Geen extra huizen in Reimerswaal
Strand Renesse wordt opgespoten
PZC
Respect voor doordachte doodswens
Geldgebrek zette
buurmannen aan tot
strooptocht in Goes
Ambtenaren ADZ
behouden rechten
in nieuwe opzet
Vrees voor vertrek
arbeidskrachten
Plan Heinkenszand
verloopt naar wens
zeeland vrijdag 12 maart 1999 b18
Gedeputeerde buigt niet voor dringend verzoek voor meer nieuwbouw
Waarom kiezen 2 van de 3 huiseigenaren
voor een HR-ketel van Nefit?
'L.W. van GILST~
doorSelma Osman
MIDDELBURG - Voor de recht
bank in Middelburg zijn gevan
genisstraffen van tweeënhalf
jaar en veertien maanden geëist
tegen twee buurmannen die in
het voorjaar van 1998 in Goes
met diefstallen en brandstich
tingen een spoor van vernielin
gen en schade aanrichten.
Inmiddels zijn de twee, een 22-
jarige Goesenaar en een 21-jari
ge inwoner van Bruinisse geen
buren meer. Enigszins verstijfd
zaten de twee donderdag in
Middelburg naast elkaar.
Over de gevolgen van hun daden
hadden de twee duidelijk niet
erg goed nagedacht. Beide jonge
vaders zeiden te hebben gehan
deld uit geldgebrek ..Ik moest
mijn gezin toch onderhouden."
De buit bestond uit drank, ge
reedschap en huishoudelijke ar
tikelen. Dit stal het tweetal
voornamelijk uit containers,
een loods en een werkplaats.
Drank
„Ik zie drank toch niet als een
eerste levensbehoefte", zei
rechter J. A Janse de Jonge.
„Dat klopt," antwoordde de
jongste, „het meeste hebben we
weggekiept voor het statie
geld." De overige spullen wer
den verkocht, maar brachten
niet veel op. „Het lijkt me dat je
van een uitkering beter kunt le
ven", hield de rechter hen voor.
Dat moesten de twee beamen.
Met het niet krijgen van een uit
kering waren de problemen
juist begonnen. De rechter toon
de zich begripvol, maar hij con
stateerde ook dat hij twéé ge
zonde jonge mannen zag zitten
en informeerde waarom ze niet
gewoon werk zochten. „Ik heb
wel via een uitzendbureau ge
werkt. Maar dat was steeds een
dagje wel, een dagje niet. Het
was niet genoeg om de vaste las
ten te betalen", vertelde de
jongste.
Brandstichting
Toen ze geen uitweg meer zagen
om hun schulden te betalen, to
gen de twee naar het kantoor
van de deurwaarder aan de Vo-
gelzangseweg. „Om daar de
boel in brand te steken", zei de
oudste. Als de papieren zouden
verbranden, zouden hun schul
den ook verdwijnen. De jongste
ontkende zijn aandeel in d(
brandstichting. „Ik dacht dat
we er wat spullen gingen halen
Officier van justitie C. J. Oldej.
burger vond het een zwak ex-
cuus. „Ik zie hier twee jongeke.
reis die toch gewoon de hande
uit de mouwen kunnen steken'
Zij hamerde op de ernst van de
feiten: 17 diefstallen en dr.-
brandstichtingen op het conic
van de oudste en 5 diefstallen
één brandstichting en winkel
diefstal voor de jongste. „Voori
de brandstichting in een rijtje
pand had enorme gevolgen kun.
nen hebben."
Hoewel de raadslieden van bei
de verdachten verzochten oi
een werkstraf, meende zij date;
moest worden 'afgerekend' Z:
eiste 36 maanden gevanggem$l
straf waarvan zes maande-
voorwaardelijk voor de oudste
en 21 maanden, waarvan zever
voorwaardelijk voor de jongst;
verdachte. Reclasseringstoe-
zicht wilde zij voor beiden.
Uitspraak op 24 maart.
Finale van
dichtwedstrijd
voor scholieren
GRONINGEN - NellianneMal-
jaars (16) uit 's-Heer Hendriks-
kinderen draagt zaterdag 2!
maart in de Groningse Stads
schouwburg haar gedicht Bijni
voorbij voor.
Zij is een van de tien winnaais
van de jaarlijkse poëziewed
strijd Doe Maar Dicht Maar. De
afsluiting daarvan vindt plaats
in Groningen. Alle winnaars
presenteren dan hun gedicht.
Het gedicht van de leerlinge vat
het Calvijncollege werd samer
met negen andere geselecteerd
uit een stapel van 3.500 inzen
dingen, alle afkomstig van leer
lingen uit het voortgezet onder
wijs. Hoogtepunt van de avonc
op 27 maart is de uitreiking vat
een extra prijs aan degene wiens
gedicht de jury het meest aan
spreekt.
Tijdens de feestelijke finals
wordt ook de dichtbundel Doe
MaarDichtMaar 1998/1999 ge
presenteerd. Daarin zijn de
honderd beste inzendingen op
genomen. De gedichten zijn be
oordeeld door een jury van jon- j
geren en vakmensen.
door Maurits Sep
VLISSINGEN - Het Admini
stratief Dienstencentrum Zee
land heeft een sociaal plan op
gesteld voor de werknemers die
als ambtenaar bij het sociaal
werkvoorzieningsschap in
dienst zijn. Het ADZ verandert
van een gemeenschappelijke re
geling in een besloten vennoot
schap. In het sociaal plan is
vastgelegd dat de ambtenaren
onder dezelfde arbeidsvoor
waarden bij de bv ADZ aan de
slag kunnen.
Het ADZ is door de Wet Sociale
Werkvoorziening (WSW) die op
1 januari 1998 in werking trad,
gedwongen van opzet te veran
deren. Het provinciaal werk
voorzieningsschap kan niet lan
ger een gemeenschappelijke
regeling van de zeventien
Zeeuwse gemeenten blijven.
Vorig jaar juni is er daarom voor
gekozen het schap te privatise
ren en om te vormen tot een bv.
De ambtenaren die bij het ADZ
in dienst zijn. maakten zich zor
gen over hun toekomstige
rechtspositie. Het bestuur van
het ADZ - vertegenwoordigers
van de gemeenten - streeft er
naar de overgang voor de werk
nemers zo geruisloos mogelijk
te laten verlopen. In het concept
voor het sociaal plan is vastge
legd dat de ambtenaren in
dezelfde functies zullen terug
keren en dat hun arbeidsvoor
waarden dezelfde blijven.
Verder worden alle opgebouwde
rechten zoals vakantiedagen en
uitkerings- en wachtgeldrech
ten door de bv overgenomen.
Mocht de bv ADZ om wat voor
reden dan ook ooit niet meer aan
de daaruit voortvloeiende ver
plichtingen kunnen voldoen,
dan neemt de gemeente Vlissin-
gen die verplichtingen over.
Vlissingen zal de kosten vervol
gens verrekenen met de andere
gemeenten.
Geen gevolgen
Voor de arbeidsvoorwaarden
van de mensen die in het kader
van de Wet Sociale Werkvoor
ziening (WSW) bij het ADZ
werken, heeft de omvorming
geen gevolgen. Formeel zullen
zij niet langer in dienst zijn van
de bv ADZ, maar van het sociaal
werkvoorzieningsschap in de
regio waar zij wonen. Op Wal
cheren is dat de Werkplaatsen
Walcheren, op de Bevelanden en
Tholen de Betho en in Zeeuws-
Vlaanderen Dethon in Terneu-
zen. Medewerkers die op
Schouwen-Duiveland wonen,
krijgen een arbeidsovereen
komst met de gemeente Schou
wen-Duiveland. In de praktijk
blijven de WSW'ers wel gewoon
voor het ADZ werken. Zij wor
den daar gedetacheerd door de
regionale werkvoorzienings
schappen en door de gemeente
Schouwen-Duiveland.
Het sociaal plan is nog een con
cept. Het algemeen bestuur van
het ADZ bespreekt het plan in
zijn vergadering van woensdag
17 maart. Ook de bonden moe
ten er nog mee instemmen.
door Maurits Sep
VLISSINGEN - De Brabants-
Zeeuwse Werkgeversvereniging
(BZW) staat huiverig tegenover
een versoepeling van de moge
lijkheden voor Nederlanders
om in België te gaan werken.
Secretaris W. Saman van de
BZW vreest dat de druk op de
arbeidsmarkt in Zeeuws-
Vlaanderen dan nog groter
wordt. ..Het wordt dan moeilij
ker voor bepaalde bedrijven om
aan goede mensen te komen.
Dat is nu al een probleem."
Het Zeeuwse Europarlements
lid voor D66 J Boogerd-Quaak
uit Zaamslag pleitte donderdag
bij de behandeling van het eco
nomisch jaarverslag van de Eu
ropese Unie voor het vergroten
van de mobiliteit van arbeid
tussen de lidstaten. Dat zou de
werkloosheid in grensregio's
kunnen verminderen.
De BZW staat op zich positief
tegenover een uitwisseling van
arbeiders tussen de Europese
lidstaten. Saman vraagt zich
evenwel af of de Zeeuws-
Vlaamse arbeidsmarkt erbij ge
baat is als het voor Nederlan
ders aantrekkelijker wordt in
België te gaan werken. „Bepaal
de sectoren, zoals de chemie,
kunnen nu al moeilijk aan ge
kwalificeerd personeel komen."
door Ingrid Huibers
KRONINGEN - Gedeputeerde
J. G. van Zwieten zal eind dit
jaar nog eens kritisch naar de
geboortecijfers van Reimers
waal kijken. Zijn die op dat mo
ment nog steeds beduidend
hoger dan in de rest van de pro
vincie. dan mag Reimerswaal in
de toekomst heel misschien
meer huizen bouwen. Dat zei
Van Zwieten donderdagavond
in de commissie wonen en mi
lieu van de gemeente Reimers
waal. Verder deed hij geen enke
le concessie ten aanzien van het
woningbouwcontingent dat de
provincie heeft vastgesteld.
Dat houdt in dat de gemeenten
van de provincie alleen nog mo
gen bouwen voor hun natuurlij
ke bevolkingsgroei. Voor men
sen van buiten Zeeland worden
alleen in de steden nog wonin
gen neergezet.
Van Zwieten ging op geen enke
le manier in op het verzoek om
toch nog wat extra huizen uit
zijn hoed te toveren, een vraag
die alle vertegenwoordigde par
tijen in steeds weer andere
woorden formuleerden.
In een zorgvuldig opgebouwd
betoog gaf de gedeputeerde aan
dat Zeeland er het afgelopen
jaar 550 inwoners bij kreeg.
„Daar heb je ongeveer 200 tot
225 huizen voor nodig", rekende
hij de commissie voor. „De afge
lopen jaren zijn er elk jaar dui
zend huizen of meer gebouwd.
Er staat dus heel veel leeg."
De woningvraag is volgens Van
Zwieten dan ook niet kwantita
tief. maar veeleer kwalitatief.
..De mensen willen andere, vaak
grotere huizen, dan dat er
staan." En daarom moeten ge
meenten veel harder werken
aan herstructurering of sloop
van leegstaande woningen.
„Daar bent u nu in Rilland mee
bezig, maar verder nog ner
gens". maande Van Zwieten de
commissie.
Winkeltjes
Ook de twee insprekers van de
dorpsraad Waarde en Oostdijk,
die een emotioneel betoog hiel
den over het belang van meer in
woners voor het voortbestaan
van de dorpsschooltjes en
spaarzame winkeltjes, konden
wel op sympathie, maar niet op
steun van de gedeputeerde reke
nen. „Winkels verdwijnen in de
Jan Hilarius: „Als iemand dood wil dan moet dat kunnen". foto Willem Mieras
door Arjan van Westen
GOES - Euthanasie bij ouderen
en lichamelijk ernstig zieken is
inmiddels iets minder omstre
den. Maar hulp bieden bij de
doodswens van psychiatrische
patiënten is nauwelijks be
spreekbaar. Jan Hilarius (66)
van de stichting De Einder, die
een brochure uitgeeft waarin
staat hoe het leven te beëindi
gen, hield er donderdag in Goes
een lezing over: „Wie zijn wij om
iemand te laten leven die dood
wil."
De brochure Begeleiding van
mensen met een doodswens is
duidelijk. Er staan tal van me
thoden in om jezelf van kant te
maken. Het taalgebruik is sim
pel. Doe het met een pastic zak
of gebruik een stevig elastiek,
maken we er uit op. Of neem
slaapmiddelen. Alcoholhou
dende dranken of koolzuurhou
dende drank brengen de
slaapmiddelen sneller in de
bloedsomloop, het leest bijna
als een recept. Bij twijfel niet
doen, waarschuwen de auteurs
nog.
De luchtige toonzetting bij zo'n
ernstig onderwerp valt op.
„Maar", zegt Hilarius, „er mag
niet vergeten worden dat men
sen die deze stap hebben geno
men een lange reeks van hulp
verleners achter de rug hebben.
Het gaat om mensen die geen
therapeutische mogelijkheden
meer hebben. Het lijden is on
verdraagzaam geworden.
Ironie
Hij noemt zichzelf suicide coun-
celor. Hilarius' openhartige
wijze van praten over zelfdo
ding en het initiatief in 1993
voor een hotel in Alkmaar waar
mensen begeleid werden bij
zelfdoding, trokken zo veel aan
dacht dat de media over hem
heen vielen. In de Amerikaanse
pers kwamen ze met de bena
ming. „Prima, dan noem ik me
zelf suicide councelor, dan heb
ik ook status", grapt hij. De iro
nie waarmee zijn lezing gepaard
gaat is typerend voor Jan Hila
rius. Deze laconieke houding
versterkt vaak het wantrouwen
dat hij van artsen, politici en
media krijgt.
IJdelheid
En dan is er nog de ij delheid. Hi
larius geeft grif toe te genieten
van de belangstelling. Hij is her
haaldelijk op het scherm te zien.
Vaak ter promotie va n zijn boek
De Geur van abrikozenbloesem
ontstegen. Gisteren werd het
publiek in Goes getrakteerd op
een gedicht van de maatschap
pelijk werker.
Hilarius boodschap is bloedse
rieus. „In psychiatrisch zieken
huizen zie je een cumulatie van
ellende. De verzorgers willen
goed doen door deze mensen te
helpen maar ze bereiken het te
genovergestelde. Mensen wor
den soms wel dertig j a ar lang te
gen hun zin opgesloten." Hij
gaat uit van de zelfbeschikking
van ieder mens. „Als iemand
dood wil dan moet dat kunnen",
zegt Hilarius, die meer dan
twintig zelfdodingen begeleid
de. Daar kwam hij ook mee in
opspraak. De Utrechtse hoogle
raar G. Koerselman beschuldig
de hem van moord. Aan een mis
lukte zelfmoordpoging met De
Einder-methode had een vrouw
blijvend hersenletsel overge
houden. Na behandeling kwam
de vrouw alsnog uit haar de
pressie.
Het Goese Tweede-Kamerlid S.
Buijs heeft zich ontpopt tot een
tegenstander van Hilarius. In
oktober vroeg het CDA- kamer
lid aan de minister van Justitie
Korthals en minister Borst van
Volksgezondheid of er juridi
sche maatregelen tegen de
Noordhollandse stichting geno
men konden worden. En op tele
visie trad Buijs in het VARA-
programma Het Lagerhuis in
een verhitte discussie met Hila
rius. Het kabinet heeft inmid
dels beslist dat de adviezen van
De Einder ongewenst zijn, maar
niet worden bestraft. Er is im
mers geen sprake van actieve
hulp. De strijd tussen beide he
ren is er niet mee beëindigd.
„Toen mijn boekje uitkwam
heeft Buijs gezegd dat wij de ge
vangenis in moeten. Ik denk niet
dat hij zich echt zorgen maakt
om mensen met een doodswens.
Het was eenpublicteitsstunt."
Profijt
Buijs betichtte Hilarius ervan
geld te verdienen aan mensen
die uit het leven willen stappen.
Hij werpt alle beschuldigingen
van zich af. Vooreen consult aan
een vrijwilliger die adviseert,
zal betaald moeten worden.
Vijftig gulden rekent hij hier
voor. „Maar dat is mede om de
drempel wat hoger te maken.
Dat ik niet zomaar gebeld wordt
door iemand die een probleem
heeft." Hilarius realiseert zich
dan ook dat iemand die de bons
van vriend of vriendin heeft ge
kregen niet echt uit het leven wil
stappen.
Een andere bron van kritiek is
dat stichting De Einder ook de
zelfmoordwens van kinderen
serieus neemt. Ze kunnen de
brochure eveneens bestellen.
Ontvangen net als volwassenen
dan een brief. En als men op
nieuw contact zoekt, wordt de
brochure toegestuurd. Is dit niet
te eenvoudig? Zou Hilarius de
mensen niet moeten doorver
wijzen? „Zeker, als dat nog kan
moet je het doen." Laatst belde
een jongeman hem op. Hij klonk
nogal onbezonnen. „Tegen hem
heb ik wel gezegd dat als hij
zelfmoord pleegt, hij zijn ouders
achterlaat." Toch houdt Hilari
us vol dat de meeste mensen zich
pas tot hem wenden, als ze zich
volledig realiseren welke dra
matische stap ze nemen."
door Mieke van der Jagt
HEINKENSZAND - „Ik geef
het een acht." Burgemeester
J. L. M. Mandos van Borsele is
helemaal niet ontevreden over
de uitvoering van het Master-
plan Heinkenszand tot nu toe.
Donderdagavond, tijdens een
informatieavond, kwamen de
inrichting van de Dorpsstraat
en het Van der Biltplein, (i
nmiddels klaar) aan de orde en
natuurlijk de gang van zaken
rond de inrichting van de
schoolpleinen.
Daarover is geklaagd, in de ogen
van het gemeentebestuur niet
altijd terecht. Maar Mandos
trok toch een beetje het boete
kleed aan. De gemeente had veel
beter duidelijk moeten dat ze
niet alles in de hand heeft, zeker
niet als er nog meer acteurs op
het podium zijn. Aannemers,
onderaannnemers, leveranciers
van materialen, ze hebben alle
maal tegen de klok moeten wer
ken om de pleinen in de kerstva
kantie af te krijgen en dat is niet
gelukt. „Jammer, volgende keer
beter, maar we moeten wel be
seffen dat we anders een jaar
hadden moeten wachten."
Tijdens de informatieavond in
het gemeentehuis werden ook
de ruwe schetsplannen voor De
Stenge gepresenteerd. Ze waren
juist donderdagmiddag op het
gemeentehuis aangekomen. He:
architectenbureau Henk Klun-
der uit Rotterdam heeft de
meest ingrijpende bouwkundi
ge ingrepen beperkt tot de voor
kant van De Stenge, waar een
tweede verdieping komt. Van de
rest van het oorspronkelijke
ontwerp wil de architect afblij
ven, behalve van de hoofdin
gang. Die wil hij verplaatsen
naar de zijkant.
Cosmetisch
Met een cosmetische ingreep-
een zakelijk stalen raamwerk
als dak en overstek - zou het
nieuwe hoge deel met het oude
lage deel moeten worden
verbonden. Kinderopvang en
buitenschoolse opvang zijn
nadrukkelijk in de nieuwe plan
nen geïntegreerd. Dat is belang
rijk voor de centen, want de ver
bouw van De Stenge moet als
het even kan binnen de 2,5 mil
joen gulden blijven.
Over parkeren ging het vanzelf
sprekend ook. Duidelijk werd
dat het aantal parkeerplaatsen
rondom De Stenge omhoog
gaat, maar dat de bulk van de
bezoekers toch een eindje ver
der moet lopen dan nu. De be
langrijkste parkeerplaats kom'
over de dijk te liggen, naast het
nieuwe woon-zorg-complex.
"Bijvoorbeeld vanwege de uitstekende warmwatervoorziening. Je hebt altijd
snel warm water, met altijd een constante temperatuur. En dus alle comfort,
zowel in de keuken als in de badkamer. Het complete verhaal ziet u op de
gratis video over de Nefit EcomLine HR-ketels. Hij ligt bij ons voor u klaar!"
Centrale verwarmings-, Sanitair-
en Loodgietersbedrijf
Oude Rijksweg 45, 's-Heer Hendrikskinderen
Tel. 0113-22 18 73, Fax 0113-22 07 10
NEFIT
Niet voor niets de meest verkochte HR-ketel.
dorpen, omdat dorpsbewoners
de keuze maken hun bood
schappen in een supermarkt in
de stad te doen", zei hij. „Niet
omdat de dorpen zoveel kleiner
zijn geworden."
De onvermijdelijke vraag naar
het cadeautje van duizend
woningen, dat Van Zwieten on
langs aan de gemeente Goes
uitdeelde, pareerde de gedepu
teerde met een verhaal over de
bijzondere situatie in Goes.
„Daar moet een grote fabrieks
hal van de AKF worden afge
broken. Dat is financieel niet op
te brengen voor die gemeenten",
verklaarde hij.
„Een projectontwikkelaar kun
je alleen voor zo'n onderneming
interesseren, als je hem ook wat
huizen belooft. Op de bouw
daarvan kan dan wat worden
verdiend."
De enige manier waarop de ge
meente Reimerswaal nog een
paar extra huizen bij elkaar kan
sprokkelen, is door het binnen
halen van bedrijven en werkne
mers van buiten. Woningen die
voor 'economische migranten'
worden gebouwd, hoeven niet
van het contingent nieuwbouw
woningen te worden afgetrok
ken.
nesse (kilometerpaal 1.0 en 6.4)
wordt 535.000 kubieke meter
zand opgespoten. Woordvoer
der J. Geluk van Rijkswater
staat verwacht dat ook daar
eind april met de werkzaamhe
den kan worden begonnen. Het
strand wordt enkele tientallen
door Marcel Modde
WESTENSCHOUWEN - Het
strand bij Westenschouwen is
volgende maand als eerste aan
de beurt bij een nieuwe reeks
zandopspuitingen. Het gaat om
een strook van één kilometer
lang. Nadien wordt de kust tus
sen de Brouwersdam en Renesse
over een lengte van 5,4 kilome
ter opgehoogd. De verwachting
is dat de werkzaamheden eind
juni, voor het hoogseizoen, kun
nen worden afgerond. Tijdens
de suppletie is het betreffende
strandvak niet toegankelijk
voor publiek.
Bij Westenschouwen wordt ter
hoogte van de strandopgang
Rotonde honderdduizend ku
bieke meter nieuw zand aange
bracht. Het vak heeft de afgelo
pen maanden zwaar te lijden
gehad van zware stormen en ex
treem hoog water, waardoor een
flinke hap uit het recreatie-
strand verloren is gegaan.
Aanvankelijk was Westen
schouwen niet in het suppletie
programma van Rijkswater
staat opgenomen, omdat de
veiligheid er niet in het geding
is. Na aandringen van de ge
meente Schouwen-Duiveland
en de recreatieondernemers
werd alsnog een mogelijkheid
gevonden om aan het verzoek te
voldoen. De honderdduizend
kuub die nu wordt opgebracht,
gaat overigens wel af van de to
tale hoeveelheid die volgens het
oorspronkelijke uitvoerings
schema voor 2003 voor die loca
tie op het programma stond.
Tussen de Brouwersdam en Re-
Het strand van Westenschouwen kan wel wat extra zand gebruiken. foto Pieter Honhoff
meters breder. De reddingsbri
gades en de eigenaren van de
strandpaviljoens in het gebied
zijn inmiddels geïnformeerd
over de suppletie Volgens Ge
luk begint het merendeel van de
paviljoenhouders vanaf 15
maart gewoon met de opbouw
van hun etablissementen. Een
beperkt aantal heeft er echter de
voorkeur aan gegeven te wach
ten totdat de ophoging is vol
tooid. Paviljoenhouders die
voordien opbouwen, moeten
namelijk langere palen laten
aanrukken, afgemeten aan de
nieuwe situatie.
Het karwei vergt een investe
ringvan 6,5 miljoen gulden. Het
werk wordt uitgevoerd door de
aannemerscombinatie Van
Oord ACZ uit Gorinchem en het
Rotterdamse Boskalis. Ze zet
ten twee sleephopperzuigers in,
die beiden zestienhonderd ku
bieke meter zand per keer ver
voeren. Rijkswaterstaat heeft
een tweejarig contract gesloten
met de aannemerscombinatie.
Volgend jaar wordt bij de Ban-
jaard, Oranjezon en Domburg in
totaal 1.700.000 kubieke meter
zand opgebracht. Ook de bui
tenkant van de Veerse Dam
wordt dan voorzien van een be
schermlaag.
