Kaasmarkt stort in door crisis Topman IHC Caland geeft roer over PZC Damrak vindt op 550 niveau technische steun Econoom bepleit meer flexibiliteit in Europese Unie Productie voor het eerst in 23 jaar gedaald financiën en economie FNV en ABU ruziën over lot uitzendkrachten §kb>> Conflict IHC en ABP dreigt door uitblijven code mensenrechten Ruim twintig procent van aandelen NKF aangemeld bij Draka woensdag 2 juni 1999 van onze redactie binnenland AMSTERDAM - De FNV vree st dat mogelijk enkele tiendui zenden uitzendkrachten eind deze maand op straat komen te- staan. De koepel van uitzend bureaus ABU vindt die waar schuwing uit de lucht gegre pen. De Wet Flexibiliteit en Zeker- heid wordt op 1 juli definitief. Uitzendkrachten die langere tijd voor een bureau werken, stromen door naar een vast contract wegens opgebouwde rechten. Per 1 juli geven de uit zendbureaus zelf aan wie een vast contract krijgt. De FNV is bang dat uitzendbu reaus die kans zullen grijpen om een grote groep trouwe werknemers aan de kant te schuiven. De ABU stelt op zijn beurt dat een uitzendbureau wel gek zou zijn om een goede kracht weg te sturen. „Die kun je juist goed uitzenden. Mensen die zo lang bij een uitzendbu reau werken, zijn geen kneus jes", zegt E. de Gelder van de ABU. Verbaasd De kritiek van de FNV ver baast de ABU des te meer, om dat de overgangsregeling in de Flexwet, die op 1 januari van kracht werd, in overleg met de FNV tot stand is gekomen. De Gelder: „We zijn bezig de bu reaus voor te lichten over hun nieuwe rol. We moeten hen hel pen want het gaat om een daadwerkelijke verandering van de bedrijfsvoering." De FNV bereidt zich intussen voor op het ergste, blijkt uit een bericht in het FNV Bulletin. Problemen kunnen bij de Ser vicelijn worden gemeld en er is inmiddels een modelbrief be schikbaar waarmee protest is aan te tekenen bij het uitzend bureau. In de CAO Uitzendkrachten zijn eerder dit jaar al extra rechten voor uitzendkrachten vastgelegd. ANP Kaasproductie in de EU-landen in 1998 Overige EU-landen Denemarken 5%^^ 1 Verenigd Koninkrijk 6/0 door Marieke de Vries VOORBURG - De productie van kaas is in 1998 voor hel eerst in 23 jaar afgenomen. Vorig jaar werd 630 miljoen kilogram kaas door Dick van Willigen FRANKFURT - Duitsland moet zijn pensioenstelsel, zijn ziekte kostenverzekeringen en zijn so ciale stelsel aanpassen. De hui dige systemen zijn economisch, maatschappelijk en financieel niet meer verantwoord. Ze moe ten snel worden veranderd, an ders riskeert Duitsland 'de zieke man van Europa te worden'. Dit heeft Otmar Issing, eco noom van de Europese Centrale Bank (ECB), gezegd. Hij drong aan op meer flexibiliteit in de economie van Duitsland en van enkele andere EU-landen, on der meer van Italië. Het ontbreken van die flexibili teit is volgens Issing de oorzaak van de zwakte die de euro de laatste tijd laat zien. Vorige week zakte de koers even onder de 1,04 dollar, terwijl de intro- ductiekoers van begin dit jaar op 1,16675 stond. De euro kan alleen maar stijgen als het beeld van lage inflatie gepaard gaat met structurele hervormingen die zijn gericht op meer groei en meer banen. De Hoechst bouwt belang in Clariant af FRANKFURT - Het Duit se concern Hoechst gaat zijn belang van 45 procent in Clariant, Zwitserse producent van speciale chemicaliën, op korte ter mijn fors verminderen. Het hele aandelenpakket is omgerekend ongeveer 6 miljard waard. Hoechst liet gisteren we ten de aandelen 'nog voor de zomervakantie' te ver kopen. Het besluit past in het streven zich volledig te richten op 'life scien ces'. Daaronder vallen medicijnen, landbouw- chemicaliën en biotech nologie. Later dit jaar fu seert Hoechst op deze terreinen met het Franse Rhöne-Poulenc. De che- miebelangen moeten dan grotendeels zijn afgesto ten. Hoechst kreeg het belang van 45 procent toen het zijn speciale chemicaliën in 1996 verkocht aan Cla riant. Clariant was kort tevoren ontstaan als af splitsing van Sandoz toen dat concern fuseerde met Ciba-Geigy tot Novartis. Clariant heeft 29.500 werknemers en boekte vo rig jaar een omzet van 9,5 miljard franc 13 mil jard). DPA/ANP Advertentie Gefeliciteerd Transportbedr. Wielemaker Middelburg mei uw keuze voor Pilajtro: u koos hiermee voor stijl en kwaliteit gemaakt, negen procent minder dan in 1997. Nederland moet in Europa vooral opboksen tegen Duitsland. Beide landen hebben te kampen met een groot omzet verlies in Rusland. lage koers van de euro is een dui delijke waarschuwing, aldus de ECB-econoom. Hij richtte zich speciaal op Duitsland, omdat dat land op het ogenblik samen met Italië de zwakste economie van de EU heeft, terwijl die twee landen samen bijna de helft van de productie van de eurolanden voor hun rekening nemen. De Duitse minister van Financi en, Eichel, wil wel, maar daar over bestaat nog lang geen over eenstemming. De president van de Italiaanse centrale bank, Fa zio, liet maandag weten dat de regering in Rome haast moet maken met het in evenwicht brengen van de begroting. Vorige week kreeg Italië van de EU toestemming om wat soepe ler om te gaan met de normen voor het begrotingstekort. De koers van de euro zakte daarop verder weg, omdat de markten erin een gebrek aan discipline binnen de ELT zagen. „De meer dan begrijpelijke negatieve re actie van het publiek en de da ling van de koers van de euro zijn een afdoende waarschu wing", aldus Issing. ANP/DPA Jan-Diederick Bax. door Alexander Bakker ROTTERDAM - De deur van het kantoor van Jan-Diederick Bax (63), die vrijdag afzwaait als topman van IHC Caland, mag tijdens het gesprek niet dicht. „Want dan denken ze dat ik alle maal geheime dingen doe." De schier onafscheidelijke sigaar blijft achter in de asbak als de fotograaf in de hal van het kan toor in het hartje van Schiedam zijn werk doet. „Dat is me gead viseerd." Dat advies dateert van vorige zomer. Bax lag onder vuur van wege een omstreden order die vooral het militaire regime in Myanmar, het voormalige Bir ma, ten goede zou komen. De ge bruikelijke persontmoeting om de halfjaarcijfer-s toe te lichten kreeg zo een ander karakter. Even was topman Bax van IHC Caland een bekende Nederlan der. „Een vervelend moment", herinnert hij zich de affaire. „Ik weet niet of het hele Nederland se volk van deze zaak nu wakker heeft gelegen. Ik heb ook posi tieve reacties over mijn opstel ling gekregen." Baggerschepen IHC Caland staat in 1999 voor een maritiem-technisch con cern, dat wereldwijd actief is. Met nog geen drieduizend werknemers en zeven dochter ondernemingen is het bedrijf actief op het gebied van ont werp en bouw van offshore-ma terieel, baggerschepen en veer boten. Vorig jaar behaalde IHC Caland met een omzet van 1,4 miljard i-uim 145 miljoen winst. Het IHC Caland van vandaag is, na alle bedrijfshuwelijken en - scheidingen voor en na het RSV- „Door de economische crisis is de markt volledig ingestort. De kaas moet elders worden afge zet. Nederlandse bedrijven ko men de Duitsers nu overal te gen. Onze prijzen liggen hoger", zegt een woordvoerder van het Productschap Zuivel. Concurrenten Nederland is volgens-de jongste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de vier de kaasproducent van de Euro pese Unie. Bij de twee grootste concurrenten, Duitsland en Frankrijk, was in tegenstelling tot Nederland wel sprake van een verdere uitbreiding van het marktaandeel. Volgens het productschap is niet alleen de crisis in Rusland een belangrijke oorzaak voor de da ling van de productie in Neder- drama, een gezond bedrijf. Dat stemt Bax, die bij de vorming van het concern een niet uit te wissen rol heeft gespeeld, tevre den. „Als bedrijf moet je om de zo veel tijd van koers verande ren. Ook ik heb hele nare beslis singen moeten nemen." Verliespost Hij herinnert zich het afstoten van het belang in een Franse boormaatschappij, die door de oliecrisis 'een gigantische' ver liespost was geworden. „Het deed na een jarenlange, prettige samenwerking veel pijn om te besluiten dat belang te verko pen. Ik hield van dat bedrijf. Ook bij Gusto Engineering heb ik moeten herstructureren en moest de bemanning voor de helft van boord." land. Ook het feit dat de con cerns de prijs hoog houden, speelt mee. Vorig jaar zette Nederland 7,7 miljoen kilo kaas af in Rusland, in 1997 was dit nog 24 miljoen Liever praat Bax over de suc cessen. Over bijvoorbeeld de ge slaagde herstructurering van IHC Holland, dat in het midden van de jaren tachtig linea recta op een bankroet afstevende. Bax zag nog kansen, maar er was wel veel geld nodig. Toen was de 'herstructurering van IHC Caland al achter de rug. „Het was een lappende ken", herinnert Bax zich. „We zaten zelfs in olievelden in de Verenigde Staten. Daar moet je van afblijven als je niet in Hous ton bent geboren, want anders word je daar bij cle neus geno men. We hebben niet-kernacti- viteiten afgestoten en IHC Ca land weer opgebouwd met verwante bedrijven." Na de redding van IHC Holland volgden de over-name van kilo. Ook boter daalde flink. Toen ging ook 16,2 miljoen kilo boter in de richting van Rus land, vorig jaar was dat nog maar 4,2 miljoen kilo. Rusland was voor Nederland scheepswerf De Merwede in Hardinxveld-Giessendam in 1993 en, in het najaar van 1997, de overname van scheepswerf Van der Giessen-de Noord in Krimpen aan den IJssel. De eer ste was in grote problemen ge raakt en dreigde ten prooi te vallen aan een concurrent van IHC. De tweede hadden Bax en consorten vooral nodig voor de bouw van een groot bagger schip, waarvoor de eigen wer ven op dat moment geen ruimte hadden. „Die overnames kwa men niet voort uit een geldings drang. Ze zijn gedaan ter bescherming van de eigen bag- gerbouwactiviteiten. Na de overname van Van der Giessen-de Noord is Bax om schreven als 'de nieuwe scheepsbouwtycoon van Neder- een flinke groeimarkt. De zui velfabrieken gingen ervan uit dat het inkomen van de inwo ners de komende jaren nog flink zou toenemen. Nederlandse kaas en boter zouden op een flinke aftrek kunnen rekenen. De economische crisis gooide roet in het eten. De productie van roomboter in Nederland nam vorig jaar toe met tien procent tot 147 miljoen kilo. Onderzoeker F. van der Werf van het CBS wijst er op dat deproductie van boter aan grote schommelingen onderhevig is. In het midden van de jaren tach tig kwam er in Europa zoveel boter op de markt dat er zelfs een boterberg ontstond. De vijf tien lidstaten van de EU leveren bijna een kwart, 113 miljard ki lo, van de wereldproductie aan melk. ANP land'. Het recept voor zijn suc ces bestond uit een mix van de scherpe Nederlandse handels geest van Bax en de Schotse zui nigheid van zijn financieel-di- recteur G. Docherty. Aan de teloorgang van RSV heeft Bax in ieder geval geen angst voor grote bedrij ven over gehouden. „De opbouw van IHC Caland is niet planmatig ge weest", duidthij. „Het was meer een kwestie van vasthouden aan principes. Welke? De juiste. IHC Caland is ook niet af. Het leven en de maatschappij veranderen constant. Je moet altijd voor het raam zitten om te zien wat er buiten gebeurt." Bax stamt uit een marinefami lie. De jonge Bax ging ook varen en diende elf jaar als officier. Hij was gespecialiseerd in automa tisering en wapengeleidings- systemen. „Ik ben afgezwaaid omdat ik achter een bureau dreigde te belanden." Hij heeft er zijn voorliefde voor militaire geschiedenis aan over gehouden. „Ik lees veel, maar geen romannetjes. Als je de ge schiedenis goed bestudeert, dan begrijp je het heden. Dan kan je een heleboel zaken beter plaat sen. Als je je verdiept in militai re geschiedenis dan leer je veel over strategie. En dat komt bij het zaken doen goed van pas." 'Met vertrouwen' geeft strateeg Bax nu het roer over. „Het ziet er, voor zo ver ik in de toekomst kan kijken, voor de komende j a- ren goed uit. Er zitten hier goede kerels. IHC Caland is een bij zonder bedrijf. Olie en bagger zijn basics, die gaan altijd door. Wij zijn een prominente speler, zijn commercieel agressief, zijn technisch goed en hebben in de wereld een uitstekende naam." GPD Twee weken geleden was het al duidelijk: het uitblijven van een renteverhoging in Ame rika zou de beurzen niet in juichstemming brengen. De vrees voor een renteverhoging blijft en de markten reageren overeenkomstig. In de week na de vergadering van de Ameri kaanse centrale bank (FED) ging de AEX weliswaar omhoog van 544 naar 568 maar vorige week daalde de index weer af tot iets boven het niveau van de belangrijke technische steun rond 550. Wat de beus de komende tijd gaat doen is meer dan ooit kof- fiedikkijken. De richting wordt vooral bepaald door vrees voor een Amerikaanse renteverho ging. Dat lijkt niet terecht om dat de Europese (lees Duitse) economie eerder gebaat is bij een renteverlaging. Maar Dui- senberg zij bij de laatste verla ging: „Dit is het, hier zult u het mee moeten doen," dus lijkt een verdere verlaging er niet in te zitten. Trendkanaal Handelaren blijven positief over de beurs omdat de techni sche uptrend niet doorbroken is. Zolang de beurs niet onder de 550 punten duikt is die opgaan de trend, volgens de technische analyse wel te verstaan, intact. Op 17 mei sloot de index welis waar onder dat niveau maar de volgende dag sloot de beurs weer keurig op dat steunniveau en is daar sinds die tij d niet meer onder geweest. Komt de index onder de 5 5 0 dan is er volgens de technische analisten weer een zijwaarts bewegende fase aan gebroken. Het voor de middel lange termijn stijgende trend kanaal, twee doorgetrokken lij nen langs de bodems en toppen van vorige koersbewegingen, wordt dan neerwaarts doorbro ken. Maar zover is het nog niet. Terugkijkend is het altijd mak kelijk te vertellen wat een be legger, zeker de optiehandelaar, had moeten doen om zijn porte feuille in waarde te laten stij gen. Deze keer is dat echter in weken te verdelen. Wie begin vorige week puts kocht en aan het begin van de week daarvoor calls, heeft goede zaken gedaan. Wat waren in die weken dan de aandelen die het goed deden? Voor de eerste week waren dat Baan Company (+27 procent). Vendex (+13 procent), TNT Postgroep (+11 procent). Voor de tweede week was de aande- lenbelegger goed af met de ka belfondsen NKF en Draka (plussen van respectievelijk 24 en 15 procent) en uitgever VNU +10). Opvallendste daler in die weken was verwarming- en f or- nuizenfabrikant Atag die ruim zeventien procent inleverde. Straatlengte voor De ranglijst van Zeeuwse deel nemers in de Nationale Beurs- competitie wordt opnieuw aan gevoerd door mevrouw C.J. van Maaren-Schot uit Vlissingen, die haar fictieve kapitaal van 150.000 euro inmiddels heeft zien toenemen tot 257.286 euro. Zij staat een straatlengte voor op R. Minderhoud uit Middel burg die 185.259 euro in porte feuille heeft. Derde is Klooster- zandenaar B.B.J.C. Rijk met 173.475 euro. J.C. Bostelaar uit Oostkapelle staat met 169.399 euro vierde. Op de vijfde plaats staat AC. Bos uit Middelburg met 164.774 euro portefeuille- waarde. Op de laatste plaats van de PZC-ranglijst staat J.W. de Voogd uit Middelburg die nog 49.882 euro overheeft. Mevrouw van Maaren-Schot handelt vrijwel uitsluitend in AEX-opties. Ze kocht vorige week donderdag 50 puts AEX 600 en verkocht ze een dag later met 70.000 euro winst. Ze heeft haar kapitaal nu op rekening courant staan en kijkt even wat er gaat gebeuren. „Landelijk sta ik negentiende en in mijn cate gorie zeventiende. Als ik in de laatste week nog kans maak om te winnen dan zet ik alles in en dan zien we wel. Mevrouw van Maaren krijgt regelmatig advie zen van zoon René, die ook aan het spel meedoet. Maar met een op drie na laatste plaats (86.722 euro) lijkt het erop dat hij beter naai- de adviezen van z'n moe der kan luisteren. doorCorde Horde ROTTERDAM - IHC Caland stevent af op een frontale bot sing met de grootste belegger van Nederland, ABP, omdat het geen haast maakt met een mensenrechtencode. De ge dragscode is nog altijd niet ge reed, zo bleek gisteren. De off shore-bouwer is in opspraak gekomen door een order in Myanmar te accepteren. Het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) eist dat het bedrijf zijn leven betert. Tijdens de aandeelhouders vergadering van vrijdag moet het een gedragscode kunnen presenteren. Het ABP zal pas tijdens de vergadering met een reactie komen. „Wij hebben duidelijk gezegd dat wij verwachten dat er een gedragscode zal zijn. We zullen ter plaatse rea geren als die er niet blijkt te zijn", aldus een woordvoerder van het pensioenfonds. IHC Caland komt voorlopig niet met een gedragscode voor mensenrechten, zo liet direc teur Bax gisteren weten. Hij wil niet zelf een code uitden ken. Liever wacht de topman van IHC op conceptteksten van bijvoorbeeld de EU of van het ministerie van EZ. Volgens hem is het voor een 'kleine toko', zoals hij zijn be drijf typeert, niet te doen een ingewikkelde code op te stel len. „Het gaat niet alleen om mensenrechten, het is een 'co de of conduct'. Daar hoort na tuurlijk bij dat je je aan de mensenrechten houdt", aldus Bax. Volgens hem is het op stellen van een code ingewik keld: „Om de mensenrechten te respecteren, daar zij we na tuurlijk toe bereid. Maar wat moet je doen als je in land X of Y wilt investeren?" ANP van onze redactie economie AMSTERDAM - Draka Holding heeft een kleine week nadat het bekendmaak te collega kabelfabriek NKF te willen overnemen, de toezegging gekregen dat het meer dan twintig procent van de aan delen krijgt aangemeld. Grootaandeelhoudei-s ING en Flint Hol ding, die beide meer dan tien procent be zitten, hebben Draka laten weten in te stemmen met de overname. Gisteren maakte Twentsche Kabel bekend haar belang, dat onder de vijf procent ligt, ook te zullen aanbieden. „De twee grootaandeelhouders hebben een positieve grondhouding", zegt Dra ka- directeur S. van Kesteren. Hij ver wacht dat zijn bedrijf rond 24 juni met het officiële biedingsbericht zal komen. Draka doet het bod gestand als zeventig procent van de aandelen is aangemeld. De VEB (Vereniging voor Effectenbezit ters) oordeelde vorige week dat het bod van 32 euro te laag was. Van Kesteren stelt dat de reacties op zijn bod tot nu toe 'erg positief' zijn. „Wij hebben een goed bod gedaan en geen plannen daar veran dering in aan te brengen." Na de aankon diging vorige week schoot de koers van NKF 6,3 euro omhoog naar 31,60. Giste ren sloot het fonds op 31,50 euro. ANP Medewerkers van scheepswerf Van der Giessen-de Noord, onderdeel van IHC Holland, werken in Krimpen aan den IJssel aan een sleep hopperzuiger. foto Ton Borsboom/ANP UPC grijpt naast Telecolumbus AMSTERDAM - Kabelbedrijf United Pan-Europe Commu nications (UPC) heeft naast de Duitse branchegenoot Teleco lumbus gegrepen. Het bod van 1,3 miljard mark was niet ge noeg om het na Deutsche Telekom grootste kabelconcern van Duitsland op te slokken. Telecolumbus komt voor 1,5 miljard mark in handen van Deutsche Bank. Een woordvoerder van UPC zet zijn vraagte kens bij de manier waarop de 'biedingsoorlog' is verlopen. „We hebben niet eens de mogelijkheid gekregen om het bod van Deutsche Bank te overtreffen." Een geslaagd bod van UPC zou een eerste stap betekend heb ben van UPC op de Duitse markt. ANP TV8 Brabant speelt wellicht quitte TILBURG - De commerciële regionale televisiezender TV8 Brabant speelt wellicht dit jaar al quitte. Het zou daarmee het enige regionale tv-station zijn dat zichzelf bedruipt uit de in komsten van reclame en sponsoring. Een woordvoerder heeft dat gisteren gezegd ter gelegenheid van de duizendste uitzen ding op 6 juni. TV8 Brabant, een volledige dochter van VNU, begon op 2 sep tember 1996 als eerste commerciële regionale televisiezender in Nederland. Uit een recent onderzoek blijkt dat het commerciële station beter wordt bekeken en gewaardeerd dan de publieke tv-zen- der Brabant TV. Dat station is dankzij een provinciale subsi die vanaf september 1997 via de kabel te zien. ANP PTT Post neemt Omnidata over AMSTERDAM - PTT Post wordt volledig eigenaar van Omni data, specialist in het verhandelen van persoonsgegevens. De dochter van TNT Post Groep (TPG) koopt voor acht miljoen gulden het resterende vijftig-procentsbelang dat nu nog in handen is van uitgeversmaatschappij Readers Digest. PTT Post was al voor de helft eigenaar van het bedrijf. Omnidata kende vorig jaar een omzet van dertien miljoen gulden. Post ziet de aankoop als een aanvulling op haar acti viteiten in databeheer en -collectie. De persoonsgegevens kunnen worden aangeboden als doelgroepadressen en voor data-analyse, telemarketingservices, consumenteninforma tie en geografische informatie. ANP SNS lijft autonome spaarbank in APPINGEDAM - SNS bank gaat de Samenwerkende Gro ninger Bondsspaarbanken Groep, de één na laatste zelfstan dige spaarbank in Nederland, overnemen. De acquisitie zal geen gevolgen hebben voorde 64 werknemers op elf bankkan toren in het noorden en noordwesten van Groningen. Eind vorig jaar slokte de bank al de laatste zelfstandige spaarbank in Zeeland op, de Nutsspaarbank in Zierikzee. De Katwijk Bondsspaarbank is de laatste onafhankelijke spaar bank in Nederland. SNS bank heeft zijn vizier nog niet op die bank gericht. Met de Groningse overname voegt SNS bank 640 miljoen toe aan het balanstotaal van 45 miljard. ANP Grote schade Philips na storing ROERMOND - De vestiging van Philips in Roermond heeft gisterochtend grote schade geleden door een stroomstoring. Volgens woordvoerder A Elsinghorst loopt de schade voor Philips Roermond 'in de miljoenen'. Gistermiddag waren er nog steeds problemen met de stroomtoevoer door MEGA Limburg. Het opnieuw starten van de productie zal geruime tijd in be slag nemen. Philips bekijkt of MEGA Limburg aansprakelijk kan worden gesteld voor de schade. Een zegsman van MEGA wees de aansprakelijkheid van de hand. ANP door Hans Noot

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1999 | | pagina 7