Delta houdt winst voor zichzelf
BRAX
Reynaert in strip terug naar wortels
Geboren met de kwast in de hand
Huisartsen onbekend
met werk Vlissings
Blijf van m'n Lijfhuis
Badgasten moeten
vijf weken lang tegen
platform aankijken
11
Riool kan op platteland tot 35.000 gulden kosten
Nutsbedrijf vindt dat het genoeg doet door tarieven zelf niet te verhogen
DELSCHER
LnJ HOEKMAN*"**
Investering in
milieu levert
Thermphos
lagere boete op
iMac#
zeeuwse almanak
Echte Boter
mm J-' mt V*
ZEEUWS-VLAANDEREN
dinsdag 11 mei 1999
MIDDELBURG De aanleg
van een rioolaansluiting in het
Zeeuwse buitengebied kan op
lopen tot 35.300 gulden. In
minder kwetsbare gebieden
geldt een drempelbedrag van
20.700.
Ruim 6200 woningen in het
buitengebied zijn niet aange-
sloten op de riolering. De
provincie Zeeland heeft ge
meenten gevraagd om voor I
september aan te geven welke
panden in aanmerking komen
voor aansluiting op de riole
ring. Als de aansluitkosten de
drempelbedragen overschrij
den moet een mini-zuivering
worden aangelegd.
Ontheffing
Gemeenten kunnen op basis
van de wet milieubeheer een
ontheffing aanvragen voor de
aansluitplicht in het buitenge
bied.
De kosten voor de aansluiting
komen niet volledig voor reke
ning van de huiseigenaar. Pro
vincie, gemeenten en water
schappen trekken geld uit om
bewoners van het platteland
tegemoet te komen.
Over de hoogte van de provin
ciale en gemeentelijke bijdrage
is nog geen besluit genomen.
Het waterschap Zeeuwse Ei
landen verklaarde ruim een
jaar geleden maximaal tien
duizend gulden te willen mee
betalen.
Volgens landelijke regels is het
voor huishoudens en bedrijven
verboden om na 1 januari 2005
nog afvalwater op het opper
vlaktewater en in de bodem te
lozen.
door Harmen van der Werf
MIDDELBURG - Delta Nuts
bedrijven heeft over 1998 een
positief resultaat geboekt van
61,8 miljoen gulden bij een om
zet van ongeveer één miljard
gulden. De kleinverbruikers
zullen daarvan niet profiteren.
De winst wordt grotendeels
aangewend om het eigen vermo
gen te versterken. In die spaar
pot zat eind 1998 1,2 miljard
gulden.
Directeur P. Stoter en voorzitter
J, I. Hennekeij van de Raad van
Commissarissen van Delta vin
den dat het Zeeuwse nutsbedrijf
al voldoende doet door de tarie
ven voor gas, water en elektrici
teit niet zelf te verhogen. De
consumenten moeten dit jaar
wel meer betalen, maar dat
komt door belastingmaatrege
len uit Den Haag.
Zowel Stoter als Hennekeij
voelt er niets voor deze Haagse
maatregelen met opbrengsten
van Delta te compenseren. „Dat
zou ook vreemd zijn", reageert
Hennekeij. „De rijksoverheid
wil door extra belastingheffin
gen de mensen stimuleren min
der energie en water te gebrui
ken. Het is niet aan ons om dat
beleid te doorkruisen."
Groei
Het gebruik van gas, elektrici
teit en water is ondertussen in
1998 weer gestegen. De elektri-
citeitsafzet groeide met 5 pro
cent, vooral door een stijgende
vraag bij grootverbruikers. De
(Advertentie)
1 üvingsloneweg 20, GOES. Tel. (0113) 2278541
Advertentie
DE PANTALON
VAN DEZE
ZOMER
Lange Vorststraat 12
4461 JP Goes
door Winnie van Dam
KRABBENDIJKE - „Als ik niet
kan schilderen, word ik lastig.
Dan ga ik klieren", zegt Kees
van Iwaarden (85) uit Krabben-
dijke. Hij is geboren met de
kwast in zijn hand. Zijn vader
had een schildersbedrijf, waar
Van Iwaarden junior op veer
tienjarige leeftijd begon te wer
ken als huisschilder. Het grove
werk: kozijnen en muren. Tot
dat hij met pensioen ging en zijn
eigen zoon het bedrijf overnam.
gasverkoop nam toe met 3,5
procent. De waterconsumptie
vertoonde een vergelijkbare
groei.
De winst die Delta Nutsbedrij
ven over 1998 heeft geboekt,
komt overeen met de voorspel
lingen. De directie mikt op een
jaarlijks positief resultaat van
60 miljoen gulden. In 1997 werd
dat niet gehaald. De teller bleef
toen op 42.8 miljoen gulden ste
ken.
Mooi resultaat
Afgezet tegen de jaaromzet van
één miljard gulden valt de winst
nog tegen, moest Delta-direc
teur Stoter maandag bij de pre
sentatie van het jaarverslag
1998 erkennen. Hij sprak desal
niettemin van een 'mooi resul
taat'. Waar de winst precies is
behaald, maakt Delta sinds de
statutenwijziging van vorig
jaar niet meer bekend. „Wij zijn
een commerciële onderneming
geworden", aldus Stoter, „en
commerciële ondernemingen
hoeven dat niet bekend te ma
ken."
Een belangrijk deel van de
winst, ongeveer tien miljoen
gulden, komt in elk geval uit de
deelneming van Delta in ener
gieproducent EPZ. Twee vrij
(Advertentie)
ON-LINE RESERVEREN?
www.cityhotel-terneuzen.nl
(Advertentie)
SCHELFHORST
KEUKENS
LOSKADE 45, MIDDELBURG K.
TELEFOON 0118-629101
(Advertentie)
Wij richten kantoren in
Noord/tindstraat 6 Yerseke
lel. (0113) 57 29 07 fax (0113) 57 38 73
(Advertentie)
HOTELKAMERS NODIG?
www.cityhotel-terneuzen.nl
Maar afstand doen van zijn
kwast was moeilijk. Zo moeilijk
dat hi] na zijn pensioen door
ging met schilderen. Maar geen
kozijnen. Nee, doeken en kaar
ten. Van Iwaarden legde zich toe
op het schilderen van onder
meer landschappen en stille
vens. Nu exposeert de schilder
in het gemeentehuis in Kapelle.
Als kleine jongen begon Van
nieuwe deelnemingen van Del
ta, in afvalbedrijf Verstraeten-
Verbrugge en in havenbedrijf
Verbrugge Terminals, hebben
nauwelijks bijgedragen aan het
resultaat. Verstraeten-Verbrug-
ge speelde quitte, verklaarde
Stoter desgevraagd. Verbrugge
Terminals behaalde een lichte
winst. Stoter verwacht dit jaar
betere resultaten.
Iwaarden te werken bij zijn va
der in het bedrijf. „Ik kon niet
anders. Mijn vader zat bij wijze
van spreken te wachten totdat
ik van school kwam, zodat ik bij
hem in de zaak kon werken."
Toch reikten zijn interesses ver
der dan wat hij deed bij zijn va
der. Als twintigjarige begon de
Krabbendijkenaar tekenlessen
te volgen, waar hij veel leerde
Van de 61,8 miljoen gulden
winst die Delta Nutsbedrijven
over 1998 boekte, vloeit 1,1 mil
joen gulden naar de aandeel
houders (gemeenten en provin
cie). Het is de bedoeling dat het
dividend omhoog gaat, naar
zo'n veertig procent van de
winst. De provincie en Zeeuwse
gemeenten zullen daar over
1999 voor het eerst van profite-
over perspectief en inzicht. Een
examen heeft hij alleen nooit af
gelegd. Daar had hij geen zin in
en zo raakte de lessen in het
slop. Bovendien was hij druk
bezig met zijn baan als huis
schilder. Na zijn pensioen krijg
hij 'eindelijk de tijd om zich toe
te leggen op zijn hobby'.
„Ik schilder nu twaalf jaar, alles
wat ik mooi vind", vertelt hij,
ren. Het overgrote deel van de
winst over 1998, ruim 52 mil
joen gulden, is nu nog toege
voegd aan het eigen vermogen
van Delta. En 8,6 miljoen gul
den is overgeboekt naar een
wettelijke reserve.
Delta beschikte eind vorig jaar
over een aanzienlijk eigen ver
mogen van 1,2 miljard gulden.
„Dat maakt het ons mogelijk
terwijl hij bladert door een map
met beschilderde papieren. Als
hij een plaatje ziet van 'maakt
niet uit', of een vaas met bloe
men, dan pakt hij zijn kwast en
palet en gaat aan de slag. Een
voorwaarde die hij stelt: „Ik
moet mooi vinden wat ik ga
schilderen, anders maak ik het
niet én lukt het ook niet."
Zijn werkwijze: „Eerst maak ik
nieuwe activiteiten te ontplooi
en", verdedigde Stoter, „zonder
dat wij direct bij een bank moe
ten aankloppen. Dat vergroot
onze slagkracht."
Delta investeert, al volop in
warmtekrachtcentrales bij
Zeeuwse ondernemingen. Er
staan nieuwe activiteiten op
stapel. Welke dat zijn, hield Sto
ter nog voor zich.
een aquarel. Vind ik die mooi,
dan maak ik het in het groot."
Ook zit Van Iwaarden op een
schilderscursus voor 55-plus-
sers. Voor ouden van dagen, zo
als hij zelf zegt. Hij volgt de cur
sus samen met zijn dochter,
maar eigenlijk 'weet hij alles al'.
Bovendien heeft Van Iwaarden
een voorsprong op de rest, om
dat hij als huisschilder een hoop
ervaring opdeed. „Ik meng bij
voorbeeld mijn kleuren altijd,
terwijl de rest hun kleiu-en uit
een tube haalt."
door Roelf Reinders
VLISSINGEN - Huisartsen in
Zeeland weten niet goed wat de
waarde van het Vlissingse Blijf
van m'n Lijfhuis is. Dat is vol
gens directeur M. Weststrate
van de Districts Huisartsenver
eniging Zeeland de reden waar
om zo weinig artsen mishandel
de vrouwen naar het Blijfhuis
doorverwijzen.
Dat betekent volgens Weststra
te niet dat huisartsen een ver
waarloosbare rol bij de bestrij
ding van vrouwenmishandeling
spelen, zoals medewerksters
van het Blijfhuis vorige week in
de PZC beweerden. Volgens het
BI ij f huis weten artsen geen raad
met mishandelde vrouwen, vra
gen ze uit gemakzucht niet door
bij signalen van misbruik en
verschuilen ze zich nogal eens
achter hun beroepsgeheim.
Weststrate noemt deze kritiek
op de Zeeuwse huisartsen 'een
karikatuur'. „Het Blijfhuis
denkt dat de hele wereld uit
vrouwenmishandeling be
staat." Volgens Weststrate ko
men artsen wel degelijk in actie
bij mishandeling. „Huisartsen
hebben als vertrouwenarts een
lage drempel en een belangrijke
signalerende en helpende taak
Ze proberen echt wel met de
mishandelende partner in ge
sprek te komen om aan de mis
handeling een einde te maken."
Volgens het Blijfhuis gebeurt
dat niet omdat artsen zich ach
ter hun beroepsgeheim ver
schuilen.
Wijkagent
De beroepsregels voor artsen
geven soms problemen, zegt
Weststrate. „Het beroepsge
heim zegt dat medische infor
matie niet aan derden bekend
mag worden gemaakt. Artsen
hebben geen aangifteplicht,
maar wel de morele plicht om
mishandeling te stoppen." Hij
weerlegt de kritiek van het
Blijfhuis dat artsen vaak niet
weten wat ze met mishandeling
door Harmen van der Werf
DOMBURG - Voor de kust van
Domburg zal deze zomer gedu
rende vijf weken een werkplat-
form de rust van de badgasten
verstoren. Het platform dat op
vierhonderd meter uit de kust
verschijnt, is nodig om een elek
triciteitskabel te trekken naar
de toekomstige zendinstallatie
van Delta Radio.
Stichting De Noordzee, een mi
lieuorganisatie die zich al enige
tijd verzet tegen de komst van
de zendmasten 35 kilometer uit
de kust, heeft dat ontdekt in de
vergunningaanvraag voor de
aanleg van de elektriciteitska
bel. „Het stond er niet zo duide
lijk in", aldus M. Langendijk
van Stichting De Noordzee,
„terwijl zo'n platform toch niet
niks is. Het Rijk ontziet zelf de
recreatiesector bij het ophogen
van stranden en een particuliere
ondernemer mag dit zomaar
doenVoor de stichting is de tij -
delijke komst van het platform
een reden om bezwaar te maken
tegen de verlening van de ver
gunning, maar niet de belang
rijkste. De kabel wordt op één
meter ingegraven: te ondiep in
de woelige zeebodem. De ener
gievoorziening wordt boven
dien aangelegd door de Voordel
ta, een erkend natuurgebied.
Staatssecretaris J. M. de Vries
van Verkeer en Waterstaat heeft
maandag over Delta Radio Ka
mervragen beantwoord van
GroenLinks-Kamerlid H. van
der Steenhoven. Die wilde we
ten of Nederland met Britse au
toriteiten heeft gepraat over de
uitzendingen van Delta Radio.
aan moeten. Artsen zijn best
tot veel in staat. Die raken echt
niet van de kaart bij gevallen
van mishandeling." Hij zegt dat
er bij dat bestrijding van vrou
wenmishandeling ook een be
langrijke taak van de politie is.
„De huisarts is geen wijkagent.
MIDDELBURG - Overschrij
ding van de toegestane uitstoot
van cadmium is Thermphos In
ternational op een boete van
75.000 gulden komen te staan.
Volgens persofficier van justitie
J R. Eland gaat het om een fors
verlaagde schikking, omdat de
fosforfabriek in Vlissingen-
Oost aanzienlijke verbeterin
gen heeft aangebracht.
In het midden van 1996 bleek
dat Thermphos te veel cadmium
in de lucht en het afvalwater
uitstootte, door het gebruik van
ander fosfaaterts dan voorheen.
Normaliter zou dat goed zijn
voor een boete van een paar ton,
zegt Eland. „Het openbaar mi
nisterie heeft een schikking van
75.000 gulden voorgelegd om
dat Thermphos goede intenties,
heeft getoond om herhaling te
voorkomen."
De emissie van cadmium in de
lucht is teruggebracht tot onder
het oorspronkelijke niveau. In
samenwerking met het Centrum
voor Schone Energie en Techno
logie is het bedrijf bezig met het
ontwikkelen van een milieu
strategie.
(Advertentie)
OFFERTE OP MAAT?
www.cityhotel-terneuzen.nl
De zender gaat zich op Enge
land richten. De Vries ant
woordde dat er geen overleg is
geweest en dat dit niet nodig is,
omdat Delta Radio in Neder
land is gevestigd en met een aan
Nederland toegekende lange-
golffrequentie werkt.
Het kabinet heeft vorige week
ingestemd met een voorstel van
De Vries voor een vergunning
plicht voor installaties op zee,
zoals de zender van Delta Radio.
Op basis van deze Algemene
Maatregel van Bestuur (AMvB)
die voor advies naar de Raad
van State is gestuurd, kunnen
ook milieu-eisen aan zulke in
stallaties worden gesteld. Bij
Delta Radio kon dat nog niet,
waarop de Tweede Kamer op
maatregelen aandrong.
Jongen breekt
been bij botsing
MIDDELBURG - Een achtjari
ge jongen uit Middelburg heeft
maandagochtend een dubbele
beenbreuk opgelopen bij een
aanrijding in Middelburg.
Een 64-jarige Middelburgse
reed met haar auto over de Rust
hofstraat. De jongen kwam uit
tegengestelde richting over de
zelfde weg en kwam in botsing
met de auto. De jongen is naar
het ziekenhuis vervoerd.
(Advertentie)
VERGADERING BOEKEN?
www.cityhotel-terneuzen.nl
Advertentie
Primafoon hooft dó ideale Internet-computer:
Ie iMac van Apple. Gebruiksvriendelijk, snel en
eonvoudiö te installeren, In vijf prachtige kleuren dus
is er altijd wel eentje die in uw interieur past.
Ook accessoires, zoals een printor, oen scanner
of software, zijn bij Primafoon verkrijgbaar. De IMac
is ook te huur vanaf f 99,- per maand (vraag naar de
voorwaarden).
Kom dus snel naar Primafoon. bei gratis
0800-1515 of surf naar wwwprimafoon.nl
kpn telecom
Primafoon
a Iwaarden: „Eerst maak ik een aquarel. Vind ik die mooi, dan maak ik het in het groot."
foto Willem Mieras
Sinds anderhalfjaar is hij of
ficieel Zeeuw maar zo om de
drie weken heeft hij toch zijn
portie Brabantse bos- en var-
kenslucht nodig. Terug naar
het latid van 'ons pa en ons
moeder' in Berkel-Enschot
bij Tilburg. De ene keer
neemt hij een klassiek bosje
bloemen mee, een andere
keer een Zeeuwse speciali
teit. Borsselse wijn, babbe
laars of kibbeling van de bes
te kibbelingbakker van heel
Zeeland. Zo viel zijn oog op
'Echte Zeeuwse Roomboter'.
Duur, zelfs voor roomboter-
begrippen maar zijn moeder
zou het zeker waarderen.
Zeeuwse boter bij de Zeeuw-
sewis. „Goh wat leuk", vond
'ons moeder', en ze bekeek
het pakje van alle kanten.
Waar zou het gemaakt zijn?
Grijpskerke? Wemeldinge?
Boerenhol? Of Nieuw- en St.
Joosland? „Ah, ik heb het ge
vonden", zei zijn moeder na
wat zoekwerk. „Campina/
Melkunie: Tilburg".
G* Cv'
In het stripboek is niet alleen een rol weggelegd voor de dieren in het middeleeuwse epos, maar is ook de omgeving waarin het verhaal
zich afspeelt, te herkennen.
door René Hoonhorst
HULST - Verhalen over Reintje de Vos
zijn wijd en zijd bekend, maar met de oor
spronkelijke middeleeuwse versie over
den vos Reynaerdehebben ze vaak slechts
zijdelings te maken. Het stripboek Rey
naert de Vos van tekenaar Kris de Roover
en schrijver Marcel Ryssen dat maandag
avond in de centrale hal van het Hulster
stadskantoor werd gepresenteerd, moet
daar verandering in brengen.
Hulst en een dozijn andere gemeenten
werken sinds drie jaar samen met de ver
eniging Tiecelijn-Reynaert aan het pro
ject Het Land van Reynaert. Het heeft tot
doel om het Reynaertverhaal en de streek
waarin het verhaal zich afspeelt te pro
moten. Het stripboek, dat zich redelijk
streng aan het oorspronkelijke manu
script van de vermoede schrijver 'Willem'
houdt, moet het Reynaertverhaal én de
streek nog meer over het voetlicht van een
grote doelgroep brengen. Tekenaar De
Roover doet dat subtiel door hedendaagse
overblijfselen uit de Middeleeuwen als
het Romaanse kerkje van Daknam, het
Gravenkasteel van Rupelmonde en ande
re locaties uit de streek in de achtergrond
van de situatietekeningen mee te nemen.
Subsidie
Brussel heeft Het Land van Reynaert sub
sidie gegeven voor het uitbrengen van het
stripboek. Burgemeester A Kessen en
wethouder P. Weemaes (cultuur) van
Hulst gingen er bij de presentatie vanuit
dat het boek een groot succes wordt. Ook
Reynaertdeskundige R. van Daele voor
spelt in het nawoord van het stripboek een
goed onthaal, omdat de strip is 'te smaken
voor 8- tot 88-jarigen'. Toch hebben
schrijver en tekenaar het de lezer niet al te
gemakkelijk gemaakt. Zo is de tekst, om
het hele verhaal tot zijn recht te laten ko
men, onder de tekeningen gezet en zijn er
dus geen tekstballonnetjes gebruikt.
Daarnaast hebben De Roover en Ryssen
zichzelf geen censuur opgelegd, maar het
- soms grove en vrijpostige - oorspronke
lijke Comburgse handschrift als basis ge
bruikt. Ook (seksueel) ondeugende en
wrede passages zijn dus in het boek terug
te vinden. Ryssen: „Zo hebben we in het
boek Tibeert niet in de kuit van de pastoor
laten bijten, maar treffend duidelijk ge
maakt dat de kater de pastoor met één
beet wist te ontklepelen." De Roover en
Ryssen wilden goed laten uitkomen dat
ieder zich een eigen voorstelling van de
vos kan maken. Men kan hem in vele ge
daanten, uiteenlopend 'van vrolijke gast
tot moorddadige gangster', zien, betoog
de de schrijver.
Reynaert de Vos, uitgegeven door Intergemeen
telijk project Het Land van Reynaert, f 20,-, te
verkrijgen bij boekhandels in. de deelnemende
gemeenten.
