Kokkelvissers winnen eerste slag
bsrco
Jaar cel voor roof
Mondriaan uit
Zeeuws Museum
Op Neeltje Jans is niets natuurlijk
MODESHOW
FNV stelt ultimatum
aan metaalwerkgevers
Museum in stadhuis zeker net
zo duur als ontwerp Van Eyck
Voedselbehoefte vogels in Oosterschelde wordt opnieuw bekeken
zeeuwse almanak
Kinderlogica
Bankemployé
verdacht van
verduistering
zeeland 3
donderdag 18 maart 1999
zaterdag 20 maart
14.00 - 16.00 uur
August
Willemsen
VRIJDAG 19 MAART
half 11 en half 3
U bent van harte welkom
lange vorststraat - goes
door Jeroen Vliegenberg
VLISSINGEN - FNV Bondge
noten heeft de FWM, de werkge
versorganisatie in de metaal en
Kantelweg bij
Ook Dat Nog
NIEUW VLIET - De be
ruchte kantelweg bij
Nieuwvliet is door de Ne
derlandse Vereniging
voor Personal Finance ge
nomineerd voor een
plaats in de Ergernissen
Top 5 van consumenten
programma Ook Dat Nog.
De vereniging, ook be
kend als de Nederlandse
Bond voor Belastingbeta
lers, ijvert ook voor het
verleggen van het tracé
voor de Westerschelde-
tunnel.
Elke week is in het pro
gramma een organisatie
te gast die opkomt voor de
belangen van burgers. In
de uitzending van zondag
4 april mag de NVPF haar
ergernissenlijst presente
ren. De vereniging heeft
een boekje uitgebracht
met een verzameling van
overheidsblunders en an
dere fouten van (gemeen
teambtenaren. Naast de
kantelweg heeft de NVPF
ook het 'hondenpoepver-
wij deringssysteem' van
de gemeente Voerendaal
en de gemeente Baren ge
nomineerd, die door een
blunder overheidssubsi
die misloopt.
Het is nog niet duidelij k of
de kantelweg de twijfel
achtige eer krijgt op de
eerste plaats van de Er
gernissen Top 5 terecht te
komen. Het is overigens
de tweede keer dat de be
ruchte weg onderwerp
van gesprek is in Ook Dat
Nog.
techniek, een ultimatum ge
steld. Als er aanstaande maan
daggeen principe-akkoord voor
een nieuwe CAO metaalnijver
heid op tafel ligt, volgen er ac
ties.
De actievoorbereidingen zijn in
volle gang. Afgelopen maandag
hebben de werkgevers in Zee
land en West-Brabant een open
brief van de FNV ontvangen.
Daarin wordt voorgesteld een
landelijke of plaatsvervangen
de CAO met de bonden af te slui
ten.
Vergaderingen
Daarna houdt de FNV een serie
vergaderingen om de uitkomst
te beoordelen. Als die niet goed
is, wordt er een bedrijfsultima-
tum gesteld. Vervolgens komen
er estafette-acties bij Zeeuwse
en West-Brabantse bedrijven,
tenzij de werkgever alsnog tot
overeenstemming komt.
De zesde onderhandelingsron
de, die ruim zeventien uur duur
de, heeft niets opgeleverd. Het
belangrijkste knelpunt in de on
derhandelingen is de eis van
FNV Bondgenoten dat werkne
mers zeggenschap krijgen over
overwerk en over de manier
waarop overuren kunnen wor
den gecompenseerd. Volgens de
FNV weigeren de werkgevers
organisaties recht van spreken
en beslissing te geven bij afwij
kende werktijden, omdat de
werkgever nog altijd beslist of
de werknemer de extra uren
mag omzetten in vrije dagen of
moet laten uitbetalen.
Spelbederf
De werkgevers lieten weten
eerst hun achterban hierover te
willen raadplegen om vervol
gens op 25 maart te reageren op
het voorstel. De FNV vindt dat
te laat en noemt de houding van
de werkgevers 'met afstand de
ernstigste vorm van spelbederf
in de arbeidsverhoudingen die
de FNV de afgelopen dertig jaar
heeft meegemaakt'. De bond
eist van de FWM op 22 maart een
reactie op alle voorstellen die de
bond heeft gedaan.
(Advertentie)
nog rot en met
zaterdag 20 maart
Boekenweek
in de
DRVKKERY
over haar nieuwe boek
'Ver van familie
leest voor uit
'De boeken van de boze
heks' voor kinderen van
4-8 jaar, gratis kaarten:
(0118) 886870
leest voor uit zijn nieuwe
vertaling van
'Alleen op de wereld'
gratis kaarten:
(0118) 886870
zaterdag 20 maart
14.30 -16.30 uur
Carine Messer-
Gregory
speelt op hobo en
alt-hobo werken van o.m.
Bach, Jacob en Telemann
dinsdag 23 maart
20.00 uur in de
Zeeuwse Bibliotheek
Jan Hoet
over 'Literatuur en
beeldende kunst'
org. SLAZ en SBKM
kaarten a 7,50
(0118)886870
elke donderdagavond
in de Brasserie
Zeeuwse Potl
KERY
3eeld &Geluid
lluuuïmn
Door de slufter komt met enige regelmaat zout water het duingebied van Neeltje Jans binnenstromen. foto Marijke Folkertsma
door Jacques Cats
MIDDELBURG - In de zaak van
de Mondriaanroof uit het
Zeeuws Museum in Middelburg
moeten de twee daders uit Sit-
tard - een man en zijn moeder -
nog negen maanden de cel in.
De rechtbank in Middelbrug
heeft beide personen veroor
deeld tot een gevangenisstraf
van achttien maanden, waar
van zes voorwaardelijk. Het
voorarrest (ongeveer drie
maanden) wordt van de celstraf
afgetrokken, zodat nog negen
maanden overblijven.
Het tweetal werd eind novem
ber vorig jaar gearresteerd. De
diefstal vond enkele maanden
eerder plaats, op 25 september
vorig jaar. De 25-jarige zoon
had zich in een opwelling over
Mondriaan's schepping De
Boom ontfermd. Nadat hij zijn
49- jarige moeder had gevraagd
op de uitkijk te st^an, lichtte hij
het schilderij - met een waarde
van ten minste een kwart mil
joen gulden - uit de lijst door
twee koperen nageltjes om te
buigen. Vervolgens stopte hij de
afbeelding onder zijn trui en
wandelde doodgemoedereerd
het museum uit.
Toen een Rotterdamse kunstex
pert namens de Duitse verzeke
raar pogingen in het werk stelde
om het kunstwerk terug te krij
gen, eiste de door zijn moeder
geholpen jongeman de beloning
van 50.000 Duitse marken op
onder bedreiging dat hij het
schilderij anders zou vernieti
gen of weggooien. Zo ver kwam
het niet: het tweetal werd aan
gehouden.
Culturele waarde
Bij de bepaling van de strafmaat
liet de rechtbank meewegen dat
het schilderij naast een grote
geldswaarde tevens een grote
culturele waarde vertegen
woordigt. „Indien een dergelijk
voorwerp wordt weggenomen,
levert dat een ernstige schade op
voor het nationale culturele be
zit op en daarmee voor de ge
meenschap", aldus de motive
ring van de rechtbank.
Het werd de verdachten bijzon
der aangerekend dat zij hadden
gedreigd een kunstwerk van na
tionale betekenis te beschadi
gen of weg te maken. In het
voordeel van de verdachten
werd aangevoerd dat ze niet
eerder in Nederland met politie
of justitie in aanraking zijn ge
weest.
Onverwacht was opa opge
nomen in het ziekenhuis.
Herseninfarct.
Dat was enorm schrikken
voor de hele familie.
Maar hoe leg je dat nu Uit- aan
een kleinkind? Je vertelt dan
over een propje in de aderen
en hoe dat de doorstroming
van het bloed tegenhoudt.
Voor een kind blijft dan nog
maar één vraag over: „Opa
weet toch wel datje geen pa
pier moet eten?!"
Met opa gaat het intussen
wonderwel goed.
Marion Bloem]
zaterdag 20 maart
11.00 - 11.30 uur en
12.00- 12.30 uur
Hanna Kraan
vrijdag 19 maart
17.00- 18.00 uur
IfoorHarmen van der Werf
DEN HAAG - De kokkelvisserij
heeft woensdag in de Tweede
Kamer een lichte overwinning
geboekt. De voedselbehoefte
van vogels in de Oosterschelde
wordt opnieuw berekend, zegde
staatssecretaris G. H.Fabervan
Landbouw, Natuurbeheer en
Visserij toe. Verhoging van de
voedselreserve voor watervo
gels in de Oosterschelde van
twee naar vijf miljoen kilo kok
kelvlees is niet meer heilig.
AXEL - Een medewerker van de
ING Bank Axel wordt verdacht
van verduistering van tiendui
zenden guldens, die hij voor een
Belgische klant had moeten be
leggen.
Het Openbaar Ministerie in
Middelburg, dat de man begin
maart al enkele dagen verhoor
de, onderzoekt momenteel of er
vervolging tegen hem moet wor
den ingesteld. Persofficier van
justitie J. Eland verwacht dat
het onderzoek nog ongeveer een
maand duurt en wil niet op con-
clusiesvooruitlopen.
De fraudezaak zou zijn ontdekt
doordat de klant overleed. Zijn
nabestaanden vroegen het be
legde geld - tussen de vijftig en
zestig mille - op, maar kwamen
van een koude kermis thuis.
Zowel persofficier Eland als de
Zeeuwse districtsvoorzitter G.
Huis in 't Veld van de ING Bank
onthielden zich woensdag van
commentaar. Huis in 't Veld be
vestigde wel dat klanten altijd
schadeloos worden gesteld bij
fraudezaken. „Overeen eventu
ele zaak in Axel wil ik niets
kwijt. Maar het is in het alge
meen zo dat klanten nooit het
slachtoffer worden van fraude."
Faber wilde een verhoging van
de voedselreserve, omdat het
aantal scholeksters in de Oos
terschelde de laatste jaren sterk
is gedaald. Dat wijst op voedsel
gebrek. In de Oosterschelde
worden nauwelijks nog jonge
mosselen aangetroffen en ook
het aantal kokkels valt tegen.
Kokkelschepen hebben er in
1997 en 1998 niet gevist.
Over het algemeen wordt die
achteruitgang toegeschreven
aan veranderingen in de Ooster
schelde door de gedeeltelijke
afsluiting met de stormvloedke
ring. De waterdruk is vermin
derd; zandplaten, de kokkelge-
bieden bij uitstek, kalven af.
Ook het ministerie van LNV
noemt de stormvloedkering als
mogelijke oorzaak.
Dat staatssecretaris Faber dan
toch de voedselreserve voor vo
gels wil verhogen van twee naar
vijf miljoen kilo kokkel vlees
ging er bij de woordvoerders
van WD, CDA en PvdA niet in.
„De Deltawerken worden als
oorzaak genoemd", merkte
WD'er J. Geluk op. „Dan is het
mij iets te eenvoudig dit pro
bleem af te wentelen op de kok
kelvisserij." Faber trok zich die
kritiek aan. De voedselbehoefte
van vogels in de Oosterschelde
is gebaseerd op tellingen uit het
midden van de jaren tachtig.
Die aantallen vogels moeten er
blijven, volgens beleidsbesluit
schelpdiervisserij 1999-2003.
Maar, erkende de staatssecreta
ris, de Oosterschelde is door de
stormvloedkering aan het ver
anderen. In die veranderde Oos
terschelde is waarschijnlijk
minder plaats voor scholeksters
en andere soorten steltlopers,
die schelpdieren en wormen
eten. Faber zegde een onder
zoek toe naar de toekomstige
voedselbehoefte, waarbij reke
ning zal worden gehouden met
een lager aantal vogels en met
andere voedselbronnen dan
kokkels.
De producentenorganisatie
kokkels en de provincie Zeeland
hadden een dergelijke studie ge
vraagd. Zeeuwse natuur- en mi
lieu-organisaties, verenigd in
het Delta Overleg, juichten de
voorgestelde hogere voedselre
serve van vijf miljoen kilo juist
toe, ook omdat in strenge win
ters veel vogels uit de Wadden
zee naar de Oosterschelde af
zakken.
Mosselbanken
Het schelpdierbeleid dat Faber
voorstaat voor de Waddenzee,
kreeg voldoende steun uit de
Tweede Kamer. Zij wil daar de
kokkelvisserij verder aan ban
den leggen om het herstel van
twee- tot vierduizend hectare
natuurlijke mosselbanken mo
gelijk te maken. WD, CDA en
PvcLA zetten vraagtekens bij de
omvang. En zij vroegen of er
mogelijk enkele visgebieden
kunnen worden geruild tegen
natuurgebieden. Faber gaat
daarover overleggen met de
kokkelsector en natuurorgani
saties.
D66 vindt dit allemaal lapmid-
deleh. Woordvoerder P. K. ter
Veer ziet in Waddenzee en Oos
terschelde geen toekomst meer
voor kokkelvisserij met sche
pen, omdat zoveel gebieden
worden gesloten en er voedsel
moet worden gereserveerd voor
vogels. Hij pleitte daarom voor
een sanering van dekokkelvloot
met overheidsgeld. GroenLinks
steunde Ter Veer.
Woordvoerder J. Holstein van
de kokkelsector, op de vergade
ring aanwezig met een grote
groep mossel- en kokkelvissers
uit Zeeland, was niet tevreden.
Het toegezegde onderzoek naar
de Oosterschelde kon de pijn
over de Waddenzee niet ver
zachten, waar waarschijnlijk
meer vangstgebieden worden
gesloten. „En wat het ruilen van
visgebieden kan opleveren,
blijft vaag. Per saldo een triest
resultaat."
De Vogelbescherming en de
Waddenvereniging hadden er
juist in een brief aan de Tweede
Kamer voor gepleit, een eind te
maken aan de kokkelvisserij.
Volgens hen heeft zeker 12.000
hectare van de bodem van de
Waddenzee schade opgelopen
door de mechanische kokkelvis
serij. Daarom moet de overheid
de kokkelvissers uitkopen, vin
den de natuurorganisaties.
door Richard Hoving
NEELTJE JANS - Zand, water en wind.
De natuur op Neeltje Jans verandert
voortdurend. Begonnen als een zand
plaat, opgehoogd tot een werkeiland en
verworden tot een duinlandschap waar
in kleine mantelmeeuwen en slechtval
ken komen en gaan en het duizendgul-
denkruid de kop opsteekt.
De stichting Het Zeeuwse Landschap en
de vereniging Natuurmonumenten pak
ten tien jaar geleden de handschoen op.
De stormvloedkering in de Oosterschel
de was drie jaar eerder voltooid, het
werkeiland Neeltje Jans was overbodig
geworden. De werkvloer voor het groot
ste waterstaatkundig project in Neder
land werd omgevormd tot een natuurge
bied. Rijkswaterstaat gaf de eerste
aanzet. De totaalvisie voor het eiland
van de Amsterdamse kunstenaar Louis
van Gasteren werd gecombineerd met de
wensen van de natuurorganisaties.
„Niets is natuurlijk op Neeltje Jans. Al
les is aangelegd", zegt Anne Osinga. Sa
men met Petra Sloof-Spijker leidt hij op
de eerste zondag van maart een handvol
natuurliefhebbers rond. Osinga is in zijn
element op Neeltje Jans. „Het is een
schitterend gebied barstensvol leven."
Dat het is aangelegd, doet daar volgens
hem niets aan af. „Het is een hardnekkig
misverstand dat door de mens gemaakte
natuur niet mooi of waardevol zou kun
nen zijn."
Slufter
De in Friesland geboren en getogen gids
roemt de veelzijdigheid van het land
schap. Verschillende soorten duinen, een
uitgestrekt slikkengebied met een vogel
eiland, vochtige valleien en een opening
in de duinenrij waardoor bij springvloed
zout water vanuit de Oosterschelde het
duingebied binnenstroomt; de zoge
noemde slufter. In een ruim twee uur du
rende excursie ontvouwt zich de gevari
eerdheid van Neeltje Jans. Elke eerste
zondag van de maand kunnen belang
stellenden zich melden op het parkeer
terrein van Delta Expo.
Bij de vorming van het natuurgebied is
rekening gehouden met het publiek, ver
telt Sloof-Spijker. „Alles is zo aangelegd
dat mensen volop kunnen meegenieten.
De wandelroute is deels ook voor rolstoe
lers toegankelijk." Het voormalig werk
eiland is nog altijd eigendom van Rijks
waterstaat. Het beheer en onderhoud
van de natuur wordt overgelaten aan Het
Zeeuwse Landschap en Natuurmonu
menten. Medewerkërs van beide natuur
organisaties trekken er met enige regel
maat op uit om de verschillende planten
en dierensoorten in kaart te brengen. Het
eigenlijke onderhoud beperkt zich na de
aanleg tot het vervangen van een bordje
of een stukje prikkeldraad, aldus Osinga.
De eerste jaren troffen de medewerkers
weinig plantensoorten aan. In de pio
niersfase ging het onder meer om helm,
gevleugeld vlieszaad, zeeraket, duin
doorn en jacobskruiskruid. De laatste ja
ren steken bijzondere soorten de kop op.
In de duinvalleien wordt het duizendgul-
denkruid aangetroffen. Een andere
nieuwkomer is de zilte rus, een biesach-
tig plantje dat aan de rand van de slufter
voorkomt.
Lepelaar
Honderden zilver- en mantelmeeuwen
meldden zich al toen de bulldozers nog
volop bezig waren het gebied in te rich
ten. Tientallen verschillende wad- wa
ter- en kustvogels hebben Neeltje Jans
hebben sindsdien eveneens ontdekt.
„Elk jaar komen er nieuwe soorten bij",
zegt Sloof-Spijker. De lepelaar staat
hoog op het verlanglijstje van de gidsen
in het gebied. Of ze het wereldkundig
zullen maken als ze er een aantreffen?
Sloof-Spijker denkt van niet. „Voordat
je het weet ziet het hier zwart van de
mensen en is de lepelaar zo weer verdwe
nen."
Begin maart laat de waadvogel zich niet
zien. Slechtvalken en smell ekens houden
zich verborgen; ze komen wel degelijk in
het gebied voor, verzekert Sloof-Spijker.
Zilvermeeuwen, rotganzen en kleine
mantelmeeuwen hebben bezit genomen
van de oevers van de duinmeertjes. De
meertjes zijn spontaan ontstaan door het
stormachtige weer en de overvloedige re
genval van de afgelopen maanden. Het is
Neeltje Jans ten voeten uit, legt Osinga
uit. „Het gaat maar door. Niets blij ft lang
hetzelfde. Zand, wind en water zijn
voortdurend in beweging en bepalen het
leven op Neeltje Jans."
Voor informatie over natuurexcursies op Neel
tje Jans, 0113-569110
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - De verbou
wing van het stadhuis van
Middelburg tot een museum
voor hedendaagse kunst is
duurder of kost op zijn minst
evenveel als de nieuwbouw
van het door Aldo en Hannie
van Eyck ontworpen museum
voor de Maisbaai.
Het onderzoeksbureau Arca-
dis uit Nieuwegein stelt in een
rapport over de mogelijkheden
tot hei'bestemming van het
stadhuis tot een 'Huis der Kun
sten' dat daarvoor acht tot zes
tien miljoen gulden nodig is.
De bouw van het museum van
de Van Eycks werd vier jaar ge
leden begroot op ongeveer acht
miljoen gulden.
Rudi Fuchs
Enkele weken geleden meldde
de PZC dat onder aanvoering
van directeur Rudi Fuchs van
het Stedelijk Museum in Am
sterdam een serieuze lobby op
gang is gekomen om als eerbe
toon aan de in januari overle
den architect Aldo van Eyck
alsnog zijn museum in de
Maisbaai neer te zetten.
Dat initiatief komt op een mo-
samenvoeging met een onder
zoek naar mogelijke verbete
ringen in het Zeeuws Museum.
Bovendien vindt hij dat het ge
meentebestuur van Middel
burg eerst duidelijk moet ma
ken wat het wil.
Het is De Kok niet ontgaan dat
bijvoorbeeld burgemeester L.
Spahr van der Hoek welwil
lend heeft gereageerd op de
lobby van Fuchs. „Middelburg
moet kiezen. Je kunt niet één
plan steunen en de achterdeur
open blijven houden voor een
ander plan." Om de kwestie
mee te kunnen nemen in de on
derhandelingen over een
nieuw college van Gedepu
teerde Staten heeft De Kok bij
Middelburg erop aangedron
gen snel een voorkeur uit te
spreken voor het stadhuis of
een Aldo van Eyck Museum.
Logisch
Wethouder M. Strous (cult
uur), ook lid van de stuurgroep,
is 'geschrokken' van de bedra
gen van Arcadis en vindt het
'logisch' dat daardoor het Aldo
van Eijck-museum weer in
beeld komt. Maar volgens hem
zitten burgemeester en wet
houders nog steeds 'op de toer'
van het stadhuis.
ment dat een stuurgroep van
gemeente, provincie, Stichting
Beeldende Kunst Middelburg
(SBKM) en Zeeuws Museum
onderzoekt of in Middelburg
een museum voor hedendaagse
kunst kan worden ingericht.
De stuurgroep en ondersteu
nende werkgroep hebben het
oog laten vallen op het stad
huis, dat grotendeels vrijkomt
als over enige jaren een nieuw
stadskantoor is gebouwd. Ar
cadis is gevraagd een zoge
naamde quick scan uit te voe
ren om te kijken wat mogelijk
is.
Uit het onlangs aan de stuur
groep aangeboden rapport
blijkt dat het stadhuis kan die
nen als museum, maar dat de
goedkoopste variant 7,9 mil
joen gulden kost. De jaarlijkse
exploitatie van het museum
komt dan op 60.000 gulden.
Deze simpele aanpassingsva
riant is alleen aantrekkelijk,
aldus Arcadis, als de gemeente
niet te veel ruimten van het
het huidige gebouw tot muse
um worden verbouwd, maar
ook de Buitenhof overkapt om
ruimte te winnen. Kosten: 9,8
miljoen gulden en een jaarlijk
se exploitatie van 150.000 gul
den. Maar eigenlijk moet het
museum ook over een depot
beschikken. Die complete 'va
liant drie' komt uit op 16,1 mil
joen gulden en een exploitatie
last van 180.000 gulden.
Aantrekkelijker
Dit betekent dat uitvoering
van het kant-en-klare plan van
de Van Eycks - ook na prijs
aanpassing - financieel wel
eens een stuk aantrekkelijker
zou kunnen zijn.
Gedeputeerde van cultuur G.
de Kok, namens de provincie
lid van de stuurgroep, vindt het
'verleidelijk' om op die stelling
te reageren, maar doet het lie
ver niet. Volgens hem is het
rapport van Arcadis nog niet
voor openbaarheid bestemd,
omdat het pas compleet is na
huidige stadhuis aanhoudt.
Middelburg wil echter over de
huidige trouwzaal, raadzaal,
burgerzaal, B en W-kamer en
ontvangsthal blijven beschik
ken. Dan is er volgens het rap
port te weinig expositieruimte
over.
In variant twee zou niet alleen
Aldo van Eyck