Rekeningrij den
wordt gefaseerd
PZC
Beroven joden was strak georganiseerd
Weer diermeel
gevonden in voer
voor runderen
binnenland
Poging tegenstand VVD te omzeilen
Speciale gevangenis
voor jongeren biedt
opleiding en nazorg
Verwarde man beklimt Domtoren
DRUKKEND
BEURSEIMAAT
Klein voorlees-kwartiertje
maandag 10 mei 1999
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Minister Netelen
bos van Verkeer en Waterstaat
stapt af van het plan om het re
keningrijden vanaf 2001 in de
hele Randstad in te voeren. Zij
wil de elektronisch tolbetaling
nu gefaseerd invoeren. Blijkt
het systeem bij één of twee ste
den goed te werken en inder
daad de files te verminderen,
dan kan rekeningrijden ook op
andere plaatsen in de Randstad
worden ingevoerd, schrijft Ne
telenbos in een brief aan het ka
binet.
De minister moet haar collega's
in het kabinet overhalen tot het
stap voor stap invoeren van re
keningrijden, omdat in het re
geerakkoord is afgesproken dit
in 2001 in één keer te doen. De
tolheffing in de spits moet hét
wapen worden tegen de almaar
uitdijende files, maar de weer
stand is groot.
In coalitiepartij WD heerst
grote weerzin tegen het reke
ningrijden. VVD-Kamerlid
Hofstra eist dat het rekeningrij
den de files met minimaal dertig
procent doet verminderen, an
ders hoeft het van hem niet.
PvdA en D66 zijn grote voor
standers. Het CDA is tegen en
voelt veel meer voor betaalstro-
ken.De grote steden voelen er
ook al weinig voor en invloedrij -
ke belangenorganisaties als de
ANWB hebben zich tegen de
door Monique Brandt
AMSTERDAM - In het na
jaar wordt in Amsterdam een
speciale gevangenis voor
jonge criminelen geopend. In
deze inrichting, die wordt ge
vestigd in een vleugel van een
bestaande gevangenis, krij
gen de jongeren de kans om
tijdens hun detentie een vak
te leren.
Door een uitgebreid nazorg
traject worden de delinquen
ten ook geholpen met het
vinden van een baan of een
woning. „Het is een uniek
project", zegt een woord
voerder van justitie in Am
sterdam. „We hopen dat de
jongeren met deze intensieve
begeleiding weer een eigen
leven op kunnen bouwen."
Over de vestigingsplaats
wordt nog onderhandeld.
Jongeren die in aanmerking
komenkunnen zelf kiezen of
ze hun straf willen uitzitten
in een gewone gevangenis of
in de speciale inrichting,
waar ze in de werkplaats aan
de slag moeten.
Het gaat om 'draaideurcri
minelen', jongeren die steeds
opnieuw over de schreef
gaan. De laatste maanden
heeft justitie in samenwer
king met politie en gemeente
nauwkeurig onderzoek ge
daan naar deze probleem
groep, die maar niet door de
hulpverlening lijkt te kun
nen worden bereikt.
Volgens justitie komen onge
veer tweehonderd jongeren
in aanmerkingen voor de re
geling. Het gaat hierbij niet
om zware misdadigers.
„Ze moeten natuurlijk wel de
potentie hebben om goed in
de maatschappij terug te
kunnen keren", aldus de
woordvoerder van justitie.
GPD
plannen gekeerd. Netelenbos
hoopt met een bijstelling van de
plannen de VVD toch binnen
boord te houden. Tegenstanders
kunnen met een geleidelijke in
voering van elektronische tol
heffing overtuigd worden van
het effect van deze maatregel.
Bovendien zou fasering schelen
in de kosten van invoering, die
begroot zijn op een half miljard
gulden.
VVD'er Hofstra noemt het plan
van Netelenbos niet onverstan
dig, al ziet hij ook nadelen. Hof
stra: „Als je bij één stad begint,
wordt die benadeeld ten opzich
te van andere steden. En hoe
vertaal je de resultaten bij de
ene stad naar de andere?"
ANWB-baas P. Nouwen noemt
het voorstel van Netelenbos een
'forse ommezwaai'. Hij vindt dit
een beter systeem dan in één
keer het rekeningrijden invoe
ren. De ANWB zal de invoering
'kritisch' blijven volgen.
Kenteken
Het ministerie van Verkeer en
Waterstaat begint nog dit jaar
een proef met een elektronisch
kenteken. Het experiment moet
uitwijzen of digitale herken
ning van auto's een bruikbaar
middel is in de strijd tegen frau
de met kentekenbewijzen en
nummerplaten. Ook wordt on
derzocht of het elektronisch
kenteken bruikbaar is bij de re
gistratie van rekeningrijders.
De digitale nummerplaat is een
uniek, onuitwisbaar elektro
nisch signaal dat wordt uitge
zonden vanuit een geavanceer
de chip die ergens in de auto
verborgen zit. De registratie
vindt plaats met een soort scan
ner, zoals die wordt gebruikt in
anti-diefstalpoortjes in win
kels.
Het elektronisch kenteken zal
de ouderwetse nummerplaat
niet gaan vervangen, omdat re
gistratie met het blote oog altijd
nodig zal blijven. Volgens een
woordvoerder van het ministe
rie zal het nog zeker vijf jaar
duren voor de digitale nummer
plaat en de bijbehorende regel
geving kan worden ingevoerd.
GPD/ANP
Op zeventig meter hoogte blijft de
man uren
aan de buitenkant van de Domtoren staan.
foto Vincent Boon/ANP
van onze redactie binnenland
UTRECHT - Een 25-jarige
Utrechter heeft zaterdagmid
dag de buitenkant van de
Domtoren in Utrecht beklom
men. De ernstig verwarde
man klauterde tot zeventig
meter hoogte en ging aan de
buitenzijde van de omloop op
een richel staan. Daar bleef hij
bijna drie uur lang, gadege
slagen door drommen toe
schouwers op de grond.
De politie trok hieruit de con
clusie dat de man naar bene
den wilde springen. Politie en
brandweer zetten uit voor
zorg de directe omgeving van
de Dom af en hielden een
springkussen gereed.
Na urenlang praten wisten
hulpverleners de man van de
toren af te krijgen. Hij werd
overgebracht naar het politie
bureau en is zaterdagavond
nog opgenomen in een psychi
atrisch ziekenhuis. Over zijn
motieven doet de politie geen
mededelingen.
Bouwlift
De man was naar boven ge
klommen via een bouwlift, die
langs de 110 meter hoge toren
staat. De lift wordt vanaf 5 ju
ni gebruikt om bezoekers van
de openluchttentoonstelling
Panorama 2000 naar boven te
brengen.
De politie hield tijdens het in
cident een cameraman van de
tv-zender SBS6 aan, omdat
hij niet snel genoeg gehoor zou
hebben gegeven aan het bevel
zich te verwijderen. Volgens
een politiewoordvoerder had
den de hulpverleners aange
geven dat de man nerveus
werd van de cameralieden en
fotografen. De politie hadhen
daarop opgedragen weg te
gaan. De cameraman werd
korte tijd later zonder proces
verbaal weer vrijgelaten.
De gemeente Utrecht heeft
zaterdagavond een aannemer
de toegang tot de lift laten af
sluiten met houten platen.
Vandaag worden er extra be
veiligingsmaatregelen geno
men. ANP/GPD
Internethandel stijgt fors
AMSTERDAM - Steeds meer Nederlanders overwinnen hun
schroom om via Internet bestellingen te plaatsen. Ruim
170.000 mensen kochten gedurende twee weken in maart voor
een bedrag 63 miljoen gulden zaken als boeken, computers en
software.
Dat blijkt uit de derde Nationale Internet Monitor, een steek
proef onder Internetgebruikers. Bij de vorige steekproef in
oktober vorig jaar werd voor 35 miljoen gulden elektronisch
verhandeld.
Het aantal mensen dat zich ten minste een maal per veertien
dagen op Internet begeeft, ligt op 2,3 miljoen. ANP
Geen hongerdood Heckrunderen
LELYSTAD - Voedseltekort was niet de oorzaak dat afgelo
pen winter 42 Heckrunderen overleden in het gebied rond de
Oostvaardersplassen bij Lelystad. Volgens Staatsbosbeheer
waren bijna alle dieren oud of zwak, en zijn ze een natuurlijke
dood gestorven.
In het leefgebied van de Heckrunderen is voldoende voedsel
aanwezig, stelt Staatsbosbeheer. De dieren gingen dood door
dat ze door hun isolement niet in staat waren voldoende voed
sel te bemachtigen.
Staatsbosbeheer is bekritiseerd omdat de natuurorganisatie
de Heckrunderen zou hebben verwaarloosd. Maar volgens
dierenartsen verkeert de gehele kudde van 500 dieren in goede
gezondheid, stelt Staatsbosbeheer. ANP
Auto rijdt wegrestaurant binnen
ZE VENBERGSCHEN HOEK - In het wegrestaurant De Gou
den Leeuw in Zevenbergschen Hoek is gisterochtend een ra
vage ontstaan, toen een auto de zaak binnenreed en behalve
de pui ook een deel van het interieur ramde. De automobilist
uit Breda, zijn vrouw en hun drie maanden oude baby raakten
lichtgewond.
Het wegrestaurant was op het moment van het ongeval nog
niet open. De man bleek niet in het bezit te zijn van een rijbe
wijs.
Vermoedelijk door te hoge snelheid raakte de man in de mid
denberm van de A-16, waarna hij in een poging dit te corrige
ren via de rechterberm en de afrit van de snelweg afraakte en
in het wegrestaurant tot stilstand kwam. ANP
Max Havelaar-sinaasappelsap
AMSTERDAM - Na koffie, thee, chocolade, bananenhoning,
cosmetica en thee introduceert Max Havelaar in het voorjaar
van 2000 in Nederland een sinaasappelsap met eigen keur
merk in de supermarktschappen. De actie in Nederland volgt
op een geslaagde proef in Zwitserland.
„Bij de teelt van sinaasappelen zijn veel misstanden. Daarom
is het een goed product om mee te komen", verklaren H. Bol-
scher en M. van Tilburg van de Stichting Max Havelaar in het
blad Distrifood.
De organisatie geeft een keurmerk aan producten die door fa
brikanten onder eerlijke handelsvoorwaarden zijn inge
kocht. Het bekendst is de koffie. ANP
Maand van meesterspeurders
AMSTERDAM - Onder het motto 'Van Marlowe tot Maigret'
staan dit jaar tijdens de Maand van het Spannende Boek
meesterspeurders centraal in boekwinkel en bibliotheek. De
maand van het spannende boek wordt dit jaar voor de elfde
maal gehouden: van 28 mei tot en met 30 juni.
De Britse misdaadauteur Minette Walters schreef op uitnodi
ging van de Stichting CPNB het geschenkboekje voor de
maand van het spannende boek 1999; 'De tondeldoos'. Een ie
der die tijdens de maand voor ten minste 29,50 gulden boeken
koopt, krijgt een exemplaar cadeau. ANP
Een standaard oplossing b
er echt niet in airconditioning.
Laat je voorlichten door een
n installateur, en kies
voor kwaliteit op de
werkplek en thuis.
eHouqkcetinq
*t}Uó4ui <U (eiteY
0115-613568
door Hans de Bruijn
AMSTERDAM - Roof is iets van
alle tijden en van alle oorlogen.
„Als ik op tv beelden zie van
vluchtelingen uit Kosovo, dan
probeer ik te focussen op één
zo'n persoon. En dan kan ik me
heel goed voorstellen hoe die
zich voelt. Weten dat alles watje
had, is afgepakt. Dat deden de
Duitsers ook. Zij roofden zelfs
de kleinste dingen die voor hen
niets waard waren."
Negen jaar lang deed historicus
Gerard Aalders onderzoek naar
de roof tijdens de Tweede We
reldoorlog door de Duitsers van
de bezittingen van vooral de
joodse Nederlanders. Aalders'
boek 'Roof, de ontvreemding
van joods bezit tijdens de Twee
de Wereldoorlog' geeft een
onthutsend beeld van de nauw
gezette manier waarop de be
zetters daarbij te werk gingen.
„Dit was geen roof met het ge
weer in de aanslag. Wat mij het
meest getroffen heeft is juist de
gruwelijke systematiek."
Er waren verordeningen, wet
ten en regels, waar bij de roof
'keurig' de hand aan gehouden
werd. „Als je vond dat jou ten
onrechte iets was afgenomen,
dan kon je bezwaar aantekenen.
En als je gelijk had, kreeg je het
afgepakte gewoon terug", stelt
Aalders, die werkt voor het Ne-
deiiands Instituut voor Oor
logsdocumentatie (NIOD, voor
heen RIOD) in Amsterdam.
Doelwit waren vooral joden en
zigeuners. Niet-joden kwamen
er - naar verhouding - redelijk
van af. Volgens Aalders is er in
ons land tussen 1940 en 1945
voor ongeveer 3,5 miljard (toen
malig) gulden aan goederen,
aandelen en andere eigendom
men geroofd. Tegen de huidige
koers komt dat neer op zo'n vi j f-
tien miljard.
Bijna eenderde daarvan was
joods bezit, terwijl er toch maar
zo'n 140.000 joden in Nederland
waren. De gemiddelde Neder
lander had een schadepost van
8.100 gulden, terwijl de joden
gemiddeld 70.000 gulden kwijt
raakten. De Duitsers roofden
vooral aandelen, maar ook
goud, sieraden en kunst. „Zij
namen zelfs postzegelverzame
lingen in bezit." Huizen en
grond werden onteigend.
Er werd van iedereen geroofd,
zonder uitzonderingen, arm of
rijk. „Zelfs een klein schilderij
tje, afkomstig van de markt op
het Waterlooplein, werd inge
pikt", zegt Aalders.
Diamantairs
Hoe grondig de Duitsers te wex-k
gingen, blijkt uit het lot van een
groep joodse diamantairs die
naar kamp Westerbork waren
gebracht. Omdat de Duitsers
geloofden dat zij nog niet alle
diamanten hadden, werden zij
weer vrijgelaten, zodat men als
nog aan hun resterende diaman
ten kon komen. Daarna werden
de diamantairs opnieuw opge
pakt en uiteindelijk vergast.
Een groot deel van zijn boek is
gewijd aan de rol van de Neder
landse banken, die allerminst
met tegenzin meewerkten aan
de roof. Aalders beschrijft hoe
grote banken - zoals de Axnster-
damsche Bank, de Twentsche
Bank, de Nederlandsche Han
del Mij en de Rotterdamsche
Bank - gewillig meehielpen ge
roofde joodse aandelen en effec
ten te verhandelen.
„De Nederlandse financiële we
reld heeft actief, willens en we
tens, en ondanks waarschuwin
gen vanuit Londen via Radio
Oranje om het niet te doen, mee-
gewerkt", zegt Aaldex-s. „In het
begin waren zij nog wel terug
houdend, maar toen hen een
armzalige provisie van één pro
cent in het vooruitzicht werd
gesteld, gingen zij allemaal voor
de bijl." Volgens Aalders wisten
die banken heel goed waar de
aandelen vandaan kwamen.
„Zij wisten pi'ecies wat de Liro-
bank was. Anders had de toen
malige voorzitter van de Vereni
ging voor de Effectenhandel,
Overhoffook geen juridisch ad
vies gevraagd. Dezelfde Over
hoff die eind 1944 nog gauw
even lid van de Ondergrondse
werd om zich na de ooxiog te
kunnen indekken." GPD
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Ouders lezen hun kinderen
gemiddeld nog geen kwartier per dag voor. Dat
blijkt uit een onderzoek van het NIPO in op
dracht van de stichting Lezen in het kader van
Nationale Voorleesdag 1999 op 19 mei.
Ruim eenderde van de kinderen (tot 12 jaar)
krijgt niet regelmatig een verhaaltje voorge
schoteld. Dat komt volgens het NIPO neer op
800.000 kinderen.
Hoewel negen van de tien ouders vooidezen
'gewoon' of 'erg belangrijk' noemt, blijven
nogal wat kinderen verstoken van deze aan
dacht. In de categorie 9 tot 12 jaar moet zestig
procent zelf lezen. Daarentegen wordt 95 pro
cent van de 3- tot 5-jarigen regelmatig voorge
lezen.
De helft van de kinderen die wordt voorgele
zen, krijgt elke dag een verhaal te horen. In
driekwait van de gevallen neemt de moeder het
voorlezen voor haar rekening. De verhalen van
Annie M.G. Schmidt zijn daarbij verreweg het
populairst. Op eerbiedige afstand zijn Dick
Laan en Walt Disney favorieten, zo ontdekte
het NIPO. ANP
10 mei 1949
A.R.
De hele fractie van de Anti Re
volutionairen is na een intern
geschil uit de gemeenteraad
van Bolsward gestapt. De
AR.-raadsleden hadden inge
stemd met een gemeentelijke
subsidie voor een rooms-ka-
tholiek lyceum en wei-den
daarvoor direct door hun eigen
kiesvereniging op de vingers
getikt.
Stierenvechten
Een Duitse zakenman ziet in
zijn eigen land een gat in de
markt: stiex-envechten. De
man heeft toestemming ge
vraagd om de evenementen in
het stadion van Flensburg te
houden.
Wel wil hij de horens van de
stieren met gummikussens be
dekken, om bloedvei-gieten te
voorkomen.
Adresboek
Vlissingen beschikt voor het
eer-st in negen jaar weer over
een bijgewerkt adresboek.
Daarin staan de namen en
adressen van alle inwoners.
Bushalte
In de gemeente Waarde zijn de
afgelopen dagen bordjes 'bus
halte' geplaatst. De kern
wordt eindelijk aangesloten
op het busnetwerk. De bus
rijdt nog wel tijdelijk een aan
gepaste route, omdat de
hoofdweg wordt gerepareerd.
En dat werk ligt stil, omdat er
een tekort aan stenen is.
Uitgever:
W F de Pagter
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA KN Goes
Tel. (0113) 273000
Fax (0113) 273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 15
4530 AB Terneuzen
Tel. (0115) 686000
Fax (0115)686009
Axel: Nassaustraat 15
4571 BK Axel
Tel. (0115) 568000
Fax. (0115) 561415
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel (0114) 373839
Fax. (0114) 373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel (0111)454647
Fax (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17 00 uur
Zierikzee en Hulst:
van 8.30 tot 17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10 30 uur
City OnLine Internet
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
http.//www pzc.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22 00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur-
Tel. (0118) 484000
Fax(0118)470100.
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 98,00:
franco per post 128.50:
per maand 35,75:
per jaar 372,50:
franco per post 491.00.
bij automatische afschrijving per
termijn 1,50 korting,
losse nummers
maandag t/m vrijdag 1,80.
zaterdag 2,60 p.st.;
(alle bedragen inclusief 6 pet. btw).
Postrek.nr3754316
t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven:
191 cent per mm, minimumprijs per
advertentie 28,65;
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief.
speciale posities: tarief op aanvraag,
voor brieven bureau van dit blad
&50 meer (excl. 17,5 pet btw):
volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag
(alle advertentieprijzen
exclusief 17,5 pet. btw)
Giro: 35 93 00. Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B.V
Vlissingen
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener Arcade NV
door Pieter Evelein
DEN HAAG - Er zit nog steeds
diermeel in veevoer voor riuide-
ren. Bij controles zijn in negen
tien van 62 monsters sporen van
diermeel gevonden, hoewel dat
is verboden. Diermeel kan bij
runderen de gekke-koeienziek-
te BSE veroorzaken. Staatsse
cretaris Faber (Landbouw) wil
dat mengvoerbedrijven er alles
aan doen om te voorkomen dat
diermeel in het voer terecht
komt.
De sporen zijn gevonden bij
mengvoerbedrijven en op boe
renbedrijven. Het ministerie
van Landbouw kon zaterdag
niet zeggen om hoeveel bedrij
ven het gaat. De Inspectiedienst
onderzoekt de overtredingen.
Het bedrijfsleven heeft al maat
regelen genomen, maar die heb
ben nog niet het gewenste effect.
Diermeel kan in veevoer te
rechtkomen als een mengvoer-
bedrijf eerst varkensvoer
maakt, en daarna op dezelfde
productielijn veevoer. Er kun
nen restjes diermeel zijn achter
gebleven die in veevoer belan
den. Diermeel mag wel worden
gebruikt voor varkensvoer.
Sinds 1994 geldt een verbod op
het gebruik van diermeel in voer
voor herkauwers. Sinds 1 maart
van dit jaar gelden strengere
voox-schriften voor de manier
waarop mengvoei-bedrijven het
voer maken. Faber eist dat zij er
alles aan doen om de voorschrif
ten na te komen. De Kwaliteits
dienst Diex-voedersector (KDD)
en de Rijksdienst voor de keu
ring van Vee en Vlees (RW) blij
ven de komende tijd intensief
controleren. Boerenorganisatie
(Advertentie)
LTO-Nederland reageert ge
schokt. „Dit moet tot op de bo
dem worden uitgezocht. We
moeten elk risico op vermen
ging uitsluiten", aldus een
woordvoerder.
Volgens LTO moet de overheid
met 'keiharde maatregelen' af
dwingen dat transporteurs en
fabrikanten vermenging van
diermeel met rundveevoer
voorkomen. „Bij zestig procent
van de transporteurs en bedrij
ven is het goed geregeld. Het kan
dus wel", aldus de woordvoer
der. LTO adviseert boeren die
twijfelen aan de betrouwbaar
heid van hun leverancier die op
voorhand schriftelijk aanspra
kelijk te stellen.
Mengvoerbedrijven moeten
aparte productielijnen maken
voor njndveevoer en ander voer,
vindt LTO. Transporteurs moe
ten voor gescheiden vervoer
zorgen, en ook de boei-en moeten
maatregelen nemen. ANP
Historicus Gerard Aalders. foto Phil Nijhuis/GPD
