Sterke ouverture
van hockeysters
Transistorradio aan het oor
Medailles en records De Bruin in gevaar
Schaaktitel Nikolic
mogelijk zijn laatste
New York Knicks
een zege van finale
sport
Nederland klopt Argentinië: 3-0
vrijdag 11 juni 1999
door Hans Vos
DUBLIN - De tot en met au
gustus 2002 van het internatio
nale zwemtoneel uitgesloten
Michelle de Bruin-Smith loopt
de kans een deel van haar ver
overde medailles en al haar
dertig Ierse records kwijt te ra
ken.
De wereld zwemfederatie (FI-
NA) neemt daarover binnen-
kort een beslissing. De 29-jari-
ge De Bruin, wier zaak in hoger
beroep tegen de strafmaatregel
van de FINA deze week door de
Arbitragecommissie voor
sport in Lausanne werd afge
wezen, hoeft niet te vrezen voor
haar drievoudige gouden
olympische buit uit '96. Wel is
het mogelijk dat De Bruin de
vier gouden plakken die zij een
jaar later op de Europese kam
pioenschappen in Sevilla be
machtigde, moet inleveren.
Dat EK, gehouden in augustus
'97, valt binnen de termijn van
zes maanden voor de vondst
van de gewraakte urinemon
sters. De Bruin werd in januari
van het daaropvolgende jaar in
haar woning in Ierland onder
worpen aan een 'out-of-com-
petition' dopingcontrole,
waarbij zij volgens de FINA
zou hebben gesjoemeld. Aan de
hand van FINA's besluitvor
ming zal de Ierse z wembond De
Bruin al dan niet haar talrijke
nationale records, waaronder
23 in twaalf maanden tijd ge
vestigd, afnemen. Op bijna el
ke zwemafstand voor vrouwen
neemt De Bruin de eerste
plaats in op de Ierse ranglijsten
aller tijden, enkele nummers
op de vrije slag uitgezonderd.
Nog los van het mogelijke ver
lies van eremetaal en toptijden
wordt de geschorste 'Belle Mi
chelle' geconfronteerd met een
oplopende schuldenlast (voor
juridische bijstand) en opdro
gende sponsorgelden. GPD
t van onze sportredactie
- BRISBANE - Bondscoach Tom
van 't Hek wilde niet arrogant
overkomen. Maar de indruk-
wekkende zege donderdag van
- de Nederlandse hockeysters op
t Argentinië (3-0) bij de Cham-
i pions Trophy in Brisbane vorm-
- de voor hem de bevestiging van
f iets dat hij al wat langer ver-
tj moedde. „We voelen gewoon dat
we tot de beste teams van de we-
reld behoren", zei hij na de ge-
slaagde ouverture.
- Van 't Hek was er vooraf nog niet
si helemaal gerust op. Hij vreesde
de vechtlust, de techniek en de
1 teamgeest bij de nummer vier
van het WK, vorig jaar in
Utrecht. Toen bleef Oranje te
gen de Zuid-Amerikaanse kam-
- pioen nog steken op 2-2. In Bris-
a bane was het krachtsverschil
f evenwel opmerkelijk groot,
Groter ook dan Van 't Hek had
gedacht.
„Onze prestatie in deze eerste
wedstrijd geeft me een fijn ge-
I voel", bekende de oud-interna
tional. „Zowel het spel als het
resultaat stemt me dik tevreden.
Met deze overwinning staan we
goed op de kaart voor dit toer
nooi. Maar de finale is nog ver
weg."
Van 't Hek trok een vergelijking
met het WK in eigen land, waar
bij zijn ploeg toch wel verras
send achter Australië als twee
de eindigde. ,,We wisten toen
nog niet precies waar we inter
nationaal stonden. Nu zijn we
met veel meer vertrouwen be
gonnen aan dit toptoernooi. We
hebben een beter spelconcept,
er zijn meer zekerheden en er is
onderling veel meer concurren
tie. Feitelijk maakt het niet eens
zoveel meer uit wie er in het veld
staat. We kunnen op allerlei ma
nieren spelen en winnen."
Ook in mentaal opzicht is Oran
je in het laatste jaar gegroeid.
De ploeg van aanvoerder Carole
Thate weet wat er moet gebeu
ren, ook als het even tegenzit of
niet lekker loopt. Een nog expe
rimentele spelregelwijziging
kon het Nederlands team op de
openingsdag van het dubbele
toernooi in Australië evenmin
van de wijs brengen.
Meer snelheid
De internationale federatie FIH
wil (nog) meer snelheid in het
spel brengen. Daaxtoe is inBris-
bane de zogenaamde shootregel
aangepast. Indien de bal onbe
wust of onduidelijk met de voet
wordt aangeraakt, mogen de
scheidsrechters niet langer af
blazen wegens een overtreding.
De grote gevolgen van deze vrij
ere interpretatie waren donder
dag direct zichtbaar Veel min
der dan anders klonk er een
fluitsignaal. Het spel lag daar
door aanzienlijk minder stil.
Ook het aantal strafcorners, vijf
voor Nederland, vier voor Ar
gentinië, bleef aan de lage kant.
„Ik zag dit experiment 24 uur
geleden nog absoluut niet zit
ten", gaf Van 't Hek toe. „Maar
ik moet eerlijk zeggen dat het
kan leiden tot zeer interessante
ontwikkelingen. Het spelbeeld
is aanzienlijk anders. Een hoc
keywedstrijd is nu fysiek
zwaarder dan ooit. Vrijwel ie
dereen was na afloop uitgeput
bij ons. Misschien moeten we de
FIH meteen vragen of we voort
aan 18 in plaats van 16 spelers
per wedstrijd mogen gebrui
ken."
Enthousiast
Ook de Nederlandse speelsters
reageerden enthousiast op de
revolutionaire aanpassing in de
spelregels. „Het is een uitdaging
om goed met deze nieuwe spelsi
tuatie om te gaan"stelde Carole
Thate. „Het vergt een andere
aanpak van de wedstrijd. Je
kunt niet meer alleen maar druk
uitoefenen of juist alleen maar
controleren. Daarin moet je nu
een goede balans vinden. Want
je hebt bijna geen tijd meer om
even op adem te komen."
Gisteren speelde Nederland
zeer gedreven tegen Argentinië,
dat pas begin deze week in Bris
bane aankwam en wellicht nog
moeite had om het tijdsverschil
van liefst dei-tien uur te over
bruggen. Fleur van de Kieft
blonk uit bij Oranje met twee
treffers. Op slag van rust tilde
Thate de stand naar 3-0. Na de
pauze liet het dominante Ne
derlands team fraaie kansen
liggen op een nog hogere score.
„Voor mij was het al mooi ge
noeg", glimlachte Van 't Hek.
die met zijn ambitieuze meiden-
ploeg tot dinsdag vier duels in
vijf dagen dient af te werken.
ANP
Fleur van de Kieft (rechts), die
twee doelpunten voor haar re
kening nam, ontwijkt een schot
van de Argentijnse Silvina Cor-
valan. foto Koen Suyk/ANP
van onze sportredactie
ROTTERDAM - Predrag
Nikolic heeft donderdag in Rot
terdam de nationale schaaktitel
veroverd. De in Oegstgeest wo
nende grootmeester uit Bosnië
stelde met een remise tegen
Reinderman in de elfde en laat
ste ronde de titel veilig. Jeroen
Piket werd zeker van de tweede
plaats door met zwart te remise
ren tegen Loek van Wely. Met
acht punten eindigde hij met
een halfje minder dan Nikolic.
Nikolic verdiende 16.000 gul
den met zijn zege in Rotterdam.
,Ik heb misschien wel mijn laat
ste kampioenschap van Neder
land'gespeeld", zei de winnaar
met een glimlach op zijn gelaat.
Hij moet van de KNSB bepalen
of hij voor Nederland dan wel
voor Bosnië-Herzegovina wil
uitkomen in landen wedstrij
den.
Nikolic wil graag voor zijn land
van herkomst blijven spelen,
wat volgens de laatste regle
menten onherroepelijk inhoudt
dat hij niet meer mag deelnemen
aan het Nederlands kampioen
schap. „Eigenlijk zou ik het
liefst voor beide landen uitko
men, maar dat mag nu eenmaal
niet."
Nikolic heeft zich vanaf de eer
ste zet in het toernooi gereali
seerd dat hij weieens bezig kon
zijn aan zijn laatste NK. Mis
schien ging het j uist daarom wel
zo goed. Nikolic: „Ik was heel
ontspannen. Ik wist dat ik niet
per se hoefde te presteren en
speelde van dag tot dag. Ik had
geluk dat ik zo goed van start
ging. Daardoor kon ik mij per
mitteren om enkele malen snel
remise te spelen."
Testen
Ook in de laatste ronde kwam
Nikolic snel remise overeen. Te
gen de verrassend goed voor de
dag komende Reinderman stel
de Nikolic na twaalf zetten een
puntendeling voor. Reinderman
dacht een kwartiertje na, maar
accepteerde het voorstel toch.
Nikolic: „Ik wilde even testen
wat Dimitri wilde. Oké, hij nam
remise aan, zodat ik me kon con
centreren op het verloop in de
pairtij Van Wely - Piket."
Die partij eindigde niet veel la
ter ook in remise. Daarmee be
haalde Nikolic zijn tweede Ne
derlandse titel, na de eerste in
1997. In de schaduw van Nikolic
speelde ook Jeroen Piket een
voorti'effelijk toernooi. Achter
Piket eindigde het trio Reinder
man, Van der Wiel en Van Wely
op de gedeelde derde plaats.
Vooral Van der Wiel en Reindex--
man waren tevreden over hun
optreden, Van Wely had op meer
gerekend.
Nijboer, net vader geworden,
eindigde door een nederlaag te
gen Peng op de laatste plaats.
Over twee maanden kan hij op
het WK in Las Vegas aantonen
dat zijn slechte optreden in Rot
terdam een vergissing was. ANP
Predrag Nikolic greep gisteren door een remise tegen Dimitri Rein
derman zijn tweede nationale titel, foto Toussaint Kluiters/ANP
De Graafschap ivas de eerste ploeg die in 1973 via. de nacompe
titie naar de eredivisie promoveerde. Sindsdien heeft het be
grip in de voetbahvereld een magische klank. Maar niet alleen
in de voetbahvereld was het een beproefd middel om de hoop op
een prijsje tot op de laatste wedstrijddag levend te houdenook
andere sporten maakten dankbaar gebruik van het idee vanAb
Wit (70), oud-voorzitter van FC Wageningen. In deze periode,
begin juni, vallen jaarlijks de laatste beslissingen in het betaal
de voetbal. Dit seizoen hebben RKC, Sparta en FC Groningen
de beste papieren voor een plaats in de eredivisie.
door Bernie van Unen
WAGENINGEN-HOOG - Het
is nog steeds een groot succes,
de nacompetitie. Het geestes
kind van Ab Wit biedt ook de
bijna-kanslozen de kans het
seizoen nog kleur te geven. De
nacompetitie is een beproefd
middel om de competitie tot op
de laatste wedstrijddag span
nend te houden. De sportwe
reld maakt 26 jaar na de
introductie van het plan-Wit
dankbaar gebruik van het idee
dat de voormalige huisarts uit
Wageningen-Hoog in 1972 op
papier zette.
Het idee was in het begin van de
jaren zeventig in de starre voet
balwereld revolutionair. Het
was tegeli jkertijd ook heel sim
pel van opzet en in uitvoering.
Vier periodekampioenen uit de
eerste divisie speelden in een
extra competitie om één plaats
in de eredivisie. Het plan sloeg
gelijk aan en trok vanaf de eer
ste minuut volle stadions. De
Gx-aafschap was de eerste in
een lange rijdie via het winnen
van een periodetitel in de ere
divisie terechtkwam. Door de
sanering van het betaalde voet
bal in 1972, de tweede en de
eerste divisie smolten samen,
en degradatie uit de eerste divi
sie was niet meer mogelijk, viel
voor een groot aantal BVO's al
snel de spanning in de competi
tie weg. Om dat element terug
te krijgen bogen de 21 eerste di
visieverenigingen zich over dat
probleem. Uiteindelijk werden
er twee plannen gepresenteerd.
„Een idee van Fortuna Sittard
en dat plan van mij," herinnert
Wit zich. „Het was achteraf een
simpele gedachte. Welke facto
ren zorgen voor spanning in de
competitie? Dat zijn promotie
en degradatie. De degradatie
uit de eerste divisie bestond
niet meer. Dus moest ik iels ver
zinnen met promotiekansen. Ik
ontwikkelde een plan met de
mogelijkheid de kans op pro
motie langer open te houden. Ik
meende dat de competitie tot in
het laatste kwartaal spannend
moest blijven. Door het seizoen
in vier perioden op te delen was
dat mogelijk."
Fundamenteel
In Den Bosch legde Wit, in die
periode voorzitter van liet in
middels ten graven gedragen
FC Wageningen, zijn voorstel
aan de vergadering voor. Uit
eindelijk stemden zestien van
de 21 clubs voor zijn idee. „Ik
was blij dat ik de vergadering
van mijn gelijk kon overtuigen.
Het was een fundamenteel
plan. Maar ik zeg altijd, als de
tijd rijp is, komt er een goed
idee. De boekdrukkunst is im-
te gi'ote versnippering, te rom
melig, te onduidelijk. Boven
dien bestaat de kans dat ook de
echt zwakke ploegen de na
competitie halen."
Compact blok
„Voor mijn gevoel wordt de na
competitie ook nu niet goed af
gewerkt," vervolgt de in 1928
in Houten geboren Wit. „De na
competitie moet in een com
pact blok wordengespeeld. Het
duurt te lang. Oh, heeft dat met
wedstrij den van Jong Oranj e te
maken? Nou ja, dan worden ex-
verkeerde prioriteiten gesteld.
Ik ben natuurlijk bevooroor
deeld. Ik ben nu eenmaal be
smet met het virus. Lekker
kort, veel spanning, veel pu
bliek, transistoiTadio aan het
oor. Dat is de nacompetitie."
Met FC Wageningen promo
veerde Wit, die in het verleden
als roeier van het Utrechtse
Triton kampioen werd en als
coach van het Wageningse Ar-
go de Olympische Spelen van
Rome in 1960 meemaakte, twee
keer via de nacompetitie, in
1974 en in 1980. „Een jaar latex-
waren we alweer terug, maar
het verwijt van de tegenstan-
dex-s was er snel: 'Zie je wel, hij
bevoordeelt zijn eigen cluppie.
Ach, ik lag er niet wakker van.
De burgemeester kx-eeg het wel
op zijn heupen. In het seizoen
1974/1975 kregen we Den
Haag op De Berg. Er was al ge
donder op het station van Ede.
Maar ik heb prachtige herinne
ringen aan de nacompetitie."
De nacompetitie werd later
ook bij de amateurs geïntx-odu-
ceerd en was ook een schot in de
roos. Ook andex-e sporten gin
gen door de kxxieën voor het
plan-Wit. Het play-off-sys-
teem wordt in tal van andere
takken van sport gehanteerd.
De Wit is er nog steeds ver
baasd over. „Ik had niet ver
wacht dat de nacompetitie zo
lang zou bestaan. Ik meende
dat er snel een soort overgangs
klasse tussen amateurs en profs
zou komen. Die is er nog steeds
niet. Dat ligt gevoelig zoals on
langs weer bleek toen de Top
klasse werd afgeblazen. Daax--
om bestaat de nacompetitie
nog steeds."
„Het is overigens niet meer he
lemaal mijn oorspronkelijke
gedachte," vindt Wit. „Het sys
teem is gebleven. Ik volg het
nog steeds met veel interesse.
Nee, ik zou het niet willen ver-
andex-en. Ik ben niet meer van
deze tijd. Dat ligt ver achter
me. Klaar is klaai-. Ik ben ne
gentien jaar voorzitter geweest
en 33 jaar huisarts. Ik kijk lie
ver niet meer achterom. Het is
een redelijk systeem, een kleine
test om te zien of ploegen wel of
niet klaar zijn voor de eredivi
sie." GPD
Oud-voorzitter Wageningen Ab Wit bedenker van nacompetitie
De forward van New York Knicks, Kurt Thomas (rechts), verdedigt
Rik Smits tijdens de vijfde finalewedstrijd van de Eastern Confe
rence. foto Brent Smith/RTR
Ab Wit over zijn geesteskind: de nacompetitie: „Het systeem moest zich nog bewijzen. Nu zeg ik dat het redelijk geslaagd is."
foto William Hoogteyling
mers ook op drie plaatsen tege
lijkertijd uitgevonden."
Wit lag na de intx-oductie van
zijn plan direct onder vuur. Hij
zou zijn eigen clubje willen be
voordelen. „Dat is onzin. Na-
tuurlijk, wij promoveerden als
tweede club via de nacompeti
tie naar de ex-edivisie. Dat had
nu eenmaal met het systeem te
maken. Er werd aanvankelijk
ook beweerd dat de laagst ge
klasseerde ploeg ook via de na
competitie zou kunnen promo
veren. Nonsens natuurlijk. In
een dergelijk geval wint een
ploeg nooit eenpex-iodetitel. Op
dat moment had ik natuurlijk
nog geen bewijzen. Het sys
teem moest zich nog bewijzen.
Nu zeg ik dat het redelijk ge
slaagd is."
Wit werkte uren aan zijn plan.
Zijn eerste ideeën legde hij des
tijds ook aan de bestuursleden
van FC Wageningen voor. „Als
medicus vond ik het ook mijn
taak om te beoordelen of mijn
idee fysiek haalbaar was voor
de spelers en de trainer. Boven
dien moesten de ex-edivisie en
de eerste divisie synchroon lo
pen. Het viel niet mee dat op el
kaar af te stemmen."
In de loop der jaren experimen
teerde de KNVB veelvuldig
met de nacompetitie. Ooit werd
het seizoen in de eex-ste divisie
opgedeeld in zes pax-ten. De
laatste jaren telt de eerste divi
sie weer vier perioden en schui
ven de nummers zestien en ze
ventien van de eredivisie aan.
In twee groepen van vier strij
den acht ploegen om twee
plaatsen in de ex-edivisie. Wit
was niet altijd even enthousi
ast over de experimenten van
zijn gedachtegoed. „Met name
de tijd waarin de eerste divisie
uit zes perioden bestond. Daar
was ik niet gelukkig mee. Een
dat tot nu toe nauwelijks in ac
tie kwam, maakte respectieve
lijk 29 en 21 punten. Camby
pakte daarnaast nog eens der
tien x-ebounds. Het snelle spel
van het tweetal was te veel voor
de Pacers. Constant wisten
Sprewell en Camby opeixingen
te creëren voor zichzelf en voor
hun teamgenoten.
„Ik heb vooral geprobeerd re
laxed te spelen", zei Sprewell.
„Dat is geloof ik wel gelukt".
Camby vond vooral dat de
Knicks als team goed hadden
gefunctioneerd. „We hebben dit
met z'n allen gedaan."
Reggie Miller van de Pacers was
topscorer van de avond met der
tig punten. Met zijn aantal kon
hij zijn ploeg niet voor een ne-
dex-laag behoeden. Vrijdag volgt
in New York de zesde wedstrijd.
De Knicks kunnen dan voor het
eerst sinds 1994 weer de finale
van de NBA bereiken. Tegen
stander daarin is San Antonio
Spurs. De Pacers kunnen er bij
winst nog een beslissende ze
vende wedstrijd uitslepen.
ANP/RTR
van onze sportredactie
INDIANAPOLIS - De basket
ballers van de New York Knicks
zijn nog één overwinning ver
wijderd van de finale van de
NBA De ploeg van Jeff Van
Gundy versloeg de Indiana
Pacers in de rijfde wedstrijd in
Indianapolis met 101-94. In de
best-of-seven-finale van de
Eastern Conference leiden de
Knicks met 3-2.
De Indiana Pacers gaven de
wedstrijd in het laatste kwart
uit handen. De formatie van de
Nederlander Rik Smits, die een
teleurstellende avond beleefde
met acht punten en zes re
bounds, had op dat moment een
voorsprong van vier punten.
Mede dankzij twee driepunters
van Larry Johnson wonnen de
Knicks deze periode met 36-25
en zetten hun achtex-stand om in
een overwinning.
De nieuwelingen Latrell Spre
well en Marcixs Camby hadden
een belangrijk aandeel in de
winst van de Knicks. Het duo
