Sfinks festival biedt
muzikale w
Europese klanken op Klinkerfestival
Zomercarnaval viert
kleurrijk ju
woensdag 28 juli 1999
v
TMF-ster Bridget Amateurkunstenaars Wild Wild West is Vliegtuigen kijken bij
schilderen inde nietszeggende spectaculaire show in
openlucht formulefilm België
11
presenteert R&B
Party met o.a. Romeo
lO
13
13
Mamar
Kassey
uit Niger
Het 24e Sfinks festival in Boechout, net onder de rook van
Antwerpen, tast letterlijk en figuurlijk muzikaal grenzen
af. Het programma biedt een mondiale rondreis door vijf
continenten. Vier dagen lang gaan dance en trance hand in
hand. Soms weerklinken oeroude klanken in een authen
tieke setting, dan weer zijn ze verpakt in een modern jasje
met veel elektronica als hulpmiddel.
door Marïus Roeting
Organisator Patrick De
Groote vindt Sfinx nog steeds
een uitdaging. De program
matic is een extract van wat hij
op zijn eigen muzikale ontdek
kingsreis tegenkomt: „Uit die
permanente zoektocht moet je
selecteren, want het aanbod
overtreft vele malen
de mogelijkheden om het op de
podia neer te zetten. Je merkt
dat er nog zo veel muziekstij
len en culturen niet aan bod
zijn gekomen op de Europese
podia."
De programmering van het
Sfinks festival wijkt vaak af
van wat doorsnee als wereld
muziek op festivals en in cul
turele' centra gepresenteerd
wordt. De Groote: „Men noemt
ons trendsettend. Dat kan zijn.
Sfinks was een van de eerste
festivals in Europa die deze
koers is gaan varen. In de loop
der jaren hebben we daardoor
veel contacten opgebouwd en
een trouw publiek aan ons ge
bonden. Wij hoeven niet direct
rekening te houden met head-
liners en naamsbekendheid
van groepen. Bezoekers weten
inmiddels dat ze kwaliteit en
vooral verassingen krijgen. We
kunnen onze keuze echt vrij
maken. Je ziet dat het publiek
meestal volgt. Een tweede as
pect is dat we wegblijven van
muziekstijlen en groepen die
toch al in het aanbod zitten of
in de aandacht staan. Zo heb
ben we bijvoorbeeld dit jaar
geen pure salsa, omdat dat op
allerlei festivals al goed verte
genwoordigd is. Dat geeft ons
de mogelijkheid om andere
Cubaanse muziek te plaat
sen."
Een greep uit het programma
toont de grote variatie in her
komst van de muzikanten.
Leilia uit Galicië, Bagungago
uit Brazilië, El Hadj N'Diaye
uit Senegal, Abdel Ali Slimani
uit Algerije, Alim Quasimov
uit Azerbeidzjaan, Alfredo de
la Fe uit Cuba, Bloque uit Co
lumbia, de Griek Manos Acha-
notopoulos, Farlanders uit
Rusland etc. Bekendste
naam in het geheel is onge
twijfeld de Malinese
zangeres Oumou San-
gare. Azië is goed ver
tegenwoordigd met
onder anderen Joi (Ban
gladesh), Urna (Mongolië) en
zanger Jigme Drukpa komt
zelfs uit Bhutan.
De optredens vinden plaats op
een zestal podia en ontmoe
tingsplaatsen. Twee daarvan
zijn recent uitgebouwde con
cepten. De Groote: „Sfinks wil
voortdurend evolueren. Daar
om zoeken we continu naar
nieuwe mogelijkheden. Zo
hebben we dit jaar een world-
groove podium. Daarop wordt
rootsmuziek gebracht met be
hulp van elektronica. Voorna-
menlijk jonge muzikanten zijn
op een andere manier bezig
met elektronica dan standaard
in de techno of house. Ze ver
trekken vanuit de traditie. De
elektronica is een middel
waarmee ze de muziek aankle
den, geen doel. Met dit podium
willen we vooral een jong pu
bliek trekken."
Een tweede nieuw initiatief is
het nachtprogramma in de
club Podium. De voorstelling
wijkt af van het geijkte con
certconcept en is meer een
kennismaking met een cultu
rele leefvorm. Dichters, per
cussionisten, zangers, dansers
en muzikanten van de Sah-
raouis, de oorspronkelijke
bevolking van de Sahara, ver
zorgen een doorlopende pre
sentatie van hun cultureel erf
goed.
Allochtonen
Met de geschakeerde pro-
grammatie wordt gegokt op
een breed publiek. Behalve de
wereldmuziekkenners en mul
ticultureel geïnteresseerden
zijn dat families met (jonge)
kinderen, omdat Sfinks tevens
bekend staat om zijn voortref
felijke kinderanimatie. Op
merkelijker is dat Sfinks er in
slaagt om ook een deel van de
allochtone bevolkingsgroepen
aan zich te binden. Dat vereist
volgens de organisator een
specifieke manier van pro
grammeren. „Wereldmuziek is
een sterk gespiegeld West-Eu
ropees concept. Binnen het
normale wereldmuziekcircuit
worden allerlei groepen ge
promoot die voor een westers
publiek muzikaal interessant
zijn, maar die in de eigen be
volkingsgroep geen echte gro
te naamsbekendheid genieten.
Bezoekers uit andere culturen
komen wel heel gericht naar
het festival en minder voor de
totaliteit. Turkse mensen ko
men bijvoorbeeld omdat Ser-
tab Erener er staat. Dat is daar
de grote ster. Ik vind dat je
daar rekening mee moet hou
den, anders zit je naast de
kwestie en houdt je een gefil
terd beeld over."
Het Sfinks festival begon in de
zeventiger jaren zoals zo velen
als een doorsnee folkfestival.
Begin jaren tachtig werd de
koers gewijzigd en richtte men
het vizier eerst buiten
West-Europa en later op mu
ziek wereldwijd. De West-Eu-
ropese volksmuziek komt er
heden ten dage bekaaid van af.
„Een week na Sfinks is er het
Dranouter Folkfestival. Dat is
heel Europees gericht. De
nood om dat hier te doen is
daardoor minder. Bovendien is
de Europese folk binnen de
culturele centra heel promi
nent aanwezig. Danvindikhet
spannender om wat anders te
doen."
Sfinks vindt plaats van
donderdag 29 juli tot en
met zondag 1 augustus op
hetMolenveldaan de Oude
Steenweg in Boechout.
Tickets in voorverkoop via
Belgacom Ticket post:
0032 70 34 56 78. Informa
tie over het programma is
o.a. te vinden op http:
//www. sfinks. be
Bagungago uit Brazilië
Dichters, percussionisten,
zangers, dansers en muzi
kanten van de Sahraouis,
de oorspronkelijke bevol
king van de Sahara, verzor
gen een doorlopende pre
sentatie van hun cultureel
erfgoed.
Mamar Kassey uit Niger
Een zangeres v
sahraouis. de oorspn
onkeliike bevolking v
Brugge is in 2002 de culturele hoofdstad van Europa. Dat
belooft een reeks aan evenementen en tentoonstellingen
dat jaar. Het Klinkersfestival, dat de komende weken voor
het vijfde achtereenvolgende jaar wordt gehouden, neemt
alvast een voorschot met een programmering van muziek
uit alle hoeken van Europa. Van 30 juli tot en met 15 au
gustus vinden bijna elke dag concerten plaats, waarvan
meer dan de helft gratis en in de openlucht.
door Ernstjan Rozendaa!
Vrijdag 30 juli opent de
Zweedse band Hedningarna
Klinkers '99 met een optreden
op het Burgplein. De groep
mengt elementen uit popgen
res als rock en rave met Scan
dinavische volksmuziek. Een
dag later is op dezelfde locatie
de beurt aan Mano Solo, een
sombere Franse chansonnier
die zijn teksten zingt met een
intensiteit en expressie die aan
Jacques Brei doen denken.
In het Gruuthuse treedt zon
dag 1 augustus Maryo Tom-
bourlika Ensemble uit Grie
kenland op. De zangeres uit
Thessaloniki zingt met haar
groep levensliederen die zijn
ontstaan uit een ontmoeting
van de westerse en oosterse
muziekcultuur.
Het Astridpark wordt inge-
richt.als een grote gratis open
luchtbioscoop waar maandag
2 augustus de film Forbidden
Planet uit 1956 van Fred Wil
cox is te zieneen inspiratie
bron voor Stanley Kubrick
van wie een dag later Paths of
glory (1957) wordt vertoond.
De zigeunergroep Tekameli
uit het Franse Perpignan geeft
woensdag 4 augustus een con
cert in het Gruuthuse. Een dag
later is in De Werf de beurt aan
het Ravi Coltrane Quartet uit
de Verenigde Staten. Saxofo
nist Ravi Coltrane is de zoon
van de legendarische John
Coltrane. Hij heeft zelf ook een
behoorlijke reputatie in de
jazz wereld opgebouwd, onder
meer door zijn samenwerking
met saxofonist Steve Cole
man. Inmiddels leidt hij zijn
eigen groep.
Uit Cuba komt het Septeto
Nacional Ignacio Pineiro
waarvan de geschiedenis te
ruggaat tot 1927. De groep ge
bruikt de trompet als leadin-
strument van de soranuziek en
heeft daarmee een sound ge
creëerd die aan de basis ligt
van de salsa en de mambo. De
Cubanen treden vrijdag 6 au
gustus op in het Astridpark.
Op het Burgplein spelen een
dag later zes Franse contra
bassisten: L'Orchestre de
contrabasses. De Belgische so
praansaxofonist Pierre Vai-
ana is de oprichter van de
groep Foofango die op 7 au
gustus in De Werf optreedt.
Foofango brengt een mix van
jazz en traditionele Afrikaan
se ritmes en melodieën. De
Stadshallen zijn de daarop
volgende zondag het toneel
van Bar 8, een Antwerpse
groep die composities speelt
die in de lijn liggen van de mu
ziek van componist Michael
Nyman, afgewisseld met dron
kemansliederen en popsongs.
Dinsdag 10 en woensdag 11
augustus zijn onder de titel
Klinkende Kroegen in ver
schillende Brugse cafés live
optredens mee te maken. In het
Gruuthuse treedt donderdag
12 augustus de Britse zangeres
June Tabor met haarband op.
Ze wordt wel als de leading la
dy van de Britse folk be
schouwd.
Een dag later staat op dezelfde
locatie de Compania Joaquin
Ruiz uit Spanje met het totaal
spektakel Flamenco y Medi-
terraneo. Danser en choreo
graaf Joaquin Ruiz gaat
daarin op zoek naar de wortels
van de flamenco.
Het Solero Zomercarnaval in Rotterdam viert het vijftien
jarig bestaan. Het is in die tijd uitgegroeid tot het grootste
culturele evenement in Nederland. Vorig jaar deden er
maar liefst drieduizend deelnemers mee uit 22 culturen en
woonden 80.000 bezoekers uit binnen- en buitenland de
ze nationale viering van kleurrijk Nederland bij. Komen
de zaterdag, na een opwarmertje op vrijdagavond, be
heerst de Straatparade weer in volle glorie het centrum
van Rotterdam.
door Frans Doeleman
Je afzetten tegen de gevestigde
orde en je tonen zoals je wilt.
Dat was ooit de diepere ach
tergrond van het carnaval.
Maar het Zomercarnaval in
Rotterdam heeft zich inmid
dels gemanifesteerd als een
symbool van tolerantie, vrij
heid en verbroedering. Het be
gon ooit als een typisch
Arubaans/Antilliaans feest,
maar in de loop der jaren slo
ten andere culturen zich daar
bij aan, zoals uit Kaapverdië,
Colombia, Brazilië, Puerto Ri
co, Suriname en Trinidad. Ook
zaterdag kleuren weer 22 na
tionaliteiten de Rotterdamse
binnenstad.
De carnavalsstoet wordt dit
jaar aangevoerd door de
21-jarige Braziliaanse Joana
Cassiano Bes van de groep Ca-
sa Brasil Holanda uit Den
Haag. Zij werd begin deze
maand, uit elf kandidaten, ge
kozen tot de nieuwe Koningin
van het Zomercarnaval en
volgt daarmee Laurinda Lo-
pesop. De taken van de Konin
gin omvatten meer dan het
aanvoeren van de stoet. Zo zal
Joana als ambassadrice van
het Zomercarnaval aanwezig
zijn tijdens het carnaval op
Curagao in februari 2000 en
verder bij tal van andere eve
nementen, festiviteiten en of
ficiële gelegenheden. De kan
didaten werden ondermeer
beoordeeld op dans, persoon
lijkheid er. presentatie. Joana
werd tevens aangewezen als
Miss Fotogeniek.
Even wat cijfers om een beeld
te krijgen van de omvang van
de Straatparade. Er komen 29
wagens met orkesten langs, 4 J
(ij- wagens. (5 looporkesten, 1
steel band en 26 praalwagens.
Er worden 1950 volwassen
groepsdeelnemers verwacht,
alsmede 590 kinderen, 29 solo-
deelnemers, 380 begeleiders
enzo'n 700 muzikanten. De
parade heeft een lengte van 2,2
kilometer en legt een route van
5 kilometer af.
Thema
Elke carnavalsgroep beeldt
een thema uit, dat muzikaal
zal worden omlijst door salsa,
merengue, soca of tumba. In de
kleurrijke kostuums zijn
prachtige stoffen, kralen en
pailletten verwerkt, in een
verscheidenheid die als een af
spiegeling van onze multicul
turele samenleving kan wor
den gezien. De parade start om
13.00 uur op het Leuvehoofd
en wordt afgesloten op het po
dium op de Coolsingel, waar
nationale en internationale
acts zullen optreden.
Van 13.00 tot 14.00 uur is daar
de Nederlandse groep Rumba-
ta te beluisteren, waarvan de
muzikale roots van de leden
liggen in Colombia, Costa Ri
ca, Panama, Argentinië, Vene
zuela en Nederland. Het gezel
schap heeft zich opgewerkt tot
'de beste salsa-band' van Ne
derland. Van 14.30 tot 15.30
uur treedt Javier Plaza Y Su
Orquesta Son Risa uit Duits
land op. Javier Plaza werd ge
boren in Venezuela en behoort
tot de absolute top van de in
ternationale salsa-scene.
Omstreeks 16.00 uur trekt de
parade voorbij, waarna het
podium tussen 19.00 en 20.00
uur in beslag wordt genomen
door Las Chicas Del Car. uit de
Dominicaanse Republiek. De
groep, waarvan de naam zo
veel wil zeggen als 'de dames
van de dans'is het eerste vrou-
wenorkest uit dat land. Onder
aanvoering van leadzangeres
Michelle Flores treedt deze
veertien leden tellende forma
tie overal ter wereld op. Sono-
ra La Calie uit Chili staat tus
sen 20.30 en 21.45 uur voor het
voetlicht. Lconel Duany, de
leading man van deze uit ne
gen muzikanten bestaande
formatie, wordt wel 'de prins
van de son' genoemd.
Afsluiting
De afsluiting is tussen 22.15 en
23.30 uur in handen van de
band Kassav' uit de Neder
landse Antillen, die de zouk in
Europa introduceerde. De
reeds twintig jaar bestaande
groep heeft op alle grote podia
van de wereld gespeeld en
staat momenteel met het num
mer Que Tal Te Fué? in de
hoogste regionen van de top 20
in Curagao, Bonaire en Aruba.
Voor de sfeer tijdens het evene
ment speelt ook de mercado
(festivalmarkt) een belangrij
ke rol. Deze markt verbindt de
lolcaties aan elkaar en biedt de
bezoekers de mogelijkheid om
in Caribische sferen te komen.
En men kan er lekker eten.
Het Zomercarnaval gaat vrij
dagavond vanaf 19.00 uur
overigens al vooraf door een
warming up op het Churchill-
plein - dat ook de volgende
dag wordt omgetoverd in een
groot Caribisch dansplein -
met medewerking van de
brassbands Brotherhood,
T.O.K. en Caribbean Brass, die
tussen 22.00 en 23.00 uur voor
een 'battle of drums' zullen
zorgen. De avond wordt beslo
ten door de Contrast Steel-
band en dj Molina.
De organisatoren van het Zo
mercarnaval hebben grote
plannen voor de toekomst.
Men zoekt naar verdere inhou
delijke verdieping van de acti
viteiten en wil het evenement
de komende jaren uitbouwen
tot een meerdaags internatio
naal spektakel met een uit
straling tot ver buiten onze
landsgrenzen. Met internatio
nale samenwerkingsprojecten
en toevoeging van nieuwe pro
gramma-onderdelen moet het
Zomercarnaval uitgroeien tot
één van de hoogtepunten van
het jaar 2001: 'Rotterdam
Multiculturele Hoofdstad van
Europa'.
Zomercarnaval Rotter
dam: vrijdag vanaf 19.00
uur op het Churchillplein;
zaterdag vanaf 13.00 uur
op verschillende lokaties in
het centrum
liet Belgische elektronische
duo Ozark Henry dat 'theatra
le muziek maakt in de sfeer
van Tricky, Portishead en Joy
Division' geeft zaterdag 14 au-
gustus een concert op het
Burgplein. Klinkers '99 wordt
afgesloten door Les Comman
dos Percu uit Frankrijk. Aan 't
Zand brengen zij een spekta
kel waarin percussie en vuur
werk samengaan.
Het Klinkerfestival, op di
verse locaties in Brugge,
begint aanstaande vrijdag
en duurt twee weken. Be
halve de concerten van Ma
ryo Tombourlika, Teka
meli, Ravi Coltrane, June
Tabor en Joaquin Ruiz zijn
alle activiteiten gratis.
Aanvangstijd21.30 uur,
behalve de films en Les
Commandos Percu
(22 uur), Foofango, Ravi
Coltrane en de Klinkende
Kroegen (20.30 uur).
Kleurrijke, opgewekte beelden kenmerken het jaarlijkse Solero Zomercarnaval in Rotterdam.
foto's Bas Czerwinski
