Een zee van
speelgoed
Onthaasten op een houtvlot
g I 35
Expositie
Maritiem
Museum in
Rotterdam
36
p vrije tijd
zaterdag 1 mei 1999 ^F ^F
Een speelgoed-piratenschip.
Wie de tentoonstelling 'Een zee van
speelgoed' binnenstapt, komt in een
levensgroot plaatjesboek. De bezoeker ziet
allereerst een meisje in een blauw jurkje en
een wit schort dat op het strand staat. In
haar hand houdt ze stevig een parasolletje
vast. Naast haar, bij de vuurtoren, staat een
jongetje te vliegeren. In de verte vaart een
schip op zee. Met het gekrijs van de
meeuwen op de achtergrond dobber je het
boek door, verder de zee op.
Speelgoed voor jong en oud, speelgoed
van toen en nu. Het is allemaal te zien
in 'Een zee van speelgoed', de nieuwe gro
te tentoonstelling van het Maritiem Mu
seum Prins Hendrik in Rotterdam,
bedoeld voor alle leeftijden. Het is er alle
maal: gezelschapsspelen voor in de woon
kamer, baby-, peuter- en kleuterspeel
goed voor in de kinderkamer. Jonge
kinderen kunnen zich vermaken met
bootjes in een badkuip. Ouderen kunnen
aan de slag met bouwdozen en construc
tiematerialen. En ook zijn er vliegers,
piratenschepen, computerspelletjes, tele
visiehelden, blikken speelgoed, ha
venkranen, bruggen en natuurlijk van al
les dat vaart.
Een opvallend aspect is de stijl van de ten
toonstelling die helemaal op kinderen is
afgestemd. Maar in de fantasiewereld van
simpele lijnen en kleuren kunnen ook vol
wassenen zich thuisvoelen. De tentoon
stelling heeft zeven thema's, gekoppeld
aan maritieme kinderliedjes. Deze zeven
onderdelen drijven als eilanden in de gro
te zee.
Het thema 'Schuitje varen, theetje drin
ken' wordt verbeeld in een woonkamer.
Historisch speelgoed is terug te vinden in
de 'kijkdoos'. Hier worden archeologi
sche schepen en schepen van blik ten
toongesteld.
voor de tentoonstelling ontworpen. Het is
ook niet voor niets dat de zeehond, en niet
een ander dier, is gekozen. De Wandel:
„De zeehond, een deugniet in het water,
roept bij de kinderen herkenning op.
Naast de versjes voor de kinderen, zijn er
informatieve teksten voor volwassenen.
Voor hen is ook een eigen thema gemaakt.
'Varen is mijn leven, varen is mijn lust' is
een rustpunt in de tentoonstelling. De
volwassenen kunnen in de 'kijkdoos' die
bij dit thema behoort, genieten van de
nostalgie. Blikken stoomschepen, loden
en tinnen bootjes en opgegraven maritiem
speelgoed uit de Middeleeuwen; het is er
allemaal keurig uitgestald.
Een absoluut contrasterend thema is
'Ahoy, daar komt de Bereboot'. Door het
luik van een duikboot kom je terecht bij
maritieme televisiehelden. Wickie de Vi
king, Thunderbirds, Popeye en de beren
van de Bereboot. Modernere helden als de
Kleine Zeemeermin en Barbie Baywatch
hebben een aparte vitrine. Bijzonder is de
grote Barbiepop, gekleed in maritiem
uniform.
Voor de techneuten is het thema 'Een
scheepje in de haven landt, jo-ho!'. Hier
wordt de variëteit in constructie- en
bouwspeelgoed getoond. Tussen de reu-
zenblokken van Lego staan bouwdozen
uitgestald van schepen, kranen en brug
gen. Merken als Meccano, Marklin, Anker
en Bauhaus komen allemaal aan bod.
Bijzonder is het uitgestalde havencom
plex van Bruyrizeel. Van dit complex zijn
er slechts drie bewaard gebleven. Het is in
de Tweede Wereldoorlog gebouwd door
NV Hollandsche Deurenfabriek C.
Bruynzeel en Zonen. Tijdens de oorlog
viel voor lange tijd de stroom uit. Om de
fabriek toch draaiende te houden, produ
ceerde het bedrijf handgemaakt speel
goed. Het havencomplex is gemaakt van
massief hout en is met de hand beschil
derd.
Verzamelen
Het speelgoed voor de tentoonstelling is
uit alle hoeken van het land afkomstig.
Sinds het idee is ontstaan, ongeveer vijf
jaar geleden, begonnen de museum-me
dewerkers met verzamelen. „Iedereen die
iets tegenkwam over speelgoed hield dat
achter de hand. Op het moment dat we de
tentoonstelling gingen voorbereiden, be
keken we de thema's met in het achter
hoofd de vragen: „hoe gaan we die invul
len" en „waar kunnen we het materiaal
vinden".
Het museum verwacht met 'Een zee van
speelgoed' meer kinderen te trekken dan
met de reguliere tentoonstellingen, hoe
wel de interactieve tentoonstelling 'Pro
fessor Plons' al veel jeugd naar het Mari
tiem trekt. „Het feit dat kinderen hier ook
kunnen spelen, is voor hen natuurlijk
aantrekkelijk", zegt Andrea Kieskamp.
Maar het is wel de bedoeling dat de kinde
ren onder begeleiding naar het museum
komen. „Anders wordt het een gekken
huis".
Daphne Groenendijk
'Een zee van speelgoed-voor alle leeftijden' is
tot en met 12 maart 2000 te zien in Maritiem
Museum Rotterdam, Leuvehaven 1Openings
tijden museum: di t/m za 10.00-17.00 uur, zo en
feestdagen 11.00-17.00 uur. Toegangsprijzen,
volwassenen 6,-; groepen, CJP. 65+ 3,-; kinde
ren van 4 tot 16 jaar 3,-; groepen kinderen 1,50;
MJK, kinderen tot 4 jaar gratis.
Op het desbetreffende eiland staan een
bank en een lange eettafel met stoelen. In
vitrinekasten worden gezelschapsspelen
tentoongesteld. De nostalgie komt geheel
tot leven, want aan tafel kan het publiek
'gezellig met z'n allen' een spelletje doen.
De sfeervolle kleuren en de inrichting zor
gen voor een rustpunt. De andere kant
van de kamer staat daarmee in contrast.
Hier ziet het publiek twee computers. Op
de ene wordt een maritieme cd-rom afge
speeld. De andere is een Nintendo spelle
tjescomputer. Ze vormen de 'gezelligheid'
van deze tijd.
Mega-box
Het volgende thema, 'Zo varen de scheep
jes voorbij', laat het speelgoed voor baby,
peuter en kleuter zienHet speelgoed voor
deze groep is vrij nieuw en daardoor nog
niet zo uitgebreid. De bezoeker kan zich
hier begeven in een mega-box en zich zo
even verplaatsen in de leefwereld van een
klein kind. Verder kan het publiek een ba
by-en een kinderkamer bekijken.
Bij de inrichting van de tentoonstelling is
behalve op de aankleding ook gelet op de
spelobjecten. „Interactie is belangrijk
voor kinderen", verduidelijkt vormgever
Ka de Wandel. „Ze willen niet alleen kij
ken, ze willen ook ontdekken. Als je ze
daarvoor de gelegenheid biedt, hou je ze
geïnteresseerd".
Naast de spelobjecten zijn er speel- en
speurpakketten. Zo kunnen kinderen met
een rietje een bootje in de badkuip laten
varen. Op het 'speelplein' is de mogelijk
heid toverlantaarnplaatjes te maken. Met
een zelfgemaakte muziekkaart kunnen de
kinderen hun eigen maritieme liedjes af
spelen.
Uniek is het kleuterprogramma. Het is de
eerste keer dat het Maritiem Museum een
programma speciaal voor deze doelgroep
heeft. Het bestaat uit twee delen. Het ene
deel betreft een rondleiding door 'Flapper
de zeehond'. Het andere deel bestaat uit
muziek en geluiden en uit maritieme kin
derliedjes die de kinderen kunnen mee
zingen „Flapper de zeehond" is speciaal
Je zuster op een houtvlot. Het is een reactie op
een scheldwoord of een hatelijkheid. Sinds
kort is het mogelijk je hele familie naar zo'n
drijvend onderkomen te verwijzen. In dit geval
zal dat als een hartelijk gebaar worden
beschouwd. Want waar kun je beter van de rust
en de natuur genieten dan tijdens een verblijf op
een vlot dat ergens buiten het gewoel van de
bedrijvige samenleving tussen het groen
verscholen ligt. Gevaar dat kennissen
onverwacht voor je neus staan om je op die
afgelegen vakantiestek te bezoeken bestaat er
niet, want de plaats waar het vlot is afgemeerd
is slechts per kano te bereiken.
Het idee is ontwikkeld door Jos Akker
mans. Akkerbouwer van huis-uit,
maar inmiddels uitgegroeid tot de uitba
ter van een veelzijdig outdoorcentrum in
De Heense Polder, tussen Steenbergen en
St. Philipsland. Vlotten bouwen doen
hem aan zijn jeugdjaren herinneren. Met
zijn nieuwe product is een jongensdroom
in vervulling gegaan. De aan de tijd van
weleer herinnerende bouwsels zijn gesi
tueerd in een passende omgeving. Tussen
Boven- en Benedensas lijkt de tijd te heb
ben stilgestaan. In een komvormig ge
deelte van de Roosendaalse en Steenberg-
se Vliet liggen, een eind van de vaargeul
verwijderd, dus in mak water, de vlotten
verankerdZe hebben een vijf bij vijf me
ter grote basis van dennenstammen. On
geveer de helft van de oppervlakte wordt
ingenomen door een uiterst sober inge
richte hut, geschikt voor het doorbrengen
van de nacht of het schuilen voor een bui.
Akkermans had aanvakelijk het plan de
landschap, de aanblik van karakteristie
ke sluizen en de nabije aanwezigheid van
het buitendijkse natuurgebied van de
Dintelse Gorzen.
Biesbosch
Voor wie als watersporter in West-Bra
bant wil rondkijken en -varen is een be
zoek aan de Biesbosch een 'must'. Het
vroegere getijdengebied is een avontuur
lijke vaarlocatie geworden. De grote kre
ken zijn te bevaren met motorschepen en
zeilboten. Er zijn geen vaargeulen uitge
zet. Staken geven de te volgen koers aan.
Wie zelf geen boot heeft kan inschepen op
een 'fluisterboot', een op zonne-energie
aangedreven rietaak waarmee vroege vo
gel- en bevertochten in de Biesbosch kun
nen worden ondernomen. De totale lengte
van de route over kanalen en rivieren in
West-Brabant, bedraagt zestig kilometer.
Op het grootste deel bedraagt de vrije
doorvaarthoogte zeven meter. Alleen over
de Roosendaalse en Steenbergse Vliet
liggen twee vaste bruggen met een door
vaarthoogte van rond drie meter. De diep
gang op de route is voldoende voor motor
schepen. Voor het oostelijk deel van de
Roosendaalse en Steenbergse Vliet be
draagt de toegelaten diepgang 1,40 meter.
Als waarschuwing voor het hele gebied
geldt vooral tijdig te tanken want er zijn
weyiig stations aanwezig.
De informatie in de vaarroutegids reikt
tot Geertruidenberg. Een even handzaam
boekje maakt de watersporter wegwijs op
de Maas.
Jacques Cats
Vlotvakantie, geschikte mogelijkheid om te onthaasten.
vlotten te laten varen. Daarvan is hij ij- drijvende onderkomen niet meer in de door vier personen kost de accommodatie
lings teruggekomen: al bij windkracht hand is te houden. Nu hebben de vlotten f 95 per persoon aan huur voor een week-
drie pakt het bouwsel zoveel wind, dat het een vaste ligplek. Met gebruikmaking end. Voor dat geld kunnen avontuurlijke
geesten er op een originele manier even
tussenuit.
Een korte vlot-vakantie behoort tot de ge
neugten van een verblijf in West-Brabant
dat over verrassend veel water blijkt te
beschikken. Zoveel dat de Vereniging
Vaarroute een inventarisatie heeft ge
maakt van de mogelijkheden om per zeil
of motorjacht of met een kano of een roei
boot rustig varend het gebied te verken
nen. In een ook qua formaat handige gids
je wordt de lezer geïnformeerd over de
mogelijkheden van de Brabantse stro
men.
Kaart
Op een uitvouwbare overzichtskaart, die
vanwege de geplasticifeerde laag tegen
een spatje water kan, zijn niet alleen de ri
vieren en kanalen aangegeven, ook is in
getekend waar aanlegplaatsen en passan
tenhavens te vinden zijn, op welke
plekken voorzieningen voor de hengel
sport zijn aangebracht en waar men te
recht kan voor fiets- of kanoverhuur of
voor een plekje op een camping. Voorts
zijn de brug- en sluistijden aangegeven.
Andere nuttige informatie is verwerkt in
vier fietsroutes. Een ervan, een 20 km lang
traject vanuit de jachthaven van Steen
bergen of vanaf De Heen, kenmerkt zich
door het weidse uitzicht op het polder
Meituin vraagt nog
steeds bescherming
tegen onverwachte
nachtvorst
Chinees porselein uit
Jingdezhen in
Amsterdam
Overzicht van de
hypotheken
Vis blijft voor veel
Nederlanders te
moeilijk
Meer dan een eeuw
zeilkleding uit Sneek
Lamsvlees van eigen
bodem verdwijnt naar
buitenland
Subaru Legacy
markanter dan zijn
voorganger
Ford Focus Wagon
gezinsauto van het jaar
Nieuwe maxiscooter in
fraaie vormgeving
Malariamug wordt aangetrokken door
stinkvoeten
Koelkast met ingebouwde webcam voor
digitale gluurders
Postzegels en puzzel
Columbus' Santa Maria, van Lego.
foto's Cees Kuiper
Door een fel oranje patrijspoort zijn twee scheepjes te zien.
