Discussie over risico van beton
Betaalde liefde aan de Vlissingse kust
Zandzuiger loopt vast in Zuidergat
zeeuwse almanak
Stemming
België regelt eindelijk distributie jodiumpillen
Kokkelvissers geven
Oosterschelde op als
er iets tegenover staat
- -
Kamerleden pleiten
bij minister voor
overbrengen Oreel
CNV verwacht veel kankergevallen, bedrijven wijzen op veiligheidsmaatregelen
zeeland 9
donderdag 11 maart 1999
Die Middelburger is er eentje
van het slag dat ijverig, maar
vergeefs, pogingen doet om
het klimmen der jaren te ver
bloemen. Zo probeert hij zo
veel mogelijk zonder de hem
aangemeten bril te doen. Dil
gegeven speelde een rol van
betekenis toen de man zeer
onlangs besloot de dag eens
stevig te plukken door vroeg
op te staan teneinde een aan
tal al lang slepende karweien
aan te pakken.
Trots op zijn daadkracht
nam hij neuriënd plaats on
der de douche, fluitend werk
te hij een scheerbeurt af en
monter nam hij in de keuken
plaats achter een vers gezet
kopje koffie.
Slechts het gefoeter om het
gemis van de krant op de
deurmat bracht hem even la
ter enigszins van zijn stuk.
Nijdig zette de man zijn bril
op om in de telefoongids het
nummer op te zoeken van het
kantoor waar de krant ivordt
uitgegeven.
Op dat moment viel hem ook
de stand op van de wijzers op
het keukenklokje.
Die gaven aan dat het nog
maar half d rie was.
door Wout Bareman
doel - De distributie van jodi
umpillen in België komt na ja
ren van discussiëren over de
wijze van verstrekking én na
veel politiek gekrakeel eindelijk
°P gang.
Vanaf volgende week kunnen
bewoners van gebieden waar
kerncentrales staan of waar ra
dioactief afval ligt opgeslagen
gratis tabletten afhalen bij de
apotheker. Het gaat om mensen
die binnen een straal van tien
kilometer van een nucleaire in
stallatie wonen.
Het innemen van jodiumpillen
voorkomt dat kankerverwek
kend radioactief jodium, dat
vrijkomt bij een nucleair onge
val, in de schildklier wordt op
genomen. De verstrekking van
de pillen zou aanvankelijk in
1992 plaatsvinden. De Belgi
sche Staat pakte de zaak groots
aan; er werden ruim dertig mil
joen pillen besteld. Maar toen
brandde de discussie los. De
brandende vraag was of die pil
len centraal moesten worden
opgeslagen of aan huis moesten
worden afgeleverd. België had
op verschillende plaatsen in het
land, zoals in de grensgemeente
Beveren (met het oog op het
kerncentralepark van Doel),
wel altijd al grote hoeveelheden
jodiumtabletten opgeslagen.
Maar tot distributie kwam het
nooit.
Voorlichtingscampagnes wer
den op het laatste moment afge
last omdat ze zouden worden
overschaduwd door verkie
zingscampagnes. En op het mo
ment dat een campagne wél alle
aandacht zou krijgen, ontston
den er weer problemen van or
ganisatorische aard.
In Zeeland liggen 1,2 miljoen
pillen opgeslagen. In de Zeeuw
se gemeenten rond de kerncen
trales van Doel liggen al sinds
1994 een half miljoen pillen op
geslagen. Van de mogelijkheid
om ze op te halen is tot nu toe
maar mondjesmaat gebruik ge
maakt.
door Barend Pelgrim
WALSOORDEN - De zandzuiger Kayserberg is
woensdagochtend in het Zuidergat aan de grond gelo
pen op de oever van de Westerschelde tussen Walsoor
den en Paal.
's Ochtends vlak na achten raakte de vierhonderd ton
zware zandzuiger in een mistbank uit de koers en
kwam daarbij naast de vaargeul terecht. Het gaat om
een zandzuiger van Zandhandel Faasse uit Goes.
Langszij van de Kayserberg voer nog een tweede
schip mee, de Miranda, maar dat kon vlot blijven door
zijn geringere diepgang.
De vastgelopen zandzuiger voer op in de richting van
Antwerpen. Om onverklaarbare redenen nam het
schip de bocht voor Baalhoek veel te ruim, terwijl de
schipper de bewuste vaarroute op zijn duimpje hoort
te kennen. Mogelijk had de zandzuiger te kampen met
motor- of radarproblemen. Drie sleepboten van Pol
derman Sleepdienst uit Hansweert trokken de Kay
serberg in de avonduren, tussen zeven en acht, bij
hoog water vlot. Het schip is naar Hansweert gesleept,
waar de schade wordt onderzocht.
foto Charles Strijd
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - De kokkelsector
is bereid de Oosterschelde tot
2003 niet te bevissen. Secretaris
J. Holstein van de Producenten
organisatie Kokkelvisserij
heeft deze handreiking gedaan
in een brief aan de Tweede Ka-
Holstein doet dit gebaar niet
zonder meer: hij heeft er voor
waarden aan gekoppeld. Kok
kelschepen zullen de Ooster
schelde met rust laten, als er in
andere gebieden meer dan drie
miljoen kilo kokkels is te vissen.
De kokkelsector wil in de tus
sentijd ook een onderzoek naar
de voedselbehoefte van schol
eksters.
Scholeksters
Vooral vanwege een sterke da
ling van het aantal scholeksters
wil staatssecretaris G. H. Faber
van Landbouw, Natuurbeheer
en Visserij de kokkelvisserij aan
banden leggen. Zij legt in het
beleidsbesluit schelpdiervisse
rij 1999-2003 de lat bij vijf mil
joen kilo kokkelvlees: als er
meer dan die hoeveelheid in de
Oosterschelde ligt, mogen de
schepen het 'overschot' opvis
sen. De laatste jaren was die
grens twee miljoen kilo.
Onderbouwing
Die twee miljoen kilo was geba
seerd op de voedselbehoefte van
vogels in de Oosterschelde. Hol
stein vindt het dan ook onbe
grijpelijk dat de staatssecreta
ris het plafond wil optrekken.
„Vandaar dat wij een onderzoek
vragen. Dit komt zomaar uit de
lucht vallen. Er moet nog een
wetenschappelijke onderbou
wing komen."
Holstein heeft het idee dat Fa
ber de grens heeft verhoogd om
dat zij het niet aandurfde de
Oosterschelde officieel te slui
ten. In de praktijk komt verho
ging van het plafond daar ook
op neer, maar de sector heeft
minder grond voor een schade
claim.
Gepakt
Van de andere kant kan de kok
kelsector de Oosterschelde re
delijk gemakkelijk 'opgeven',
omdat er de afgelopen twee jaar
niet is gevist. En de handreiking
kan de discussie over maatrege
len in de Waddenzee beïnvloe
den. De kokkelvisserij voelt
zich ook daar 'gepakt' door de
sluiting van meer droogvallen
de platen, omdat dan bijna zes
tig procent van het kokkelbe
stand niet meer kan worden
bevist.
Als de Tweede Kamer het be
leidsbesluit van Faber goed
keurt, en dat blijkt woensdag,
wordt de kokkelvisserij ernstig
in haar voortbestaan bedreigd,
schrijft Holstein. Dat is precies
wat de Waddenvereniging en
Vogelbescherming willen.
Visgebieden
Beide organisaties dringen niet
meer aan op sanering van de
kokkelsector, zoals vorig jaar,
maar zij willen de kokkelsche
pen tot 'specifieke visgebieden'
terugdringen. Dat moeten ge
bieden zijn waar zich geen na
tuurlijke mosselbanken kunnen
vormen.
Het hele schelpdierbeleid in de
Waddenzee draait om het terug
krijgen van stabiele natuurlijke
mosselbanken. De staatssecre
taris zet in op de terugkeer van
tweeduizend tot vierduizend
hectare. De producentenorga
nisatie mosselcultuur vindt dat
veel te hoog gegrepen, maar
wijst het ook niet af.
..Als wij over vijf jaar maar niet
worden afgerekend op het niet
halen van die doelstelling",
vraagt de producentenorgani
satie aan de Tweede Kamer,
„want de Waddenzee is een ge
bied waar de natuur vrij spel
heeft. Zo'n watergebied laat
zich niet regisseren."
door Roelf Reinders
VLISSINGEN - De Zeeuwse
Tweede-Kamerleden Leen van
Dijke (RPF) en Siem Buijs (C
DA) willen dat minister van
Justitie Korthals regelt dat de
Oost-Souburger Kees Oreel zijn
straf voor drugssmokkel in Ne
derland kan uitzitten. Ze heb
ben Korthals gevraagd om met
zijn Franse collega het Europese
verdrag toe te passen die de
overbrenging van gevangenen
naar het vaderland regelt.
Volgens de Kamerleden is de
weg voor overbrenging vrij, nu
Oreel met de Franse douane
overeenstemming heeft bereikt
over de doauneboete die de
rechter bovenop de gevangenis
straf van tien jaar heeft gege
ven. Frankrijk gaat akkoord
met de betaling van zo'n zeven
tienduizend gulden in plaats
van de eerder opgelegde acht
miljoen. De Kamerleden heb
ben hun hoop op Korthals ge
vestigd, nadat minister van
Aartsen van Buitenlandse Za
ken in februari had verklaard
weinig meer voor Oreel te kun
nen doen.
Buij s zegt dat de beide ministers
van justitie moeten uitzoeken of
de medische toestand van Oreel
reden is om de regeling over
overbrenging uit te voeren.
Oreel zou geestelijk en lichame
lijk in slechte conditie zijn. Hij
verwacht dat Frankrijk niet bij
voorbaat al negatief op het ver
zoek tot overbrenging kan rea
geren. „Ik denk dat het kans
maakt. En als het'misloopt, ben
ik wel heel benieuwd naar de ar
gumenten. Zo'n regeling is ei
niet voor niets."
Van Dijke is minder optimis
tisch. Volgens hem is Frankrijk
niet welwillend om de over
brengingsregeling uit te voeren
als het om drugszaken gaat. „Ze
zijn bang dat de gedetineerden
als ze in Nederland zijn te snel
worden vrijgelaten."
Gewonden bij
frontale botsing
THOLEN - Bij een verkeerson
geval op de Philipsdam zijn
woensdagochtend twee mensen
gewond geraakt.
Een 35-jarige automobiliste uit
Hellevoetsluis botste om zeven
uur op.de Philipsdam frontaal
op een tegemoetkomende 38-ja-
rige automobilist uit Sint-
Maartensdijk. Door plotseling
optredende gladheid was de au
to van de vrouw uit koers ge
raakt en in de rechterberm be
land.
Toen zij probeerde weer op de
weg te raken kwam zij op de lin
ker weghelft terecht en botste
op de tegenligger.
Beide bestuurders raakten ge
wond. De vrouw is ter observa
tie overgebracht naar het Zui
derziekenhuis in Rotterdam en
de man is met een gebroken
heup opgenomen in het zieken
huis van Bergen op Zoom.
door Arjan van Westen
pnjylvia Marmelstein
VLISSINGEN - De CNV-Be-
drijvenbond verwacht dat bij
Zeeuwse betonbedrijven de ge
zondheidsklachten sterk zullen
toenemen. Dat zou onvermijde
lijk zijn, want het ontbreekt aan
duidelijke veiligheidseisen.
Volgens het CNV is er veel on
wetendheid over de stof kwarts
die vrij komt bij betonverwer-
king- Kwarts kan longkanker
veroorzaken. Klachten van
werknemers uit Zeeland zijn er
nog niet. Drie grote betonver-
werkende bedrijven zeggen
echter dat zij al afdoende maat
regelen hebben getroffen.
CNV-bestuurder G. J. den Bes
ten vreest dat over een paar jaar
een 'kankergolf' losbarst in de
sector. Bij bijna alle bedrijven in
debetonindustrie wordt de hoe
veelheid kwarts die in de lucht
mag zweven overschreden, zo
blijkt uit een onderzoek.
De wet zegt dat er maximaal
0,075 milligram (0,15 voor de
bouw) kwarts in één kubieke
meter lucht mag zitten, Uit on
derzoek van de betonwerkge-
versvereniging BFBN blijkt
echter dat sommige werkne
mers meer inademen. Den Bes
ten: „Tegelpersers, mengbazen,
vorkheftruckchauffeurs, op
slagmannen en werknemers op
borstelwagens bijvoorbeeld."
Representatief
Hoewel er slechts tien bedrijven
zijn onderzocht, acht Den Bes
ten het representatief voor de
hele sector. „Het probleem
wordt onderschat. Ik denk dat
de Zeeuwse bedrijven geen uit
zondering vormen." Zeeland
kent diverse betonbedrijven,
zoals Haringman in Goes,
Bleijko Betonindustrie in Wals-
oorden en de betonfabriek bij de
Westerscheldetunnel in Temeu-
zen.
Het is geen kwestie van onwil
van de bedrijven, zegt het CNV.
Er worden wel investeringen
gedaan, alleen niet altijd de
goede. En het ontbreekt aan
duidelijke wetgeving over de
veiligheid in de bedrijven.
Onwetendheid
Den Besten: „Werknemers moe
ten een zogenoemd P3-masker
waarop een filter zit, gaan dra
gen." Het CNV zou graag zien
dat de bedrijven het probleem
bij de productiemethoden in
zien, verplicht maskers ver
strekken en voorlichting geven.
Vooral dat laatste, want er
heerst bij de werknemers veel
onwetendheid. Bovendien is er
geen goed meetprotocol: de re
gering heeft volgens het CNV
nagelaten vast te leggen hoe
kwarts moet worden gemeten.
L. Jansen is directeur van Ha
ringman en zegt dat er geen
kwartsprobleem meer in zijn
bedrijf is. „Twee jaar gelden
hebben we alles vernieuwd en
aangepast aan de arbowet. Er
komt nu praktisch geen stof in
ons bedrijf voor." Bovendien
wordt er geen beton gezaagd bij
Haringman. Maskers worden
dan ook niet noodzakelijk ge
acht. Een gemis vindt Jansen
dat er geen uniforme meetmeto-
de is.
„Nee, bij ons draagt niemand
een masker", zegt eigenaar R.
Werner van de betonfabriek in
Terneuzen. Omdat dit bedrijf
eveneens beschikt over modern
materiaal en er in de fabriek
veel met nat beton wórdt ge
werkt, komt ér geen stof voor.
„Als je een wandeling over het
strand maakt krijg je meer stof
binnen", aldus Werner, die zegt
dat kwarts in zijn fabriek niet
voor kan komen.
Geluidscabines
Directeur F. Simons van Bleijko
zegt dat dat klopt. Kwarts vindt
je volgens hem het meest bij ou
dere bedrijven, waar niet met
geluidscabines wordt gewerkt.
Deze hebben als voordeel dat er
minder stof in de bedrijfsruimte
terechtkomt. Simons: „Die ca
bines hebben wij ook en er zijn
veegmachines aangeschaft om
het stof op te ruimen. Bij Bleijko
wordt wel met maskers ge
werkt." Simons erkent dat er in
de betonfabrieken in Nederland
een probleem is. „Ik hoop dat de
werkgevers, werknemers en de
overheid met elkaar om de tafel
gaan zitten."
Staatssecretaris Hoogervorst
van sociale zaken, verantwoor
delijk voor het beleid rond ar
beidsomstandigheden, heeft
beloofd op korte termijn met
maatregelen te komen. Bedrij
ven die de wet overtreden, heb
ben volgens hem inmiddels
bezoek gehad van de arbeidsin
spectie. Volgend jaar wordt ze
opnieuw gecontroleerd.
Daarnaast onderzoekt de land
bouwuniversiteit Wageningen
op dit moment welke maatrege
len kunnen worden omgezet in
nieuwe beleidsregels voor de
Arbowet. Daarbij wordt bij
voorbeeld gekeken naar betere
meetmethoden van de hoeveel
heid stof in de lucht. Dit onder
zoek moet over enkele maanden
zijn afgerond. GPD
door Guido van der Heijden
VLISSINGEN - Eventjes is
Walcheren weereen eiland. Stu
denten van de Amsterdamse
Film- en Televisieacademie ma
ken deze week opnamen in Vlis-
singen, wat voor de gelegenheid
op het eiland Chronos ligt.
De twintig minuten durende
film Betaalde Liefde is het af
studeerproject van regisseur
Jan Diederik Spaargaren. In de
filmspelen Charlotte: een mooie
vrouw van goede komaf, een im
potente don juan met de naam
Carlos en de zakkenrollende
vijftiger Eric; een spel rond ver
leiden en verleid worden.
Eric wil per se van Chronos af
maar hij heeft geen geld voor de
boot. Samen met Carlos bekon
kelt hij dat hij de mooie Charlot
te zal veroveren. In ruil voor zijn
diensten betaalt Carlos Erics
kaartje. Rond de omslachtige
manier om een kaartje voor de
PSD te verdienen ontvouwt zich
een ingewikkeld web van rela
ties. Gelegenheidsgigolo Eric
wordt per ongeluk echt verliefd
op zijn Charlotte en hij komt
met het probleem te zitten of hij
nu wel of niet van het eiland weg
wil.
Lampen
Bij het standbeeld van Michiel
de Ruyter aan de Vlissingse kust
staat een batterij lampen, ka
bels liggen kriskras om de groe
ne zeeheld heen. Iets lager, bij de
loodsensteiger, grotere lampen
en nog meer kabels.
Ongeveer 25 mensen zijn bezig
met het afstudeerproject van
Spaargaren. Er komt zichtbaar
heel wat kijken bij het maken
van twintig minuten Film Noir.
Een dure aangelegenheid waar
voor Vlissingse bakkers, Bio
scoopeigenaren en anderen,
steun hebben verleend. Sommi
gen gaven de studenten giften in
natura, anderen sponsorden de
zwart-witfilm met geld. Pro
ductie-assistente Ianthe Hei
denrijk is te spreken over de me
dewerking die ze in Vlissingen
hebben gekregen. Ze mochten
filmen in het Lampsinshuis en
ze krijgen onderdak bij het Bel
gische loodswezen.
Verlopen
Spaargarens verhaal speelt in
een verlopen badplaats. Een
kustplaats waar ooit de rijken
vertoefden maar waar de gran
deur van ooit nog slechts een
herinnering is. Vlissingen bleek
de meest geschikte lokatie.
„Vlissingen is een stad met een
historisch centrum, mooie ka
demuren en een echte kust; een
vesting. Het is wat we zochten",
vindt Heidenrijk. Alleen zou
Vlissingen iets warmer moeten
zijn voor het Exotische tintje
van Betaalde Liefde
Medesponsor Cinecity is met de
studenten in gesprek of Betaal
de Liefde ook in Vlissingen zelf
te zien zal zijn. Vanavond wordt
er i n het tunneltje onder Michiel
de Ruyter gefilmd. In de komen
de week zullen er nog opnamen
gemaakt worden op de begraaf
plaats in Oost-Souburg.
Mark Ram en Margot Nies als Carlos en Charlotte in het afstudeerproject Betaalde Liefde.
foto Katarina Türler
KERY
Beeld Geluid
Boekenweek
in de
DRVKKERY
Boekhandel
Fanoy
gratis bij aankoop van
19,50 aan boeken
'De Erfenis' van
Connie Palmen
vrijdag 12 maart
16.00- 18.00 uur
Yvonne Keuls
over haar nieuwe boek
'Mevrouw mijn moeder'
gratis kaarten:
(0118) 886870
zaterdag 13 maart
Remco
Campert
Jan Mulder
'Familie-album'
drie optredens van
een half uur:
14.00- 14.45- 15.30 uur
gratis kaarten:
(0118)886870
zaterdag 13 maart
16.00-17.30 uur
Rob Willy
zingen bloedmooie
authentieke Schotse en
Ierse ballades
elke donderdagavond in
de Brasserie
(Advertentie)