Als de stresshormonen slapen
lB£r CAMBODJA
PZC
Sas koestert z'n krachtpatser
Een dijk zo oud als
Goese geschiedenis
*1*41
a-
zeeland
11
bezoektijden
ziekenhuizen
ZEELAND HELPT
Steun het Kinderfonds!
agenda
lezers schrijven
straatnaam
maandag 15 maart 1999
^Zeeland
Ziekenhuis Walcheren
Koudekerkseweg 88,
4382 EE Vlissingen
tel.(0118)425000
dag. 15.00-20.00 uur
afd. Psychiatrie dag. 19.00-20.00
uur, woe, zaenzo 14.00-16.30 uur
afd. IC/CCU dag. 15.00-16.00 en
19.00-20.00 uur
Kinderafd. ouders gehele dag,
overig bezoek 14.00-19.00 uur
Oosterschelde
ziekenhuizen
Oosterscheldeziekenhuis
'sGravenpolderseweg 114,
4462 RA Goes tel. (0113) 234000
dag. 13.00-13.45 en 18.30-
19.45 uur
Kinderafdeling (afd. A) ouders
gehele dag. Overig bezoek 14.00-
15.00 en 18.30-20.00 uur
Hartbewaking (afd. H) dag. 11.00-
11.30,14.00-14.30 en 19.00-
19.30 uur
Zweedse Rode Kruis Ziekenhuis
Koning Gustaafweg 2,
4301 NP Zierikzee
tel.(0111)430000
dag. 15.00-16.00 en 18.30-
19.45 uur
Emergis
Oostmolenweg 101,4481 PM
Kloetinge tel. (0113) 267000
woe, zat en zo 14.00-21.00
maa, din, don en vrij 18.30-
21.00 uur
Ziekenhuis
Zeeuws-Vlaanderen
Locatie De Honte
Wielingenlaan 2,
4535PATerneuzen
tel.10115) 688000
dag. 14.00-14.45 en 19.00-
20.00 uur; afd. Psychiatrie dag.
18,00-20.00 uur; woe, weekeinde,
feestdagen 14.00-16.30 uur en
18.00-20.00 uur; afd. IC/CCU dag.
14,00-14.30 uur en 19.00-19.45
uur. kinderafd. ouders gehele
dag, overig bezoek 14.00-19.00
Locatie Antonius
Pastoor van Genklaan 6,4501 AJ
Oostburg tel. (0117)459000
dag. 14.00-15.00 en 18.30-
19.30 uur; Kinderafd. ouders
800-20.00 uur, overig bezoek
dag. 14.00-19.00 uur;
afd, IC/CCU dag. 14.00-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur.
Goeree-Overflakkëê~\
Ziekenhuis Dirksland
Stationsweg 22, 3247 BW Dirks
land tel. (0187) 607300
dag. 16.00-17.00 en 17.45-
19.30 uur, zo idem tot 20.00 uur
Bergen op Zoom
Ziekenhuis Lievensberg,
Boerhaaveplein 1
4624 VT Bergen op Zoom
tel. (0164) 278000
dag. 14.30-15.15 en 18.30-
20,00 uur
za en zo 14.30-16.00 en 18.30-
20.00 uur
Psychiatrisch Ziekenhuis
Vrederust
Hoofdlaan 8,4661 AA Halsteren
te). (0164) 289100
woensdag, zaterdag en zondag
13.00-17.00 uur
I Brugge
Academisch Ziekenhuis Sint Jan
Ruddershovelaan
tel. (0032) 50 452111
dag. 14.00-20.00 uur(m.u.v. IC en
hartbewaking)
Academisch Ziekenhuis
Sint Lucas
Sint Lucaslaan 29
tel.(0032)50 369111
dag. 14.00-20.00 uur (m.u.v. IC en
hartbewaking)
Gent
Universitair Ziekenhuis Gent
De Pintelaan 185
tel.(0032)9 2402111
dag. 14.30-20.00 uur
Rotterdam
Academisch Ziekenhuis Dijkzigt
Dr. Molewaterplein 40
3015 GD Rotterdam
Centraal telefoonnummer (010)
4639222 (voor inlichtingen be
zoektijden van alle afdelingen)
Sophia Kinderziekenhuis
Dr. Molewaterplein 60
3015 GD Rotterdam
tel. (010)4636363
Bezoektijden ouders: 07.00-
12.00 uur. Bezoektijden iedereen:
14.00-20.00 uur. Afd.Verloskun-
de: dag. 11.00-12.00 en 18.00-
20.00 uur.
Voor partner/echtgenoot: 09.00-
12.00 en 15.00-21.00 uur
Dr. Daniël den Hoed Kliniek
Groene Hilledijk 301
3075 EA Rotterdam
tel.(010)4391911
dag. 16.00-20.00 uur
City Online/Internet
Postbus 18
4380 AA Vlissingen.
http://www.pzc.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
NIET VOOR
INGEZONDEN BRIEVEN.
BEELDRECHT
De publicatierechten van werken
van beeldende kunstenaars aan
gesloten bij een CISAC-organisa-
tie zijn geregeld met Beeldrecht
te Amstelveen.
BRONVERMELDING
De redactie van de Provinciale
Zeeuwse Courant maakt naast
de eigen nieuwsgaring gebruik
van de volgende bronnen:
Geassocieerde Pers Diensten
(GPD), Algemeen Nederlands
Persbureau (ANP), Associated
Press (AP), Knight Ridder Finan
cial (KRF), Deutsche Presse
Argentur (DPA), Agence France
Press (AFP), Reuters (RTR), Belga
en European Press-photo Agen
cy (EPA).
Wie helpt het kind van de rekening?
Geef een kind een toekomst.
Kosten: één gulden per dag.
Adoptie betekent: onderwijs, voeding, medische
zorg, een menswaardig bestaan.
Of meldt U aan als donateur.
Inlichtingen: Stichting Sawasdee, Groenedijk 2A,
4438 NN, Driewegen (Zuid-Beveland).
Telefoon: 0113-655784
Telefax: 0118-623119
Bank: ING 65.07.90.782
(met steun van de Stichting PZC Helpt)
FILMS
BERGEN OP ZOOM - Roxy, 20.00 uur:
Star Trek,'Rush Hour;
Cinemactueel, 19.30 uur: Saving private
Ryan; 20.00 uur: You've got mail; 20.30
uur: Kissed;
HULST - De Koning van Engeland, 20.00
uur: Very bad things; The thin red line;
Saving private Ryan; Stepmom; Pay
back; You've got mail;
MIDDELBURG - Cinema, 20.30 uur: Barry
Lyndon met om 19.30 uurfilmcollege;
VLISSINGEN - Cine City, 19.00 uur: Ene
my of the state; Ever After; Very bad
things; 19.00 en 21.45 uur: Payback;
Stepmom; You've got mail; Shakespe
are in love; 21.15 uur: Meet Joe Black;
The thin red line; 21.30 uur: The horse
whisperer;
TENTOONSTELLINGEN~]
BERGEN OP ZOOM -Interium, 9.00-17.00
uur: Tuinbeelden van diverse kunste
naars (Vm 13/6);
GOES - v.m. Prins van Oranje, 12.00-
24.00 uur: Werken 18 kunstenaars (t/m
21/3);
Stadskantoor, 9.00-17.00 uur: 'Outsider
Art', 60 werken van het Kunstenaars-col
lectief Atelier Herenplaats Rotterdam (t
/m 6/5);
HEINKENSZAND - Gemeentehuis, 8.30-
12.30 uur: Fototentoonstelling Gert-Jan
Koelmans (t/m 18/3);
HULST -Art Colour, 10.00-17.30 uur:
Schilderwerken van Dirk Lauwers (t/m
mrt);
Bibliotheek, 13.00-17.30 en 19.00-21.00
uur: Paaseieren van mevrouw Appleton
(t/m mrt.);
KAPELLE - Gemeentehuis, 8.30-12.00 en
13.00-16.00 uur: Expositie quiltgroep 'De
Mallenmolen' (t/m 26/3);
MIDDELBURG - Bibliotheek, 17.30-21.00
uur: Rouw en Trouw, met o.a. foto's en
gedichten (t/m 27/3);
SLUIS - Raadskelder, 14.00-17.00 uur:
Sonja Zuurbier, schilderijen en beschil
derd keramiek (t/m 28/3);
ST. LAURENS - Boerderijgalerie De Os-
seberg, 14.00-17.00 uur: Marco Vermeij,
schilderijen, Samia, beelden en Peter
Mellema, sieraden (t/m 20/3);
TERNEUZEN -Stadhuis, 8.00-17.00 uur:
Wim en Eric Krull, foto's (t/m 22/3);
VLISSINGEN- Stedelijk Museum, 10.00-
17.00 uur: Schatten uit de Schelde (t/m
2001); Frans Maas (1903-1977), een over
zicht van zijn werk (t/m 16/5);
ZIERIKZEE - Galerie Galerij, 8.30-16.30
uur: 'De schatten der aarde', J. Witkam,
mineralen (t/m 29/4).
HULPCENTRA-
Alarmnummer voor geheel Zeeland: tel.
112.
Centraal Meldpunt Milieuklachten Zee
land, tel. 0118 412323.
SOS Telefonische Hulpdienst Zeeland,
tel. 0118 615551 (dag en nacht bereik
baar).
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland, tel.
0118 469869 (dag en nacht bereikbaar).
Kindertelefoon Zeeland, tel. 0800 0432 (g
ratis), dag. van 14.00-20.00 uur,
Bureau Vertrouwensarts Kindermishan
deling, tel. 0118 628800.
Aids Infolijn, tel. 0118 638384.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC versche
nen berichten, artikelen of commentaren. De reactietijd beloopt uiter
lijk 7 dagen.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
gezegd die niet gemeend zijn.
Later hebben ze hier dan spijt
van. Ik denk dat dit ook in dit in
terview gebeurd is. Deze meisjes
waren in een groep toen ze geïn
terviewd werden en deden toen
waarschijnlijk lekkere stoere
uitspraken, zonder te beseffen
waartoe deze uitspraken kun
nen leiden.
Het stuk wekt de indruk dat de
ze meisjes hele dagen niks an
ders doen dan achter de jongens
aanzitten. Dit is zeer zeker niet
waar.Ikweetdatditmeisjeszijn
die gewoon iedere dag naar
school gaan, sporten, huiswerk
maken en vakantiebaantjes
hebben. Dus waar ze dan de tijd
vandaan moeten halen om iede
re dag in de stad te hangen, is mij
een raadsel. Dit artikel heeft er
voor gezorgd dat er meisjes zijn
die op dit artikel worden aange
sproken en zelfs nagewezen, en
dit zal toch niet de bedoeling
zijn geweest van uw verslag
geefster. Het is zeker niet de be
doeling geweest van sommige
meisjes die aan dit interview
hebben meegewerkt. Ze worden
nu afgeschilderd als meiden
zonder moraal of opvoeding.
Jammer!
D. P. Poortvliet-Pirson
Kanteel 16
Middelburg
Zorgbeleid
In de PZC van dinsdag 9 maart
hebben we kunnen vernemen
hoe mevrouw Ardon, directeur
van het Klaverblad Zeeland,
denkt over het (toekomstig)
zorgbeleid in onze provincie.
Dat is wel even wat anders dan
het desbetreffende artikel weer
geeft. Zo het er nu staat, lijkt het
of de weergegeven visie Zorgbe
leid afkomstig is van het
Klaverblad als samenwerkings
verband van gebruikersorgani
saties. Dat is niet zo. Als aan het
eind van het artikel dan ook
over de (on)afhankelijkheid van
het Klaverblad dienaangaande
kritische vragen aan persvoor
lichter Luteijn worden gesteld,
antwoordt hij hierop: „We zijn
er als Klaverblad voor alle
Zeeuwen en dat moet vooral zo
blijven." Dat ben ik met hem
eens. De stichting Klaverblad
als facilitaire organisatie voor
gebruikers- en gebruiksorgani-
saties van zorg en dienstverle
ning moet er vooral voor alle
Zeeuwen blijven. Wat vooral
niet moet blijven is dat Klaver
bladmedewerkers vóór en óver
ons spreken zónder ons.
Adri Walhout, Lid GGZ-sectie
van hei Regionaal Patiënten en
Consumenten Platform
Zeelanden Landelijk Voorzitter
van de Cliëntenbond in de
Geestelijke Gezondheidszorg
Magnoliastraat 57A
's-Gravenpolder
Bijlmerenquête
Bijna dagelijks worden we ge
confronteerd met een volledig
verslag of een samenvatting van
de verhoren van de Bijlmeren
quête-commissie. Een gevari
eerde show van schutterende,
hakkelende en blunderende
topambtenaren, ministers en
kamerleden met allemaal een
overeenkomst, namelijk El Al-
zheim, een ziekte waarbij alles
wat in die zes jaar zich heeft af
gespeeld plotseling van het net
vlies verdwenen is. Met als diep
tepunt het verhoor van Hanja.
Bij het verhoor door de commis
sie van mevrouw Maij-Weggen
werden de emoties na het op
noemen van drie grote rampen,
de treinramp bij Hoofddorp en
de vliegrampen bij Faro en de
Bijlmer, haar begrijpelijk te
veel. Maij. tegenwoordig veilig
weggedoken in Europa's groot
ste grabbelton het Europarle
ment, moet zich echter ook rea
liseren hoe inwoners van de
Bijlmer zich na zeseneenhalf
jaar voelen na het beleven van
minimaal nog een ramp, te we
ten Paars-1 en het dagelijks on
dergaan van een steeds voortdu
rende ramp, namelijk Paars-2.
Schrijnend wordt dagelijks
aangetoond hoe onthutsend
slecht de communicatie is tus
sen kamerleden en de minister
raad. Verwonderlijk is dan ook
niet dat verkiezingen in deze
tijd gehouden een laag op
komstpercentage tonen, zeker
niet na uitlatingen van mega-
vlerk en multi-vlaai Melkert,
die in zijn eentje toch een dikke
half miljoen kiezers thuis deed
blijven.
Duidelijk is, dat de kiezer volle
dig het spoor bijster is. Het
woord is nu aan de politiek om
na het heenzenden van Paars-2
en de uitspraak van de Bijlmer
commissie, het diep onder het
zeeniveau gegleden vertrouwen
van de burger in de overheid te
rug te winnen.
C, Peterson
Pieterstraat 1
Veere
Meiden
Het artikel over Middelburgse
meiden op de jongerenpagina's
van de PZC van 4 maart geeft
wel een erg eenzijdig beeld van
deze groep. Het stuk wekt de
suggestie dat deze meisjes iede
re dag en koopavond in de stad
hangen op zoek naar jongens en
dan ook nog liefst gekleurde
jongens. Als moeder van een tie
nerdochter met af en toe pu
berneigingen weet ik dat deze
meisjes soms heel graag stoer
doen als ze in een groep zijn. Ze
doen dan allerlei uitspraken die
spontaan in hen opkomen zon
der hier eigenlij k goed over na te
denken. Er worden vaak dingen
Advertentie
door Roelf Reinders
Lig je net lekker in bed, gaat
de telefoon. Kwart over elf.
Verloskundige Hilda Ilamenl
legt een hoogzwangere vrouw
uit dat met één druppeltje bloed
de bevalling nog niet begonnen
hoeft le zijn. „Even geruststel
len." Slapen. Om half vier weer
telefoon. Zal je haar weer heb
ben. Nee, een man: „Nou-uh,
mijn vrouw is flink bezig." Tien
minuten en Hament is er. Om
kwart voor vijf is de baby gebo
ren. Een meisje, Merel. Bijna
acht pond.
Om half zeven ligt ze er weer in.
Voor een uurtje maar, want dan
laat ze de hond al weer uit. Vijf
uurtjes slaap, voor Hament (33),
niet eens zo slecht. „Ze was al
een eind toen ik kwam", zegt zij.
De vrouw was twee keer in het
ziekenhuis bevallen en wilde
nog eens thuis bevallen, voor de
sfeer. „Haar elfjarig zoontje, dat
was lief, die wilde er per se bij
zijn maar hij was niet wakker te
krijgen. Maar na de geboorte za
ten ze alle zes lekker op bed,
hartstikke leuk."
Hament heeft dienst, dus is ze
dag en nacht oproepbaar. De vi
sites doet ze er ook bijHaar ene
collega van de Vlissingse verlos-
kundigenpraktijk doet het
spreekuur, de andere is vrij, om
uit te rusten. Want die heeft zelf
net een slopende dienst van drie
dagen achter de rug. Niemand
weet eigenlijk wat zo'n dienst
eigenlijk betekent, zegt Ha-
ment. Neem nou die man die net
uit de nachtdienst kwam. Die
belt om half vijf 's nachts dood
leuk op om de afspraak van z'n
vrouw even te verzetten. „Hij
dacht echt: die zit toch de hele
nacht naast de telefoon."
Winkelen
Een dienst hangt van haze-
slaapjes aan elkaar, vertelt Ha
ment. „Ik had vannacht nog ge
luk. Ik hoop straks nog even
naar bed te kunnen maar ver
wacht elk moment een telefoon
tje van de vrouw die mij van
nacht al belde." Even erop uit is
er niet bij. „Winkelen in Middel
burg is wel de uiterste grens.
Binnen een kwartier moet ik er
kunnen zijn."
Lekker nachtje dus eigenlijk
wel, maar het kan ook anders.
„Ik heb wel eens de eerste nacht
twee uur, de tweede nacht drie
uur en de laatste helemaal niet
geslapen." Zeven bevallingen
op één dag? Is gebeurd. „Dan
slaap ik superweinig. Maar dan
door Bianca Abrahamse
foto Lex de Meester
mannen moet je er soms met de
haren bijslepen. Dan is het: 'Ik
ga even naar de moskee, even
bidden.' Daar ben ik het liefst's
nachts, dan moeten ze er wel bij
zijn." Heel af en toe kunnen
mannen beangstigend reageren,
vindt Hament. „Die boom van
twee meter. Ik dacht: die gaat
klappen uitdelen. 'Mijn vrouw
ligt te creperen van de pijn, doe
daar 'ns wat aan!' Dat gebeurt,
dat ze denken dat ik verant
woordelijk ben voor de pijn van
de vrouw. En naderhand maar
janken: 'Ja, sorry hoor'.
Het leuke is, vindt Hament, dat
je zo'n aardig inzicht in eenrela-
tie krijgt. „Soms is het een hele
kijfpartijmaar in dit vak schrik
je niet meer zo gauw. Zeggen
mannen tegen hun vrouw: 'En
nou gedraag je je, Jansen, stel je
niet zo aan.' Die achternaam
ook hè. Sommige mannen gaan
ook echt mee in de pijn. 'Dat is
toch niet normaal meer, zo'n
pijn!Maar de besten zetten hun
schouders eronder, die heb ik
het liefst."
De Sassenaren koesteren het
oudste beroep van Sas van
Gent in hun midden. Op de
Westkade voor het oude stad
huis staat het standbeeld De
Schepentrekker, dat herinnert
aan de tijd dat er in de 'bieten-
stad' nog sluizen bestonden om
de halve meter verval tussen
Terneuzen en het Belgische
Gent te overbruggen. De Sche
pentrekker is een eerbetoon aan
de vroegere krachtpatsers, lo
pend over het jaagpad, voorover
gebogen en het touw stevig in de
handen, op weg naar de verlos
sende tros.
Het beeld, ontworpen doorH. de
Bliek, is er gekomen dankzij het
comité Schepentrekker, dat een
symbool voor Sas van Gent wil
de ontlenen aan het in de vorige
eeuw bekende beroep.
'Sas' is het Vlaamse woord voor
'sluis', weet E. Sarneel. Hij is in
middels ruim dertig jaar actief
in de Heemkundige Kring van
Sas van Gent, die in de jaren ze
ventig aanstuurde op de komst
van een monument in de stad.
De plannen van jaren geleden
om de markt te verfraaien kwa
men daarbij weer bovendrijven
en het ontwerp van De Bliek
werd uitverkoren.
Op Koninginnedag 1976 kreeg
de wens van de Heemkundige
Kring gestalte en werd De Sche
pentrekker onthuld. Het beeld
stond oorspronkelijk in een
plantsoen aan de Westkade,
maar na renovatie van de kade
kreeg het een andere en veel toe
passelijker plaats: langs het ka
naal.
Het beeld staat nu waar zijn
voorgangers van vlees en bloed
zwoegden en zweetten, langs de
hoofd-ader van Sas van Gent.
Soms is De Schepentrekker
voor een speciale gelegenheid
getooid met een boerenkiel. En
ieder jaar is het beeld middel
punt van het Schepentrekkers-
festival, dat zorgt dat het klas
sieke beroep in de harten blijft
leven.
Zeilen strijken
De schepentrekkers sleurden
tot omstreeks 1906 schepen
door de sluizen en zorgden er zo
voor dat het hart van de kanaal
verbinding tussen Terneuzen en
Gent, de Sasse Vaert, bleef klop
pen, De zeilschepen moesten
tussen de huizen noodgedwon
gen hun zeilen strijken en de la
tere stoomschepen mochten niet
op volle kracht de Sasse haven
passeren, omdat de angst be
stond dat de oevers daardoor
konden afbrokkelen. Meestal
werd een beurtschip door vijf of
zes man door de sluiskom ge
trokken. De schepentrekkers
legden een afstand van zo'n vijf
honderd meter af, zo schatte de
laatste schepentrekker van Sas,
Pieter Meeusen, in 1976 in.
Het politiereglement in 1849
luidde dat de schepen enkel met
mensenhanden door de haven
getrokken mochten worden.
Paarden zouden de klinkerbe
strating kunnen beschadigen en
ook werd voor de nachtrust van
omwonenden wordt' gevreesd.
Menig Sassenaar zou avondlijk
hoefgetrappel niet op prijs stel
len. Daarbij kwam nog eens dat
vooral levensmiddelen ver
scheept werden op de kade. De
briesende viervoetei's die af en
toe ook eens moeten lozen, wa
ren om hygiënische redenen niet
welkom. De opmars van het mo
torschip zorgde er uiteindelijk
voor dat de schepentrekkers
zich op een andere betrekking
moesten gaan storten.
Verloskundige Hilda Hament met baby Merel en zusjes Esther en Iris en broertje Evert Lafeber.
Schepentrekker
komen m'n stresshormonen op
gang en ga i k als een speer. Als ik
dan eenmaal in bed lig, voel ik
m'n lijf wel."
Maar wél blijven stralende vol
gende dag tijdens de visites. „De
eerste week moet een feestweek
voor de ouders zij n, daar moet ik
aan bijdragen. Dan kan ik moei
lijk met een chagrijnige kop
rondlopen en zeggen: 'Ik ben
moe.' Daar hebben die mensen
geen boodschap aan. Twee, drie
etmalen trek ik d'at ook wel.
Maar dan moet ik wel even bij
tanken."
Een klaaglied wil ze niet aan
heffen. „Nee, nee. Echt, soms
gebeurt er drie etmalen niets.
Dan denk ik: wat een heerlijke
baan heb ik toch. Ik check dan
wel even of de telefoon niet ka
pot is." Maar baby's hebben nu
eenmaal de eigenaardige ge
woonte vooral 's nachts ter we
reld te komen. „Tweederde
komt 's nachts of 's ochtends
heel vroeg." Een hormonenbu-
siness, zegt Hament. „Overdag
worden er stresshormonen aan-
sterke staaltjes kan ze wel op
dissen. Over die vrouw met die
man op de grote vaart. Het kind
mocht beslist niet voor de uitge
rekende datum bevallen, want
dan zat-ie nog op zee. De zee
man was nog niet terug of het
kind kwam. Of die vrouw met de
kok die onmisbaar was in de
zaak. Op de uitgetelde dag
moest hij werken. En uitgere
kend op z'n vrije maandag be
viel ze. „Ik sta daar echt niet
meer van te kijken. Zo'n vrouw
denkt dan opgelucht: vandaag
mag het," Manlief is thuis en de
stresshormonen, bedwingers
van de weeën, hebben hun werk
gedaan.
Mannen
Een verhaal apart, die mannen.
„Ze hebben er soms echt geen
kaas van gegeten. Denken ze:
kinderen baren? Vrouwenzaak!
Die vragen mij dus echt: 'Wan
neer bel je nou de dokter?' Me
neer, ik doe het allemaal zelf.''
Het is ook cultureel bepaald,
zegt Hament. „Islamitische
door Mieke van der Jagt
Op het eerste gezicht niks bij
zonder, de Rozemarijn-
straat in Goes. Ontsproten aan
de geest van een originele stads
ontwikkelaar, zou je zeggen,een
onderdeel van een grensverleg
gend stadsvernieuwingsplan
uit de jaren tachtig: het Plan Ni
veaus. De Koningin kwam er
naar kijken en het plan oogstte
alom applaus.
Maar dat applaus was óók geba
seerd op het feit dat een groot
deel van de oude structuren in
tact was gelaten. De buurt tus
sen de Kleine Kade, de 's Heer
Hendrikskinderenstraat en de
Zaagmolenstraat was tot ver
over de helft van deze eeuw ook
een woonwijk.
Geen sjieke, maar eentje voor
arbeiders. „Oncomfortabel,
'maar bijzonder gezellig", zeg
gen de mensen die het weten
kunnen. De volkswijk was ge
vestigd op en rond de oude Ach
terhaven, de spuikom die de
Goese haven een beetje vrijhield
van bagger, toen de scheepsbo
dems nog plat waren en bagger-
schuiten nog niet uitgevonden.
Wijkje
Maar de geschiedenis van het
wijkje, en met name cüe van de
Rozemarijnstraat, gaat verder
terug. Zo ver als je in Goes maar
kunt gaan, namelijk tot het jaar
1134. Vóór de vloed die in dat
jaar grote delen van de Delta
overstroomde, was erbij Goes al
een bescheiden nederzetting.
Het dijkje dat inderhaast werd
opgeworpen om de mensen en
de beesten tegen het water te be
schermen, volgt het traject van
de latere Rozemarijnstraat.
Tussen het dijkje en de plaats
waar het Slot Ostende, een bui
tenverblijf van Jacoba van Beij-
eren, stond, groeide Goes langs
de as 's Heer Hendrikskinderen
straat, Ossenhooftstraat, Wijn
gaardstraat.
Dijkje
Het zit er dik in dat de Rozema
rijnstraat, het dijkje dat al die
eeuwen standhield, al snel werd
bewoond.
Des te aardiger is het daarom
dat een gedeelte van het oude
dijklichaam in het stadsver
nieuwingsplan gespaard werd
en met de oude naam als woon
straat gehandhaafd bleef.
Waar de naam precies vandaan
komt blijft een raadsel. In de ze
ventiende eeuw is er al sprake
van en in 1862 werd de naam of
ficieel.
Of de naamgeving verband
houdt met het kruid dat in de
bereiding van voedsel wordt
toegepast, blijft een vraag.
De straat was vroeger een dijkje, dat in 1134 werd opgeworpen voor
de grote vloed die de Delta overstroomde. foto Willem Mieras
r
gemaakt die de weeën tegen
houden, Als 's nachts de vrouw
tot rust komt, zetten juist de
hormonen door die de weeën op
roepen." Ze werpt haar handen
in de lucht. „Het is maar een vi
sie hoor. Als je ontdekt hoe het
precies zit, win je er de Nobel
prijs mee."
De macht van de nacht. Maar
Hament is ervan overtuigd dat
vrouwen ook zelf een grote rol
spelen. „Het zit ook tussen de
oren", zegt zij. „Stresshormo
nen reageren daarop." Enkele
Bij speciale gelegenheid krijgt
De Schepentrekker een boeren
kiel aan. foto Peter Nicolaï
