Officier moet tegen tikje kunnen
Praten leer je met
vallen en opstaan
Bewoners Haarlems hofje zijn gegluur zat
varia
KMA-opleiding wordt niet verlicht ondanks hoge uitval eerstejaars
het weer
gezondheid
Heer Bommel en de Labberdaan
puzzel
recept
Daube, zoals in de Beaujolais
Sk
A,
A
vrijdag 11 juni 1999
Zeeland: Iets warmer
Dit jaar zal meer dan de dertig proeent eerstejaars studen
ten die mag afvallen, de Koninklijke Militaire Academie
(KMA) verlaten. Ér is al 33 procent van de 131 eerstejaars ver
trokken, de beoordelingen aan het einde van het schooljaar
zullen dat percentage nog verder verhogen. Zal Defensie te
weinig officieren krijgen? De gouverneur denkt van niet:
„Dan leiden we er volgend jaar toch een paar extra op? Zo'n
vaart loopt het niet. Ze hoeven pas over drie jaar klaar te
zijn."
door Hans Leber
Generaal-majoor G. Roozen-
daal, gouverneur van de
KMA spreekt sussende woor
den: „De uitval van eerstejaars
cadetten is hoger dan andere ja
ren en baart mij zeker zorgen,
maar reden voor paniek is er
niet. We zijn over de kritische
grens, maar de school heeft in
haar 170-jarig bestaan wel va
ker een hoge uitval gekend. We
zullen ons op maatregelen bera
den. De opleiding fysiek minder
zwaar maken, lijkt me niet ver
standig."
Vooral tijdens de eerste periode
van velddiensten, exercitie, fy
siek zware oefeningen en ken
nismaking met het primaire mi
litaire bestaan, blijken de
cadetten af te vallen. Roozen-
daal: „Dat is een zware tijd met
pittige eisen aan de cadetten.
Wie daar niet tegen kan, kan
geen militair worden. Het is
goed dat we die aspecten aan het
begin van de opleiding laten
zien, zodat ze er niet veel later
achter komen dat ze daar geen
zin in hebben. Het is inderdaad
gewoon een pittig beroep."
Roozendaal ziet niets in het ver
lichten van de eerste weken.
„Die oefeningen heeft een offi
cier hard nodig. Het kan tijdens
uitzendingen om leven en dood
gaan. In die situatie zijn de fy
sieke mogelijkheden erg be
langrijk. Zónder heb je geen
kans op overleven op een slag
veld. Bovendien zul je als offi
cier leiding moeten geven aan
eenheden. Dan kan je het niet
hebben dat ze je voorbij lopen.
Nee, je moet voorop lopen, het
voorbeeld kunnen geven."
Gevaarlijke taken
In de zogeheten 'exit-inter
views' die alle vertrekkende
KMA'ers krijgen, komt een aan
tal oorzaken duidelijk naar vo
ren. Niet alleen de tegenvallen
de charme van oefeningen te
velde, ook de vooruitzichten op
uitzendingen met mogelijk ge
vaarlijke taken komen naar vo
ren als reden van vertrek.
Roozendaal snapt dat niet. „Ze
hebben vanaf het begin van hun
selectie te horen gekregen dat ze
dat staat te wachten. En het is
toch ook prachtig in het buiten
land nuttig werk kunnen doen?
Maar ja, ze weten het misschien
wel, maar als ze hier oudere col
lega's naar het buitenland zien
vertrekken, komt het allemaal
toch wel heel dichtbij."
Roozendaal heeft nog geen be
slissing genomen over aanpas
singen in de opleiding. „We ver
anderen ieder jaar, ook dit jaar.
We passen de opleiding aan aan
de eisen van de tijd. Zelf denk ik
dat de economische situatie mo
menteel zo gunstig is voor j onge
mensen, dat ze hier worden
weggelokt. Ze horen van vrien
den of vriendinnen die carrière
maken in het bedrijfsleven en
niet lang van huis hoeven zijn en
denken dan: Dat lijkt mij ook
wel wat. En tegen de economi
sche conjunctuur zijn we als
KMA niet opgewassen. Zeker
voor hts'ers en heao'ers zijn het
gouden tijden. Dat merken wij
ook, want die krijgen we niet ge
makkelijk."
Uit de exit-interviews blijkt de
corpscultuur op de academie, de
'puppie-achtige' behandeling
door ouderejaars, ook een pro
bleem. Roozendaal vindt dat het
erbij hoort. „De cadetten zullen
zich moeten aanpassen aan de
eisen van de officiers wereld,
aan de normen en de tradities.
Het cadettencorps brengt dat
ook over. Daar zie ik geen
kwaad in, eigenlijk alleen maar
goede dingen. Het heeft een vor
mende waarde. Als je dat niet
past, dan haak je af."
„Het is heus niet zo slecht om als
onervaren officier eerst te leren
luisteren, wat ervaring op te
doen. De een schikt zich, de an-
door Marijke Hendrikse
en Arlette Christiaens
Leren praten begint niet met
de eerste woorden van het
kind, maar veel eerder, vanaf de
geboorte en mogelijk nog eer
der. Baby's reageren op gebaren,
geluiden en stemmen. Zo ont
staat contact tussen ouder en
kind en begint het kind met taal
te spelen.
Baby's maken geluidjes en ge
baren. De ouders doen deze na
en er ontstaat contact. Zo weet
het kind dat het aandacht krijgt.
Er ontstaat een begin van ge
sprek en het kind leert dat je om
beurt kan praten.
Als het kind wat groter is, wordt
de taal verder aangeleerd tij
dens dagelijkse bezigheden als
het in bad gaan, aankleden en
het eten. Het kind hoort vaak
dezelfde woorden in bepaalde
situaties. Zo leert het de woor
den te begrijpen en later te ge
bruiken. Ook met gebaren is een
kind iets duidelijk te maken als
het nog niet kan praten. Geba
ren kunnen woorden ondersteu
nen.
Gelegenheid
Geef kinderen de gelegenheid
om te reageren zodat ze stap
voor stap leren wat communica
tie is. Het gebeurt regelmatig
dat een j ong kind iets nog niet zo
goed kan zeggen. Volwassenen
zijn vaak geneigd om het zelf
voor het kind te zeggen. Als een
kind iets vertelt en het gaat niet
snel genoeg, dan wordt de zin
afgemaakt. Hierdoor krijgt het
kind niet de kans om het zelf te
proberen. Het leert evenwel het
meest door iets zelf te doen.
Dë betekenis die een kind aan
een woord geeft, hoeft niet de
zelfde te zijn als die een volwas
sene aan een woord geeft. Het
(Advertentie)
Het voormalige orkest van de genie, intussen met de Limburgse Jagers gefuseerd tot Kapel van de Koninklijke Landmacht, loopt de brug af
van het Kasteel van Breda, de zetel van de KMA
der vindt het bezwaarlijk." Het
zelfde geldt voor enkele vrou
wen die de KMA omschreven als
machowereld. „Als ze er niet te
gen kunnen dat het er stevig aan
toe gaat, zijn ze niet geschikt.
Voor iedereen geldt: Ze moeten
tegen een tikje kunnen."
Roozendaal is inmiddels een
half jaar gouverneur en ziet toch
vooral 'zeer enthousiaste, ta
lentvolle, energieke cadetten'
op zijn KMA rondlopen. „We
hebben een intemaatsysteem
met mooie sportfaciliteiten, een
goede wetenschappelijke oplei
ding en een prima onderlinge
sfeer. Dat wil ik benadrukken.
Ik ben niet een van de velen die
zegt: De huidige generatie kan
het niet. Ik zie het tegendeel hier
foto G PD
iedere dag op de KMA Een be
paald afvalpercentage hoort er
nu eenmaal bij. We komen dit
jaar wat hoger uit, maar uitein
delijk vangen we dat wel weer
op. Dan wei*ven we volgend jaar
maar wat meer." GPD
van onze redactie binnenland
De bewoners van het schilderachtige
'Hofje van Geurtje de Wael' in Haar
lem hebben maatregelen genomen om de
stroom van bezoekers tegen te gaan. Sinds
kort valt op de deur in geverfde letters te
lezen 'Privé, geen toegang'. De bewoners
zijn het zat om dag in dag uit te worden be
gluurd door nieuwsgierige toeristen.
De stadsgidsen die rondleidingen langs de
Haarlemse hofjes verzorgen zijn boos
over de beslissing van de bewoners. Zij
willen dat de gemeente de maatregel on
gedaan maakt.
Verschillende instellingen organiseren
geregeld tochten langs de hofjes van
Haarlem, waardoor regelmatig drommen
bezoekers langs de eeuwenoude huisjes
wandelen. Dat is de bewoners van het hof
je van Geurtje de Wael in het verkeerde
keelgat geschoten. De bezoekers zouden
het hofje vertrappen en ongegeneerd naar
binnen gluren. De privacy zou hierdoor
flink worden geschonden.
Stadsgids Th. Delleman vindt dat de reac
tie van de bewoners niet getuigt van enig
begrip. 'Eenieder die zich in een hof je ves
tigt, vaak met een lage huur, gezellig in het
centrum, weet vooraf dat hij dagelijks
toeristen kan verwachten. In elke VVV-
folder wordt ook het hofje van Geurtje de
Wael genoemd', schrijft hij in een brief
naar het college van B en W.
Directeur G. Kooij van de woningstich
ting die het hofje beheert, weet dat de
spanning bij een aantal hofjesbewoners
hoog is opgelopen. „We hebben overleg
gevoerd om te komen tot een compromis
tussen openstelling en de wensen van be
woners. Het is natuurlijk allemaal wel lief
en aardig om de deuren open te gooien zo
dat mensen naar de monumenten kunnen
kijken, maar dat houdt op als de bezoe
kers geen enkel respect tonen voor de
privacy. Als woningstichting zijn wij con
tractueel verplicht te zorgen voor een on
gestoord woongenot." GPD
Toonder Studio's
kind zegt bijvoorbeeld: 'auto'.
Dat kan betekenen 'papa rijdt
weg met de auto' of 'ik wil met
de auto spelen', of alles wat kan
rijden. De ouder kan hierop met
een eenvoudige zin antwoorden:
'ja, papa rijdt weg met de auto'.
Ook door de manier waarop het
kind het woord zegt, kan duide
lijk worden wat is bedoeld. Zelfs
als de woorden onmogelijk be
grepen kunnen worden, is u
door de toon te weten waar het
om gaat. 'Pas toe' betekent bij
voorbeeld 'plas doen'.
Prikkels
Om de taalontwikkeling te sti
muleren is het goed extra aan
dacht te schenken aan de vol
gende punten:
Spreek met uw kind over aller
lei dingen, dek samen de tafel en
benoem wat er op komt. Moedig
uw kind aan vragen te stellen.
Maak regelmatig tijd vrij om
met uw kind te spelen en vertel
daarbij wat u doet. Luister naar
de verhalen en probeer zelf niet
in te vullen. Geniet samen van
voorleesmomenten, zelfs wan
neer uw kind al kan lezen. Be
perk de achtergrondgeluiden
tijdens het praten, dat werkt
storend op de ontwikkeling.
Kijk tenslotte samen naar be
paalde kinderprogramma's, zo
als Tik-Tak en Sesamstraat.
Bij twijfels over de taalontwik
keling kunt u direct of via de
school contact opnemen met de
GGD Zeeland (0113-249420).
Informatie over dit en andere
gezondheidsonderwerpen is in
te winnen bij de Gezondheids-
wijzer in Goes (GGD gebouw,
Westwal 37, 0113-249434) of
Vlissingen (bibliotheek, Lange
Zelke 91, 0118-412947).
Marijke Hendrikse en Arlette Chris
tiaens zijn logopedisten bij GGD
Zeeland
'Ik wil zijne behandeling voortzetten', zei de hoogleraar. 'Heden
had ik hem wederom elektronisch impulseren gewild!'
'O', zei Tom Poes. 'Waarom eigenlijk?'
'Waarom?' herhaalde de geleerde verbaasd. 'Om te kijken wat er in
der kop steekt, natuurlijk! Der Pleb is een schoon gewassen knaap
met gezonde moeskels. Het is toch ene schade dat zijn denkleven te
ruggebleven is!'
'Ik weet het niet', mompelde Tom Poes. 'Hij wil alleen maar graag
werken.'
'Daar heb ik u!' hernam de professor. 'Het is de taak des weten-
schaps om de wereld vooruit te brengen. En misschien kan ik hem
Doorloper
1
Horizontaal: 1. Fanatiekeling, bureau; 2. scheepsstuur, slagader; 3.
deel v.e. kachel, dichter; 4. zuiver gewicht, vogelbek; 5. palingpen,
golfterm; 6. lonkende blik, Engels werpspel; 7. uitroep, Turks paleis;
8. keur, valschermspringer; 9, rundermaag, vertering; 10. ordebroe
der, een zekere; 11. vuurpijl, vrouw; 12. gast, partij in een rechtsge
ding; 13. schaakstuk, rustig.
Verticaal: 1.
Vreemde taal,
vergrootglas,
roofdier; 2.
kleur, moeras
sig water, muze
v.h. minne
dicht; 3. verhar
de huid, kort
om, putemmer-
tje; 4. soort pa
pegaai, bijbel
passage, kubie
ke meter; 5.
stuk, bakmid-
del, voedsel; 6.
verpakkings
middel, muziek
instrument,
eenmaal; 7. lo
ven, monde
ling, droog-
vloer; 8. hand
vat, dwinge
land, scheeps
touw; 9. huis
dier, deeg, En
gelse titel.
Oplossing donderdag
Knip, vlaai, toog, deken, drop, knaap, pauk, sloop, bowl, klein, slok,
divan, kanis, piket.
Het citaat is van Stanislaw Jerzy Lec:
'Als een kannibaal met mes en vork eet, is dat dan vooruitgang?'.
Hans Belterman
I daube, een gerecht van opvallend
gekruid gestoofd rundvlees met groen
ten, beschouwd als een van de voor
beelden van de authentieke Proven-
gaalse keuken. Dat neemt echter niet
weg dat de daube ook elders in Frank
rijk tot een van de meest populaire ge
rechten uit de burgerlijke keuken kan
worden gerekend. Overal stelt men het
gerecht weer anders samen en dat
heeft niet met het rundvlees maar wel
met de groenten en kruiden te maken.
Veel hangt af van de verkrijgbaarheid
van die ingrediënten en ook van het sei
zoen. In de Beaujolais wordt er in de
wintermaanden veel kool, soms knolle
tjes of aardappelen in de daube ver
werkt. In de zomer echter kiest men
voor jonge groenten zoals worteltjes,
doperwten of peultjes en champig
nons. Het recept van vandaag betreft
een eenvoudige versie van de zomerse
daube uit de Beaujolais.
Voor 4 -5 personen:
750 - 800 gram magere runderlappen;
ca. 4 dl eenvoudige Beaujolais; 4 eetl.
cognac of armagnac; 1 ui, grof gesnip
perd; 4 knoflookteentjes, in dunne
plakjes; 1 takje verse tijm; 1 klein lau
rierblad; 100 gram spekblokjes; 4 grote
plakken gekookte ham, samen ca. 100
gram); zout; zwarte peper uit de mo
len; 250 gram worteltjes, bij voorkeur
met een stukje groen er aan; 250 gram
doperwten of peultjes; 300 - 400 gram
kleine champignons, gevierendeeld; 2
theel. bloem, gezeefd; eventueel 1 eetl.
fijngesneden bieslook.
Maak het vlees droog met keukenpa
pier. Snijd de lappen in repen van ca. 2
x 6 cm. Schenk de wijn in een kom en
voeg cognac of armagnac, ui, knoflook,
tijmtakje en verkruimeld laurierblad
toe. Schep het vlees door de marinade
en laat alles ca. 3 uur op een koele plek
(maar niet in de koelkast) staan. Schep
het vlees van tijd tot tijd even om.
Vooruitzichten
weer
max.
18°
20°
21 c
22°
min.
10°
9°
11°
12°
wind
W 2
ZW 3
ZW 2
ZW 3
Zon
Maan
vrijdag
onder 22.00
zaterdag
op 5.28
vrijdag
onder 18.46
zaterdag
op 4.44
Nautisch bericht
De wind is overwegend westelijk en matig, rond kracht 3.
Hetzicht zal goed zijn. De kustwatertemperatuurschommelt
omstreeks 14 graden. Het komt niettot mist en de onweerskans is
klein.
Waterstanden
een ordentelijker mens maken door het jagen van elektrische prik
kels door zijn verhoornde hersenschors. Soms geeft dat wonderbare
uitkomsten! Waar steekt hij?'
'Ik weet het niet, hoor', zei Tom Poes. 'Hij zal hier wel ergens in de
buurt zitten. Maar ik weet niet of die behandeling van u hem geluk
kiger zal maken. Vandaag had hij voor het eerst niet zo'n zin in wer
ken!'
'Praw!riep de geleerde uit. 'Ziet u? Dat is reeds der werking van de
eerste behandeling! En wanneer ik gans rustig voortga met die im
pulsen zult u verbaasd zijn. Der Pleb wordt een grootaardiger kerel'
'Hm', zei Tom Poes. Hij draaide zich om en liep bedrukt verder.
VRIJDAG
11 JUNI
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Z'zee/Colijnsplaat
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Krammersl. West
ZATERDAG
12 JUNI
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Z'zee/Colijnsplaat
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Krammersl. West
uur cm
00.18 200
00.40 228
01.37 264
00.15 145
01.35 139
00.36 138
01.45 161
01.35 155
uur cm
12.50 230
13.09 258
14.05 299
12.50 175
14.20 164
13.02 172
14.25 187
14.10 177
Hoog water
uur cm
01.09 224
01.33 253
02.30 293
01.10 165
02.40 150
01.29 158
02.45 175
02.25 165
uur cm
13.39 245
14.01 274
14.58 317
13.40 186
15.15 167
13.52 184
15.20 193
14.55 178
Laag water
uur cm uur
06.45 206 19.16 18!
07.16 217 19.35 19!
08.10 243 20.39 22i
06.40 160 19.10 13)
07.50 164 20.25 13!
06.25 110 18.55
07.55 177 20.30 15
07.50 172 20.25 14!
Laag water
uur cm uur
07.45 217 20.09 20(
08.10 228 20.36 21(
09.13 253 21.38 23!
07.35 164 19.55 14!
08.45 164 21.10 14
07.14 110 19.46 09i
08.55 179 21.20 160
08.55 173 21.20 15^
L Lagedrukgebied
H Hogedmkgebied
O
A A
Koufront
Warmielroni
Samengesteld front
fichle sneeuw
zonnig
malige sneeuw
zware sneeuw
licht bewolkt
lichte regen
matige regen
flvaatbewalkl
Europa: Onweersbuien
Laat intussen de spekblokjes in een
koekenpan zachtjes uithakken tot ze
goudbruin zien en knapperig zijn. Laat
de spekblokjes op keukenpapier uitlek
ken en koud worden. Schenk het in de
pan achtergebleven spekvet in een
ovenvaste schaal. Laat het uitvloeien
waardoor de gehele bodem van de
schaal er mee wordt bedekt. Schik
daarna de plakken ham op de bodem
van de schaal.
Stort de gehele inhoud van de kom met
het vlees op een zeef die boven een
tweede kom is geplaatst.
Verdeel de stukken vlees over de plak
ken ham. Strooi er wat zout en peper
over. Breng de gezeefde marinade aan
de kook en schenk het over het vlees.
Leg het deksel op de schaal of dek de
schaal af metaluminiumfolie. Plaats de
schaal in het midden van de tot 180 °C
voorverwarmde oven. Reken op een
oventijd van 4 uur. Voeg 20 - 25 minu
ten voor het einde van de oventijd wor
teltjes, doperwten of peultjes en cham
pignons toe. Schep alles enkele malen
om. Voeg naar smaak nog wat zout en
peper toe. Leg opnieuw het deksel op
de schaal of dek hem weer af.
Roer een papje van bloem en 2 eetle
pels water. Schep met een schuim
spaan het vlees, hamen de groenten uit
de schaal en doe alles over in een twee
de (voorverwarmde) schaal. Breng het
stoofvocht uit de eerste schaal aan de
kook. Roer het bloempapje erdoor en
blijf roeren tot de saus heel licht is ge
bonden. Laat de saus dan nog enkele
minuten zachtjes sudderen. Schenk de
saus, eventueel door een zeefje, over
het vlees en de groenten. Strooi de
spekblokjes en eventueel wat fijnge
sneden bieslook over het gerecht.
Tip: geef er lekker warm en knapperig
stokbrood bij en drink er, het kan eigen
lijk niet anders, een Beaujolais Villages
bij. Die wijn kunt u, mits ze niet ouder
dan twee of drie jaar is, er ook licht ge
koeld bij schenken.
Elke dag vakantie
op uw TV!
Uitzendingen van maandag t/m
vrijdag rond 13.00 uur en in
het weekend rond 17.00 uur.
Het dagelijkse reis
programma van
D-reizen I
op SBS 6.
Hiïk kCM
Hetgrillige juniweerzal de komende Door: JordiBloem
dagen niet uit de lucht verdwijnen,
maar de droge perioden zullen in ieder geval overheersend zijn en
een geheel droge dag kan ook optreden, wat dat betreft lijken de
zondag en de dinsdag de beste papieren te hebben. De wind zwakt
af, de zon krijgt meer ruimte en ook de temperatuur begint aan een
voorzichtige opmars. Vanaf zondag wordt het landinwaarts ruim
20 graden. Vandaag waait het niet hard uit de westhoek. Vooral aan
de kust kan soms een enkele bui vallen, meer landinwaarts blijft
het overwegend droog. Van de zon hoeven we niet veel te ver
wachten, want wolken zijn in de meerderheid. De temperatuur
maakt nog geen bokkesprongen; het wordt maximaal 17 graden.
Vanavond verandert er weinig, maar vannacht klaart het geleidelijk
op en alleen aan zee en de Scheldemonding is nog een buitje mo
gelijk. De temperatuur daalt naar een graad of 10. Morgen begint
juist in onze regio de luchtdruk te stijgen. Op enige hoogte blijft
zich koude lucht ophouden.
Deze omstandigheden zijn
gunstig voor een late mid
dagbui. Waar die precies ont
staat is echter onzeker en
veel plekken ontvangen geen
druppel. De zon komt vaker
tevoorschijn bij maximaal 18
graden. Zondag wordt het 20
a 21 graden. Opnieuw is de
kans op regen klein en schijnt
de zon vaak. Maandag en
dinsdag nemen wolken lang
zaamaan het heft in handen
en vooral maandag ontwik
kelt zich een bui. Maandag en
dinsdag stijgt het kwik in de
thermometerbuis tot een ho
gere 22. Waarschijnlijk is dit
aangename zomerweer geen ™joaqhÏdd»g°?ji
lang leven beschoren.
VERWACHTING VOOR VRIJDAGMIDDAG 11 JUN11999
