Kennedy past in drama-industrie ldem!ïuwdginncevo PZC Barak gaat nu zaken doen PZC Habibie moet eindoordeel vellen over verkiezingen feiten en meningen 2 Amerikaanse journalisten debatteren over grote aandacht voor dood JFK jr Bevolking Servische dinsdag 27 juli 1999 Voor het gebouw in New York waar JFK jr. en diens vrouw een appartement bewoonden daagde het publiek massaal op met bloemen, per soonlijke boodschappen en kaarsen. foto Peter Morgan/RTR door John Wanders Meer dan een week na de fa tale crash van John F. Ken nedy jr. begint onder journalis ten in de VS het debat op gang te komen over de vraag waarom de aandacht van de media voor de ontijdige dood van John-John zo buitensporig was. De be richtgeving deed vermoeden dat de president van het land was verongelukt, terwijl de 38- jarige JFK jr. feitelijk toch niet meer was dan de grondlegger van een weinig succesvol maandblad, een fotogenieke man met een klinkende naam, de zoon van een mythische fi guur uit het verleden. Zoals evenzeer gold voor prin ses Diana werd Kennedy jr. na zijn dood in een heldenrol ge drongen die hij zich tijdens zijn leven nooit had weten te ver werven, schreef Howard Rosen berg, televisiecriticus van de Los Angeles Times. Kennedy jr. heette ineens 'Amerika's liefste zoon' en 'een icoon van het Ame rikaanse volk', Amerika's kroonprins'. De zomer van 1999 werd na de vondst van zijn li chaam op de bodem van de oce aan omgedoopt in 'De Zomer van het Verdriet'. In werkelijkheid wist Amerika verdraaid weinig van de per soon die JFK jr. was, anders dan dat hij als dreumes tevoorschijn kroop onder het bureau van zijn vader in de presidentiële werk kamer van het Witte Huis, dat hij als 3-jarige peuter salueerde bij de kist van zijn doodgescho ten vader, dat hij in 1988 de par- tijconierentie van de Democra ten toesprak, dat hij uitgroeide tot een aantrekkelijke man, een begeerde vrijgezel met een prachtig lijf en dat hij zijn ziels verwant vond in Carolyn Bes sette, de vrouw die samen met hem een te vroege dood stierf toen zijn Piper Saratoga in zee stortte. Dramatiek De Amerikanen wisten aan zienlijk meer van Diana Spen certoen de Britse prinses augus tus 1997 de dood vond in een Parijse tunnel. En al was de be richtgeving rond de dood van 'de prinses van het volk' even eens excessief, de grote Ameri kaanse omroepen ABC, NBC en doorTheo Haerkens Adnam Buyung Nasution doet geen enkele moeite zijn frustraties te verbergen. De bekendste advocaat van Indonesië, die als onafhan kelijke deskundige zitting heeft in de algemene verkie zingscommissie, is woedend over het afwijzen van het eindresultaat van de verkie zingen door de commissie en het optreden van voorzitter Rudini. „De partijen die de verkie zingsuitslag accepteren, ver tegenwoordigen meer dan 93 procent van de kiezers', stelt Nasution. „Degenen die het resultaat afwijzen niet meer dan zes procent!" Rudini heeft zijn oren teveel laten hangen naar de kleine partijtjes", briest hij. De voorzitter van de commissie zit zelf in de leiding van een van de kleine partijtjes die het verkiezingsresultaat af wijst. Volgens Nasution had hij zijn biezen moeten pak ken als hij zich niet kan vin den in de resultaten van zijn eigen werk. Door te blijven zitten, neemt de oud-minis ter er wel de verantwoorde lijkheid voor, meent hij. Eindoordeel De verkiezingscommissie bestaat uit vertegenwoordi gers van alle deelnemende partijen en daarnaast vijf on afhankelijke deskundigen namens de regering. Voorzit ter Rudini heeft president Habibie nu gevraagd een eindoordeel te vellen. Een aantal leden, onder wie Nasution, bestrijdt dat Habi bie daartoe wettelijk gerech tigd is. Van de 48 partijen die aan de verkiezingen meededen, aanvaarden zeventien de uit slag, 27 partijen weigerden hun handtekening en vier kwamen niet eens opdagen. Eerder was afgesproken dat de uitslag zou worden aan vaard als tweederde van de partijen akkoord zou gaan. Voor de vijf grote partijen heeft de uitslag van de ver kiezingen nooit ter discussie gestaan. Zelfs moslimleider Amien Rais, een van de felste tegenstanders van ex-presi- CBS pakten in vergelijking nog meer uit met de dood van JFK jr. (27 procent meer verhalen in de eerste zes dagen na het ongeluk dan indertijd over de gestorven Diana). Dit lijkt een bevestiging voor de stelling dat het met de berichtgeving over persoonlijke drama's in de levens van be roemdheden steeds meer de spuigaten uitloopt. Howard Kurtz, mediacriticus van The Washington Post, spreekt in dit verband over het commerciële succes van de 'tra gedie-industrie'. De makers van televisiejournaals constateer den na de eerste berichten over de vermissing van Kennedy's vliegtuig een sterke stijging van de kijkcijfers. Er viel, plat ge zegd, geld te verdienen aan dit vliegongeluk. Het nieuwsver- haal was 'sexy', zoals dat in journalistiek jargon heet. Het had de daarvoor noodzakelijke ingrediënten: de mooie be roemdheid, de fatale vlucht, de vermissing, de zoektocht, de vondst van de lichamen, de tra giek van een ongewone, bijna aristocratische familie. Het in talrijke opzichten veel belangrijkere nieuwsitem over de ontmoeting tussen president Clinton en de Israëlische pre mier Barak - him ogenschijnlijk vruchtbare relatie zou binnen afzienbare tijd kunnen resulte ren in een spectaculaire door braak in het vredesproces in het Midden-Oosten - verschoof me teen naar de marges van het nieuws. Niet sexy genoeg. Nationaal drama De Amerikaanse omroepen, die elkaar op leven en dood becon curreren, maar ook de dag- en weekbladpers, wisten de crash van JFK jr. in een onunezien uit te bouwen tot een nationaal drama, tot een monster dat con stant gevoed diende te worden met nieuwe details. The San Francisco Chronicle opende zijn krant in het weekeinde van het vliegongeluk met chocola deletters: alsof de halve stad door een krachtige aardbeving van de kaart was geveegd. De talrijke rouwenden bij de woning van John-John en Caro lyn in Manhattan - velen met tranen op de wangen - lieten zich volgens Howard Rosenberg het best vergelijken met kijkers die een traantje wegpinken bij dent Soeharto en diens op volger Habibie, nam zonder protest genoegen met de te genvallende score die hem slechts zeven procent van de stemmen opleverde. Mega wati Soekamoputri won met ruim 33 procent en de rege ringspartij Golkar werd tweede met 22 procent. De partijen die protest aan tekenden, menen dat de ver kiezingen niet eerlijk zijn verlopen en stellen meer dan 100.000 gevallen te kennen van fraude en gerommel. Nasution ontkent dat. „Ze hebben dat zelfs tijdens onze besprekingen nooit naar vo ren gebracht." Missers Nationale en internationale waamemersgroepen vinden dat de verkiezingen in Indo nesië zo democratisch en eer lijk mogelijk zijn verlopen, al ontkent niemand dat er spra ke is geweest van tal van mis sers. Algemeen wordt ervan uitgegaan dat zij de resulta ten niet zwaarwegend heb ben beïnvloed. Een topambtenaar op het staatssecretariaat dat Habi bie adviseert, zei gisteren dat de president niet onder de in druk is van de argumenten van de kleine partijen. Zij hebben minder dan twee pro cent van de stemmen behaald die nodig zijn om een parle mentszetel te verwerven. Ze zijn gefrustreerd, zo stelde hij, en komen pas veertig da gen na de verkiezingen met hun bezwaren als blijkt dat ze zelf buiten de boot vallen. Hij benadrukte dat Habibie niet van plan is zich door de ze lieden van de wijs te laten brengen. „Habibie is een man van sterke principes en hij is goed voorbereid op af wikkeling van deze kwestie die hij zelf als 'opgestapelde schadetolerantie' heeft beti teld." Daarmee doelde hij op de vele zaken die nu eenmaal misgaan op de lange weg naar verdere democratise ring van Indonesië. Habibie riep in een televisie toespraak de onwillige par tijen op hun handtekening te zetten en feliciteerde Mega wati met haar verkiezings overwinning. GPD zie ook pagina 5 een van de populaire soap-se ries op de Amerikaanse televi sie. Het is volgens hem hetzelfde publiek dat massaal meevoelde met het leed van de hoofdrol spelers uit de series Dallas en Dynasty - aapjes kijken bij de rijken. „Het drama van de Ken- nedy-familie is meer J.R. Ewing dan Shakespeare", schreef hij. Ook op de stoep voor de woning van John-John en Carolyn wa ren de media de aanjagers van het sentiment. Richard Reeves, auteur van een Kennedy-biograxie en colum nist van The Washington Post. zoekt de verklaring vooral in de technologische ontwikkeling. door Ad Bloemendaal Na Baraks succesvolle tour nee in Washington en zijn warme contacten met Arabi sche leiders bij de begrafenis van de Marokkaanse koning Hassan, is het nu tijd om zaken te doen. De Israëlische premier gaat vanavond naar de grens met Ga- zastrook om te proberen met Arafat overeenstemming te be reiken over een tijdschema voor het nakomen van bestaande verplichtingen en het beginnen van serieus overleg over een de finitieve regeling van het Israë- lisch-Palestijnse conflict. Ba rak wil die twee elementen combineren. Arafat voelt daar weinig voor maar weet dat hij zwak staat, nu na drie jaar van spanning de Israëlisch-Ameri- kaanse liefde weer is opge bloeid. Nadat onder de regeringen van Rabin en Peres het Oslo-vredes proces al grote vertraging had opgelopen bleef het onder pre mier Netanyahu helemaal ste ken. Israël weigerde de tweede fase van het terugtrekkingspro ces uit te voeren. Na moeizaam overleg in de Wye-plantage en onder zware Amerikaanse druk bereikten de partijen overeen stemming over een nieuwe op zet. Volgens dit 'Wye-akkoord' moet Israël 13,1 procent van het nog bezette deel van de Westoever (C-gebied) overdragen aan de Palestijnen. Daarvan komt 1 procent onder volledig Pales tijns bestuur (A-gebied) en de rest onder gemengd Israëlisch/- Palestijns bestuur (B-gebied). Daarnaast heeft Israël zich ver plicht 14,2 procent van het grondgebied dat nu de B-status heeft onder volledig Palestijns bestuur te brengen. Als de drie terugtrekkingsfasen van Wye volledig worden uitgevoerd zal ongeveer 40 procent van de Westelijke Jordaanoever onder volledig of beperkt Palestijns bestuur vallen. Harder optreden Het Wye-akkoord bevestigde ook de verplichtingen van de Palestijnen. Het aantal leden van hun politiemacht en veilig heidstroepen was danig uit de hand gelopen, net als het aantal wapens in Palestijns bezit. Ara fat moet volgens Wye ook har der optreden tegen radicale groepen en een aantal met name genoemde personen aanhou den. De Amerikaanse CIA, die moet controleren of de Palestij nen hun kant van het akkoord naleven, rapporteerde vooruit gang. De mythe rond de Kennedy's hangt aaneen van archiefbeel den en familiefoto's, zonder die beelden geen mythe. Dat de nieuwsomroepen in de VS zeven dagen achtereen rond de klok bleven berichten over de omge komen zoon van Amerika's 35ste president, was volgens Reeves louter mogelijk dankzij het scala aan pakkende beelden en foto's uit het Kennedy-ar- chief. Marketing De Kennedy's hadden veel eer der dan hun tijdgenoten oog voor marketing, stelt Reeves, en het product dat ze verkochten Maar Netanyahu verklaarde zich niet overtuigd en stelde de uitvoering van de tweede en derde fase van Wye voor onbe paalde tijd uit. Andere Israëli sche verplichtingen in de over gangsregeling, zoals het instellen van een vrije doorgang voor Palestijnen tussen de Ga- zastrook en de Westoever, de vrijlating van gevangenen en de bouw van een zeehaven in de Gazastrook, zijn ook blijven lig gen. Dat is de situatie die Ehud Ba rak bij zijn aantreden vorige maand heeft overgenomen. Zijn bezwaren tegen Oslo en Wye ko men in grote lijnen overeen met die van Netanyahu. Naar zijn idee moeten Israël en de Pales tijnen het grondgebied van de Westelijke Jordaanoever verde len, waarbij de Palestijnen het bestuur krijgen over de Arabi sche bevolkingscentra en Israël nederzettingen-blokken en landstreken van militair belang onder beheer houdt. Over de precieze percentages kan wor den gepraat, maar Barak gaat ervan uit dat na een definitieve regeling zo'n veertig procent van de Westoever onder Israë lisch gezag zal blijven. Een strikte uitvoering van Wye en de derde fase van de Oslo stelt was hun eigen familie. De beel den van president Kennedy, in een roeiboot met zijn kleine zoontje, kruipen diep onder de huid. De boodschap: 'Waai'om moesten beiden zo jong sterven? Het weekblad 'Life' verschijnt deze week voor de 55ste keer met een Kennedy op zijn om slag, de beroemde foto van de 3- jarige saluerende John-John. Volgens sommigen zullen de in woners van de VS zich over der tig jaar nog weten te herinneren wat zij deden toen ze het nieuws hoorden over de vermissing van John-John - zoals dat nu even zeer geldt voor talloze Amerika nen die terugdenken aan het Barak voor twee problemen. Het eerste is van onderhande- lings-technische aard. Na de uitvoering van de over gangsregeling (Oslo en Wye) zullen de Palestijnen al zoveel gebied beheersen dat Israël voor het overleg over de definitieve regeling weinig wisselgeld meer zal hebben. Ook op binnenlands politiek gebied kan Barak moei lijkheden verwachten als hij vaart zet achter de uitvoering van Wye. Rechtse en ultrarecht se partijen in zijn coalitie kun nen dwars gaan liggen als meer nederzettingen in bezet gebied geïsoleerd raken. Verplichtingen Barak wil Arafat voorstellen de derde fase van het Wye-akkoord pas uit te voeren als er overeen stemming is bereikt over een principe-verklaring aangaande de definitieve regeling. Dat zou moeten gebeuren binnen de 'on geveer vijftien maanden' die Barak eerder deze maand heeft genoemd. De Palestijnen zou den in die tijd al hun openstaan de verplichtingen moeten nako men. Mocht er aan het eind van die periode geen akkoord over de principes bestaan, dan zou de terugtrekking volgens Wye niettemin plaatsvinden. Het is moment in 1963 waarop ze hoorden over de moordaanslag op president Kennedy. Het is twijfelachtig of die voorspelling werkelijkheid zal worden. De dood van JFK jr. mag een vloedgolf aan berichten hebben opgeleverd en het mag waar zijn dat de journalistiek de ruwe tekst aanlevert voor geschied schrijvers, maar het. lijkt uitge sloten dat toekomstige genera ties in de schoolbanken zullen worden onderwezen over John F. Kennedy jr. en zijn ontijdige dood voor de kust van Martha's Vineyard. Daarvoor was zijn nationale betekenis eenvoudig te gering. GPD dus uitstel, maar geen afstel. Arafat daarentegen wil dat Is raël Wye zo snel mogelijk vol gens de letter uitvoert, al was het alleen al omdat hij voor mei 2000 de Palestijnse staat wil uit roepen. Zo'n staat heeft grond gebied nodig. Maar de Pales tijnse leider beseft terdege hoe kwetsbaar hij is. Vuist De afgelopen drie jaar heeft Is raël het onderhandelingsproces kunnen saboteren, ondanks zware druk van de Amerikanen. Nu Clinton zich vierkant achter Barak heeft gesteld, kunnen de Palestijnen helemaal geen vuist meer maken. Succes aan het on derhandelingsfront met Syrië, met isolatie van Arafat als ge volg, kan Israël een ander druk middel bezorgen. In deze voor hem moeilijke tij den heeft Arafat zijn hoop ge vestigd op de Egyptische presi dent Moebarak en koning Abdallah van Jordanië. Die menen net als hij dat Israël bestaande overeenkomsten zonder voorbehoud moet uit voeren. Of het oordeel van die twee Arabische leiders er iets toe doet zal vandaag moeten blijken. GPD zie ook pagina 5 door Misha Savic Moeizaam ademend speelt de kleine Ana in het park, waar het gras weken na de NAVO-bombardementen op Servische industriegebieden grijs verbleekt is. De chemische industrie in Pan- cevo, een stad met 70.000 inwo ners op acht kilometer ten noordoosten van Belgrado, was een belangrijk doelwit bij de bombardementen. Enorme hoe veelheden chemicaliën en gifti ge dampen hebben de lucht, de bodem en het water aangetast. Artsen en milieudeskundigen denken dat de gevolgen mis schien nog generaties lang zul len doorwerken. „Ik ben al bang om zelfs maar te denken over wat we allemaal hebben ingeademd", zegt de 32- jarig'e onderwijzeres Tamara Radjenovic. Haar vijfjarige dochtertje Ana komt om de paar minuten naar haar toe om op adem te komen. „Ze is snel ver moeid en ze heeft blauwe krin gen om haar ogen. Dat was voor de bombardementen wel an ders", aldus Radjenovic. Artsen hebben Anna onderzocht en ge zegd dat de problemen door chemicaliën worden veroor zaakt, maar konden niets doen. Branderig gevoel In april vernielden NAVO-ra- ketten de belangrijkste indu striële bedrijven in Pancevo: een olieraffinaderij, een kunst - mestfabriek en een chemische fabriek. Honderden tonnen gif tige stoffen verspreidden zich over de omgeving. Nog steeds geeft een bezoek aan de kunst- mestfabriek een branderig ge voel in neus en keel. Bij de toe gangspoort ligt een stinkende, stroperige, gelige vloeistof. Gemeentediensten hebben sinds de luchtaanvallen op 24 maart van dag tot dag een lijst met gevaarlijke lekken, bran den en explosies bijgehouden. Zeker 25.000 ton brandstof uit de verwoeste raffinaderij ging in vlammen op, waardoor een gebied in de wijde omgeving be dekt raakte met een laag roet. Meer dan 1.400 ton giftig vinyl- chloride vatte vlam nadat een opslagtank van de chemische fabriek Peti*ohemija was ge raakt. Daarnaast zijn honderd ton kwik, bijna evenveel na 27 juli 1949 Horloge Binnenkort verschijnt op de Nederlandse markt een nieuw soort horloge. De polshorloges hoeven niet te worden opge wonden, maar krijgen hun energie uit de polsbewegingen van de drager. De Zwitserse fabrikant maakt ze al tien jaar en heeft sinds kort ook dames modellen. Bommetje spelen Kinderen hebben in een ondie pe plek in de Vecht bij de spoorbrug van Weesp een on- ontplofte vliegtuigbom ge vonden. De overwegwachter zag dat de kinderen lekker met hun schepjes op 'dat gekke stuk ijzer' stonden te slaan en triumhydroxide en tonnen an dere chemische stoffen waaron der salpeterzuur verbrand of ir de Donau gelekt. Nagenoeg a deze stoffen kunnen, ook in ge ringe hoeveelheden, ademha lingsproblemen, misselij kheid duizeligheid, huiduitslag er blaren veroorzaken. Tijdens een van de zwaarst* bombardementen is in Pancevc een concentratie vinylchlorid* gemeten van 0,43 milligram pei kubieke meter, oftewel 8.60C maal de waarde waarboven d( volksgezondheid in het geding is. Gezondheidsautoriteiten be reiden een uitgebreid rapport voor dat later dit jaar zal wor den uitgebi-acht. Artsen is opge dragen tot dan geen feiten naai buiten te brengen. Toch zeggen sommigen dat het aantal pati ënten met aan vervuiling gere lateerde symptomen sterk is toegenomen. Miskramen „Een van mijn patiënten is vorig jaar met succes behandeld vooi onvruchtbaarheid. Ze wild* verschrikkelijk graag een babj en was twee maanden zwangei toen de bombardementen be gonnen", aldus een gynaeco loog. „Ze was echter zo bang ge worden dat het kind iets zoi mankeren, dat ze vorige maanc een abortus heeft laten uitvoe ren", zegt hijZe zou tot haar be- sluit zijn gekomen na een goli van miskramen in Pancevo. Volgens het hoofd van het ge meentelijke milieudienst, Milan Borna, wordt de volledige om vang van de problemen pas latei duidelijk. „We vrezen dat de ernstigste gevolgen zullen be staan uit een verslechterende gezondheid", aldus Borna. Analyses Zeventien experts, gestuurd door het Milieuprogramma van de Verenigde Naties, zijn deze week in Pancevo gearriveerd om monsters te nemen van bo dem en water. Deze worden in twee mobiele laboratoria ge analyseerd. Een van de teamle den zegt dat een essentieel on- derzoekspunt de kwaliteit van het water in de Donau is. De ri vier stroomt vanuit Joegoslavië het aangrenzende Roemenië en Bulgarije binnen en neemt een deel van de giftige stoffen stroomafwaarts mee. AP waarschuwde de politie. De bom wordt onschadelijkge maakt. Vierdaagse De Nijmeegse Vierdaagse van 1949 is begonnen met 7200 deelnemers, onder wie hon derden buitenlanders. Op de eerste dag zijn slechts 44 wan delaars uitgevallen. Mijntoestel De vismijn van Breskens be schikt nu over een elektrisch mijntoestel. De vissers achten het een grote verbetering. Bur gemeester Eekhout heeft het toestel in gebruik genomen; hij sprak de hoop uit dat de verou derde vismijn spoedig overeen nieuw gebouw beschikt. A T 7 TTT^fTfW Barak (r) schudt Arafat de hand tijdens een ontmoetinghet afgelopen weekeinde in Rabat, waar beiden aanwezig waren bij de begrafenis van koning Hassan n. foto EPA Uitgever: J. C. Boersema Hoofdredactie: A. L. Oosthoek A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissmgen Tel. (0118) 484000 Redactiefax: (0118) 470102 Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118)484000 Fax. (0118)472404 Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113)273010 Terneuzen: Axelsestraat 16 Postbus 51 4530 AB Terneuzen Tel (0115) 686000 Fax. (0115)686009 Hulst: 's Gravenhofplein 4 4561 AJ Hulst Tel. (0114) 373839 Fax. (0114)373840 Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax. (0111)454659 Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30-17.00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur City OnLine Internet Postbus 18 4380 AA Vlissingen http://www.pzc.nl e-mail. pzcredcity1@pzc.nl Bezorgklachten: 0800 - 0231231 of maandag t/m vrijdag op de kantoren gedurende de openingstijden; zaterdags tot 14.00 uur op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur: Tel. (0118) 484000 Fax (0118)470100 Abonnementsprijzen: per kwartaal 98,00; franco per post 128,50; per maand 35,75; per jaar ƒ372,50, franco per post 491.00, bij automatische afschrijving per termijn 1,50 korting; losse nummers maandag t/m vrijdag 1,80, zaterdag 2.60 p.st.; (alle bedragen inclusief 6 pet. btw); Postrek nr3754316 t.n.v. PZCab rek Vlissingen Advertentietarieven: 191 cent per mm; minimumprijs per advertentie 28,65; ingezonden mededelingen 2,5 x tarief; speciale posities: tarief op aanvraag, voor brieven bureau van dit blad 6,50 meer (excl. 17,5 pet btw), volledige tarieven met contractprijzen op aanvraag; (alle advertentieprijzen exclusief 17,5 pet. btw) Giro: 35 93 00, Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant B.V. Vlissingen Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener Arcade NV

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1999 | | pagina 2