Het vrouwencafé is verleden tijd
SMFttL
PZC
Landschap gaat voor windmolens
Over oude koeien en dode paarden
Axelse dealer hoort
tien maanden eisen
Gemeenten staan
regionale duikteams
brandweer in de weg
De Kok wil meer
'nieuw geld' voor
Zeeuwse platteland
CDA-Statenfractie wil
huisartsmaatschap in
ziekenhuis Zierikzee
GOES
zeeland
21
Emancipatie
verkiezingen
vrijdag 26 februari 1999
door Aector Dooms
MIDDELBURG - De drie Ter
neuzense harddrugsverslaaf-
den die donderdag voor de Mid
delburgse rechtbank stonden,
moeten eerst laten zien of ze in
staat zijn om af te kicken. Dat
was de conclusie van de rechter.
„Het zijn gebruikers die moeten
dealen in heroïne en cocaïne om
in leven te blijven", gaf raads
man E. de Rechter de situatie
De Terneuzenaren hebben in
middels de respectabele leeftij
den van 54,46 en 45 jaar bereikt
en zijn al jaren bekenden in het
Terneuzense drugs wereld je. Om
hiermee te breken hebben ze be
sloten om af te kicken. Daarvoor
volgen ze in Halsteren en Schie
dam afkickprogramma's. Reden
voor de rechtbank om de ver
dachten een halfjaar de kans te
geven om te tonen dat het hen is
gelukt.
De politie deed op 13 november
vorig jaar invallen in twee wo
ningen in de Terneuzense Bin
nenstad, nadat uit observaties
en getuigenverklaringen was
gebleken dat er tenminste
vierenhalve maand was gede
ald. Op dezelfde dag werd een
inval gedaan bij een 29-jarige
man uit Axel. Officier van justi
tie F. van Es hield in de eisen
rekening met eerdere veroorde
lingen voor opiumdelicten. Hij
eiste gevangenisstraffen van
tien tot achttien maanden, maar
het is niet uitgesloten dat de of
ficier de eisen tegen de Terneu
zense verdachten - mochten ze
clean zijn - naar beneden zal bij
stellen.
Bij de oudste verdachte achtte
Van Es alleen de medeplichtig
heid bewezen.
Tegen de Axelse verdachte, die
toegaf alle soorten drugs te ge
bruiken en niet wenst af te Idc-
ken, eiste de officier vijftien
maanden gevangenisstraf,
waarvan vijf maanden voor
waardelijk.
In zijn zaak wordt 10 maart uit
spraak gedaan. De strafzaak te
gen de Terneuzenaren is uitge
steld tot 26 augustus.
door René Schrier
GOES - Als alle Zeeuwse ge
meenten het onderling niet eens
kunnen worden over de betaling
van duikteams voor de brand
weer, dan moeten we maar zien
of we er boven de Westerschelde
uit kunnen komen. Dat is de re
actie van de Goese burgemees
ter D. van der Zaag op het
standpunt van een aantal
Zeeuwse gemeenten die aan de
vorming van een officieel duik
team in die regio geen hoge prio
riteit toekennen.
Officieel zijn er in Zeeland drie
brandweer duikteams; in Goes,
op Schouwen-Duiveland en bij
de stadsgewestelijke brand
weer op Walcheren. Het dage
lijks bestuur van de regionale
brandweer wil toe naar een be
tere regionale spreiding van de
duikteams. Meteen moeten dan
ook de kosten van deze duik
teams over de verschillende re
gio's en alle gemeenten gespreid
worden. En dat is voor een aan
tal gemeenten een probleem,
legt waarnemend regionaal
brandweercommandant L.
Sandee uit. Een van de argu
menten voor die gemeenten om
aan de oprichting van duik
teams geen hoge prioriteit toe te
kennen is de constatering dat
duikteams toch vaak pas inge
zet worden als het al te laat is en
er niks meer voor de slachtoffers
kan worden gedaan.
Nu komen de drie duikteams
minstens zo vaak in actie in een
andere gemeente als in hun ei
gen gemeente. Daar staat geen
vergoeding tegenover. De ge
meenten die de duikteams bin
nen hun grenzen hebben, willen
dat aan die situatie een eind
komt. Omdat het er naar uitziet
dat niet alle gemeenten mee
doen zegt Goese burgemeester
Van der Zaag dat dan maar ge
probeerd moet worden ten
noorden van de Westerschelde
tot een vergelijk te komen.
door A. J. Snel
Het enige café in Amsterdam waar
mannen twintig jaar lang werden
isfbuitengehouden, is ter ziele. Het café
is-Sarein blijft wel onder dezelfde naam
bestaan, maar gaat verder als profes-
d( sioneel uitgebaat homocafé waar met
et name vrouwen heel welkom zijn. De
rö verandering van status van Sarein kan
worden gezien als een afsluiting van
een beweging.
In de jaren zeventig en tachtig was er
een aanwas van het aantal vrouwenca-
ai fés, ook in Zeeland. Tegen de verdruk-
king in, wan ter was sprake van verket-
tering en beschimping. Dat zijn
ei wapens van mensen die verandering
vrezen.
De vrouwen die zich afzonderden in
ei hun eigen bolwerkjes werden beschul-
h digd van sektarisch denken. Ze werden
z< gemakshalve uitgemaakt voor funda-
!r mentalistische manwijven en mannen-
m haatsters die de tuinbroek verkozen
at boven de plooirok. Zij kwamen bijeen
in het Goese centrum Jet, in het Mid
delburgse vrouwencafé Trui of in de
ai Wuventil in Temeuzen. En zij weerden
di mannelijke verslaggevers van deze
n courant als die derwaarts gingen om
voor enige nieuwsvoorzieningen aan-
a; gaande de vrouwenactiviteiten zorg te
dragen. Daar vielen harde woorden
a over.
i Verkeerde kant
De toenmalige staatssecretaris J.
e Kraaijeveld-Wouters opende in no
vember 1978 in Middelburg het vrou-
wencafé Trui en tegen de mores van die
tij din moest zij het stellen zonder bege-
leiding van een vertegenwoordiger van
de plaatselijke overheid. RA Wolters,
die toen burgemeester van Middelburg
it was, toonde zich niet verrukt over de
tf gang van zaken. „Ik had het normaal
'a gevonden wanneer men mij even op de
st hoogte had gesteld van het een en an-
le der. Op deze manier gaat het met de
n, emancipatie wel de verkeerde kant
4 op," stelde hij niet zonder bitterheid
jc vast.
a De dames die de cafés frequenteerden,
rt zaten er helemaal niet mee. Ze hingen
0 niet zo heel erg aan wat te doen gebrui-
a kelijk was. Sterker, zij waren ervan
es overtuigd dat de wereld op een aantal
punten grondig moest worden herzien.
„Het waren de jai-en van bewustwor-
ding," zegt Ellv Walrave, stafmede
werkster van Scoop, lid van de PvdA-
iractie in de Vlissingse gemeenteraad
en destijds druk doende binnen de
emancipatiebeweging. ..In die tijd had
je een publicatie als 'Hé zus, ze houden
ons eronder'. Het persoonlijke werd
politiek. Vrouwen die een tijdlang voor
de kinderen hadden gezorgd, vroegen
zich af of dat nou alles was wat het le
ven te bieden had. Je had ook te maken
Elly Walrave over de vrouwencafés in hun hoogtijdagen: „Het waren broedplaatsen - in positieve zin - van ideeën over hoe de samenleving moest veranderen.
foto Ruben Oreel
met het feit dat je de voortplanting in
de hand kreeg. De generatie vrouwen
die in de jaren vijftig was opgegroeid,
had verschillende drijfveren om tot ac
tiviteiten te komen: nieuwsgierigheid,
onbehagen en politieke bewustwor
ding."
Broedplaatsen
„Zo werden de ontmoetingscentra en
de cafés de broedplaatsen, in positieve
zin dan, voor ideeën over de manier
waarop de samenleving moest veran
deren. Vrouwen kwamen bij elkaar en
wilden niet gehinderd worden door
mannen die al zo lang de toon hadden
gezet. Dat werd door die mannen als
bedreigend ervaren, maar daar hadden
wij helemaal geen boodschap aan. We
hadden het ontzettend naar ons zin
zonder kerels in de buurt; op onze ei
gen, veilige plek. En de uitwisseling
van ideeën leverde ook wel degelijk iets
op. Ik weet nog dat we in ons café in
Vlissingen een mishandelde vrouw
kregen die van daaruit op wisselende
adressen aan onderdak werd geholpen,
ook bij de gezinnen van andere vrou
wen Later is het Blij f van Mijn Lijfhuis
gekomen. Op langere termijn heeft die
beweging van toen opgeleverd dat de
overheid aandacht kreeg voor deeltijd
werk, zorgverlof en kinderopvang. Het
ging destijds om een inhaalslag. Maar
we wisten wel dat je er daarmee niet
bent. In het verlangde daarvan moet er
een hei-verdeling zijn van taken als op
voeding en zorg voor de familie en an
deren. Zonder die herverdeling raken
vrouwen overbelast. Er is in de loop
van de tijd duidelijk geworden dat
vrouwen een belangrijke rol spelen in
de economie. Het gaat er nu om zorg en
arbeid op een redelijke manier te ver
delen."
Zwetsen
Elders in het land werd geprobeerd
vrouwencafés op commerciële basis
draaiend te houden. Dat lukte op ter
mijn niet. Vrouwen houden er andere
manieren op na dan mannen. Ze zijn als
regel minder slordig dan mannen als
het gaat om het geven van rondjes en
tips. Mannen hebben de opmerkelijke
gewoonte het grote zwetsen in horeca
gelegenheden aan te jagen met behulp
van drank. Vrouwen praten liever met
elkaar en drinken daar iets bij. Dit we
zenlijke verschil in gedrag leidde een
aantal jaren geleden in Rotterdam tot
sluiting van het vrouwencafé Fameus
en zo is ook een einde gekomen aan het
exclusieve vrouwencafé Saareïn in
Amsterdam.
In Zeeland is het zo niet gelopen met de
cafés voor vrouwen. Ze zijn destijds
niet opgezet als onderneming en waren
ook niet dagelijks open. Walrave: „Hier
hebben andere dan financiële redenen
gespeeld voor het eind van de centra en
cafés. Ze worden gewoon niet meer ge
bruikt als instrument voor bewustwor
ding. Vrouwen zijn vaak in posities ge
komen van waaruit ze nieuwe, eigen
netwerken zijn gaan opzetten. Zo zijn
we toch een aardig stapje verder geko
men."
door Marcel Modde
ZIJPE - Gedeputeerde G. de
Kok (PvdA) vindt dat Zeeland
er bekaaid afkomt bij de verde
ling van 'nieuw geld' voor de
agrarische sector en de natuur.
Daarentegen weet Den Haag de
provincie wel goed te vinden
wanneer er moet worden gekort
op de bijdrage in landherinrich-
tingsprojecten. De Kok deed
donderdag zijn beklag over die
situatie tijdens een bijeenkomst
met zijn partijgenote en staats
secretaris (Landbouw, Natuur
beheer en Visserij) G. Faber in
Zijpe.
„Herstructurering van de var
kenssector? Prima, maar dat
geld komt niet naar Zeeland.
Heiplaatsing van glastuin
bouw? Ook daarvan zien we hier
praktisch niets. Nieuwe natuur?
Wederom komt onze provincie
er wat financiële stimulans van
het Rijk betreft, magertjes af.
Terwijl we aan de andere kant
wel geconfronteerd worden met
een korting op de bijdrage in
landherinrichtingspro j ecten
Dat wil ik de staatssecretaris
vanmiddag toch even meegeven
terug naar de minister", aldus
De Kok.
Faber was gisteren in het
Schouwse buurtschap voor de
presentatie van het PvdA-pam-
flet Om een sterk en sociaal
platteland, een partijbrede in
tentieverklaring van de provin
ciale lijsttrekkers (De Kok on
dertekende in plaats van zijn
door ziekte gevelde lijstaan-
Dek tweede
Zeeuw op lijst
CDA-kandidaten
Eerste Kamer
KAPELLE - Gedeputeerde
A M. Dek staat op de 33e plaats
van de CDA-kandidatenlijst
voor de Eerste Kamer.
Dek keert na de verkiezingen
van 3 maart niet terug in de Sta
ten van Zeeland. De inwoner
van Kapelle is de tweede
Zeeuwse kandidaat voor de
christen-democraten. H. Evers-
dijk uit Rilland staat op een ver
kiesbare elfde plaats. Het CDA
heeft 20 zetels in de Eerste Ka
mer. Na de Statenverkiezingen
kiezen de twaalf Provinciale
Staten in Nederland een nieuwe
Senaat.
CDA-Statenlid wil energie-afspraken desnoods negeren
voerder D. Bruinooge), de
staatssecretaris, de Tweede Ka
merfractie en de beoogd lijst
trekker van de sociaal-demo
cratische afvaardiging in het
Europarlement. In het plan
worden tien kernpunten ge
noemd om het wonen, werken
en recreëren in de plattelands
gebieden te versterken. Geen lo
ze kreten, aldus Faber, maar
'harde afspraken waarvoor we
ons de komende jaren gaan in
zetten'.
Bromsnor
Eén van de onderdelen betreft
het verbeteren van de veiligheid
op straat. De PvdA wil daartoe
een deel (500) van de landelijk
toegezegde drieduizend extra
agenten inzetten. Ook wil de
partij geld vrijmaken voor de
wedergeboorte van Bromsnor
achtige dorpswachten en veld-
toezichthouders. Daarnaast
gaat de PvdA zich extra inspan
nen voor versterking van de eco
nomische structuur van het
platteland door het stimuleren
van nieuwe bedrijvigheid en het
beter toegankelijk maken van
de voorzieningen.
Het geld voor uitvoering van de
ideeën uit het pamflet moet be
schikbaar komen door de ver
schillende budgetten gebun
deld in te zetten. De provincie is
vervolgens verantwoordelijk
voor de effectieve inzet van het
geld. De Kok toonde zich en
thousiast over deze 'regionale
enveloppen' methodiek, omdat
daarmee wordt voorkomen dat
eerst overal geld bijeen moet
worden gesprokkeld voordat
verschillende plannen integraal
kunnen worden uitgevoerd.
Agenda
Zaal Elimkerk 's Gravenpolder,
19.30 uur: SGP-bijeenkomst met
een spreekbeurt van lijsttrekker W
Kolijn over de 'Provinciale Poli
tiek'.
Multifunctioneel centrum Zierik-
zee, 19.00 uur: Forum-discussie
GroenLinks/Delta Anders over het
behoud van het ziekenhuis op
Schouwen-Duiveland in de huidige
Café The Duke Vlasmarkt Middel
burg, 20.00 uur: Politiek café van de
Middelburgse afdelingen van WD,
PvdA en CDA Onderwerp van de
avond is 'Jeugd, rot op!!!!'.
Rijzende Man Biervliet, 19.30 uur:
CDA-bijeenkomst met zittend-Sta
tenlid A J. G. Poppelaars en kandi
daat-Statenlid B. Pauwels.
door Ben Jansen
KAMPERLAND - Zeeland
hoeft zich niet koste wal het
kost te houden aan de afspraken
die in 1991 zijn gemaakt op het
gebied van windenergie. Als er
onvoldoende maatschappelijk
draagvlak te vinden is om vol
gend jaar ruimte beschikbaar te
hebben voor windmolens met
een gezamenlijke capaciteit van
250 megawatt, dan zij dat zo.
Het Zeeuwse landschap gaat
voor.
Die boodschap van 'als het niet
kan zoals het moet, dan moet het
maar zoals het kan' verkondig
de CDA-Statenlid AJ.G. Pop
pelaars donderdag tijdens een
verkiezingsbijeenkomst van
zijn partij in Kamperland. In
een afspraak met de rijksover
heid hebben de windrijkste pro
vincies acht jaar geleden een
zogenaamde inspanningsver
plichting voor windenergie op
zich genomen. Zeeland zegde
daarbij toe dat in 2000 voldoen
de plekken zijn aangewezen om
250 megawatt aan windenergie
op te wekken.
Veel steun
In de loop der jaren is gebleken
dat windenergie zich in Zeeland
op veel steun mag verheugen;
maar aanhangers voor de daad
werkelijke plaatsing van de
daarvoor benodigde turbines
zijn aanmerkelijk moeilijker te
vinden. Tegen op het eerste ge
zicht voor de hand liggende lo
caties worden vaak bezwaren
geopperd. Het gevolg: in Zee
land is thans voor 50 megawatt
aan windmolens geplaatst en
voor nog eens 100 megawatt is
ruimte beschikbaar. Dit bete-
Het molenpark bij de stormvloedkering draagt bij aan de 50 megawatt windenergie die Zeeland nu pro
duceert. foto Pi ete r H o n h off
kent dat van de inspamiings ver
plichting nog 100 megawatt
rest. Poppelaars vindt dat de
open ruimte gekoesterd moet
worden. „Windmolens mogen
alleen toegestaan worden in die
gebieden waar dat past in het
landschap. En als blijkt dat er te
weinig geschikte locaties zijn
voor windmolens in Zeeland,
dan is het jammer, maar kunnen
we niet aan onze inspannings
verplichting voldoen." Daar
mee nam hij afstand van zijn
partijgenote A van Ardenne-
van der Hoeven uit de Tweede
3 ouzart
staten
Kamer, die vorig jaar in Zeeland
kwam vertellen dat de provincie
gemeenten desnoods moet
dwingen akkoord te gaan met
grootschalige windenergiepar
ken op hun grondgebied-
Om toch dichter in de buurt van
de afspraken te komen, pleitte
Poppelaars ervoor bestaande
windmolens te vervangen door
exemplaren met een hogere ca
paciteit.
door Richard Hoving
VLISSINGEN - Met een welge
meend beterschap aan het adres
van PvdA-lijsttrekker Daan
Bruinooge zette de VVD don
derdagavond de aanval in op de
sociaal-democraten. Eén me
ningsverschil kwam duidelijk
aan het licht. Maar dat was niet
echt nieuw.
Dat de discussie over de kern
centrale in Borssele werd opge
rakeld door discussieleider Pe
ter Joosse was begrijpelijk. Een
snelle rondgang door de zaal in
het Vlissingse Hotel Arion leer
de hem dat er op provinciaal ni
veau nauwelijks verschil van
mening bestaat tussen de colle
gepartijen WD en PvdA Over
het langer open houden van de
nucleaire stroomfabriek gaapt
daarentegen een grote kloof tus
sen beide partijen.
Volgens WD-Tweede-Kamer-
lid Jan te Veldhuis, die samen
met lijsttrekker Jaap Hennekeij
het liberale kamp vertegen
woordigde, heeft de fractie van
de PvdA in de Tweede Kamer de
sleutel in handen om de produc
tie in Borssele voort te zetten.
„Kletskoek", reageerde PvdA-
Tweede-Kamerlid Gerrit
Schoenmakers. „U haalt oude
koeien uit de sloot. Een meer
derheid van het parlement heeft
nu eenmaal beslist dat de kern
centrale dicht moet. Er over be
ginnen, is sjorren aan een dood
paard."
Het debat tussen de WD en de
PvdA dat was georganiseerd
door de WD afdeling Walche
ren, ging niet alleen over de
kerncentrale Maar welk on
derwerp verder ook aan bod
kwam - infrastructuur, werkge
legenheid, recreatie - Hennekeij
en Doede Holtkamp, voorzitter
van de PvdA-Statenfractie, wa
ren het met elkaar eens.
Het vuurwerk tijdens het debat
kwam van Schoenmakers. Hoe
wel hij het niet altijd bij het
door Nils ten Brinke
ZIERIKZEE - Om de kwaliteit
van de medische zorg voor
Schouwen-Duiveland te garan
deren, pleit Provinciale Staten-
kandidate L. Nederhoed-Zijl-
stra voor het onderbrengen van
een huisartsenmaatschap in het
Zweedse Rode Kruis Zieken
huis. „Dat zou de mogelijkheid
bieden voor een ziekenhuisarts,
waarbij een 24-uurs
bereikbaarheid gegarandeerd
kan worden", aldus Nederhoed-
Zijlstra.
Nederhoed-Zijlstra uit Drei-
schor, die op de derde plaats van
de CDA-verkiezingslijst geno
teerd staat, opperde haar idee
aansluitend aan het werkbe
zoek van de CDA-Statenfractie
op Schouwen-Duiveland in the
ater Mondragon. Voor de toe
komst van de medische zorg op
Schouwen-Duiveland is het
volgens haar van groot belang
dat eerst de financieel-organi-
satorische problemen van de
Stichting Oosterscheldezieken-
huizen worden opgelost. Verge
leken met andere ziekenhuizen
worden er hoge kosten per pati
ent gemaakt en is het aantal
specialistische ingrepen en ope
raties eveneens beduidend ho
ger, gaf zij aan. Inspelend op de
benodigde organisatorische
veranderingen van de Ooster-
scheldezieken hui zen, zou het
volgens Nederhoed-Zijlstra een
goede zaak zijn om naar
Zeeuws-Vlaams voorbeeld een
maatschap van huisartsen in
Zierikzee onder te brengen.
Ook CDA-lijsttrekker L. Cop-
poolse benadrukte dat inventi
viteit is geboden om de kwaliteit
van de medische zorg op Schou
wen-Duiveland in stand te hou
den. „De huidige structuur van
de ziekenhuiszorg gaat in heel
Zeeland op de schop. De toene
mende complexiteit van de me
dische zorg en het groeiende
aantal specialismen, nopen er
toe dat in Zeeland een goede af
stemming tussen de zorgvraag
en het aanbod van zorg plaats
vindt." Coppoolse hoopt dat
huisartsen, gezondheidsinstel
lingen, patiëntenverenigingen
en ziekenhuizen hun deskun
digheid onderling uitwisselen.
Hij wijst de reorganisaties in de
Zeeuwse gezondheidszorg niet
van de hand, al waarschuwt hij
voor de gevolgen van de bezui
nigingen op het ambulancet
ransport. „Een uitstekend am
bulancevervoer is van eminent
belang om goede zorg te kunnen
verlenen." De lijsttrekker ver
langt dan ook dat Zeeland een
aparte status krijgt van het mi
nisterie van Volksgezondheid.
De uitvoering van het ambulan-
cespreidingsbeleid komt 3,8
miljoen gulden te kórt. Geld dat
de minister volgens Coppoolse
moet bijleggen. „Het is niet ver
antwoord met minder toe te
moeten."
V erkiezingsmarkt
ZIERIKZEE - Zwevende kie
zers kunnen morgen, zaterdag,
onder de Beuze in het centrum
van Zierikzee terecht. Zes van
de negen partijen die meedoen
aan de Statenverkiezingen lich
ten hun standpunten en ideeën
voor de komende vier jaar toe.
Aanwezig zijn WD, PvdA CDA
D66. GPV/RPF en GroenLinks-
/Delta Anders. In het gemeente
huis en de plaatselijke
bibliotheek worden de partij
standpunten ook nog eens op
panelen uiteengezet. De verkie-
zingsmarkt begint om 10.30 uur
en duurt tot 14.00 uur.
rechte eind had ('o staat dat niet
in het regeerakkoord?') gaf hij
prikkelende voorzetten. De re
actie van Hennekeij vorig jaar
op het geld dat de komende
jaren voor wegen richting Zee
land komt, noemde hij 'onbe
suisd'. „U roept dat u de minis
ter een proces wil aandoen om
dat gemaakte afspraken niet
worden nagekomen. Uiteinde
lijk gebeurt er niets." Hennekeij
reageerde gepikeerd. „Nee zo
ver is het niet gekomen, maar we
hebben er wel 270 miljoen gul
den extra uitgesleept." Het de
bat tussen de WD en PvdA
bracht niet wat er van werd ver
wacht. Amusant was het wel.
Advertentie
AA
ZEELANDHALLEN
ïïVi'V/J.HIIW*.»*'».™"
Pt gezelligste rommelmarkt van neperlanp
