Gusmao
verruilt cel
voor huis
Veertienjarige Nepalese krijgt
twintig jaar cel voor abortus
PZC
Frans-Duits boerenprotest
Om rode wangen
van te krijgen.
Drie landen mogen weer ivoor verkopen
Justitie VS verdenkt aanklager
Kenneth Starr van misleiding
Taliban beperken
vrijheid Bin Laden
6,99
12,99
Test voor mensenrechten Rusland
Kernafval kost Parijs
tientallen miljarden
Timorese leider blijft in arrest
buitenland
Valentijn-
kortingen
bij Bruna
bruna
doorTheo Haerkens
JAKARTA - De Oost-Timorese
verzetsstrijder 'Xanana' Gus
mao (52) is gisterochtend vanuit
de Cipinang-gevangenis in Ja
karta overgebracht naar een
speciale woning waar hij onder
huisarrest is geplaatst. Het ge
drang van beveiligingsmensen
en journalisten op het kleine
plaatsje voor het huis was zo
groot dat bij de binnenkomst
van de Frelilin-leider ruiten
sneuvelden.
De woning waarin Gusmao is
ondergebracht - Indonesië kent
overigens officieel geen huisar
rest - wordt door acht man be
waakt en is voorzien van een ex-
Ultraorthodoxe
joden bedreigen
rechters Israël
JERUZALEM - Het Israëlische
Hooggerechtshof heeft extra
bescherming gevraagd voor zijn
rechters, die steeds vaker
blootstaan aan verbale aanval
len van ultraorthodoxe joodse
leiders. Een woordvoerder van
het hof, Moshe Gorali, maakte
dit gisteren bekend.
Ultraorthodoxe rabbijnen en
oud-politici beschuldigden het
hof er de afgelopen dagen van
dat het een 'juridische dicta
tuur' uitoefent door zich niet te
laten leiden door de 'halacha',
de joodse religieuze wet. Rab
bijn Ovadia Yosefde geestelijk
leider van de Shaspartij. noem
de het hof 'een vloek' en minis
ter van justitie Tsachi Hanegbi
sprak van 'een vijand'.
De politie is een onderzoek be
gonnen tegen twee andere ul
traorthodoxe politici. Moshe
Gafni en David Yosef. die dins
dag soortgelijke verklaringen
aflegden. AP
tra hoog hek. Het ligt tegenover
een gevangeniscomplex.
De voormalige rebellenleider
herhaalde zijn oproep aan de
partijen in Oost-Timor om de
vijandelijkheden te staken en
samen te werken aan een oplos
sing voor de regio, die in 1976
door Indonesië is ingelijfd. ..Dat
is niet eenvoudig, maar ik ben
hier om me daar voor in te zet
ten", aldus Gusmao Het be
langrijkste, zei hij, is het tot
stand brengen van een goede en
vredelievende sfeer waann ver
der onderhandelen mogelijk is.
Vrijlating
Fernando de Arauso, secretaris
generaal van Fretilin, be
schouwt de overplaatsing als
niet meer dan een eerste stap
naar volledige vrijheid voor
Gusmao, die in de afgelopen
maanden in de gevangenis tal
van diplomaten en politici ont
ving. De internationale ge
meenschap heeft herhaaldelijk
aangedrongen op vrijlating van
de verzetsleider die in 1992 tot
twintig jaar gevangenisstraf
werd veroordeeld.
Algemeen wordt de Fretilin-lei-
der een belangrijke rol toege
dacht bij het vinden van een op
lossing voor Oost-Timor. „Hij is
de legitieme leider van Oost-Ti-
mor; 95 procent van de bevol
king wil onafhankelijkheid en
steunt hem', aldus De Arauso.
,,Hij is in staat doorbraken te
forceren, hij is erg flexibel en di
plomatiek."
Op dit moment ontvluchten
duizenden mensen de regio uit
angst voor geweld. Fretilin ver
zekert echter dat Indonesiërs en
mensen die aansluiting bij In
donesië willen, niets te vrezen
hebben. „Wezijn allemaal broe
ders". verzekerde een andere
Fretilin-bestuurder. „We heb
ben het liefst dat Indonesië mor
gen vertrekt. Met behulp van de
Verenigde Naties zullen wij de
veiligheid van iedereen garan
deren." GPD
STRAATSBURG - Rond 2000 Franse en Duitse boeren trekken met hun tractoren op naar het gebouw van het Europese Parlement in
Straatsburg.
Ze protesteerden daar gisteren tegen de plannen om het Europese landbouwbeleid op de helling te zetten. De boeren vrezen dat de
agrarische wereld daarvan de rekening gepresenteerd krijgt. foto Damien Mëyer/EPA
van onze redactie buitenland
GENEVE- Het bestuur van Cites, de inter
nationale conventie voor de bescherming
van bedreigde dieren- en plantensoorten,
heeft drie Afrikaanse staten toestemming
gegeven ivoor aan Japan te verkopen. De
olifant wordt in deze landen niet meer met
uitsterven bedreigd, vindt de Cites.
Twee jaar geleden werd reeds vastgesteld
dat het aantal olifanten in Zimbabwe. Bots
wana en Namibië gedurende lange tijd ge
lijk was gebleven of zelfs was gestegen.
Cites spreekt van een 'beperkt experiment'.
Zimbabwe mag twintig ton ivoor uitvoeren
en Namibië 13,8 ton. Botswana, dat zegt
over een voorraad van 25,3 ton te beschik
ken, moet op het resultaat van nader onder
zoek wachten.
De handel in ivoor werd in 1989 verboden.
De meeste deskundigen zijn het erover eens
dat de populaties van de dikhuiden zich
hebben hersteld. Sterker nog: inmiddels
zijn er in sommige reservaten zoveel olifan-
terf bijgekomen, dat volgens de beheerders
het evenwicht zoek is.
Sommige milieugroepen hebben de beperk
te hervatting van de verkoop van ivoor ver
oordeeld, maar het Wereld Natuur Fonds is
er in beginsel mee akkoord gegaan. Het ver
bod werd in 1989 afgekondigd, nadat in de
jaren tachtig 750.000 olifanten ten prooi
waren gevallen aan stropers die het op hun
slagtanden hadden voorzien.
De Cites heeft waarborgen ingebouwd om
te voorkomen dat stropers opnieuw hun
slag zullen slaan, maar volgens sommige
dierenbeschermers gaan die niet ver ge
noeg. Op een bijeenkomst van Cites in 1997
in Zimbabwe noemden de tegenstanders
het plan voor hernieuwde handel "een
krachtig signaal aan stropers in Afrika dat
het een goede tijd is om weer olifanten te
gaan doden'. RTR/AP
donderdag 11 februari 1999
Verbod op citaten Anwar
KUALA LUMPUR - Een rechtbank in Kuala Lumpur heeft
de Maleisische media verboden uitlatingen te publiceren van
de ontslagen vice-premier Anwar over premier Mahathir of
ex-politiechef Abdul Rahim Noor
Anwar haalde gisteren in het proces tegen hem fel uit naar
Mahathir en Rahim. Maar rechter Augustine Paul vindt dat
Anwars opmerkingen niet openbaar mogen worden gemaakt
totdat is bewezen dat ze ook waar zijn. Verder zou de verdedi
ging van Anwar eerst maar eens de beide hoogwaardigheids
bekleders moeten oproepen als getuigen, aldus Augustine.
De voormalige vice-premier staat terecht op beschuldigingen
van corruptie en machtsmisbruik. RTR
Politie stuit op verdwenen Rafaël
ROME - De Italiaanse geheime dienst heeft bij een actie tegen
internationale wapenhandelaars een meesterwerk van de
schilder Rafaël in beslaggenomen, aldus het Italiaanse week
blad Oggi gisteren. Het doek zou minstens honderd miljoen
gulden waard zijn.
Een voormalig medewerker zei tegen het tijdschrift dat leden
van zijn dienst in contact waren gekomen met een groep die in
Rusland gemaakte atoomkoppen te koop aanbood. Tijdens
onderhandelingen kregen ze van de criminelen ook de Rafaël
aangeboden. De agenten wisten de wapenhandelaars te over
reden het schilderij naar Italië te brengen waar carabinieri
het doek in beslag namen.
Het uit 1506 daterende meesterwerk Maagd met kind en lam
was voor het laatst gesignaleerd in 1890. AFP
Rookverbod in Belgische treinen
BRUSSEL - De Belgische senaat behandelt binnenkort een
wetsvoorstel voor een volledig rookverbod in binnenlandse
treinen. Het plan van de Franstalige socialist Poty heeft de
steun van senatoren van alle regeringspartijen.
Het verbod zou gelden voor treinen die vertrekken en aanko
men in België. Internationale treinen van en naar Nederland
krijgen er dus met mee te maken.
Met de maatregel wil Poty treincontroleurs een betere be
scherming bieden tegen rokende passagiers. Inde oude rijtui
gen van de Belgische spoorwegen NMBS zijn er problemen
met de ventilatie. Ook de afzuigsystemen in de nieuwe rijtui
gen voldoen volgens hem niet. ANP/Belga
Toestel Jeltsin ramt vliegtuig
MOSKOU - Het vliegtuig waarmee de Russische president
Jeltsin van de begrafenis van de Jordaanse koning Hoessein
terugkeerde, heeft bij de landing op het Moskouse vliegveld
Vnoekovo met zijn vleugel de DC-9 van de bezoekende Itali
aanse premier D'Alema geraakt. De staart en een deel van de
romp van het Italiaanse toestel werden beschadigd en er
moest een ander toestel uit Italië komen om D'Alema dins
dagavond naar huis terug te vliegen. Rusland heeft beloofd de
schade te herstellen.
Bij het incident raakte niemand gewond. Jeltsin en zijn staf
hadden niet eens iets van de botsing gemerkt. AP
Weer wonder erkend in Lourdes
TOULOUSE - De Rooms-Katholieke Kerk heeft een wonder
in het Franse Maria-bedevaartsoord Lourdes erkend. Een
door multiple sclerose aan een rolstoel gekluisterde man
stond twaalf jaar geleden op en kon weer lopen. Het is het 66e
erkende wonder in Lourdes. Het vorige stamde uit 1976.
De man die destijds 51 jaar was, herstelde van de ongeneeslij
ke ziekte enkele uren nadat hij van een reis naar het Zuid-
Franse bedevaartsoord was teruggekeerd. Medische testen
toonden 'een totale, plotselinge, stabiele en blijvende gene
zing' aan. RTR
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - Het Ameri
kaanse ministerie van Justitie
gaat na of Kenneth Starr zich
schuldig heeft gemaakt aan
misleiding. De speciale aankla
ger en zijn staf zouden gelogen
hebben toen ze de minister van
Justitie. Janet Reno, vorig jaar
januari vroegen de Lewinsky-
affaire te betrekken in hun on
derzoek naar het doen en laten
van president Clinton.
Starr c.s. beweerden toen geen
belangen te hebben in het pro
ces dat Paula Jones tegen de
president had aangespannen
over vermeende seksuele inti
midatie. Ook ontkende de bij
zondere aanklager elke relatie
met het team van Jones.
De New York Times meldde gis
teren dat Justitie over informa
tie beschikt waaruit blijkt dat er
vanaf november 1997 achter de'
schermen nauw is samenge
werkt tussen een van Starrs me
dewerkers en een lid van Jones'
advocatenteam. Justitie wil niet
reageren op deze onthulling.
Het Witte Huis beweert al lan-
van onze redactie buitenland
ISLAMABAD - De internatio
nale terrorist Bin Laden mag
niet meer telefoneren. Boven
dien beperkten zijn gastheren
van de fundamentalistische Ta
liban, die het grootste deel van
Afghanistan beheersen, het
aantal ontmoetingen dat hij met
andere mensen mag hebben.
Dat blijkt uit uit een verklaring
van de Taliban die het in Pakis
tan gevestigde persbureau AIP
verspreidde. De Taliban hebben
toezichthouders aangesteld die
de activiteiten van Bin Laden in
toom moeten houden. Als hij de
maatregelen schendt, kan hij de
status van gast van de Afghaan
se overheid verliezen.
De Saoedische multimiljonair
wordt ervan verdacht dat hij di
verse terreurdaden heeft gefi
nancierd, waaronder de bom
aanslagen op cle Amerikaanse
ambassades in Tanzania en Ke
nia, die ruim 250 mensen het le
ven kostten. De Amerikanen
hebben de Taliban om uitleve
ring gevraagd, maar een woord
voerder van de Afghaanse heer
sers sloot inwilliging van dit
verzoek gisteren uit. RTR
Van Riebeeck Kelders
Cinsaut/Cabernet-
Sauvignon
75 cl-7^
Alamos Ridge
Malbec
75 cl
Argentinië
GALLGALL
Altijd iets bijzonders.
ger dat er nauw is samenge
werkt tussen Starrs kantoor en
de advocaten van Paula Jones.
Zij wijzen op de cassettebandjes
van Lewinsky's toenmalige
vriendin Linda Tripp waarop
Lewinsky haar affaire met de
president onthulde. De tapes
vonden via advocaten van Jones
hun weg naar het bureau van de
onafhankelijk aanklager.
Starr beweert dat hij deLewins-
ky-affaire wilde onderzoeken
toen hij stuitte op de aantijgin
gen tegen Clintons vriend Ver
non Jordan. Deze zou Lewinsky
hulp hebben aangeboden bij het
vinden van een baan in ruil voor
haar stilzwijgen als getuige in
de zaak-Paula Jones.
De relatie tussen het ministerie
van Justitie en het kantoor van
de openbaar aanklager is sinds
de Lewinsky-affaire steeds
slechter geworden. Minister Re
no zou volgens de New York Ti
mes zelfs hebben overwogen
Starr te ontslaan. Ze vindt dat
de openbaar aanklager richtlij
nen, in het bijzonder ethische,
van haar departement aan zijn
laars heeft gelapt.
De Senaat heeft gisteren het
slotdebat over de afzettingspro
cedure hervat. Volgens de leider
van de Republikeinen in de Se
naat, Trent Lott, wordt ernaar
gestreefd voor vanavond elf uur
uur (Ned. tijd) klaar te zijn.
Daarna zou dan gestemd kun
nen worden. ANP/RTR
Een groep Jehovah's Getuigen (r) in de rechtszaal waar hun zaak wordt behandeld. foto Al
van onze redactie buitenland
MOSKOU - Voor een rechtbank in Moskou
hebben advocaten gisteren Jehova's Getuigen
verdedigd tegen de beschuldiging dat de geloofs
gemeenschap een bedreiging is voor de samenle
ving. De rechtszaak wordt gezien als een lakmoes
proef voor de Russische mensenrechten.
De aanklagers proberen de Jehova's Getuigen in
Moskou te verbieden op basis van de nieuwe gods
dienstwet. Critici vinden dat die wet een terug
keer is naar het intolerante Sovjettijdperk.
De geloofsgemeenschap is volgens de aanklagers
een gevaar voor de maatschappijomdat gezinnen
verscheurd zouden raken en er religieuze onenig
heid zou ontstaan. Volgens Judah Schroeder,
woordvoerster van de Jehova's Getuigen, is daar
voor geen enkel bewijs.
De wet, die door de Verenigde Staten en het Vati-
caan als discriminerend is aangemerkt, verplicht
alle religieuze groeperingen in Rusland om zich
voor het einde van dit jaar opnieuw te laten regi
streren. Ongeregistreerde groepen mogen geen
zending bedrijven of onderwijs verzorgen.
Voorstanders van de wet vinden het, net als de
meeste Russische politici en de machtige Rus-
sisch-Orthodoxe Kerk, nodig om de invloed van
'gevaarlijke' sektes in te dammen. De Jehova's
Getuigen bestaan in Rusland meer dan een eeuw
en hebben ongeveer 250.000 leden. RTR
door Gerard Chel
DEN HAAG - Een Nepalese
rechter heeft vorig jaar een toen
14-jarig meisje tot twintig jaar
celstraf veroordeeld wegens
abortus. Min Min Lama werd
verkracht door een zwager,
waarna de familie haar middel
tjes toediende die de geboorte
van een dood kindje van vijf
maanden oud tot gevolg had
den. Daarop deed dezelfde fa
milie aangifte van abortus,
waarna de veroordeling volgde.
In de hoofdstad Kathmandu zit
Min Min inmiddels negen
maanden opgesloten in een oud
en verwaarloosd pand, samen
met een paar honderd andere
vrouwen. Ze bivakkeren in
tochtige gangen waar ze zelf
hun potjes koken en slapen. De
nu 15-jarige Min Min, die al op
8-jarige leeftijd in een tapijtfa-
briek moest werken en lezen
noch schrijven kan, is door haar
familie verstoten. Nepal kent
geen regeling voor goed gedrag
zodat ze de volle twintig jaar zal
moeten zitten.
Gezicht
In de wandelgangen van de VN-
bevolkingsconferentie in Den
Haag vraagt Pragya Shah uit
Nepal aandacht voor deze tra
gedie, waarmee ze de discussies
over vrouwenrechten en abor
tus een dramatisch menselijk
gezicht geeft.
Pragya werkt voor een organi
satie voor gezinsplanning en
kwam tijdens een bezoek aan de
vrouwengevangenis in contact
met Min Min. ,.Ik ben de enige
die haai' bezoekt, de .familie
heeft geen enkel contact met
haar."
Volgens Pragya Shah werd Min
Min op 14-jarige leeftijd door
een zwager verkracht. Toen de
familie er na vijf maanden ach
ter kwam dat Min Min zwanger
was, kreeg het meisje 'huismid
deltjes' toegediend, waarna
binnen een paar uur een dode
baby ter wereld kwam.
„Min Min vertelde mij dat ze
daarbij ook op haar buik werd
getrapt", aldus Shah. Direct na
de geboorte deed de familie zelf
aangifte waarna Min Min werd
gearresteerd en vrij snel daarna
werd veroordeeld. „Voor een
moord krijg je in Nepal tien jaar,
voor een abortus twintig jaar."
„Min Min had aangifte gedaan
van de verkrachting en haar
door Herman Damveld
PARIJS - Er is niet genoeg geld
opzij gelegd om de kosten van
verwerken en opslag van kern
afval te kunnen betalen. Dat
stelt de Franse Rekenkamer in
een rapport over de toekomstige
lasten van het huidige kern
energieprogramma. In Frank
rijk komt tachtig procent van de
elektriciteit uit kernenergie.
Het te zijner tijd afbreken van
de bestaande kerncentrales kost
op basis van het huidige prijsni
veau 102 miljard frank (34 mil
jard gulden) Daarnaast heeft
Frankrijk onderzoeksinstitu
ten, fabrieken voor de winning
en verrijking van uranium
evenals opwerkingsfabrieken.
De afbraak daarvan kost een
kapitale som. De ontmanteling
van een kleine opwerkingsfa
briek vergt volgens de Rekenka
mer omgerekend zes miljard
gulden.
Het kernafval dat vrijkomt bij
de afbraak van al deze installa
ties moet ergens opgeslagen
worden. Een definitieve opslag
bestaat nog' niet, zodat de kos
ten daarvan onbekend zijn. Wel
bekend zijn de kosten van de op
slag van licht- en middel-actief
afval bovengronds bij La Man
che en Soulanes. Deze opslag
moet driehonderd jaarlang, dus
tot het jaar 2300, gecontroleerd
en bewaakt worden. Dit kost 13
miljoen frank per jaar; in totaal
gaat het om omgerekend vier
miljard gulden. De totale kosten
voor afbraak van de kerninstal
laties en de opslag van het afval
komen daarmee op - omgere
kend - minstens zestig miljard
gulden. De Rekenkamer beveelt
aan voldoende geld te reserve
ren voor deze toekomstige kos
ten. GPD
Hof Rome acht
verkrachten van
vrouw in jeans
onmogelijk
ROME - Een vrouw die strakke
spijkerbroeken draagt, kan niet
worden verkracht. Dit oordeel
hebben de rechters van het Hof
van Cassatie in Rome uitgespro
ken, aldus de Italiaanse tv giste
ren.
Het hoogste rechtscollege in
strafzaken vernietigde het von
nis van een lagere rechtbank te
gen een rij instructeur. Die had
hem tot twee jaar en tien maan
den cel veroordeeld wegens de
verkrachting van een jonge
leerlinge.
Volgens de rechters had de rij in
structeur de spijkerbroek on
mogelijk naar beneden kunnen
trekken zonder hulp van de
vrouw. Deze heeft dus volgens
het vonnis ingestemd met de
seks, waardoor er geen sprake is
van verkrachting. ANP
(Advertentie)
zwager zat een dag of twee vast,
maar kocht zich uit. De familie
wilde verdere schande voorko
men, dwong Min Min de aan
klacht in te trekken en hield
haar voor dat ze het beste met
haar voor hadden. Maar eigen
lijk wilden op deze manier van
haar afkomen."
Shah vertelt dat deze tragedie
aangeeft hoe ondergeschikt een
meisje in Nepal is.
„Wij blijven tweederangs bur
gers, alles draait bij ons om zo
nen. Die krijgen ook altijd het
beste. Ook mijn ouders, die goed
opgeleid zijn, vinden dat heel
normaal." Op de conferentie
hoopt ze met dit aangrijpende
voorbeeld aandacht te krijgen
„Ik hoop dat landen die Nepal
financieel steunen, hierover be
ginnen." GPD
Reuze folie-ballon (80 cm hoog)
'Tweety Tweetheart'
Folie-ballon
(doorsnede 22 cm)
'Tweety I Wuv You'
Alleen bij Bruna
Valentijn muismat
Verkrijgbaar mei
Bel voor dichtstbijzijnde Bruna-winkel
0800 023 05 35 (gratis)
www.bruna.nl
