E-mailen naar
bumperklevers
Cd-rom over vijvers
is geen encyclopedie
V ertaalprogrammas
zijn nog niet volwassen
PZC wetenschap en tech
niek
45
Kenteken
als adres
puzzel
postzegels
Gibraltar
Foto Ron KruitXHatchoo!
Contact leggen kan ook via een e-mailadresje op basis van het kenteken van de auto.
zaterdag 3 juli 1999
Je snort lekker in je wagentje over
de weg tot ineens een joviale
medeweggebruiker vindt dat je
maar met je middenklassertje plaats
moet maken voor zijn auto. Of je
kunt je niet meer concentreren op
het verkeer omdat je aandacht als
een magneet wordt getrokken door
de fysiek van een collega-
automobilist(e). Er zijn duizend-en-
een redenen te bedenken waarom je
iemand op de weg zou willen
bereiken.
Welk mens achter een kente
ken steekt is een geheim,
waar alleen de politie achter kan
komen. Maar als het aan Licence-
2Mail ligt noteert gans Nederland
e-mailadresjes op de snelweg.
Het werkt heel simpel. Je meldt je
aan bij License to Mail, kosten
7,50 Euro per jaar (ongeveer 16,-
In ruil daarvoor krijg je een e-
mail adres dat bestaat uit het ken
teken van je auto, voorafgegaan
door de landcode. Bijvoorbeeld
nl-pgfdl3@license2mail.com.
Daarnaast krijg je een sticker die
achter op de auto gaat en aangeeft
dat je aangesloten bent bij Licen-
se2Mail.
Vanaf dat moment ben je bereik
baar voor je reisgenoten op de
weg. Het enige dat ze hoeven te
onthouden is je kenteken en het
land waar je vandaan komt. Wil je
iemand iets laten weten dan kun j e
met alleen het kenteken als infor
matie, eenmaal thuis aangekomen
de persoon in kwestie een bericht
je sturen. De mailtjes komen bin
nen via een al bestaand e-mail
adres dat je zelf kunt aangegeven.
J e hoeft dus verder niets te regelen
of in te stellen.
Dus snijders en klevers opgepast.
Vanaf nu kunnen jullie alsnog via
e-mail de wind van voren ver
wachten.
Guido van der Heijden
License2Mail is een initiatief van de
makers van www.hatchoo.com en te
bereiken op www.license2mail.com.
T Tertaalprogramma's op cd-rom en Inter-
V net schieten als paddestoelen uit de
grond. Het lijkt allemaal heel handig. Heb je
problemen met het vertalen van een brief in
het Frans, Engels of Chinees? Geen pro-
bleem. Tik een Nederlandse zin in, druk op
een knop en voilaEr staat een foutloze tekst
in de gewenste taal op uw scherm. Degenen
die hier van uitgaan komen vaak bedrogen
uit. Vertaalprogramma's blijken niet altijd te
kunnen doën wat ze beloven. Goede lessen
nemen in spelling, grammatica en vooral het
ontwikkelen van een goed taalgevoel, zijn
vooralsnog de belangrijkste gereedschappen
om je ook over de grens uit te kunnen druk
ken.
De computer is in veel zaken een wondeima-
chine. Je tikt iets in, chukt op een knop en het
gewenste resultaat komt eruit. Wat in het ene
geval goed werkt, hoeft in het andere niet te
functioneren. Dat is de fout die veel gebrui
kers en samenstellers van vertalingspro-
gramma's maken. Ze denken dat vertalen
één-op-één-werk is; dat er slechts woorden
omgezet hoeven te worden en dat is dan alles.
Ze gaan daarbij voorbij aan subtiliteiten als
zinsbouw, grammatica en uitdrukkingen,
waardoor sommige vertaalprogramma's een
lachwekkende indruk maken.
Een voorbeeld is de Universal Translator. In
dag- en weekbladen wordt dit programma
aangekondigd als hét ei van Columbus. 'We
vertalen moeiteloos correspondentie in het
Engels, Frans, Swahili, Arabisch, Russisch
en Chinees' luidde de wervende zin in de ad
vertenties. Daar is de firma van teruggeko
men, want veel mensen die het schijfje voor
maar liefst 239 gulden hadden aangeschaft,
kwamen bedrogen uit. In het Engels kreeg de
volgende zin een belachelijke wending: 'Ik
had zin in een glas melk, maar kwam van een
koude kermis thuis' werd in het Engels ver
taald als 'I had sentence in a glass of milk, but
came home from a cold fair'.
Serieus
Iemand die serieus met het buitenland wil
coxresponderen, kan beter een aantal lessen
volgen of een tolk in de ax-m nemen oftewel 'to
take a translator in the arm' volgens de Uni
versal Translator. Tegenwoordig adverteert
de firma uit Driebergen minder onver
schrokken. „De universal translator veiiaalt
alleen woorden. Geen uitdrukkingen, zins
wendingen of grammaticacorrecties."
Dan blijft 239 gulden veel geld. Wie een
soortgelijk programma wil hebben, kan veel
beter Babyion downloaden van Internet.
Met een paar simpele muisklikken kan ieder
een losse woorden vertalen xiit het Frans,
Duits, Engels, Spaans en Japans. Er zijn
meer talen in ontwikkeling en er is een Ne
derlandstalige gebruiksaanwijzing. Het pro
gramma is niet perfect. Dubbelzinnige woor
den en zinnen worden slechts één op één
vertaald, maar wie zoekt naar een moeilijk
woord en geen tijd heeft om naar de boeken
kast te lopen, kan met een mxxisklik het ge
wenste vinden.
Mensen die graag een goede vertaling willen
hebben zijn voorlopig nog het best geholpen
met een cd-rom waarop vaste xiitdrukkingen
één op één in zijn voorgeprogrammeerd zoals
de talencd-roms van Spectrum.
Ben Oerlemans
Wie aan een encyclopedie denkt,
denkt aan een lange rij dikke
boeken waar zo'n beetje de kennis van
duizenden jaren menselijke beschaving
in gebundeld is. Dankzij de zegeningen
van de modexue tijd is het niet meer
noodzakelijk om eexx boekenkast te
reserveren voor die kostbare, maar
ruimtcvretende reeks boeken. Denda
brengt een encyclopedie uit op cd-rom
met alles wat u wil weten over vijvers.
De Vijverencyclopedie stelt hoe
genaamd geen systeemeisen zodat
ook degene met de klassiekere
computer er mee aan de slag kan.
Dat lijkt handig, maar wekt het
vermoeden dat de cd wellicht wei
nig te bieden heeft.
Na een half uxxrtje is de gehele cd
bekeken en moet geconcludeerd
worden dat de term encyclopedie
blijkbaar aan inflatie onderhevig
is. Deze encyclopedie zou op pa
pier niet groter zijn dan een
schoolschriftje of amper dikker
dan het doosje van de cd. Voor wie
wei'kelijk niets van nattigheid in
de tuin in het algemeen en van vij
vers in het bijzonder afweet is de
Vijvex-encyclopedie eventueel een
moderne uitkomst. Wie al eerder
een vijver heeft gemaakt zal er
echter niet veel aan hebben.
Beknopt wordt er uitgelegd hoe
een vijver aangelegd moet wor
den, wat de beste locatie is en wat
De Vijverencyclopedie op cd-rom
heeft weinig te bieden.
de verschillende mogelijke vor
men zijn. Er zijn wat filmpjes te
zien waar een tuinman in razende
vaart een vijver aanlegt. Heel even
staan de makers van het schijfje
stil bij wat er voor planten in de
vijver kunnen. Het hoofdstuk vij-
vex*vissen stelt bitter weinig voor.
Van slechts vier vissen van de in
totaal acht soorten die op de cd te
vinden zijn, zijn afbeeldingen te
zien. Dan nog zijn sommige foto's
bijna identiek. De steur zwemt
haast onzichtbaar tussen de goud
vissen, je moet het beest kennen
om hem ertussen uit te pikken.
Wil je een ecologisch-correcte bak
water met goudvissen in de tuin
dan is de cd-rom het overwegen
waard. Het absolute minimum om
een goede vijver te maken is terug
te vinden, dat wel. Maar de term
encyclopedie is absoluut mis
plaatst. Wie een beetje oplet bij te
levisieprogramma's als Eigen
Huis en Tuin. links en rechts ad
vies inwint en wat foldertjes mee
neemt bij tuinzaken krijgt net zo
veel informatie, voor niks.
Guido van der Heijden
Minimale systeemeisen: Windows 3.1,
95, 98 of Windows NT, een 386 compu
ter of 66 Megaherz, 8 Mb RAM, 256
kleuren en een 4x (quadspeed) cd-
romspeler
Horizontaai
1. Loterij; 6. siermotief; 12. Russi-
sch-orthodox priester; 13. kelner; 14. ri
vier in Rusland; 16. eng; 18. dom; 19.
inhoudsmaat; 20. verharde huid; 22. rij
tuig; 24. mand; 26. scheepstouw; 28.
pausennaam; 30. kleding; 31. voetbal
ploeg; 32. inwoner van Groenland; 33.
Europeaan; 34. vreemde munt; 36. ont
kenning; 37. de onbekende; 38. ge
schenk; 40. tijdperk; 43. Nederlandse
Spoorwegen; 44. driekroon; 45. commu
nicatiemiddel; 47. populier; 49. visuil;
51. binnenwater; 52. onenigheid; 55.
maal; 56. voorzetsel; 57. dierengeluid;
58. bakmengsel; 61. het geheel; 64.
broedsel; 67. meisjesnaam; 69. beslom
mering; 70. van het leven beroven; 72.
Italiaans eiland; 74. Rooms Katholiek
(afk.); 76. watervogel; 77. bijwoord; 78.
mijns inziens; 79. bijbelse naam; 81vor
dering; 83. wolpluisje; 84. keurig; 85.
overblijfsel; 86. oppervlaktemaat; 87.
kostuum; 89. schil; 90. half; 92. begrip;
94. pampahaas; 95. voorzetsel; 96. ent;
98. muziekteken; 100. deel van de bijbel;
101. deel; 102. signaal; 104. blindelings;
105. uitstalkast.
Verticaal
1. Koosnaam; 2. Militaire Politie; 3. pels
werk; 4. familielid; 5. grappig;7. bedwel
ming; 8. kloosteroverste; 9. smal stro
mend water; 10. bijwoord; 11. soort
vlees; 15. zich afsloven; 17. het vaste
land; 18. praatvogel; 19. verbeelden; 21
hijstoestel; 23. rivier in Belgi'; 25. Ger
maanse godheid; 27. gegraven water
weg; 29. onecht; 34. doceren; 35. Itali
aanse componist; 38. aalt; 39. familielid;
41. edelachtbare; 42. deel van een mo
len; 44. Trans-Europa-express; 46.
Spaanse uitroep; 48. knaagdier; 50. bi
zon; 52. familielid; 53. los (van zand); 54.
muurholte; 58. opvangverblijf voor die
ren; 59. gelofte; 60. wildebeest;
62.loofboom; 63. buitensporigheid; 64.
wenteling; 65. uitroep van schrik; 66. be
ïnvloeding; 68. adellijke personen; 69.
muziekinstrument; 71. voegwoord; 73.
slee; 75. kleding; 78. hedendaags; 80.
punt van een lijst; 82. voormalig Perzi';
83. moeraspalm; 87. teer; 88. liefkozing;
91. rivier in Duitsland; 92. Griekse letter;
93. laatst; 94. post (Eng.); 97. brandgang;
99. bijb. figuur; 101. paardenkracht; 103.
achter.
De letters uit de vakjes:
72-40-16-97-67-2-81-
44-105-7 en
62-32-54-38-64-20-94-
86-47-1
vormen twee sleutelwoor
den.
Schrijf uitsluitend de ge
vonden sleutelwoorden op
een briefkaart en stuur dit
naar onze puzzelredactie.
Uw briefkaart moet uiterlijk
woensdagmorgen in ons
bezit zijn op het volgende
adres:
Puzzelredactie PZC
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Vermeldt uw naam, adres
en woonplaats.
De PZC stelt de volgende
prijzen beschikbaar: eerste
prijs een VVV-bon van
50,Tweede, derde en
vierde prijs een VVV-bon
van 25,
De oplossing en de namen
van de prijswinnaars vindt
u in de PZC-bijlage 'Vrije
Tijd' van volgende week.
Oplossing
doorloper
De prijswinnaars van de
doorloper van vorige week
zaterdag zijn:
D. Lamper, Elzestraat 4,
Goes (VVV-bon 50,=); de
WV-bonnen van 25,=
gaan naar: W. v.d. Kop, P.
Krugerstraat 2 fl 29, Vlissin
gen; P.U. Schaar, Stelle-
straat 1B, Rilland en J.A.
Deij, Beethovenhof 128,
Terneuzen. De prijzen wor
den zo spoedig mogelijk
toegezonden.
testamentparade
overvalooitalie
regaaledellaken
ermalsgitaararm
neenneigensamba
vingereertelboa
altergernisweel
laagtetoeeterkm
kniesassektefee
idovinnigkarate
nepentieraltaar
tiendestopkraak
elnaredeoeverpo
reetuuretnadope
nonekwanselenst
Het Chinese nieuwjaar met zijn
twaalf-jarige cyclus (rat, os,
tijger, konijn, zwijn, draak, hond,
slang, haan, aap, ram en paard)
wordt steeds populairder. Elk jaar
komen er meer landen die er zegels
aan wijden. Dit jaar, het 'Jaar van
het konijn' al zeker 24.
Konijnen-zegels verschenen in ie
der geval in: Buthan, Canada,
Cambodja, China, Cuba, Frans-
Polynesië, Hongkong, Ierland, Ja
pan, Jersey, Kasachstan, Macao,
Marshall Eilanden, Nederlandse
Antillen, Niuafo'ou Eilanden,
Norfolk Eilanden, Singapore, So
malië, Verenigde Staten, Taiwan,
Tavalu, Tokelau Eilanden, Tonga
en Zuid-Afrika.
gelopen tijd nog enkele beroemd
heden herdacht. Op 26 mei in het
zesde velletje Celebrate The Cen-
txiry, 1950s (met vijftien 33c-ze-
gels) zien we bij voorbeeld de le
gendarische Lucy (Lucille) Ball
uit de tv-serie I Love Lucy
(1951-1957), samen met haar
echtgenoot Desi Arnaz, en de zes
voudige wereldkampioen zwaar
gewicht boksen Rocky Marciano
(van 1952 tot 1956). Verder wordt
op dit velletje onder meer aan
dacht besteed aan de Koreaanse
oorlog, de eerste succesvolle
VS-aardsateliet Explorer I, de
drive-in-movies, de eerste Dayto-
na 500 en rock'n'roll.
kwam. Op de-ene zegel Valentino
Mazzola omgeven door (de con
touren) van de verongelukte spe
lers van Torino, propellers van een
vliegtuig, de basiliek van Superga
en het verenigingsembleem, en op
de andei-e zegel de namen van de
verongelxikte spelers, de basiliek
en het embleem.
mim&tmcm mm*
tfWttHN» -
In 1978 verscheen in de Vex-enigde
Staten een 13 dollarcent-zegel
met het portret van Harriet Tub
man, strijdster voor gelijke rech
ten, een jaar later gevolgd door
een 15c.-zegel met daarop dat van
dominee Martin Luther King. Het
waren de eei'ste zegels in een nieu
we reeks 'Black Heritage'. Inmid
dels telt de reeks 22 zegels en op
deze 33c.-zegel Malcolm Little,
beter bekend als Malcolm X.
Malcolm X, geboren op 19 mei
192 5ging in 19 5 2 over tot de islam
(El-Hajj Malik El-Shabazz) en
richtte in 1957 de Black Muslim
publicatie Muhammed Speaks op.
In 1964 maakte hij een toernee
door Europa, het Midden-Oosten
en Afrika. Óp 21 februari 1965
wex-d hij in de Audubon Ballroom
in New York vermoord.
De Verenigde Staten hebben de af-
We blijven nog even bij beroemd
heden. Gibraltar herdacht met
drie zegels en twee velletjes het
feit dat dertig jaar geleden, op 20
maart 1969, John Lennon (28) en
Yoko Ono (36) in Gibraltar in het
huwelijk traden. John Lennon
staat op zegels van 2Op, 3Op en
40p, het paar op velletjes (beide
met een 1 pond-zegel), een keer op
de trap van een vliegtuig en een
keer met de rots op de achter
grond.
Italië tenslotte, heeft op 12 juni
(ter gelegenheid van de WK-wiel
rennen die dit jaar in Italië worden
verreden) een van zijn grootste
coureurs herdacht: Fausto Coppi
(1919-1960). Op een zegel van 800
lire/0,41 euro staat Coppi tijdens
een bergrit.
Nog twee opmerkelijke Italiaanse
sportzegels. Op 4 mei verschenen
zegels van 800 l./0,41 e. en 900
l./0,46 e. waarmee wordt herdacht
dat op 4 mei 1949 het voetbalelftal
Grande Torino bij een vliegtuig-
ongelxxk bij Superga om het leven
Italië heeft de laatste tijd verder
nog de volgende zegels met dubbe
le waarde-aanduiding uitgege
ven: 17 april, kunst- en cultureel
erfgoed, 3 x8001./0,41 e., klokken,
majolika-sleutel en glasdeur (uit
divex-se musea); 17 april, serie toe
risme, 4 x 8 0 01./0,41 e.Segonzano
(berglandschap), Terni (waterval),
Lecce en Lipari; 23 april, constitu
tioneel hof, 800 l./0,41 e., interi
eur; 29 april, nationale brandweer,
800 l./0,41 e., ladderwagen voor
brandend gebouw en embleem; 3
mei, militaire academie, 800
L/0,41 e., paleis Ducale, cadet, na
tionale vlag en wapen; 5 mei, 50
jaar Raad van Europa, 800 1./0.41
e., het gebouw van de Raad in
Straatsburg; 7 jxxni, de jaarlijkse
zegel gewijd aan de landskampi
oen voetbal: AC Milan, 800 L/0,41
e., spelmoment en embleem.
Hero Wit
