Steen uit klei was roofbouw
PZC
CAMBODJA
zeeland
25
bezoektijden
ziekenhuizen
tEV<E9i OMZI'EOt
agenda
activiteiten
Honderden jeugdbrandweerlieden
strijden om titel in Middelburg
Workshops voor
zangers en dirigenten
lezingen
lezers
schrijven
marktbericht
cursussen
ZEELAND HELPT
Steun het Kinderfonds!
woensdag 2 juni 1999
Zeeland
Ziekenhuis Walcheren
Koudekerkseweg 88,
4382 EE Vlissingen
tel. (0118)425000
dag. 15.00-20.00 uur
afd. Psychiatrie dag. 19.00-20.00
uur. woe, zaenzo 14.00-16.30uur
afd. IC/CCU dag. 15.00-16.00 en
19.00-20.00 uur
Kinderafd. ouders gehele dag,
overig bezoek 14.00-19.00 uur
Oosterschelde
ziekenhuizen
Oosterscheldezïekenhuis
's Gravenpolderseweg 114,
4462 RA Goes tel. (0113) 234000
dag. 13.00-13.45 en 18.30-
19.45 uur
Kinderafdeling (afd. A) ouders
gehele dag. Overig bezoek 14.00-
15.00 en 18.30-20.00 uur
Hartbewaking (afd. H) dag. 11.00-
11.30,14.00-14.30 en 19.00-
19.30 uur
Zweedse Rode Kruis Ziekenhuis
Koning Gustaafweg 2,
4301 NPZierikzee
tel.(0111)430000
dag. 15.00-16.00 en 18.30-
19.45 uur
Emergis
Oostmolenweg 101,4481 PM
Kloetinge tel. (0113) 267000
woe, zat en zo 14.00-21.00
maa, din, don en vrij 18.30-
21.00 uur
Ziekenhuis
Zeeuws-Vlaanderen
Locatie De Honte
Wielingenlaan 2,
4535 PATerneuzen
tel. (0115) 688000
dag. 14.00-14.45 en 19.00-
20.00 uur; afd. Psychiatrie dag.
18.00-20.00 uur; woe, weekeinde,
feestdagen 14.00-16.30 uur en
18.00-20.00 uur; afd. IC/CCU dag.
14.00-14.30 uur en 19.00-19.45
uur. kinderafd. ouders gehele
dag, overig bezoek 14.00-19.00
Locatie Antonius
Pastoor van Genklaan 6,4501 AJ
Oostburg tel. (0117)459000
dag. 14.00-15.00 en 18.30-
19.30 uur; Kinderafd. ouders
8.00-20.00 uur, overig bezoek
dag. 14.00-19.00 uur;
afd. IC/CCU dag. 14.00-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur.
Goeree-Overflakkee l
Ziekenhuis Dirksland
Stationsweg 22, 3247 BW Dirks
land tel. (0187) 607300
dag. 16.00-17.00 en 17.45-
19.30 uur, zo idem tot 20.00 uur
Bergen op Zoom
Ziekenhuis Lievensberg,
Boerhaaveplein 1
4624 VT Bergen op Zoom
tel. (0164) 278000
dag. 14.30-15.15 en 18.30-
20.00 uur
za en zo 14.30-16.00 en 18.30-
20.00 uur
Psychiatrisch Ziekenhuis
Vrederust
Hoofdlaan 8, 4661 AA Halsteren
tel. (0164) 289100
woensdag, zaterdag en zondag
13.00-17.00 uur
I Brugge
Academisch Ziekenhuis Sintjan
Ruddershovelaan
tel. (0032) 50452111
dag. 14.00-20.00 uur (m.u.v. IC en
hartbewaking)
Academisch Ziekenhuis
Sint Lucas
Sint Lucaslaan 29
tel.(0032)50 369111
dag. 14.00-20.00 uur (m.u.v. Ic en
hartbewaking)
l Gent
Universitair Ziekenhuis Gent
De Pintelaan 185
tel. (0032)9 2402111
dag. 14.30-20.00 uur
Rotterdam
Academisch Ziekenhuis Dijkzigt
Dr. Molewaterplein 40
3015 GD Rotterdam
Centraal telefoonnummer (010)
4639222 (voor inlichtingen be
zoektijden van alle afdelingen)
Sophia Kinderziekenhuis
Dr. Molewaterplein 60
3015 GD Rotterdam
tel.(010)4636363
Bezoektijden ouders: 07.00-
12.00 uur. Bezoektijden iedereen:
14.00-20.00 uur. Afd.Verloskun-
de: dag. 11.00-12.00 en 18.00-
20.00 uur.
Voor partner/echtgenoot: 09.00-
12.00 en 15.00-21.00 uur
Dr. Daniël den Hoed Kliniek
Groene Hilledijk 301
3075 EA Rotterdam
tel. (010) 4391911
dag. 16.00-20.00 uur
City Online/Internet
Postbus 18
4380 AA Vlissingen.
http://www.pzc.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
NIET VOOR
INGEZONDEN BRIEVEN.
BEELDRECHT
De publicatierechten van werken
van beeldende kunstenaars aan
gesloten bij een CISAC-organisa-
tie zijn geregeld met Beeldrecht
te Amstelveen.
BRONVERMELDING
De redactie van de Provinciale
Zeeuwse Courant maakt naast
de eigen nieuwsgaring gebruik
van de volgende bronnen:
Geassocieerde Pers Diensten
(GPD), Algemeen Nederlands
Persbureau (ANP), Associated
Press (AP), Knight Ridder Finan
cial (KRF), Deutsche Presse
Argentur (DPA), Agence France
Press (AFP), Reuters (RTR), Belga
en European Press-photo Agen
cy (EPA).
door Aad de Klerk
Uit schor en slik hun land." Zo
luidt een regel uit het Zeeuws-
Vfaamse volkslied en zo luidt ook de ti
tel van een inmiddels vergeten boekje
uit 1951 van de hand van A op 't Hof en
C. L. de Wilde over het ontstaan van het
Deltagebied. Het zou met evenveel
recht kunnen heten: Uit klei en veen en
zand. Dat zijn namelijk de drie basisbe
standdelen, waaruit de grond onder
onze voeten in telkens wisselende com
binatie is opgebouwd. Het zijn ingredi
ënten waarvan de natuur ooit de goed
kope leverancier was en waarvan de
mens als consument gretig gebruik
maakt.
Zijn zandhonger en zijn trek in veen
werden in deze rubriek al eens aan de
orde gesteld. Blijft over: de klei. Dit
meest Zeeuwse product van de drie
vormde niet alleen de basis voor bloei
ende landbouw, maar kende ook andere
toepassingsmogelijkheden. De inventi
viteit van onze voorouders was wat dat
betreft groot. Ook die van Walcheren
hadden al vroeg ontdekt dat je niet al
leen het veen uit de ondergrond te gelde
kon maken, maar dat eveneens de bo
venlaag in de vorm van zware klei kon
worden gebruikt. Uiteraard voor de
bouw en het eeuwigdurende onderhoud
van de dijken, maar ook om er steen van
te bakken.
Voor dat doel werd plaatselijk op het ei
land de bovenste kleilaag van ongeveer
een meter dik afgegraven. Op plekken
waar ook het veen werd opgedolven,
kon dat een verlaging van het maaiveld
van wel twee meter tot gevolg hebben.
De stenen - de grote, meestal rode 'mop
pen1 - werden veelal ter plaatse gebak
ken. Dat gebeurde in simpele veld-
ovens. Net als de moernering was het
seizoenarbeid die eind maart op gang
kwam en begin oktober al weer moest
zijn afgelopen
Steenbakkerijen
De productie viel natuurlijk in het niet
bij die van de professionele steenbak
kerijen, die vooral gebruik maakten
van buitendijks gestoken klei, maar
had tot in het midden van de 17e eeuw
toch een zekere omvang. Er werd zelfs
Walcherse steen geëxporteerdIn de pe
riode 1611-1624 beliep de productie op
het eiland gemiddeld bijna 630.000 ste
nen per jaar. In één jaar tijd werden bij
voorbeeld in de naaste omgeving van
Hoogelande ruim 66.000 stenen gebak
ken. Het waren zogeheten 'kareels' of
tichelstenen en we kennen ook hun be
stemming. Ze werden 'van den tasse
dair zy stont' per wagen naar de Dom-
burgse Watergang gereden, overgela
den in schuiten en zo naar Middelburg
getransporteerd. Daar werd de Hooge-
landse steen gebruikt om het Graven
steen te vernieuwen. Behalve uit Hoo
gelande werd daarvoor ook steen
aangevoerd uit Koudekerke.
Baksteen van eigen Walcherse bodem
werd ook toegepast bij de bouw van di
verse dorpskerken. Aan de oudere ker
ken is dat anno 1999 nog altijd goed te
zien. De plompe Zeeuwse moppen ver
tonen soms een groene glazuurlaag; op
enkele plaatsen heeft men deze gegla
zuurde stenen gebruikt om het metsel
werk te versieren met uiteenlopende
motieven. Dat glazuur is een onopzet
telijk veroorzaakt effect van het primi
tieve bakproces. Zo lokaal de grondstof
- klei - werd betrokken, zo nabij werd
ook de benodigde brandstof - turf - ge
wonnen. Het zoutgehalte van zowel
klei als veen veroorzaakte bij het bak
ken op de stenen aan de buitenkant van
de steentas glazuur.
Kerk
De Veerse stads-bouwmeester Adriaan
Bommenee vermoedde al in de 18e
eeuw dat deze 'verglaasde steenen sijn
veroorsaakt door het sout, alsoo die
steenen is gestookt met souten derring
En hij kon verschillende gebouwen
aanwijzen, waarvoor de directe omge
ving zowel grond- als brandstof had ge
leverd. De baksteen 'voor den thoorn en
boerecappel te Ooster Souburg' was
aanwijsbaar afkomstig van lage, afge-
tichelde percelen in de omgeving, zoals
dat ook gold voor de kerk te 'Wester
Souburg en 't casteel ofslotvan S'Alde-
gonde, etc., en verder seer veel andere
kerken, thoorens en boerecappelle, soo
in de Zeuwsche steeden, als ten platte-
lande'.
Die steden beschikten soms over een ei
gen tegelarij of steenbakkerij. Middel
burg bijvoorbeeld gebruikte in de 14e
eeuw een lapje grond buiten de Noord
poort, waar die stede teglen uut doet
maken'. Gelet op de landschappelijke
en waterstaatkundige gevolgen was de
kleiwinning een vorm van pure roof
bouw. Daar staat tegenover dat de
baksteen, die we eraan hebben overge
houden, een eeuwenlang leven is be
schoren. Na de afbraak van tal van
middeleeuwse kerken op het eind van
de 16e eeuw, werden hun stenen in her
gebruik genomen. Heel wat Walcherse
boerderij wanden, tuinmuren en stoep
jes ontlenen er sindsdien him rustieke
karakter aan.
Baksteen van eigen Walcherse bodem werd ook toegepast bij de bouw van diverse
dorpskerken, zoals hier in Ritthem. foto Lex de Meester
AAGTEKERKE
maandag 7 juni: Gymzaal, bewegen op
muziek, 10.00 uur.
dinsdag 8 juni: Verenigingsgebouw Ami-
citïa, koersbal en biljarten, 14.00-16.30
I ARNEMUIDEN
woensdag 2 juni: Matchpoint '82, tafel
tennis, 20.00 uur.
BIGGEKERÏÖT
vrijdag 4 juni: dorpshuis, koersbal en bil
jarten, 14.00-17.00 uur
maandag 7 juni: dorpshuis, tafeltennis
voor55-plussers, 14.00-16.00 uur.
dinsdag 8 juni: dorpshuis, koersbal, bil
jarten en soos, 14.00-17.00 uur.
9.00-10.00 uur, beginners 10.00-11.00
uur.
dinsdag 8 juni: Thuiszorg Breestraat, ba
bymassage, 10.00-11.00 uur. SWO, Mol
straat 13, aerobics, 9.00 en 10.00 uur,
stijldansen, 13.00 uur, zaal Arm. Schuit-
vlot, jazzgymnastiek, 9 00 uur.
I OOSTKAPELLE
OOST-SOUBURG H
donderdag 3 juni: Sporthal De Belt,
bowls voor 55-plussers, 10.00-16,00 uur.
vrijdag 4 juni: Sporthal De Belt, gemeen
telijke sportinstuïf, 9.00 uur, sportgroep
55-plus, 14.30 uur.
DOMBURG
I SEROOSKERKE
elke dag: Schuttershof, biljarten op een
wedstrijdbiljart.
woensdag 2 juni: zorgcentrum Ter Man-
telinge, open tafel voor ouderen uit Dom
burg, Aagtekerke en Oostkapelle. Schut
tershof,soos, 13.30-16.30 uur.Zwembad
De Parel, watergames, 14.00 uur. Bow
lingbanen De Parel, kinderbowlingtoer-
nooi, 16.30 uur.
donderdag 3 juni: Schuttershof, volks
dansen, 15.30-16.30 uur.
vrijdag 4 juni: zorgcentrum Ter Mantelïn-
ge, open tafel voor ouderen uit Dom
burg, Aagtekerke en Oostkapelle. Schut
tershof, koersbal. 13.30-16.30 uur.
zaterdag 5 juni: Octopusclub, T-shïrt
schilderen, 10.00-11.00 uur. Zwembad
De Parel, watergames, 14.00 uur. Bow
ling De Parel, kinderbowling, 16.30 uur.
zondag 6 juni: Protestantse kerk, zang
avond, met kerkkoor Jubilate Deo uit
Borssele, van de werkgroep liturgische
vormen, 19.00 uur, De Strandjutter, stoel
versieren, 10.00 uur. Bowling De Parel,
bowlingtoernooi, 16.30 uur.
maandag 7 juni: De Strandjutter, caps
schilderen, 10.00 uur. Zwemschool De
Parel, babyzwemmen, 15.00 uur.
I VLISSINGÉN~
woensdag 2 juni: Clubgebouw G PC, jubi
leumreceptie t.g.v. 50 jaar zomeravond
voetbal in Vlissingen, 20.00 uur. Open
Hof, soosmiddag 50-plussers, 13.30 uur.
donderdag 3 juni: Speeltuin De Oude
Stad, peutergym, van 2,5 tot 4 jaar, 9.30
uur, tot 2,5 jaar, 10.30 uur. Strandpavil
joen Panta Rhei, jamsessie, 20.00 uur.
Theo van Doesburgcentrum, ontmoe
tingsmiddag voor 50-plussers, 14.00
uur.
vrijdag 4 juni: Het Bolwerk, koersbal,
14.00-16.00 uur.
zaterdag 5 juni: Sporthal Baskensburg,
jaarlijkse uitvoering gymnastiekvereni
ging DIOS, 19.00 uur. Speeltuin De Oude
Stad, buurtcontact, 16.00 uur.
maandag 7 juni: Speeltuin De Oude Stad,
damesgym, 13.30 uur, darten, biljarten,
klaverjassen, 20.00 uur.
dinsdag 8 juni: Speeltuin De Oude Stad,
peutermorgen, 10.00 uur, koersbal,
13.30 uur. Theo van Doesburgcentrum,
middag voor 50-plussers, 14.00 uur.
door Ab van derSluis
MIDDELBURG - De stadsge
westelijke jeugdbrandweer,
post Middelburg, verwacht
aanstaande zaterdag 280 jeugd
brandweerlieden en hun
begeleiders tijdens de selectie
wedstrijden voor jeugdbrand-
weerkorpsen uit heel Neder
land. In totaal doen veertien
korpsen mee aan de wedstrij
den.
De Middelburgse jeugdbrand
weer bestaat dit jaar 35 jaar. ïn
het kader van dat jubileum is
besloten de selectiewedstrijden
te organiseren in samenwerking
met de Nederlandse Vereniging
van Brandweer Commandan
ten. De wedstrijden vinden
plaats op het fabrieksterrein
van de Vitrite.
Sportief
Doel van de dag is dat leden van
de jeugdbrand weerkorpsen
tussen twaalf en achttien jaar
op een sportieve manier hun
vaardigheden tonen op het ge
bied van brandbestrijding. De
wedstrijden worden gehouden
op twee banen: een junioren-
baan voor de twaalf- tot
zestienjarigen en een aspiran-
tenbaan voor de zestien- tot
achttienjarigen. De winnende
ploegen mogen door naar de
landelijke wedstrijden. Jeugd-
brandweerleden die zich daar
voor hebben aangemeld, kun
nen bovendien een theorietoetst
De prijsuitreiking wordt om 18
uur verwacht in de kantine van
de Vitiate. Burgemeester
L. H. B. Spahr van der Hoek
neemt dat voor zijn rekening.
GRIJPSKERKE
I VROUWENPOLDER
KOUDEKËRKË~
woensdag 2 juni: Ontmoetingsruimte
gereformeerde kerk, open tafel voor ou
deren. Klïm-op, Kerkstraat, koersbal,
14.00-16.30 uur.
vrijdag 4 juni: Klïm-op, Kerkstraat, koers
bal, 14.00-16.30 uur.
maandag 7 juni: Klim-op, Kerkstraat,
koersbal, 14.00-16,00 uur.
vrijdag 4 juni: Gereformeerde kerk vrij
gemaakt, concert gereformeerd zang
koor Walcheren en Jubilate Deo uit Brou
wershaven, 20.00 uur.
dinsdag 8 juni: Verenigingsgebouw,
koersbal, 14.00-16.30 uur.
I WESTKAPELLE
dinsdag 8 juni: Hervormd jeugdgebouw,
soos voor zestigplussers met koersbal,
kaarten, sjoelen en rummikub, 14.00-
16.30 uur.
MELISKERKË~
ZOUTELA~NDE~
woensdag 2 juni: Ons Huis, biljarten en
bejaardensoos, 13.30-17.00 uur.
donderdag 3 juni: Ons Huis, koersbal,
9.30 uur.
maandag 7 juni: Ons Huis, biljarten,
13.30-17.00 uur.
i middelbDrcT
1
donderdag 3 juni: Artemis, training voor
vrouwen die vaak teleurgesteld zijn,
13,30-15.30 uur. Gymzaal Veersesingel,
Tai Chi 50+, 13.00-14.00 uur, Tai Chi voor
mensen met een chronische aandoe
ning, 14.00-15.00 uur.
vrijdag 4 juni: Artemis, Koudekerkseweg
133, speciale middag voor hulpverle
ners, 14.00 uur.TrefpuntNassaulaan, ac
tiviteiten buitenschoolse kinderopvang,
13.00-15.30 uur.
zaterdag 5 juni: Zuiderbaken, bingo van
de wijkvereniging, 20.00 uur. De Woelige
Werf, soos met diverse kaartspelen,
13.30-16.30 uur.
zondag 6 juni: Winkelcentrum, koopzon
dag, 13.00-17.00 uur. De vier elementen,
Breeweg 100, universele eredienst van
het Soefi Centrum, 10.50 uur.
maandag 7 juni: sporthal De Kruitmolen,
sporten voor 55-plussers, 14.30 uur.
Gymzaal Veersesingel, Tai chi 50-plus,
donderdag 3 juni: De Tienden, koersbal
voorouderen, 14.30 uur.
maandag 7 juni: De Tienden, koersbal
voor ouderen, 14.30 uur.
dinsdag 8 juni: Woonzorgcentrum De
Tienden, open tafel voorouderen.
Reünie Japanse
vrouwenkampen
OIRSCHOT - De Stichting Ne
derlandse Slachtoffers Japanse
Vrouwenkampen houdt 31 au
gustus in Oirschot een regionale
bijeenkomst voor oud-kampbe
woonsters, familie en belang
stellenden uit Zeeland, Lim
burg en Noord-Brabant.
De meeting vindt plaats i n de De
Ruyter van Steveninck-kazeme
en begint om 11.00 uur. Er wor
den onder meer films vertoond
uit het vooroorlogse Nederlands
Indië.
MIDDELBURG - Op zaterdag 5
en zaterdag 12 juni zijn er work
shops voor (koor)zangers en di
rigenten. De workshop van 5 ju
ni is georganiseerd door SAKO
Zeeland samen met de Zeeuwse
Zangersbond en heeft als on
derwerp de ouder wordende
stem.
Docenten zijn stempedagoge
Annemarijke de Jong en Rob
Horst, die naast stempedagoog
ook zanger en koordirigent is.
Doel van deze dag in de Vroone
in Kapelle is, speciale technie
ken te leren waarmee de stem
getraind kan worden om ook op
hoge leeftijd nog optimaal te
zingen. De workshop kost vijf
gulden. Dat bedrag kan bij aan
vang (om 9.30 uur) betaald wor
den.
Voor de workshop van 12 juni,
die om 10.30 uur begint in de
Kloveniersdoelen in Middel
burg, gaat het over koorpresen
tatie. Deze workshop is georga
niseerd door SAKO en de
stichting Scoop.
Docent
De uitstraling van zangers en
het koor als geheel worden be
handeld onder begeleiding van
Ank Meyer. Meyer is docent dra
ma, improvisatie en expressie
aan de Hoge School voor de
Kunsten in Amsterdam en daar
naast een ervaren koorzangeres.
Zij laat zien hoe een koor emo
ties kan overbrengen op het pu
bliek en zo de muzikale beleving
vergroot. De workshop is be
doeld voor zowel dirigenten en
(koor) zangers als koorbesturen.
Het aantal deelnemers is be
perkt.
De kosten bedragen 35 gulden
per persoon. Aanmelden is tot 4
juni mogelijk (0118-682536 of
0164-244239).
Kanoclub houdt
open dag aan
Veerse Meer
ARNEMUIDEN - Kanoclub
Zeeland houdt zaterdag 12 juni
vanaf 10 uur een open dag in de
voormalige werkhaven bij De
Piet, tussen Arnemuiden en
Wolphaartsdijk.
Leden geven uitleg over de ver
schillende soorten kano's en ka
jaks. Bezoekers kunnen zelf ook
een stukje peddelen met boten
van de vereniging en leden.
De kanoclub bestaat dit jaar
vijftien jaar en telt 65 leden uit
alle hoeken van Zeeland. Ze
houden zich bezig met onder
meer zeekanovaren, vlakwater
varen, wildwatervaren en kano
polo. De laatste variant wordt in
wedstrijdverband beoefend.
1 EVENEMENTEN
GOES- Grote Kerk, 14.30 uur: Concert Het
Seniorenorkest Zeeland en het Zuid-Be-
velands Dameskoor;
Ambaehtscentrum, 15.00 uur: Poppen
theater Sim Bolus met 'Wat 'n schat';
RITTHEM-Fort Rammekens, 13.00-17.00
uur: Bezichtiging fort (t/m 31/10);
VLISSINGEN - De Piek, 22.00 uur: Solo
optreden lain Matthews;
S.C.C. Het Bolwerk, 20.00 uur: Ramme-
kenslezing door Jaap Looise;
ZIERIKZEE - Oude Haven e.o., 9.00 uur:
Paardenmarkt en diverse activiteiten;
FILMS
BERGEN OP ZOOM - Roxy, 14.00 uu r: Na
poleon; 14.00 en 20.00 uur: Entrapment;
20.00 uur: The bride of Chucky;
Cinemactueel, 14.00 uur: Een Luizenle
ven; Asterix et Obelix contre Caesar; Ba
be in de grote stad; 20.00 uur: I still know
what you did last summer; Entrapment;
Message in a bottle;
HULST - De Koning van Engeland, 14.00
uur: Babe in de grote stad; 14.00 en 20.00
uur: Asterix Obelix; 20.00 uur: Holy-
man; Message in a bottle; Entrapment;
True crime; Forces of nature;
MIDDELBURG - Cinema, 20.30 uur: Le vie
revée des Anges;
VLISSINGEN - Cine City, 13.45 uur: Een
Luizenleven; Blast from the past; 13.45,
16.15, 19.00 en 21.45 uur:Entrapment; I
still know what you did last summer;
Message in a bottle; 13.45 en 21.45 uur:
Payback; 13.45,16.15 en 19.00 uur: Aste
rix Obelix; Hurly Burly; 16.15 uur: True
crime; 16,15 en 19.00 uur: Forces of Natu
re; 16.15,19.00 en 21.45 uur: At first sight;
21.45 uur: Arlington Road; Letters from a
killer;
TENTOONSTELLINGEN
ST. ANNA TER MUIDEN - Streekland-
bouwmuseum Agrimuda, 10.30-12.30
en 13.00-17.30 uur: 'Baas, Bazinne -
knecht en meid. Boerenwerk in verleden
tijd' (t/m 30/9);
AXEL-Streekmuseum 'Het land van Ax
el', 13.30-17.00 uur: Werken van Johan
van Waes, Ria de Maat en Esther van
Waes (t/m 26/6);
BERGEN OP ZOOM - Markiezenhof,
11.00-17.00 uur: Werken Daatje van Da
len, Geert Koevoets, Jean Marc Spaans
en Har Voogt (t/m 31/5); Selma Verhoe
ven - Magré (t/m 20/6);
Interium, 9.00-17.00 uur: Tuinbeelden
van diverse kunstenaars (t/m 13/6); Luc
Bacqué, schilderijen en Marijke in den
Bosch, beelden (t/m 6/6);
BROUWERSHAVEN - St. Nicolaaskerk,
13.30-16.30 uur: Werken van schilders
groep Drïeschor (t/m 2/6);
BURGH HAAMSTEDE - Museum De
Burghse Schoole, 13.30-16.00 uur: Ver
kade albums en Zeeland in de prehisto
rie;
De Bewaerschole, 13.30-16.30 uur: Werk
van Fedde Wiedema (t/m 20/6);
DOMBURG - Museum Marie Tak van
Poortvliet, 13.00-17.00 uur: Lucie van
Dam-v. Isselt (1871-1949) 'Meizoentjes',
schilderijen (t/m 15/8);
EMMADORP - Bezoekerscentrum Saef-
tinge, 10.00-16.00 uur: Edward Neve, na
tuurfoto's Land van Saeftinge (t/m 27/6);
GRIJPSKERKE - Zijdemuseum, 13.30-
17.30 uunSatya Paul, Indaas mode-ont
werper met zijden kleding (t/m 31/7);
Imkerij Poppendamme, 10.00-17.00 uur:
Muizenen rattenvallen uit de hele wereld
(t/m 1/11);
Boerderïjgalerie 'De Osseberg', 14.00-
17.00 uur: Werk van diverse kunstenaars
(t/m 12/6);
HEINKENSZAND - Gemeentehuis, 8.30-
12.30 uur: Oervorm van het ei door Marti-
ne Boudonck (t/m 1/7);
't Kunstuus, 13.00-18.00 uur: Janny de
Witte-de Regt, schilderijen diverse tech
nieken en Stichting Het Zeeuws Beeld
met beelden diverse materialen;
HULST - Kunstkelder Art Colour, 10.00-
17.30 pur: Aquarel en pastel van Linda
Schot (t/m 5/6);
KAPELLE - Fruïtteeltmuseum, 13.00-
17.00 uur: 50 nieuwe aanwinsten;
KLOOSTERZANDE - Bibliotheek, 14.00-
17.00 uur Verzameling kikkers van mw.
Brouwer (t/m 4/6); Mensenrechten/Am-
nesty International (t/m 14/6);
MIDDELBURG - Zeeuwse Bibliotheek/
Zeeuws Documentatiecentrum, 10.00-
21.00 uur: Belgische vluchtelingen, fo
to's, affiches, prentbriefkaarten, brieven
en telegrammen (t/m 12/6);
Zeeuws Museum, 11.00-17.00 uur: Lucie
Klassieke
tweewielers
WESTKAPELLE - De Nieuwe
Veteranen Club houdt op zon
dag houdt op zaterdag 6 juni een
toerrit voor klassieke brom- en
lichte motorfietsen.
De rit begint om 11.00 uur bij
café 't Kasteel in Westkapelle.
van Dam-v. Isselt (1871-1949) 'Meizoen
tjes', schilderijen (t/m 15/8);
De Vleeshal, 13.00-17.00 uur: Panorama
installatie van Marinus Boezem;
De Kabinetten van de Vleeshal, 13.00-
17.00 uur: Landschappen door Elger Es-
ser, Jan Koster en Gerco de Ruijter;
OOSTKAPELLE - Zeeuws Biologisch Mu
seum, 10.00-17,00 uur: Wouter Kabouter
(t/m 5/9); expositie 'hout', houten voor
werpen (t/m 5/9);
RENESSE - Galerie Renesse, 14.00-17.00
uur: Aaf Renkema, schilderijen en mono
types (t/m 6/6);
SLUIS - Raadskelder, 14.00-17.00 uur:
Bob Tomanovic, aquarellen en olieverf
schilderijen (t/m 18/7);
TERNEUZEN - Stadhuis, 8.00-17.00 uur:
Antonio Poncia en Jan Verschooren,
schilderijen en grafische objecten (t/m
20/6);
VEERE - Grote Kerk, 10.00-17.00 uur:
Beelden en keramiek van kunstenaars uit
België, Duitsland en Nederland;
Museum De Schotse Huizen, 12.00-17.00
uur: Frans Dingemanse, antieke Zeeuw
se mesheften (t/m 31/10); mutsen en hoe
den van Zeeuwse streekdrachten (t/m
31/10); Ingrid Roschek, beelden en aqua
rellen (t/m 10/7);
VLISSINGEN - Stedelijk Museum, 10.00-
17.00 uur: Schatten uit de Schelde (t/m
2001); VOGELWAARDE - Bibliotheek.
15.00-17.00 en 18.00-20.00 uur: Aquarel
len en pentekeningen met vergezichten,
stillevens en vogels van cursisten van El-
ly Koster (t/m 11/6);
ZIERIKZEE - Galerie Galerij, 8.30-16.30
uur: Thijs Smorenburg, tekeningen en
sculpturen (t/m 8/7).
Galerie Beddeweeg, 11.00-17.00 uur:
Olie op Doek, werken van Margie Helder
(t/m 3/7);
Bibliotheek, 14.00-17.00 uur: De land
bouw in Zeeland, zes panelen met o,a. fo
to's en prentbriefkaarten (t/m 18/6);
HULPCENTRA
Alarmnummer voor geheel Zeeland: tel.
112.
Centraal Meldpunt Milieuklachten Zee
land, tel. 0118 412323.
SOS Telefonische Hulpdienst Zeeland,
tel. 0118 615551 (dag en nacht bereik
baar).
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland, tel.
0118 469869 (dag en nacht bereikbaar).
Kindertelefoon Zeeland, tel. 0800 0432
(gratis), dag. van 14.00-20.00 uur.
Bureau Vertrouwensarts Kindermishan
deling, tel. 0118 628800.
Aids Infolijn, tel. 0118 638384.
Deze rubriek is uitsluitend be
stemd voor reacties op in de PZC
verschenen berichten, artikelen
of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen.
Open brieven, oproepen, gedich
ten en anonieme inzendingen
worden niet geplaatst. Bijdra
gen mogen niet langer zijn dan
250 woorden. De redactie be
houdt zich het recht voor inzen
dingen te bekorten. Over gewei
gerde brieven wordt niet gecor
respondeerd.
Muster
GOES - Aardappelen frites geschikt AI-
AS; zaaïuien 13,5-11,5 klasse II, (geringe
handel). Hooi en stro oogst 1998 uit de
schuur, per ton: weidehooi 175,00-
200,00; gerstestro 120,00-/ 140,00;
tarwestro grote pakken 110,00-
120,00, kleine pakken 135,00-
145,00; wintertarwe 24,75; brouw-
gerst 28,50; uitmaal gerst 23,25;
blauwmaanzaad f 200,00; karwij
152,50; bruine bonen 77,50-/ 95,00.
De Oudheidkamer Aldegonde organi
seert op woensdag 2 juni een lezing over
Rammekens. Die wordt vanaf 20 uur
door Jaap Looise gehouden in cultureel
centrum Het Bolwerk, tegenover winkel
centrum Papegaaienburg te Vlissingen.
De PZC constateert, dat een
aantal typisch Zeeuwse woor
den dreigt te verdwijnen en het
bedoelde artikel was meteen een
pleidooi om deze woorden te
blijven gebruiken en in ere te
houden. Eén van deze woorden
is muster (zie ook: PZC. 22-5). In
dit geval omdat de muster vrij
wel niet meer bestaat en dan
verdwijnt de naam ook. Een
muster is een bundel takken.
Het maken van een muster was
een specifieke vaardigheid, on
der andere van de vaste arbei
der, want dit was winterwerk.
Om de drie jaar, soms om de vier
jaar, werd het hakhout langs
percelen en wegen gekapt en
van dit hout werden musters ge
maakt. Men gebruikte daarvoor
een zogenaamde musterstoel of
musterpaerd. Dit is een raam
werk met vier verticale pennen,
een zware haak en een ketting.
Tussen de pennen werd het hout
gelegd. De zware ondereinden
van de takken - 'de knippels' -
onderin, met de krommingen
naar buiten en het dunnere hout
daarbovenop, Als er voldoende
hout in de stoel was opgesta
peld, werd het geheel met de
ketting geklemd. Daarna werd
er een ijzerdraad omheen ge
daan en vastgemaakt. Vroeger
werd daarvoor een wilgenteen
gebruikt. Met het kapmes wer
den de uitstekende twijgjes nog
even verwijderd en de muster
was klaar. Afhankelijk van de
houtsoort was een muster 50 a
75 cm lang. Deze musters wer
den keurig gestapeld tot een
vumme. Na een jaar was het
hout droog en kon gebruikt
worden voor de bakoven, het
fornuis, of als isolerende onder
laag als het hooi of het graan
buiten bewaard moest worden.
G. Rwekkeboom
Oostmolenweg 102
Kloetinge
(Advertentie)
I OOSTKAPELLE
De Stichting educatief toerisme Zeeland
Oranjezon houdt van 7 tot 11 juni een va-
kantieschilderweek. De begeleiding van
de cursisten is in handen van land
schapsschilder Sjoerdtje Hak uit Wijhe.
Erwordtop diverse locaties - o.a. in Dom
burg en Veere - gewerkt. In totaal wordt
20 uur lesgegeven. Inlichtingen en aan
melding tel. 0118-581507.
Kooksesssie met Zeeuwse produkten.
Organisatie Stichting Educatief toerisme
Zeeland Oranjezon in samenwerking
met het Badhotel. De leiding is in handen
van Corné Rasenberg, chef de cuisine
van het Badhotel. De kooksessie wordt
gehouden op zaterdag 19 juni van 10.00-
15.00 uur gehouden in de leskeuken van
het Toeristisch centrum aan de School
straat 4 in Oostkapelle. Inlichtingen en
aanmelding tel. 0118-581507.
I HOOGELANDE
Schrijven in en rond de kapel van Sint
Maarten op zaterdag 5 juni van 10.30-
17.00 uur, onder begeleiding van docen
te creatief schrijven Anneke Schenk. Ge
ïnspireerd door de geschiedenis van de
kapel en door het landschap daar om
heen worden er korte prozastukjes en ge
dichten geschreven. De kapel ligt aan de
Hogelandseweg 3 in Grijpskerke. Infor
matie: Anneke Schenk, tel. 0118-640848.
Iets te melden? Schrijf, fax of bel de re
dactie van de PZC in Vlissingen, Oost-
souburgseweg 10, 4380 AA, postbus 18,
fax 0118-470102, tel. 0118-484470.
Wie helpt het kind van de rekening?
Geef een kind een toekomst.
Kosten: één gulden per dag.
Adoptie betekent: onderwijs, voeding, medische
zorg, een menswaardig bestaan.
Of meldt U aan als donateur.
Inlichtingen: Stichting Sawasdee, Groenedijk 2A,
4438 NN, Driewegen (Zuid-Beveland).
'Telefoon: 0113-655784
•Telefax: 0118-623119
Bank: ING 65.07.90.782
(met steun van de Stichting PZC Helpt)
