arnalenvangst naar dieptepunt
BRADERIE
RTL 4 stopt met
showrubriek
PZC
Marinus Boezem mag zich
voortaan ridder noemen
PZC
Zeeuwse lopers staan al te
trappelen voor de Roparun
zeeland
issers wijten dramatische daling aan baggerwerk Westerschelde
GRANDIOZE TERNEUZENSE
Zeeuws-Vlaanderen vanaf het zadel
kunst cultuur
Nieuwe behandeling
bij borstkanker kan
armpijn voorkomen
m
maandag 10 mei 1999
)r Pascalle Cappetti
ËSKENS - De garnalen-
igst is het afgelopen kwar-
1 dramatisch geweest. De
•gst bereikte met vierdui-
d kilo een historisch diepte-
it. Vorig jaar brachten de
ters in deze periode bijna
ntigduizend kilo aan wal.
in de Belgische vismijnen
rd in de eerste maanden van
>9 zevenduizend kilo minder
ïgevoerd dan het jaar daar-
or. Toen bedroeg de vangst
g zeventienduizend kilo. De
rzaak van de slechte vangst
jrdt gezocht in de verdieping
m de Westerschelde.
eigens mijnmeester J. Vader is
at nog nooit zo slecht geweest
de garnalenvisserij. „Het is
offiedik kijken, want met de
•arnalen weet je het nooit. Het
ane jaar kom je er in om, het an
der jaar zit er bijna niets." Hij
noemt het waarschijnlijk dat de
baggerwerken in de Wester
schelde alles te maken hebben
met de belabberde vangst dit
jaar. „Op de rivier, in de Wielin
gen bijvoorbeeld, is het een en al
blubber wat naar boven komt.
Daar kan de garnaal geen voed
sel meer vinden." Vader consta
teert dat de 'blubberzooi' ook al
is waargenomen aan de mon
ding van de Westerschelde.
„Plaatsen die voorheen goed be-
visbaar waren, zijn nu volge
stort. Ze beginnen overal te
storten, dus ook de monding be
gint vol te stromen."
De enorme teruggang is volgens
hem nog versterkt door het feit
dat de reguliere garnalenvis-
sers, in Breskens zijn dat er vari
ërend zes of zeven, door de
slechte omstandigheden op een
andere vorm van visserij zijn
overgestapt. Zij zijn kabeljauw
gaan vissen, een soort die dit
jaar en vorig jaar in overvloed
aanwezig is en zich makkelijk
laat vangen. „Dat compenseert
de schade een beetje."
Een kleine pleister op de wonde
is dat de prijs van de garnalen
door het krappe aanbod onge
kend hoog is. De gemiddelde ki
loprijs steeg van 6,04 naar
ƒ13,71. „Maar dan nog loont
het nauwelijks. Daarvoor is het
aanbod te schraal." Vader is dan
ook niet erg optimistisch ge
stemd over de toekomst. De
Breskense mijnmeester ver
wacht dat er op korte termijn
overleg zal worden gepleegd
met Rijkswaterstaat over het
probleem en de mogelijkheid
van een schadevergoeding.
De vismijnen in België zien de
toekomst eveneens somber in.
De schrale oogst van tiendui
zend kilo wijten zij ook aan de
verdieping van de zeearm. „Als
dit zo door zal gaan, is de kans
heel groot dat er binnen enkele
jaren geen garnaal meer zal zijn
op de Belgische en Nederlandse
kusten", constateert de Reders
centrale in het Visserij Nieuws.
Advertentie
Auto - Motor - Caravan
Vrijdag 14 en Zaterdag 15 mei
In en om
Garage Cappendijk
Toyota en Mercedes
Garage Vervaet
aan de L. Reksestraat in Terneuzen.
De Landelijke Fietsdag trok zaterdag honderden mensen.
foto Charles Strijd
door Pascalle Cappetti
AXEL - Eigenlijk was het zon
dag nóg een mooiere dag om te
fietsen. Tenminste, als je al
leen naar het weer keek. De
harde wind - het leek wel of die
steeds van voren kwam - zorg
de er zaterdag voor dat de ge
middeld 35 kilometer lange
fietstocht geen gemakkelijke
opgave was. Toch trok de Lan
delijke Fietsdag zaterdag in
Zeeuws-Vlaanderen opnieuw
honderden mensen.
Het deelnemersaantal was iets
lager dan vorig jaar, maar toen
was het dan ook extreem zon
nig. De startpunten in
Schoondijke, Axel, Koewacht,
Spui, Hulst en Hengstdijk
hadden over belangstelling
niet te klagen. De organisato
ren van de fietsdag in buurt
huis De Drie Gehughten in
Spui noteerden maar liefst
driehonderd tot driehonderd
vijftig mensen uit het hele
land, die zaterdag tot één uur
aan de tocht begonnen. Een in
teressante halte in deze tocht
was ongetwijfeld het tunnel
centrum.
Axel was om twaalf uur al
door zijn honderd deelname-
kaarten heen, degenen die
daarna nog wilden starten
moesten het met kopieën doen.
Deze deelnemers krijgen him
medaille later thuisgestuurd,
vertelt B. David in het Wapen
van Axel.
Alleen Sas van Gent kreeg de
fietsers niet in beweging.
Achttien mensen meldden zich
bij het plaatselijke VW-kan-
toortje op het Keizer Karei-
plein. De oorzaak is de mede
werkster niet bekend. „Ik heb
gehoord dat een van de open
gestelde boerderijen uiteinde
lijk niet meedeed, maar of dat
de reden is? Ik weet het niet."
In Hulst had de organisatie een
extra bijlage aan de routebe
schrijving toegevoegd, ver
zorgd door Hulstenaar G.
Sponselee. Een succes, wist T.
de Vries te melden. „Dat werd
enorm door de mensen ge
waardeerd. Zo kregen ze tij
dens de tocht uitleg over het
ontstaan van de dijken en kre
ken." De fietsers die deze dij
ken- en krekenroute reden,
vielen bovendien met hun neus
in de boter.
In Terhole hield de muziekver
eniging op hetzelfde moment
een fancy-fair. Een prima hal
te waar even van een wafel kon
worden genoten.
Vissers willen geld van Delta Radio
DEN HAAG - Colijnsplaatse vissers eisen een schadevergoe
ding van lange golfzender Delta Radio, die 3 5 kilometer uit de
Walcherse kust twee zendmasten wil plaatsen. In een brief
aan de Kamercommissie voor Verkeer en Waterstaat schrijft
visserij vereniging Col vis dat het onaanvaardbaar is dat er
geen schadevergoedingsregeling is getroffen, terwijl vissers
een deel van hun visgronden verliezen door de zendinstallatie
en een elektriciteitskabel naar de zendmasten. Colvis vindt
ook dat de elektriciteitskabel vanaf Westkapelle naar het
zendpark te ondiep wordt ingegraven. Delta Radio zou er be
ter aan doen de zendmasten uit te rusten met een eigen ener
gievoorziening op zonne-energie, vinden de vissers.
Oplichting met prijsplakkertjes
TERNEUZEN - Een 26-jarige man uit Breda is zaterdagmid
dag in een doe-het-zelf-zaak in Terneuzen aangehouden op
verdenking van oplichting. De Bredanaar kwam een toiletpot
ruilen: de pot had een waarde van 149,=, maar hij had er een
stickertje van een andere pot met een waarde van 369,50 op
geplakt. Nadat hij een tegoedbon had gekregen, kocht hij op
nieuw een wandclosetpot: dit keer één van 369,50, maar nu
plakte hij er juist de code van een pot van 149,= op. In totaal
probeerde hij dus de zaak voor 441 gulden op te lichten. Het
personeel gaf de man over aan de politie. De man werd in ver
zekering gesteld, omdat hij wordt verdacht van dergelijke
praktijken in Goes, Vlissingen en Bergen op Zoom.
Boete voor Belg met spacecake
HOEK - Een 27-jarige man uit Destelberge (België) werd vrij
dagavond bij een controle op de Hoekseweg in Hoek betrapt
op het bezit van drugs. De man had een spacecake en een zakje
hennep bij zich. Ook had hij nog een boete openstaan van
412,50 gulden. Nadat hij dit bedrag plus de boete van honderd
gulden die daar bovenop kwam, had betaald, kon hij naar
huis.
Gestolen auto komt niet ver
KLOOSTERZANDE - De auto van een 27-jarige inwoner van
Sas van Gent werd zondagochtend teruggevonden in de Em-
mastraat in Kloosterzande Onbekenden hadden geprobeerd
de auto te starten door de draden te verbinden. Kortsluiting
maakte een eind aan deze poging. De wagen werd rond drie
uur opgemerkt, toen een bewoner wakker werd van luid ge
toeter. De auto stond voor zijn woning met de deuren wijd
open en de verlichting aan. De eigenaar, een 27-jarige Sasse-
naar, mist een portemonnee en een bankpasje uit het voertuig.
Oostburger rijdt veel te hard
OOSTBURG - Een twintigjarige Oostburger moest zondag
morgen rond negen uur zijn rijbewijs inleveren, nadat hij op
de rijksweg N58 bij Sluis betrapt werd op te hard rijden. De
man had het gaspedaal ingetrapt tot 137 kilometer per uur.
Ter plaatse is tachtig kilometer per uur toegestaan. De be
stuurder kreeg een proces-verbaal.
Misbruik van pasjes
TERNEUZEN - De bankrekening van een 52-jarige man uit
Terneuzen is tijdens zijn vakantie geplunderd. De man be
merkte bij thuiskomst dat er vijfhonderd gulden van zijn re
kening is gepind. Een 22-jarige man uit Aardenburg meldde
de politie misbruik van zijn tolpasje voor de Liefkenshoek-
tunnel bij Antwerpen. De man had zijn pasje in april verloren.
Inmiddels is er 6656 Belgische frank van zijn rekening afge
schreven.
door Miriam van der Schot
MIDDELBURG - „Hij behoort
tot de belangrijkste naoorlogse
kunstenaars", zei loco-burge
meester P. Bruinooge over de
Middelburgse kunstenaar Ma
rinus Boezem. Voor zijn gehele
oeuvre is de beeldend kunste
naar zondag benoemd tot ridder
in de Orde van de Nederlandse
Leeuw.
Boezem gaf te kennen de onder-
1 scheiding zeer te waarderen.
„Het lijkt of er de laatste jaren
steeds vaker een blijk van waar
dering komt voor kunstenaars.
Daar ben ik blij mee. Maar na
tuurlijk heb ik daarvoor niet ge
werkt. De koningin ken ik niet
persoonlijk, maar zij kent wel
mijn werk. Ze weet aan wie ze de
onderscheiding heeft gegeven
en daarom accepteer ik het lint
je ook."
I De Middelburger exposeerde op
[vele tentoonstellingen in bin-
jnen- en buitenland. Hij maakte
voor de NOS een video-opname
REDACTIE
ZEEUWS-VLAANDEREN
Axelsestraat 16
Postbus 15
4530 AB TERNEUZEN
Tel: (0115) 686000
Fax: (0115)686009
e-mail: redtern@pzc.nl
C.A.M. van Gremberghe (chef)
W.A. Bareman
J. Bosman
P.I.F.M. Cappetti
S. van Doorsselaer
J.F.D. Bakker (sport)
's Gravenhofplein 4
4561 AJ HULST
Tel: (0114) 373839
Fax: (0114) 373840
e-mail: redhulst@pzc.nl
R.E.A. Hoonhorst
B.J.G. Pelgrim
CENTRALE REDACTIE
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA VLISSINGEN
Tel: (0118) 484000
Fax: (0118) 470102
e-mail: redactie@pzc.nl
City OnLine/Internet
http://www.pzc.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
en werkte mee aan de oprichting
van Podio del Mondo per l'Arte
in Middelburg. Vervolgens was
hij van 1979 tot 1985 hoogleraar
aan de Technische Universiteit
in Delft.
Opdrachten
Andere opdrachten vervulde hij
onder meer voor het Koninklijk
Conservatorium in Den Haag,
de Koninklijke Bibliotheek in
Den Haag en de Koepelgevan
genis in Breda. Vorig jaar zijn
beelden van hem geplaatst in
het heringerichte centrum van
Den Helder en - in opdracht van
de koningin - in het bos van Pa
leis Het Loo.
De onderscheiding kwam voor
Marinus Boezem als een com
plete verrassing. Nietsvermoe
dend ging de beeldhouwer
zondag naar de Vleeshal in Mid
delburg. waar één van de drie
huidige tentoonstellingen van
en over zijn werk werd geopend.
Loco-burgemeester Bruinooge
ontving de catalogus die deze
week is verschenen over het
oeuvre van Boezem.
De kunstenaar zei dat, met de
verschijning van zijn boek, zijn
werk niet op z'n einde loopt,
maar nu pas echt begint. „Het
boek moet je zien als voorstudie.
Nu begint het echte werk en ik
ben vol goede moed, want nog
iedere dag word ik geïnspi
reerd."
Beeldend kunstenaar Marinus Boezem is voor zijn gehele oeuvre
benoemd tot ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
foto Dirk-Jan Gjeltema
Het Zeeuwse team bereidt zich voor op de estafetteloop van Rotterdam naar Parijs, waarvan de
opbrengst naar kankerpatiënten gaat. foto Dirk-Jan Gjeltema
door Jeroen Vliegenberg
VLISSINGEN - Ze zijn er he
lemaal klaar voor. Klaar voor
de Roparun, de 520 kilometer
lange non-stop estafetteloop
van Rotterdam naar Parijs.
De acht Zeeuwse lopers, bege
leid door fietsers, chauffeurs
en kwartiermakers maken
zich op voor de sponsorloop
die woensdag 12 mei begint en
waarvan de opbrengst is be
stemd voor kankerpatiënten
en him families.
Dit jaar doen 127 teams mee
aan de Roparun, vorig jaar
waren het er 106. „Alles loopt
perfect", zegt Rob Mol, een
van de lopers van het Zeeuwse
team. Iedere loper traint op
zijn eigen manier. Mol loopt
ongeveer honderd kilometer
per week.
Ook de sponsoring loopt goed,
er komen nog steeds sponsors
bij. De gemeente Veere heeft
zich de afgelopen week nog als
sponsor aangemeld, in navol
ging van een aantal andere
gemeenten, waaronder Mid
delburg en Schouwen-Duive-
land. „De vorige keer hebben
we dertigduizend gulden op
gehaald. Ik denk dat we dit
jaar zeker het dubbele halen",
schat Mol in.
Het Zeeuwse team heeft
dankzij de sponsors de gratis
beschikking over een grote
bus van het AMZ, die wordt
volgestopt met matrassen, een
keuken en een massagetafel.
Leerlingen van het Deltacol
lege hebben 75 pastagerech
ten voor de lopers bereid; bij
uitstek geschikt voedsel, vol
koolhydraten. Van brood en
pannenkoeken tot badhand
doeken, voor alles is een spon
sor gevonden. Mol: „De bus is
natuurlijk ook veertig uur
lang ons woonhuis."
Bus
De kwartiermakers zorgen
dat bij aankomst in Parijs een
door de GGD aangeboden
tent staat opgesteld, die
plaats biedt aan twintig per
sonen.
De rest van het team slaapt in
de bus. De lopers lopen elk
tachtig kilometer, opgedeeld
in stukken van drie kilometer,
en worden begeleid door fiet
sers. Mol hoopt dat het
Zeeuwse team vrijdagoch
tend tussen vier en vi j f uur Pa
rijs bereikt. De enige niet-
Zeeuw van het team, de Belg
Patrick van Cauwenberghe, is
van plan de 520 kilometerlan
ge tocht onafgebroken te fiet
sen. Hooguit onderbroken
door een sanitaire stop.
De doelen van de stichting Ro
parun waarvoor de 127 teams
dit jaar lopen zijn projecten
voor de Dr. Daniël den Hoed
kliniek en het Sophia Kinder
ziekenhuis in Rotterdam. Ver
eniging Ouders, Kinderen en
Kanker, Theater Kameleon en
diverse instellingen door het
hele land.
Het Zeeuwse doel is Zieken
huis Walcheren, waar onlangs
een apparaat voor betere be
handeling van borstkanker in
gebruik is genomen.
De Roparun begint woensdag
12 mei om één uur 's middags
op de Coolsingel. Van hieruit
wordt een rondj e gelopen door
de binnenstad van Rotterdam.
Om drie uur is de officiële
start vanaf Ahoy.
De 8 Zeeuwse lopers zijn: Paul
Poland, Rob Mol, John Ver-
meule, Erwin Janssen, Arnold
Boonman, Jos Bruggeman,
Rita Ohlenroth en Ron Le Ro-
ij-
De prestatieszijn live te vol
gen via Internet: http:
people.zeelandnet.nl/cebujo
door Jeroen Vliegenberg
VLISSINGEN - Ziekenhuis
Walcheren heeft een nieuw ap
paraat gekocht voor de behan
deling van borstkanker. De aan
schaf werd mogelijk dankzij een
subsidie van 40.000 gulden van
de stichting Roparun, de spon
sorloop van Rotterdam naar
Parijs waarbij de opbrengsten
bestemd zijn voor kankerbe
strijding.
Het apparaat, de Gamma probe,
zorgt ervoor dat vrouwen met
borstkanker minder lymfeklie
ren in de oksel moeten laten ver
wijderen. Hierdoor kunnen
complicaties zoals pijn in de
schouder of een dikke arm. ook
wel lymf oedeem genoemd, wor
den voorkomen. De methode
wordt tot nu toe alleen toege
past in grotere en academische
ziekenhuizen, maar nu kunnen
Zeeuwse vrouwen op die manier
ook hier worden behandeld. In
samenwerking met artsen van
de ziekenhuizen in Goes en Zie-
rikzee worden naar verwach
ting dit jaar 30 tot 50 vrouwen
met deze techniek behandeld.
De nieuwe behandelmethode, is
een half jaar geleden door art
sen van de ziekenhuizen in Vlis
singen, Goes en Zierikzee in
Zeeland geïntroduceerd. In
plaats van alle lymfeklieren
wordt alleen de schllwachtklier
in de oksel verwijderd. Dat is in
Vlissingen onlangs met succes
voor de eerste keer gebeurd. Om
de eigen techniek te controleren
worden ook nog de andere lym
feklieren uit de oksel gehaald.
De verwachting is dat dit vanaf
januari 2000 niet meer nodig is?
Vrouwen die geen uitzaaiingen
hebben in de okselklieren, hoe
ven niet aanvullend behandeld
te worden, maar krijgen wel
vaak last van arm of schouder
omdat de lymfeklieren uit voor
zorg uit de oksel zijn gehaald.
Chirurg J. H. ten Thije: „De
lymfbanen zijn met elkaar ver
bonden door lymfeklieren. Je
zou het systeem kunnen verge
lijken met een netwerk van trei
nen. Een chirurg haalt bij een
borstkankeroperatie alle lym
feklieren weg uit de oksel. Die
klieren zorgen ook voor de lymf-
afvoer in de arm. Veel vrouwen
hebben na zo'n operatie last van
hun arm of schouder, omdat
achteraf blijkt dat er te veel
lymfeklieren zijn verwijderd."
Bij de nieuwe behandelmethode
wordt de schildwachtklier op
gespoord. Die klier bewaakt de
toegang tot de rest van de lymfe
klieren. „Je zou de schildwacht-
klier het eerste station kunnen
noemen. Blijkt de schildwacht-
klier na verwijdering negatief
te zijn, dan zijn er zeker geen
uitzaaiingen in andere klieren
legt de Vlissingse chirurg uit.
Radioactief
Om de schildwachtklier op te
sporen wordt voor de operatie
rondom de tumor een beetje ra
dioactiviteit gespoten. De de
plek waar de schildwachtklier
zich bevindt, toont een scan la
ter een ophoping van radioacti
viteit. De chirurg zet op die
plaats een puntje. Met de Gam
ma probeeen soort geigerteller-
tje in de vorm van een potlood
dat radioactiviteit meet, kan tij
dens de operatie de exacte
plaats van de schildwachtklier
worden bepaald zodat deze ver
wijderd kan worden.
Ten Thije benadrukt dat de me
thode uitsluitend wordt toege
past bij vrouwen die nog geen
last hebben van ernstige uit
zaaiingen. Want in die gevallen
worden alle klieren verwijderd.
Hij noemt de samenwerking
met Goes en Zierikzee op het ge
bied van nucleaire geneeskunde
heel belangrijk. „De nieuwe
techniek moet je leren. Daarom
is het goed om de expertise met
elkaar te delen."
HIJ T.HOUT HOUDT LANGER
HillhouT
