Jakarta laat Oost-Timor los
Velen bevreesd
voor een derde
wereldoorlog
Meeste
moeten
Europarlementariërs
broekriem aanhalen
- PZC buitenland zaterdag 24 april 1999 5
Portugal viert democratie
Congrespartij India
slaagt niet in vormen
van nieuwe regering
Scholen in Amerika
verbieden dragen
lange regenjas
BEELDHUIS
Monniken vieren Dag van de Aarde
Aziatische luchtvaart is
beducht voor millennium
Jeltsin is
volgens arts
kerngezond
Akkoord over autonomie voormalige Portugese kolonie
Bond mag stunten bij MI6-kantoor
LONDEN - James Bond is voor zijn nieuwe film The World is
not Enough toch gefilmd bij het hoofdkwartier van de Britse
geheime dienst MI6 in Londen.
Aanvankelijk vingen de filmers bot, maar na tussenkomst
van twee ministers mag Bond nu in een speedboot voorbij
'zijn' burelen razen. Een regeringswoordvoerder zei gisteren:
„Na alles wat Bond voor Groot-Britannië heeft gedaan is dit
het minste wat we voor hem kunnen doen."
De makers van de film kregen eerst geen toestemming om bij
het nieuwe opzichtige hoofdkwartier van MI6 bij de Vauxhall
brug in Londen te filmen. Door tussenkomst van minister van
Kunst, Anderson, en haar collega Cook van Buitenlandse Za
ken mag dat nu wel.ANP/RTR
Bhutan maakt eind aan verbod tv
NEW DELHI - Bhutan heeft besloten het verbod op televisie
op te heffen. Het Himalaya-koninkrijkje tussen India en Chi
na zet daarmee de deur open voor invloed van buiten. Het
heeft zich daar altijd tegen verzet.
De eerste uitzending is op 2 juni - de 25e verjaardag van het
koningschap van Jigme Singyewangchuck. Dat geldt ten
minste voor de inwoners van de hoofdstad Thimphu. De rest
van het land - dat 600.000 inwoners telt - komt later aan de
beurt, meldt het officiële weekblad Kuensel.
Bhutan probeert zijn boeddhistische erfgoed en zijn milieu te
beschermen tegen schadelijke invloeden van buitenaf. AFP
Koerdische tv-zender in de ban
LONDEN - De Britse licentiecommissie ITC heeft gisteren de
zendvergunning van de Koerdische televisiezender Med-TV
ingetrokken. Med-TV liet een commandant van de PKK enke
le dagen na de arrestatie van de Koerdische leider Öcalan op
roepen tot geweld tegen Turkse doelen.
Med-TV zendt in het Koerdisch uit vanuit het Vlaamse Den
derleeuw. Dat gebeurt echter met een Britse licentie, waar
voor de zender formeel een hoofdkantoor in Londen heeft.
Eerder riep de Belgische minister van Binnenlandse Zaken
Van den Bossche de zenderdirectie al tot de orde. ANP/AFP
Zes gewonden bij achtervolging
MANCHESTER - Zes mensen zijn gisteren gewond geraakt
toen twee mannen in een gekaapte auto het vuur openden op
de achtervolgende politie en daarbij omstanders raakten.
De schietpartij deed zich voor in het centrum van Rochdale,
ten noorden van Manchester. De politie heeft de daders in
middels aangehouden.
De achtervolging begon toen de bestuurder geen gehoor gaf
aan een stopteken. In Bolton lieten de man en een inzittende
het voertuig staan en kaapten een BMW. De vrouwelijke eige
naar werd gedwongen achterhet stuur te blijven zitten.
Volgens ooggetuigen opende de man vervolgens vanuit de au
to in het wüde weg het vuur op de achtervolgende politie.
Daarbij raakte hij een groep mensen die bij een supermarkt op
de bus stond te wachten. RTR/AFP
Afzet windenergie groeit hard
PARIJS - Wind is op het ogenblik de snelst groeiende bron van
'groene' energie.
Deze maand komt de capaciteit van windenergiecentrales
over de hele wereld op 10.000 megawatt. Vorig jaar kwam er
2100 megawatt aan capaciteit bij, zo liet het Internationale
Energiebureau (IEA) gisteren weten.
De snelle groei is te danken aan verbetering van de techniek
en aan staatssteun, aldus het IEA Duitsland, de Verenigde
Staten, India, Denemarken en Spanje zijn goed voor tachtig
procent van de uit windkracht opgewekte energie. De afzet
levert nu ongeveer twee miljard dollar per jaar op. DPA
door Harm Harkema
LONDEN - Een opvallend groot
aantal mensen is bang voor een
derde wereldoorlog. Maar liefst
15 procent van de bevolking in
zeventien landen acht het waar
schijnlijk dat binnen tien jaar
een nieuwe wereldoorlog uit
breekt.
Dit blijkt uit onderzoek dat het
Britse weekblad The Economist
de afgelopen weken, na het be
gin van de NAVO-bombarde-
menten op Joegoslavië, heeft
laten doen in acht westerse lan
den. zeven voormalige Oost
bloklanden, Finland en Taiwan.
De angst voor een nieuwe we
reldoorlog blijkt het grootst in
de Verenigde Staten en Canada,
waar 54 procent van de bevol
king denkt dat het binnen tien
jaar mis gaat. In de voormalige
Oostbloklanden ligt dat percen
tage op vijftig. Optimistischer
zijn de West-Europeanen van
wie twee op de drie een nieuwe
wereldoorlog onwaarschijnlijk
achten.
Uit het onderzoek blijkt ook dat
gemiddeld 61 procent van de be
volking in de elf onderzochte
NAVO-landen achter de bom
bardementen op Joegoslavië
staat. De steun daarvoor is met
74 procent het grootst in Dene
marken. Het geringst is de bijval
in het nieuwe NAVO-land Tsje
chië: slechts 35 procent. In Italië
en Hongarije houden het aantal
voor- en tegenstanders van
bombardementen elkaar onge
veer in evenwicht.
Overweldigdende steun voor de
NAVO is er in Kroatië, dat geen
lid van de NAVO is. Maar liefst
82 procent van de mensen daar
staat achter de bombardemen
ten. Rusland en Oekraïne vor
men het andere uiterste. In Rus
land steunt twee procent van de
bevolking de bombardementen,
in Oekraïne vier procent.
Duitsland
Uit het onderzoek blijkt ook dat
alleen in Rusland een meerder
heid is voor verhoging van de
defensie-uitgaven. In Duitsland
is steun voor verhoging van de
defensie-uitgaven het kleinst,
slechts acht procent is daarvoor.
Nederland is in het onderzoek
niet meegenomen, evenmin als
Griekenland dat weliswaar ook
lid is van de NAVO, maar waar
het anti-Amerikanisme onder
de bevolking zeer groot is. GPD
van onze redactie buitenland
NEW DELHI - De Congrespar
tij van Sonia Gandhi is er giste
ren niet in geslaagd een regering
te vormen, zodat in India waar
schijnlijk nieuwe verkiezingen
zullen moeten worden gehou
den.
De hoop van Gandhi werd de
bodem ingeslagen toen Mu-
layam Singh Yadav van de soci
alistische Samajwadi Partij zei
dat hij geen van de partijen zou
steunen die een regering willen
vormen. De Samajwadi heeft 20
zetels in het parlement. Ook een
regionale partij die vijf zetels
heeft en die de belangen van la
gere kasten behartigt, zei geen
van de grote partijen te willen
steunen en de voorkeur te geven
aan nieuwe verkiezingen. Eer
der hadden de leiders van twee
kleine linkse partijen die samen
zeven zetels hebben hetzelfde
standpunt ingenomen.
Gandhi wilde uiterlijk vandaag
een kabinet vormen dat op de
benodigde steun van 272 parle
mentariërs zou kunnen reke
nen.
Vervroegde verkiezingen, de
derde in drie jaar, lijken nu on
ontkoombaar.
Sonia Gandhi (51) is niet onom
streden bij de andere partijen.
Zij is de vrouw van de in 1991
vermoorde premier Rajiv Gan
dhi. Sonia Gandhi werd in Italië
geboren en veel Indiërs nemen
het haar kwalijk dat zij pas na
16 jaar huwelijk de Indiase na
tionaliteit aannam. AP
van onze redactie buitenland
LISSABON - De staatsgreep
was snel, efficiënt en er werd
geen druppel bloed vergoten.
Het ging op 25 april 1974 eigen
lijk allemaal zo gemakkelijk en
vanzelfsprekend, dat sommige
Portugezen vrezen dat de 25ste
verjaardag van de 'Anjerrevolu
tie' - die van Portugal een demo
cratisch land maakte - morgen
ongemerkt voorbij zal gaan.
Uit een onderzoek is gebleken
dat jongeren van 8 tot 18 jaar
maar weinig weten van de revo
lutie. Zo werd Ramalho Eanes,
de generaal die na de revolutie
president werd, door scholieren
herkend als de laatste koning
van Portugal. Om de kennis van
de revolutie te vergroten wor
den er cd-roms en stripboeken
gemaakt waarin de geschiede
nis op speelse wijze toeganke
lijk wordt gemaakt.
Eén van de organisatoren van de
festiviteiten voor dit weekeinde
zei bewust te hebben gepro
beerd een programma samen te
stellen dat ook voor jongeren in
teressant zal zijn, zodat 'gene-
Het publiek juicht militairen toe in het centrum van Lissabon tijdens de Anjerrevolutie op 25 april
1974. foto Antonoi Aguiar/AP
raties samen zullen komen.'
Het leger werd in 1974 bij zijn
staatsgreep gesteund door een
groot deel van de bevolking.
Binnen een dag was het regime
van dictator Antonio Salazar
omvergeworpen. Salazar had
Portugal lange tijd afgesloten
van de buitenwereld, waardoor
de economische groei en de soci
ale hervormingen feitelijk wa
ren gestokt.
Na de revolutie maakte Portu
gal in tien j aar een ontwikkeling
door waar andere landen veel
langer over hadden gedaan en
werd het land lid van de Euro
pese Unie. ANP
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - De Europese Unie
stevent af op een uniform salaris
voor de europarlementariërs en
een aanzienlijke versobering
van hun onkostenvergoedingen.
De nieuwe 'Brusselse' volksver
tegenwoordiger verdient na de
komende verkiezingen 12.490
gulden per maand, waarvan na
Europese belasting 9.963 gul
den overblijft.
De dagvergoeding van 500
voor europarlementariërs die
daadwerkelijk Brussel wonen,
verdwijnt, evenals het omstre
den aanvullende pensioen
fonds.
De EU-ministers van Buiten
landse Zaken hopen maandag
het akkoord af te zegenen, zodat
het Europese Parlement er ko
mende maand nog over kan
stemmen. Met name Nederland
heeft zich ingespannen om het
salaris en het declaratiestelsel
voor de euro's op een heldere en
vooral controleerbare wijze te
regelen. Het Europese Parle
ment is herhaaldelijk in op
spraak gekomen door het
gesjoemel met de onkostenver
goedingen.
De huidige grote salarisver
schillen tussen de europarle
mentariërs - omdat zij door hun
thuisland betaald worden - ver
dwijnen in de nieuwe regeling.
De europolitici krijgen straks
van de EU 5677,22 euro per
maand (12.490 gulden), het ge
middelde van de huidige sala
rissen. Omdat de EU betaalt,
moeten de parlementariërs ook
aan de Unie belasting afdragen.
Het toptarief over de laatste
duizenden guldens bedraagt
veertig procent, maar de effec
tieve belastingdruk is twintig
procent. Aftrekposten zijn niet
voorzien.
Extra belasting
Denemarken heeft grote moeite
met de hoogte van het eurosala
ris, omdat de Brusselse parle
mentariërs daardoor circa
1500 per maand meer gaan
verdienen dan hun collega's in
Kopenhagen. Om de Denen over
de streep te trekken, krijgt dit
land de mogelijkheid de euro
parlementariërs extra belasting
op te leggen.
De opbrengst daarvan gaat naar
Brussel. Ook Finland, Zweden
en Groot-Brittannië sturen aan
op een dergelijke regeling, om
dat voor deze landen de band
tussen kiezer en verkozene tot
uiting komt in het betalen van
belasting.
Het mes gaat verder in de riante
onkostenregelingen. Het speci
ale aanvullende pensioenfonds,
grotendeels gefinancierd door
de EU-burger, wordt opge
doekt. In plaats daarvan komt
er alleen een gewoon pensioen
fonds, waarvan de EU tweeder
de van de premie voor haar
rekening neemt, de parlementa
riërs eenderde. De pensioen
leeftijd wordt opgetrokken van
60 naar 65 jaar. Europarlemen
tariërs die niet worden herko
zen, krijgen als wachtgeld
maximaal twaalf maanden hun
salaris doorbetaald.
De declaratie van trein- en
vliegreizen gebeurt alleen nog
maar op basis van biljetten en
bonnetjes. De vaste kantoorver
goeding van ruim 85 mille per
jaar verdwijnt. In plaats daar
van mogen de parlementariërs
tot maximaal dit bedrag aan
bureaubenodigdheden declare
ren, mits met bonnen onder
bouwd. Dat verscherpt de
controle op een juist gebruik
aanzienlijk. Voor persoonlijke
assistenten is 21 mille per
maand beschikbaar. Voorwaar
de is wel een door het parlement
af te sluiten arbeidscontract,
om het in dienst nemen van fic
tieve oma's of andere familiele
den aan banden te leggen.
Verder komt er op verzoek van
Nederland een openbaar regis
ter waarin alle nevenfuncties
van de europarlementariërs
vermeld staan, inclusief de
eventuele beloning. GPD
door Eric Beijen
DALLAS - Sommige school
districten in de Verenigde
Staten hebben na het bloed
bad in Littleton een maatre
gel genomen die het doel
voorbij lijkt te schieten. Niet
het dragen van wapens is
verboden op de middelbare
scholen, maar het dragen van
lange regenjassen, ook wel
trenchcoats genoemd.
Woensdag openden twee
achttienjarige jongens het
vuur op leerlingen van een
middelbare school in Little
ton bij Denver, Colorado.
Daarna pleegden ze zelf
moord. Het tweetal was lid
van een bizarre, blanke
groep die zich de trenchcoat-
maffia noemt. Leden daar
van dossen zich uit in onder
meer een zwarte lange regen
jas, soms voorzien van
hakenkruizen. Schooldi
stricten hebben de kleding-
maatregel genomen, omdat
zij vrezen voor navolgers.
De verbijstering in het land is
volgens de Amerikaanse me
dia zo groot, dat scholen her
en der 'overreageren'. Zo
werden alleen al in Noord-
Texas vier scholen na vals
alarm door de inderhaast op
getrommelde politie geëva
cueerd.
In een middelbare school in
Lakeview, bij Dallas, werd
donderdag gemeld dat een
veertienjarige leerling dreig
de met moord en een doden
lijst had aangelegd. Meer dan
de helft van de 830 leerlingen
werd onmiddellijk door be
zorgde ouders naar huis ge
haald.
Een andere school werd ont
ruimd nadat een leraar
moordlustige graffiti in de
eetzaal had aangetroffen. De
politie onderzocht het com
plex met speurhonden. Ook
in de Texaanse plaatsen Gar
land en Mesquite moest de
politie donderdag ingrijpen
in verband met geruchten
over het bestaan van doden
lijsten, dreigingementen. ge
ruchten en graffiti.
In Tuscarawas, Ohio, dreigde
een 13-jarige leerling 'al zijn
vijanden' in de school neer te
schieten. Hij werd tijdelijk
achter slot en grendel gezet.
Datzelfde lot ondei-gingen
vier tieners uit Colorado
Springs, die 'voor de lol' ge
maskerd en met lange man
tels op school waren versche
nen. DPA
van onze redactie buitenland
SINGAPORE - Luchtvaart
maatschappijen in Oost-Aziati
sche landen zullen tijdens de
eeuwwisseling minder vluchten
plannen en 'minder conflictu-
(Advertentie)
Collectief voor Communicatie
Drukkerij De Lange (0113) 215719 hltp://www beeldhuis.nl
Photographies Fotografie en Grafische Vormgeving (0113) 251317
Touch! Reclame Marketing (0113) 231400 hl!p://www.touehnet.nl
Delta Automatisering (0113) 230630 htlp //www deltaweb nl
Deltabron Softwaremakers (0113) 252220 hllp://www deltabron nl
euze' vluchtschema's hanteren
dan normaal.
Dat heeft de International Air
Transport Association gisteren
bekend gemaakt op een confe
rentie over het millenniumpro
bleem. Het eenvoudiger vluch-
tenschema moet de belasting
van de luchtverkeersleiding tot
een minimum beperken, zei Da-
vidBehrens, onderdirecteur van
de luchtvaartorganisatie.
Het is de bedoeling dat vliegtui
gen elkaar vanaf twee uur voor
de jaarwisseling niet zullen
kruisen op dezelfde hoogte.
Pas als blijkt dat het luchtver
keer veilig is, zullen de gebrui
kelijke vluchtschema's weer
worden gehanteerd.
Luchtvaartmaatschappijen uit
de hele wereld hebben met het
oog op de millenniumwisseling
4,6 miljard gulden geïnvesteerd
in de aanpassing van hun com
putersystemen. AP
MOSKOU - De gezond
heidstoestand van de Rus
sische president Jeltsin is
zo goed dat hij nog wel een
derde termijn aankan als
president. De chef-arts
van het Kremlin, Sergej
Mironov, die al vijftien
jaar Jeltsins arts is, zei dit
gisteren in de krant Kom-
somolskaja Pravda.
Jeltsin is voor de eerste
keer tot president geko
zen in 1991 en in 1996 voor
de tweede maal. Mironov
zei gisteren dat Jeltsin 'in
een fysieke vorm verkeert
die toestaat dat hij zich
kandidaat kan stellen
voor de presidentsvei'kie-
zing in 2000'.
Jeltsin heeft al eens laten
doorschemeren dat hij
geen belangstelling heeft
voor een derde termijn. En
het is trouwens de vraag of
hij wel voor een derde keer
kandidaat kan zijn. Een
president kan maar twee
termijnen aanblijven,
maar in het geval van
Jeltsin zou er een ont
snappingsmogelijkheid
kunnen zijn omdat hij de
eerste vier jaar staats
hoofd was onder de Sov
jet-grondwet. Pas daarna
werd hij president van een
onafhankelijk Rusland.
Mironov zei dat Jeltsin
nooit gezondheidsproble
men heeft gehad door
drankmisbruik. „Wodka
is altijd de beste remedie
geweest tegen stress en
aangezien het werk van
het staatshoofd nogal veel
stress met zich mee
brengt...", zei Mironov.
AFP
WAT PHRA DHAMMAKAYA - Boeddistische monniken verzamelen zich op de trappen voor de tempel van de stad Wat Phra Dham-
makaya in de Thaise provincie Pathumthani. De bijeenkomst maakt deel uit van de religieuze vieringen van de Dag van de Aarde.
Duizenden monniken en andere gelovigen woonden gisteren de dienst bij in deze tempel, enkele kilometers ten noorden van de
hoofdstad Bangkok. foto Apichart Weerawong/AP
(Advertentie)
van onze redactie buitenland
NEW YORK - Indonesië en Por
tugal zijn het bij de Verenigde
Naties in New York gisteren
eens geworden over autonomie
voor Oost-Timor. VN-chef Kofi
Annan maakte dat bekend.
Beide landen tekenen op 5 mei
dit autonomieakkoord in New
York, maar Jakarta kijkt nog
naar de afzonderlijke afspraken
over hoe de bevolking zich veilig
en met een eerlijke volksraad
pleging kan uitspreken over de
status van het land.
Een referendum volgt mogelijk
in juli, waarmee Oost-Timor Ja
karta de rug kan toekeren. Pro-
Indonesische bendes terrorise
ren intussen Oost-Timor. De af
gelopen dagen zijn er naar ver
luidt meer dan honderd doden
gevallen in het zuidwesten van
de omstreden provincie.
Indonesië heeft de Portugese
overzeese provincie Oost-Timor
in 1975 met wapengeweld en te
gen de zin van de bevolking in
gelijfd. Begin dit jaar sugge
reerden Indonesische ministers
dat Jakarta ook zonder Oost-Ti
mor kan. De VN hebben de In
donesische annexatie van Por
tugees Timor nooit erkend.
Honderd doden
Gewelddadigheden op donder
dag en vrijdag in en rond Suai,
honderd kilometer ten zuidwes
ten van de hoofdstad Dili, heb
ben zeker honderd levens geëist.
Het Australische dagblad de
Sydney Morning Herald meldt
vandaag dat pro-Indonesische
'Ratih milities' in dorpen jonge
mannen vermoorden.
De telefoonlijnen met Suai zijn
verbroken en milities zouden
wegversperringen hebben op
gericht op de toegangswegen.
Zi] zouden ook mensen hebben
gesommeerd naar Atambua
vlak over de grens in West-Ti-
mor te gaan voor een grote pro-
Indonesië betoging. Iedereen
die achterblijft zou worden ver
moord
De politieke en militaire leiders
hadden woensdag juist in het
huis van de Timorese bisschop
en Nobelprijswinnaar Carlos
Belo beloofd een einde te maken
aan de gewelddaden, maar dit
bestand is door de milities gene
geerd.
Ook op de Molukken deden zich
gisteren gewelddadigheden
voor. Bij een vechtpartij tussen
christenen en moslims kwamen
zeven mensen om. De politie
maakte door te schieten een ein
de aan het geweld.
Volgens ooggetuigen zouden
christenen in de stad Tual ben
zinebommen hebben gegooid
naar huizen van moslims.
Naar schatting 600 mensen heb
ben gisteravond in Amsterdam
een stille tocht gehouden tegen
het geweld op de Molukken. De
tocht was tevens bedoeld om
medeleven te betuigen met het
Molukse volk en de slachtoffers
van het geweld.
De stille tocht verliep rustig. De
stoet vertrok omstreeks half
acht 's avonds van het Beurs
plein richting Waterlooplein.
Aansluitend werd in de Mozes
en Aaronkerk een dienst gehou
den.
De deelnemers droegen een wit
laken van 250 meter lang om ie
ders verbondenheid te symboli
seren. De organisatie had van
tevoren benadrukt dat de tocht
geen politieke manifestatie
mocht worden. Vlaggen en na
tionalistische leuzen waren uit
den boze. AFP /ANP
