Zorg over
platspuiten
en isoleercel
Loven en bieden op de
Grote Markt In Goes
Dreischor houdt vlasdag stijlvol
SVRZ ziet zorg
afglijden door
bezuinigingen
Hulpdiensten vinden
veiligheidspakket
tunnelbouw te mager
Behandeling gehandicapte faalt
zeeuwse almanak
Vertrouwen
Zoekactie naar
drenkelinge op
Westerschelde
blijft vergeefs
Drie jaar cel
wegens
verkrachting
zeeland 6
woensdag 28 juli 1999
door Ali Pankow
DREISCHOR - Dreischor is trots op zijn
verleden als florerend vlasdorp. Die trots
wordt jaarlijks breed uitgedragen met de
feestelijke vlasdag. Voormalige vlasboe
ren demonstreren die dag de talrijke
bewerkingen en toepassingen van dit
landbouwproduct. Deze zomer wordt de
vijftiende vlasdag op 21 augustus gehou
den.
De oude vlassers richten hun blik echter al
op het evenement van volgend jaar. Zij
zijn op een perceel aan het Stoofpad bij
Dreischor deze week druk in de weer met
het plukken van vlas en het opbinden in
schranken. „Deze partij is al bestemd
voor de vlasdag van volgend jaar", zegt
vlasser M. Quist. Hij behoort tot een
groepje dat vijftien jaar geleden besloot
het verleden van de vlasteelt weer tot le
ven te brengen. Daar hoort ook het hand-
matigplukken van het vlas bij. „Zo zag je
dat in de jaren dertig volop hier in de om
geving. Vlas moet met wortel en al uit de
grond worden getrokken en dat moest met
de hand gebeuren.."
Zaadbollen
Op zaterdag 21 augustus zijn de vlassers
ook weer van de partij in de Ring in
Dreischor. Ze laten onder meer het met de
vlaskam scheiden van zaadbollen en sten
gels zien en het breken en repelen.
Organisatoren Corrie Slager-Nelisse en
Kees Braai streven ernaar het festijn dit
jaar een eigen karakter te geven. „Geen
commerciële kraampjes met t-shirts en
schoenen die je overal ziet", zegt Corrie
Slager. Wie wel komen, zijn kantklosser
Thea Koster uit Zierikzee, het Westkap-
pels Kwartet, een touwslager, de mosterd
makerij van de familie Struijk uit Zierik
zee, een babbelaarsbakker in Walcherse
klederdracht en de familie Van der Schel
de uit Looperskapelle met aardbeien-
hangcultuur. Op het grasveld bij de her
vormde kerk kunnen de bezoekers zich op
originele wijze laten fotograferen en in de
Ooststraat staan oude tractoren. De vlas
dag wordt om 16 uur besloten met een
concert in de Adrianuskerk. Daar speelt
een gelegenheidsorkest, gevormd door re
gionale muziekkorpsen.
In Zeeuws-Vlaanderen wordt momenteel
als vanouds vlas getrokken. Niet voor toe
risten, maar gewoon als landbouwgewas.
De kwaliteit is dit jaar uitstekend. Dat
verzacht de iets lagere opbrengst door de
wateroverlast van vorig jaar.
foto Pieter Honhoff
door Roelf Reinders cap ten moeten regelmatig wor-
VLISSINGEN - Instellingen
voor verstandelijk gehandicap
ten wachten vaak te lang met
het inroepen van specialistische
hulp bij ernstige gedragspro
blemen van gehandicapten.
Hierdoor zijn er nog steeds ge
handicapten die langdurig in
een isoleercel zitten of zijn plat-
gespoten, omdat de instellingen
geen andere oplossingen weten.
Dat zegt P. van Belle-Kusse van
de regio Zuid-Holland en Zee
land van Stichting Consulen
tenteam, gespecialiseerd in
hulp aan gehandicapten met
ernstige gedragsproblemen.
Volgens Van Belle-Kusse zijn er
in Zeeland ongeveer tien geval
len van gehandicapten die lij—
j ken op de situatie van Jolande
I Venema, die vorige week is
overleden. De zaak-Venema
zorgde tien jaar geleden voor
grote opschudding toen bleek
dat zij al vijf jaar naakt in een
isoleercel in een Drents tehuis
zat opgesloten.
Instellingen voor gehandicap
ten kloppen jaarlijks ongeveer
honderd tot honderd vijftig
maal aan bij Stichting Consu
lententeams voor specialistisch
advies. Volgens Van Belle-Kus
se is een kwart van deze gevallen
net zo ernstig als de situatie van
Venema tien jaar geleden.
Signaleringsplan
Van Belle-Kusse vindt dat in
stellingen beleid moeten maken
I om tijdig te ontdekken wanneer
gedragsproblemen van gehan-
I dicapten uit de hand lopen. Elke
instelling zou een 'signalerings
plan' moeten hebben. Gehandi-
den gescreend om systematisch
te kunnen zoeken naar mensen
die in de knel dreigen te raken.
Zij zegt dat instellingen objec
tieve maatstaven moeten op
stellen, waarmee zij kunnen na
gaan wanneer er specialistische
hulp moet komen.
Volgens directeur P. van den
Beemt van de Zeeuwse gehandi
captenstichting Arduin doen
instellingen vaak geen beroep
op de specialistische kennis van
Stichting Consulententeams,
omdat zij denken zelf wel te we
ten wat er moet gebeuren. „Ver
der is er soms sprake van onkun
de en verkeerd inschatten van
een situatie." Van den Beemt,
die in het bestuur van het Con
sulententeam voor Zeeland en
Zuid-Holland zit, benadrukt
dat dit bij Arduin niet zo is. „Er
lopen altijd wel een paar geval
len bij het Consulententeam."
Dagbesteding
Van den Beemt staat niet afke
rig tegenover een signalerings
plan voor het opsporen van
gehandicapten met gedragspro
blemen die uit de hand dreigen
te lopen. Maar hij ziet meer heil
in kleinschalig wonen en dagbe
steding van zeven uur per dag
vijf dagen in de week, zoals hij
dat bij Arduin heeft doorge
voerd. „Het grootste probleem
in de sector is het tekort aan
dagbesteding", zegt Van den
Beemt. „Met volledige dagbe
steding en kleinschalig wonen is
het probleemgedrag bij Arduin
met veertig procent afgenomen.
En als het voorkomt, kun je het
door de kleinschaligheid eerder
ontdekken en ingrijpen."
Het ambtelijk apparaat
scheidt een lawine aan rap
porten af. Onderzoek na on
derzoek daalt ook neer op de
burelen van deze courant.
Tussen een veelheid aan on
leesbare zinnen duikt heel
soms een regel op die de le
zers niet mag worden ont
houden. Neem nou dat on
derzoek naar de import van
drugs door de overheid.Bo-
vendien vertrouwden officie
ren van justitie elkaar onvol
doende om vertrouwelijke
informatie aan elkaar toe te
vertrouwen." Vertrouwt u
het allemaal nog?
VLISSINGEN - Reddingswer
kers uit Nederland en België
hebben dinsdagochtend op de
Noordzee en de Westerschelde
tevergeefs gezocht naar een ver
mist vrouwelijk bemanningslid
van een koelschip. De omvang
rijke zoekactie werd tegen 13.30
uur gestaakt, omdat er geen
kans op overleving meer be
stond.
De bemanning van de Caribbe
an Reef, die onder Srilankaanse
vlag vaart, miste de vrouw sinds
maandagavond. Ze is voor het
laatst gezien toen het schip ter
hoogte van Duinkerken voer.
Het kustwachtcentrum in
IJmuiden kreeg pas dinsdag
rond negen uur de melding van
de vermissing binnen. Het
schip, dat onderweg was naar
Antwerpen, was toen al op de
Westerschelde ter hoogte van
Hans weert.
Onmiddellijk is een zoekactie
op touw gezet waaraan vier red
dingsboten meededen; de Prin
ses Margriet uit Breskens, de Ja-
coba Elizabeth uit Cadzand, de
Flint uit Westkapelle en de
Graaf van Bylandt vanaf de
Roompot.
Verder werden ingezet een heli
koptervan de marine, drie vaar
tuigen van de rijksoverheid en
van particulieren en een les-
vliegtuig van de vliegbasis
Woensdrecht, dat toevallig in de
buurt was.
De daaropvolgende zoekactie
naar de vermoedelijk overboord
geslagen vrouw leverde niets op
Omdat de Srilankaanse vrouw
al ruim twaalf uur werd ver
mist, is de reddingspoging ge
staakt.
De Kustwacht zal de scheep
vaart verzoeken scherp uit te
kijken naar de vrouw, aldus een
woordvoerder.
MIDDELBURG - De rechtbank
in Middelburg heeft een 34-jari-
ge man uit de Zeeuwse hoofd
stad voor verkrachting, vrij
heidsberoving en mishandeling
van zijn ex-vriendin veroor
deeld tot drie jaar cel.
De uitspraak was overeenkom
stig de eis van officier van j usti-
tie R. Jeuken, Ook moet de Mid
delburger tienduizend gulden
smartengeld aan zijn ex beta-
i len.
door Richard Hoving boorkop over een paar maanden
door Arjan van Westen
MIDDELBURG - De hulp aan
ouderen in de verzorg- en ver
pleeghuizen van de Stichting
Voor Regionale Zorgverlening
(SVRZ) nadert door bezuinigin
gen het 'minimale niveau.' Dat
schrijft P. Stoter, voorzitter van
de raad van toezicht van de
SVRZ, in het jaarverslag van
1998.
De huizen van de SVRZ worden
volgens Stoter herhaaldelijk
door bezuinigingen getroffen.
Omdat de instellingen een te
groot eigen vermogen hadden,
zijn ze door de overheid in 1997
gekort. Stoter vindt dat on
rechtvaardig. „Een dergelijke
greep in de kas zonder richtlijn
of normering vooraf is niet
goed. De zorg zal er uiteindelijk
onder lijden", meent de voorzit
ter.
Tegenvaller
In 1998 kreeg het management
van de SVRZ een nieuwe finan
ciële tegenvaller te verduren. De
CAO 1998-1999 kostte de stich
ting volgens Stoter ruim 900
mille. Stoter noemt het 'betreu
renswaardig' dat de overheid de
SVRZ voor deze arbeidsover
eenkomst geen compensatie
geeft. De terugtredende over
heid en de daarmee gepaard
gaande privatisering in de zorg
is een feit. Stoter realiseert zich
dat. „Naast de vele bedenkin
gen en vragen bestaat de over
tuiging dat de komst van priva
te zorg onafwendbaar is."
Volgens Stoter moet door de pri
vatisering de gemeenschappe
lijke publieke verzorging in
stand worden gehouden. Stoter
vindt dit belangrijk omdat het
een slechte zaak zou zijn als de
zorg in zijn geheel aan commer
ciële instellingen wordt overge
laten.
De SVRZ heeft turbulente jaren
achter de rug. In 1997 moest als
gevolg van nieuw provinciaal
beleid de SVRZ verpleegbedden
overhevelen naar de verzor
gingshuizen. Niet alle verzor
gingshuizen stonden toen te po
pelen om nauw samen te werken
met een grote organisatie als de
SVRZ. Maar ook binnen de
SVRZ boterde het dat jaar niet.
Twee directeuren konden de
koerswijziging niet maken en
werden ontslagen.
In 1998 heeft de SVRZ zich een
nieuw imago aangemeten. In
het verslagjaar is veel aandacht
aan de zorg zelf besteed. Klein
schaligheid speelt daarbij een
grote rol. De aanvraag voor vier
verpleegunits bij verzorgings
huizen zijn door het ministerie
van Volksgezondheid, Welzijn
en Cultuur goedgekeurd. Dat
deden de vakbonden op hun
beurt met het sociaal plan dat
het gevolg was van de nieuwe
werkwijze. Het verhuizen van
bedden van verpleeg- naar ver-
zorghüizen heeft banen gekost.
Zorgwensen
Sinds 1999 is er een nieuw sys
teem van locatiemanagers.
Daarmee hoopt de organisatie
beter op de behoefte van de be
woners in te spelen. De SVRZ
wil zorg op maat bieden. Om al
die zorgwensen te vervullen, wil
de vierhoofdige directie van de
SVRZ het aantal management-
lagen beperken. Op de acht lo
caties krijgt het personeel dan
ook veel vrijheid. Om de nieuwe
koers te onderstrepen, heeft de
SVRZ de jaarverslagen per ver
pleeginstelling vorm gegeven.
niet meer bereikbaar is. Voor die
tijd moet er een aantal treinwa
gons zijn uitgerust met brand
weer- en ambulancevoorzienin
gen. Het gaat onder meer om
zuurstofapparatuur, brancards
en medische instrumenten. De
wagons kunnen in geval van een
calamiteit over het werkspoor
van de tunnel tot aan de boor
kop komen. Met de extra voor
zieningen is ongeveer een mil
joen gulden gemoeid. De
hulpdiensten leggen de reke
ning bij KMW neer.
Optimistisch
Commandant van de regionale
brandweer W. R van Leersum
toonde zich vorige week nog op
timistisch over de gesprekken
met KMW. In de brief aan burge
meester Barbé schrijft hij nu:
„Het is spijtig te moeten consta
teren dat tussen het verschijnen
van ons rapport en him (KMW -
red.) nader onderzoek - ondanks
ons aandringen - geen overleg
tot stand is gekomen." Van
Leersum weigerde dinsdag een
toelichting te geven op het ver
schil van mening met de tunnel
bouwer.
Royaal aanbod
DirecteurH. de Jonge van KMW
noemt de brief van de hulpdien
sten 'heel merkwaardig'.
„KMW heeft een royaal aanbod
gedaan. Apparatuur die speci
aal voor de bouw van de tunnel
moet worden aangeschaft, komt
voor onze rekening."
De Jonge bevestigt dat het aan
bod van KMW is gebaseerd op
een onderzoek van bureau
Bockholts. Van een contra-ex
pertise waarvan de helft van de
kosten voor rekening van de
tunnelbouwer komen, weet hij
niets. Mocht burgemeester Bar
bé met een voorstel komen voor
een nieuw onderzoek dan doet
KMW mee, verzekert De Jonge.
„Een dergelijk verzoek van de
burgemeester van Terneuzen
leg je niet zomaar naast je neer."
TERNEUZEN - De zorg over de
veiligheid tijdens het boren van
de Westerscheldetunnel houdt
aan. De extra maatregelen die
tunnelbouwer KMW aanbiedt,
zijn voor brandweer, politie en
GGD te mager. Een onafhanke
lijk adviesbureau moet volgens
burgemeester R. Barbé van Ter-
neuzen binnen twee weken met
een oplossing komen.
De Zeeuwse hulpdiensten heb
ben Barbé schriftelijk gevraagd
om de maatregelen die KMW
voorstelt tegen het licht te hou
den. Brandweer, politie en GGD
zijn ervan overtuigd dat het
voorstel van de tunnelbouwer
onvoldoende is. „Als er geen ad
ditionele middelen ter beschik
king komen dan zullen wij in
principe niet optreden bij inci
denten in de tunnel. Tenzij de
officier van dienst van de
brandweer dit verantwoord
acht."
De Terneuzense burgemeester
die bestuurlijk verantwoorde
lijk is voor de veiligheid rond de
Westerscheldetunnel, zegt ge
hoor te geven aan het verzoek
van de hulpdiensten. „Een der
de partij moet op korte termijn
als arbiter gaan optreden. Over
een paar weken moet er duide
lijkheid zijn. Aan de uitspraak
moeten KMW en de hulpdien
sten zich houden."
Extra voorzieningen
Voor de opdracht wordt het ad
viesbureau Det Norske Veritas
of Loyds benaderd. De tunnel
bouwer heeft onlangs het bu
reau Bockholts laten kijken
naar de noodzaak van extra
voorzieningen. Bockholts weer
legde een aantal wensen van
brandweer, politie en GGD.
De PZC maakte vorig week al
melding van het feit dat de inzet
van brandweer en ambulance
diensten tijdens het boren van
de Westerscheldetunnel gevaar
loopt. De verwachting is dat de
De beiaardier speelt vrome noten op
het carillon van de Grote Kerk.
Zijn spel wordt wreed verstoord door
het geluid van het draaiorgel dat over
de Grote Markt galmt. Drie orgelman
nen happen in een broodje haring en
schudden tegelijkertijd him centen
bakjes. Het orgel braakt een vreselijke
versie van het al even vreselijke zomer-
hitje Sex on the beach uit. Maar deze
hoempapavariant weet zelfs de vaag
ste gedachte aan die strandactiviteit
met gemak de kop in te drukken.
Het is vandaag weekmarkt in de Gan-
zestad. Lange rijen kraampjes hebben
bezit genomen van de hele markt. Het
is snikheet. „Kijk eens wat een prach
tige bloemen. Tiuee bossen voor een
tientje, jaja...", schreeuwt een markt
koopman. In een ander kraampje lig
gen ovale en ronde kanten kleden uit
gestald. Voor de volledigheid staat op
een bord getekend wat ovaal en wat
rond is. De Goese ondernemers laten
wat duidelijkheid betreft niets te wen
sen over.
Levensbron
Goes is het economisch, cultureel en
medisch centrum van Zuid-Beveland.
Bewoners van de beide Bevelanden
treffen elkaar van oudsher op de week
markt, die dinsdags op de Grote Markt
wordt gehouden. De markten zijn de
eeuwen door een levensbron voor de
stad geweest. Namen als Beesten
markt en Vlasmarkt herinneren aan
verdwenen handelspunten. Jaarlijks
wordt nog wel een paar keer een scha
pen- en paardenmarkt gehouden.
Vroeger stond er nog een grote muziek
tent op Grote Markt, waar men kwam
om te dansen. Maar die heeft plaatsge
maakt voor andere muziektenten: de
vele cafésEn niet te vergeten de orgel
man die z'n best doet om af en toe wat
deuntjes uit zijn orgel te draaien.
Druk
De markt wordt ondanks de prikkende
zon behoorlijk goed bezocht. Een oude
vrouw drukt haar handtas stevig tegen
zich aan. Goed beschermd, want op de
markt zijn je guldens natuurlijk daal
ders waard. Op de terrassen is geen en
kele stoel onbezet. Een paar jongeren
hangen uit de ramen van een overvol
café. Een Belgisch gezelschap geniet
met flinke teugen van heerlijk heldere
glazen bier die in rap tempo achter
over worden geslagen.
Op het raam van een uitzendbureau is
een poster geplakt. 'Volop vakantie
werk' staat er in grote letters op. Dikke
rode pijlen wijzen overbodig naar de
enige ingang. Alsof je van plan zou zijn
om dwars door de voorgevel heen te lo
pen. Een jongetje trekt aan de arm van
zijn moeder. „Mama, ik wil een ijsje!"
„Je krijgt straks een ijsje." Maar haar
zoontje eist toch echt een ijsje. „Nee
mama, ik wil nü een ijsje!" „Straks",
herhaalt zijn moeder,,ik wil eerst kle
ren kopen."
Onderweg in de trein naar Goes zat
ook al zo'n commanderende wijsneus,
van een jaar of vijf. Meisje: „Mama,
geef die cola aan mij!" Moeder: „Ik
versta je niet." Meisje: „Geef mij die
cola, mama." Moeder: „Ik versta je nog
steeds niethoor." „Mama, magilc alsje
blief t die cola?", vraagt het meisje ten
slotte met een brede grijns. Ach, het
komt vast door de warmte en boven
dien, wie vond het als kind nou niet
leuk om zijn ouders te pesten?
Geitenwollen sokken
De markt loopt ten einde. Tijd om door
de winkelstraten te lopen. In een ijssa-
lon wordt veel Italiaans ijs verkocht,
maar de producten van ijskar 'IJs van
Thijs' gaan er zo te zien ook wel goed
in. Veel kleren en boeken zijn in de aan
bieding. Een vrouw met een grote rode
bril zit op een stoepje te lezen. Ze
draagt sandalen met dikke geitenwol
len sokken. Hartje zomer. 'Lang zullen
we lezen', luidt in de verte de slogan
van de Goese bibliotheek. Als het zelfs
daarvoor niet te warm is.
Goes
door Jeroen Vliegenberg
foto Dirk-Jan Gjeltema
