Spiritueel snuffelen in de nieuwe kroeg
plankenkoorts
PZC
reportage
27
RUDEN RIEMENS
zaterdag 22 mei 1999
FOTOGRAFIE
Met journalistiek werk verdient hij de
kost, Lambèrt de Kwant. Hij schrijft
over onderwerpen als het Nieuwe
Tijdsdenken, esoterie, mystiek en
klassieke muziek. Maar vrij veel tijd steekt
de freelance journalist in zijn geesteskind:
het spirituele café. Meer dan twintig
spirituele cafés heeft hij de laatste jaren in
Nederland helpen opzetten.
Een tijd lang na zijn scheiding was
Lambèrt de Kwant regelmatig te vin
den in een Haags café, waar het voor hem
door de gezellige gesprekken - bij het
knappende haardvuur tot in de kleine
uurtjes - goed toeven was. „Daar kon ik de
narigheid van mijn scheiding vergeten,
maar jaren later besefte ik dat ik alleen
maar op de vlucht was. Toch is daar de ba
sis gelegd voor mijn latere idee van spiri
tuele cafés. Een plek, waar je niet hoeft te
schreeuwen om je verstaanbaar te maken
en waar goede muziek, niet alleen New
Agemuziek, gedraaid wordt."
Op verzoek van de fotograaf schenkt
Lambèrt de Kwant zich vervolgens een
drankje in. „Nee, in onze cafés wordt niet
alleen worteltjessap, maar ook gewoon
rode wijn gedronken", bezweert hij in zijn
eengezinswoning in het Overijsselse Olst.
„Maar het alchoholgebruik valt bij ons
erg mee. Mensen zoeken het niet in spiri
tualiën, maar in een innerlijke spirituali
teit."
Geitenwollensokken
Overigens heeft de journalist een broertje
dood aan het softe geitenwollensokken-
gedoe, dat je zo nogal eens aantreft in eso
terische en spirituele kringen. De aardse
geneugten des levens wil hij zich niet la
ten ontgaan. „Ik heb persoonlijk een hele
geestelijke zwerftocht achter de rug",
vertelt hij,Het hele christelijke en esote
rische wereldje ken ik van binnenuit. Spi
ritueel heb ik heel wat rondgesnuffeld."
Opgegroeid in de Gereformeerde Ge
meente ('zwartekousenkerk'), overge
stapt naar een gereformeerde bondsge-
meente in de Nederlandse Hervormde
Kerk, een baan bij de Evangelische Om
roep, het Reformatorisch Dagblad en de
AbvaKabo, katholiek geworden in Lei
den, lid geworden van de internationale
Subud Broederschap, Lambèrt de Kwant
weet waar Abraham de geestelijke mos
terd vandaan haalt. De laatste jaren be
zocht hij uit hoofde van zijn beroep talrij
ke lezingen, avonden en congressen over
zaken als esoterie, gnostiek, reïncarnatie,
ook lectuur klaar ligt om gelezen te wor
den onder het genot van een kop koffie of
een drankje en waar ook een maaltijd ge
serveerd wordt.
'Interspiritueel', zo betitelt De Kwant
'zijn' cafés of sociëteiten. „We zijn er voor
katholieken, boeddhisten, voor christe
nen. noem maar op. We staan open voor
iedereen, ongeacht religie of levensover
tuiging. Het spirituele is aanwezig waar
christenen, antroposofen, soefi's, mos
lims, joden, new agers en nieuwe-tijds-
aanhangers zichzelf herkennen in de an
der.'
Wezenlijk aan zijn geesteskind acht De
Kwant het ontmoetingskarakter ervan,
de mogelijkheid dat mensen elkaar 'spiri
tueel bevruchten'. „Als je ons overzicht
leest van de activiteiten, dan lijkt het er
misschien op dat we niet meer zijn dan een
lezingenclub. Mensen willen tegenwoor
dig snel consumeren, een lezing volgen en
dan weer naar huis gaan omdat de aard
appelen koud worden. Typisch Neder
lands. Ik ben al heel blij als mensen na af
loop blijven hangen of met elkaar gaan
eten. Dat willen we nog veel meer gaan
stimuleren."
Antwoorden
De Kwant heeft gemerkt dat zijn idee van
spiritueel café in een grote geestelijke be
hoefte voorziet. „Mensen hebben hun ze
kerheden verloren. Ze zoeken vandaag de
dag naar nieuwe antwoorden op oude zin-
ge vingsvragen. Kerken bieden tegen
woordig geen antwoorden meer. Pastoors
en dominee's zijn onzeker geworden, we
ten het vaak ook niet meer en laten zich
steeds vaker inspireren door gnostiek,
esoterie en het Nieuwe Tijdsdenken. Toch
zoeken mensen houvast en voelen ze de
noodzaak om hun spirituele vragen en er
varingen met elkaar te delen."
Er gebeurt van alles op de markt van zin
geving en geluk, maar wie het totale beeld
overziet, merkt al snel dat het bijna altijd
om versnipperde en verbrokkelde bijeen
komsten gaat.
„Antroposofen, theosofen, soefi's, ba-
hai's, met alle respect, maar ze komen
vaak alleen op hun eigen bijeenkomsten",
stelt Lambèrt de Kwant vast. „Men kent
elkaar gewoon niet. Ook zij hebben te ma
ken met leegloop en vergrijzing. Ook zij
hebben zo hun vooroordelen over de an
dere spirituele stromingen. Wat is er
mooier dan dat zij eens met elkaar in con
tact komen en hun ervaringen en visies
uitwisselen."
Theo Krabbe
Lambèrt de Kwant achter de toog van zijn spiritueel café in Leiden.
en mystiek. Daar merkte hij steeds weer
dat bezoekers doorgaans de behoefte
hadden om na te praten. „Zo is bij mij het
idee van een spiritueel café ontstaan. Het
is een plek waar mensen in een onge
dwongen en gezellige sfeer met elkaar
kunnen praten, ervaringen kunnen delen.
Een platform voor alle religies en alle in
tegere spirituele stromingen, waar men
sen leren van hun eigen spirituele eiland
jes af te komen en ook te kijken naar wat
er in de tuin van de buurman gebeurt. Na
een lezing of een talkshow kunnen men
sen nog samen wat drinken. Of samen wat
eten, al dan niet vegetarisch. Want we
vragen ze ook respect te hebben voor ie
mand die van spare-ribs houdt. Het is al
lemaal met beide benen op de grond. Niks
geen zweverig gedoe." In 1995 richtte De
Kwant de Stichting Spiritueel Café Ne
derland op. In hetzelfde jaar opende in de
kelder van een New Age winkel te Rotter
dam het eerste spirituele café de deuren.
Inmiddels zijn dat er al 24 geworden
dankzij de inzet van De Kwant en zijn me
debestuursleden van de Stichting. Ze zijn
her en der in het land verspreid. In steden
als Rotterdam, Amsterdam, Den Haag,
Utrecht, Leeuwarden, Kampen, Tilburg,
maar ook in plaatsen als Gorssel en Laag-
Keppel in de Achterhoek.
De bijeenkomsten vinden plaats in tal van
locaties, waaronder zalen van café-res
taurants, ateliers, kelders, huiskamers en
andere geschikte ruimtes. Trots pakt de
geestelij k vader van het idee van het spiri
tuele café het laatste nummer van 'De
Koordanser', blad voor zelfontwikkeling,
levensfilosofieën, therapieën en gezond
heid, erbij. „Toen we begonnen hadden
we maar een klein hoekje in de krant. Nu
is het al bijna een hele pagina." Het over
zicht van het meinummer geeft de reik
wijdte van de onderwerpen aan, waar
over in de spirituele cafés of spirituele
sociëteiten van gedachten gewisseld
wordt. De thema's variëren van het gnos
tisch christendom, sjamanisme in het da-
foto Phil Nijhuis
gelijks leven, onvoorwaardelijke liefde en
vergeving, de visie van de theosofie op het
ontstaan van de wereld, tot Say Baba,
esoterie en het veranderend bewustzijn
bij kinderen.
Kop koffie
Tot nu gaat het dikwijls om eenmalige bij
eenkomsten één keer per maand. Maar
Lambèrt de Kwant staat een nog groter
ideaal voor ogen. De journalist hoopt dat
het binnenkort gerealiseerd wordt in Nij
megen, een initiatief waar hij ook bij be
trokken is. Daar start een spiritueel vrij-
willigerscafé, dat dagelijks een aantal
uren open is, met een boekhandeltje, waar
