Een volleyballer
met een missie
23
l Martijn
Dieleman
w
PZC
vrijdag 7 mei 1999
Vroeger lag hij uren voor de tv. Videobanden bekijken van zijn grote voorbeelden: Cantagalli, Zorzi en
Bernardi. Doorspoelen, terugspoelen, beelden op halve snelheid, beelden op hele snelheid. Martijn
Dieleman kon er geen genoeg van krijgen. Zo goed als die Italiaanse volleyballers wilde hij ook worden.
Nog steeds trouwens. En hij is al aardig op weg, want de 19-jarige Goesenaar behoort tot het keurkorps
van bondscoach Toon Gerbrands. Ooit een Zeeuw met een topsportmentaliteit gesproken? Praat met
Martijn Dieleman.
Martijn Dieleman (tweede van rechts) vierde zondag na het winnen van de beker een klein feestje. „Die prijs was voor mij heel be
langrijk. Tegelijkertijd was het alleen een tussenstapje in mijn carrière." foto Jan Drost
talent. Hij was twee jaar jonger dan de an
dere leden van de districtsselectie, kwam
een jaar eerder dan gebruikelijk op het
steunpunt van de bond en werd een jaar
eerder dan normaal geselecteerd voor
Jong Oranje. Als lid van de Nederlandse
selectie zit hij op schema: voormalige top
pers als Ron Zwerver en Peter Blangé wa
ren van dezelfde leeftijd als Dieleman
toen ze tot de selectie toetraden.
Momenteel zijn zijn ouders nog zijn
grootste sponsors. Maar daar moet snel
verandering in komen, vindt Martijn
Dieleman. De Goesenaar speelde zondag
zijn laatste wedstrijd voor Zwolle. Hij
heeft een twee-jarig contract, maar wil
dat na een jaar verbreken. Dieleman wil
meer. ,,Ik wil naar een club waar ik twee
keer per dag kan trainen en goed kan wer
ken aan mijn toekomst. Waar dat is,
maakt me niet uit. Het kan in Nederland
zijn, maar ook in het buitenland. Bij
Zwolle trainden we alleen 's avonds."
Geen keus
De kans dat hij bij een goede club komt is
groot. Hans Koster, de manager van
Dieleman, heeft diverse contacten met
geïnteresseerden. „Eerlijk gezegd was
Zwolle niet de club waarop ik gehoopt
had. Vorig jaar heb ik te lang gewacht,
waardoor ik geen keus meer had. Dat zal
me dit jaar niet overkomen."
Ooit kocht Dieleman een cursus Italiaans
bij het LOI, met het oog op een carrière in
het land waar het beste volleybal van de
wereld gespeeld wordt. De boeken staan
echter in de kast. Er zijn andere prioritei
ten: ti-ainen. Vaak gaat hij als eerste de
zaal in, om er als laatste weer uit te ko
men En wanneer de trainer in Zwolle zijn
spelers een vrije avond schonk, trainde
Dieleman een uurtje of twee op zijn
sprongservice.
Die sprongservice is een van zijn sterkste
wapens. Toen hij nog bij de jeugd speelde
en de sprongservice nog taboe was, oefen
de Dieleman er al op. Met het oog op de
toekomst. Zijn andere specialiteit is het
afmaken van de aanval. Wanneer de
boomlange aanvaller de bal krijgt, is de
rally afgelopen wordt gezegd. In de be
kerfinale bleek dat voor bijna honderd
procent te kloppen. „Ik sla bijna altijd
hard. Alleen wanneer de bal niet goed
komt, geef ik een tipje."
„Ik vind dat je dingen met volle overtui
ging moet doen. Je moet je hele ziel en za
ligheid erin leggen. Als ik een sprongser
vice geef, moet ik de bal in principe met
volle kracht slaan. Ook al sla je hem onder
het net door, je weet dat je er alles aan ge
daan hebt. Als je een service op halve
kracht slaat en de tegenstander stopt de
bal simpel, dan hou je daar geen goed ge
voel aan over.Hij zegt het met enig voor
behoud: „Als je met 24-23 achterstaat,
dan geef je dat halve balletje natuurlijk
wel."
Zijn vader: „Al zeg ik het zelf, Martijn is
voor een 19-jarige taktisch heel erg ver.
Hij denkt overal heel diep over na." Mar-
/Tartijn Dieleman staat bekend als een
J-Vilastige jongen. Anderhalf jaar gele
den werd hij bij Nesselande door trainer
Teun Buijs weggestuurd. Buijs verweet
hem eigenzinnig optreden. Er is al veel
over de affaire gezegd en geschreven en
daarom wil Dieleman er niets meer over
kwijt. „Ik ben er een beetje ziek van. Er
zijn mij woorden in de mond gelegd die ik
nooit heb gebruikt. Ik geef geen antwoord
meer op dit soort vragen."
Achteraf blijkt dat ook niet nodig. Met elk
woord dat het volleybaltalent zegt, wordt
duidelijker waarom het bij Nesselande
fout ging. Martijn Dieleman is een jongen
die voor zijn leeftijd onmeetbaar zelfbe
wust is. Hij heeft een visie op het spelletje
die bij een rijpe topper past. „Bij Zwolle
moest ik een formulier invullen. Er werd
om ideeën over het nieuwe puntensys
teem gevraagd. Zwolle speelt nu het sys
teem dat ik toen op papier gezet heb."
Afgelopen zondag won hij in Den Bosch
met zijn ploeg Remote Zwolle de nationa
le beker. Nederlands kampioen Piet
Zoomers/Dynamo uit Apeldoorn werd
met 3-0 afgeserveerd. Een mijlpaal in de
clubhistorie was bereikt. Met dank aan de
2.02 meter lange Martijn Dieleman, die
uitgeroepen werd tot man-of-the-match.
Bijna iedereen ging uit zijn dak, behalve
Dieleman. Natuurlijk was de Goesenaar
blij, maar niet uitgelaten. Hij stak na het
winnende punt zijn armen in de lucht, de
hossende massa vermeed hij.
„Ik heb een biertje gedronken, onder de
douche rekoefeningen gedaan en toen ben
ik met de bus meegegaan naar Zwolle.
Daar hebben we wat gegeten. Toen ik
mijn bord leeg had, ben ik teruggegaan
naar Goes. De andere spelers gingen fees
ten. Ik had daar geen behoefte aan. Ik was
al met de volgende dag bezig, met de cen
trale training in Zeist."
„Die prijs was voor mij heel belangrijk.
Tegelijkertijd was alleen een tussenstapje
in mijn carrière. Je hebt een hoofddoel en
een aantal subdoelen. Zondag bereikte ik
een subdoel op weg naar mijn hoofddoel.
Misschien trapte ik mensen tegen het zere
been door zo vroeg bij het feest weg te
gaan, maar daar heb ik maling aan. Ik
denk dat ik moet doen wat het beste voor
me is."
Voor de Volkskrant was de bekerzege aan
leiding om Dieleman uitgebreid in beeld
te brengen. De foto toont de nummer 6 van
Zwolle, nadat hij een van zijn achttien
scorende smashes heeft geproduceerd. Er
staat geen juichende volleyballer Het is
een speler die alles onder controle heeft,
inclusief zichzelf. „Ik vind het een prach
tige foto. Hij laat zien wie ik ben. Hoe ik
over mezelf en mijn toekomst denk."
Dieleman wil de absolute top halen en
heeft zijn weg al uitgestippeld. „Ik wil
nog twee of drie jaar investeren. Als ik
dan nog geen bestaan heb opgebouwd zo
als ik dat voor ogen heb, dan stop ik er
acuut mee. Dan heb ik nog tijd om aan een
maatschappelijke carrière te werken."
Voorlopig moet alles wijken voor het vol
leybal. Een schoolopleiding volgt Diele
man daarom niet meer. De havo was meer
dan genoeg. Vader Hans en moeder Marja
steunen hem waar maar mogelijk is. Ook
zij zijn aan de sport verslingerd. Wanneer
zij vroeger zelf een wedstrijd moesten
spelen, stond de kinderwagen in de hoek
van de zaal. Later speelde Martijn in de
box 'volleybal' met zijn tweelingbroer Er-
win: ze sloegen een ballon naar elkaar. Die
ballon maakte plaats voor een strandbal
en uiteindelijk kwam de echte volleybal
op de proppen.
Pannenkoek
„Ik wilde met de jongens altijd al deze
kant op", zegt vader Dieleman, die vroe
ger club- en districtstrainer was en ook
een heel aardige bal kon slaan. Hij daagde
zijn zoons uit, altijd en overal. „Als we op
het strand waren, spande ik een touwtje
en trok wat lijnen. Zij met z'n tweeën te
gen mij. Al ze wonnen kregen ze een pan
nenkoek in het pannenkoekenhuisje aan
de andere kant van de duinen.
Hij trainde zijn zoons tot hun twaalfde en
zag dat Martijn en Erwin meer in hun
mars hadden dan hun leeftijdgenoten.
„Veel mensen zullen er raar tegenaan kij
ken, maar ik vind dat Martijn vol moet in
vesteren in volleybal. Hij is er zelf hele
maal weg van. Ik vind het belangrijk dat
mijn jongens goed in him vel zitten, dat ze
dingen doen die ze leuk vinden. Erwin
heeft voor zijn studie gekozen. Ook pri
ma." Hans Dieleman offerde zijn eigen
bezigheden in het volleybal uiteindelijk
op aan de loopbaan van de tweeling. „Ik
werd een soort chauffeur. Ook nu volgen
we Martijn door heel Nederland."
De inschatting van de trainende vader
bleek een juiste. Martijn Dieleman had
Martijn Dieleman: „Ik
vind dat je dingen met
volle overtuiging moet
doen. Je moet je hele
ziel en zaligheid erin
leggen."
foto
Dirkjan Gjeltema
tijn Dieleman: „Daarom vind ik inter
views met Clarence Seedorf of Edgar
Davids zo mooi. De manier waarop die
jongens over hun sport praten en denken.
Zo ben ik ook. Ik vind het niet erg als ie
mand me een moeilijk ventje vindt. Als de
trainer maar precies weet hoe ik in elkaar
zit. Dan vind ik het goed."
Op 17 mei beginnen de trainingen van de
A-selectie, die uit twaalf spelers bestaat.
Het is het begin van een lange periode,
waarin Oranje op de toppen van zijn te
nen moet lopen. Eerst zijn er in mei en juni
de kwalificatiewedstrijden voor de World
League, tegen Spanje, Brazilië en Cana
da. Wanneer de ploeg zich plaatst voor de
finale, gaat de reis naar Argentinië. Ver
volgens worden kwalificatiewedstrijd
voor het EK tegen België en Turkije ge
speeld. Normaal gesproken plaatst Oran
je zich voor de finale, die in Oostenrijk
plaatsvindt.
Aan het eind van het jaar volgt dan het
pre-Olympisch toernooi en Sydney en
meteen daarna staan in Japan waar
schijnlijk kwalificatiewedstrijden voor
de Olympische Spelen op het programma.
Martijn Dieleman zal zich tijdens de eer
ste maanden van het programma moeten
bewijzen. Richard Schuil is zijn concur
rent voor een basisplaats, en die heeft een
straatlengte voorsprong. „Zijn service in
constanter, zijn aanvallen zijn constanter,
hij kiest beter positie wanneer er verde
digd moet worden, zijnblokis beter. Het is
allemaal een kwestie van ervaring. Het is
een kwestie van spelen, spelen en nog eens
spelen. Alleen dan kun jezo'nachtei'stand
goedmaken."
In de basis
Hij weet dat hij het een en ander voor de
kiezen zal krijgen. „De jongeren krijgen
de volle laag. En dat is niet altijd met de
beste bedoelingen. Toen ik nog in de
jeugdselecties zat, gebeurde dat ook. Ik
maakte mijn concurrent helemaal af. Het
was jij in de basis of hij in de basis. Wan
neer je concurrent in de basis staat en jij
zit op de bank. dan geef je iedereen aan
wijzingen, behalve hem. Jij hoort daar na
melijk te staan. Niet hij."
Ondanks alles denkt Dieleman die zware
periode goed af te kunnen sluiten. „Ik
hoop aan het eind van het jaar te kunnen
zeggen dat ik een volwaardig lid van de
groep ben. En dat ik over een paar jaar een
basisplaats heb. Dat is mijn hoofddoel
waaraan alle subdoelen ondergeschikt
zijn."
Die basisplaats zou er moeten zijn bij de
Olympische Spelen van 2004 in Grieken
land. Sydney komt nog te vroeg. „Maar
het zou mooi zijn wanneer ik mee mag. De
Spelen zijn een hele beleving en een hele
ervaring. Als ik er in Griekenland zelf
moet staan, weet ik al een heel eind hoe
het eraan toe gaat. Sydney zou een heel
mooie voorbereiding op 2004 zijn."
„Aan de andere kant, ik moet er ook naar
streven om ook in Sydney te spelen. Toon
van de Burgt, de technisch coördinator
van de bond. zei het vandaag nog aan het
begin van de centrale training: 'We willen
geen mensen die meewillen. We willen
mensen die mee willen spelen.' En daar
ben ik het eigenlijk wel mee eens. Je moet
streven naar het hoogste, streven naar een
basisplaats."
Het Nederlands team, deelname aan de
Spelen van 2004, daar gaat het Dieleman
allemaal om. Een lucratief contract in
Italië is bijzaak. „Geld is voor mij een leu
ke bijkomstigheid. Het gaat mij om de eer
die je krijgt, om de mensen die komen kij
ken. Om het goede gevoel dat je hebt als je
een wedstrijd gewonnen hebt en om de
emoties die er bij komen kijken."
Aan het eind van het interview komt toch
de affaix'e met Teun Buijs ter sprake. Di
eleman zegt: „Ik train nog steeds bij Buijs,
maar dan in de kernploeg van de volley-
balbond. We denken vaak anders over
volleybal. Bij Nesselande liet ik op een
opvallende manier zien als ik het er niet
mee eens was. Nu doe ik de dingen die hij
zegt."
„Ik neem aan dat hij het beste met mij
voor heeft, ook al doet hij dingen waarvan
ik denk dat ze niet het beste voor me zijn.
Ik probeer nu wat hij wil. Lukt het niet,
dan weet ik dat ik het beter weet. Kijk,
ook aan dit soort dingen kun je zien dat ik
progressie maak."
Dat zo ongeveep de vork in de steel zat,
was al eenbeetje duidelijk. Martijn Diele
man gaat niet over lijken. Het is geen
ventje dat je met handschoenen moet aan
pakken. Het is iemand met een doel, en
precies weet welke middelen hij daarvoor
moet gebruiken. Het is kortom het proto
type van een topsporter. Er daar moet je
rekening mee houden.
Koen de Vries