Alsof je elke dag vakantie hebt
Éénpersoons rookworst rukt op
PZC
Onderzoek sociaal
beleid Elf Atochem
Moeizaam akkoord
over CAO Total
zeeland
19
■m *LJ
Goese Meer gewone wijk met alleen wat grotere huizen
Zeeuws duo
bij Lingo
Alleengaand
zaterdag 5 juni 1999
Een riante woning met terras aan het water, wie wil dat niet. Voor veel bewoners is de ligging aan het water de doorslaggevende factor geweest bij de keuze voor de wijk het Goese Meer.
foto's Willem Mieras
door Winnie van Dam
GOES - Hoese meren dih wil ik
weune, zingt de zanger van de
Zeeuwse band Surrender in
het liedje 'Hroas'. Hij drijft in
zijn lied de spot met de bewo
ners van het Goese Meer en hun
Mcircedessen, Volvo's en hrote
lappen hrond. Ook laat hij de
eetuh petoatuh in d'r mond, en
die dikkedoeneriejuh niet on
besproken. Maar waar hij niet
over zingt, is dat ook bewoners
van het Goese Meer wel eens
een bordje spinazie eten en op
woensdag de kliko buiten zet
ten.
Het gezin Trimbach woont nu
dik vijf jaar aan het kabbelen
de water. Vijfenhalf jaar gele
den waagden Raymond (57) en
zijn vrouw Traude (54) de stap
van het bosrijke Noord-Bra
bantse Huij bergen naar het
waterrijke Goese Meer. Ze wa
ren niet onbekend met het
Zeeuwse. Kwamen hier wel va
ker „Lopen langs de boulevard
in Vlissingen, en zo", lacht
Raymond. Zijn strak gemaaide
gazon grenst aan het water,
waar een kunststof roeibootje
dobbert. „Ik kan eigenlijk al
leen nog maar in zó'n bootje
zitten, vanwege mijn handi
cap."
Trimbach zit in een rolstoel
sinds een beroerte, drie jaar ge
leden. Dat overkwam het gezin
toen ze net goed en wel waren
verhuisd en de eerste boompjes
in de tuin hadden gepland. Een
hele verandering, maar ze pro
beren er het beste van te maken
en daarbij helpt het wonen aan
het Goese Meer een eindje op
weg. „Heerlijk zo aan het wa
ter. Alsof je elke dag op vakan
tie bent", aldus een tevreden
vrouw des huizes, die verklaart
minder lang op vakantie te
gaan sinds zij hier wonen.
Goudkust
De Trimbachs kochten him
huis aan wat in de Goese volks
mond nog wel eens de goudkust
('zelf noemen wij het liever de
hoge-hypotheekkust') van
Goes wordt genoemd, toen het
nog polder was. Door de kale
boel keken zij heen. De omge
ving en de huizen, en niet zo
zeer de buurt of de naam ervan,
gaven de doorslag voor het
echtpaar dat toch al wilde veld
huizen. „In het begin dachten
wij ook dat het hier een bekak
te boel zou zijn, maar dat valt
reuze mee", vertelt Traude.
Zij vinden het Goese Meer een
'gewone wijk zoals elke ande
re, met alleen wat grotere hui
zen'. Een gewone buurt waar
de buurman 's morgens groet en
de buurvrouw de plantjes wa
ter geeft als je op vakantie
bent. Natuurlijk is wonen aan
het water best duur, maar - en
daar bestaat volgens de Trim
bachs veel misverstand over -
niet bekakt. „Er woont hier
van alles door elkaar. Ja, ook
kakkers, maar die wonen over
al", aldus Traude.
Hoewel de verwachtingen an
ders waren, is het Goese Meer
volgens het gezin een gezellige,
kinderrijke buurt geworden.
En hoewel veel mensen over
dag werken, is er onderling
veel contact. „Dat komt door-
dat je hier toch veel buiten
leeft. Bovendien zijn veel men
sen die hier wonen gewend om
snel contacten te leggen. Een
deel van de bewoners verhuist
namelijk veel voor hun werk.
Het zijn een soort pioniers.
Echtscheidingen
Zelfs de gedachte dat iedere
bewoner van het Goese Meer
minstens een Marcedus, Volvo
of Saab op de oprijlaan heeft
staan, is volgens het gezin
zwaar overtrokken. „Het zijn
gewoon allemaal hardwerken
de mensen, die hun hypotheek
moeten betalen. Het is hier niet
alleen maar glamour en rijk
dom. Ook hier sterven mensen
en komen echtscheidingen
voor."
Ook Kees (60) en Suzanna (59)
Kesselaar wonen naar alle te
vredenheid langs het water.
Het toeval wil dat Kesselaars
bedrijf in bloembollen, uien en
plantuitjes vroeger veel boerde
op onder meer het stuk land
waar hij nu woont. De passage
van Surrender 'Ajje wat wil
ouwoere, verstejun ze je voe
hin pest' gaat bij dit gezin niet
op. De Kesselaars zijn Zeeu
wen in hart en nieren. Hij komt
uit
's-Gravenpolder en zij uit
Borssele. In hun tuin wappert
de Zeeuwse vlag.
Volgens Kees wonen hier geen
rijke mensen. „Er wonen hier
alleen maar hard werkende
mensen." Zelf komt hij uit een
groot gezin en had hij niet meer
dan 'een klomp en een schoen'.
Zijn leven lang heeft hij hard
gewerkt en nu geniet hij van de
resultaten van zijn inspannin
gen. Hij werkt nog maar halve
dagen en drinkt op zijn tijd een
wijntje ('geen whisky meer,
want dat is ongezond') op het
terras van zijn riante woning
aan het water. „Als je het hier
naar je zin hebt, dan is het toch
goed? Voor mij maakt het niet
of de voddenboer of de burge
meester over de vloer komt",
zegt Kesselaar.
Groenteman
In de straat van de woning van
de Kesselaars staat de wagen
van de rijdende groenteman
(handel in aardappelen, groen
te en fruit) geparkeerd. Hij
weegt vier ons spinazie af voor
een chique geklede vrouw. Op
haar oprijlaan staat een grote
donkerblauwe auto. Persoon
lijk heeft hij geen problemen
met de bewoners van het Goese
Meer, maar zakelijk gezien ver
dient hij niets aan 'al die dichte
deuren'. „Overdag is hier nie
mand thuis. Het zijn hier bijna
allemaal tweeverdieners en
aan gesloten deuren kun je
niets verkopen."
Ook het bestedingspatroon ligt
hier volgens de groenteman
anders dan in andere wijken.
„Je zou denken dat je in deze
wijk rijk zou kunnen worden.
Dat valt vies tegen. Voor een
komkommer is het hier marte
len." Juist omdat ze vaak een
jacht, een groothuis en een du
re auto hebben, vermoedt hij,
willen ze bezuinigen op hun
dagelijkse uitgaven. „Waar ze
in andere wijken het hele be
drag zo neertellen, lopen ze
hier te zeuren over de prijs van
een krop sla."
doorMaurits Sep
VLISSINGEN - Elf Atochem
laat onderzoeken hoe de werk
sfeer en het sociaal beleid van
het bedrijf kunnen worden ver
beterd. De vakbonden gaan op
zoek naar een onderzoeksbu
reau dat de knelpunten gaat in
ventariseren en een plan van
aanpak moet maken. Vanaf ui
terlijk 1 april 2000 moeten de
maatregelen worden uitge
voerd. Een stuurgroep met ver
tegenwoordigers van de bonden
en de directie zal het proces be
geleiden.
De directie van Elf Atochem en
de vakbonden FNV Bondgeno
ten, CNV en De Unie zijn dat
overeengekomen in de nieuwe
CAO. Die werd vrijdag al una
niem door de FNV-leden goed
gekeurd. DeCNV-leden spreken
zich er maandagavond over uit.
Het personeel klaagde tijdens
de onderhandelingen steen en
been over de slechte sociale om
standigheden. De leidinggeven
den zouden niet of nauwelijks
naar de werknemers luisteren
en de kantine zou ongezellig
zijn, het daar te verkrijgen
voedsel smakeloos. Mede door
die problemen hield het perso
neel vast aan een loonsverho
ging van 3,5 procent per jaar.
Onrust
„Bij andere bedrijven is men te
vreden met twee keer drie pro
cent. De directie bood dat ook,
maar bij Elf Atochem is geen
sprake van arbeidsrust,
integendeel, er heerst arbeids
onrust. Uiteindelijk zijn we uit
gekomen op twee keer 3,25 pro
cent. Dat kwartprocent moet je
zien als het afkopen van de on
rust. Dat maakt het zure werken
wat zoeter", verklaart FNV-be-
stuurder M. Alvarez.
Andere bedrijven investeren
ook in de mensen: dat is bij Elf
Atochem slecht gebeurd, vindt
Alvarez. Ook de andere vakbon
den CNV en De Unie zijn onte
vreden over het sociale klimaat.
„Van meet af aan hebben wij dat
in de CAO-onderhandelingen
ingebracht", zegt H. Verburg
(CNV). „De kloof tussen mana
gement en personeel is bij dit
bedrijf extreem groot. Het is
hard en hard noodzakelijk dat
er iets verandert. Er is een bre
dere vertrouwensbasis nodig,
maar die moet je als directie ook
wel verdienen. Zij moet de eer
ste stap zetten, wij verbinden
ons aan een goed vervolg."
Directeur C. Braakman van Elf
Atochem is blij met het onder
zoek: „Wij zitten namelijk met
één groot vraagteken. Zowel het
verloop als het ziekteverzuim is
maar vier procent. Dat staat
haaks op wat over de sociale
omstandigheden wordt geroe
pen."
Honkvast
Gevraagd naar een mogelijke
verklaring wijst Verburg op de
lastige Zeeuwse arbeidsmarkt
en de honkvastheid van Zeeu
wen. „Dat zou kunnen verkla
ren waarom het verloop zo laag
is. En wat het ziekteverzuim be
treft, wellicht heeft dat te ma
ken met de angst voor represail
les."
De loonsverhoging van 3,25
procent per jaar is meer dan Élf
Atochem zich kan veroorloven.
Braakman: „Ons bod van twee
keer drie procent was eigenlijk
al te veel. We hebben geen glori
euze jaren achter de rug. Maar
er moest een eind aan de staking
komen. Een lange staking gaat
zich op een verschrikkelijke
manier wreken, zowel onder het
personeel, omdat er altijd men
sen zijn die wel willen werken,
als naar de klanten toe."
Weinig animo
voor controle
op legionella
MIDDELBURG - Slechts een
vijfde van alle Zeeuwse zwem
baden heeft gereageerd op de
oproep van de provincie om
zwem- en douchewater op le-
gionellabacteriën te controle
ren. De komende dagen worden
de zwembaden die niets van
zich hebben laten horen, op
nieuw benaderd.
Uit de eerste resultaten van het
onderzoek (bij ruim twintig
zwembaden) die eerder deze
week wel bij de provincie bin
nenkwamen, bleek dat in de
douches van het Vlissingsé
Sportfondsenbad legionella-
bacteriën voorkwamen. Gede
puteerde A J. G. Poppelaars
(CDA, milieu) kon vrijdag in een
vergadering van de Statencom
missie ruimte, water en milieu
nog niets zeggen over de aard
van de gevonden b acteriën
OR Pechiney
ziet af van
juridische actie
tegen directie
VLISSINGEN - De onderne
mingsraad van Pechiney ziet af
van juridische stappen tegen de
directie. Or en directie hebben
de gerezen problemen vrijdag
middag uitgesproken en zijn tot
een akkoord gekomen. Over de
details werden gisteren geen
mededelingen gedaan.
Eind mei lekte uit dat tussen de
ondernemingsraad en de direc
tie van de aluminiumsmelter
problemen waren ontstaan. De
directie zou zonder raadpleging
van de or oproepdiensten heb
ben ingesteld. Door het wijzigen
van de werktijden moeten de
werknemers voortaan in eigen
tijd douchen. Bovendien was er
onenigheid gerezen over de re
glementen voor het houden van
functioneringsgesprekken en
voor de terugkomdagen van
ploegendienstmedewerkers.
De ondernemingsraad wilde
zich juridisch laten adviseren
over de problemen en liet dat
schriftelijk aan de directie we
ten. Directeur J. de Back van Pe
chiney zei in een reactie daar
geen problemen mee te hebben.
Zowel or als directie laten zich
nog steeds juridisch bijstaan,
verklaarde or-voorzitter T. van
de Velde gistermiddag. „Voor
gerechtelijke stappen tegen de
directie is echter geen aanlei
ding meer."
Vrijdag werd een akkoord be
reikt over oplossing van de pro
blemen. Over de inhoud weiger
den Van de Velde en directeur
personeelsbeleid T. Veraart iets
te zeggen. „We willen de zaken
maandag nog uitwerken, waar
na we met een verklaring naar
buiten komen", aldus Veraart.
GOES - Het Zeeuwse tweetal
dat in mei op televisie te zien
was bij het woordspel Lingo van
de VARA is vanavond, zaterdag,
opnieuw op de buis. Dit keer om
kwart voor zeven 's avonds bij
de zesletterversie van het spel.
Linda Bakker uit Goes en Bart
Geijs uit 's-Heerenhoek, voor
malige schoolgenoten van het
Sint Willibrordcollege in Goes,
waren in mei tot drie keer toe te
zien. Tijdens de laatste uitzen
ding wonnen zij de jackpot van
3950 gulden en zijn zij bij de fi
nale gestopt bij 3600 gulden.
Door loting is het duo nu ook
uitgenodigd om mee te doen aan
de moeilijkere versie van het
spel waar zes in plaats van vijf
letters in het geding zijn.
door Jacques Cats
De ene organisatie zegt zich te be
kommeren om 'alleengaanden', de
andere ijvert voor 'alleenstaanden', een
derde instelling komt op voor de belan
gen van 'het individu'. Toch zijn ze alle
maal in de weer voor diezelfde eenling,
die alles in zijn uppie moet oplossen: al
leen zijn, alleen voelen, alleen wonen,
alleen reizen.
Aan aandacht dus geen gebrek. Maar
we hebben het dan ook over een forse
doelgroep. Zonder vaste partner door
het leven gaan, dat doen in Nederland
zo'n drie miljoen mensen. En volgens
het Centraal Bureau voor de Statistiek
komen er per jaar honderdduizend bij.
Voor één dagje ging een aantal alleen
gaanden niet alleen: onlangs brachten
leden van de Kennissenkring Zuid-Ne
derland een bezoek aan Middelburg. De
excursie was bedoeld om samen een ge
zellige dag door te brengen en daarbij
nieuwe mensen te ontmoeten'. Er werd
een uitgebreid rondkij kprogramma af
gewerkt, waarna het om vijf uur tijd
was voor de afscheidsborrel. Niemand
van de deelnemers aan het dagje uit
haalde het in zijn hoofd om voortij dig te
vertrekken, want die afscheidsborrel
was een onderdeel dat niemand wilde
missen, omdat dan vaak de vervolgcon-
tacten worden gemaakt.
Bewuste keuze
Alleenstaanden, dat zijn niet overwe
gend ouderen die zijn achtergebleven
na overlijden van de partner. Ook ge
scheiden personen vormen er maar een
deel van. Het betreft net zo goed perso
nen die er bewust voor hebben gekozen
om onder de noemer 'solitair' te worden
gevat. Uit onderzoek blijkt dat opval
lend veel j onge vrouwen met een hogere
sociaal economische achtergrond deel
uitmaken van die groep. De steeds ho
gere educatie en de daarmee gepaard
gaande emancipatie en individualise
ring dragen er toe bij dat het aantal al
leenstaande vrou wen in de komende ja
ren nog verder zal stijgen.
Lenie de Zwaan, de vurige strijdster
van de stichting Centrum Individu en
Samenleving (CISA), durft zich zelfs
aan cijfers te wagen hoe de Nederland
se samenleving er rond 2010 uitziet: te
gen die tijd zal 37 procent van de huis
gezinnen uit éénpersoonshuishoudens
bestaan.
De Kennissenkring die Middelburg
Volgens de stichting Centrum Individu en Samenleving bestaat tegen 2010 meer
dan een op de drie huisgezinnen uit éénpersoonshuishoudenk
foto Lex de Meester
aandeed behoort tot de organisaties die
het hele jaar door ijveren voor sociale
contacten, weer andere leggen zich toe
op het organiseren van reizen voor al
leenstaanden. De Zwaan claimt dat CI
SA als enige instantie opkomt voor
gelijke behandeling in wetten en rege
lingen. Zij duidt haar doelgroep het
liefst aan met individuen of singles.
„Alleengaanden, dat is echt een onzin
nige term. Ook als je getrouwd bent ga
je vaak alleen. Alleengaan drukt geen
status uit maar een activiteit." Ook de
aanduiding 'alleenstaanden' is in de
ogen van De Zwaan onjuist. „Men doet
net alsof die mensen niemand hebben,
niet over sociale relaties beschikken."
De organisatie CISA moet bij overhe
den tegen veel onbegrip opboksen. Als
er al winst wordt geboekt, dan is dat
eerder dat een verdere verslechtering
wordt tegengehouden. Zo kon worden
voor-komen dat het minimumloon voor
alleenstaanden werd verlaagd. „Dat is
in strijd met gelijke behandeling en ge
lijke beloning."
De Zwaan stoort zich er hevig aan dat
de overheid maar blijft roepen dat al
leenstaanden goedkoper uit zijn. „Ik
kan zo uitrekenen dat een alleenstaan
de duurder uit is dan een echtpaar zon
der kinderen."
Nog veel te veel gemeenten maken bij
het vaststellen van de lokale afvalhef-
fingen nauwelijks onderscheid tussen
of er huisvuil bij een gezin dan wel bij
een alleenstaande wordt opgehaald. En
als het gebeuxt, gaat dat niet zonder
slag of stoot. Zo voerde de gemeente
Goes tot grote ergernis van wethouder
S. J. Heijning een aparte afvalstoffen
heffing in voor alleenstaanden. Heij
ning vond dat de raad voor sinterklaas
speelde. 'Het is een aardigheidje voor
een bepex'kte groep burgers.'
Reclame
Reclamespotjes op tv blijven een doorn
in het oog van de CISA voorzitster.
„Men probeert heel kunstmatig het ge
zin meer te profileren. Alsof Nederland
uitsluitend uit gezinnen zou bestaan.
Dat beeld klopt niet."
De commercie speelt de laatste jaren
wel veel meer in op de 'singles'-trend,
variërend van de éénpersoons x-ook-
worst tot de Uno-soepen en Tea for One.
Ook stelt het personeel in de super
markt zich plooibaarder op. De Zwaan
noemt een voorbeeld: „Bij de groente
afdeling liggen netten met sinaasappe
len. Daar zitten er ik weet niet hoeveel
in. Maar als je zegt dat je een éénper
soons huishouden hebt. doen ze daar
vaak wel wat aan.Toch zij n veel klein-
vexpakkingen aan de dure kant.
Hotelkamers
Er blijft voor Lenie de Zwaan nog vol
doende te strijden. „Hotels moeten ge
woon voldoende éénpersoonskamers
hebben. Klaar! En van die idioot hoge
éénkamertoeslagen van soms 90 pro
cent moeten we ook af." Deze woorden
zijn J. Borsboom uit het hart gegrepen.
Als voorzitter van de Vereniging Va
kantie Partners (WP) kent hij het pro
bleem. Toch stelt hij vast dat die toesla
gen de laatste tij d wat minder de pan uit
swingen. Ook het aantal slecht gesitu
eerde éénpersoons hotelkamers neemt
af.
De 2400 leden tellende WP is er niet op
uit om individuele deelnemers in el-
kaars armen te drijven. Borsboom: „Wij
zijn geen relatiebureau. Als er toch iets
uit groeit noemen wij dat een bedrijfs
ongevalletje. Gelukkig gebeuxt dat niet
te vaak. Want dan zijn we meteen twee
leden kwijt."
door Maurits Sep
NEEUWDORP - Na twee keer
een eindbod van de directie te
hebben afgewezen, zijn de vak
bonden alsnog een nieuwe CAO
overeengekomen met Total Raf
finaderij Nederland in Nieuw-
dorp.
„Het was deze keer moeilijker
om tot elkaar te komen dan an-
dex's", beaamde woordvoerder
H. Slootheer van Total. Het per
soneel moet het principe-ak
koord nog wel goedkeuren,
maar CNV-bestuurder H. Ver
burg verwacht hierbij geen pro
blemen.
De bonden hebben meer uit het
vuur gesleept dan de directie
kwijt wilde (2,8 en 2,4 procent
over twee jaar), maarzij hebben
ook wat ingeschikt. In plaats
van de eis van eerst twee keer 35
en later twee keer drie procent,
is gekozen voor drie procent per
1 april dit j aar en 28 procent per
1 april volgend jaar. Verder is af
gesproken iedereen een dertien-
Politiecontrole
vistuigen in
Oosterschelde
WEMELDINGE - De voor
schriften voor markering van
vistuigen en de opschriften
daarop van de vergunninghou
ders worden in het Oostersclxel-
degebied slecht nageleefd. Die
indruk kreeg de politie te water
donderdag bij een controleactie
op vaste vistuigen. Daarbij
werd vooral gelet op de recht
matigheid van de geplaatste
vistuigen en of werd voldaan
aan de vergurmingSvooi-waar-
den.
De politie lette tevens op de
plaatsing van vistuigen in de
nabijheid van duiklocaties en
betonde vaax-geulen. Tijdens de
contx'ole gaf de politie voorlich
ting aan duikers over de wijze
waarop met vaste vistuigen
wordt gevist. Dat gebeurde om
te voorkomen dat duikers zich
erop beroepen niet te weten hoe
deze vistuigen uitstaan.
In totaal werden 165 vaste vis
tuigen gecontroleerd. In 37 ge
vallen werd proces-verbaal
opgemaakt. De politie nam
twintig vistuigen, voornamelijk
fuiken, in beslag. Er zal worden
nagegaan of deze fuiken van
diefstal afkomstig zijn en wan
neer er geen eigenaar bekend
wordt, zullen ze worden vernie
tigd.
De actie wordt de komdende da
gen voortgezet.
de maand uit te betalen en dat
bedragmet 3,5 procent te verhoy
gen.
„Als je dat percentage over
twaalf maanden verspreidt,
kom je op bijna 0,3 procent. OpL
geteld bij die 5,8 zou je kunnen
zeggen dat we toch op in totaal
zes procent komen", stelde Ver
burg tevreden vast. „En twee
keer drie procent is voor een be
drijf als Total verantwoord."
De stelling van FNV-bestuurder
P. Janssen bij een eerdere ge
spreksronde dat Total wel meer
kan maar niet wil, wees woord
voerder Slootheer van de olie
raffinaderij volledig van de
hand. „Wij worden door de
moeilijke markt en de concur
rentie beperkt in onze mogelijk
heden. Rond oliebedrijven
hangt nog steeds een aureool
van grote winsten. Dat gaat
voor ons echter niet op. Wij heb
ben te maken met concurrentie
in Nederland en binnen de eigen
Total-groep. We moeten gewoon
aantrekkelijk blijven om hier
lang te kunnen blijven. We zijn
van plan nog zeker twintig jaar
in Vlissingen-Oost te blijven."
Janssen verklaarde gisteren dat
hij met zijn opmexidng niet zo
zeer doelde op de financiële mo:
gelijkheden („Daar zaten we
wel aan het plafond"), maar op
de geloofwaardigheid van het
bedrijf („Daar hebben we nog
wat kunnen bereiken").
Bonussen
Vex-burg was er verder tevreden
over dat de bonden erin zijn ge
slaagd de opzet van de directiè
om het personeel meer via bo
nussen te gaan belonen, tegen te
houden. „Het personeel wil
structureel beter worden be
taald. Op het verkrijgen van
bonussen heb je zo weinig in
vloed", verduidelijkte zij de kri
tiek op zo'n systeem.
Volgens Slootheer is het uitbou
wen van het bonussysteem wat
de directie van Total betreft nog
niet van tafel. „Wij willen men
sen die bijdragen aan het halexi
van onze doelstellingen en van
de goede resultaten individueel
belonen. Dat doen we al voor
een grote groep mensen binnen
ons bedrijf, dat willen we ook
doen voor de mensen die in ploe
gendiensten werken.
In het principe-akkoord is ook
een nieuwe afspraak gemaakt
over de mogelijkheden om ge
werkte feestdagen te compense
ren. Het pex-soneel krijgt de viij-
heid tex-ug om te kiezen voor
compensatie in geld of in vrije
tijd. De afgelopen twee jaar
werd een deel ver-plicht in geld
uitgekeerd.
