De schoonheid
van de eerste keer
Monoloog over een
vleesgeworden droom
PZC
Het heeft iets voyeuristisch
Garnaaltjes met certificaat
12
16t/m 22 juni
Sim Bolus
Poppentheater Sim Bolus speelt extra voor
stellingen van Wat 'n schat.
Het betreft een vrije bewerking van het boek
Vooruit, we gaan schatgraven van Janosch.
Twee vrienden, Tosen Peer, eten elke dag
bloemkool omdat hun tuin daar toch vol mee
staat. Op een dag wil Tos wel eens wat anders,
maar daar is geld voor nodig en dat hebben ze
niet. Daarom besluiten zegih rijk te worden en
gaan op zoek naar de Grootste Schat op Aarde-
De voorstelling vol humoren muziek, voor ie
dereen vanaf 5 jaar, wordt gespeeld door Hans
van der Haar.
wo. Minitheater in Ambachtscentrum, Goes,
15.00 uur
Any wave
De eerste dag van het Anywavefestival treedt
kindertheater Pabo Geno op.
Deze voorstelling voor de jeugd omvat mas
kers, mime en muziek, terwijl de kinderen ook
mee kunnen spelen.
wo. Tent bij Brogum, Zierikzee, 15.00 uur
Kluts
De komische kindermusical Kluts beleeft de
tweede uitvoering.
Na de succesvolle première is het verhaal rond
de koning die de kf uts kwijt ïs nogmaals te zien.
Het hele land zit in de puree en daar profiteert
de tomatenmaffia van. Aan de leider van de
Watjespartij heeft de koning ook niks, maar ge
lukkig is er ook nog de Kinderpartij. De tekst
werd geschreven door Jan Zwemer, de muziek
is van Govert Mingelen, Gscar Postema deed
de regie en Iris Stierman was verantwoordelijk
voor de choreografie.
wo. Stadsschouwburg, Middelburg, 20.00 uur
Van de straat
Goes staat vier dagen in het teken van het huis
kamerproject Berichten van de straat.
lh acht huiskamers of vergelijkbare locaties
worden evenzoveel toneelstukjes opgevoerd
van ongeveer twintig minuten. De toeschou
wers maken in groepen van twintig per avond
een wandeling langs vier voorstellingen. Wie
zowel route 1 als route 2 wil beleven, moet dus
nog een avond terugkomen. Dewandeling be
gint in 't Beest, waar per groep een plattegrond
wordt uitgereikt.
Zie elders op deze pagina-
wo., do., vr. en za. 't Beest, Goes, 20.00 uur
Muziek en dans
Oost-Souburg beleeft een zomeravond met
muziek en dans.
Het programma komt voör rekening van mu
ziekvereniging Vlijten Volharding, koninklijke
harmonie Ons Genoegen, turn-en jazzdansver-
ëniging DIOS, dansgroep Flushing Girls en In
ter Scaldis Pipers en Drums. Deorganisatie is in
handen van de vereniging Vrienden van de Ka
rolingische Burg.
vr. Karolingische Burg, Oost-Souburg, 19.00
woensdag 16 juni 1999
Twee jaar geleden Jsón Zeelaöpin Goes
voor het eerst kennis makeqfnet theater int
huiskamers, een initiatief van het Produc-
tiehuis Brabant in 's-Hertogenbosch. Toen
nog onder de naam Seul,'want het betrof
acht monologen. De vier teksten werden
door twee koppels (acteur/regisseur) op ei
gen wijze geïnterpreteerd en ten tonele ge
voerd in huiskamers van particulieren en
soortgelijke locaties. Dit jaar draagt het
project de titel Berichten van de straat en
hebben de regisseurs een veel grotere vrij
heid gekregen.
,,Twee jaar geleden heb ik Vivian Basti-
aensen geregisseerd in de monoloog Het
duivenevenwicht van Marian Boyer", ver
telt Merel Beernink. „Toen kreeg je als re
gisseur een tekst, Of je die mooi vond of
niet, daar moest je het mee doen. Nu heb je
alle vrijheid, waardoor de stukjes wat uit
gesprokener zijn. Je mocht de tekst en de
spelers kiezen, alles was helemaal jouw
vrije keuze."
Merel schreef haar tekst zelf, evenals
Clairè Leenaers, die aan de eerste afleve
ring van Seul, die niet in Goes te zien was,
meewerkte; „Het huiskamerproject is een
beproefde formule die het waard blijft om
te herhalen, want de mensen zijn ontzet
tend enthousiast. Je werkt in feite met een
beperking, maar dat vind ik juist een uit
daging. En er komt een heel ander publiek
op af, je krijgt het idee van een soort festi
val." Merel: „Het leuke van dit project
vind ik dat het iets voyeuristisch heeft. Het
is heel intiem. Het scheelt nogal of mensen
op een halve meter zitten of dat je in een
theaterzaal staat." Beide regisseuses ko
men op deze pagina aan het woord over
hun aandeel in 'Berichten van de straat'.
Van vanavond (woensdag) tot en met
zaterdagavond kunnen er in Goes, met
als startpunt 't Beest (20.00 uur), twee
routes van vier voorstellingen per
avond gelopen worden. Verschillende
particulieren hebben daarvoor hun wo
ning ter beschikking gesteld.
Frankenstein
Veertien jongeren van de amateurtheater
school De Ambitie spelen drie keer Franken
stein, of Smrntwsk alleen.
Zij sluiten hiermee een tweejarige opleiding af.
Het muzikale toneelstuk, geschreven door Hu-
go Mathijssen, is een humoristisch vervolg op
het oorspronkelijke Frankensteinverhaai. Ka-
thinka van den Dool deed de regie,
vr. en za. Minitheater, Middelburg, 20.00 uur
zo. Minitheater, Middelburg, 15.00 uur
Oproer
Het Oproer van Zierikzee is een muzikaal histo
risch schouwspel in de openlucht met ruim
honderd medespelers.
Het oproer, een van de meest opzienbarende
gebeurtenissen uit de rijke historie van Zierik
zee, ontstond in 1472 als gevolg van belasting
verhogingen die waren opgelegd door Karei de
Stoute. Na een moord op twee 'hoge heren',
dreigde Karei met vergeldingsacties. Om spijt
te betuigen, trokde bevolking in processie naar
de Oude Haven. De stad bleef behouden. Cees
Möhlman schreef de teksten regisseerde het
stuk. Mar van der Veer zorgde voor muziek en
liedteksten. De voorstelling was in 1996 voor
het eerstte zien in Theater Mondragon en werd
in 1998omgezetïn eenopenlüchtspektakel.dat
dit jaar wegens groot succes wordt herhaald,
vr. en za. Havenplein, Zierikzee, 21.00 uur
Activiteitendag
De commissie restauratie/herinrichting Nieu
we Kerk houdt een activiteitendag.
in de loop van de dag zijn er optredens van jazz
band Remake en dansgroep the North Sea
Dancers. Verder wordt er vis verkocht, zijn er
kraampjes met boeken en vindt ér één verloting
plaats.
za. Plein Nieuwe Kerk, Middelburg, 10.00 uur
VanSchagen
Een spel met gedichten van J. C. van Schagen
is de titel van een bijzonder samenwerkings
project.
Medewerkenden zijn de actrice Tineke Schrier,
muzikant Tony Wesdijken beeldend kunste
naar Han ter Keurs. De voorstelling maakt on
derdeel uit van het Cultureel Weekeinde Kats.
za. en zo. Kleine schuur Kees Schippers, Kats,
14.30 uur
Eiland van Erwt
Het Eiland van Erwt is een kindervoorstelling.
Marieke Göbel en Cïel Vlutters brengen onder
de naam Het Kasteel Speelt poppenkast en kin
dertheater. De voorstelling maakt onderdeel
uit van het Cultureel Weekeinde Kats,
za. Dorpshuis De Vriendschap, Kats, 16.00 uur
Cabaretnacht
Voor de tweede maai wordt in de Stads
schouwburg de Cabaretriachtgehouden.
Welke toppers de jongens van NUHR zuilen
meebrengen is een verrassing die pas op de
avond zelf wordt prïjsggeven.
za. Stadsschouwburg, Middelburg, 22.00 uur
Volksopera
De volksopera De Hoer en de Moordenaar van
Jef Hofmeïster wordt ten tonele gevoerd.
De voorstelling met Kees Scholteh, Jef Hof-
meister, Arie de Mol, Kim Soepnel en David van
Aalderen maakt onderdeel uit van het Cultureel
Weekeinde Kats.
zo. Dorpshuis De Vriendschap, Kats, 20.30 uur
Maritiem Duinrestaurant 'De Punt' in Ouddörp is het eerste res
taurant waar de gastheer mij bij het voorgerecht van Stellendamse
garnaaltjes een certificaat van echtheid laat zien, verstrekt door de
afslag van Goedereede. Het gestempelde document garandeert dat
de garnaaltjes die ik eet binnen 48 na de vangst zijn verhandeld en
het vermeldt de naam van de visser en van de verkoper.
door Rien van Reerns
'Hansje' Grinwis.de-uitbater van
De Punt, vertelt dat deze garnaal
tjes uiteraard niet zi jn gepeld in een
ver Noordafrikaans land. maar ter
plekke. Ze zijn heerlijk vers en niet
zo zout. Prettig isdatde cocktail-
saus, in een apart schaaltje wordt
geserveerd. Het is het duurste voor
gerecht 22,50) maar het geld ten
volle waard.
De Punt is overigens geen plek
waar je haute cuisine moet ver
wachten. De lokatie, vlak naast het
Bezoekerscentrum Grevelingen
betekent dat de gasten vooral be
staan uit mensen die een dagtochtje
maken. Je kunt hier kaartjes kopen
voor het stoomtrammetje en voor
de rondvaartboot.
Hansje Grin wis vaaffzelf ook, hij is
de gezagvoerder van het 'maritiem
sleepbootje Saartje uit 1921 dat
groepjes.tot twaalf personen aan
boord kan nemen: „Het is een stukje
nostalgie waarmee ik het heimwee
naar de grote vaart onderdruk,
want ik was drie jaar barkeeper op
de Willem Poiys."
Geen haute cuisine dus, maar de
eerlijke keuken van de midden
klasse zaak met veel bekende vis-
en vleesgerechten als Saté van de
haas, Rib-eye, Kipfilet van de grill,
Tournedos, naturel of metsausnaar
keuze, twee bereidingen van Var-
Maritiem Duinrestaurant 'De Punt' S
De Punt 3
3253 MC Ouddorp
Tel. 0187-684241/492321
Fax. 0187-684484
Geopend zeven dagen in de week
vanaf 10.00 uur
Keuken open van 12.00 tot 21.00
uur
Creditcards: Visa, Eurocard,
American Express en Diners Club
Rolstoel: geen belemmering
Kinderen: aangepast menu
kenshaas, Pirlc-steak, Six-rib en
een T-bone-steak van 450 gram
voor prijzen van 22.50 tot 37,50.
Gewild zijn de Spare ribs met drie
sauzen 26,50) maar De Punt ser
veert ook Struisvogel- en Herten-
biefstuk.
Paling
Z o dicht bij het water houd ik het
maar op vis, de gebakken Grevelln-
genpaling 36,00) wordt aange
prezen. Het zij n moten van jewel
ste. „Paling van het zoute water,
heel wat anders dan zoetwaterpa
ling". verzekert de gastheer. En in
derdaad, geen spoortje van gron
digheid Een glas Westmalle dubbel
smaakt er voortreffelijk bij .Bij de
paling krijg ik het hele gamma gar
nituren, groente, gebakken aard
appelen en frieten en een schaaltje
gemengde sla.Terwïjl ik mijn laat
ste mootje paling verorber, hoor ik
ongewild chefkok Marco Grin wis
een kritische noot kraken met de
groentenman, want hij had een
bruin stukje aangetroffen in de
schil van een citroen. Het is voor mij
het bewijs dat De Punt de puntjes
op de i zet.
De Punt serveert ook pannenkoe
ken (ƒ9,50 tot 13,50), een vegeta
rische schotel voor 23,50, salades
voor 1350 tot 17.00 en heeft vi;j i:
kindermenu's van 12,50 tot
17,50. Er .is een Grevelingen Menu
39,50), een Maritiem Menu
44,50), een Menu Saartje (naar
het sleepbootje, 38,50), een Menu
De Punt 32,50) en een Menu Hol
le Bolle Gijs 47,00), allemaal drie
gangen en ijs en koffie inbegrepen.
Huiswi jn kost 4,50 per glas en dan
kun je kiezen uit een Moezel, Klüs-
serather Sankt Michael. eenRhein-
hessen, WesthofenerBergkloster
Spatiese en twee wat drogere witte
en rode Zuidafrikaners, genaamd
Classique, waarvan de witte in
Chardonnaystijl,
Hebt u geluk dan kunt Hansje Grin-
wis de Leadsingermicroïdon zien
en horen hanteren. Dat is een mi-
crofoon met muziekchip die hem in!
staat stelt op onnavolgbare wijze
Vader Abraham en andere eóryfee-
en te immiteren. „Ik heb eerbied
voor jouw grijze haren", klinkt het
dan, terwijl de inzittenden van een
bus bejaarden de tranen wegpin
ken.
Regisseuse Merel Beernink (Rotterdam, 1971) zag in Be
richten van de straat een perfecte aanleiding om een be
werking te maken van het boek The Cement Garden van
lan McËwan. ,,Je hebt dingen liggen die je altijd al mooi
vindt en waar je ooit eens wat mee wilt doen. De beklem
ming van dit boek leent zich heel erg voor dit huiskamer
project. Het is een uitdaging zo op de millimeter te moeten
werken, zo compact een verhaal te vertellen." Dat werd de
voorstelling Cement.
door Frans Doeleman
Sinds zij vier jaar geleden af
studeerde aan de theateroplei
ding in Eindhoven werkt
Merel Beernink veel met jon
geren. Dat komt goed uit, want
het verhaal van Cement draait
om vier kinderen, twee broers
entwee zussen, in leeftijd vari
ërend van 8 tot 18 jaar. „De va
der was al dood en de moeder is
nu ook gestorven. Uit angst om
uit elkaar gehaald te worden,
besluiten ze de dood van de
moeder verborgen te houden,
zodat ze autonoom verder
moeten en er een soort nieuwe
hiërarchie ontstaat, met alle
moeilijkheden van dien. Er ge
beurt nogal wat in zo'n flatje.
Ik heb niet geprobeerd de ro
man na te spelen, maar het
stuk gebaseerd op het gegeven
en dat naar mijn hand gezet.
Hetpublïek krijgt in dat kwar
tier toch nog een hoeveelheid
informatie te verstouwen."
„Een gegeven in het boek is dat
de oudste broer en zus verliefd
op elkaar worden. Dat is een
taboe, maar er zijn geen vol
wassenen die het zaakje in de
gaten houden. Het loopt ook
een beetje uit de hand. Het zijn
gewoon jonge mensen die voor
het eerst verliefd worden. Dat
is een heel zuiver gevoel, een
oprechte gebeurtenis. Eigen
lijk wordt dat door volwasse
nen in een heel viezig sfeertje
gezet, maar in het boek is het
prachtig. Die twee worden
verliefd en gaan vrijen. Echter
op een manier dat je denkt: het
mag niet, maar waarom eigen
lijk niet? Het krijgt een hele
dubbele lading die het voor mij
erg spannend maakt."
Vrouwenkleren
„Doordat die kinderen zich in
zo'n bijzondere situatie bevin
den, zie je hun eigenheid bijna
uitvergroot. Die persoonlijk-
heidjes kristalliseren zich heel
snel uit omdat de omstandig
heden zo bizar zijn. Je ziet de
dingen escaleren. Ieder jonge
tje van acht zal zich wel eens
als een meisje verkleden, maar
nu is er geen moeder die zegt:
'kom, nou moet je dat jurkje
uittrekken'. Dus hij loopt per
manent in vrouwenkleren
rond en dat wordt volledig ge
accepteerd. En een meisje van
dertien dat toch al stil is, raakt
helemaal in haar eigen wereld
je verzeild. De verliefdheid
van die twee oudsten, alles
wordt versterkt. Dat is thea
traal natuurlijk heel interes
sant."
Vanaf haar dertiende was the
ater voor Merel haar belang
rijkste bezigheid. Ze volgde
cursussen in Tilburg en speel
de mee in voorstellingen. Maar
met het VWO-diploma op zak
vonden haar ouders dat ze
naar de universiteit moest.
„Toneel is leuk als hobby, daar
moet je je beroep niet van ma
ken. Dat is een opleiding tot
werkloosheid, werd letterlijk
door mijn omgeving gezegd.
Na één jaar sociologie wist ik
echter al dat ik dat niet wilde,
maar juist de toneelrichting.
Route 1: Onder Voorbehoud, geschreven en
geregisseerd door Anke Boerstra en gespeeld
door Hans Maas, Krap, geschreven en gere
gisseerd door Martijn Donders en gespeeld
door Fokka Deelen en Vera de Groot, Eind
strijd van Frank Mineur, geregisseerd door
Désïrée van der Heijden en gespeeld dooi-
Kees Hartveld en Mariska Koopman en Dro
men achter glas, geschreven en geregisseerd
door Claire Leenaers en gespeeld door Rob
van Gestel en Mireille Verhoeven.
Route 2: Cement, geschreven (naai- de roman
The Cement Garden) en geregisseerd door
Merel Beernink en gespeeld döor een per
avond wisselende cast jongeren, Overlij
densbericht van Heiner Muller, geregisseerd
door Marcel Lenssen en gespeeld door Den
nis Coenen, Stills, een choreografie van Pia
Meuthen, gedansd door Ulrike Doszman en
Crash, geschreven en geregisseerd door Hein
Verhees en gespeeld door Ilse van Kemenade
en Dimme Treurniet.
Merel Beernink foto Joep Lennarts
En ik ben nog geen dag werk
loos geweest."
Tijdens de theateropleiding
werd al snel duidelijk dat niet
acteren maar regisseren haar
sterkste kant is. Haar voor
keur gaat daarbij uit naar de
kleine vlakke-vloertheaters:
„In de schouwburgen zie ik het
zweet van de acteurs niet. De
kleine zalen geven de intimi
teit waar theater recht op
heeft." Een andere voorkeur
betreft het werken met jonge
ren: „Ik ben bezig met kinde
ren op een professionele ma
nier theater te maken. Jonge
mensen hebben zo'n mooie
kracht, soms nog mooier dan
opgeleide acteurs."
Cement is een stuk met kin
deren, maar het staat wel in
een professioneel project. Dus
dat kwam mooi samen. Als je
goed cast, kunnen kinderen
prachtig spelen. Ik heb een
ploeg van tien mensen. Alle
rollen worden gedubbeld en de
jongste zelfs gedriedubbeld.
Iedereen speelt met iedereen,
elke keer is de cast weer an
ders, waardoor ook de chemie
telkens een beetje verschilt."
„De kinderen in het stuk zitten
op de grens van de argeloos
heid. Als er een volwassene in
het spel was, zou zich dat niet
op deze manier ontvouwen. Ze
zijnzo argeloos dat ze ook geen
kwaad zien in wat er gebeurt,
waardoor alles een soort van
vanzelfsprekendheid krijgt
die prachtig is. Daarbij ga je je
afvragen of dit misschien wel
mooier is dan wanneer alles
gecensureerd wordt door vol
wassenen Er is voor die j onge-
ren de schoonheid van een eer
ste keer verliefd worden, een
eerste keer vrijen. Wat moeten
ze allemaal niet voor de eerste
keer doen. Dat heeft zo'n in
tensiteit, dat is prachtig, dat is
echt leven. Op een gegeven
moment beleef je alles voor de
twee of derde keer en gaat het
allemaal een beetje slijten.
Geef mij maar eerste keren."
misverstanden mogelijk in het
begin, maar uiteindelijk wordt
wel duidelijk dat ze er allebei
een verhaal in hebben. Maar j
dat is een verrassing.
In de spot
Al op j eugdige leeftij d voelde
Claire Leenaers zich aange
trokken tot het theater. „Het
enige wat ik altijd in mijn
hoofd had, was in de spot staan
en natuurlijk ook een beetje
het idee van beroemd worden.
Dat je door allerlei geweldige
dingen te doen ook nog eens
applaus en erkenning krijgt.
Maar na een j aar op de thea
teropleiding in Eindhoven
kwam ik er al achter dat spelen f
eigenlijk niet in mijn bloed zit L
en dat ik het veel leuker vond
om dingen te bedenken, te ma
ken en mensen aan het spelen
te zetten. Er werd mij ook
dringend afgeraden door te
gaan met acteren. Het was een
prettige samenloop van om
standigheden dat ik dat zelf
ook zo ervaarde."
Sinds zij in het begin van de j a-
ren negentig haar opleiding
heeft afgerond, is Claire werk
zaam als freelance regisseur,
waarbij zij zich richt op thea
terwerkplaatsen, het kleine-
zalencircuit met vlakke vloer
en locatieprojecten. Nooit
schouwburgen. Daarnaast
schrijft ze zelf ook af en toe,
zoals Dromen achter glas,
waar het publiek overwegend 1
heel goed op reageert.
„Maar het is iedere keer weer
afwachten wat er gebeurt in
zo'n straat. Er komen mensen
voorbijje ziet iets van verwar
ring, zo van die hoer zat hier
toch echt nog niet de vorige
keer. Dat levert grappige mo
menten op. Het is een heel dy
namisch gebeuren. In route 2
zit ook een voorstelling op
straat, Crash, daar hebben ze
er nog veel meer mee te maken.
Het is af en toe echt overleven.
In Den Bosch rukte een hele
buurt uit, inclusief gsm-tele-
foons en schreeuwende kinde
ren Maar Rob van Gestel heeft
natuurlijk wel een kwartier
tekst, dat bedoel ik met overle
ven."
heel breed, is uiteindelijk dat
hoe de realiteit zich ook open
baart, in welke situatie men
sen ook zitten, er altijd een
ontsnapping mogelijk is via je
fantasie. Dat is een interessant
gegeven. Waar ligt de grens,
Regisseuse Claire Leenaers (Den Haag, 1968) heeft de titel
Berichten van de straat letterlijk opgevat. Voor haar voor-
stellmgD romen achter glas moet het publiek dan ookbui-
ten blijven. „Je kan wel allerlei dingen in huiskamers
proppen, maar ik had het gevoel dat je iets speciaals moet
doen met het uitgangspunt. Het idee is ontstaan nadat ik
de opdracht voor dit project had gekregen."
door Frans Doeleman
Het is gebeurd dat de politie
kwam aanzetten, omdat er een
melding was geweest van ille
gal e prostitutie..Terwijl we
dat toch allemaal keurig laten
weten", lacht Claire Leenaers.
In Dromen achter glas spreekt
een man (Rob van Gestel) een
monoloog uit, terwijl zijn blik
gefixeerd is op een raampros-
tituée (Mireille Verhoeven).
„De voorstelling is met ons
drieën ontstaan. Ik had het
stuk niet kunnen maken zon
der de spelers, het was een wis
selwerking, in gesprekken, in
dingen uitproberen. Het gaat
over een man die op straat
staat en tuurt naar die vrouw
die er eigenlijk altijd is, nooit
weggaat en van wie je net zo
veel afstand kunt houden als je
zelf wilt. Want zolang je niet
naar binnen stapt, kan zij in je
fantasie alles zijn wat je maar
bedenkt. Dat is het gegeven
van de voorstelling."
„Dit past ontzettend goed in
de opzet van het project. Dro
men achter glas is niet te spe
len in het theater. De uitdaging
ligt voor mij in het specifieke
van de locatie en vanwege het
thema Berichten van de straat
dacht ik, ik ga het eens echt
vanuit de straat doen. Het pu
bliek blijft daar ook staan. Dat
is wel grappig, want het schept
enige verwarring bij de toe
schouwers die dolgraag naar
binnen willen, maar dat gaat
gewoon niet door. We hebben
tot nu toe geen regen gehad.
Toch zou een bui voor de voor
stelling nog mooi zijn ook,
wantje krijgt langzamerhand
het beeld dat die man daar
God weet hoe vaak en hoe lang
al staat."
„Het thema, maar dat is dan
hoe ver ga je in die fantasie?
Dat is een thema wat mij al
veel langer bezig houdt en
daar speelt dit wel op in, want
die man verliest zich uiteinde
lijk helemaal in zijn fantasie.
Hij houdt een monoloog en zij
is een vleesgeworden droom.
Wat hij ook zegt, het zou alle
maal waar kunnen zijn. Ter
wijl je tegelijkertijd weet, ja,
misschien is hij wel gewoon
een klant die een verhaaltje
houdt voordat hij naar binnen
stapt. Er zijn ook mensen die in
eerste instantie denken dat hij
haar pooier is. Er is een aantal
Claire Leenaers foto Joep Lennarts