De charme van
het ongerepte
Op audiëntie
bij koningin
asperge
Sicilië
heeft eigen
karakter
40
41
47
PZC vrije tijd
MV "'i-'v zaterdag 22 mei 1999 J v
De aspergetijd is in volle
gang. 'Het witte goud',
of 'de koningin der groen
ten', zoals de vorstelijke bij
naam luidt, wordt tot Sint
Jan (24 juni) gestoken. In de
belangrijkste aspergegebie-
den van ons land - het Over
ijsselse Salland, Noord- en
Midden Limburg en Zuid-
Oost Brabant - leidt dat tot
extra belangstelling. VW's
en restaurants pakken gre
tig uit met speciale (culinai
re) arrangementen en festi
viteiten.
Een fietstocht van 35 kilo
meter, een kijkje achter de
schermen bij een aspergete
ler, een bezoek aan een mu
seum en een aspergelunch,
vormen de ingrediënten van
het 'Culinair dagje Salland'.
Het kan voor 27,50 worden
geboekt bij de VVV's in Om
men, Deventer en Raalte.
Het arrangement is gratis
voor deelnemers aan het 3-
daags hotelarrangement in
Raalte, Nijverdal of Vilste-
ren (prijs ƒ215 tot 245, in
clusief 2 overnachtingen,
ontbijt en een aspergediner).
Wie de teelt in het echt wil
zien, kan zaterdag 5 juni te
recht op de open dag bij zes
Sallandse aspergetelers. Al
le evenementen en arrange
menten staan, gegarneerd
met wetenswaardigheden
en recepten, opgesomd in de
brochure 'Salland Asperge-
land', die gratis verkrijg
baar is bij de VW's in De
venter, Ommen en Raalte.
Onder het motto 'Op audi
ëntie bij de Koningin' biedt
de VW Venlo, in het hart
van het Noord-Limburgse
aspergeland, een 2-daags
weekendarrangement aan
(aankomst of vrijdag of za
terdag). De gast kan kiezen
uit zeven hotels in drie prijs
categorieën, vanaf ƒ110 per
persoon, inclusief een 4-
gangen aspergediner, over
nachting met ontbijt, een
bezoek aan het Nationaal
Asperge- en Champignon
museum in Horst-Melderslo
en bezichtiging van graan-
branderij De Ijsvogel in Ar-
cen, die op ambachtelijke
wijze aspergelikeur stookt.
Het arrangement kan wor
den geboekt bij de VW Ven
lo. Daar is ook een gratis
asperge-brochure verkrijg
baar, met daarin o.a. een
overzicht van alle asperge
festiviteiten, zoals de As-
pergemarkt in Arcen (23 mei
het Aspergefeest in Grub-
benvorst (23 mei) en de 3-
daagse fietstocht Tour d'As
perges in Venray (4-6 juni).
Langs de aspergevelden zijn
verschillende fiets- en auto
routes uitgezet. Ze dragen
fraaie namen als Koningin-
neroute (60 km), Witte
Goudroute (65 km) en Ste
kersroute (70 km).
In Zuidoost-Brabant voeren
twee aspergefietsroutes
door de Kempen (30 km) en
de Peel (32 km). De routebe
schrijvingen kosten één gul
den per stuk en zijn ver
krijgbaar bij alle VVV's in
het gebied. Op de route
kaartjes staan ook de adres
sen van restaurants waar
kan worden aangeschoven
voor een asperge-maaltijd.
Aad Struijs
Voor meer informatie: VV
V/ANWB Deventer, tel. 0570-
61.31.00. VW Ommen, tel.
0529-45.16.38. VW/ANWB
Raalte, tel. 0572-35.24.06 WV
Venlo, tel. 077-320.77.74. Regio
VW Kempen De Peel, tel.
040-232.31.62.
Aspergesteker aan het werk
in Salland.
foto Vincent Jannink
Het strand van Cefalü, populair bij Sicilianen, bij de toeristen nog zo goed als onbekend.
Niet echt een nieuwe
vakantiebestemming,
Sicilië. Verre van dat.
Honderd jaar geleden al
trokken de rijken massaal
naar het prachtige eiland aan
de voet van de Italiaanse laars.
Maar druk werd het er nooit.
Vreemd eigenlijk. Want waar
elders in Italië, word je zo
vriendelijk ontvangen?
Je was wel eens eerder in Italië.
Dus denk je te weten wat er
komt. Een opstootje op z'n minst.
Met een spervuur van uitschieten
de stemmen en veel per bacco's en
malediziones ook. En misschien
zou er worden geduwd. Borst te
gen borst; rood voorhoofd tegen
rood voorhoofd. Maar niets van
dat alles. De verkeerskluwen in de
Via Garibaldi in Palermo lost zich
met behulp van wat vriendelijke
omstanders op als een zandkasteel
in de opkomende vloed. We zijn
hier op Sicilië. En blijkt - dat heeft
met Italië niet zoveel van doen.
Op de kaart ziet Sicilië eruit als
een prop, die elk moment een
schop kan krijgen van een reeds
naar achteren gehaalde laars. In
het echt is het niet veel anders.
Achterstelling, werkloosheid
(ruim twintig procent) en armoe.
Waartegen de Sicilianen zich nau
welijks lijken te verzetten. Het
trage zuiden onder de brandende
zon. Van dat werk. Don Fabrizio in
het boek De Tijgerkatvan Giusep
pe Tomasi di Lampedusa: „Wij
zijn moe en leeg; grotendeels is dat
onze eigen schuld Sicilianen
willen slapen, alleen maar slapen
en steeds opnieuw zullen ze dege
nen die hen willen wekken haten,
ook al brengen ze de mooiste ge
schenken mee."
Voor de toerist heeft zo'n instel
ling best voordelen. Je stelt je in op
de zakelijkheid die je kent van je
bezoeken aan Noord-Italië en
blijkt pardoes terecht te zijn geko
men in een ander werelddeel.
„Prego!", zegt de man aan wie je
bij Cefalü de weg vraagt. Hij
Aan de wanden van de kathedraal van Monreale hangt 1500 kilo goud.
foto's Rob van den Dobbelsteen
hoor je nog steeds de langs de mu
ren stuiterende echo van je eigen
stappen in de straatjes van Cefalü.
En van het pottenbakkersdorpje
San Stefano di Camestre. En van
het iets verder landinwaarts gele
gen Castelbuono ook. Niets is
onontdekt op deze wereld, maar
hoeveel toeristen zullen er in dat
stenen doolhof rondom het oude
kasteel hebben gezworven? Je
draait, wendt en keert op een vroe
ge ochtend over de weerbarstige
kinderhoofdjes, struikelt bijna
over een magere krijs-kat, voelt de
lauwe druppels van de tussen de
huizen vlaggende was op je wan
gen vallen en ziet een mama in
zwarte rok en roze angoratruitje
hardop pratend naar boven
schommelen.
Moppert die Siciliaanse bloem nu
zo luidkeels op jou, in zichzelf of
praat ze tegen iemand? Maar waar
staat die ander dan? Ah, daar
klinkt iets schels vanachter de
half gesloten luiken. Buurpraatje
Het gaat over mal di testa, hoofd
pijn. Logisch als je zo'n stem hebt.
Je groet, bestelt op het terras van
het per ongeluk ontdekte café
'Pius 10' de eerste dubbele espres*-
so van de dag en leest in Dino Buz-
zati's fameuze boek Ronde van
Italië: „Het is heerlijk je fris en
jong te voelen op zo'n Siciliaanse
ochtend."
Hij had het niet beter onder woor
den kunnen brengen.
Rob van den Dobbelsteen
zwaait de autodeur open, keert z'n
wagen met een paar woeste boch
ten in de richting waarvan hij van
daan kwam en zet je met een bui
ginkje af voor je hotel. Is dit het
eiland van Don Corleone, van de
maffia, van de vendetta's? Is de
chauffeur misschien ook zo'n Sici-
liaan,che non porta mosca sul na-
se", die nog geen vlieg op z'n neus
kan laten dansen?
Je kent de verhalen of leest ze nog
eens na. Zoals dat over onder
zoeksrechter Giovanni Falcone,
die op 23 mei 1992 bij Palermo sa
men met zijn vrouw aan stukken
werd gereten toen de maffia voor
het gemak meteen maar 400 meter
autosnelweg opblies. En je herin
nert je ook bisschop Salvatore
Cassisa, die onder druk van de Co-
sa Nostra geld zou hebben ver
duisterd, dat was bestemd voor de
restauratie van de Kathedraal van
Monreale. Maar je zigzagt nog
geen dag door Palermo of die ge
schiedenissen zijn al verdwenen
achter de warme horizon van je
gedachten.
Laatje de uit saai beton opgetrok
ken buitenwijken en de met auto
matische geweren bewapende
agenten voor de bankgebouwen
voor wat ze zijn, dan is Palermo
een verrukkelijke stad. Met tien
tallen barretjes waar staande-
beens en radpratend een gloei end-
hete espresso wordt gedronken.
Met de Vucceria ook, de lange, in
smalle straatjes verborgen markt,
waar schitterende tenoren, als
boomstammen zo grote tonijnen
aanprijzen. (En zwaardvissen. En
ballen van de stier). En met de Pi
azza Ruggero Seffemo uiteraard,
waar wordt geflirt, gelonkt en
waar hartenkreten met zoveel
passie over het plein worden uit
gestort, dat zelfs de niet Italiaans
sprekende toerist met een glim
lach blijft staan.
Bloed
Want hier kolkt het bloed van de
Siciliaan. Moppert hij op Rome,
sakkert hij op de politiek, scheldt
hij iedereen die niet op het eiland
is geboren, de huid vol. „Het noor
den werkt, het zuiden discus
sieert", hoorde je in Milaan ie
mand ooit schamperen. Maar daar
heeft de spreker van vanavond
geen boodschap aan. Zie hem na
afloop van z'n lange speech onder
enthousiaste bravo's van zijn kist
je stappen en wegschrijden.
Kaarsrecht, hoed joyeus achter op
het hoofd en de prachtige, soepel
vallende mantel losjes over de
schouders. Eigenlijk had hij nog
glacé-handschoenen moeten dra
gen. Maar het is mei, signor, het is
al warm.
Verbaasd
Je weet het meteenAls j e later a an
Palermo zou terugdenken, dan
zou je in de allereerste plaats die
trotse Siciliaan terugzien. Meteen
gevolgd door de kathedraal van
Monreale natuurlijk, hoog op de
heuvelrand die de stad als een
schelp omlijst. Hoeveel kerken
verspreid over de hele wereld had
je onderhand al gezien? Maar zel
den was je zo verbaasd geweest.
De bijbel in 1500 kilo goud. Ver
werkt in tientallen mozaïeken met
beelden van zowel het oude als het
nieuwe testament. Discreet be
waakt door een oogverblindende
Christus die zich ginds, in de he
mel van een koorgewelf heeft te
ruggetrokken.
De rijkdom van deemoedig bele
den armoe. Achtergelaten door
Feniciërs, Grieken, Byzantijnen,
Romeinen, Noormannen of wie
het eiland ook allemaal bezet hiel
den Daar ligt - zo'n zestig kilome
ter naar het westen Cefalü. Met
bijna net zo'n mooie kathedraal
als op Monreale en zeker zo'n
mooie Christus. Maar hier lacht de
Heer en geef Hem ongelijk. De
mooiste badplaats van Sicilië en
geen toerist te zien. „Ciao roepen
de kinderen op de Piazza di Gari
baldi. En met him verre geroeze
moes op de achtergrond zwerf je
door de stijgende en dalende
steegjes, die als de tentakels van
de in de visstalletjes liggende inkt-
visjes naar de haven kronkelen.
„Ciao", roepen de kinderen ook
daar weer. Zoveel gasten zie je hier
in de lente tenslotte niet.
De charme van het ongerepte. Na
tuurlijk, al omstreeks de eeuwwis
seling trok de Europese haute volé
in drommen naar het lustoord Ta-
ormina. Baronnen, rijke fabrikan
ten, kunstenaars ook. Louis Cou
perus bijvoorbeeld zag er in 1912
de zon achter de Etna 'zwijmen',
droomde na een wandeling over
'het teeder gewemel van de eerste
bloesems' en zag hoe de zee (jawel)
'verdonkerde tot peinzenden
ernst'. Wie weet, werd het daarom
vervolgens wat stiller op het ei
land en duurde het tot aan het eind
van de j aren zestig alvorens de eer
ste Nederlandse toeristen vanaf
Schiphol naar Catania vlogen.
Vijftien jaar later gevolgd door de
vakantiegangers die door Holland
International per Alitalia naar
Palermo werden gestuurd.
Maar druk werd het nooit. Dus
De weelde van Versace nu te
genieten in Rotterdam
Dahlia uitgeroepen tot
zomerbol van het jaar
Overzicht van de hypotheken
Kleurige gebakken
schilderijen uit Makkum
in Zuiderzeemuseum
Bloemkool vaak te groot
voor doorsnee huishouden
Saladeboek rekent af met
alledaagse slaatje
Ford Winstar is een ruimteauto
naar Amerikaanse normen
Boekje voor de beginnende
motorrijdster
Caravan beveiligd en waterpas
met dezelfde steunen
Digitaal
experimenteren met je
uiterlijk levert
spannende
metamorfoses op
Nieuwe modellen
notebooks volgen
elkaar snel op
Postzegels en puzzel
