PKÜVfNü
E ZEEUWS
E COURAN
China blijft woedend op NAVO
Aantijging collaboratie schokt banken
Beginners achter
het stuur mogen
minder drinken
Spookstier houdt Goese politie nacht bezig
Karei Appel commandeur
4 WEKEN
FOTO VERSCHOORE
Britse acteur Dirk Bogarde dood
Westen in problemen door misser bij bombardement op Belgrado
Oostburger bij
motorongeval op
N61 overleden
Ultimatum voor
Orient House
verstrijkt zonder
ingrijpen politie
Schelde Groep laks met asbest
Ruzie tussen Kloetinge en Hoek
Feyenoord moeiteloos langs Twente
Twintig doden
bij ongeluk VS
Valutahandel
steeds meer
geconcentreerd
VOOR 16,00
mm
WÊÊÊÊÊÊÊMI
18'
11
Buien
Vanuit het zuidwesten buien met kans op
onweer. Maximumtemperatuur rond 18
graden bij een matige zuidwestelijke wind.
242e jaargang no. 110
maandag 10 mei 1999
losse nummers 1,80
Goes Vlisslngen
UUR
FOTOSERVICE
MiddelburgHulstTemeuzenZierikzee
m m m///.
door Esme Soesman
GOES - Een losgebroken stier
heeft politie en brandweer in
Goes bijna twaalf uur lang tot
wanhoop gedreven. Het beest,
dat vrijdagmiddag ontsnapte
uit een weiland bij het Poelbos,
werd pas zaterdagochtend
vroeg op de Rijksweg A58 ge
pakt. De stier is afgeschoten.
De spookstier veroorzaakte tij -
dens zijn vlucht schade aan een
personenwagen en een politie-
voertuig. De schade wordt ver
haald op de eigenaar van de
stier. Het dier is vrijdagmid
dag, tegelijk met een koe, ont
snapt. De koe werd direct na
dat de melding bij de politie
rond half zes binnenkwam op
de Groeweg bij 's-Gravenpol-
der gepakt. De stier wist echter
te ontsnappen.
Om tien over half een 's nachts
kwam er melding binnen van
een botsing tussen een perso
nenwagen en de stier. De be
stuurder reed geschrokken
door. Een getuige meldde de
politie dat de auto behoorlijk
was beschadigd. Het Goese
korps heeft opnieuw de achter
volging ingezet.
Pas een uur later werd de stier
gelokaliseerd. Hij rende over
de noordbaan van de A58, tus
sen de Deltaweg en het pomp
station ter hoogte van hecto-
meterpaal 149.1, tegen het
verkeer in. De stier is, om te
genliggers te waarschuwen,
met zwaailichten begeleid.
Automobilisten werden bo
vendien met een verkeersmel-
ding via de radio op de hoogte
Jachtgeweer
De stier vluchtte, na eerst scha
de aan een politiewagen te heb
ben veroorzaakt, de berm in.
De brandweer Goes reed voor
bijstand met drie wagens met
zwaailicht uit. Ook een dieren
arts en jager met jachtgeweer
kwamen ter plaatse. Rijkswa
terstaat heeft het wegvak afge
sloten. Om tien voor half vier
kwam opnieuw een melding
binnen van een bijna-botsing
tussen auto en spookstier bij de
afslag Goes-zuid. Het beest is
in die omgeving doodgescho
ten en afgevoerd. Pas om kwart
over vier zaterdagochtend zijn
de beveiligingsmaatregelen
opgeheven.
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - De NAVO en
westerse regeringen heb
ben zich het gehele week
einde in alle toonaarden
verontschuldigd voor het
bombarderen vrijdag van
de Chinese ambassade in
Belgrado. Maar China
bleef woedend. De aanval
kostte zeker drie Chinezen
het leven. Twintig mensen
raakten gewond.
Honderdduizenden woedende
Chinezen betoogden zaterdag
en vooral gisteren tegen de
NAVO. Bijna 100.000 demon
stranten trokken langs de Ame
rikaanse en Britse ambassades
in Peking. Met brokken betonen
flessen werden ruiten van de
Amerikaanse ambassade aan
diggelen gegooid. In het Oost-
Chinese Hangzhou en in Xian in
het noorden gingen tienduizen
den de straat op. Demonstran
ten vernielden het Duitse con
sulaat-generaal in de zuidelijke
IJZENDIJKE - Een 36-jarige
motorrijder uit Oostburg is zon
dag overleden aan de gevolgen
van een ongeval op de Rijksweg
N61/Middenweg in IJzendijke.
De man reed zondagochtend
rond tien uur vanuit Biervliet
over de rijksweg N61. Vlak voor
j het tankstation in IJzendijke
1 haalde hij een voor hem rijden-
I de taxibus in, om vervolgens
weer op de rechterweghelft te
gaan rijden. Bij het tankstation
week hij plotseling opnieuw uit
naar links om het benzinesta-
I tion te bezoeken.
Op dat moment was een 22-jari
ge Terneuzenaar juist bezig het
zelfde taxibusje in te halen. Hij
botste met de voorkant van zijn
auto tegen de afslaande motor
fiets. De bestuurder werd
I geschept en tegen een schrikhek
geslingerd. De automobilist en
zijn passagiere kwamen met de
schrik vrijmaar de motorrijder
was zo ernstig gewond dat hij
moest worden geranimeerd.
Een traumahelikopter bracht
hem naar het ziekenhuis in
Brugge, waar hij echter kort na
aankomst overleed.
De weg is ter plaatse een uur
lang gestremd geweest. Beide
voertuigen raakten zwaar
beschadigd en werden met een
takelwagen weggevoerd. Het
verkeer is omgeleid door IJzen
dijke.
TEL AVIV - Israëlische en Pa
lestijnse onderhandelaars pro
beerden gisteravond uit alle
macht bloedvergieten te voor
komen over de status van het
Orient House in Oost-Jeruza-
lem.
Premier Netanyahu had eerder
op de dag aangekondigd dat
drie kantoren in het omstreden
gebouw met geweld zouden
worden gesloten als de Palestij-
nen niet voor zeven uur zouden
toegeven. De tijdslimiet ver
streek evenwel zonder dat de
politie ingreep.
Hard optreden tegen het Orient
House, het PLO-hoofdkwartier
in Jeruzalem, is onderdeel van
de verkiezingscampagne van
Netanyahu. Maar minister Ka-
halani van Openbare Veiligheid
üjkt te voelen voor een
Palestijns compromis-voorstel
om een deel van de werkzaam
heden te verplaatsen. GPD
stad Kanton. De politie was
aanwezig maar greep niet in.
De Chinese vice-president Hu
Jintao zei in een speciale tv-toe-
spraak het patriottisme van de
demonstranten te steunen. Hij
riep hen echter op niet te ver te
gaan.
Dicht
De Amerikaanse ambassadeur
Sasser zei gisteren dat het per
soneel en zijn gezin zich in de
belegerde ambassade als gijze
laars voelden. De Verenigde
Staten houden de ambassade en
de consulaten in China de ko
mende dagen dicht.
Washington verklaarde gisteren
niet te geloven dat China nu zijn
veto zal uitspreken in de Veilig
heidsraad over het in voorberei
ding zijnde Kosovo-vredesplan.
Op het diplomatieke vlak werd
het afgelopen weekeinde overi
gens weinig vooruitgang ge
boekt, maar de gesprekken
kwamen ook niet stil te liggen.
De speciale Russische gezant
Tsjernomyrdin reisde naar
Bonn waar hij de Duitse bonds
kanselier Schroder ontmoette.
Opnieuw zag Tsjernomyrdin af
van een bezoek aan Belgrado en
reisde hij rechtstreeks terug
naar Moskou.
CIA
NAVO-woordvoerder Shea
weet het bombardement op de
Chinese ambassade aan ver
keerde informatie van de Ame
rikaanse inlichtingendienst,
CIA en het militaire commando
van de NAVO. Zij hadden het
gebouw aangemerkt als een
kantoor voor logistieke onder
steuning van het Joegoslavische
leger. De luchtaanval is uitge
voerd door een B-2 'stealth'-
bommenwerper. Ook in het
weekeinde gingen de NAVO-
aanvallen door.
Westerse regeringen eisen een
onafhankelijk onderzoek naar
de moord op Fehmi Agani, een
van de gematigde Albanese lei
ders in Kosovo. Agani (66) is za
terdag dood aangetroffen in de
buurt van Pristina. Hij speelde
een hoofdrol bij de mislukte vre-
desgesprekken in het Franse
Rambouillet.
NAVO-woordvoerder Shea zei
gisteren aanwijzingen te heb
ben dat de Servische politie be
trokken was bij de moord. De
Servische politie en het Kosovo
Bevrijdingsleger U£K beschul
digen elkaar.
Agani's zoon zei dat de Servi
sche politie zijn vader donder
dag uit de trein heeft gehaald
toen hij probeerde Kosovo te
ontvluchten.
Het afgelopen weekeinde zijn
opnieuw duizenden ontheem
den uit Kosovo de grens met Al
banië overgekomen. Aan de Ma
cedonische grens bleeft het stil.
De Hongaarse vice-premier
Koever heeft zaterdag op een
partijcongres een pleidooi ge
houden voor autonomie voor de
Servische provincie Voivodina.
Daar woont het grootste deel
van de Hongaarse minderheid
in Servië. RTR/AFP/ANP/AP
zie ook pagina 4
De Britse acteur sir Dirk
Bogarde is zaterdag op
78-jarige leeftijd in Lon
den aan een hartaanval
overleden. Bogarde speel
de in meer dan zestig
films, waaronder Death in
Venice, The Nightporter,
The Victim en The Ser
vant. In Nederland werd
hij beroemd door zijn rol
in de film Een Brug te Ver.
De acteur, die twintig jaar
in Frankrijk woonde,
werd in 1992 in
de Britse adel- A
stand verheven.
De Arbeidsinspectie is ontevreden over de manier waarop de
Schelde Groep omgaat met asbest. De dienst vindt dat ze het
bedrijf te vaak moet wijzen op onveilige toestanden bij het
verwijderen van het kankerverwekkende materiaal.
De inspectie onderzoekt een klacht over de manier
waarop asbest van het schip Seahorse is verwijderd.
De hoofdklassers Hoek en Kloetinge hebben ruzie met elkaar.
Aanleiding tot de twist is de overgang van Onno Doeland, die
van Kloetinge overstapt naar Hoek. Bij voetbalvereniging
Kloetinge is niemand te spreken over de manier waarop Hoek
met Doeland heeft onderhandeld. Kloetinge verloor
zaterdag met 6-0 van Dovo, Hoek won met 2-1 van 13 Qj
GVW. 1 U
In een goed gevulde Kuip
acteerde Feyenoord gis
termiddag weer een kam
pioen waardig. Na de
zwakke titel wedstrijd te
gen NAC en de afgang te
gen Ajax speelde de Rot
terdamse ploeg thuis met
tegenstander FC Twente.
Bevrijd van druk behaal
de Feyenoord een
gemakkelijke 3- 1 Q
1-zege.
radio en televisie: 2; binnenland: 3; varia: 4; buitenland: 5;
zeeland: 7,9 en 11; sport: 13,14,15,16,17,18,19 en 20.
Een Chinese demonstrant richt zijn katapult op de Amerikaanse ambassade in Peking.
foto Chien-min Chung/AP
NEW ORLEANS - Bij een onge
luk met een bus in de Ameri
kaanse stad New Orleans zijn
gisteren zeker twintig mensen
om het leven gekomen.
De gehuurde bus was met oude
re mensen op weg naar een casi
no. De chauffeur, die zwaarge
wond raakte, dacht dat hij werd
afgesneden. Hij week uit, waar
door de bus kantelde en tegen
een betonnen wal gleed. RTR
door Frank Hendrickx
AMSTERDAM - De financiële
wereld is verrast door de ont
hullingen over de dubieuze rol
van banken in oorlogstijd. In het
vandaag verschijnende boek
'Roof. De ontvreemding van
joods bezit tijdens de Tweede
Wereldoorlog' wordt aange
toond dat Nederlandse banken
hebben meegeholpen bij roof-
praktijken van nazi's.
Directeur H. Blocks van de Ne
derlandse Vereniging van Ban
ken (NVB) zegt het 'zeer
vreemd' te vinden niet eerder op
de hoogte te zijn gesteld van de
bevindingen. R. Naftaniel van
Centrum Informatie en Docu
mentatie over Israël (CIDI)
meent echter dat de financiële
instellingen zelf te weinig heb
ben gedaan om de waarheid bo
ven water te krijgen. „Het is
schokkend hoe de banken ge
collaboreerd en geheeld hebben
in de oorlog."
Duister
Onderzoeker Gerard Aalders
van het Nederlands Instituut
voor Oorlogsdocumentatie
(NIOD) laat in zijn boek de duis
terste kant zien van de Neder
landse financiële wereld. Ont
hullend is vooral de rol van de
banken op de Amsterdamse ef-
fectenmarkt. Voorlopers van
ABN Amro en ING handelden
volop in door nazi's geroofde
joodse effecten. Vooral nadat de
roofbank Lippmann, Rosenthal
Co één procent extra provisie
had geboden voor het doorver
kopen van de joodse stukken,
gingen nagenoeg alle Neder
landse instellingen overstag.
Iedereen kon bij de banken
joodse stukken bestellen. Die
aandelen waren over het alge
meen tien procent goedkoper te
krijgen dan de niet-joodse stuk
ken. Op die manier werd voor
300 a 400 miljoen gulden van jo
den geroofd. Dat bedrag is ver
gelijkbaar met ongeveer 5,5
miljard gulden nu. Na de oorlog
werden de hoogste bazen van
Nederlandse banken niet ver
volgd. „Ze hebben zich in de
oorlog als raven op de goedkope
joodse aandelen gestort en
daarna is het onder de pet ge
houden", aldus Naftaniel.
Vooral de Amsterdamsche Bank
en de Rotterdamsche bank - bei
de voorlopers van ABN Amro -
hebben zich op grote schaal la
ten gebruiken door de nazi's.
„Als zoiets gebeurt, is het lo
gisch dat ook de belangrijke
banken van die tijd er bij be
trokken zijn", aldus een woord
voerder van ABN Amro. Verder
wil de bank geen commentaar
geven, omdat het boek van Aal
ders nog wordt bestudeerd. ING
houdt zich om dezelfde reden
afzijdig.
Terugbetalen
Blocks van de NVB is overvallen
door de nieuwe bevindingen.
„Het was bekend dat er in de
oorlog gehandeld werd, maar
verrassend is vooral dat de Ne
derlandse banken volgens Aal
ders één procent extra provisie
kregen voor het doorverkopen
van joodse stukken. Nader on
derzoek is op dat gebied ge
wenst." Als het waar is, dan zul
len de banken volgens Blocks de
één procent 'uiteraard' terugbe
talen. Over de bevindingen van
Aalders zal de NVB binnenkort
gaan praten met joodse belan
gengroeperingen. Naftaniel
laat nu al weten dat hij het ge
baar van Blocks te beperkt
vindt. „Ze moeten elke cent die
ze verdiend hebben terugge
ven."
Opmerkelijk is vooral de discre-
AMSTERDAM - Karei Appel poseert met zijn koninklijke onderscheiding bij zijn schilderij
'Vrouw en struisvogel' uit 1957. De kunstschilder kreeg gisteren in het Stedelijk Museum te Am
sterdam de versierselen omgehangen die behoren tot het commandeurschap in de Orde van de
Nederlandse Leeuw. foto Marcel Antonisse/ANP
pantie tussen de conclusies van
Aalders en de bevindingen van
de commissie-Scholten, die op
initiatief van Nederlandse fi
nanciële instellingen onderzoek
doet naar him oorlogsverleden.
In een tussenrapport sprak deze
door banken gefinancierde
commissie zelfs van 'passief
verzet' door financiële instellin
gen. De rol van banken was in de
oorlog zeer beperkt, aldus het
tussenrapport. Volgens Blocks
is het echter te vroeg om te spre
ken van onverenigbare conclu
sies. „In het tussenrapport van
de commissie-Scholten is de ef
fectenhandel helemaal niet aan
de orde geweest. Daar wordt nu
onderzoek naar gedaan."
Blocks zegt het wel 'zeer
vreemd' te vinden dat Aalders
zijn onderzoeksresultaten nooit
eerder kenbaar heeft gemaakt
aan de onderzoekscommissie
van de banken. „In de commis-
sie-Scholten zitten twee onder
zoekers van het NIOD. Aalders
werkt daar ook." GPD
zie ook pagina 3
BAZEL - De internationale va
lutahandel is de afgelopen jaren
steeds meer geconcentreerd bij
de grootste marktpartijen in de
belangrijkste financiële centra.
Dat blijkt uit een gisteren gepu
bliceerd rapport van de Bank
voor Internationale Betalingen
(BIB), een overkoepelende orga
nisatie van de centrale banken.
De omvang van de valutahandel
is in de periode van april 1995
tot april van het afgelopen jaar
toegenomen met 26 procent van
1,19 biljoen dollar per dag tot
1,50 biljoen dollar per dag. Lon
den bleef verreweg de belang
rijkste markt met een aandeel
van bijna eenderde. RTR
door Wim Vonk
DEN HAAG - Koninklijk Hore
ca Nederland en Veilig Verkeer
Nederland juichen een strenge
re alcoholnorm voor onervaren
automobilisten toe. Het kabinet
heeft besloten dat autobestuur
ders de eerste vijf jaar na het
behalen van hun rijexamen
maximaal nog maar 0,2 promil
le alcohol in het bloed mogen
hebben als ze achter het stuur
zitten. Daarbij wordt geen leef
tijdsgrens gesteld.
Een promillage van 0,2 wordt
bij de meeste mensen gemeten
na het drinken van één glas al
cohol. In het algemeen zijn au
tomobilisten pas strafbaar als
ze meer dan 0,5 promille alcohol
in hun bloed hebben.
De nieuwe regeling wordt ge
koppeld aan de invoering van
een tijdelijk rijbewijs voor be
ginnende automobilisten. Dat is
ook vijf jaar geldig. „Uit weten
schappelijk onderzoek blijkt
dat bestuurders de eerste vijf
jaar veel vaker bij ongelukken
zijn betrokken dan daarna. Het
gaat dan vooral om jongeren.
Het kabinet hoopt door een
strenger alcoholbeleid het aan
tal ongevallen te verminderen",
zegt een woordvoerster van het
ministerie van Verkeer en Wa
terstaat. Het is nog niet bekend
wanneer het tijdelijk rijbewijs
wordt geïntroduceerd. De
Tweede Kamer moet daar nog
over spreken.
Nonchalant
„Een hele goede zaak", zegt be
stuurslid J. Lankreijer van Ko
ninklijk Horeca Nederland op
het kabinetsbesluit. Uit erva
ring weet Lankreijer dat veel
jongeren voorafgaand aan een
avondje uit afspraken maken
over het autorijden. „Maar er is
helaas ook nog veel jeugd die er
te nonchalant mee omgaat. Dat
leidt tot heel wat ongelukken,
soms met dodelijke afloop."
Veilig Verkeer Nederland noemt
het kabinetsbesluit 'een stap in
de goede richting' om het alco
holmisbruik in het verkeer ver
der tegen te gaan. „Wij ver
wachten dat dit een belangrijke
positieve invloed zal hebben op
het verkeersgedrag van jonge
ren en andere onervaren auto
mobilisten", stelt een woord
voerder.
De beslissing van het kabinet is
een compromis. De ministers
van PvdA en D66 wilden aan-;
vankelijk het maximale
alcoholpromillage voor alle be
stuurders in Nederland aan
scherpen tot 0,2. De WD-mi-
nisters hebben zich daar echter
steeds tegen verzet. Wie vijf jaar
een rijbewijs heeft, valt dus
weer onder de algemene norm
van 0,5 promille. GPD
(Advertentie)
(eenmalig binnen zes maanden)
tJA} ik wil:
een proefabonnement- van
4 weken voor 16,00
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 34,25
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 96,50
Naam:
Telefoon:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC. afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: 0800-0231231
De PZC
71
214
000002
