Zendmasten in zee niet te stuiten 1 A
Dief griste Mondriaan gewoon mee
uit knullig bewaakt Zeeuws Museum
Bhutanees kijkt walnotenkunst af
over de vakanties
Dorpsraad ziet niets
in containertunnel
15
Staatssecretaris wijst op gewekte verwachtingen bij Delta Radio Scholen ruziën IlOg
Gewapende
overval op
horecabedrijf
Derde geneeskundige
combinatie voor
rampenbestrij ding
Brasserie
'Katse Kaai'
PIJRADIO
zeeuwse almanak
Kapot
PZC
zeeland
vrijdag 5 maart 1999
Hnor Harmen van der Werf
DEN HAAG - De lange-golfzen-
der Delta Radio mag zo goed als
zeker twee zendmasten bouwen
opruim 35 kilometer uit de Wal-
cherse kust. Staatssecretaris
J. M. de Vries van Verkeer en
Waterstaat ziet geen mogelijk
heid de bouw tegen te houden.
Ze wil dat ook niet: ze voelt zich
verplicht aan Delta Radio.
Alleen de Tweede Kamer kan
nog proberen er een stokje voor
steken via noodwetgeving. Vol
gende week dinsdag zal blijken
of een Kamermeerderheid be
reid is zover te gaan. Het parle
ment moet staatssecretaris De
Vries dan trotseren en een oplos
sing bieden voor de schadeclaim
die Delta Radio vrijwel zeker
zal indienen als de masten niet
worden toegestaan. Die kan in
de miljoenen guldens lopen.
„Waar moet ik dat geld vandaan
MIDDELBURG - Een 26-jarig
personeelslid van een horecabe
drijf op de Markt in Middelburg
is gisterochtend rond kwart
voor drie overvallen door twee
onbekende mannen.
Het tweetal meldde zich na slui
tingstijd. Nadat het slachtoffer
de deur had opgengemaakt,
werd hij bedreigd met een vuur
wapen. Het duo eiste geld. Toen
hij de overvallers geld had gege
ven, gingen ze er vandoor in de
richting van de Bodenplaats.
De twee mannen hebben een
donkergetinte huidskleur. De
ene is naar schatting twee meter
,lang, de andere ongeveer 1.75
meter. Beiden hadden een op
vallend kapsel. De politie ver
zoekt mensen die aanwijzigin-
I gen hebben, zich te melden.
halen?", vroeg De Vries zich gis
teren af, na een eerste overleg
met de Tweede Kamer over de
zendmasten. ,,Het parlement
moet dat dan zelf maar'aange-
ven." Er is volgens haar sprake
van onbehoorlijk bestuur als
het project via een noodwet
wordt verboden.
Eisen
Er zijn, zei De Vries, verwach
tingen gewekt bij Delta Radio.
Er zijn besprekingen geweest.
Het Rijk heeft eisen gesteld aan
het project, voorzover dat wet
telijk mogelijk was. En dat be
treft alleen de Telecommunica-
tie-wet. Milieuwetten zijn op de
Noordzee, buiten de bescherm
de kustzone van twaalf mijl,
niet van toepassing. Het project
van Delta Radio kan dan ook
niet officieel aan een milieu-on
derzoek worden ontworpen, om
na te gaan of de radiozender
schadelijk is voor vissen en vo
gels en om een afweging te kun
nen maken met bijvoorbeeld
visserijbelangen.
De Tweede Kamer drong er gis
teren op aan dat dit alsnog ge
beurt. Staatssecretaris De Vries
antwoordde dat zij de juridische
bescherming van de Nooi'dzee
zo snel mogelijk wil vergroten.
Zij sprak daarbij zeer nadruk
kelijk over nieuwe initiatieven
voor zendmasten en niet over de
zendinstallaties van Delta Ra
dio. „Wij kunnen dat bedrijf
niet meer confronteren met
nieuwe eisen."
Achteraf
De Vries wil al 'ergens in april'
met een Algemene Maatregel
van Bestuur komen om nieuwe
initiatieven te kunnen beoorde
len. Dat dit ook begin 1998 had
kunnen gebeuren, toen Delta
Radio bij het Rij k aanklopte met
het Noordzee-plan, noemde de
staatssecretaris 'achteraf ge
praat'. Het is eerst ambtelijk be
handeld.
M, Langendijk van de Werk
groep Noordzee die bij het debat
in de Tweede Kamer aanwezig
was, maakte de politiek daarom
een verwijt. „Ik ben blij met de
huidige aandacht, maar dit had
natuurlijk veel eerder moeten
gebeuren. Wij als milieu-orga
nisatie vragen al twintig jaar om
een ruimtelijke-ordeningsbe-
leid voor de Noordzee, maar
blijkbaar is een incident als dit
met die zendmasten eerst no
dig."
Over de uitkomst van het over
leg van gisteren durfde Langen
dijk nog niets te zeggen. Niet
één Kamerlid sprak gisteren
zijn steun uit aan de staatsse
cretaris. RPF, GroenLinks en
CDA vroegen om een noodwet.
De SGP sprak van een 'buiten
gewoon ongewenst initiatief'.
D66 wil een rustpauze om het
project helemaal te kunnen be
oordelen. Coalitiegenoten PvdA
en WD hielden hun kruit nog
droog.
Delta Radio gaat onverdroten
door met de voorbereidingen.
Het metaalbedrijf Genius Vos
uit IJmuiden is in principe ge
vraagd de masten té bouwen;
één van 380 en één van 400 me
ter. Het wachten is op de ver
gunning op basis van de Tele-
communicatie-wet. Daarvoor
is, zoals gemeld, onderzoek
gaande naar de gevolgen van de
zender voor apparatuur op
schepen en in vliegtuigen. En
internationaal wordt bekeken
of het zendstation andere zen
ders gaat storen. De Vries ver
wacht van niet en denkt deze zo
mer de vergunning af te kunnen
geven.
Delta Radio wil via de lange golf
uitzendingen verzorgen voor
met name Engeland.
doorRichard Hoving
GOES - Zeeland krijgt een der
de Geneeskundige Combinatie.
Een hoge ambtenaar van het
ministerie van Binnenlandse
Zaken heeft dat mondeling toe
gezegd aan de GGD.
jDe eerste combinatie, twee
hulpvoertuigen met aanhan
gers, werd vorig jaar mei in de
regio Zeeuws-Vlaanderen op
gesteld. Een tweede combinatie
voor Walcheren en de Bevelan-
den volgde een maand later. Het
onlangs toegezegde materieel is
bestemd voor Schouwen-Dui-
veland en Tholen.
Een Geneeskundige Combina
tie wordt door de GGD Zeeland
ingezet bij ernstige ongevallen
of rampen. Naast het materieel
bestaat een combinatie ook uit
een acht personen sterk Sigma
team.
Plet medisch materiaal in Ter-
neuzen en Vlissingen is nog niet
volledig operationeel. De GGD
wacht nog op geld van het mi
nisterie van Binnenlandse Za
ken om voortdurend personeel
paraat te hebben. De GGD heeft
het ministerie gevraagd om de
25.000 gulden paraatheidskos-
ten per combinatie voor haar re
kening te nemen. De derde Ge
neeskundige Combinatie komt
begin april naar Zeeland. Rond
deze tijd hoopt de GGD ant
woord te krijgen van het minis
terie over de bijdrage in de pa-
raathei dskosten.
De Bhutanese stagiaire Tshering met de heren Van 't Westeinde en Van de Schraaf (vlnr).
door Mieke van der Jagt
's HEER ARENDSKERKE - Drie dagen
geleden is hij gekomen en over krap een
maand gaat hij weer weg. Dan moet
Tshering bepakt en bezakt zijn met volge
schoten filmrolletjes, stapels aantekenin
gen en vooral met kennis over walnoten.
Over het zaaien, het opkweken van zaai
lingen, het enten, over de eigenschappen
van verschillende rassen, een inrichtings
plan voor een kas, temperaturen, lucht
vochtigheid, plagen en de manier om ze te
bestrijden.
Het verblijf van Tshering, tuinbouwspe-
cialistvanhet ministerie van landbouw in
Bhutan, is een investering in de toekomst
van zijn land. De Nederlandse ministeries
van Ontwikkelingssamenwerking en
Landbouw werken mee om die investe
ring zo rendabel mogelijk te laten zijn.
P. M. van 't Westeinde van kwekerij West
hof in 's Heer Arendskerke treedt op als
gastheer voor Tshering. Wie iets van wal
noten wil weten, moet bij Westhof zijn: hij
is de enige boomkweker in Nederland en
België die op zo grote schaal in walnoten
is gespecialiseerd. Zijn vader begon met
walnoten net na de oorlog en momenteel
kun je overal in Nederland zijn plantma-
teriaal kopen. Gegeven de speciale ont
wikkelingsrelatie die Zeeland met Bhu
tan heeft lag het voor de hand dat
Tshering bij Westhof in de leer zou komen.
Producent
En niet alleen daarom. Bhutan, het ko
ninkrijk op de zuidhellingen van de Hi
malaya, ten oosten van Nepal, heeft alle
mogelijkheden om een grote producent
van walnoten te worden. Niet, zoals Van 't
Westeinde, van bomen en plantgoed,
maar van de vruchten als voedingsmid
del, als grondstof voor de pharmaceuti-
sche industrie en voor verfproducten.
Maar voor grootschalige notenproductie
heb je bomen nodig. En goed plantmateri-
aal vergt een deskundige omgang met in
heems genetisch matei'iaal en economisch
rendabele rassen.
foto Dirk-Jan Gjeltema
Wat Tshering in 's Heer Arendskerke komt
leren, is hoe je plantmateriaal kweekt, hoe
je het naar volle wasdom begeleidt en wat
je allemaal in de gaten moet houden om
tot een goede productie te komen.
Geen zin
Volgens Van 't Westeinde heeft het geen
enkele zin om Bhutan vanuit Nederland te
bevoorraden met boompjes. „Uitheemse
rassen, zelfs al komen ze uit dezelfde kli
maatzone, doen het in veel gevallen elders
helemaal niet. Welke het wél doen, is een
kwestie van uitzoeken. Daar zijn wij al
meer dan vijftig jaar mee bezig en daar
moeten ze in Bhutan nog aan beginnen."
De notelaarspecialist is wel'overtuigd van
de mogelijkheden voor walnoten in Bhu
tan. „De vraag groeit en als ik de leerboe
ken mag geloven - wat ik doe - dan hebben
de Romeinen indertijd de walnoot uit Per-
zië geïmporteerd. Dat is niet zo gek ver
van Bhutan. Klimatologisch zal de wal
noot, zeker op vlakkere, lagere stukken,
door Henk Postma
MIDDELBURG - De Stuur
groep Vakantiespreiding Zee
land heeft stank voor dank
gekregen. Jarenlang stak de
stuurgroep belangeloos de nek
uit om te proberen de schoolva
kanties in Zeeland goed op el
kaar af te stemmen. En dan zou
die club nu ineens niet meer
deugen? Nee, het zijn de scholen
zelf die er een potje van hebben
gemaakt.
Het moest de vertegenwoordi
ger van de christelijke school
besturen in Zeeland, W. Littooij,
gistermiddag toch even van het
hart: de Zeeuwse onderwijswe
reld speelt de stuurgroep va
kantiespreiding ten onrechte de
zwartepiet toe, Is iedereen ver
geten dat het de onderwijswe
reld zelf was die de stuurgroep
in het leven riep? Kan niemand
zich herinneren dat ze zélf zo'n
stuurgroep nodig vonden: om
dat de provincie het vertikte zelf
over de schoolvakanties te blij
ven waken? Littooij maakte zijn
opmerkingen tijdens een verga
dering van de Provinciale On
derwijs Raad (POR), afdeling
voortgezet onderwijs, beroeps
onderwijs en volwassenenedu
catie. Die zat geruime tijd met
de handen in het haar. Want het
viel weer eens niet mee een eens
luidend standpunt in te nemen
over de manier waarop een ein
de kan worden gemaakt aan de
verschillen in de vakantieroos-
ters die de scholen hanteren.
Landelijk
En het leek toch zo simpel. In
een vergadering van de POR-af-
deling basisonderwijs was al
besloten de scholen vriendelijk,
doch uiterst dringend te verzoe
ken voortaan gewoon de lande
lijke richtlijnen te volgen, Dan
hebben de scholen in heel Zuid-
Nederland in dezelfde weken
vakantie, en zou daarnaast nog
genoeg speelruimte vrije dagen
in te lassen voor streek-, cul
tuur- of godsdienstgebonden
feest- en gedenkdagen. Maar zo
simpel lag het gisteren net weer
even niet. De vertegenwoordi
gers van het protestants christe
lijk onderwijs en het speciaal
onderwijs benadrukten dat de
landelijke richtlijnen mede zijn
gebaseerd op belangen van hef
toeristisch en recreatief be-f
drijfsleven. „Ik ben niet van
plan onderwijskundige belan
gen daarvoor in de prullebak té
gooien", ging de vertegenwoor
diger van het speciaal onder
wijs, G. Snoeys, dwarsliggen.
En de woordvoerder van het
voortgezet onderwijs in
Zeeuws-Vlaanderen, A van Ba
len, wees er fijntjes op dat in zijn
regio al helemaal niemand zich
wat gelegen laat liggen aan lan
delijke of provinciale adviezem
Zeeuws-Vlaanderen houdt er
een eigen werkgroep vakantie
spreiding op na. Die slaagde er
overigens nimmer in een eens
luidend advies uit te brengen.
Van Balen had ook goed nieuws:
het ziet er naar uit dat de partij
en in Zeeuws-Vlaanderen nader
tot elkaar komen. Hij heeft goe
de hoop dat het basisonderwijs
in zijn regio bakzeil haalt, en
zich uiteindelijk conformeert
aan het voortgezet onderwijs, en
dus de landelijke richtlijnen
volgt. Althans voor zover die re
kening houden met carnaval.
Al met al bleef gisteren overeind
dat POR en provinciebestuur de
scholen dringend verzoeken om
met ingang van het schooljaar
2000/2001 de landelijke richt
lijnen te volgen, waarbij POR en
provincie er op toezien dat mo
gelijke problemen tijdig worden
gesignaleerd en opgelost. Want
dat de huidige praktijk met een
aparte Stuurgroep Vakantie
spreiding Zeeland onwerkbaar
is, was eenieder duidelijk. Aan
gedeputeerde Coppoolse (ond
erwijs) nu dus de taak de stuur
groep op diplomatieke wijze
voor bewezen diensten te be
danken.
door Ren'é Schrier
ELLEWOUTSDIJK - De dorps
raad Ellewoutsdijk maakt zich
ernstig zorgen over de aanleg
van een zogeheten utilitaire
tunnel onder de Westerschelde.
De raad is vooral bezorgd over
activiteiten die aan die tunnel
worden gekoppeld. Delta Nuts
bedrijven wil de tunnel niet al
leen gebruiken voor leidingen,
maar ook voor transport van
containers. In een brief aan het
gemeentebestuur van Borsele
schrijft de doipsraad dat het
niet bij containervervoer onder
de Westerschelde zal blijven.
Zoiets vereist om te beginnen
een overslagstation en dat het
zou wel eens de aanzet kunnen
zijn tot verdere industrialise
ring van de omgeving, vreest de
dorpsraad.
Wat Delta precies van plan is
weet de dorpsraad nog niet. Ze
moet voorlopig uitgaan van be
richten in de pers. Aan Delta is
al verzocht om aanvullende in
formatie, maar het nutsbedrijf
laat weten dat het om voorlopi
ge plannen gaat die verder moe
ten worden uitgewerkt. Wel
kreeg de dorpsraad de bevesti
ging dat het de bedoeling is de
utilitaire tunnel in de buurt van
Ellewoutsdijk aan te leggen. De
toegang naar de tunnel loopt via
een weg en wordt afgeschermd
door een muur.
De dorpsraad vindt het geen
goed plan om zo'n voorziening
aan te leggen in een landschap
pelijk gebied en pal naast een
dorpskern. „Naar onze mening
moeten industriële activiteiten
geconcentreerd worden in een
industriegebied en niet in een
waardevol cultuurlandschap,of
dicht bij een dorpskern. Ten
overvloede herinneren wij u aan
de nafta-lekkage en de daarbij
behorende milieuschade in 1996
in Ellewoutsdijk. Het was een
incident, maar belangrijk ge
noeg om in de toekomst met dit
soort voorvallen rekening te
houden."
Het Borselse gemeentebestuur
wordt dan ook dringend
verzocht om de plannen af te
wijzen. Hoe minder geld in de
voorstudie is uitgegeven, hoe
eenvoudiger het is om een tracé
te wijzigen, geeft de Ellewouts-
dijkse dorpsraad aan.
Advertentie
Zaterdag 6 maart
gaan wij weer van start.
Maand maart
zaterdag-zondag v.a. 11.00 uur geopend.
Tot ziens
Frank Ronny Maas
Tel. 0113-600200
(Advertentie)
Alles
van Waarde.,
Omroep Zeeland maakt een
tv-programma waarin
Zeeuwen hun kunst, antiek
en curiosa laten taxeren.
Opname morgen
- zaterdag 6 maart -
tussen 11.00 en 17.00 uur.
Plaats: Burgerweeshuis
Zierikzee.
Iedereen is welkom met
z'n spullen!
ZEE
land TELEVISIE
Diep, veel te diep had die po
liticus in het glaasje gekeken
op zoek naar vertroosting
over de zwaar tegengevallen
uitslag vaii de Statenverkie
zingen. Hij had ze niet gevon
den, constateerde hij toen hij
gistermorgen weer bij zinnen
kwam. In de spiegel bezag hij
zijn ontluisterende aanblik
en die van zijn politieke toe
komst.
Zo'n moment van reflectie is
vaak goed voor een diepzin
nige gedachte. Ach, dacht
hij, verkiezingen zijn als
drank; ze maken meer kapot
dan je lief is.
door Jacques Cats
MIDDELBURG - De ontkno
ping van de geruchtmakende
affaire rond de gestolen Mond
riaan moet voor de rechercheurs
een anticlimax zijn geweest. Er
was met observatieteams
gewerkt, telefoons waren lang
durig afgeluisterd en een poli-
tieinfiltrant had zich als tussen
persoon in de onderhandelingen
over de overdracht van het
kunstwerk gemengd. In plaats
van een bende bleken achter de
roof een 48-jarige vrouw en
haar 25-jarige zoon uit Limburg
schuil te gaan.
Zonder enig vooropgezet doel
waren ze op die vrijdag in sep
tember het museum binnen ge
gaan. De jongeman had daar,
wijzend op de Mondriaan die
helemaal i n een hoek hing, tegen
zijn moeder gezegd: „Mam, die
neem ik mee. Kijk jij of er ie-
liand. aankomt."
Vrouw
Debetrokkenheid van de vrouw
vormde gisteren tijdens de zit
ting van de Middelburgse recht
bank een doorlopend punt van
discussie.
De vrouw zelf bagatelliseerde
haar aandeel, maar verweet
zichzelf wel dat ze de diefstal
riot had verhinderd. Ze was
bang geweest voor een conflict
met haar zoon; bovendien wilde
ze voorkomen dat hij weer in
;zijn oude harddrugsverslaving
zou terugvallen. Voor de officier
van justitie was het zo klaar als
een klontje: „Mevrouw zit er tot
over haar oren in." Zo wees hij
erop dat de vrouw, in plaats van
zich van de gebeurtenissen te
distantiëren, juist veel belang
stelling had getoond voor het
langs slinkse weg verworven
kunstwerk. De andere dag was
zij zelfs naar een boekhandel
getogen om na te gaan wat er
precies was buitgemaakt.
Niet zo onschuldig
Het moest de officier van het
hart dat beide verdachten lang
niet zo onschuldig waren als ze
zich voordeden. De vrouw zou
weet hebben gehad van door
haar zoon op bestelling gepleeg
de diefstallen.
De jongeman was al eerder be
trokken geweest bij het achter-
overdrukken van schilderijen,
die zijn moeder vervolgens had
laten taxeren.
De raadslieden D. S. Olie en J.
Plasman vielen over de beschul
diging van afpersing om in het
bezit te kunnen komen van
50.000 Duitse marken, De jon
geman zou alleen per brief en te
lefoon hebben gedreigd het
kunstwerk te verscheuren of
weg te gooien als de politie erbij
zou worden gehaald. Er was
volgens de advocaten geen kop
peling gelegd met de betaling.
Het kunstwerk lag in de tussen
tijd verborgen in een kelder bij
de vader van de Sittarder en la-
Het Zeeuws Museum heeft de veilig
heidsmaatregelen direct verscherpt.
De Boom is inmiddels weer te bewonderen. foto's Lex de Meester
ter in een Antwerpse woning.
Raadsman Olie veronderstelde
dat de hoge eis mede was inge
geven door de waarde van het
schilderij. Hij zette daar vraag
tekens bij en verwees naar de
omstandigheid dat erbij de aan
koop van De Boom destijds al
twijfel was geweest aan de au
thenticiteit. Bovendien, ver
klaarde Olie, had het museum
op knullige wijze op de Zeeuwse
Mondriaan gepast. De raads
man verzocht de rechtbank de
vrouwelijke verdachte op borg
tocht vrij te laten, zodat zij haar
in problemen verkerende hoog
zwangere dochter kon bijstaan.
De rechtbank wees dat verzoek
af.
De Boom is sinds half december
weer te bezichtigen. Een klein
krasje herinnert aan het bange
avontuur. Directeur Ineke
Spaander kan er alleen maar
naar gissen of de toename van
het bezoek aan het Zeeuws Mu
seum in januari en februari wat
te maken heeft met de terugkeer
van de Mondriaan. De veilig
heidsmaatregelen zijn ver
scherpt, mede vanwege de ge
ringe omvang van De Boom.
Kleine kunstwerken worden als
regel al beter beschermd. „In dit
geval hebben we er een dotje bo
venop gedaan." Als preventieve
maatregel wordt aan de ingang
van het museum een camera ge-
installeerd.
De rechtbank doet uitspraak op
17 maart.
