Nieuwe huisvesting justitie te duur
Trekken aan een dood paard
Wiskunde in praktijk van alledag
Dief komt tot inkeer
na strooptocht om
schuld af te lossen
zeeland
Inzet projectontwikkelaars heeft landelijk honderden miljoenen extra gekost
SGP vraagt CDA steun
soepeler bouwbeleid
3 maant
verkiezingen
Eerste verkiezingsdebat
in het teken van platteland
Kerncentrale
vrijdag 29 januari 1999
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - Veel steden,
waaronder Middelburg, hebben
de laatste jaren mooie nieuwe of
vernieuwde gerechtsgebouwen
en gevangenissen gekregen,
maar tegen een te hoge prijs. De
Algemene Rekenkamer conclu
deert dit in het donderdag ge
presenteerde onderzoek Huis
vesting justitiële diensten. De
extra kosten bedragen landelijk
enkele honderden miljoenen
guldens.
Projectontwikkelaars profite
ren hiervan. Zij hebben een
groot aantal gebouwen voor
justitie gebouwd Het Rijk
dacht met projectontwikke
laars voordeliger uit te zijn, om
dat zij een betere kwaliteit zou
den kunnen leveren tegen lagere
kosten.
Kwaliteit
Op de kwaliteit van de gebou
wen valt volgens de Algemene
Rekenkamer niets af te dingen.
Die is goed, maar financieel is de
Klacht handel
over tarieven
The Greenery
verworpen
DEN HAAG - Veilinggigant The
Greenery is niet zijn boekje te
buiten gegaan door per 1 febru
ari nieuwe en hogere tarieven te
hanteren voor groente- en fruit
handelaren. Tot dat oordeel
komt de rechtbank in Den Haag
waar de belangenvereniging
van de handelaren (VGT) een
kort geding had aangespannen
tegen de tariefsverhoging. De
VGT gaat in beroep tegen de uit
spraak.
In het kort geding stelde de VGT
dat The Greenery de nieuwe ta
rieven op veel te korte termijn
wil doorvoeren en dat ze onre
delijk zijn. Volgens de rechter is
daarvan echter geen sprake.
The Greenery heeft goede argu
menten voor het nieuwe tarie-
vensysteem, valt in het vonnis te
lezen.
De nieuwe tarieven blijven bo
vendien „binnen de grenzen van
wat redelijkerwijs voorzien
baar en aanvaardbaar is".
inzet van projectontwikkelaars
een debacle geworden. Zij heb
ben duurdere gevangenissen ge
bouwd dan de Rijksgebouwen
dienst.
De meeste pijn zit 'm echter in
de huurcontracten die het Rijk
heeft afgesloten met projectont
wikkelaars De schatkist is
daardoor, volgens de Algemene
Rekenkamer, zeker 370 miljoen
gulden aan extra financierings
kosten kwijt. Als de rentestand
verder daalt, wordt dit bedrag
nog groter.
De nieuwe gevangenis in Mid
delburg, Torentijd, is door de
Rijksgebouwendienst gebouwd
voor 37,5 miljoen gulden; onge
veer net zoveel als was begroot.
Het gerechtsgebouw in Middel
burg wordt door het Rijk ge
huurd van ING Vastgoed.
Minister J. Pronk van Vrom,
verantwoordelijk voor de Rijks
gebouwendienst, vindt de kri
tiek van de Algemene Rekenka
mer onnodig hard. Hij stelt dat
de huurovereenkomsten zijn
hei-zien, waardoor de lasten zijn
verlaagd. De Algemene Reken
kamer ziet hierin geen reden om
op haar conclusies terug te ko-
Keerzijde
De rijksoverheid heeft overi
gens besloten alleen in zeer uit
zonderlijke gevallen nog huur-
constructies aan te gaan. Een
keerzijde van het verhaal van de
Algemene Rekenkamer is dat
het bouwprogramma voor justi
tie nooit zo snel zou zijn gereali
seerd als er geen beroep was ge
daan op privé-beleggers. Op de
Rijksbegroting kon niet genoeg
geld worden vrijgemaakt voor
de verbouw of nieuwbouw van
achttien gerechtsgebouwen en
zesentwintig gevangenissen,
waarmee begin jaren negentig is
begonnen.
Het was de politiek die onder
maatschappelijke druk tot dit
bouwprogramma besloot, om
het tekort aan cellen op te heffen
en de huisvestingsnood bij justi
tie te lenigen. Zo zaten de justi
tiële diensten in Middelburg
verspreid over verschillende ge
bouwen in de binnenstad.
Dankzij de nieuwbouw kan in
principe efficiënter worden ge
werkt.
Het aantal cellen is landelijk in
korte tijd uitgebreid met ruim
4.500, tot 13.500.
Met het programma Wiskunde in Actie wil de Technische Universiteit in Delft aantonen dat wiskunde toekomst heeft.
foto Willem Mieras
door Mieke van der Jagt
GOES - De faculteit Informa
tietechnologie en Systemen
van de Technische Universi
teit in Delft is er voor het eerst
op uit getrokken om het vak
wiskunde te promoten. Voor
een kleine tachtig leerlingen
en docenten van scholen uit
Bergen op Zoom, Terneuzen,
Oostburg, Goes, Middelburg
en Vlissingen brachten TU-
docenten het programma Wis
kunde in Actie in de kantine
van het Willebrordeollege in
Goes.
De faculteit richt zich op leer
lingen uit de vijfde en zesde
klassen van het VWO, die Wis-
kunde-B in hun pakket heb
ben. Zeeuwse leerlingen zijn
dikwijls niet in de gelegenheid
om de promotieprogramma's
in Delft mee te maken. Omdat
in de bovenbouw VWO studie-
en beroepenoriëntatie een be
langrijke plaats inneemt, wa
ren acht scholen zeer enthou
siast om Wiskunde in Actie op
locatie mee te maken.
Wat de faculteit wil bereiken is
aan te tonen dat wiskunde toe
komst heeft. Wiskunde is niet
iets wat klaar is, wat je hele
maal onder de knie kunt heb
ben als je maar lang genoeg
studeert. Voor het vak worden
voortdurend nieuwe toepas
singen ontwikkeld en daarmee
staat het midden in de praktijk
van alledag.
Bottelproces
Wiskunde in Actie opende in
Goes met een lezing door R. M.
Cooke, die de absolute nood
zaak van wiskunde in een
doelmatig en gesmeerd bottel
proces van bier aantoonde.
Naderhand konden de leerlin
gen aan de slag in workshops.
Ze zetten zich in groepen aan
de codering van berichten uit
een ruimtesonde, maakten een
wiskundig model voor de
warmtegeleiding in een staaf,
berekenden met de nulpunt
methode het hoogste punt van
een achtbaan, losten een sta
pelpuzzel op of gingen op zoek
naar een formule voor een der
degraadsvergelijking.
Leerlingen, docenten én de
mensen van de faculteit beviel
de promotie op lokatie zeer.
Wiskunde in Actie lijkt voor
herhaling vatbaar.
door Nicole Kluijtmans
MIDDELBURG - Misdaad
loont niet. Daar was de 24-jari-
ge man uit Kruiningen na twee
maanden dievenpad wel achter
gekomen. Met een vriend pleeg
de hij diverse diefstallen en in
braken. Donderdag werd tegen
hem een celstraf van twaalf
maanden geëist waarvan een
half jaar voorwaardelijk. Hij
mag de straf omzetten in 240
uur dienstverlening.
Een grote geldschuld had hem
ertoe gedreven. Nadat een rela
tie op de klippen was gelopen,
leefde hij erop los. Hij gebruikte
Organisaties
gehandicapten
gaan fusie aan
doorEdy de Witte
HULST - De gehandicaptenor
ganisaties ANIB, AVO en GON
hebben de krachten gebundeld
en zijn gefuseerd tot de Algeme
ne Nederlandse Gehandicapten
Organisatie (ANGO).
Met ruim 16.000 leden en 5500
donateurs is ANGO op dit mo
ment de grote algemene belan
genorganisatie voor mensen
met een lichamelijke handicap,
chronisch zieken en arbeidson
geschikten in Nederland. Alois
de Deckere uit Hulst fungeert in
het gewest Zuidwest-Neder
land van de ANGO als secreta
ris.
De organisatie wil zich gaan
presenteren als algemene be
langenorganisatie van en voor
gehandicapten in Nederland.
Ondanks de economische voor
spoed en de ontwikkeling van
steeds betere hulpmiddelen en
revalidatietechnieken is de
maatschappelijke positie van
gehandicapten vaak nog slecht.
Uit een recent onderzoek is ge
bleken dat eenderde van de ge
handicapten op of onder de ar
moedegrens leeft.
Voor individuele financiële
steun kunnen gehandicapten
een beroep doen op het wel-
zijnsfonds van ANGO. Het geld
hiervoor wordt onder andere
bijeengebracht met een jaar
lijkse landelijke collecte waar
aan ruim twintigduizend vrij
willigers meewerken.
dagelijks softdrugs en ging gok
ken. Met het piramidespel had
hij ook nog eens tienduizend
gulden verloren Met de buit
wilde hij zijn schulden afbeta
len. Maar toen één van de
schuldeisers hem bedreigde,
werd de grond hem te heet onder
de voeten. Hij biechtte zijn pro
blemen op bi] zijn ouders die
vervolgens de politie inschakel
den. Nog dezelfde avond beken
de hij zijn misstappen bij de
politie Het ging om totaal ne
gentien delicten waaronder
twee keer autodiefstal. Een keer
hadden de twee een wagen op
bestelling gestolen. Maar toen
de koop niet doorging, besloten
ze de auto achter te laten. Bij de
inbraken stond de Kruininger
meestal op de uitkijk, omdat hij
zich niet zo op zijn gemak voel
de.
Zijn kompaan werd in septem
ber 1997 al door de meervoudige
strafkamer veroordeeld tot drie
jaar cel. waarvan een jaar voor
waardelijk. De Kruininger, die
nog geen lang strafblad had,
moest eerst voorkomen voor de
politierechter. Deze>verwees de
zaak echter door naar de meer
voudige kamer omdat het voor
de hand lag dat tegen de Krui
ninger een zwaardere straf dan
zes maanden cel zou worden ge-
eist.
Officier van justitie C. J. Olden-
burger hield in haar eis rekening
met de persoonlijke omstandig
heden van de bekeerde dief. Hij
had definitief schoon schip ge
maakt. Hij heeft weer een vaste
relatie. En hij werkt hard om
zijn schulden af te betalen.
Uitspraak op 10 februari.
Coaster ramt
brug bij sluizen
RILLAND - Een coaster heeft
donderdagavond door een ver
keerde manoeuvre een deel van
een verbindingsbrug bij de
Kreekraksluizen kapotgevaren.
Twee brugdelen van dertig me
ter - de totale brug meet acht
honderd meter - kwamen daar
door in het water terecht.
Vandaag, bij daglicht, wordt de
precieze schade opgemeten. Als
de brugdelen vervangen moeten
worden, kan dat volgens Rijks
waterstaat een schadepost van
een halve ton betekenen.
door Richard Hoving
SINT PHILIPSLAND - Het
CDA moet de rug recht houden
tijdens de collegeonderhande
lingen als gaat om een soepeler
woningbouwbeleid. Deze op
roep deed G. D. Roeland don
derdagavond tijdens een ver
kiezingsbijeenkomst van de
SGP in Sint Philipsland.
Roeland, nummer vijf op de
kandidatenlijst van de SGP, zei
met instemming kennis te heb
ben genomen van opmerkingen
van CDA-lijsttrekker L. Cop-
poolse ruim twee week geleden
in Hulst. Bij het begin van de
CDA-campagne liet Coppoolse
weten dat de christen-democra
ten een minder rigide woning
bouwbeleid voorstaan in kleine
dorpen. Teleurstellend noemde
Roeland de toevoeging van Cop
poolse dat hij geen halszaak van
dit punt wil maken tijdens de
onderhandeling over het beleid
van het nieuwe college van Ge
deputeerde Staten.
Kleine kernen
De SGP heeft de afgelopen jaren
in Provinciale Staten herhaal
delijk, maar zonder succes ge
pleit voor meer nieuwbouwmo-
gelijkheden op het platteland.
De leefbaarheid in kleine ker
nen komt in het gedrang als er
niet meer mag worden ge
bouwd, aldus Roeland. In een
toelichting op zijn toespraak
liet de SGP'er weten het optre
den van CDA-voorman Cop
poolse niet echt handig te vin
den. „Het is wel eerlijk om te
zeggen dat je er geen breekpunt
van maakt, maar tactisch is na
tuurlijk anders. Ik zou
zien dat het CDA wel vasthield
aan zijn standpunt." Lijsttrek
ker W. Kolijn verzekerde in het
verenigingsgebouw van de Oud
Gereformeerde Gemeenten in
Sint Philipsland dat de SGP
zich bij een gunstige verkie
zingsuitslag meldt voor een
plaats in het dagelijks provin
ciebestuur. Kolijn riep nog maar
eens in de herinnering waarom
de SGP na de verkiezingen van
1995, waarbij de partij net als
vier jaar eerder zes zetels haal
de, niet een plaats in het college
van Gedeputeerde Staten had
gekregen. „Dankzij de verdeel-
en heerstactiek van de WD, het
gedogen daarvan door de PvdA
en het angstige gedrag van het
CDA Dat de SGP met zes zetels
keer op keer 'met handen en
voeten' buiten het college wordt
gehouden, is volgens Kolijn op
vallend. „D66 haalde een keer
(in 1991, red.) zes zetels en
mocht meteen aanschuiven.
Kort. maar voldoende om veel
schade aan te richten."
De slechte bereikbaarheid van
veel plaatsen in Zeeland met het
openbaar vervoer staat een ver
dere verhoging van de opcenten
motorrijtuigenbelasting niet
toe. aldus de SGP-lijsttrekker.
Kolijn erkende dat de partij dit
beleid in het verleden wel heeft
gesteund.
KAMPERLAND - Het eerste
verkiezingsdebat in de aanloop
naar de Statenverkiezingen
wordt op vrijdag 5 februari ge
houden in de zaal Het Rip van
Zeelandnet in Kamperland.
Deelnemers zijn de lijsttrekkers
D. J. P. Bruinooge (PvdA), J. I.
Hennekeij (WD), L. Coppoolse
(CDA), W. Kolijn (SGP) en M. A
Stoffels (Partij voor Zeeland).
Voor het lijsttrekkersdebat zijn
vijf stellingen geformuleerd. De
nadruk ligt op de ontwikkeling
van het Zeeuwse platteland.
Naast de waarde van bestem-
mings- en streekplannen komt
de leefbaarheid in kleine dor
pen, het onderhoud en de in
richting van het Veerse Meer, de
opstelling van de rijksoverheid
tegenover Zeeland en de manier
waarop de provincie het toeris
tisch product verkoopt aan de
orde.
Het verkiezingsdebat is een ini
tiatief van het platform Maat
schappelijk Ondernemen op
Noord-Beveland. De presenta
tie is in handen van A Wisse. De
avond begint om 20.00 uur
Agenda
Gemeenschapscentrum Den Dul-
laert Hulst, 19.30 uur: Begin verkie
zingscampagne PvdA met lijsttrek
ker D. J P Bruinooge en de voorzit
ter van de PvdA-fractie in de Tioee-
de Kamer A Melkert.
Rechtbank hoort
zes getuigen in
zaak moord bij
Zeelandbrug
door Aector Doorns
MIDDELBURG - De rechtbank
in Middelburg wil alsnog zes ge
tuigen horen in verband met de
moord op een Turkse man bij de
Zeelandbrug. Raadsman D.
Moszkowicz diende gisteren in
Middelburg voor zijn 37-jarige
cliënt uit Rotterdam een ver
zoek tot aanhouding van de
strafzaak in, omdat er door fa
milieleden van de verdachte bij
de rechter-commissaris tegen
strijdige verklaringen waren af
gelegd. De strafpleiter vond dat
de rechtbank de betrouwbaar
heid van deze getuigen moest
toetsen alvorens een waarde
oordeel te kunnen vormen.
Om zijn verzoek kracht bij te
zetten ging Moszkowicz, die de
strafzaak van een confrère heeft
overgenomen, de getuigenver
klaringen één voor één na. En
kele familieleden zouden vol
gens hem door de politie onder
druk zijn gezet om belastende
verklaringen tegen zijn cliënt af
te leggen. Officier van justitie Y.
Willems bestreed de tegenstrij
digheden. „De getuigen zijn al
twee keer verhoord. Ik vind het
niet noodzakelijk dat ze op zit
ting weer hetzelfde moeten ver
tellen", zei ze. De rechtbank
meende echter dat er elementen
waren om de getuigen nadere
vragen te stellen.
Drugsafrekening
Uit het onderzoek kwam naar
voren dat het waarschijnlijk om
een drugsafrekening binnen de
Turkse gemeenschap gaat. Het
lijk van de 40-jarige Abdurrah
man Yalcinkaya werd 27 maart
vorig jaar aan de Oosterschel-
dedijk nabij Moriaanshoofd op
Schouwen-Duiveland door vis
sers aangetroffen. Sectie wees
uit dat het slachtoffer voor zijn
dood zwaar mishandeld is. De
officier wilde in de dagvaarding
zien worden opgenomen dat
'het slachtoffer gedwongen
werd om van de Zeelandbrug te
springen'. De rechtbank ging
hiermee akkoord.
De verdere behandeling van de
moordzaak moet binnen drie
maanden plaatsvinden. Recht
bankpresident W. ter Berg liet-
gisteren al weten een volle zit
tingsdag te reserveren. Moszko
wicz verzocht namens zijn
cliënt, die in de Middelburgse
gevangenis Torentijd inmiddels
256 dagen in voorarrest zit, de
voorlopige hechtenis op te hef
fen. Dat verzoek werd afgewe
zen, omdat er volgens de recht
bank nog gronden waren om de
man vast te houden.
door Harmen van der Werf
De provincie Zeeland krijgt in de
landelijke politiek geen poot aan
de grond met een onderzoek naar het
langer openhouden van de kerncentra
le Borssele. Van de grotere partijen is al
leen het CDA bereid opnieuw de degens
te kruisen over dit onderwerp. De on
derzoeksresultaten moeten daar dan
wel aanleiding toe geven. En dan nog,
de kans op succes is minimaal.
CDA-Kamerlid J. L. van den Akker,
oud-voorzitter van de metaalwerkge
vers, durft het nog aan. Als het aan hem
ligt, blijft de kerncentrale Borssele lan
ger open. Dat wil zeggen: niet op 31 de
cember 2003 sluiten, maar vier jaar la
ter, in 2007.
„Als wij de kerncentrale vroeger slui
ten, zijn wij bezig met kapitaalvernieti
ging. Wij kunnen dus geld besparen,
geld dat wij beter kunnen inzetten om
de oude kerncentrales in de voormalige
Oostbloklanden te beveiligen. Daar ligt
een enorm probleem, waar te weinig
mensen zich druk om maken."
En Nederland moet een bijdrage leve
ren aan het terugbrengen van de uit
stoot van koolstofdioxide (CO,). Vorig
jaar zijn daarover afspraken gemaakt
in het Japanse Kyoto. Het langer open
houden van de kerncentrale Borssele
kan Nederland helpen de doelstelling
van Kyoto te halen, wat volgens Van
den Akker een nieuw element in de
kernenergiediscussie kan worden.
Geen meerderheid
Met de nadruk op het woordje 'kan',
want vrijwel niemand zit nog verlegen
om een discussie over Borssele. WD-
Kamerlid A J. te Veldhuis heeft al eer
der aangegeven: de bal ligt bij de PvdA
Hij wil de kerncentrale wel langer
openhouden, maar als ervaren politicus
weigert hij een discussie aan te gaan
waarvan hij de uitkomst al kan voor
spellen. De PvdA moet meedoen, an
ders is er geen uitzicht op een Kamer
meerderheid.
De PvdA past ervoor de bal opnieuw in
het spel te brengen. Woordvoerder J. J.
Feenstra vindt het onderzoek dat een
meerderheid van Provinciale Staten
wil uitvoeren naar het langer openhou
den van de kerncentrale verloren moei
te. „Borssele moet in 2004 dicht. Wij
houden daaraan vast."
Compromis
Als het aan de PvdA had gelegen, was
de kerncentrale al dicht geweest. Eind
1994 heeft de Tweede Kamer het ultie
me debat over Borssele gevoerd. PvdA,
GroenLinks en SP wilden onmiddellijk
sluiten. WD en CDA wilden wachten
tot de kerncentrale economisch zou zijn
afgeschreven, tot 2007. Naar goed Ne
derlands gebruik rolde er onder aan
voering van D66 eep compromis uit: 31
december 2003.
Sinds 1994 is het in Den Haag doodstil
De landelijke politiek heeft weinig behoefte de discussie over de sluiting van de kerncentrale in Borssele te heropenen.
foto Lex de Meester
Van een onderzoek, zoals Provinciale
Staten in Zeeland voorstaan, verwacht
Van Dijke niets. „Het draagvlak voor
kernenergie is sinds 1994 alleen maar
afgenomen. Kijk maar naar de onrust
over de opslag van radioactief afval.
Dat speelt niet alleen in de politiek."
Voor Van Dijke weegt het probleem van
het radioactief afval zwaar, zwaarder
dan de bijdrage die kernenergie levert
aan een verminderde uitstoot van kool
stofdioxide. .Het opslaan van dat afval
blijft op de begroting en de samenle
ving drukken. En wie weet hoe Neder
land er over honderd jaar uitziet? Of er
dan nog netjes wordt toegezien op ra
dioactief afval. Wat dat betreft is er
geen begin van een antwoord." Zeeland
trekt aan een dood paard, is de indruk
van Van Dijke, als het in Den Haag ten
strijde trekt voor het langer openhou
den van de kerncentrale.
Dat hoogwaardige werkgelegenheid
verloren gaat, zal geen indruk maken.
In 1994 is dat al meegenomen in het Ka
merdebat. Iedereen sprak zijn veront
rusting uit over het banenverlies, maar
hield tegelijkertijd vast aan zijn me
ning over kernenergie.
Milieu
„Werkgelegenheid is belangrijk", oor
deelt ook SP-Kamerlid R. Poppe,
„maar niet ten koste van het milieu Ik
vind dat altijd zo'n valse discussie. Je
kunt zoiets nooit alleen aan werkgele
genheid ophangen." Zeeland moet vol
gens Poppe op een ander paard wedden
dan de kerncentrale: op de ontwikke
ling van een Tweede Maasvlakte in Zee
land. Ter ontlasting van het Rotter
damse havengebied. „Laat Zeeland
vooral duidelijk maken dat die Tweede
Maasvlakte er al ligt, en wel in Zee
land", luidt de oproep van Poppe.
„Daarmee kun je vervangende werkge
legenheid scheppen. En niet met een
discussie over kernenergie, een discus
sie waarmee Zeeland oproeit tegen een
haast Europese stroom. De Zeeuwse
kernenergielobby kan zich beter om
zetten in een werkgelegenheidslobby."
geworden rond de enige kerncentrale
die Nederland nog telt. Het onderwerp
is politiek.gewoon afgehandeld. „En
daarin komt geen verandering meer",
voorspelt RPF-fractievoorzitter L. C.
van Dijke „In 1994 heb ik voorgesteld
een fundamentele discussie te voeren
over kernenergie. Men wilde daar niet
aan. Het is afgelopen, zeker gezien de
ontwikkelingen rond kerncentrales in
Duitsland."
