Hogelandseweg wordt veiliger
Een nieuw dorpshart voor Breskens
PZC zeeland zaterdag 22 mei 1999 w 16
Bhaiotra voert gemeente
mee in zijn fantasieën
V akan tie woningen
duiken ondergronds
Werkbezoek wijkt voor
provinciale sportdag
Provincie wil doorgaand verkeer verwijzen naar N288
antwoorden
door Lukas Fransen
MIDDELBURG - De provincie
Zeeland wil dat de Hogelandse
weg tussen Middelburg en Big-
gekerke in de toekomst alleen
toegankelijk is voor fietsers en
bestemmingsverkeer. Het door
gaande verkeer moet gebruik
maken van de provinciale weg
N288.
Het gebruik van deze doorgaan
de weg moet aantrekkelijker
worden gemaakt door de aanleg
van de rondweg om Koudekerke
en een verbetering van het weg-
vak tussen Middelburg en Kou
dekerke.
De Hogelandseweg is één van de
Gebedsdiensten
voor Kosovo
in Middelburg
MIDDELBURG - Ook in Mid
delburg zijn vandaag, zaterdag,
kerken geopend in het kader
van de wake voor de vrede in
Kosovo. De gebedsbijeenkom
sten beginnen om 19 uur met
klokgelui.
Open zijn vier kerken: de Oost-
kerk (Oostkerkplein, centrum),
de Hoeksteen (Roozenburglaan,
Dauwendaele), de Morgenster
(Adriaan Lauwereyszstraat,
Breewijk) en de Ontmoetings-
kerk (Oosterscheldestraat,
Stromen wijk). De diensten du
ren ongeveer een half uur. Op
details geven de gemeenten er
een eigen invulling aan, maar
centraal staat het gebed om vre
de. Ook wordt gecollecteerd
voor de vluchtelingen.
VEERE
Stadsraad - De stadsraad Veere
houdt woensdag 26 mei in het
Verenigingsgebouw aan de Ou
destraat in Veere een algemene
ledenvergadering. Deze begint
om 19.15 uur. Het openbare ge
deelte met de discussie over
Walcheren 2000+ begint om
streeks 20.15 uur. Onderwerp
van gesprek is: de toekomst van
Walcheren, versterking kwali
teit rust en ruimte of ontwikke
ling grootschalige verblijfsre-
creatie? Gast is gedeputeerde
J.G. van Zwieten.
onveiligste wegen buiten de be
bouwde kom in Zeeland. De weg
wordt veel gebruikt door fiet
sende scholieren, omdat het
voor hen de kortste route is naar
hun school in Middelburg. Op
werkdagen maken per etmaal
gemiddeld 1000 fietsers gebruik
van de Hogelandseweg. Maar
ook het gemotoriseerde verkeer
maakt veelvuldig gebruik van
de weg, waar een maximum
snelheid van tachtig kilometer
per uur geldt. Per etmaal rijden
zo'n 1100 motorvoertuigen over
de Hogelandseweg.
De combinatie van het auto- en
fietsverkeer op de Hogelandse
weg is uit het oogpunt van ver
keersveiligheid niet goed. Er
zijn geen aparte fietspaden aan
wezig en de weg nodigt uit om
hard te rijden. Omdat het weg
gedeelte erg smal is, moeten au
tomobilisten vaak uitwijken in
de berm voor tegemoetkomend
verkeer. De gemeente Veere en
de dorpsraden van Biggekerke,
Zoutelande en Westkapelle
dringen er al jaren bij het Water
schap Zeeuwse Eilanden op aan
om een fietspad aan te leggen
langs de Hogelandseweg. Het
waterschap heeft toegezegd dat
er nog dit jaar een besluit wordt
genomen over wat er gaat ge
beuren met de gevaarlijke weg.
Mogelijkheden
.Iedereen is ervan overtuigd dat
het doorgaande verkeer op de
Hogelandseweg gevaarlijk is",
zegt D. Kruis, hoofd Verkeer en
Vervoer van de provincie. „Er
moeten daarom maatregelen
genomen worden die de veilig
heid van de weg verbeteren. Dat
kan op twee manieren: een fiets
pad aanleggen of het autover
keer luwen."
De provincie vindt dat in het ka
der van Duurzaam Veilig het
gebied waarbinnen de Hoge
landseweg ligt, moet worden in
gericht als verblijfsgebied,
waar een maximumsnelheid
geldt van zestig kilometer per
uur. Op de Hogelandseweg moe
ten tevens snelheidsremmende
maatregelen worden aange
bracht. Het doorgaande verkeer
moet gebruikmaken van de pro
vinciale weg tussen Middelburg
en Koudekerke.
Door de reconstructie van de
kruispunten op de Koudekerk-
seweg in Middelburg moet het
doorgaande verkeer een nog
langere weg afleggen om via de
provinciale weg Koudekerke,
Biggekerke en Zoutelande te
bereiken.
Dit kan tot gevolg hebben dat
het sluipverkeer op de Hoge
landseweg toeneemt. Kruis:
„De ontwikkelingen in Middel
burg versterken het probleem
dat er al lag. Ik weet niet of de
gemeente daaraan heeft ge
dacht."
door Richard Hoving
MIDDELBURG - De provincia
le sportdag valt samen met een
werkbezoek van de Statencom
missie ruimte, water en milieu
aan de haven van Antwerpen.
SGP, CDA PvdA en Groen-
Links/Delta Anders wijdden er
vrijdag een debatje aan. Ook ge
deputeerde J. G. van Zwieten
waagde zich aan dit 'lastige' on
derwerp.
De commissie wil zich op de
hoogte stellen van de ruimtelij
ke ontwikkelingen op de linker
Schelde-oever. Het duurde eerst
al een paar vergaderingen voor
dat er een datum was gevonden.
VWO Spaans
1C, 14D, 27 A40 A 2 C, 15 A 28 B, 41
A 3 A 16 C, 29 A 42 A 4 B, 17B,30B,
43C,5B,18C,31C,44C,6A 19C.32
B,45D,7B,20A33A46A8B,21A
34 B, 47 A 9 B, 22 A 35 D, 48 A 10 A
23 D, 36 B, 49 A 11 D, 24 E, 37 A 50
D, 12 A 25 A 38 B, 13 B, 26 A 39 B
VWO Russisch
1 A14B,27C,40C,2C, 15A28C.41
D, 3 C, 16 B, 29 B, 42 A 4 B, 17 D, 30
C,43B,5B,18B,31B,44C,6A19D,
32 C, 45 B, 7 C, 20 D, 33 D, 46 D, 8 D,
21 B, 34 A 47 B, 9 A 22 A 35 C, 48 B,
10B,23A36C,49D,11C,24C,37B,
50 A 12 A 25 B, 38 D, 13 A 26 B, 39 C
HAVO Spaans
1 C, 14 D, 27 D, 40 C, 2 B, .15 C, 28 C,
41A3B,16C,29A42C,4A17C,30
A43 B, 5B, 18 A31 B.44D, 6D, 19 C,
32 A 45 B, 7 A 20 D, 33 C, 46 B, 8 B, 21
A 34 A 47 C, 9 B, 22 D, 35 B, 48 C, 10
B, 23 D, 36 C, 49 C, 11 B, 24 B, 37 D,
50D, 12 C, 25 A 38 A 13 B, 26 A 39 A
HAVO Russisch
IB,14B,27B,40A2D,15C,28A41
A3B, 16C,29C,42 A4B, 17C.30D,
43 B, 5 B, 18 C, 31A 44 A 6 A 19 B, 32
B, 45 C, 7 B, 20 B, 33 C, 46 C, 8 A 21C,
34 A 47 B, 9 C, 22 D, 35 B, 48 B, 10C,
23 A36B,49 A HD,24C,37C,50C,
12 B, 25 C, 38 D, 13 A 26 B, 39 C
VBO/MAVO Spaans C
IC,14B,27B,40A2D,15A28B,41
D, 3 A 16 B, 29 B, 42 D, 4 B, 17 C, 30
B, 43 A 5 C, 18 B, 31A 44 C, 6 B, 19 C,
32 B, 45 B, 7 B, 20 B, 33 D, 46 D, 8 D,
21 D, 34 A 47 A 9 A 22 C, 35 A 48 A
10 C, 23 D, 36 D, 49 D, 11 A 24 A 37
C, 50D, 12C, 25 A38C, 13D,26 A39
B
VBO/MAVO Arabisch C
IB, 14 A 27 B, 40 D, 2 A 15D.28B,
41A 3D, 16 D, 29 A 42 A 4 C, 17 C, 30
C, 43 B, 5 A 18 A 31 A 44 A6A 19 B,
32 B, 45 A 7 B, 20 B, 33 D, 46 C, 8 D,
21 C, 34 B, 47 C, 9 B, 22 C, 35 D, 48 C,
10 C, 23 B, 36 A 49 B, 11 D, 24 B, 37
Gisteren stond deze datum, vrij
dag 11 juni, weer ter discussie
De provincie stelt werknemers
op 11 juni in de gelegenheid om
mee te doen aan een sportdag.
Wie niet meedoet, heeft een ver
plichte vrije dag. SGP-Staten-
lid G. DRoeland vond het maar
een vreemde gang van zaken.
„Het is een kwestie van priori
teiten stellen. De sportdag legt
het dan af tegen het werkbe
zoek." CD A-voorzitter Ram-
ondt hakte de knoop door en
lanceerde twee nieuwe data: 9
juli, maar met een slag om de
arm: „Als we zonder ambtena
ren gaan, kunnen we 11 juni in
reserve houden."
D, 50 A12 C, 25 A 38 A13 A 26D,39
C
VBO/MAVO Turks C
1 A14A27A40B,2B,15C,28B,41
D, 3 A 16 C, 29 B, 42 A 4 A 17 B, 30 B,
43 B, 5 B, 18 B, 31 C, 44 D, 6 D, 19 D,
32 A 45 C, 7 C, 20 A 33 A 46 B, 8 B, 21
C,34D,47B,9D,22B,35B, 48B, 10
A 23 C, 36 C, 49 C, 11B, 24 B, 37 A 50
D, 12 C, 25 A 38 A 13 D, 26 C, 39 A
VBO/MAVO Spaans D
1 C, 14 D, 27 D, 40 B, 2 C, 15 B, 28 C,
41B,3C, 16A29A42A4A 17 A 30
A 43 B, 5 B, 18 B, 31 D, 44 B, 6 B, 19
D, 32 B, 45 C, 7 A 20 C, 33 C, 46 B, 8
D, 21A 34 B, 47 D, 9B, 22 C, 35 C, 48
C,10B,23A36B,49D,11C,24A37
A 50 A 12 B, 25 C, 38 B, 13 C, 26D.39
C
VBO/MAVO Arabisch D
1A 14 B, 27 A 40 C, 2D, 15 D, 28 A 41
A3B, 16A29D.42C, 4C, 17D.30C,
43 A5 A 18A31C, 44 C,6C,19C,32
C, 45 C, 7 B, 20 D, 33 B, 46 C, 8 C, 21
B, 34 C, 47 B, 9 B, 22 B, 35 B, 48 C, 10
C, 23B,36D,49B, 11A 24 B, 37 A 50
B, 12 B, 25 B, 38 C, 13 D, 26 A 39 C
VBO/MAVO Turks D
1 D, 14 C, 27 B, 40 D, 2 B, 15 B, 28 A,
41B, 3 C, 16 A29 C,42B,4 A 17 C, 30
A 43D, 5B, 18 A31A44D, 6D, 19B,
32 C, 45 C, 7 B, 20 B, 33 A 46 C, 8 D,
21 A 34 D, 47 A 9 B, 22 C, 35 C, 48 A,
10 C, 23 D, 36 B, 49 A 11A 24 D, 37
D,50D,12C,25A38A13B,26B,39
A
De Hogelandseweg is één van de onveiligste wegen buiten de bebouwde kom in Zeeland. foto R u ben O ree I
door Richard Hoving
MIDDELBURG - De ideeën-
prijsvraag Zeeland Vakantie
land van de stichting het
Zeeuwse Gezicht is gewonnen
door architect Jasper de Haan
uit Rotterdam en student bouw
kunde Martin Fierloos uit Kam
perland. Onder het motto Un
derground picnic ontwierpen
De Haan en Fierloos een klein
vakantiepark onder het maai
veld.
Bijna zestig architectenbureaus
uit heel Nederland reageerden
op de oproep om een vakantie
verblijf in het Zeeuwse achter
land te ontwerpen. Gedeputeer
de G. van Zwieten (toerisme en
recreatie) reikte vrijdag in de
Zeeuwse Bibliotheek in Middel
burg vier prijzen en zeven eer
volle vermeldingen uit.
Het ontwerp van De Haan en
Fierloos is volgens de jury op
vele plaatsen in de provincie
inpasbaar. „Het ontwerp is con
sequent uitgevoerd. Alle voor
zieningen zijn onder de grond
weggewerkt, inclusief parke
ren. De gekozen oplossing komt
niet afschrikwekkend over en
laat het landschap relatief in
tact. Midden in de dijken- en
polderstructuur van Zeeland
voltrekt zich op deze manier een
geheimzinnige en uitdagende
ontdekking", citeerde Van
Zwieten uit het juryrapport.
Optimistisch
De gedeputeerde vroeg zich
hardop af of Underground Pic
nic is uit te voeren. Fierloos
toonde zich optimistisch: „Het
kost veel geld, maar je krijgt er
een hoop voor terug." Aan de
technische uitvoering tilde de
24-jarige student van de Tech
nische Universiteit Delft niet
zwaar. „In feite komt het er op
neer dat er groot gat in de grond
wordt gegraven waarin je een
betonnen bak stort. Rond het
gat moet een muurtje worden
gemetseld om te voorkomen dat
mensen naar beneden vallen."
De eerste prijs werd beloond
met een cheque van tienduizend
gulden. De tweede prijs ging
naar het gelegenheidsduo
Bosch en Slabbers uit Gapinge
en het Middelburgse Laborato
rium voor Architectuur. Onder
het motto Passageule ontwik
kelden zij een variatie aan va
kantieverblijven langs natuur
lijke geulen in het Zeeuwse
landschap. De gedeelde derde
prijs was voor architect J. P.
Janse uit Goes (Stadsrand) en
Architectenbureau Van Heels-
bergen en beeldend kunstenaar
M. Postma uit Aardenburg (Ver
schanst). Een eervolle vermel
ding was er onder meer voor de
projecten Stroom-Lijnen en
Ontluikende Duiken.
De ontwerpen van de prijswin
naars en de eervolle vermeldin
gen zijn de komende weken te
zien in de expositieruimte van
de Zeeuwse Bibliotheek. Na af
loop van de prijsuitreiking werd
er volop gespeculeerd over de
kans dat een van de ontwerpen
over een paar j aar in het Zeeuw
se achterland is te zien. Een aan
wezige projectontwikkelaar liet
er geen gras over groeien. Hij
stopte Fierloos zijn kaartje toe
met de toevoeging: „Ik ga je bin
nenkort bellen. En dan gaan wij
eens praten."
Architect Jasper de Haan (links) en student bouwkunde Martin
Fierloos wonnen de prijsvraag Zeeland Vakantieland met hun ont
werp voor een vakantiecentrum onder het maaiveld.
foto Ruben Oreel
door Pascalle Cappetti
BRESKENS - In de visie van
Ashok Bhaiotra op de toekomst
van Breskens krijgt het dorp
over zo'n dertig jaar weer een
echt hart. De dijk tussen
Spuiplein en Grote Kade is eruit
gehaald, de spuikom is in ere
hersteld. De loodsen en bedrij
ven zijn weg uit de Handelsha
ven, ze zijn verkast naar het be
drijventerrein.
De vismijn en het visserij muse
um hebben een plekje gevonden
in de huidige handelshaven en
liggen daarmee tegen het cen
trum en zijn activiteiten aange
plakt. De vissersvloot krijgt zijn
thuis in de handelshaven. De
Visserijhaven biedt op zijn
beurt plaats aan de uitgebreide
jachthaven.
Op de driehoek tussen de mid-
denhavendam en de westhaven-
dam staat nu de loods van de fir
ma Rosendaal. In de toekomst
verrijst er een, zoals Bhaiotra
dat noemt, Balkon of Water
front met baroktuin, luxe ap
partementen en een onder
grondse parkeergarage, die de
auto uit het straatbeeld moet
helpen. In hetzelfde complex
zijn ook de vismijn en het muse
um ondergebracht. Met als
voorbeeld de stad Utrecht zijn
er in de kademuren restaurant
jes voorzien. Bhalotra's 'lichte'
voorkeur gaat uit naar het situe
ren van het fiets-voetveer 'in de
handelshaven, maar zijn plan is
zo opgebouwd dat de boot ook
vanaf de plek van het huidige
veer kan uitvaren.
Oesterputten
Doordat de dijk is verdwenen,
ontstaat er weer een doorkijk
van en naar het opgeknapte en
met brede trappen verhoogde
Oranjeplein. Het nu nog enigs
zins functieloze plein krijgt dan
een grinten of schelpen onder
grond, versierd met kunstobjec
ten. De charmante Oesterput
ten - de kleine huisjes met hun
labyrintische stratenpatroon in
het hart van Breskens dienen als
tegenhanger van de stoere dijk.
Die laatste hoeft van Bhaiotra
niet met gras te worden bekleed.
Authentieke bestrating en
verlichting en kleinschalige
ambachten moeten hier de ro
mantische sfeer van vroeger op
roepen.
De Oesterputten koesteren, dat
is wat hij wil; op de sloop van de
lelijke loodsen en een garagebe
drijf na dan. Gesprekken met
Bressiaanders over hoe het
vroeger was, leerden Bhaiotra
dat de spuikom in elk geval te
rug moet komen in de kern. Met
in het midden van de vijver een
eiland met een muziekkiosk.
Om het hoogteverschil van
ongeveer vier meter te over
bruggen wordt de oever terras
vormig aangelegd. Leilinden,
platanen en een waterspeel
plaats voor kinderen geven het
Spuiplein verder cachet.
Sensueler
Het Cruson-terrein krijgt in zijn
ogen een invulling met recrea
tiewoningen, een kinderboer
derij en een duinachtig, glooi
end landschap. Langs de
eveneens duinachtig ingerichte
boulevard is al wandelend de
oude veerhaven te bereiken.
Daar wachten modern vormge
geven, luxe recreatiewoningen
en -bungalows in, op en zelfs on
der het water en het duinland
schap. In elk geval creatiever en
'sensueler' als de 'weinig in
drukwekkende' recreatiewo
ningen in het plan Scheldeveste.
„Een gemiste kans", oordeelt
Bhaiotra hierover. De twee
'apenrotsen' aan de ingang van
Breskens zijn een beter voor
beeld van hoe het kan zijn.
„Wanneer daar niet iemand aan
het dromen was gegaan, waren
die gebouwen er nooit geko
men."
door Pascalle Cappetti
BRESKENS - Hij moet toege
ven dat hij wel een beetje plan
kenkoorts had, toen hij zijn
ideeën voor het eerst aan de
kopstukken van Breskens pre
senteerde. Hij was gewaar
schuwd dat de Bressiaanders op
z'n zachtst gezegd niet zulke ge
makkelijke mensen zijn, dat ze
met twee benen op de grond
staan, dat hij bij hen niet moest
aankomen met een betoog over
dromen en idealen. Maar Ashok
Bhaiotra kon opgelucht adem
halen.
De stedebouwkundige voerde
de mensen mee in zijn dromen
en sceptici bleven sprakeloos en
zonder wanklank achter. „Je
"kunt op twee benen blijven
staan, vooruit, achteruit, lang
zaam, harder lopen of een
prachtig dansje maken, maar je
komt altijd weer op je benen te
recht."
De bekende architect/stede-
bouwkundige van het bureau
Kuiper Compagnons in Rotter
dam heeft zich de afgelopen
maanden laten inspireren door
de sfeer, de charme, maar ook de
verlatenheid op een doorde
weekse dag van Breskens.
Bhaiotra deed dat samen met
een team onder leiding van pro
jectcoördinator Bert Smolders.
idealen, duurzaamheid en een
ontmoeting van culturen je om
de oren. Uit zijn mond klinken
ze vertrouwd. Hij voert zijn toe
hoorders mee in zijn enthousi
asme en zijn fantasieën. De ar
chitect wordt niet voor niets
door vele gemeenten gevraagd.
De verwachtingen zijn altijd
hooggespannen.
Anderzijds verwacht hij ook
wat van zijn opdrachtgevers.
Lef, bijvoorbeeld. Projectont
wikkelaars die eenheidsworst
maken, kunnen niet op zijn
sympathie rekenen. „Ik neem
hen opvatting, dat 'wat gisteren
verkocht is, voor morgen wordt
gebouwd' zeer kwalijk." Bij het
zien van de wijk Nieuw-Othene
in Temeuzen, waarvoor hij de
oorspronkelijke opzet heeft ge
maakt, springen de tranen hem
in de ogen. Maar hoe spijtig hij
het ook vindt als gemeenten zijn
plannen uithollen of als project
ontwikkelaars er een potje van
maken; 'we moeten ook weer
niet arrogant worden, als de sa
menleving niet doet wat wij wil
len'. Dat neemt niet weg dat de
gemeente Oostburg nog niet van
hem af is, wanneer er niets van
zijn visie terecht komt. Al was
het alleen maar omdat hij ook
Cadzand nog onder handen
neemt.
Breskens krijgt in de toekomst een heel ander silhouet, als het aan de stedebouwkundige ligt; vooral het centrum van de plaats moet een
ware gedaanteverwisseling ondergaan. foto Peter Nicolai
Het kostte hen geen enkele
moeite. De open verbinding met
de zee, de interessante ont
staansgeschiedenis en de ro
mantiek van vroeger van de
Oesterputten maakten de idee-
en gelijk los. „Het aardige is dat
er nog veel ruimte is om de toe
komst te boetseren. Dat is een
voordeel. Alles is nog mogelijk.
Er is eigenlijk niets verkeerd ge
daan, juist omdat er in het verle
den zo weinig is gebeurd.
Geen concessies
De rapporten van het Neder
lands Economisch Instituut, de
Recreatievisie West-Zeeuws-
Vlaanderen, de notitie Breskens
2000+ van de Bedrijfsbelangen
Vereniging Breskens, Kust in
Keuren, Bhaiotra heeft ze alle
maal bestudeerd. „Het zijn goe
de inventarisaties, maar nu gaat
het er om: hoe nu verder? Wat
willen wij, wat zijn onze verlan
gens, onze dromen? Wat willen
wij in 2035 in Breskens aantref
fen? Onbelemmerd door prakti-
Ashok Bhaiotra
sche drempels durven over de
schutting van het heden heen te
kijken", zo omschrijft Bhaiotra
zijn doelstelling. „Het moet na
tuurlijk wel maakbaar en uit
voerbaar zijn, maar je moet
eerst weten wat je zelf wilt. Dan
wacht je maar vijf jaar langer,
maar je moet keihard zijn en
geen concessies doen", geeft hij
de gemeente Oostburg mee.
Praktische bezwaren, en die zijn
er natuurlijk volop, wuift hij
weg. Het ruimtegebrek in de
Handelshaven, technische
moeilijkheden bij het verplaat
sen van het fiets-voetveer naar
het centrum, onwillige onder
nemers, het vervuilde Cruson-
terrein, geldgebrek, noem maar
op. Niet dat ze voor hem niet be
staan, maar ze vormen niet zijn
uitgangspunt. Problemen zijn
er om te worden opgelost. Als je
iets echt wilt, kan het, zo rede
neert hij. De vraag welk prijs
kaartje aan de uitvoering hangt,
doet hij af met de opmerking:
„Het kost in elk geval heel, heel
veel moeite."
Fantasieën
Als je Bhaiotra laat praten, vlie
gen de termen dromen, verlan
gens, hartstocht, romantiek,
