Veel autorijden kost extra geld
De Grave twijfelt
over opvolger F16
PZC
Werknemer krijgt tot tien
dagen betaald zorgverlof
Vrachtdocumenten van El Al duiken plotseling op in doos
Runner prijzen
de laagste
meubel-
prijzen! rj
Stichting vermoedt
oplichting bij diefstal
Mercedes en BMW
Hevige sneeuwval
bemoeilijkt zoektocht
naar Nederlander
binnenland
3
Regering wil nog deze kabinetsperiode kilometerheffing invoeren
Behandeling van transseksuele
minderjarigen aanvaardbaar
vrijdag 19 februari 1999
door Hans de Bruijn
en Dineke van der Burg
DEN HAAG - De laatste vragen
rond de lading van de El Al-
umho van de Bijlmerramp lij
ken te zijn beantwoord. Giste
ren doken plots de tot nog toe
ontbrekende vrachtdocumen-
en van 20 ton van de lading op.
Die heeft volgens El Al bestaan
uit computers, computerchips,
oetsenborden en accu's'. „En
dus totaal ongevaarlijk", zei
«-oordvoerder Kleiman gisteren
n Amsterdam.
)e zeventien pagina's werden in
le nacht van dinsdag op woens
dag gevonden in een doos bij de
,-erlader van de goederen in
Jew York. Zij zouden daar 6,5
aar hebben gelegen. El Al en de
sraëlische luchtvaartautoriter-
hebben de documenten
woensdagavond overhandigd
lan de parlementaire enquête-
ommissie-Bijlmerramp. El Al
ril niet zeggen wie de verlader
s De commissie is onmiddellijk
iegonnen de vrachtbrieven - de
house -airway bills' die de la
ding gedetailleerd beschrijven -
te controleren. Dat gebeurt on
der meer in de VS, waartoe de
hulp van de Nederlandse am
bassade in Washington is inge
roepen. Voorzitter Meijer wilde
gisteravond nog niets zeggen
over de resultaten van dat on
derzoek. Vandaag zal hij daar
meer over meedelen.
Als de papieren kloppen, dan
staat vast dat de jumbo geen
stoffen vervoerde die recht
streeks schadelijk waren voor
de gezondheid. Dat zou beteke
nen dat de vele vragen en ge
zondheidsklachten die leven
onder de bewoners van de Bijl
mer en de hulpverleners die
daar op 4 oktober 1992 actief
waren nog steeds niet te beant
woorden zijn.
El Al-woordvoerder Kleiman
zei dat de papieren boven tafel
zijn gekomen na een dringend
verzoek van El Al-president
Feldshuh aan de verlader om
nog eens goed zijn spullen te
doorzoeken.
Commissievoorzitter Meijer zei
gisteren dat hij onmiddellijk het
ministerie van Volksgezondheid
zal inlichten, mocht uit het on
derzoek blijken dat de 20 ton
toch nog gevaarlijke stoffen be
vatte. Die informatie kan dan
worden doorgegeven aan het
AMCdat een onderzoek naar de
gezondheidsklachten doet.
De deskundige op het gebied
van gevaarlijke stoffen J. van
der Maat zei gisteren voor de
commissie dat de jumbo geen
explosieven of bijzonder ge
vaarlijke stoffen vervoerde.
Maar hij sloot niet uit dat door
de verbranding van het vlieg
tuig, dat veel kunststof bevatte,
schadelijke stoffen zijn vrijge
komen. Ook had het toestel ver
armd uranium aan boord.
In een verklaring stelde El Al
gisteren dat het strengere vei
ligheidsregels hanteert bij het
vervoer van gevaarlijke stoffen
dan normaal. Het zou een van de
weinige maatschappijen zijn
die niet toestaat dat gevaarlijke
stoffen tussen andere lading
wordt veipakt. Bij recente in
specties op Schiphol zou dat ook
zijn gebleken.
De ramp-Boeing vervoerde in
totaal 114.500 kilogram aan
goederen. Daaronder waren
10.000 kilogram gevaarlijke (d
at wil zeggen brandbare of ont
plofbare) stoffen, 4.000 kilo
gram militaire goederen en ruim
100.000 kilogram 'gewone' goe
deren. Van 80.000 kilogram wa
ren de papieren snel bekend.
Het ging om videorecorders,
bloemen en parfum. Naar de
aard van de 20.000 resterende
kilos bleef het ruim zes jaar
lang gissen. GPD
ian onze redactie binnenland
)EN HAAG - Het kabinet wil
iet autogebruik nog deze kabi-
letsperiode ontmoedigen door
en heffing per kilometer in te
roeren. De wegenbelasting gaat
egelijkertijd omlaag. Dat bete
tent dat mensen die veel kilo-
oeters maken meer gaan beta-
en voor autorijden. In totaal
lijft de opbrengst voor de over-
leid gelijk.
llleen meer asfalt aanleggen is
jeen oplossing om de toekom-
tige groei van het verkeer op te
angen. „Het werkt beter vaste
tosten als belasting sterk te ver-
ninderen en per rit of kilometer
eheffen", zei minister Netelen-
ios van Verkeer en Waterstaat
isteren bij de presentatie van
e Perspectievennota.
.ij zette samen met vertegen
woordigers van provincies, ge-
teenten en kaderwetgebieden
aar handtekening onder dit
iscussiestuk. Het is de voorbe-
eiding van het Nationaal Ver-
eers- en Vervoersplan 2002-
2010 dat eind dit jaar moet ver
schijnen. Daarin komt te staan
welke kant het op moet met het
Nederlandse verkeer en vervoer.
Welk systeem er moet komen om
de veelgebruiker meer te laten
betalen dan degene die maar af
en toe in de auto zit, weet Nete
lenbos niet. Daarover denkt zij
na met staatssecretaris Ver
meend van Financiën. Zij wil er
nog wel deze kabinetsperiode
mee beginnen.
Maar het kabinet wil niet dat
prijsverhogingen 'ongewenste
maatschappelijke gevolgen'
hebben. Daarom denkt het ka
binet eraan lage inkomensgroe
pen te compenseren, vergelijk
baar met de huursubsidie.
Een maatregel als accijnsverho
ging is niet onbeperkt mogelijk,
daarvoor moet rekening gehou
den worden met brandstofprij
zen in België en Nederland.
Rekeningrijden is volgens de
Perspectievennota een eerste
stap tot een beter gebruik van de
huidige wegen. Daarmee wordt
nu een proef gedaan op de snel
weg bij Harmei en. Op drukke
wegen en drukke tijden moet de
weggebruiker er meer betalen
dan daarbuiten.
Sommige provincies hebben
Netelenbos gevraagd of zij ook
rekeningrijden mogen invoeren
op hun wegen. Zij wil daar nog
wel eens heel goed naar kijken,
maar voelt er weinig voor. Reke
ningrijden is alleen bedoeld om
files te bestrijden, niet om geld
te vergaren voor wegenaanleg.
„Dat mag met van Europa", al
dus Netelenbos.
De gemeenten en provincies
willen echter meer eigen geld
om zo goede aansluiting van
spoor, wegen en water op het
hoofdwegennet. „Bepaalde in
strumenten die een oplossing
kunnen bieden, mogen niet het
exclusieve recht van één van de
partners zijn", aldus Hennekeij
van het Inter Provinciaal over
leg (IOP)
Ook voor het openbaar vervoer
wordt gedacht aan een gebrui
kersheffing. Maar openbaar
vervoer moet als alternatief
loor Henk van Lierop
mYvonne Hamar
)EN HAAG - Werknemers die
[cconfronteerd worden met zie
le familieleden en de zorg op
ich nemen, kunnen tot tien da-
[en betaald verlof krijgen. Dat
[laat in een nota, die staatsse
cretaris Verstand van Sociale
Zaken voorlegt aan het kabinet.
Zij heeft tot taak te komen tot
een nieuwe kaderwet arbeid en
zorg, waarover in het regeerak
koord afspraken zijn gemaakt.
De werkgeversorganisatie
VNO-NCW is mordicus tegen
het voorstel. Het bedrijfsleven
onze redactie binnenland
DEN HMG - Minister Borst
fan Volksgezondheid vindt het
lanvaardbaar dat minderjari-
|en al kunnen worden behan-
voor transseksualileit. Zij
de hormoonbehandeling
die nu in Amsterdam mo-
is op zorgvuldige wijze
reageert hiermee op vragen
lan het SP-Kamerlid Kant die
rilde weten of de minister zo'n
iehandeling ethisch aanvaard-
Jaar vindt. Volgens Borst is het
dat de oorzaak van trans-
nog niet bekend is,
doorslaggevend voor de
of dit ethisch aanvaard-
is. Het gaat volgens haar
im de effectiviteit, die volgens
Ie huidige stand van de weten
schap niet wordt betwijfeld. Zij
wijst erop dat geslachtsaanpas-
sende behandelingen voor het
merendeel van de betrokkenen
een positief therapeutisch effect
hebben.
Transseksualiteit manifesteert
zich al op jonge leeftijd. 'Dekin-
deren zijn zeer ongelukkig en
lijden ernstig onder de situatie',
schrijft Borst. De dreigende pu
berteit is voor hen een groot pro
bleem. Als de puberteit wordt
uitgesteld, dan is de geslachts
verandering daarna minder in
grijpend.
De behandelingen begonnen in
1992. Tot en met 1996zijnnegen
minderjarigen met hormonen
behandeld. De Inspectie voor de
Gezondheidszorg concludeerde
in 1998 dat de procedures zorg
vuldig waren doorlopen. ANP
(Advertentie)
voor de auto betaalbaar blijven,
benadrukte de minister.
De VVD-fractie in de Tweede
Kamer vindt de nota abstract.
Kamerlid Hofstra is niet blij
met de terughoudendheid over
de infrastructuur. „We moeten
gewoon keihard durven zeggen
dat het wegennet een enorme
achterstand heeft in ons land."
D66 steunt de pogingen om het
autogebruik terug te dringen.
De PvdA noemt de nota een be
langrijke bouwsteen voor de
discussie over mobiliteit.
Het CDA ziet weinig nieuwe
aspecten in de nota. CDA-Ka-
merlid Reitsma vindt dat Nete
lenbos het accent 'weer te een
zijdig' op het rekeningrijden
heeft gelegd. GroenLinks prijst
het prijsbeleid, maar vindt de
nota eenzijdig. Natuur en Mi
lieu vindt dat in de nota meer
over snelheidsverlaging had
moeten staan en het voorkomen
van transport. GPD/ANP
wordt opgezadeld met kosten,
zonder dat de ondernemingen
daar invloed op hebben.
De staatssecretaris wil ook een
regeling treffen voor verlof dat
langer duurt dan tien dagen.
Werknemers zouden tien pro
cent van hun loon opzij kunnen
zetten en zo verlofdagen bij el
kaar sparen. Als ze die dagen
niet opnemen, maar als salaris
laten uitbetalen, dan moeten ze
er gewoon loonbelasting over
betalen. De staatssecretaris wil
ook dat mensen die een kind
adopteren een betaald 'gewen-
ningsverlofverlof van vier we
ken krijgen. Bovendien komt zij
met een voorstel over 'politiek
verlof' voor mensen die zich in
zetten voor de gemeenschap. De
kaderwet zal ook bepalingen
bevatten over recht op deeltijd
werk.
Het kabinet bespreekt de nota
volgende week. Daarna krijgen
allerlei maatschappelijke groe-
penngen de gelegenheid te rea-
geren.
CDA-Kamerlid Bijleveld ziet in
de plannen van Verstand alleen
maar reden om vast te houden
aan een eigen alternatief wets
voorstel, dat voorziet in een
wettelijk recht op betaald zorg
verlof van drie maanden, naast
uitbreiding van het ouder
schapsverlof en het recht op
deeltijdarbeid. ANP
De Grave sloot zijn vierdaags bezoek aan Nederlandse militairen in het buitenland af in Macedo
nië. Bij de Nederlanders die daar deel uit maken van de NAVO Extraction Force voor Kosovo,
woonde hij een oefening met transporthelikopters bij. foto Hennie Keeris/ANP
door Cees van der Laan
PETROVEC - Minister De
Grave van Defensie heeft 'ste
vige vragen' over de beoogde
opvolger van het F16-jacht-
vliegtuig, de Amerikaanse
Joint Strike Fighter (JSF). De
bewindsman neemt zeker niet
op korte termijn een beslis
sing over dit peperdure pro
ject van tussen de twaalf en
veertien miljard gulden.
Dit verklaarde De Grave gis
teren bij zijn bezoek aan Ne
derlandse VN-militairen in
Macedonië. De minister gaf
ook aan eventuele nieuwe be
zuinigingen op zijn depart-
ment niet uit te sluiten. Minis
ter Zalm van Financiën komt
volgende maand met nieuwe
bezuinigingsplannen vanwe
ge forse tegenvallers.
De Koninklijke Luchtmacht
beschikte tot enkele jaren ge
leden over 138 F16's, waarvan
de eerste in 1979 in dienst
kwam. Dit aantal wordt te
ruggebracht tot 96 stuks. Van
de JSF worden vermoedelijk
minder vliegtuigen gekocht.
Concurrenten als de al jaren
in ontwikkeling zijnde Euro
pese Eurofightei*, zouden geen
partij zijn voor de hypermo
derne JSF.
De minister kondigde aan
desnoods de tweede beslis
singsfase voor dit project,
eind deze kabinetsperiode, te
zullen overslaan. Dan dient
het kabinet 500 miljoen gul
den beschikbaar te stellen om
mee te doen aan de ontwikke
lingsfase van dit toestel. „Dan
hoef ik pas over acht jaar te
beslissen over de aankoop van
de opvolger van de F16. Ik
vind dat het besluitvormings
proces jru te snel gaat." De
aanschaf per stuk kan daar
door wel duurder uitvallen.
De JSF zou de F16 vanaf 2010
tot 2018 moeten vervangen.
Het gaat om een vliegtuig dat
door zowel de marine als
luchtmacht kan worden inge
zet. Twee fabrikanten maken
ieder een prototype, van wre
er uiteindelijk één wordt ge
kozen. Het toestel mag van de
Amerikaanse regering niet
meer kosten dan 38 miljoen
dollar. In totaal zullen er 3.000
worden geproduceerd. GPD
PvdA wil meer invloed provincie
HELENAVEEN - De PvdA wil dat de geldstromen van het
Rijk en de Europese Unie voor de landbouw en het platteland
gebundeld wordenZe moeten als 'cheques' aangeboden wor
den aan de afzonderlijke provincies, die tot taak krijgen plan
nen temaken. Die plannen zijn de grondslag van 'gebiedscon-
tracten', waarin Rijk en provincies afspraken maken over het
bereiken van doelstellingen.
Dit staat in het pamflet 'Voor een sterk en sociaal platteland',
dat staatssecretaris Faber (Landbouw) gisteren in Helena-
veen ondertekende met de PvdA-lijsttrekkers voor de staten
verkiezingen van Noord-Brabant en Limburg.
De Europese Unie zet de prijssteun voor boeren om in directe
inkomenssteun. De PvdA gaat zich er sterk voor maken dat
dit geld wordt ingezet om de economische structuur te ver
sterken of wel voor blijvende werkgelegenheid. ANP
RIVM'er vecht schorsing aan
UTRECHT - Medewerker J. de Kwaadstenietvan het Rijksin
stituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne (RIVM) heeft
gisteren voor de rechtbank in Utrecht de schorsing door zijn
werkgever aangevochten. Hij baarde vorige maand opzien
door de betrouwbaarheid van de onderzoeksgevens van dit
instituut ter discussie te stellen. De Kwaadsteniet werd na
een artikel in het dagblad Trouw op non-actief gesteld.
Zijn raadsman, Velo, stelde tijdens de zaak dat ook een rijks
ambtenaar recht heeft op vrije meningsuiting en dat het
RIVM zijn cliënt niet een spreekverbod had mogen opleggen.
De ambtenarenwet bepaalt dat dit recht geldt tenzij schade
wordt toegebracht aan het functioneren van de dienst of aan
de vervulling van de functie door de ambtenaar. Daarvan was
volgens Velo geen sprake. De uitspraak in het kort geding is
volgende week woensdag. ANP
CDA wil verkiezingen spreiden
EINDHOVEN - Het CDA wil dat de verkiezingen voor Pro
vinciale Staten niet meer in alle provincies tegelijk worden
gehouden. Daardoor zouden mogelijk meer mensen gaan
stemmen. CDA-leider De Hoop Scheffer zei dat gisteren.
Hij noemde als voorbeeld de mogelijkheid in clusters van drie
provincies verkiezmgen te houden, en dat elk jaar in een
nieuw cluster. Hij hoopt dat er meer mensen gaan stemmen als
de provinciale verkiezingen over een jaar worden gespreid,
omdat de nadruk dan meer op provinciale onderwerpen ligt.
Bovendien hoopt hij dat de landelijke politiek dan een minder
groot stempel zal drukken op de verkiezingen. ANP
Meer diefstallen op Schiphol
SCHIPHOL - Het aantal diefstallen uit het winkelcentrum
Plaza op Schiphol is vorig jaar sterk toegenomen. De mare
chaussee kreeg 200 aangiften brnnen, tegenover 87 in 1997.
Het winkelcentrum trekt steeds meer publiek en evenredig
daaraan slaan meer dieven hun slag. Ze worden op Schiphol
ook vaak in de kraag gevat; vorig jaar pakte de marechaussee
173 winkeldieven op. Vooral winkels in Plaza zijnhet doelwit;
zaken achter de paspoortcontrole hebben minder last. ANP
Geen sacrament der zieken
ROERMOND - Een priester mag geen sacrament der zieken
toedienen aan een gelovigen die zijn of haar euthanasie reeds
heeft geregeld. Dit schrijft bisschop Wiertz van Roermond in
de vastenbrief die dit weekeinde in alle rooms-katholieke
kerken in Limburg wordt voorgelezen.
Ook onder rooms-katholieken vindt de neiging om alles in het
leven te regisseren steeds meer aanhangers. Zelfs komt het
voor dat gelovigen die reeds met hun arts een afspraak voor
euthanasie of hulp bij suïcide hebben gemaakt, een priester
vragen tevoren het sacrament der zieken toe te dienen. ANP
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - De stichting
Aanpak Voertuigencriminali-
teit (AVc) stelt een onderzoek in
naar de diefstal van BMW's en
Mercedessen. De stichting heeft
daartoe besloten omdat zij
denkt dat er steeds vaker dief
stallen van deze nrerken 'in scè
ne' worden gezet. Directeur
Wesselink zegt zelfs te vermoe
den dat er stevig mee gefrau
deerd wordt. In 1998 werden er
in Nederland 1.324 Mercedes
sen en 810 BMW's gestolen.
De diefstal van personenauto's
van vijf jaar en jonger is de laat
ste vier jaar met bijna zeven
procent gedaald. In 1995 wer
den in deze categorie in totaal
26.487 personenauto's gestolen
tegen 23.659 in 1998. De AVc
vermoedt dat dit te maken heeft
met het feit dat steeds meer
nieuwe personenauto's zijn uit
gerust met elektronische start
onderbrekers en andere beveili
gingen tegen diefstal.
Aangifte
Het is echter opmerkelijk dat
juist de diefstal van BMW's en
Mercedessen, veelal voorzien
van geavanceerde beveiligings
apparatuur, stijgt. Volgens Wes
selink heeft de georganiseerde
misdaad het met name op deze
twee merken voorzien. Het ver
moeden bestaat bovendien dat
mensen de verzekering oplich
ten door aangifte van diefstal te
doen, terwijl de auto in werke
lijkheid niet is gestolen.
Ranglijst
Nederland telt 192.185 bezit
ters van een Mercedes, 155.441
mensen rijden rond in een BMW.
Opel voert de ranglijst van het
meest gestolen merk aan. In
1998 werden er 8.251 gestolen.
Van dit merk rijden er in Neder
land overigens ook de meeste
rond: 954.535. Volkswagen is
tweede: 3.796 auto's ontvreemd
op een totaal bestand van
671.088. Ford staat op de derde
plaats. Van de 596.912 die in Ne
derland rondrijden werden er
1.505 ontvreemd.
De ontwikkeling van het aantal
diefstallen over de periode 1995
tot en met 1998 was opmerke
lijk, constateert de Ave. De
grootste stijging kwam voor in
de regio Gelderland-Midden
(23%) en Limburg-Zurd (21%).
Sterk gedaald is het aantal dief
stallen in de regio's Zeeland
(26%), Gooi en Vechtstreek
(34%) en Amsterdam-Amstel-
land (23%). Volgens de AVc wor
den bijna zes van de tien gesto
len voertuigen teruggevonden.
GPD
door Carel van der Velden
KRAMSACH - Vijftig reddings
werkers en een aantal speur
honden hebben gisteren in de
bergen rond de Oostenrijkse
wintersportplaats Kramsach
vergeefs gezocht naar de 35-ja-
rige Arno van Duuren uit Apel
doorn. De man wordt sinds
woensdagmiddag vermist. He
vige sneeuwval bemoeilijkt de
zoektocht naar de vermiste
skiër.
Een woordvoerder van de Si-
cherheitsdirection in Innsbruck
zei gisteravond te hopen dat de
man een schuilplaats heeft ge
vonden in een skihut. „Dat kan
zijn redding zijn." Van Duuren
nam woensdagmiddag in zijn
eentje de skilift Sonnwendjoch.
Hij beloofde zijn echtgenote dat
hij om half vijf terug zou zijn op
het vakantieadres. De achterge
bleven vrouw schakelde de poli
tie in toen het donker werd.
„Met tien mensen zijn we direct
een zoekactie begonnen," meldt
een woordvoerder van de poli
tie. „Vanwege de barre weers
omstandigheden moesten we de
pogingen 's nachts staken."
Vooralsnog gaat het reddings
team er niet vanuit dat de Ne
derlander het slachtoffer is ge
worden van een lawine. In de
omgeving van Kramsach in het
Zillertal hebben de laatste da
gen geen grote sneeuwverschui-
vingen plaatsgevonden.
„We denken dat hij tijdens het
noodweer de weg is kwijt ge
raakt." GPD
Overzicht lading en brandstof El Al-Boeing
72.000 kg brandstof
57.000 kg bij crash
15.000 kg verbruikt
114.700 kg bruto lading (incl. pallets)
107.000 kg normale lading
10.000 kg gevaarlijke stoffen incl 20.000 kg
onbekende lading'
4000 kg I
militaire
lading
g brandbare
vloeistoffen
.a. verf, lijm.
harsen)
7154 kg
cosmetica
251 0,24 kg
bijtende stoffen
(o.a. zuren, kwik,
basen, amines)
11.3 kg
brandbare gassen
(spuitbussen)
2.7 kg
brandbare vaste stoffen
(nitrocellulose met alcohol)
'Inmiddels heeft de enquêtecommissie papieren ontvangen over deze lading waarvan tot nu toe gedetailleerde informatie
ontbrak. Het zou gaan om voornamelijk computers, toetsenborden, chips en andere kleine onschadelijke goederen.
anp - bron. Parlementaire Enquêtecommissie Vliegramp Bijlmermeer