Zeeland
kunst In het vissersdorp van Winnende verhaal van de Galsan Tschinag is Koppensnellers voelen
LUilUUl 12 13 15 16
I heeft een
I filmisch
I landschap
Fedja van Huet
in Wilde Mossels
11
Robert Haasnoot heersen Gouden Strop zou zo in stamhoofd, sjamaan, zielskracht in gesnelde
p I I J f 11111* God en de duivel Zeeland kunnen spelen zanger, zieneren schrijver koppen
n.
at,
Fedja van Huet speelt Marinus van der Lubbe in Ongeblu:
maandenlang aan hebt
gewerkt. Het loopt altijd op een
teleurstelling uit. Door de
montage ben je zo afhankelijk
van wat anderen ei-van hebben
gemaakt. Je bent gewoon
overgeleverd, dat wil zeggen: er
komt nooit uit wat je zelf
verwachtte. Persoonlijk heb ik
een goed gevoel bij Wilde
Mossels. Maar dat zegt niets
over hoe het publiek de film
ontvangt. Tijdens de opnamen
van 'Karakter' heb ik
bijvoorbeeld ook nooit gedacht,
wel gedroomd, dat de film zo'n
groot succes zou worden."
„Karakter won dus een Oscar
voor de beste buitenlandse
film.Mensen denken, oh, dus hij
kan nu alles doen wat hij wil. Hij
zwemt in het geld en hij heeft de
rollen voor het uitkiezen. Maar
dat heeft niets met de
werkelijkheid van de
Nederlandse film en het theater
te maken. Ik ben al blij dat ik
mijn huur kan betalen. Als je
rijk wil worden moet je voor de
FBTO reclame gaan maken,
maar dat doe ik niet. Ik kies voor
kwaliteit. Goede Nederlandse
film- en toneelacteurs
verdienen niets. En wat de
keuze van de rollen betreft, je
moet gewoon weer voor alles
auditie doen, want in
Nederland liggen de rollen niet
voor het oprapen. Alle
Nederlandse acteurs van mijn
leeftijd doen auditie als er een
kwaliteitsfilm op stapel staat.
En dan moet je maar net het type
zijn dat de regisseur zich heeft
voorgesteld. Ik ben voor velen
die jongen van 'Karakter', dat is
de valkuil. Om een voorbeeld te
noemen. Ik was niet het type dat
Erik in zijn hoofd had toen hij
het script voör Wilde Mossels
schreef. Hij had een jongen in
gedachten die er veel fragieler
uitzag. Eentje die naar het
vrouwelijke neigt, een
androgyn type, met sluik haar
zoals Kurt Cobain. Maar ik ben
van nature vrij fors en gespierd.
Pas toen ik die pruik op had zag
Erik het zitten. En gelukkig
koos hij voor de spelprestaties.
Maar dat is de praktijk van het
filmbedrijf. Er moeten altijd
compromissen worden
gemaakt."
„Ik wil niet kiezen tussen
theater en film Ik kan het
theater niet missen, het directe
contact met het publiek, de sfeer
in kleinere zalen en de pure
passie van het spelen. Toneel
berust op een prachtige
afspraak met het publiek. Zo
van: we kijken naar jou en we
weten wel dat het niet echt is
wat je doet, maar wij moeten
wel geloven dat het echt is wat je
doet. Dat mis je bij film. Ik heb
nu een jaarcontract bij
theatergroep Hollandia, dat
onder regie van Johan Simons
staat, één van de beste
Nederlandse regisseurs. Tot
eind juni repeteren we nog voor
het stuk 'De Val van de Goden',
gebaseerd op het filmscenario
'The Damned' van Visconti over
de beruchte familie Krupps.
Verder volgen er nog
voorstellingen na de zomer van
'Bitterzoet' van Dennis Potter
en 'Ongebluste Kalk'. De
combinatie tussen film en
theater gaat al drie jaar lang
goed en het is voor mij de enige
mogelijkheid om mijn werk
interessant te houden."
„Ik ga voor kwaliteit en kies niet
voor goedkoop televisiedrama.
Ik eis veel van mezelf, dat weet
ik. Maar dit theater- en film
seizoen heeft wel zijn tol geëist.
Achteraf vind ik het erg jammer
dat ik tijdens de opnames van
Wilde Mossels niet echt voor
anderen heb kunnen
opengestaan. Ik moest me zo
focussen bij alles wat ik deed.
We hebben heel veel lol gehad
met de crew, maar ik heb me ook
veel moeten afzonderen omdat
ik aan het einde van mijn latijn
was. Het was fysiek zo zwaar.
Veel buitenopnames met slecht
weer, hele lange dagen,
's Avonds praatten we nog wel
eens wat na, maar meestal was
ik doodop en viel ik direct in
slaap. De volgende dag moesten
weweeromzes uur opEn j e wilt
het toch goed doen" Dan kun je
's avonds wel flink doorzakken,
maar de volgende dag sta je wel
weer voor de camera. Dan moet
het gewoon goed zijn. Ik wilde
foto René de Haan
zulke lege, desolate vlaktes als
daar. Filmisch is het een
prachtig landschap."
„In november komt Wilde
Mossels uit, twee maanden na
'The delivery', waar ik ook in
meespeel. Dat is een koele,
snelle Europees getinte road-
movie, geregisseerd door Goe
Reinéé. Ik zie er een beetje
tegenop. Ik vind het doodeng als
een film uitkomt waar je
foto René de Haan
foto George Verberne
niemand teleurstellen, maar
daardoor heb ik wel een hoop
gemist. Dat is jammer. Deels
had het ook met de werkwijze te
maken. Bij de opnamen van
'Karakter' bijvoorbeeld was
alles veel grootschaliger. Dat
was een mega-productie, het
budget lag veel hoger, de
filmcrew was veel groter en de
organisatie stak veel
gestroomlijnder in elkaar. De
set was voor de opnamen altijd
al helemaal opgebouwd. We
werkten volgens het procédé
take opnemen en dan stond het
er ook. Nu moesten we voor de
opnames veel meer puinruimen.
De sfeer bij Wilde Mossels was:
We doen dit met z'n allen, we
denken allemaal mee over de
mise-en-scène. Eigenlijk is die
werkwijze veel leuker en
creatiever, maar tegelijkertijd
ook veel intensiever.
„Ik begrijp er niets van waarom
ik moet spelen. Ik moet acteren
en ben daar heel veeleisend in.
Maar waarom? Ik heb geen idee.
Ik weet alleen dat ik het mezelf
niet gemakkelijk mag maken. Ik
hecht niet aan luxe. Ik heb geen
email. Ik heb nog steeds een IBM
uit de j aren zeventig waar alleen
wp op zit. Voor mij voldoet dat
uitstekend. Als ik gemakkelijk
in het leven sta, is dat niet
genoeg voor mij. Acteren is het
enige dat me voldoening geeft.
Vroeger dacht ik gelukkiger te
worden als ik succes zou
oogsten in mijn werk. Voor een
deel is dat waar. Want ik ben blij
met de waardering van
vakgenoten en collega's. Maar
dat heeft niets met roem en
succes te maken. Succes is zo
gemaakt. Het is iets wat niet
bestaat maar wat door mensen
gecreëerd wordt die je niet eens
kent. Het is niets. Iedereen gaat
een keer op zijn bek. Want je
bent zo goed als je laatste
voorstelling. Ik wil me daar niet
mee bezig houden. Pure passie
voor het spel, daar gaat het mij
om."
Nilsten Brinke
Wilde Mossels komt in november in
de Nederlandse bioscopen.
og twee scènes en de opnamen van de in Zeeland
opgenomen speelfilm Wilde Mossels zijn gereed.
Voor Fedja van Huet, bekend van de
oscarwinnende speelfilm 'Karakter', komt daarmee een
einde aan een slopend film- en theaterseizoen. De opnames
voor Wilde Mossels had hij wat onderschat: ,,Ik moest me zo
focussen bij alles wat ik deed. Meestal was ik 's avonds
doodop en viel ik direct in slaap." Maar terug uit Zeeland
heeft Van Huet direct zijn andere passie weer opgepakt: het
theater. Met Theatergroep Hollandia werkt Van Huet nu aan
bewerkingen van 'De Val van de Goden' gebaseerd op
Visconti's film 'The Damned', aan 'Ongebluste Kalk',
gebaseerd op het leven van Marinus van der Lubbe en aan
Denis Potters' 'Bitterzoet'.Van Huet: „Ik moet acteren, ik
weet niet waarom."
Scène uit Wilde Mossels.
Fedja van Huet: Wilde
Mossels is in een onbepaalde
tijd gesitueerd. Ik speel Leen,
een typische Schouwse jongen
die gevaarlijke dingen nodig
heeft om zich te vermaken. Hij
wil van het eiland weg, maar
slaagt daar niet in. Hij heeft een
vaag plan om naar Ierland te
gaan maar het ontbreekt hem
aan geld en middelen. Leen is
een jongen die continu
ontevreden is met zijn bestaan,
maar daar geen oplossing voor
vindt. Zijn vriend Daan is
mosselvisser en hij is wel
tevreden op het eiland. Hij hoeft
niet weg. Het loopt niet goed
met Leen af. Iedereen keert zich
tegen hem. Zijn moeder
Noortje, gespeeld door Wil van
Kralingen, heeft hem altijd
emotioneel gechanteerd om bij
haar te blijven. Als zij
uiteindelijk wel zonder hem
weggaat en zijn vriend Daan er
ook nog eens met het
vriendinnetje van Leen vandoor
gaat, ziet hij geen uitweg meer.
Leen kan geen keuzes maken,
maar raakt aan de drank en
heeft steeds gevaarlijker dingen
nodig om het leven aan te
kunnen. Dat is zijn noodlot."
„Spelen is een verlengstuk van
mezelf. Je moet een rol niet
spelen, je moet het zijn. Maar ik
heb bij het personage Leen wel
vaak gedacht: Verdorie, doe niet
zo moeilijk en ga weg van dat
eiland als je dat echt zo graag
wilt. Maar als ik me in Leens
positie verplaats zou ik ook niet
weten hoe ik het zou
klaarspelen. Hij heeft geen geld,
en waar moet hij dan naar toe?
Ja, naar Ierland, dat roept hij.
Maar hij heeft de middelen niet.
Als ik uit mijn eigen dorp weg
wil, dan ga ik. Maar Leen heeft
een hele andere
karakterstructuur dan ik. Ik
wist op mijn negende al dat ik
acteur wilde woi-den. Leen heeft
geen doel voor ogen. En als je
dat niet hebt, ben je eigenlijk
heel beperkt. Natuurlijk,
Schouwen-Duiveland is geen
eiland meer. Er zijn bruggen en
dammen genoeg om van het
eiland af te komen. Dus dat is
het probleem niet. Het probleem
met jongeren als Leen is dat ze
door niemand echt worden
gestimuleerd. Kijk, mijn
moeder werkte bij het
jeugdtheater in Tiel en vormde
zodoende een enorme stimulans
om wat van het acteren te
maken. Daarom zeg ik: Ik weet
niet hoe ik me had ontwikkeld
als ik in die Schouwse omgeving
was opgegroeid en in de
omstandigheden van Leen was
geraakt. Het is te makkelijk
geredeneerd dat je zelf kiest hoe
je leven verloopt.
„We zijn bijna klaar met de
opnames. We moeten nog één
onderwateropname maken. Dat
is een scène waarin Leen, nadat
hij van de Zeelandbrug is
afgesprongen,onder water een
Ierse pub ziet. Ik ben niet zelf
van de brug gesprongen. Dat
heeft iemand van het stuntteam
gedaan. Ik heb op de motor wel
wat gekke dingen gedaan, maar
die sprong ging me te ver. Ga
maar eens bij de reling staan en
kijk dan naar beneden.
Doodeng. Het was ook niet
nodig voor de film dat ik zelf zou
springen. Bij de opnames van
Wilde Mossels heeft veel van een Tjechoviaanse aardappelwestern.
'Karakter' sprak ik met Jan
Decleir af om tijdens de ruzie
tussen Drevenhaven en zijn
zoon Kattadreuffe echt met
elkaar op de vuist te gaan. Dat
fysieke contact was nodig om de
haat tussen de vader en de zoon
zo geloofwaardig mogelijk te
vertolken. Ik was bont en blauw.
Decleir slaat hard."
„Ik heb de eerste rushes van
Wilde Mossels gezien. Ze zien er
heel apart en bijzonder uit.
Zoals regisseur Erik de Bruyn
het land portretteert is het veel
leger en desolater dan het in
werklijkheid is. Er lopen bijna
geen mensen op straat. Er is
helemaal niks. Het is allemaal
groter dan het leven zelf, dus
wat dat betreft is het geen
realistische film. Erik
omschrijft Wilde Mossels als een
'Tjechoviaanse
aardappelwestern'maar zo
ziet het er inderdaad uit. Het
heeft wel iets weg van 'Rumble
Fish', van Francis Ford
Coppola, een heerlijke
Amerikaanse cultmovie. Erik
zei dat als de inmiddels
overleden Amerikaanse
regisseur John Ford ooit naar
Nederland was gekomen, hij
beslist in Zeeland zou draaien.
En dat klopt, je hebt nergens
Fedja van Huet: „Als je rijk wil worden moet je voor de FBTO reclame gaan maken, maar dat doe ik niet."
vrijdag 25 juni 1999
