Ruimteauto naar
Amerikaanse snit
Caravan waterpas en
beveiligd met steunen
Avontuurlijk boekje voor
beginnende motorrijdsters
Harley ruimt op
Roetfilter maakt
diesel schoner
auto motorfiets
45
Ford Windstar
kort autonieuws
Verlengde Peugeot Expert
Daewoo Leganza potiger
zaterdag 22 mei 1999
Men noemt ze in vaktaal
MPV's, de afkorting van
multi purpose vehicle. De
term is bij het publiek minder
bekend dan algemeen in de
branche wordt aangenomen.
Dat geldt nog meer voor type
aanduidingen als mono space
en multi space. Ze zullen nooit
zo ingevoerd raken als de door
iedereen begrepen benaming
busje, zoals de oervorm van de
ruimtewagen door de man in
de straat werd betiteld. Het
busje is zijn oorspronkelijke
snit intussen ontgroeid. De
MPV van nu is vooral een luxe
ruimtewagen, al heb je daar
tal van gradaties in, van
functioneel tot super de luxe.
In de laatste categorie valt de
Amerikaanse Ford Windstar.
Hij zit in het prestigieuze aan
biedingenpakket van Hessing
in De Bilt, ook importeur van on
der meer Rolls-Royce en Bentley,
Maserati. Op de laatst gehouden
PersonenautoRAI toonde Hessing
de nieuwste versie van de Ford
Windstar, een ruimteauto naar
Amerikaanse snit en dat betekent
vooral weldadige luxe en rust. Er
zijn drie uitrustingniveaus, aan
geduid met S, SE en SEL. Met de
SEL hebben we een paar dagen
rondgereden. Wat een automobie
le verwennerij
Het moet gezegd, de Ford Wind
star SEL is anders, vooral omdat
de nadruk ligt op de combinatie
comfort en grandeur. Het is alle
maal buitensporig luxueus en
voor een zeer acceptabele prijs:
ƒ86.290. Voor wie wil weten wat
de prijs is zonder aankoopbelas
ting - schrik niet - dat is ƒ55.122.
De goedkoopste Windstar is ge
prijsd voor 74.360. Daarvoor
heeft men in ieder geval een drieli
ter zescilinder die bij 5000 toeren
147 pk of 108 kW levert. Er zit enig
verschil in uitrusting, zoals lede
ren bekleding in de SEL in plaats
van velours in de S, maar wie ve
lours voor lief neemt komt niet zo
erg veel tekort.
Ten opzichte van het vorige model
heeft de nieuwe Windstar een
nieuwe voorkant met grotere kop
lampen gekregen. Ook de achter
zijde is veranderd. Hier treffen we
een groter achterraam.
Ruimte
Er passen zeven personen in die
allemaal voldoende ruimte heb
ben. De verdeling is vier losse stoe
len plus een driezitsbank achter,
die naar het midden verplaatst
kan worden. In dat geval heb je een
vijfpersoons auto met veel baga
geruimte. Airconditioning is stan
daard, echter in de SEL is er een
peratuurmeter, kompasnog te rij -
den kilometers, brandstofvoor
raad enzovoort. Heel apart is de
conversatiespiegel in de dakcon
sole. Het is een fish-eye spiegel
waarin de bestuurder oogcontact
kan hebben met alle inzittenden.
Het plafond zit vol met handig
heidjes, zoals een vakje voor wis
selgeld, een klepje waarachter een
zonnebril kan worden opgebor
gen, kaartleeslampjes enzovoort.
Er zit een aardige bijkomstigheid
aan de binnenverlichting die is
voorzien van een 'sleeping baby
extra bediening voor de passa
giers op de tweede rij stoelen.
Standaard is ook cruisecontrol,
een heerlijke accessoire op lange
ritten. Veel informatie geeft het
zogenoemde 'message center', een
boordcomputer die van alles en
nog wat registreert, in totaal 25
functies, waaronder buitentem-
mode', waarmee men kan kiezen
voor uitsluitend vloerverlichting.
Beide stoelen voorin zijn elek
trisch verstelbaar en de middelste
rij zetels is voorzien van een zoge
noemd 'easy entry'-systeem.
Opmerkelijk is dat de beide
schuifdeuren voor de passagiers
achterin elektrisch open en dicht
kunnen worden gedaan. Als er ie
mand onverhoopt met zijn hand
tussen zit, dan stopt de schuifdeur.
Tijdens de testperiode bleek de
Windstar een aangenaam en be
daard gedrag te vertonen. De
Amerikaanse rijstijl zit er als het
ware ingebouwd. Hoe rustiger je
er mee omgaat, des te prettiger
reageert het geheel. Kracht heeft
de 2986 cc grote V6 motor genoeg,
maar hij zet niet aan tot jagen. In
de nieuwe uitvoering is het koppel
met tien procent toegenomen tot
253 Nm.
De Windstar heeft een flinke mas
sa; rijklaar gewicht 1785 kilo. Dat
merk je in het gedrag. De motor
heeft er totaal geen moeite mee en
de remmen grijpen veilig aan. Vol
gens de Amerikaanse standaard
hoort de Windstar met vijf sterren
tot de veiligste auto's. Een geluids
signaal waarschuwt bij het ach
teruitrijden als men een obstakel
te dicht nadert. Hoe dichterbij
men komt, des te vlugger gaat het
zoemertje aan en uit.
Zoals bij veel Amerikanen scha
kelt de automaat met een hendel
achter het stuurwiel. Op het dash
board wordt aangegeven in welke
stand de versnelling zit.
Samenvattend kan gesteld wor
den dat de Windstar voor zijn geld
erg veel luxe en comfort biedtRei
zen is een genot, ook door de com
binatie airco en luchtverversings
systeem met pollenfilter.
Nol van Bennekom
De Ford Windstar heeft grote portieren en elektisch bedienbare schuifdeuren die de instap gemakkelijk maken.
Het waterpas maken van de caravan
is vaak een lastig karwei. Ook bij
het beveiligen tegen diefstal komen de
eigenaren sloten, klemmen en
vindingrijkheid te kort. Level&Lock,
een vinding van een Twentse ingenieur,
moet beide problemen in één klap uit de
wereld te helpen.
Uitvinders kunnen onbedoeld
oplossingen vinden voor ge
heel andere problemen dan waar
aan ze werken. Ingenieur Freek
van Galen uit het Twentse Rossum
ontwikkelde een hydraulische
steun waarmee caravans water
pas kunnen worden gemaakt. Tij
dens het ontwerpproces kwam hij
erachter dat de uitschuifbare voet
ook uitstekend geschikt bleek als
antidiefstalbeveiliging, als krik
bij het bandenwisselen en als
steun gedurende de winterstal-
ling.
Het probleem waarmee Van Galen
door caravanbezitters werd bena
derd, was het in de breedte water
pas zetten van het voertuig. Op on
gelijk terrein is dat een lastige en
zware klus waarbij de kampeer
ders hun toevlucht nemen tot
plankjes en het ingraven van de
wielen. Als oud-medewerker van
Power-Packer in Oldenzaal was
Van Galen thuis in de hydraulica
en zo bedacht hij een systeem met
twee afzonderlijk uitschuifbare
steunen, bevestigd onder aan de as
van de caravan.
De pomp wordt daarbij aange
stuurd vanuit een paneel en werkt
op 12-voltsstroom. De steunen
kunnen maximaal zeven centime
ter naar beneden schuiven, zodat
de wielen komen te zweven. Bijko
mend voordeel daarvan is dat de
wielen tijdens de winterstalling
minder te lijden hebben. Van ob
stakels op de weg (zoals hobbels en
verkeersdrempels) hebben de
steuntjes in ingeschoven stand
geen last, doordat ze dicht bij de
banden zijn geplaatst, aldus de
uitvinder.
T erugslagkleppen
De steuntjes maken de voorzie
ning ook geschikt als anti-dief
stalbeveiliging. Daarom heeft Van
Galen het bedieningspaneel van
een tweesterren-slot voorzien,
waarmee de pomp vergrendeld
kan worden. Sleutel eruit en het
ding doet niets. Potentiële dieven
hoeven volgens de Rossumer niet
te proberen de kabels naar de steu
nen door te knippen, omdat terug
slagkleppen voorkomen dat de
steunen dan kunnen worden inge
schoven. Het doorboren van de ci
linders is voor dieven geen haal
bare optie, omdat er een geharde
bus omheen zit. Tot slot zitten de
steunen om de as geklemd met
aaneengelaste bouten en moeren.
De steunen passen standaard on
der elke Al-Ko-as, het meest
gangbare type in caravanland.
TNO heeft geprobeerd'de caravan
met uitgeschoven steunen te 'ste
len', maar dat lukte niet binnen de
daarvoor geldende drie minuten.
De Level&Lock komt op een ad
viesprijs van 2290 gulden (inclu
sief btw, maar exclusief montage)
en kan volgens de ondernemer in
een goed uur worden geïnstalleerd
door de dealer of een handige doe-
het-zelver. Van Galen heeft de
productie van de onderdelen uit
besteed, maar de assemblage
neemt hij zelf ter hand. Ook het
'vermarkten' van de steuntjes doet
hij vooralsnog zelf.
De ondernemer verkoopt de Level
&Lock zowel aan caravandealers
als aan de eindgebruikers. ..Maar
als de verkoopaantallen oplopen,
zal ik wel moeten uitkijken naar
contractpartners voor zowel de
assemblage als de verkoop'',
beaamt de uitvinder, die het inno
vatienetwerk Syntens in de arm
heeft genomen voor de begelei
ding van zijn project. Van Galen
heeft inmiddels een Nederlands
octrooi verworven op het systeem
en is bezig met de aanvraag voor
een Europees patent.
Jan Ruesink
Soms delen man en vrouw dezelfde
passie. Zoals het echtpaar Bosman
uit Lelystad. Beiden zijn volkomen
idolaat van motorrijden en rijden het
liefst op motoren van het Italiaanse
merk Aprilia. Tot zover nog niets nieuws
onder de zon. Anders wordt het als de
vrouwelijke wederhelft ontdekt dat er
geen specifieke literatuur voor
beginnende vrouwelijke motorrijders
bestaat en dan maar besluit daarover
een boekje open te doen.
Dat de vrouwelijke auteur
avontuurlijk van aanleg
blijkt te zijn, zal niemand ont
gaan. Riviertjes worden met
speels gemak per motor bedwon
gen, terwijl kamperen in de vrije
natuur eveneens op het program
ma staat. Bovendien is de directri
ce van een basisschool gek op snel
heid, zoals blijkt uit een aantal
actiefoto's waarop Bernadetta
Bosman-Saaibrink onder meer te
zien is tijdens een sprint wedstrijd
of in 'het bakje' van een zijspanra-
cer.
Belangrijker dan de plaatjes is na
tuurlijk de inhoud. Hoewel de titel
doet voorkomen als zou het boekje
alleen voor vrouwen geschreven
zijn, is de inhoud dusdanig toe
gankelijk dat het zonder meer ge
schikt is voor beide geslachten!
Toch vallen tussen de regels door
wel degelijk specifiek vrouwelijke
motorrij derszaken waar te ne
men. Onder het kopje kleding valt
te lezen dat er bij aankoop altijd
op gelet dient te worden dat „de
armlengte goed is, de borstom-
vang niet knelt, de taille niet
lubbert en bij de bovenbenen en
knieën de bloedsomloop niet afge-
kneld wordt." Bovendien raadt de
auteur haar lezeressen aan water
vaste make-up te gebruiken.
Voor ijdeltuiten die zweren bij een
mooi kapsel heeft Bosman ook een
wijs advies: leer er mee leven dat
een helm het haar platdrukt en zie
af van het gebruik van wax of gel
omdat dit de binnenkant van de
helm snel vettig maakt. Handig is
ook de tip maandverband en tam
pons (waterdicht in een plastic
zakje verpakt) onder te brengen in
het gereedschapkastje.
Sportieve lezeressen hoeven niet
voor mannen onder te doen omdat
ze „in de regel langer een hoog
prestatieniveau kunnen vasthou
den; ze houden langer vol en letten
langer op." Bovendien kunnen
vrouwen de hormoonhuishouding
„door slim gebruik van de anti
conceptiepil" afstemmen op het
wedstrij dschema.
Mogelijk dat mannelijke motor
rijders na lezing een deuk in hun
ego oplopen als ze uitgerekend in
dit door een vrouw geschreven
boekje voor het eerst geconfron
teerd worden met het gebruik Glo
bal Positioning System (GPS) tij
dens toertochten. Niks geen
gemier meer met een kompas of
roadbook, maar gewoon met een
kaart in de hand coördinaten in
voeren in het apparaatje en karren
maar. Verdwalen is bijna onmoge
lijk! Echtgenoot Peter Bosman
voerde de redactie en tekende voor
het merendeel der zwart-wit foto's
van dit leuke boekje, dat in gebon
den uitgave met harde kaft op de
markt is gebracht.
Ruud Vos
De Softail Heritage Classic van Harley Davidson.
Harley-Davidson voorziet haar
meeste motoren uit de FL-
reeks van dubbele nokkenassen en
een cilinderinhoud van 1450 cc.
Daardoor kunnen oudere fa-
brieksnieuwe modellen met de
traditionele cilinderinhoud van
1340 cc minder courant worden.
Om van deze voorraad af te ko
men, heeft H-D de Diamond Edi
tion in het leven geroepen.
De naam verwijst naar de exclu
sieve zilvergrijze parel moer kleur
die kan worden aangetroffen in H-
D's Dyna-modellen. Door drie
De verlengde Peugeot Expert bestelwagen met dubbele cabine.
De Peugeot Expert bestelwagen is vanaf volgende maand ook te koop
in verlengde uitvoering. De auto kan dan ook van een dubbele
cabine worden voorzien. Het proefmodel daarvan is al klaar.
Peugeot biedt de dubbele cabineversie aan vanaf ƒ32.385, exclusief btw.
De verlengde Expert heeft als basis de gesloten bestelwagen met
Comfort-specificatie, die is voorzien van onder meer
stuurbekrachtiging en een in hoogte verstelbare bestuurdersstoel.
Onder de motorkap staat een 1.9 liter diesel, die met en zonder turbo
leverbaar is.
Direct achter de zijschuifdeur wordt de auto veertig centimeter
verlengd. Dat gebeurt bij de firma Durisotti in Frankrijk. Door deze
uitbreiding wordt de lengte van de laadruimte 2,46 meter, terwijl de
inhoud van vier naar vijf kubieke meter groeit.
De Daewoo Leganza is er nu oiok met een 2,2 liter benzinemotor.
Daewoo heeft intussen een gevarieerde reeks automobielen in de
aanbieding. De tijd van de aanvankelijke Opel Kadett-kloon Nexia
is allang voorbij en Daewoo heeft met zelf ontwikkelde modellen over
tuigend afscheid genomen van het verleden. Maar die eigen identiteit
verplicht. Daewoo zit niet langer bij megafabrikant Opel op de tandem
en moet nu helemaal op eigen benen staan. Opel is daar niet rouwig om.
Op dit moment toont Daewoo op de Seoul Motor Show, de autotentoon
stelling van Korea, zijn vernieuwde Nubira. Het is de eerste restyling
van Deawoo-nieuwe-stijl. In juni volgt de Nederlandse perspresentatie
van de Nubira, waarna de auto spoedig op de markt zal komen.
Voor de middenklasser Daewoo Leganza heeft de fabrikant een nieuwe
motor in petto. Naast de bekende tweeliter benzineversie komt er nu ook
een 2,2 liter, die derhalve meer vermogen en meer trekkracht demon
streert. De nieuwe krachtbron is ontwikkeld op basis van de tweeliter.
Gekoppeld aan de automatische versnellingsbak levert hij 100 kW of
136 pk bij 5200 toeren. Het koppel bedraagt 191 Nm bij 4000 toeren. Dat
is allemaal wat meer dan bij de tweeliter, die 98 kW of 133 pk en een kop
pel van 184 Nm bij 4.600 toeren laat zien. GPD
Freek van Galen bedacht de anli-diefstalsteun voor de caravan.
foto Benno ten Bruggencate
De dieselmotor geldt als de schoonste
en zuinigste verbrandingsmotor
voor de auto. Maar de uitlaatgassen van
een dieselmotor bevatten kleine
roetdeeltjes. En deze worden als
mogelijk kankerverwekkend
beschouwd. PSA, producent van de
automerken Peugeot en Citroën en
's werelds grootste producent van
dieselmotoren, is er nu in geslaagd een
effectief filter te ontwikkelen.
Roetdeeltjes zijn minuscule
bolletjes koolstof met een dia
meter van ongeveer 0,05 micron,
waarop koolwaterstoffen uit de
brandstof en de olie zijn afgezet en
gecondenseerd. Verder bevatten
de bolletjes water en sulfaten. De
ze bolletjes ontstaan door onvolle
dige verbranding, die het gevolg is
van een gebrek aan zuurstof.
Door een uitgekiende mengseldo
sering en een optimaal gevormde
cilinderkop en zuigerbodem kan
het ontstaan van roetdeeltjes be
perkt worden. PSA heeft in de
jongste generatie HDI-dieselmo
toren onder meer door de toepas
sing van directe common rail-in
spuiting al een reductie van
roetdeeltjes van 60 procent be
reikt. Met de introductie van het
nieuwe roetfilter wordt de uit
stoot van deeltjes nagenoeg geheel
geëlimineerd.
Een roetfilter is op zich niets
nieuws, want het wordt al ge
bruikt voor industriële toepassin
gen en voor zware vrachtwagens.
Het vervelende van zo'n filter is
dat het al vrij snel (om de 400 tot
500 kilometer) dient te worden ge
regenereerd om de werking in
stand te houden.
Dat regenereren bestaat uit het
verbranden van de opgehoopte
roetdeeltjes en dat gebeurt vanzelf
als er zuurstof aanwezig is en de
temperatuur van de uitlaatgassen
550 graden Celsius bereikt. Maar
de uitlaatgassen van een Peugeot
HDI-dieselmotor worden nooit
heter dan 150 tot 200 graden. Peu
geot heeft nu een methode bedacht
waardoor de temperatuur van de
uitlaatgassen tijdelijk met zo'n
300 graden kan worden verhoogd.
Een belangrijke rol is daarin weg
gelegd voor de common rail-in
spuiting, die elektronisch ge
stuurd wordt. Daardoor kan een
kleine na-inspuiting worden ver
zorgd, die een na verbranding ver
oorzaakt en de uitlaatgastempe-
ratuur met 200 tot 250 graden doet
stijgen. Een aanvullende naver-
branding wordt veroorzaakt door
de oxidatiekatalysator, die vóór
het filter is geplaatst en die voor
nog eens 100 graden extra tempe
ratuurstijging zorgt. Daarmee
kan in het roetfilter een tempera
tuur van minstens 450 graden
worden gehaald.
Die temperatuur is voor een spon
tane verbranding met zuurstof
nog niet hoog genoeg en daarom
voegt Peugeot aan de dieselolie in
de tank de vloeistof Eolys toe. Dit
onschuldige middel is gebaseerd
op de stof cerine en die zorgt er
voor dat de roetdeeltjes al bij 450
graden spontaan ontbranden. Het
middel is opgeslagen in een apart
tankje, wordt automatisch toege
voegd aan de brandstof en dient
eens in de 80.000 kilometer te wor
den bijgevuld door de dealer. Dan
dient ook het roetfilter te worden
schoongemaakt.
Sensoren
Het roetfilter van PSA wordt ge
completeerd door sensoren die
vóór en achter het filter zijn ge
plaatst en die de druk meten.
Daaruit kan worden afgeleid of
het filter vol zit. Is dat het geval
dan wordt de naverbranding inge
schakeld. Tijdens deze fase, die
zo'n twee tot drie minuten duurt,
stijgt het brandstofverbruik met
circa vijf procent.
Mario Vos
motoren uit de FL-reeks van deze
kleurstelling te voorzien hoopt H-
D snel door haar oude voorraad
heen te zijn. Als lokkertje krijgen
kopers van een Diamond Edition
een genummerd en op naam ge
steld aandeel Harley-Davidson.
Elke koper van een 'gewone'
Softail kan aandeelhouder van H-
D worden. Voor de H-D Diamond
Editon Softail Standard wordt
37.990 gerekend. De Fatboy kost
ƒ44.290 en de Heritage Classic
ƒ45.290.
Ruud Vos
Het filter dat de roetdeeltjes uit de uitlaatgassen haalt.
