het
zuiden van Finland. Sommige plaatsen krijgen wel meer dan
20 mm te verwerken. Wel is heter met 22 graden redelijk warm.
