Unie kost
Nederland
meer geld
Israël verovert Libanees dorp
uit vrees voor prestigeverlies
Bouterse volgens
politie Brazilië
spil drugshandel
Steun voor referendum
neemt af
Spijkerbomaanslag op markt in Londen
Omstreden politica
stort coalitieregering
India in nieuwe crisis
buitenland
Akkoord budget EU
Tientallen doden door
gevechten Oost-Timor
Europese betaalpauze
tegen millennium-bug
Vlammend protest
maandag 19 april 1999
door Mare Peeperkorn
DRESDEN - Onder druk van
het Europees Parlement stijgt
het budget van de Europese
Unie de komende jaren met bij
na zes miljard gulden extra. Ne
derland betaalt daardoor veer
tig miljoen gulden per jaar meer
aan de EU.
Dit bedrag drukt het klinkende
resultaat enigszins dat premier
Kok onlangs in Berlijn behaal
de, toen werd afgesproken om
de Nederlandse EU-betalingen
met 1,3 miljard per jaar te verla
gen.
Het akkoord waar het Europar
lement en de EU-ministers van
Financiën op afstevenen, mag
evenwel goedkoop genoemd
worden. De parlementariërs
eisten aanvankelijk ruim twin
tig miljard meer voor de periode
2000-2006 dan EU-regerings-
leiders eind maart in Berlijn af-
'I spraken. Omdat het parlement
I meebeslist over de begroting,
moest er onderhandeld worden.
Schuiven
De hoofdlijnen van de deal lek
ten dit weekeinde uit in Dres
den, waar de Europese minis
ters van Financiën elkaar
ontmoetten. De extra zes mil
jard zijn vooral bedoeld voor
meer personeel en onderzoeks-
en onderwijsprogramma's. Ver
der krijgt het Europarlement de
-j bevoegdheid te schuiven met
geldpotjes om een efficiëntere
besteding mogelijk te maken.
Nu blijven op de ene afdeling
soms miljoenen guldens EU-
subsidies ongebruikt op de
plank liggen, terwijl elders een
tekort aan geld is.
Het akkoord wordt deze week
gepresenteerd. Nederland zal
-| zich niet verzetten, al druist de
verhoging van het budget in te
gen de kabinetsinzet dat de EU-
uitgaven niet mogen stijgen. De
EU-begroting voor 2000 be-
draagt zo'n 200 miljard gulden.
Spaargeld
De Europese Unie houdt de ka
pitaalkrachtigen in het vizier,
die de belasting ontduiken door
hun spaargeld in een ander EU-
land op de bank te zetten. Nog
deze zomer moet er een voorstel
op tafel liggen, waarmee de
rente over dergelijke spaarte
goeden met minstens twintig
procent wordt belast. Ook par
ticulieren die hun geld elders in
euro-obligaties beleggen, ont
komen niet aan deze fiscale be
handeling.
Groot-Brittarmië verzet zich
heftig tegen het belasten van de
euro-obligaties, omdat de han
del daarin bovenal in Londen is
geconcentreerd. 'The City' vree
st. een omzetdaling van tiental
len miljarden als de EU-belas-
ting doorgaat. Zwitserland
(geen lid van de EU) speelt daar
al op in, door zich steeds na
drukkelijker als 'veilige haven'
voor buitenlandse spaargelden
te presenteren.
Een voorstel om Londen te ont
zien door alleen de 'kleinere' ko
pers van euro-obligaties (min
der dan 90.000 gulden) aan te
pakken - de grote institutionele
beleggers kunnen ongehinderd
blijven handelen - kreeg in
Dresden weinig steun. De mees
te ministers vonden de geopper
de grens te laag en makkelijk te
omzeilen. De vermogende arts
of zakenman die bewust de be
lasting ontduikt via de koop van
euro-obligaties, beschikt im
mers vaak over méér dan een ton
en zou de fiscus dus ontlopen.
Nederland acht minimaal een
verdubbeling van de het bedrag
(180.000 gulden) nodig om de
fiscale fraude door vermogende
particulieren tegen te gaan.
Eind mei spreken de ministers
opnieuw hierover. GPD
Een brandweerauto staat tegenover de straat waar de markt in Brixton werd gehouden.
foto Michael Walter/EPA
door Harm Harkema
LONDEN - Bij een aanslag met een spij-
kerbom op een drukbezochte markt in het
Zuid-Londense Brixton zijn zaterdag
middag 48 mensen gewond geraakt, van
wie verscheidene ernstig. In totaal moes
ten 39 slachtoffers in ziekenhuizen wor
den opgenomen.
Onder hen was een nog geen twee jaar ou
de peuter bij wie een spijker door de sche
del was gedrongen. Bij operatieve verwij
dering bleek dat geen vitale hersendelen
waren geraakt. Enkele slachtoffers liepen
ernstig oog- en hoofdletsel op. Bij een
vrouw moest een bomscherf die diep in de
onderbuik was gedrongen, worden ver
wijderd. Bij een man was een spijker
doorgedrongen tot in een long.
De politie had gisteren nog geen enkele
aanwijzing over het motief voor de aan
slag en de mogelijke dader(s). Een aanslag
door het Ierse Republikeinse Leger (IRA)
of vergelijkbare terroristische Noord-Ier
se organisaties werd uitgesloten geacht.
Wel werd er rekening mee gehouden dat
de aanslag het werk is geweest van een ge
stoord individu. De dader is in ieder geval
gewetenloos, omdat de bom blijkbaar be
wust op een overvolle plek tot ontploffing
is gebracht, aldus de politie. Anti-racisti
sche groeperingen houden rekening met
racistische motieven omdat Brixton een
zwarte wijk is.
De bom ontplofte aan het eind van de mid
dag in Electric Avenue, op een moment
dat de markt daar op zijn drukst was. Het
projectiel zat in een boodschappentas die
door een onbekende blonde man werd
overhandigd aan een marktkoopman met
de mededeling dat iemand zijn bood
schappen vergeten was.
Niet pluis
Toen de marktkoopman een blik in de tas
wierp zag hij direct dat er iets niet pluis
was, en rende met de tas vijftien meter
naar een iets rustiger plek bij een muurtje,
waar de bom explodeerde. De spijkerbom,
een type bom dat relatief eenvoudig te fa
briceren is omdat er geen ingewikkelde
technologie aan te pas komt, had zo'n
kracht dat tot tientallen meters in de om
trek ruiten van winkels en auto 's sneuvel
den. De klap was tot enkele kilometers in
de omtrek te horen. GPD
Meer defensiegeld Latijns-Amerika
SANTIAGO - De militaire uitgaven in Latijns-Amerika zijn
in de jaren negentig met tien miljard dollar gestegen. Dit
blijkt uit een rapport van de Verenigde Naties.
In de jaren 1990-1991 werd in de regio jaarlijks 16,5 miljard
dollar besteed aan defensie. In de periode 1997-1998 is dit be
drag opgelopen tot 26,6 miljard dollar. In 1996 werd ongeveer
evenveel geld besteed aan defensie als aan gezondheid en on
derwijs, tien procent van de overheidsuitgaven. De stijging
van de defensie-uitgaven in Latijns-Amerika wordt in geen
enkele andere regio geëvenaard. Internationaal is er juist de
tendens tot vermindering van defensie-uitgaven.
Opmerkelijk wordt genoemd dat de stijging van militaire uit
gaven zich voordoet in een periode waarin de militaire dicta
turen, met uitzondering van Cuba, plaatshebben gemaakt
voor democratische regeringen. ANP
Berezovski keert terug in Rusland
MOSKOU - De Russische miljardair Boris Berezovski is uit
Nice teruggekeerd naar Moskou. Het Russische Openbaar
Ministerie trok afgelopen woensdag een arrestatiebevel tegen
Berezovski in, waarin hij werd beschuldigd van witwassen
van geld en criminele handelspraktijken.
Berezovski had gezegd dat hij zou terugkeren als het arresta
tiebevel zou worden ingetrokken. Begin deze week moet hij
met justitie en politie praten.
Berezovski zou volgens de Russische media goed zijn voor zes
miljard gulden, die hij vooral verdiende in de olieindustrie
(Sibneft), de autohandel (Logovaz), Aeroflot, de Russische
media en buitenlandse bedrijven.
Berezovski zou vooral zijn teruggekomen om zijn handelsim
perium te redden. Volgens de aanklacht zou hij samen met
oud-topman Gloesjkov van Aeroflot deviezen uit de buiten
landse activiteiten van de luchtvaartmaatschappij "hebben
verduisterd. AFP/DPA/ANP
VS bombarderen noorden Irak
BAGDAD - Vier mensen zijn gedood en een gewond geraakt
bij Amerikaanse bombardementen zaterdag op het noorden
van Irak. Een regeringswoordvoerder heeft dit gemeld.
De vliegtuigen vielen burgerlijke en militaire installaties
vanuit Turkije aan, aldus de woordvoerder. AFP/RTR
Meisje zet vliegtuig aan de grond
LENZ - Een 18-jarig meisje heeft gisteren op het vliegveld
Hörsching bij Linz in Oostenrijk een sportvliegtuigje aan de
grond gezet, nadat de piloot, haarvader, tijdens de vlucht on
wel was geworden en overleed.
Het meisje had via de boordradio om hulp gevraagd, nadat
haar 56-jarige vader het bewustzijn had verloren. Begeleid
door de verkeerstoren en twee andere toestellen wist zij met
het uit Duitsland afkomstige vliegtuig een veilige landing te
maken. AP
Doodvonnis Egyptische moslims
HUCKSTEP - Een militaire rechtbank op de legerbasis
Huckstep in Egypte heeft negen militante moslims ter dood
veroordeeld. De veroordeelden, onder wie Jihad-leider Ay-
man Zawahri en zijn broer, verblijven in het buitenland, ver
moedelijk in Afghanistan. Zij zouden nauwe banden onder
houden met de terroristische miljardair Osama bin Laden.
De negen zijn schuldig bevonden aan lidmaatschap van een
verboden groepering en aan het beramen van gewelddaden en
moord. Zij maakten deel uit van een groep van 107 verdach
ten, van wie er zeker zestig op vrije voeten zijn. De rechtbank
veroordeelde elf mannen tot levenslang.
De Jihad is één van de militante moslimgroeperingen die
strijdt tegen het regime van president Moebarak. AFP/RTR
door Theo Haerkens
JAKARTA - Zeker twintig men
sen zijn zaterdag en gisteren
omgekomen bij geweld op Oosl-
Timor. De slachtoffers vielen bij
confrontaties tussen voor- en
tegenstanders van onafhanke
lijkheid van Indonesië.
De milities die onafhankelijk
heid afwijzen, hebben evenals
vorig weekeinde manifestaties
gehouden om hun macht te to
nen. Met grote aantallen reden
ze in vrachtwagens door de Ti
morese hoofdstad Dili en vielen
ze huizen aan van voorstanders
van de onafhankelijkheid.
Eén ervan was de woning van de
voorman van onafhankelijk
heid, Manuel Carascalao. Zo'n
150 vluchtelingen hadden daar
een goed heenkomen gezocht en
bivakkeerden in de ommuurde
tuin. Bij de aanval op het huis
trachtten zij in paniek weg te
komen. Er vielen twaalf doden,
de meesten werden doodgesto
ken. Volgens bisschop Belo deed
het leger weinig om de milities
te stoppen met hun bloedige ac
tiviteiten.
Gisteren vielen nog eens twee
slachtoffers in een wijk van Dili.
Volgens getuigen begonnen In
donesische troepen te schieten
toen de milities werden gecon
fronteerd met een groep onaf
hankelijkheidsstrijders. Er wa
ren echter ook meldingen van
Indonesische troepen die
vrachtwagens met pro-integra-
tiegroepen de toegang tot Dili
weigerden. Leger en milities
klagen over acties van onafhan
kelijkheidsstrijders die geweld
uitlokken. Militieleider Tavares
verklaarde dat een burgeroor
log onvermijdelijk wordt.
D oor het geweld neemt de inter
nationale kritiek op de Indone
sische autoriteiten toe. Oud-re-
bellenleider Xanana Gusmao
die in Jakarta in huisarrest zit,
vraagt om VN-troepen. De In
donesische autoriteiten wijzen
dat af, zij beschouwen de pro
blemen op Oost-Timor als een
interne aangelegenheid, die ze
zelf kunnen afhandelen. GPD
van onze redactie buitenland
NEW DELHI - Een dubieuze
parlementariër heeft India in
een nieuwe regeringscrisis ge
stort. Na dertien maanden be
sturen, viel zaterdag de rege
ringscoalitie van Vajpayee, de
leider van de nationalistische
hindoepartij BJP. Met slechts
één stem verschil, 270 tegen 269,
wees het parlement een motie
van vertrouwen af.
De crisis is vooral veroorzaakt
doordat Vajpayee's belangrijk
ste partner, de partij van de
voormalige filmster Jayalalit-
ha, plotseling haar steun introk.
Deze grillige en vaak onnavolg
bare politica, bijgenaamd de
'Wandelende Godin' vreesde
mogelijk een onderzoek naar
corruptie, schrijft de Britse
krant Independent on Sunday.
Volgens de krant bezit Jayalali-
tha 350 paar schoenen, 10.500
sari's en heeft zij in haar deel
staat Tamil Nadu, waar ze een
bovenmenselijke status geniet,
voor miljoenen guldens aan
smeergelden opgestreken,
Het is volstrekt onduidelijk wat
er gaat gebeuren. De 545 zetels
die het parlement telt, zijn ver
deeld over dertig partijen. De
grootste oppositiepartij, Con
gress, telt 139 afgevaardigden.
De BJP heeft er 182.
Een regering is slechts mogelijk
door coalities te smeden, ook
met partijen die een geheel an
dere politiek voorstaan, zoals
bijvoorbeeld de communisten
of Jayalalitha's partij. „Om met
de duivel te eten, heb je een lan
ge lepel nodig. Om met Jayalali-
tha te eten, is geen lepel lang
genoeg", zegt haar rivaal Chid
ambaram.
President Narayanan spreekt
waarschijnlijk deze week met
Sonia Gandhi. Hoewel de Itali
aanse geen parlementslid is, is
zij als leidster van de Congre
spartij de eerst aangewezene om
te proberen een nieuwe regering
te vormenVeel commentatoren
in India beweren dat Rajiv Gan
dhi's weduwe niet in staat zal
zijn de 128 parlementariërs te
vinden die de Congrespartij aan
een meerderheid kunnen hel
pen. Zij voorzien het uitschrij
ven van vervroegde verkiezin
gen, mogelijk voor dit najaar.
Dat zijn dan de derde sinds
1996. ANP/DPA/RTR
door Ad Bloemendaal
TEL AVIV - Juist nu het in Israël
gonst van de geruchten over een
totale of gedeeltelijke militaire
terugtrekking uit het zuiden
van Libanon, is de bezettings
zone verder uitgebreid. Israëli
sche troepen drongen in het
weekeinde binnen in het dorp
Arnoun, even ten noorden van
de zone.
Het ziet er naar uit dat ze het ge
bied definitief in handen willen
houden. De verdediging is over
gedragen aan het Zuid-Libane-
se Leger (SLA), de door Israël op
de been gehouden plaatselijke
militie. Dat laatste belooft wei
nig goeds. Arnoun is meer dan
zomaar een dorp in Zuid-Liba-
non; het is de afgelopen maan
den verheven tot een prestige
object in de ongelijke strijd tus
sen het Israëlische leger en de
Libanese burgerij. Toen in fe
bruari honderden Libanese stu
denten onverwachts bezit
namen van het toen tijdelijk be
zette dorp hield Israël zich
wijselijk afzijdig. Maar diezelf
de tactiek kan niet worden ver
wacht van het SLA Confronta
ties met groepen burgers zullen
nu bloedige gevolgen hebben.
Het Israëlische leger vermoedt
dat de Hezbollah, de sjiïetische
verzetsbeweging, haar opera
ties in de zone uitvoert met dor
pen als Arnoun als uitvalsbasis.
Huizen die onderdak bieden aan
Hezbollah-leden, of dienen als
wapendepots, worden opgebla
zen. Als er nog bewoners zijn,
dan worden die gedeporteerd.
Arnoun ligt dicht bij het uit de
elfde eeuw daterende kasteel
Beaufort, een hooggelegen punt
van strategische belang in
Zuid-Libanon. Maar in de ver
dediging van Israëls noorden -
officieel de reden voor de bezet
ting van het gebied - speelt het
geen enkele rolHet Israëlische
leger heeft de dood van een mili
tair, vorige week als gevolg van
een mijnexplosie in de buurt,
aangegrepen om Arnoun bij de
'veiligheidszone' te voegen.
Bevrijdingsactie
De Libanese en andere Arabi
sche media hebben in februari
ruim aandacht besteed aan de
bevrijdingsactie. De actievoer
ders bezworen dat Arnoun van
af dat moment definitief in Li
banese handen zou zijn, en de
Libanese premier, Salim al-
Hoss, kwam hoogstpersoonlijk
naar het dorp om het bevrij
dingsfeest mee te vieren. De Is
raëlische herovering - waarbij
alleen een Libanese cameraman
lichtgewond raakte - zette een
domper op de geestdrift. Het
hoofd van het politieke bureau
van de Hezbollah, Mohammed
Ra'ad, waarschuwde dat Israël
de operatie zal bezuren. Volgens
ISLAMABAD - Chauhadry Tahir, een Pakistaanse winkelier
is in vlammen gehuld, nadat hij zich in de belangrijkste win
kelstraat in de hoofdstad Islamabad in brand heeft gestoken.
Tahir ondernam die wanhoopsdaad zaterdag, uit protest te
gen de aangekondigde sluiting van zijn zaak door de autori
teiten. Tahir had eerder gewaarschuwd dat hij zelfmoord zou
plegen als de autoriteiten voet bij stuk zouden houden. Tahir
overleefde zijn wanhoopsdaad, maar zijn toestand is kritiek.
foto RTR
hem is de bezetting van Arnoun
ingegeven door 'het oplopende
aantal Israëlische slachtoffers'
in Zuid-Libanon.
In werkelijkheid vertonen de
statistieken van dit jaar tot nu
toe ongeveer hetzelfde beeld als
in 1998. Wat wel is veranderd,
onder invloed van de geruchten
over een op handen zijnde Israë
lische terugtrekking, is het mo
reel van de SLA In februari
kwam in het gebied de Israëli
sche generaal Eretz Gerstein om
het leven bij een Hezbollah-
aanslag. Israël verdacht onmid
dellijk elementen binnen de
SLA ervan de route die de gene
raal zou afleggen, te hebben
doorgegeven aan de vijand. Het
liet een paar militie-officieren
arresteren en kort daarna liepen
acht andere SLA-leden over
naar het officiële Libanese le
ger. Zeven van hen waren
4afkomstig uit Sheba'a'. De Isra
eli's deporteerden daarop acht
tien leden van hun familie.
Israël heeft de Libanese rege
ring gisteren gewaarschuwd
geen burgers te gebruiken 'als
menselijk schild' bij nieuwe po
gingen Arnoun te bevrijden. Het
is bang dat het tot een bloedig
treffen zal komen tussen onge
wapende Libanese studenten en
SLA-leden. En dat zou wel een
zware prijs betekenen voor een
zaak van prestige. GPD
Zwitsers keuren
grondwet goed
BERN - De Zwitserse kiezers
hebben zich gisteren per refe
rendum uitgesproken voor een
nieuwe grondwet, die op 1 janu
ari 2000 in werking treedt. Het
is de eerste algehele herziening
van de grondwet sinds 1874.
Ongeveer 59 procent stemde
voor en 41 procent tegen. De op
komst was met 35,3 procent
laag. De constitutie bevat geen
echte veranderingen, maar is
een wat taalgebruik betreft 'af
gestoft'. DPA/RTR
(Advertentie)
door Mare Peeperkorn
DRESDEN - Het zakelijke be
talingsverkeer in Europa ligt
stil op vrijdag 31 december. Om
'ongelukjes' bij overboekingen
door de millennium-bug te
voorkomen, mogen die dag geen
grote bedragen overgemaakt
worden. De particuliere klant
kan de 31ste wel gewoon geld
halen of storten.
De ministers van Financiën van
de elf euro-landen volgden dit
weekeinde hiermee het voorstel
van de Europese Centrale Bank
(ECB). De ECB legt uit veilig
heidsoverwegingen zijn beta
lingssysteem Target met oud
jaar stil. Op die manier kunnen
in alle rust de bestanden worden
gekopieerd en de computerpro
gramma's startklaar worden ge
zet voor een soepele overgang
naar het jaar 2000. De bankwe
reld en de financiële markten
kunnen zich geen chaos veroor
loven als gevolg van het millen
nium-probleem.
Het Nederlandse kabinet kan
zich volledig vinden in de Euro
pese betaalpauze op 31 decem
ber. Volgens De Nederlandsche
Bank was een halve dag overi
gens voldoende geweest voor al
le voorbereidingen. GPD
mm mmm m.
HILLHOUT HOUDT LANGER liHIliTiffiJ
Bel voor gratis Tuinideeëngids en dealeradressen 038 - 4218417. www.hillhout.com
door Armand Snijders
PARAMARIBO - De Surinaam
se oud-legerleider Desi Bouter
se wordt er door de Braziliaanse
politie van verdacht een centra
le rol te spelen in de grootschali
ge handel in cocaïne. Via de Su
rinaamse ambassade in Brasilia
zijn in de afgelopen jaren tien
tallen drugstransporten op
touw gezet.
Dit meldde het Braziliaanse te
levisiestation TV Globo het af
gelopen weekeinde. Al jaren
doen geruchten de ronde over de
betrokkenheid van Bouterse en
de Surinaamse ambassade bij
de drugshandel in Brazilië. Vo
rig jaar werd zijn zoon Dino, die
werkzaam was op de ambassade
in Brasilia, door onbekende
mannen ernstig mishandeld
waarna hij hals over kop het
land definitief verliet. Volgens
bronnen binnen de Braziliaanse
justitie ging het om een afreke
ning van drugsbaronnen die
wraak wilden nemen op Bouter
se senior die bepaalde afspra-
ken niet zou zijn nagekomen.
Het onderzoek van de Brazili
aanse politie begon vijf jaar ge
leden. Gebleken is dat,: drugs
koeriers ongestoord de grens
tussen Brazilië en Suriname in
het Amazone-regenwoud, kun
nen oversteken. Volgens de poli
tie hebben drugsbaronnen vrij
spel 'vanwege de hulp van een
belangrijke partner in de per
soon van Desi Bouterse die de
drugshandel in Suriname onder
controle heeft'.
Bouterse zou zijn zaken laten
afhandelen door Rupert Chris
topher, de Surinaamse ambas
sadeur in Brazilië. Vanuit de
ambassade worden cocaïne
transporten via de lucht naar
het Surinaamse oerwoud gear
rangeerd waar tal van cocaïne-
laboratoria zouden staan.
Christopher, die na het aantre
den van de door de Nationale
Democratische Partij gedomi
neerde regering in Suriname in
1996 werd aangesteld als am
bassadeur, is een vertrouweling
van Bouterse. Hij wordt verant
woordelijk gehouden voor de
moord begin jaren negentig op
twee lijfwachten van toenmalig
leider van het Jungle Comman
do, Ronnie Brunswijk, die tij
dens de binnenlandse oorlog
naar de stad was gelokt voor on
derhandelingen. Nederland
heeft om die reden in het verle
den geweigerd Christopher een
visum te verstrekken.
Christopher weigerde gisteren
in te gaan op de Braziliaanse
aantijgingen. De Braziliaanse
justitie heeft een lijst opgesteld
van achthonderd drugshande
laren. Bouterse en Christopher
worden tot de belangrijkste on
der hen gerekend. In de afgelo
pen vijf jaar werden in het Bra
ziliaanse regenwoud dertig
illegale vliegveldjes vernietigd
waarvandaan drugstranspor
ten plaatshadden. In totaal
werd 5.000 kilogram cocaïne in
beslag genomen, terwijl vier
honderd verdachten werden
aangehouden. GPD