Ambtenarenactie verhardt
Politiekorpsen roven
Marechaussee leeg
PZC
Ex-gevangenen met psychische
stoornis vormen vergeten groep
binnenland
Jorritsma zet
CBS in etalage
Gemeentepersoneel wil werk langer neerleggen voor betere CAO
Witte illegalen verkassen voor vijfde keer in asielestafette
Banken bekijken
bijdrage aan aanleg
Westrandweg
Hetty brengt handtekeningen
Club van diabeetjes
wankelt na rel over
oefening therapeut
dinsdag 11 mei 1999
HEERLEN - Minister Jorritsma
van Economische Zaken heeft
het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) in Heerlen na
drukkelijk in de etalage gezet.
Haar onafhankelijk adviseur,
W. Greve, benadert sinds enige
tijd Limburgse bedrijven met de
vraag of zij onderdelen van CBS
in Heerlen willen overnemen.
Een groot deel van bestuurlijk
Limburg, verenigd in het Plat
form Rijksdiensten Parkstad
Limburg, schreef Jorritma gis
teren dat 'deze gang van zaken
schandelijk en schadelijk' is. De
minister zou hiermee het CBS
inmiddels in de uitverkoop heb
ben gedaan. Dat is in strijd met
de afspraak dat haar beslissing
om het CBS te reorganiseren
nog onderwerp zou zijn van
'open en reëel overleg'. Jorrits
ma maakte begin april bekend
dat zij het voornemen heeft om
bijna alle statistische diensten
(uitgezonderd de afdeling Ge
gevensverzameling met 330
personeelsleden) van het CBS
van Heerlen naar Voorburg te
verplaatsen. In totaal vervallen
770 arbeidsplaatsen. ANP
Stork sleept twee
orders Boeing
in de wacht
AMSTERDAM - Stork gaat
voor de Amerikaanse vliegtuig
fabrikant Boeing twee grote op
drachten uitvoeren. De Stork-
dochters Fokker Aerostructures
en Fokker Special Products
gaan onderdelen leveren voor
respectievelijk het transport
vliegtuig C17 en de gevechtshe
likopter Apache. De contracten
met een waarde van circa 235
miljoen gulden werden gisteren
getekend in Amsterdam.
Fokker Aerostructures in Pa-
pendrecht gaat vanaf volgend
jaar componenten leveren voor
het militaire transportvliegtuig
Cl7. Volgens een woordvoerder
van Boeing gaat het om een or
der van 32 miljoen dollar. De op
dracht maakt deel uit van een
serie compensatieorders voor de
Nederlandse bestelling van der
tig Apache-gevechtshelikop
ters. Voor de Apache mag Fok
ker Special Products in Hooge-
veen opnieuw een serie onder
delen maken. Het gaat daarbij
om de behuizing voor de elek
tronica. Het huidige contract
loopt af in 2002. Met de vervolg-
order is tenminste 170 miljoen
gulden gemoeid. GPD/ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Met stakingsac
ties en werkonderbrekingen
voor een nieuwe CAO hebben
gemeenteambtenaren gisteren
laten zien dat het hen menens is
met de strijd voor een aanmer
kelijke loonsverhoging. In Dor
drecht en Rotterdam werd gis
teren vooral het gemeentelijk
openbaar vervoer getroffen.
De roep om hardere en langere
acties klinkt in Dordrecht
steeds luider, nadat buschauf
feurs daar vorige week het werk
al 24 uur hadden neergelegd. In
andere gemeenten, zoals
Voorburg, Purmerend en Am
stelveen, hielden gemeente
ambtenaren gisteren minder in
grijpende acties.
De 180.000 gemeenteambtena
ren in Nederland eisen 3,5 pro
cent loonsverhoging voor 1999
en een blijvende verhoging van
de eindejaarsuitkering met één
procent. De Vereniging voor Ne
derlandse Gemeenten (VNG)
biedt niet meer dan 2,9 procent
voor 1999 en nog eens 2,1 pro
cent in 2000. Vrijdag deed de
VNG er een kwart procent voor
1999 bij, maar dat bod wezen de
gezamenlijke werknemersbon
den af.
In Dordrecht staakten gisteren
57 van de zestig medewerkers in
de ochtenddienst van Stadsver
voer. Reizigers beklaagden zich
erover dat ze slecht waren voor
gelicht. Dordtse parkeerwach
ters schreven in ongevaarlijke
situaties waarschuwingen in
plaats van bonnen uit.
Stadsvervoer Dordrecht kampt
met een tekort van 24 miljoen
gulden. Gezien deze 'rampzali
ge toestand' betreuren de ge
meente Dordrecht en reizigers
organisatie Rover de staking.
Metropersoneel
In Rotterdam stonden van 10.00
tot 14.00 uur bussen en trams
stil. Het metropersoneel hield
zich aan de dienstregeling met
een minimumbezetting op de
stations. Een manifestatie op de
Coolsingel in Rotterdam werd
door naar schatting duizend
werknemers bezocht. Behalve
ambtenaren van het openbaar
vervoerbedrijf RET deden ook
buschauffeurs uit Dordrecht
mee. Werknemers van de vuil
ophaaldienst Roteb, de brand
weer en de GGD sloten zich bij
de actie aan.
Burgemeester Opstelten van
Rotterdam vindt dat de stakin
gen van gemeenteambtenaren
moeten stoppen. „De acties zijn
niet nodig, wij kennen uw
standpunt inmiddels wel", zei
hij gisteren tegen de stakende
ambtenaren op de Coolsingel.
„Voor de burgers van Rotter
dam is het beter dat u het werk
weer voortzet. De onderhande
laars moeten snel om de tafel."
De gemeenteambtenaren zetten
him CAO-acties vandaag voort.
Dat gebeurt onder meer met een
staking in het gemeentelijk
openbaar vervoer in Utrecht en
een manifestatie in Eindhoven.
In Amsterdam besluit het colle
ge van B en W vandaag of tegen
de voor morgen aangekondigde
staking van werknemers in het
openbaar vervoer een kort ge
ding wordt aangespannen.
Ambtenaren op Schouwen-
Duiveland leggen morgenmid
dag het werk van half twee tot
half drie stil; in dat uur komen
ze samen in de kantine van het
gemeentehuis. ANP/GPD
De illegalen op pad naar het Moslim Informatie Centrum Nederland, ook te Den Haag.
fotoToussaintKluiters/ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De 55 witte illegalen uit de Haagse Ag-
neskerk gaan voorlopig door met hun zogenoemde
'asielestafette'. De groep voert al twee maanden actie
voor een legale status en verhuist regelmatig naar
kerken, moskeeën of instellingen die hun kerkasiel
willen verlenen.
De mannen verlieten gisteren de Haagse Maranatha-
kerk en namen hun intrek bij het Moslim Informatie
Centrum Nederland aan de Beeklaan. Met hun actie
willen de illegalen verder hun uitzetting voorkomen.
De groep heeft de hoop gevestigd op onder meer de
burgemeesterscommissie, die hun problematiek in
kaart gaat brengen. Volgens een woordvoerster van de
Amsterdamse burgemeester Patijn, is de commissie
'nog volop in gesprek'. Tijdens de verhuizing droegen
de mannen maandag witte lange jurken met daarop
teksten als 'Wij zijn geen nummers maar mensen. U
toch ook'De groep begon met de actie nadat hun hon
gerstaking niet tot een verblijfsvergunning had ge
leid. De afgelopen twee maanden verbleven ze onder
meer in de Agneskerk, de Aya Sofia moskee en de
Barth-kapel. ANP
Gewonde bij explosie in lab
EINDHOVEN - Een 22-jarige student is gistermiddag ge
wond geraakt bij een explosie op de Technische Universiteit
Eindhoven. Het slachtoffer is met brandwonden aan zijn ge
zicht overgebracht naar een ziekenhuis.
De student werkte in een laboratorium van de faculteit Schei
kundige Technologie aan een proef. Wat is misgegaan, is nog
onduidelijk.
Het laboratorium heeft vooral rookschade opgelopen. Drie
leden van een hulpverleningsteam van de TU dat bijstand
verleende, zijn ook naar het ziekenhuis gebracht om te con
troleren of ze gevaarlijke stoffen hadden binnengekregen. Zij
konden na het onderzoek naar huis. ANP
AZC in beeld bij onderzoek moord
LEEUWARDEN - De politie heeft bij het onderzoek naar de
moord op de 16-jarige Marianne Vaatstra het werkterrein uit
gebreid naar het asielzoekerscentrum (AZC) in Kollum.
De politie hoopt dat de bewoners van het AZC informatie
kunnen verschaffen, die de aanhouding van de dader(s) van
de moord tot gevolg heeft.
Twee meisjes, die door de politie werden gezocht als getuigen,
hebben zich gemeld. Zij werden op de dag van de vermissing
van Vaatstra door een mannelijke fietser lastiggevallen. Hun
verklaringen hebben niet geleid tot een aanhouding. ANP
Dode door aanrijding op spoor
HILLEGOM - Bij een aanrijding tussen een auto en de Keu
kenhof Express van Lovers Rail is gisteren een nog onbekende
man om het leven gekomen. Het ongeluk deed zich voor op de
onbewaakte spoorwegovergang in Hillegom.
De politie heeft een onderzoek ingesteld naar de toedracht
van het ongeval. De toeristentrein was afkomstig uit de rich
ting Lisse. Door de aanrijding reden enkele uren geen treinen
tussen Haarlem en Lisse. ANP
Truckchauffeurs vragen begrip
BLEISWIJK - Met de campagne 'Rust op de weg', die gisteren
inBleiswijk is begonnen, proberen diverse organisaties op het
gebied van verkeer onder automobilisten begrip te kweken
voor het werk van vrachtwagenchauffeurs. Het doel daarvan
is het terugdringen van files.
Op initiatief van Fileplan Regio Rotterdam en Bereikbaar
heidsplan Haaglanden hebben instanties als ANWB, Trans
port en Logistiek Nederland, politie en Veilig Verkeer Neder-
land de koppen bij elkaar gestoken.
Meest tot de verbeelding sprekend onderdeel van de campag
ne zal voor velen de Proef-de-rit zijn. Ze mogen even achter
het trucksstuur kruipen en de motor starten om vervolgens
(als bijrijder) een kort ritje te maken.
De komende weken trekt ook de Grote Truck Show langs be
drijventerreinen in de regio Den Haag/Rotterdam. ANP
Vijf jaar voor aanslag in ziekenhuis
ROTTERDAM - De rechtbank in Rotterdam heeft gisteren
een 33-jarige man veroordeeld tot vijf jaar cel, omdat hij zijn
schoonzus probeerde te vermoorden. De vrouw lag op dat mo
ment zwaargewond in het ziekenhuis, omdat ze met een mes
was toegetakeld door haar man. Deze kreeg twee jaar celstraf-
opgelegd.
De echtgenoot was al geruime tijd verwikkeld in een moeiza
me relatie met zijn vrouw. Toen het slachtoffer hem vertelde
dat zij vreemdging met zijn broer, stak hij haar acht maal met
een mes.
De broer was op ziekenbezoek gekomen en had zijn schoonzus
gevraagd waarom zij leugens vertelde over hun relatie. Toen
daar volgens hem geen bevredigend antwoord op kwam, stak
hij de vrouw in de hartstreek. ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Bij de Koninklij
ke Marechaussee zitten relatief
veel werknemers die weg willen.
Van de ongeveer 3.000 mensen
in vaste dienst zoeken volgens
de Marechausseevereniging
honderden actief naar een an
dere werkgever.
In totaal zou zelfs 60 procent
(1800 mensen) rondkijken naar
een ander werk, blijkt uit on
derzoek dat de vereniging heeft
laten uitvoeren. Het ministerie
van Defensie is 'alert' op de ont
wikkelingen maar wijst op de
algehele krapte op de arbeids
markt. Met de politie zijn goede
afspraken gemaakt om mare
chaussees van wie het contract
afloopt via snelle omscholing
daar aan een baan te helpen.
Uit cijfers van de Koninklijke
Marechaussee blijkt dat in 1997
van de ongeveer 3200 mensen
met een vast contract voor on
bepaalde tijd (BOT'ers) 42 men
sen 'niet regulier uitstroomden'.
In 1998 waren dat er veertien
meer, maar de prognose voor dit
jaar gaat weer richting veertig.
De marechaussee houdt sinds
kort zogenoemde exit-inter
views om te weten te komen
waarom werknemers vertrek
ken. De prognose voor 1999 zal
overigens wel worden bijge
steld.
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - ING en ABN
Amro onderzoeken of het be
drijfsleven kan bijspringen bij
de aanleg van de Amsterdamse
Westrandweg, inclusief de
tweede Coentunnel. Onderne
mingen en banken zouden hun
investering kunnen terugver
dienen door tolheffing.
Beide banken verrichten de stu
die op verzoek van de provincie
Noord-Holland, stelt woord
voerster N. van Nunen van ABN
Amro. „We kijken wat de moge
lijkheden zijn. Meer kunnen we
op dit moment nog niet zeggen.
De aanleg van de Westrandweg
en tweede Coentunnel (kosten
zo'n 2,6 miljard gulden) werden
afgelopen najaar op een laag
pitje gezet toen minister Nete
lenbos (Verkeer) besloot de aan-
Man ramt lab
HAARLEM - Een 31-jarige ver
warde man uit Haarlem heeft
gistermiddag met zijn auto het
streeklaboratorium van het Eli
sabeth Gasthuis in zijn woon
plaats geramd.
Bij de botsing vielen geen ge
wonden. De materiële schade
was groot. Relatieproblemen la
gen aan het incident ten grond
slag. ANP
Volgens voorzitter Heerts van
de Marechausseevereniging
hebben de ministeries van Bin
nenlandse Zaken en Defensie al
eerder afspraken gemaakt om
de 'ongezonde roof' van elkan
ders personeel tegen te gaan.
Maar de afspraken worden vol
gens Heerts niet uitgevoerd,
waardoor tientallen recher
cheurs van de marechaussee
thuis gebeld worden met de
vraag of ze niet bij de politie
willen komen werken. „De poli
tie is steeds actiever en recht
streekser in het werven van per
soneel", zegt Heerts.
Vooral op Schiphol willen veel
mensen weg. Veel van de onge
veer duizend marechaussee
mensen die werken op de lucht
haven wonen elders in het land
en willen als het even kan daar
naar terug. Wat de marechaus
see volgens Heerts opbreekt is
het grote aantal vredesoperaties
de afgelopen jaren. „Mensen
willen niet tot hun pensioen
steeds maar weer worden uitge
zonden naar verre bestemmin
gen." ANP
DEN HAAG - Een vertegenwoordiger van het ministerie van Landbouw kreeg gisteren in Den Haag
van Hetty de Batterijkip vijftienduizend handtekeningen tegen het fenomeen legbatterijen. Deze wer
den verzameld door de Stichting Compassion In World Farming Nederland, een organisatie die zich
keert tegen de leefomstandigheden van dieren in de bio-industrie. foto Koen Verheyden/ANP
leg uit te stellen tot na 2010.
Maar tegelijkertijd stelde de mi
nister dat de verkeersas er snel
ler kan komen met medewer
king van het bedrijfsleven, in
het kader van de zogenoemde
publiek private samenwerking
(pps)Het ministerie van Finan
ciën plaatste afgelopen maand
de Westrandweg op het lijstje
snel uit te voeren pps-projecten.
De aanleg zal in elk geval de
WD en het CDA in de Tweede
Kamer tot tevredenheid stem
men. De Westrandweg is voor
beide fracties belangrijk van
wege de bereikbaarheid van
Schiphol en Noord-Holland.
CDA en WD plaatsen wel kant
tekeningen bij eventuele tolhef
fing. Zo'n systeem zou de kop
van Noord-Holland te veel iso
leren.
De financiële sector liet al eer
der dit jaar blijken geïnteres
seerd te zijn in de aanleg van
wegen. Een bankconsortium
diende onlangs bij minister Ne
telenbos een plan in voor de
aanleg van een westelijke tak
van de snelweg A4, die Delft en
Schiedam verbindt. Het be
drijfsleven wil die autoweg zelf
financieren en daarbij gebruik
maken van andere vormen van
betaald rijden dan rekeningrij
den, zoals tol- en betaalstroken.
Voorwaarde voor de minister
was wel dat ze geen rekeningrij
den op de snelweg invoert. ANP
De Nederlandse gevangenis
sen herbergen steeds meer
gedetineerden met een psychi
sche stoornis. Ze zijn te ge
stoord om zelf hulp te zoeken
en niet 'gek' genoeg voor opna
me in een kliniek. Na hun vrij
lating volgt vaak een zwer
versbestaan. Bovendien keert
ruim tachtig procent na enige
tijd weer terug in de bajes. „Ze
zijn zichzelf en de maatschap
pij tot last", zegt justitiepredi-
kant Sipke Oenema. Na een
kwart eeuw legt hij zijn werk
neer en bepleit meer opvang
voor deze groep.
door Marcel van Silfhout
AMERSFOORT - Na 25 jaar
arbeid als justitiepredikant
zijn de ervaringen bijna van
zijn gezicht af te lezen. Domi
nee Sipke Oenema (64) heeft
de veranderingen in de maat
schappij als het ware terugge
zien in de veranderde en toege
nomen gevangenispopulatie.
„In 1973 hadden we in Neder
land nog maar 2.700 gedeti
neerden. Nu zijn het er bijna
15.000. We zitten dus niet meer
onder het Europees gemiddel
de."
Tegelijkertijd zag de gevange
nisdominee nog iets verande
ren: in de penitentiare inrich
tingen tref je nauwelijks nog
veroordeelden van het slag
koppelbazen, fraudeurs of
kluizenkrakers aan. „Daar
voor in de plaats kwamen le
den van criminele organisaties
en vooral verslaafden, mensen
met persoonlijkheidsstoornis
sen of mensen die sociaal en
psychisch zwak zijn." Daar
naast is het percentage recidi
visten hoog.
Oenema: „Weliswaar doet jus
titie haar best om de recidive te
beperken, maar een grote
groep psychisch en sociaal
zwakken keert toch telkens te
rug. Het is een groep die niet
gemotiveerd is of die te zwak
begaafd is om hulp te zoeken.
Er is in feite niemand die in de
ze groep investeert." Volgens
de predikant ontbreekt het zo
wel in de gevangenis als na de
detentie aan (na)zorg.
Leefgemeenschap
Inmiddels heeft de predikant
zich een nieuw doel gesteld: de
oprichting van leefgemeen
schappen voor deze groep ex-
gedetineerden. De Stichting
Ter Opvang Ex-gedetineerden
in Leefgemeenschappen
(Stoel) is inmiddels een feit.
Hij hoopt de eerste centra voor
drie tot uiteindelijk zo'n 24
personen - die letterlijk bij de
poort van de bajes worden op
gevangen - nog binnenkort in
een van de drie noordelijke
provincies te openen. En hoe
wel het in welzijnsland op dit
moment een trend is om men
sen zoveel mogelijk weer in de
maatschappij te laten integre
ren, past Oenema hiervoor.
„De slinger is te ver doorge
schoten. Waarom moet je die
mensen toch telkens laten mis
lukken in de maatschappij?
Geef ze een plek om gelukkig
te kunnen zijn."
Op een gisteren in Amersfoort
gehouden symposium ter ere
van Oenema's afscheid werd
het probleem van de 'vergeten'
psychisch zwakke gedetineer
den door zowel justitie als de
reclassering volmondig er
kend. De bestaande instellin
gen zouden zich te veel richten
op de 'kansrijke kanslozen'.
Volgens F. Hoogenboom, di
recteur beleidszaken bij de
Dienst Justitiële Inrichtingen,
blijkt dat tachtig procent van
de gedetineerden opnieuw de
fout ingaat, zeventig procent
een verleden van werkloos
heid heeft, zestig procent in
min of meerdere mate als
gestoord kan worden aange
merkt, vijftig procent ver
slaafd is, vijftig procent al
lochtoon is en tien procent zo
gestoord is dat we er eigenlijk
geen raad mee weten'. GPD
door Afke van derToolen
LEIDERDORP - De Diabe
tes Jeugd Club wordt in zijn
voortbestaan bedreigd door
de recente voorwaardelijke
veroordeling van een pro
jectleider wegens ongewens
te intimiteiten. De DJ-club is
een landelijke organisatie
met 2300 leden. De project
leider, een Leidse psychothe
rapeut, was door een 18-jarig
meisje aangeklaagd omdat
hij een bio-energetische
ademhalingsoefening op
haar had toegepast.
Bij zo'n oefening legt de the
rapeut de ene hand op de
borst en de ander op de buik.
De bedoeling daarvan is een
bewustwording van de
ademhaling, waarmee stress
kan worden bestreden. Het
incident, dat leidde tot de
voorwaardelijke veroorde
ling had plaats in 1996, tij
dens een uitje. Daar leerden
oudere kinderen hoe ze 'de
kleintjes' bij activiteiten van
de club moeten begeleiden.
Voorzitter J. Gosen van de
DJ-club: „Dit meisje raakte
in het groepsproces vanwege
persoonlijke omstandighe
den behoorlijk overstuur. De
projectleider heeft toen, in
het bijzijn van andere bege
leiders en kinderen, deze
ademhalingsoefening met
haar gedaan.
Het meisje diende vervolgens
een aanklacht in; de oefening
kwam op haar bedreigend
over. Het bestuur van de DJ-
club schorste daarop de
Leidse projectleider drie
maanden. Hij werkt nog
steeds voor de organisatie,
maar niet meer direct met
kinderen. De rechter oor
deelde onlangs dat het feit
dat het meisje de projectlei
der heeft aangeklaagd, erop
wijst dat zij zijn handelingen
onvrijwillig heeft onder
gaan. Ook stelde de rechter
dat de DJ-club beter had
moeten weten.
De DJ-club wankelt nu, om
dat de Leidse psychothera
peut een spilfiguur is en niet
zomaar te vervangen. „Hij is
vrijwel de enige die ervaren is
met het werken met deze kin
deren. Er zijn inmiddels wel
twee kaderleden die zijn
doorgegroeid, maar dat is
een te smalle basis."
De DJ-club bestaat vijf jaar.
De helft van de jeugdige sui
kerpatiënten in Nederland is
volgens de organisatie bij de
club actief. GPD
(Advertentie)
TWISTNIET DROE STEEN 'NUWE OES'
FRISSE, FRUITIGE WITTE WUN UIT ZUID-AFRIKA,
GEMAAKT VAN DE EERSTGEPLUKTE DRUIVEN
VAN 1999 7.95 flÜ 6.50
