ING is spekkoper met Libertel
Regenten van de vrije markt
PZC
Uitvoering WAO en
WW kan goedkoper
Digitale kleermaker rukt op
Bovengemiddeld
rendement zelden
zonder extra risico
financiën en economie
Bank verdient kapitaal aan beursgang telecombedrijf
Postbezorging
rond Pinksteren.
Kleine bedrijven laten
subsidies vaak onbenut
economie wijzer
vrijdag 21 mei 1999
door Fred van Essen
DEN HAAG - ING lijkt goede
zaken te doen met zijn aandeel
in Libertel. Bij de beursgang
van het GSM-bedrijf, volgende
maand, kan de bank volgens
collega's van ABN Amro reke
nen op een bedrag van zo'n 3,6
miljard voor het 25-procents-
pakket dat ING in de verkoop
doet. Krap twee jaar geleden
kochten ING en Vodafone de
andere aandeelhouders uit voor
een prijs die neerkwam op een
waarde van 3,4 miljard voor
het hele bedrijf.
Op 31 mei maakt Libertel de of
ficiële waardebepaling en de
daaruit volgende prijs van het
aandeel bekend, vastgesteld on
der leiding van ING Barings.
Vooruitlopend daarop publi
ceerden analisten van ABN Am
ro een rapport waarin zij de
waarde van Libertel, dat inmid
dels 1.4 miljoen klanten heeft,
nu op met minder dan 14,5
miljard berekenen. Dat is veel
geld voor een bedrijf dat pas
vier jaar geleden begon. Ter ver
gelijking: KPN, inclusief zijn
vaste netwerk en buitenlandse
deelnemingen, heeft tegen de
huidige koers een beurswaarde
van ongeveer 47 miljard.
Libertel begon als consortium
van het Engelse Vodafone (mo
biel marktleider in Engeland,
dertig procent van de aandelen).
ING (52 procent), Macintosh
(één), Vendex (vijf), Internatio
Müller (twee) en de uit de ont
wikkelingsmaatschappij Liof
voortgekomen Liof Limburg
Telecombinatie (vijf). De com
binatie verwierf begin 1995 zijn
GSM-licentie. Het telefoonbe
drijf begon in oktober van dat
jaar met een 'Randstadnet.'
Vanaf augustus 1997 schreef het
bedrijf zwarte cijfers.
Herschikking
Hierna volgde een herschikking
van het aandelenpakket, waar
bij Vodafone de andere aandeel
houders volledig en ING gedeel
telijk uitkocht. De Britten
betaalden toen ruim 896 mil
joen voor 26,5 procent, wat de
waarde voor het hele bedrijf op
3,4 miljard zette. De transac
tie leverde de andere aandeel
houders 689 miljoen boek
winst op.
ABN Amro taxeert Libertel als
een uitstekend bedrijf met een
merknaam die bij de meeste Ne-
van onze redactie economie
DEN HAAG - Kleinere bedrij
ven laten subsidieregelingen
voor energiebesparing, milieu
bescherming en technologische
ontwikkeling vaak onbenut,
omdat ze die te ingewikkeld
vinden. Het overheidsgeld dat
voor deze onderwerpen be
schikbaar is, komt dan ook
meestal bij grote bedrijven te
recht.
Onderzoek door werkgeversor
ganisatie VNO-NCW laat zien
dat eenderde van de bedrijven
terugschrikt voor de ingewik
keldheid van de regelingen. Bij
firma's met minder dan 250
werknemers gaat het zelfs om
zeventig procent. De admini
stratieve rompslomp rond een
beroep op een regeling ziet tach
tig procent van de kleinere be-
van onze redactie economie
DEN HAAG - ABN Amro en Ae-
gon denken dat een nieuwe,
door hen op te richten uitvoe
ringsinstelling van de werkne
mersverzekeringen WAO en
WW, dertig procent goedkoper
kan werken dan de organisaties
die zich daar nu mee bezig hou
den. De concerns stelden giste
ren dat hun plannen voor het
opzetten van een commerciële
concurrent van GAK, SFB, Ca
dans, GUO en USZO 'zeer seri
eus' zijn.
Vanaf 2002 kunnen de organisa
ties inschrijven op uitvoering
van WW en WAO. Het nieuwe
bedrijf van ABN Amro en Aegon
moet dan operationeel zijn. Ae-
gon-directeur J. van der Werf
ziet de grootste winst komen uit
het feit dat de traditionele uit
voerders van de sociale zeker
heid vooral gericht zijn op het
verstrekken van uitkeringen,
terwijl het nieuwe bedrijf van
Aegon en ABN Amro bedoeld is
om mensen aan het werk te krij
gen.
Dit verschil is voor de concerns
reden geweest geen bestaande
uitvoerder over te nemen. In de
lucratieve markt van werkne
mersverzekeringen gaat jaar
lijks rond de zestig miljard gul-
(Advertentie)
Op 2e pinksterdag, 24 mei, zal er geen postbezorging
plaatsvinden. In onderstaand overzicht treft u de
gewijzigde regeling aan.
Gepost op:
Streefdatum bezorging:
vrijdag 21 mei
zaterdag 22 mei
zaterdag 22 mei
dinsdag 25 mei
zondag 23 mei
dinsdag 25 mei
maandag 24 mei
dinsdag 25 mei
Hebt u vragen over spoedeisende post zoals rouw
brieven, of over de bezorging rond Pinksteren, bel dan
met PTT Post Klantenservice: 0800 - 0417 (gratis).
tl» PT POST
derlanders bekend is en hogelijk
wordt gewaardeerd. De explo
derende Nederlandse GSM-
markt geeft Libertel volgens de
analisten goede vooruitzichten
op een winststijging van meer
dan vijftig procent per jaar over
de komende vier jaar.
De analisten verwachten dat Li
bertel ondanks de hevige con
currentie zijn marktaandeel
grotendeels zal vasthouden en
ongeveer 35 procent van alle
nieuwe GSM-klanten zal weten
aan te trekken. Op dit moment
heeft Libertel met 1,4 miljoen
klanten een marktaandeel van
35 procent, tegen KPN Telecom
58 procent. De drie nieuwe net
werken Telfort, Dutchtone en
Ben verdelen de resterende ze
ven procent. Dat zijn ongeveer
300.000 van de 4,2 miljoen mo
bielebellers. GPD
drijven als een te grote barrière.
Het onderzoek, gepubliceerd in
Forum, het opinieblad van
VNO-NCW, behandelt 39 rege
lingen, waarin jaarlijks miljar
den guldens omgaan. Het laat
zien dat de bekendheid met de
stimuleringsregelingen niet
bijster groot is. Dat komt ook
omdat er zoveel van zijn. Het
overzicht gaat verloren, zeker
bij het midden- en kleinbedrijf.
Bovendien bestaan ze vaak
maar kort en veranderen ze re
gelmatig van naam.
Looptijd
Fiscale regelingen blijken effec
tiever dan subsidieregelingen.
Meestal heeft fiscaal voordeel
een langere looptijd en krijgt
een ondernemer bij het doen van
aangifte automatisch een der
gelijke aftrekpost onder ogen.
ANP
den om. ,,Het is kostbaarder een
bestaand bedrijf te verbouwen
dan een nieuw op te richten", al
dus Van der Werf. De twee be
drijven zijn ook niet van plan
om alle werkzaamheden zelf ter
hand te nemen. Ze besteden de
reïntegratie van WAO'ers en de
begeleiding door keuringsart
sen uit aan derden.
In de nieuwe opzet streeft Van
der Werf naar wat hij noemt
'dijkbewaking' om te zorgen dat
de WW'er of WAO'er recht
wordt gedaan. Hij erkent dat
marktwerking commerciële be
langen dient. „Natuurlijk heb
ben werkgevers er belang bij de
premies te drukken. Er moet
dan ook objectieve bewaking
komen, zodat individuen niet in
het gedrang raken."
Ook koppeling van gegevens
rond enerzijds de belangenbe
hartiging van cliënten van de
uitkerende instantie en ander
zijds de verzekerings- en bank-
activiteiten van Aegon en ABN
Amro noemt van der Werf 'on
denkbaar'. „Er is een wet op de
privacy. We houden ons daar
van harte aan. Als groter con
cern neem je ook de verant
woordelijkheid om het goed te
doen. We moeten niet groot zijn
door achter de gordijnen van al
les te regelen." ANP
Een atelier van Fenecon. Nu zitten de kledingma(a)k(st)ers nog in Nederland.
doorCorde Horde
DEN HAAG - Een maatpak zonder dat er
een kleermaker aan te pas komt: volgens
de gezamenlijke Nederlandse kleding
merken is dat de toekomst. De kostuum
zaken moeten de centimeter inruilen voor
een 'body-scanner', die met laserstralen
nauwkeurig het blote lichaam van de
klant aftast.
De klant gaat in zijn onderbroek in een
hokje staan, zo schetst de brancheorgani
satie Fenecon de toekomst, en de scanner
stelt de maten vast. Die worden on-line
doorgegeven aan het naaiatelier in het
buitenland, waar een machine de patro
nen automatisch op de lappen stof spuit.
Fenecon bundelt de Nederlandse kleding
industrie. Deze industrie bestaat voorna
melijk uit ontwerpers en inkopers, want
het naaien en breien zelf gebeurt prak
tisch nooit in Nederland.
Nederland heeft al een digitale kleerma
ker, al was dat geen initiatief van de kle
dingindustrie maar van een modewinkel
uit Brabant. In Uden heeft Houtbrox de
primeur. Sinds maart zijn al honderd
'goedkope' maatpakken (vanaf 1000 gul
den) verkocht met het apparaat. Hout
brox gaat nu ook de winkels in Eindhoven
en Utrecht voorzien van zo'n toestel.
Fenecon wil samenwerken met Stork en
TNO om als industrie de digitale kleerma
ker te introduceren. Nog dit jaar moet dat
tot een proefproject leiden. ANP
door Arjo Klamer
Rood en blauw gaan niet sa
men in de Nederlandse po
litiek. Ook niet met de buffer
van witte democraten ertus
sen. Dat de rode Pvd A'ers en de
blauwe WD'ers het al vier
jaar hadden uitgehouden in
Paars-1 was al opmerkelijk.
Nog eens vier jaar doorgaan
met Paars-2 kon niet meer. Om
allerlei redenen niet.
De kracht van Paars-1 was
haar bestuurlijke vaardig
heid. Met een degelijke be
stuurder als minister-presi
dent wist dit kabinet de ene na
de andere politieke klip te om
zeilen. Met een onwennig en
krachteloos CDA in de opposi
tie, veranderde het kabinet de
Nederlandse koers zonder dat
de bevolking er erg in leek te
hebben. Langzaam maar ze
ker werden sociale en demo
cratische ankers gelicht en
koerste het kabinet in de wa
ters van de vrije markt en het
individueel initiatief.
Nederland moest mee in de
vaart der volkeren. Daarom
moesten collectieve voorzie
ningen, zoals het openbaar
vervoer, de PTT en nu de nuts
bedrijven en sociale-zeker-
heidsinstellingen worden
geprivatiseerd, kregen onder
nemers alle ruimte om hun
winsten te vergroten, kregen
studenten prestatiebeurzen en
gingen collectieve bestedin
gen omlaag ten gunste van in
dividuele bestedingen.
Zo'n koerswijziging is opmer
kelijk te meer omdat de bevol
king zich nauwelijks geroerd
heeft.
Paars-2 dacht het beleid van
Paars-1 rustig door te zetten.
Op sommige fronten leek dat
goed te gaan. De nieuwe
minister van Onderwijs, Her
mans, wist bijvoorbeeld stille
tjes in een korte tijd het beur-
zenstelstel om te gooien. Maar
de glans was eraf. Misschien
miste Paars-2 de geestdrift
van Paars-1. Misschien had
den de regerende partijen last
van de wisseling van de wacht
aan de top. Misschien. Ik denk
eerder dat het probleem bij het
concept van Paars zelf zit.
Door rood en blauw te combi
neren sloeg Paars het politieke
debat dood. Met links en
rechts verenigd achter de be
stuurstafel leken de ideologi
sche tegenstellingen opgelost
te zijn. De sociaal-democrati
sche bestuurders bleken plots
klaps net zo enthousiast over
de markt als de liberalen en
Reizigers bij een loket op een spoorwegstation. Paars zette de privatisering van het openbaar ver
voer in de steigers. foto Mirjam Förch/GPD
zetten zich in voor meer bewe
gingsruimte voor het bedrijfs
leven en meer prikkels voor in
dividuen.
Technocratisch
Met zo'n eensgezindheid was
een echt democratisch proces
overbodig. Het beleid van
Paars werd steeds meer tech
nocratisch. Vaak met Europa
als excuus, drukte het kabinet
het ene na het andere besluit
door. Het Verdrag van Maas
tricht moest getekend worden
ook al zou het wel eens tal van
sociale en democratische ver
worvenheden op de tocht zet
ten. Die ene Europese munt
moest er hoe dan ook komen.
Wat de burgers ervan vonden
deed er niet toe. Iedere poging
om een publiek debat op gang
te krijgen over deze en andere
gewichtige zaken, zoals de Be
tuwelijn of de herzieningen
van het sociale-zekerheids-
stelsel, liep dood op de prag
matische en technocratische
argumenten van Paars.
Steeds meer gingen de Paarse
bestuurders op regenten lij
ken. Het morele debacle van
Srebrenica wisten ze weg te
moffelen zonder ook maar één
politiek slachtoffer. Onlangs
brachten ze Nederland voor
het eerst sinds de Tweede We
reldoorlog in een oorlog. Vin
den de technocraten dat En
schede en Hengelo samen
moeten gaan, dan zal dat ge
beuren, ook al is negentig per
cent van de inwoners tegen.
Het ging alleen mis bij de refe
renda over de stadsprovincies.
Toen bleek pas hoe ver de be
stuurders vervreemd waren
van de rest van de bevolking.
Het is juist daarom zo ironisch
dat Paars sneuvelt bij een po
ging het referendum in de
grondwet te krijgen.
Rood jasje
Hiermee wil ik niet beweren
dat de ingrepen van Paars alle
maal slecht waren. De Neder
landse economie zat vast toen
ze begonnen; te veel Nederlan
ders zaten opgesloten in het
stelsel van sociale zekerheden
en het bedrijfsleven miste wel
licht de daadkracht en de
flexibiliteit die nodig was om
de uitdagingen van de heden
daagse globale economie aan
te gaan. Maar Paars is niet
goed geweest voor de Neder
landse democratie. En voor
degenen onder ons die een he
kel hebben aan opportunis
tisch en egoïstisch gedrag en
hechten aan een goed sociaal
stelsel, moet het inmiddels
duidelijk zijn dat Kok That
cher in een rood jasje is. (Dat
zelfde geldt overigens voor
zijn Britse collega Tony Blair).
Mochten er nieuwe verkiezin
gen komen, dan moet het gaan
over zaken als Europa, de ver
rijking aan de top, de verar
ming van het democratische
proces, de keuze voor infra
structurele projecten en tegen
veranderingen in het sociale
stelsel en de bereidheid om
mee te lopen aan de leiband
van de Verenigde Staten en de
NAVO. En laten de lijstrekkers
nu eens beloven niet op te
stappen direct na de verkie
zingen. GPD
Arjo Klamer is hoogleraar in de
economie vankunst en cultuur aan
de Erasmus Universiteit te Rotter
dam.
Barclays Bank schrapt 6000 banen
LONDEN - De Britse bank Barclays schrapt dit jaar in Groot-
Brittannië 6000 arbeidsplaatsen, ongeveer tien procent van
het totale aantal werknemers van Barclays in het land. De
maatregel is noodzakelijk wegens de snelle verandermgen in
de financiële sector, zo heeft de bank gisteren meegedeeld.
Barclays zal gedwongen ontslagen zo veel mogelijk proberen
te vermijden.
Voor de kosten van de operatie is 400 miljoen pond 1,3 mil
jard) gereserveerd. De reorganisatie moet besparingen ople
veren van 200 miljoen pond per jaar. KRF/ANP
Slowakije snijdt diep
BRATISLAVA - De Slowaakse regering heeft gisteren bezui
nigingen op de begroting van 1999 en een snellere economi
sche liberalisering aangekondigd om de economie te stimule
ren en de nationale munt, de kroon, te steunen. Daarbij zullen
vastgestelde prijzen worden losgelaten waardoor de prijzen
van energie, vervoer, post, telecommunicatie en drinkwater,
alsook de huren zullen stijgen.
Enkele van de prijsverhogingen gaan per 1 juli in. De coalitie
regering van premier Dzurinda werd eerder verweten dat ze
te weinig werk maakte van economische hervormingen. AP
Hogere winst CSM
AMSTERDAM - Een goede gang van zaken bij vrijwel alle
overige onderdelen heeft de winstdaling bij de suikerdivisie
van CSM goedgemaakt. Het concern (suiker, suikerwerk en
snoep, ingrediënten) zag in de eerste zes maanden van het ge
broken boekjaar de nettowinst met 12,2 procent stijgen tot
125,7 miljoen. De omzet kwam uit op 2,1 miljard, een stij
ging met 7,6 procent.
De suikeroogst viel afgelopen najaar flink tegen door het nat
te weer. Daardoor bleef de productie steken op 319.000 ton,
tegen 384.000 ton vorig jaar. Hoe sterk de winst is gedaald, is
niet bekendgemaakt. ANP
ING hoeft geen informatie te geven
AMSTERDAM - De ING-bank hoeft geen gegevens over een
Griekse ex-klant aan beurswaakhond Stichting Toezicht Ef
fectenverkeer (STE) te overhandigen. Dat heeft de rechter in
Amsterdam bepaald.
De STE wil informatie over de ex-klant, omdat die betrokken
zou zijn geweest bij een voorkenniszaak. De Nederlandse toe
zichthouder handelde in opdracht van de Amerikaanse colle
ga Securities and Exchange Commission (SEC). Nederland
en de Verenigde Staten hebben een verdrag dat beide landen
verplicht elkaar te helpen.
Het kort geding ging over de vraag welke bevoegdheden de
Nederlandse toezichthouder heeft. De klant in kwestie had
een rekening lopen bij een bijkantoor van ING in Athene. Vol
gens de bank weegt het Griekse bankgeheim zwaarder dan de
bevoegdheden van de STE. ANP
Tuinders vrezen veel duurder gas
DEN HAAG - De toekomst van veel tuinders komt in gevaar
door de voorgestelde Gaswet, zo waarschuwde gisteren de
land- en tuinbouworganisatie LTO-Nederland.
Door een andere manier van berekenen moeten veel tuinders
vanaf 2002 ineens zeven tot tien cent meer betalen dan de hui
dige 22,3 cent per kuub aardgas. Dit kost de tuinders honder
den milj oenen guldens en brengt volgens de agrarische belan-
genclub de concurrentiepositie in gevaar.
De voorgestelde Gaswet houdt verband met de komst van een
vrije gasmarkt. LTO en het Productschap Tuinbouw hopen
dat de Tweede Kamer het wetsontwerp aanpast.
De 10.000 Nederlandse glastuinders verbruiken jaarlijks 4,5
miljard kuub aardgas. ANP
door Raymond Peil
DEN HAAG - Heel veel beleg
gingsfondsen nemen extra risi
co om een rendement boven het
gemiddelde te halen. Daarmee
is de kans op verlies, en dus een
lager reudement, ingebakken.
Beheerders die de markt bijbe
nen of het beter doen zonder ex
tra risico te nemen zijn buiten
gewoon zeldzaam. Wie een
beleggingsfonds zoekt met be
perkte risico's moet zich goed
informeren om een zorgvuldige
keuze te kunnen maken.
Het grootste voordeel van een
fonds is dat de klant er bijna
geen omkijken naar heeft. Alles
wordt voor de consument ge
daan. Maar als de beurskoersen
blijven stijgen en een fonds dat
in Nederlandse aandelen belegt
lekker mee omhooggaat, zegt
dat niets over de kwaliteiten
van de fondsbeheerder.
Pas bij sterk schommelende
koersen of zwaar weer in beleg-
gingsland blijkt of hij goed
presteert zonder onnodige risi
co's te nemen. Een vorige week
verschenen rapport van Money-
View Research, een onderzoeks
bureau in Amsterdam, wijst uit
dat voorzichtige fondsbeheer
ders witte raven zijn. Geldma-
nagers vinden het vaak normaal
om extra risico te nemen om de
beleggingen beter te laten pres
teren. Het gemiddelde waarop
ze worden afgerekend vinden ze
minder belangrijk.
Het vervelende van allerlei
ranglijstjes die kranten en
weekbladen publiceren, is dat
daarin veelal het risico, dat on
losmakelijk verbonden is aan
rendement op beleggingen, niet
of onjuist wordt weergegeven.
Hitlijstjes waarin risico en ren
dement over een of enkele
maanden of over een periode
van een jaar worden vermelden,
zijn evenmin informatief. Je
stapt immers niet in een beleg
gingsfonds om er even later met
een snelle winst uit te stappen.
Het Amsterdamse bureau
neemt de beheerder van beleg
gingsfondsen de maat met de
MoneyView Prestatiemaatstaf
(MPM), waarin de hiervoor ge
schetste risico's van beleggin
gen wel degelijk worden meege
nomen. Aan de hand daarvan is
ook beter te zien of de fondsbe
heerder nodeloos extra risico's
neemt ten opzichte van het ge
middelde in de markt en van
vergelijkbare fondsen.
Bij een groot aantal aanbieders
staat de prestatiethermometer
van MoneyView onder nul, wat
betekent dat die fondsen meer
extra risico nemen, met de kans
op een bovengemiddeld rende
ment maar ook op bovengemid
delde verliezen.
Van de bijna 250 beleggings
fondsen van de grootste en be
kendste financiële instellingen,
die het rapport noemt, noteert
ongeveer een dozijn boven nul.
Opvallend is dat van de beter
presterende fondsen meer dan
de helft belegt in obligaties (of
eraan is verwant, zoals groei- en
dividendfondsen) of op de geld
markt werkzaam is.
Dit betekent dat de gemiddelde
risico's al lager liggen dan bij
fondsen die (deels) in aandelen
beleggen. Het gemiddelde ren
dement van deze 'vastrentende'
fondsen ligt navenant lager. De
combinatie leidt ertoe dat hun
MPM niet snel zal afwijken.
Springen
Bij de aandelenfondsen blijkt in
de beoordeling volgens de MPM
dat veel beheerders extra risico
niet schuwen. Kijkend naar het
rendement over de afgelopen
vijf jaar zien we de volgende
fondsen eruit springen: het
ABN Amro America Fund, For-
tis OBAM, het Europe Fund en
Selectie Fonds van de Holland
Groep, Orange Fund van Kem
pen, Totaal fonds en Aandelen
fonds van OHR A en het America
en Europe Fund van Robeco.
De vergelijking van MoneyView
omvat niet alle, meer dan dui
zend m Nederland verkrijgbare
beleggingsfondsen. Voor een
juiste berekening van een be
trouwbare risicomaatstaf zijn
gegevens over een langere ter
mijn nodig. Van de korte be
staande fondsen valt daardoor
weinig te zeggen. GPD
Bertelsmann en
Microsoft azen
op Duitse kabel
BERLIJN - De Amerikaanse
softwarefabrikant Microsoft en
de Duitse uitgever Bertelsmann
onderhandelen over de aankoop
van een gedeelte van het kabel
netwerk van Deutsche Telekom.
Dit heeft de topman Middelhoff
van Bertelsmann gisteren be
vestigd. Deutsche Telekom be
dient zeventien miljoen Duitse
huishoudens. AFP/ANP
