De staat heeft burgers laten zitten PZC PZC Het grote namen noemen in Brussel is begonnen Frontale aanval op kandidatuur Bolkestein feiten en meningen Kamerlid Van Gijzel werd symbool van jacht op waarheid rond Bijlmerramp Collegevorming 18 maart 1949 donderdag 18 maart 1999 De afgelopen weken kwam zijn naam tien tallen keren voorbij. Rob van Gijzel, het PvdA-Ka merlid dat het symbool werd van de jacht naar de waarheid rond de Bijl merramp. De parlemen taire enquête naar de ramp kwam er dankzij zijn vasthoudendheid. Maar van triomf is geen sprake. door Koos van Wees Rob van Gijzel kan er nog steeds ontdaan door raken. „Dat je hoort: 'Het gaat hem om de publiciteit' en 'Die Bijlmer ramp trekt altijd aandacht en daarom gaat hij door'. Dat hakt er in. dat hakt er écht in. Dan raak je me in de kern, dan kom je aan mijn integriteitDaar kan ik heel emotioneel van raken." „Ik heb me vaak eenzaam ge voeld". zei hij tegen de commis sie. „Dat ik me eenzaam voelde, staat in geen enkele verhouding met de eenzaamheid die de men sen die bij de ramp betrokken waren, hebben gevoeld", zegt hij nu. „Als je vijf jaar aandacht vraagt voor je gezondheids klachten en ze zeggen: Nee. er kan niks zijn. er is niks. het zit tussen uw oren. Om dan na vijf jaar alsnog te horen: Ja, er is wel wat, maar we zullen er waar schijnlijk niks van terug vinden want het is nu te laat. Dat is toch om misselijk van te worden?" Laten zakken „Carel Boer, brandweerman, heeft een keer gezegd: Je staat daar op vrijwillige basis voor de staat, maar ik heb het gevoel dat de staat me sindsdien in de mod der heeft laten zakken. Dat ge voel hebben velen. Wat me het meest raakt, is dat je als burger van dit land in zo'n verlaten si tuatie terecht kan komen. Stel je voor: je verliest een kind, of je huis, of je gezondheid holt ach teruit. De totale ontwrichting die daar het gevolg van is..." „Je leven wordt nooit meer zoals het was. Dan vind ik dat je van een overheid op aan moet kun nen. Een overheid die steun geeft. Dan moet die Staat dei- Nederlanden er ook zijn. En de staat maakte die rol niet waar. In de Tweede Kamer, inclusief de eigen PvdA-fractie was on begrip zijn deel. ,,Er zijn mo menten geweest dat het heel aantrekkelijk was ermee te stoppen. Ik herinner me WD- collega Willem Keur. die met een stapeltje papieren in zijn hand nep: is dit nou waar al die tram melant om is?" Onbevredigend Van Gijzel wist zeker dat er écht iets mis wasEigenlijk al toen de commissie Verkeer en Water staat vier dagen na de ramp werd geïnformeerd, terwijl mi nister Maij afwezig was. „Dat was nog geen groot wantrou wen. maar het was wel opmer kelijk. Na een jaar kreeg ik op mijn eerste vragen over wat er in dat toestel gezeten had een nog al onbevredigend antwoord. Toen ik Hans Alders (toenmalig minister van VROM) daarover sprak, zei die: 'Stel mij die vra gen maar. misschien kan ik er iets mee'. En vervolgens meldde de plaatsvervangend directeur van de Rijksverkeersinspectie aan mijn collega Castricum: 'Zeg tegen Rob dat hij door moet vragen over de lading, want het klopt niet". Dan gaan er wel bel len rinkelen, als iemand die zo dicht bij het vuur zit dat signaal afgeeft." Hij heeft van deze hoge ambte naar nooit vernomen wat er dan niet klopte. Drie keer ging een gesprek niet door. „Toen het uit eindelijk wel tot een afspraak zou komen kreeg ik de medede ling: Ja. heel vervelend, maar die meneer is twee dagen gele den overleden." Advies „Er wordt steeds gezegd dat ik achter de lading aan zat, maar het ging me om de gezondheid. Steeds werd gezegd: die klach ten liggen niet aan de lading, en ook het verarmd uranium zou geen gevaar voor de volksge zondheid opleveren. En dan kom je er achter dat er omtrent die lading mogelijkerwijs iets niet klopt. En blijkt over de ge varen van dat uranium al in 1984 een advies te zijn verspreid door de FAA de Amerikaanse luchtvaartautoriteiten. „In dat advies staat dat het bij een temperatuur van 500 gra den uit elkaar kan vallen, dat het gevaar voor de volksgezond heid oplevert, dat je bescher mende kleding moet dragen. Zo'n advies verstuur je niet voor niets. Als je dat krijgt, stuur je dat toch naar alle brandweer korpsen? Nu verdwijnt het in een la, men activeert het ook niet als er een ramp plaatsvindt. De brandweer weet dus van niks. Na de ramp zegt men dat er tegenstrijdige verklaringen zijn over het gevaar van uranium, maar ze zeggen niets over dat FAA-advies. Dat komt pas in 1997 boven water." Van Gijzel haalt een NAVO-do- cument uit zijn koffer over hoe te handelen bij een ongeluk met een tank waarin verarmd urani um is verwerkt. De lijst met te waarschuwen personen en in stanties en te nemen maatrege len is indrukwekkend lang. ,,Nu is het van tweeën één: óf het is niet gevaarlijker dan een trekje van een sigaret en dan hoefje die instructies niet te geven, óf het stelt echt iets voor, zoals de NAVO denkt. Ik kan niet verkla ren waarom de FAA zo'n advies uitgeeft en bij de NAVO zoveel mensen gewaarschuwd moeten worden als het niets voorstelt." „Ik heb altijd het idee gehad dat ze dachten: die Van Gijzel, die zit ook niet eeuwig in het parle ment, dat waait wel over, en dan bloedt het dood. Men heeft na tuurlijk op bepaalde momenten getracht mij in een kwaad dag licht te zetten", weet hij ook. „Dat ik El Al-werknemer Plet- tenberg meenam naar het Bu reau Vooronderzoek heeft men getracht tegen mij te gebruiken. Maar Plettenberg had de la dingpapieren gezien, ik niet. En in 1996 vroeg ik om de airway- bills en kreeg ik als antwoord dat die in Amerika lagen en nooit waren opgevraagd- De Raad voor de Luchtvaart be Rob van Gijzel: „Watme het meest raakt, is dat je als burger van dit land in zo'n verlaten situatie terecht kankomen." foto Phil Nijhuis/GPD weerde tegenover de minister echter dat die airwaybills al aan mij ter beschikking waren ge steld. Ik werd gewoon een beetje voor gek gezet." Van Gijzel werd woedend toen hij in een gesprek met voorzitter Bodewes van de Raad voor de Luchtvaart over de lading werd beticht van lekken naar de pers. Nova zou gebruik hebben ge maakt van door Van Gijzel gele verde informatie. „Ik heb de redactie van dat programma ge beld en gevraagd of ze op wilden schrijven of ik ze stukken had gegeven. Toen bleek dat ze die stukken hadden opgevraagd onder de Wet Openbaarheid van Bestuur. En dat ze waren aange leverd door Bodewes zelf." „Ik ben ook echt pissig gewor den toen naar buiten kwam dat het vliegtuig ook grondstoffen voor gifgas vervoerde en minis ter Netelenbos meldde dat de Kamer dat al twee jaar wist. Zo van: Van Gijzel maakt zich nu wel zo druk. maar die informa tie had ie al twee jaar. We heb ben altijd gevraagd: hoe zit dit" hoe zit dat, en altijd kostte het moeite die informatie boven water te krijgen. Als je dan te horen krijgt: je wist het, dan word je kwaad." Verbazing Hij weet dat zijn verklaring te genover de enquêtecommissie dat minister Jorritsma 'naar verhouding' veel deed om de waarheid boven tafel te krijgen verbazing wekte. „Dan wordt meteen gezegd dat je de coalitie probeert te redden, maar dat heeft absoluut geen rol ge speeld. Ik heb gezegd dat ze de Kamer onjuist en onvolledig heeft geïnformeerd, maar dat laat onverlet de inspanningen die gedaan zijn. En dan heeft Jorritsma zeker in vergelijking met anderen erg haar best ge daan." „Soms maak je een politieke af weging, maar hierbij geeft dat geen pas. Het gaat hier ook om de relatie tussen regering en parlement. Ik lees nu vaak dat het hier ook een bananenrepu bliek is, maar ik heb veel gereisd en zie het verschil. Er zijn wei nig landen waar de publieke macht zo gecontroleerd wordt als hier. En dat mag ook wel eens gezegd worden." GPD De heren die onderhandelen over de vorming van een nieuw college van Gedeputeerde Staten hebben zich in afzondering begeven en kiezen voor de wijsheid die ze tijdens de verkiezingscampagne waren vergeten: zwijgen is goud. Nu de kiezer heeft ge sproken, hoeft die niet nader geïnformeerd te worden over de manier waarop met zijn (m/v) stem wordt omge sprongen. Waaruit mag blijken dat de zorg over een te grote afstand tussen bestuurder en bestuurde berust op veinzerij. Over het beleidsprogramma dat wordt voor bereid en dat kan worden voorzien van de titel Zes jon gens en een ouwe schuit, wordt slechts naar buiten ge bracht dat er in een constructieve sfeer leuke vorde ringen worden gemaakt. Daarmee wordt de schijn gewekt dat men zich het hoofd breekt over lastige kwesties. Zulks is niet het ge val. Weinig elegant hebben de WD, het CDA en de PvdA gezamenlijk en in vereniging de SGP zonder na dere uitleg de deur gewezen. Daarna is men aan de slag gegaan om het beleid te actualiseren. Op weg naar de Statenverkiezingen kostte het heel wat moeite een onderwerp te vinden waarover verschil van inzicht bestond. Dat werd, bij gebrek aan beter, de vraag of de kerncentrale langer dan tot 1 januari 2001 open mag blijven. De WD wil dat heel graag. En hel CDA besloot het interne verschil van opvatting over de kerncentrale tenminste tijdelijk onder de mat te vegen om zich ogenschijnlijk unaniem aan de zijde van de openhouders te scharen. Het pseudo-strijdpunt zal tijdens de collegevormingin cadeauverpakking worden gewikkeld om het feestelijk te overhandigen aan de Staten. Die mogen dan in meer derheid uitspreken dat het dagelijks bestuur zich moei inspannen om politiek Den Haag tot andere gedachten te brengen en de termijn op te rekken. Volgens de rege len der kunst dienen de twee PvdA-gedeputeerden zich daarnaar te voegen. Dat is dan minder leuk voor mei name Daan Bruinooge, maar wellicht krijgt die met de zaak niet zoveel meer te maken. De WD spant zich namelijk in om hem te ontlasten van de portefeuille Economische Zaken. Vier jaar geleden meenden de liberalen dat lankmoedigheid ten opzichte van de PvdA op haar plaats was, ervan uitgaand dat de socialistische aanhang toen bij wijze van incident wat suffig op het fenomeen verkiezingen had gereageerd Onlangs is echter gebleken dat sprake is van een struc turele vorm van ontrouw. Daarbij hoort enige boete doening. De WD zou gaarne wat danspassen maken op de vloer waarop de PvdA de laatste jaren heeft gepoogd een sierlijke choreografie neer te zetten. Tot aardverschuivingen of groot rumoer zal het alle maal niet leiden. De Commissaris van de Koningin krijgt geen nieuwe bezigheden binnenshuis en de gede puteerden zullen de discussies over de verdeling der werkzaamheden niet zo hoog opspelen dat de afspra ken over voortzetting van het huidige samenwerkings verband in gevaar komen. Zuid-Europeanen in de race voor opvolging Commissievoorzitter Santer door Henk van den Boom en Hans Geleijnse Al twijfelt de Duitse bonds kanselier Schroder of het zal lukken om al tijdens de Eu rotop volgende week in Berlijn een nieuwe voorzitter voor de Europese Commissie te vinden, het namenspel is in volle gang. De roep klinkt om een 'politiek zwaargewicht' als 'opvolger voor de afgetreden voorzitter Jaques Santer. Als kandidaten worden onder anderen genoemd (Advertentie) Plezier voor zes Neem uw zes meest geliefde cd's Of luister naar de radio. Daarvoor is de BeoSound 9000 bedoeld BeoLab 8000 actieve luidsprekers BANG OLUFSEN AXEL Van Cadsand Bang Olufsen Center, Stationsstraat 7. GOES Van den Berge Audio Video Bang Olufsen Center, Gasthuisstraat 2-4. MIDDELBURG Expert Kamperman, Lange Noordstraat 20, ST. JANSTEEN Weemaes Electro World, Hoofdstraat 7. TERNEUZEN El. Techn. Installatiebureau Verlinde, Axelsestraat 25. VLISSINGEN Audio Video Design Louis Hemelaar,. Spuistraat 82 OOIT KIEST U VOOR MOOIST de Spaanse secretaris-generaal van de NAVO, Javier Solana, en de Spaanse oud-premier Felipe Gonzalez. Het was Santer zelf die vorig jaar oktober de Italiaanse oud premier Prodi aanprees voor een topfunctie in de Commissie. „Een grote Europese persoon lijkheid, een zeer effectief poli ticus. geschikt voor de hoogste Europese functies", stelde San ter toen op een conferentie van Italiaanse industriëlen. De 59-jarige Prodi wordt in ei gen land als een niet te passeren kandidaat beschouwd De gere nommeerde econoom heeft im mers een'wereldwonder'op zijn naam. Onderzijn leiding kwali ficeerde Italië zich tegen alle verwachtingen in voor deelne ming aan de Euro door een gi gantisch begrotingstekort weg te werken. Onderhandelen De val van zijn kabinet in okto ber vorig jaar bracht Prodi in conflict met zijn vroegere bond genoot, de ex-communistische leider D'Alema. Prodi wilde of doorgaan als minderheidskabi net of nieuwe verkiezingen, D'Alema sloeg aan het onder handelen, haalde een rechtse partij bij de coalitie en regeerde vrolijk verder. Vanaf dat moment werd Prodi een luis in zijn pels. Aanvanke lijk verklaarde hij helemaal uit de politiek te willen stappen. Vervolgens richtte hij een nieu we politieke partij op, Demo craten, die aan de Europese verkiezingen in juni gaat deel nemen. Dit tot woede van D'Alema, die Prodi al herhaal delijk heeft beschuldigd van scheurmakerij in het centrum linkse kamp. Geen wonder dat de Italiaanse premier zo en thousiast is over het vooruit zicht dat zijn rivaal straks wel licht is weggepromoveerd naar de Europese Commissie. Tussendoortje Prodi kan in elk geval op de steun van zijn vriend Tony Blair. de Britse premier, rekenen. En het is de Italiaanse politiek en media niet ontgaan dat Wim Kok sympathiek staat tegen over een 'kandidaat uit zuide lijk Europa'. Gisteravond wist de Italiaanse tv te melden dat ook de Duitse bondskanselier - op bezoek bij DAlema - gechar meerd is van Prodi. Er gingen zelfs geruchten over een gehei me ontmoeting tussen bonds kanselier en oud-premier. Prodi ziet er intussen geen been in om zowel partijleider (en mo gelijk lijsttrekker) en kandidaat voor Brussel te zijn. „Het voor zitterschap is een droom voor me", zei hij eens. Geheel in zijn stijl voegt hij daar wel een voor waarde aan toe: het moet wel een mandaat voor vijf jaar zijn, niet een tussendoortje. Zit Prodi in de lift, de mogelijke kandidatuur van Gonzalez wordt in Spanje ondertussen niet hoog aangeslagenHet ima go van de 57-jarige socialist Terwijl het grote namen noemen is begonnen, vergadert de demissionaire Commissie. foto AP heeft een geduchte knauw ge kregen wegens de bemoeienis sen van de oud-premier met de 'vuile oorlog' tegen de ETA. Bo vendien heeft de voormalige so cialistische leider zijn afkeer van een baan op het Brusselse pluche nooit onder stoelen of banken gestoken. Afgezien van Gonzalez' eigen voorkeuren is het de vraag of de conservatieve regering van José Maria Aznar zijn kandidatuur zou steunen. Aznar zou nog lie ver de Portugese premier Guter res als voorzitter van de Europe se Commissie benoemd ziet worden dan zijn vijand Gonza lez. Guterres (49) was in de jaren ze ventig lid van de commissie die namens Lissabon onderhandel de over toetreding tot de Euro pese Unie. In 1995 werd hij de eerste socialistische premier van Portugal in tien jaar tijd. Maar Guterres heeft al gezegd niet in te zijn voor de functie van EC-voorzitter. Beschikbaar Een derde, mogelijk de meest serieuze kandidaat van het Ibe risch Schiereiland is de huidige secretaris-generaal van de NAVO, Javier Solana, oud-mi- nister uit het kabinet-Gonzalez en diens partijgenoot. Eind dit jaar loopt zijn huidige termijn bij de NAVO af. Solana (56) heeft gezegd beschikbaar te zijn voor de EC-post, maar hij wil niet officieel kandidaat worden gesteld. De Spanjaard wil een benoeming met algemene in stemming en niet het risico lo pen in een publieke procedure het onderspit te delven tegen een ander. GPD zie ook pagina 5 door Jaco van Lambalgen Bolkestein, Pronk, Vermeend, Jor ritsma, het zijn grote namen die de ronde doen over het Binnenhof. Zelfs premier Kok wordt genoemd voor een baan in de nieuw te benoemen Europe se Commissie (EC). Het kwartetten om fel begeerde baantjes, één van de meest geliefde gezelschapsspelen in de Twee de Kamer, bloeide gisteren voluit op in het debat over de val van de EC. De paarse partijen bleken diep ver deeld. WD en PvdA maken elk aan spraak op de Nederlandse post in het dagelijks bestuur van de Europese Unie en gooien achter de schermen zware kandidaten in de strijd. D66 hield voor lopig wijselijk zijn mond. „Wij hechten meer waarde aan kwaliteit dan aan po litieke kleur", meldde D66-leider De Graaf fijntjes. Het was GroenLinks-leider Rosenmöl- ler die als eerste openlijk zijn kaarten op tafel legde en onomwonden ver klaarde: „Onze voorkeur gaat uit naar een integere, Europees denkende soci aal-democraat." Daarmee haalde hij de zorgvuldig opgebouwde campagne van de WD in één klap onderuit. Die begon vorig jaar zomer toen oud WD-leider Bolkestein bij zijn aankon diging dat hij opstapte als fractievoor zitter verklaarde wel zin in Europa te hebben. De WD heeft er langzamer hand recht op ook eens een Europees Commissaris te leveren, vinden de libe ralen. Mooie droom Aan die mooie droom maakte Rosen- möller gisteren wreed een eind: „Wij willen geen rem in vaste dienst." Het geeft geen pas dat iemand die zich de afgelopen jaren zo negatief over Euro pa heeft uitgelaten, de nu demissionai re Commissaris Van den Broek (CDA) opvolgt, vindt GroenLinks. De PvdA haakte gretig op het opzetje van Rosenmöller in. Want waarom zou er na de reeks CDA-Commissarissen van de afgelopen jaren niet een PvdA'er aan de beurt zijn? Het zou een gotspe zijn als een 'Euroscepticus' als Bolke stein zou worden benoemd, merkte een PvdA-Kamerlid op. 'Het ligt in de rede' dat ook de sociaal-democraten belang stelling hebben voor de post, kondigde fractievoorzitter Melkert venijnig aan. De andere partijen zagen het gehakke tak in de coalitie geamuseerd aan. „Ik zal niet in de fout van de heer Rosen möller vervallen", zei CDA-fractie- voorzitter Jaap de Hoop Scheffer braaf. „Het gaat het CDA om de inhoud en niet in de eerste plaats om Jan, Piet, Klaas, Wim, Frits of Michiel." GPD Antillen De bevolking van de Neder landse Antillen is gisteren voor het eerst naar de stembus gegaan. Op Curasao gold een alcoholverbod, omdat men vreesde dat de emoties hoog op zouden lopen. Maar de verkie zingen verliepen ordentelijk en de opkomst was behoorlijk. Dodelijk schot West Zeeuws-Vlaanderen is aangeslagen door het dodelijk schot dat een douanier loste aan de grens bij Eede. De kom mies stelt dat hij handelde uit noodweer, maar de bevolking betwijfelt dat. Het slachtoffer, dat als zeer gemoedelijk be kend stond, kwam een café uit toen hij woorden kreeg metóe kommies. Die had net twee smokkelaars betrapt, maar het duo wist te ontsnappen. 01 de voorvallen met elkaar te maken hebben, is niet bekend. Tijdens een achtervolging schoot de douanier de ander van korte afstand neer. Juden-Fischer 'Kriminal-Sekretar' Frans Fi scher is gisteren door het Bij zonder Gerechtshof in Den Haag veroordeld tot levens lange celstraf. Tegen Fischer was de doodstraf geëist, Ju den-Fischer, zoals hij bekend staat, werkte tijdens de oorlog mee aan de deportatie van 13.000 Joodse landgenoten. Uitgever: W F. dePagter Hoofdredactie: A L. Oosthoek A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel (0118)484000 Redactiefax: (0118) 470102 Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118)484000 Fax. (0118) 472404 Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel (0113)273000 Fax (0113) 273010 Terneuzen: Axelsestraat 16 Postbus 15 4530 AB Terneuzen Tel. (0115) 694457 Fax (0115)620951 Axel: Nassaustraat 15 4571 BK Axel Tel. (0115)568000 Fax. (0115) 561415 Hulst: s Gravenhofplein 4 4561 AJ Hulst Tel (0114)373839 Fax. (0114)373840 Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax (0111)454659 Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17 00 uur Zierikzee en Hulst: 8 30-17.00 uur Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener Arcade NV City OnLine Internet Postbus 18 4380 AA Vlissingen http://www.pzc nl e-mail: pzcredcity1@pzc nl Bezorgklachten: 0800 - 0231231 of maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden. zaterdags tot 14.00 uur op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22 00. uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur Tel (0118)484000 Fax(0118)470100 Abonnementsprijzen: per kwartaal 98,00, franco per post 128,50; per maand 35,75; per jaar 372,50, franco per post 491.00; bij automatische afschrijving per termijn 1,50 korting, losse nummers maandag t/m vrijdag 1,80, zaterdag 2,60 p st.; (alle bedragen inclusief 6 pet. btw), Postrek nr3754316 t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen Advertentietarieven: 191 cent per mm; minimumprijs per advertentie 28,65, ingezonden mededelingen 2,5 x tarief, speciale posities- tarief op aanvraag; voor brieven bureau van dit blad 6,50 meer (excl. 17,5 pet btw), volledige tarieven met contractprijzen op aanvraag, (alle advertentieprijzen exclusief 17,5 pet btw) Giro: 35 93 00, Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant B.V Vlissingen

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1999 | | pagina 2