Koffie is
meer dan
cafeïne
PZC
dwarsstraten
Generatiekloof
varia woensdag Tl januari 1999
Heilzame werking
standplaats
HEEFT UAL EEN RESERVE-AUTO
ACHTER DE HAND IN HET BUITENLAND?
Te kaapvaart varen
Maskerpresen ta tie
Tom Poes en het monster Trotteldrom
puzzel
recept
het weer
7
j
IT*-
O
Bei 0800 - 0503 »f log in www.anwb.nl
van onze redactie buitenland
Het opwekkende effect van
een kop koffie aan het begin
van de dag. al dan niet door sug
gestie. is alom bekend. Volgens
onderzoekers van de Ameri
kaanse Vanderbilt Universiteit
heeft koffie behalve een opwek
kende. mogelijk ook een heilza
me werking, bijvoorbeeld voor
depressieve mensen en alcoho
listen.
„Mensen drinken koffie omdat
ze het lekker vinden of omdat ze
de effecten ervan lekker vin
den"'. zegt Peter Martin, direc
teur van het Verslavingscen
trum van de Vanderbilt Univer
siteit. „Ik heb het idee dat we
helemaal niet weten waardoor
deze effecten worden veroor
zaakt."
Martin zal het aan de universi
teit verbonden Instituut voor
Koffieonderzoek gaan leiden,
dat binnen een half jaar wordt
geopend en wordt betaald door
de gezamenlijke koffieprodu
centen van Brazilië en Colom
bia.
Darmkanker
Uit sommige onderzoeken is de
mogelijkheid naar voren geko
men dat koffie helpt bij de be
strijding van depressies en alco
holisme en darmkanker kan
voorkomen. Het instituut stelt
zich ten doel uit te zoeken of dit
klopt en zo ja, hoe dit komt.
„We gaan mensen van het idee
afhelpen dat koffie cafeïne is",
zegt Martin. „In werkelijkheid
is cafeïne maar een heel klein
bestanddeel van koffie. Koffie
heeft tal van andere bestandde
len, waar niet veel over bekend
is."
De onderzoekers van het insti
tuut zullen die bestanddelen
proberen te achterhalen en het
effect ervan op de hersenen be
studeren Ook zullen ze onder
zoeken hoe de verschillende
bestanddelen het menselijk ge-
drag in andere samenstellingen
beïnvloeden en zullen de be
standdelen wordt getest op de
cellen van levende dieren, stuk
jes hersenen van dieren en uit
eindelijk op mensen
Onderzoeken
Volgens Ted T .ingle, directeur
van het Amerikaanse Koffiege-
nootschap, is er nog nauwelijks
onderzoek gedaan naar de heil
zame werking van koffie. Uit
eerdere onderzoeken is wel naar
voren gekomen dat het aantal
gevallen van zelfmoord onder
koffiedrinkers kleiner is dan dat
onder mensen die geen koffie
drinken. Uit andere onderzoe
ken is gebleken dat leveraan
doeningen - waar de meeste al
coholisten mee kampen -
minder vaak voorkomen onder
koffiedrinkers.
De schadelijke effecten van ca
feïne, zoals een verhoogde
bloeddruk en een verhoogd cho
lesterolgehalte, zijn volgens de
niet geheel onpartijdige Lingle
nooit aangetoond.
Edward Giovannucci, weten
schappelijk hoofdmedewerker
aan de faculteit geneeskunde
van de Amerikaanse universi
teit Harvard heeft gedurende
een jaar onderzocht wat de me
dische literatuur zoal te melden
heeft over de gunstige gezond
heidseffecten van koffie. Hij
kwam er onder meer achter dat
het drinken van vier of meer
koppen koffie per dag de kans
op darmkanker met 24 procent
vermindert.
De producenten die het insti
tuut van Martin financieren
gaat het er natuurlijk om de kof
fieverkoop te stimuleren. Vol
gens Martin zal het instituut
echter onafhankelijk te werk
gaan. Medewerkers zijn vrij om
hun onderzoeken te publiceren
zonder ze door de geldschieters
te laten lezen. Ook krijgt het in
stituut een onafhankelijk be
stuur, aldus Martin. AP
Barcelona v
door Henk van den Boom
Spanjaarden beroemen zich
er graag op dat ze over een
gezonde eetcultuur beschikken.
Midden op de dag wordt het
werk voor minimaal twee uur
onderbroken voor een stevig
mediterraan menu. Altijd be
staande uit drie gangen, een fles
wijn, water en brood.
Dat de warme maaltijd tot de
essentialia van het Spaanse le
ven behoort ervoer ik ook die
keer toen ik in een wegrestau
rant naast een groep wegwer
kers in blauwe overalls, met
sterke teerlucht kwam te zitten,
's Avonds werkt de Spaanse
werknemer lang door, maar
'medio dia' wordt er gegeten, en
meestal op kosten van de baas.
Dat hoort bij de arbeidsvoor
waarden. Maar de tijden veran
deren ook in Spanje. Een jaar of
tien geleden begonnen zich de
eerste donkere wolken samen te
pakken boven de culinaire tra
ditie met de intrede van 'fast
food'
Eetvervuiling
De Spaanse consumentenbond
voert al oorlog tegen de eetver
vuiling vanaf het moment dat
het eerste fast-food-restaurant
werd geopend. In 1991 sloot de
bond met volle steun van haar
achterban een pact met de drie
belangrijkste ketens McDo
nald's, Burger King en Wendy. In
het convenant werd beloofd dat
ze hun snelle spijzen niet zou
den bakken of frituren in dier
lijke vetten.
De uitslag van een recent onder
zoek door diezelfde bond jaagt
de Spanjaarden de stuipen op
het lijf. 'Patat volgens geheim
Advertentie
Dierenvrienden
ZWOLLE
Nederland
Onbekenden hebben in Zwolle
een negen maanden oude kat
zwaar mishandeld. Het beestje
raakte zwaargewond, nadat het
achter een brommer of auto was
aangesleept.
De kater mist ondermeer nagels
en de meeste van zijn snorharen
en een stuk van zijn staart. De
len van zijn voetzolen en vacht
waren na de sleeppartij volledig
weggesleten. De kater kwam in
shocktoestand bij de dierenarts,
die ook het resterende stukje
staart moest amputeren. Van d,e
daders ontbreekt ieder spoor.
Kastenstrijd
SHANKARBIGHA
India
Negentien dorpelingen uit de
laagste kaste zijn in het noorden
van India vermoord door leden
van de militie Ranvir Sena, die
in dienst is van een hoge kaste.
Elf inwoners van Shankarbigha
raakten gewond.
De massamoord had plaats in de
deelstaat Bihar, waar de afgelo
pen jaren meer dodelijke bot
singen plaats hadden tussen
huurlingen die door landeige
naren worden betaald en maoïs
tische strijdtroepen van boeren
zonder land.
Volgens de televisie wilde een
strijdgroep van de hoge kaste
wraak nemen op de moord in
november 1998 op zeven van
haar aanhangers.
Tijgermijnen
VIRAKCHEY
Cambodja
Cambodjaanse stropers blijken
tegenwoordig naar mijnen te
grijpen bij hun jacht op tijgers.
De mannen, waarschijnlijk sol
daten die een centje bij willen
verdienen, verkopen beenderen
van katachtigen aan fabrikan
ten van traditionele Aziatische
geneesmiddelen. Ook de huid
van de tijger brengt veel geld op
in de illegale handel.
De Cambodjaanse minister van
Milieu Mok Mareth wees erop
dat zijn ministerie niet genoeg
geld heeft om nationale parken
te beveiligen. Hij hoopt dat bui
tenlandse geldschieters te hulp
zullen komen voordat het laat
ste uur voor de vijfduizend laat
ste tijgers heeft geslagen.
De krant staat vol met
copconferentles en politieke
strubbelingen uit de machts
centra van de wereld.Je zou
bijna denken dat daarbuiten
geen actualiteiten bestaan.
Een misvatting Wat In
Huambo. Camaguey.Vishak-
hapatnam, Hoog-Soeren of
Spitsbergen - om maar eens
wat dwarsstraten te
noemen - als het gesprek
van de dag geldt, is ook best
lezenswaardig.
HONGKONG
China
Er doen zich steeds meer kapingen van schepen voor in de Aziati
sche wateren. Scheepvaart functionarissen slaan alarm,omdat
de piraten volledige bemanningen om het leven brengen
Recente kapingen wekken grote zorg. De Japanse in Panama ge
registreerde Tenyu raakte in september vermist in de Straat van
Malakka.
Het schip dook later op in een haven in Oost-China met een ande
re naam en bemanning. De oorspronkelijke bemanning - twee
Zuid-Koreanen en dertien Chinezen - zijn vermoedelijk dood.
Gelijmd toupet
NEWARK
Verenigde Staten
'Het geheim van iedereen
die rijk en beroemd is',
luidde de advertentie van
United Micro Systems
(UMS) uit New Jersey.
Met een haarvervangings-
methode kon elke kale
klant nieuw haar krijgen.
Bij 98,1 procent van de
eerdere klanten succes
vol. Kosten: twee- tot
achtduizend dollar.
De methode bleek er op
neer te komen dat UMS de
klant een toupet op de
schedel lijmde. New Jer
sey heeft het bedrijf voor
de rechter gedaagd nadat
tientallen klachten waren
bmnengekomen. Het re
sultaat oogde onnatuur
lijk, en de lijm bleek van
slechte kwaliteit. Na en
kele weken of maanden
vielen de toupetten van de
hoofden af.
BOMBAY
India
Leden van de verkeerspolitie in de Indiase stad Bombay presenteren hun nieuwe masker, dat hen
moet beschermen tegen luchtvervuiling. De agenten zijn blij met hun uitrusting, maar minister Ma-
neka Gandhi plaatste kanttekeningen bij de maskers. Ze werden namelijk ter beschikking gesteld
door de plaatselijke Lions Club. Gandhi, die schoorvoetend akkoord ging met de verspreiding van
het materiaal onder de agenten, zei dat de kwaliteit van de maskers te wensen overlaat en dat ze on
voldoende bescherming bieden. Kortgeleden waren er in India nog omvangrijke demonstraties van
toezichthouders in het verkeer, die klagen over de luchtvervuiling die hun longen aantast.
foto Sherwin Crasto/AP
recept', zoals de slogan luidt,
blijkt te zijn gebakken in dier
lijke vetten. Gevaarlijk voor
hart en bloedvaten, luidt het
commentaar. Alsof dat nog niet
genoeg is worden er ergens ook
nog rijkelijk veel bacteriën aan
getroffen in broodjes met kip en
mayonaise. Over dat laatste
doet de bond overigens niet zo
moeilijk, want dat probleem
heeft ze ook wel eens bij de kop
gehad in Spaanse restaurants.
Toch is de toon van de huidige
consumentenbond gematigder
dan die van toen. „Je gaat er niet
dood aan", luidt het milde oor
deel van de woordvoerder. „Als
je het maar met mate eet."
Verloren
Duidt dit er niet op dat ook
Spanje de strijd om de echte
maaltijd als verloren be
schouwt? Toen ik het een goeie
vriend vroeg werd hij bijna wit
heet. „Hoe kom je daar nou bij?.
Zie je me met mijn gezin (drie
opgroeiende meiden) al eten bij
McDonald's?" Kort voor kerst
kwam ik hem met zijn vrouw te
gen in een tapabar in een zij
straat van de Ramblas waar je
echte Spaanse hapjes kunt krij
gen. We roemden de kwaliteit
van de producten en kwamen
tot de conclusie dat hier nog een
echte kok achter de pot stond.
Ik sprak er vervolgens mijn ver
bazing over uit dat ze de kinde
ren niet bij zich hadden. Zij zei
niets. Hij mompelde na een kor
te aarzeling en rood aanlopend.
„Die zitten hiernaast." Ik wist
waar dat was, want even eerder
had ik staan aarzelen of ik hier
naar binnen zou gaan, of 'hier
naast', in de gelegenheid met het
geheime recept. GPD
Heer Bommel was na het dichten van de grot op een steen neergeze
gen. Daar zat hij nu tevreden zijn voorhoofd af te vegen en naar het
dansen van de trotten te kijken. „Het is mooi om goed te doen",
sprak hij tot professor Prlwytzkofski, die hem naderde met zijn
blocnootje in de hand. „Nu heb ik weer wat geluk in het leven van
deze opgejaagde wezentjes kunnen brengen." „Praw!" zei de ge
leerde gemelijk. „U hebt hunne zwarigheden achter gesteente ver
stoken, dat is alles. Men moet ener monster in der openheid brengen
om hem ontbinden te kunnen!" Heer Ollie keek ontstemd op. „Mooi
is dat!" riep hij bitter uit. „Met mijn eigen handen heb ik... ik bedoel,
hebben deze trotten voorgoed een einde aan het woeden van Trot-
Cryptogram
Hans Belterman
Horizontaal:
1. Besteller die na een besteller komt (8); 5. Vliegen ze door de
lucht voor de ontvangst? (8); 6. Dit college komt mettertijd (4); 8.
Niet zo goed als het zo eentonig klinkt (4); 10. Afgaan in Drente (5);
12. Onderzoek om in te drukken (5).
Verticaal:
1 .Tekening van een ouderpaar (6); 2. Hierin worden vissen opge
leid (6); 3. Contant bij de vis (5); 4. Griekse letter volgens plan (5); 7.
Met deze aansporing is men weg (5); 9. Traditie waarin men een
krant consumeerde (4); 11. Een boom op Ameland <3).
Oplossing dinsdag
De woorden op de eerste en derde verticale ko
lom zijn:POLSSTOK en NAGENOEG.
Het sleutelwoord luidt: ACHTVORMIG.
Grote garnalen in rode pepersaus
Layon dasia: het is de naam van
het uit Szetsjwan afkomstige ge
recht met grote garnalen. Vroeger
was deze Chinese provincie nauwe
lijks bekend bij de overige Chine
zen. Szetsjwan was destijds dun be
volkt. Daarin kwam verandering
toen Tsjang Kai Tsjek in de jaren
dertig, onder druk van de Japan
ners, min of meer gedwongen werd
om met het gehele regeringsappa
raat naar Tsoengking in Szetsjwan
te verhuizen. Met hem kwamen
honderdduizenden soldaten en vele
tienduizenden ambtenaren naar de
destijds ver van de (beschaafde Chi
nese) wereld afgelegen provincie.
Veel soldaten en ambtenaren heb
ben zich er destijd voorgoed geves
tigd. Tegenwoordig is het de dichtst
bevolkte provincie van China. Een
van de reden dat zoveel mensen er
zijn gebleven heeft te maken met de
vruchtbaarheid van het gebied. In
Szetsjwan worden, al van oudsher,
de beste groenten en vruchten van
vrijwel geheel China gekweekt. Ook
de landbouw en de veeteelt is er
hoog ontwikkeld. Er zijn uitgestrekte
vijvers waarin vissen en schaaldie
ren worden gekweekt. Met al die na
tuurlijke rijkdommen levert dat een
keuken op die niet alleen heel rijk
maar ook bijzonder gevarieerd is. In
Hong Kong is het gerecht vereen
voudigd en die versie treft u hierbij
aan.
Voor 4 hoofdgerechten:
12 a 20 grote garnalen, eventueel
diepgevroren, samen ca. 1 kg; 1 ei
wit, stijf geslagen; 2 theel. maïzena;
zout; ca. 1.5 dl (arachide- of zonne-
bloemlolie; 4 a 5 knoflookteentjes,
gepeld in plakjes gesneden..
Zeeland: Kouder
Door: Coen VerrijnStuan
Of er een vorstperiode in het
verschiet ligt valt nog te bezien maar
het lijkt erop dat de zachte lucht in het weekeinde uit ons land
wordt verdreven. Zover is het echter nog niet want vandaag
schommelt het kwik rond een graad of 7. Daarbij doet de zon een
duit in het zakje maar er kan ook een enkele bui vallen, mogelijk
met hagel. De wind draait naar het noordwesten en is matig tot vrij
krachtig, aan de kust krachtig. In de loop van de avond neemt de
bewolking toe en vanuit het westen doet een regengebied onze
regio aan. De temperatuur zakt tot 4 a 5 graden en de wind neemt
geleidelijk iets in kracht toe, aan de kust tot hard uit westelijke
richting. Morgenochtend kan er nog wat regen vallen maar gelei
delijk klaart het op en kan de zon zich af en toe laten zien. Een bui
behoort ook dan nog tot de mogelijkheden en bij een in de loop
van de middag afnemende westelijke wind wordt het ongeveer
6 graden. Vrijdag draait de wind naar het noorden en doet het kwik
al een stapje terug. De be
wolking overheerst dan en er
kan opnieuw wat regen val
len. Vanaf zaterdag wordt het
droger en dalen de tempera
turen verder. De zon zal meer
van zich doen spreken maar
in de kustprovincies kan wel
een enkele sneeuwbui vallen.
Zeker als de wind later in het
weekeinde naar het noord
oosten draait kan behoorlijk
koude lucht over ons land
uitstromen. De modellen die
worden gebruikt bij het ma
ken van de weersverwachtin
gen zijn het er niet helemaal
over eens of dat gebeurt
maarzo zacht als de afgelo
pen dagen zal het zeker niet
meer worden.
Een enkele bui
y
NW 5
NW 4
j
i^NWW
HacnwmwmjitfaUiuf voor vanflaag
Minimumtemperatuur voor de komende nacht
VEBKACHIINGVOOB, NW4
Vooruitzichten
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
weer
4ÉL
max.
7
6
4°
0°
min.
5
2°
0°
-2°
wind
W 5
N 3
N 3
NO 4
Zon
O
Maan
woensdag
onder 17.24
donderdag
op 8.29
woensdag
onder4.10
donderdag
op 14.15
5 Toonder Studio's
Hoog water
Laag water
Nautisch bericht
Kans op onweer/mist De wind is morgen vrij krachtig tot krachtig
en noordwestelijk. Er kan een enkele bui vallen maar het zicht is
goed. De temperatuur van het kustwater is 7 graden.
Waterstanden
WOENSDAG
27 JANUARI
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Z'zee/Colijnsplaat
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Krammersl. West
DONDERDAG
28 JANUARI
uur cm
09.50 175
10.12 197
11.06 233
09.55 132
11.00 133
10.12 123
11.15 152
11.10 146
uur cm
22.32 175
22.56 197
23.46 235
22.35 133
23.50 134
22.48 128
23.55 153
23.50 148
135
teldrom gemaakt! Verslagen ligt hij in zijn spelonk en u durft..."
„Praw!" riep de professor geprikkeld uit. „Eindig dezer grootge-
praat! Der monster is niet verslaagd. In der spelonk ligt ja gans
niets!" Op dat moment begonnen de stenen die voor de ingang wa
ren opgestapeld, te bewegen en enige grote kiezels kwamen romme
lend naar beneden. Heer Ollie stiet een hoge kreet uit en sprong
overeind. „Help!" jammerde hij. „Der m-monster is niet v-ver-
slaagd! Hij wil uit de gr-grot! Help!" „Het monster komt!"
schreeuwden de trotten. Ze stoven naar alle richtingen uit elkander
en al spoedig bood het daarnet nog zo vrolijke toneeltje een ontred
derde aanblik.
Vlissingen 10.59 183 23.42 187
Terneuzen 11.21 207
Bath 12.18 245 --.
Roompot Buiten 11.00 139 23.40 140
Z'zee/Colijnsplaat 12.15 137 --.
Stellendam Buiten 11.18 132 23.53 135
Wemeldinge 12.30 158
Krammersl. West 12.20 152 --
uur cm uur
03.25 142 16.16
03.55 151 16.34
04.56 176 17.35 203
03.35 111 16.20
04.35 116 17.20
03.45 061 16.09
04.45 129 17.25 155.
04.35 124 17.15
Laag water
04.56 147 17.36 172
05.21 156 18.01
06.16 181 18.55 208
04.55 114 17.35 133
05.55 120 18.40 141
04.45 063 17.19
06.05 133 18.45 153
05.55 127 18.35 147
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
O
A
lichle sneeuw
mallge sneeuw
zware sneeuw
lichle regen
matige regen
zware regen
Europa: Sneeuw en kou
Laat diepgevroren garnalen groten
deels ontdooien. Verwijder even
tueel de koppen (in China doet men
dat nooit). Snijd de staarten in de
lengte doormidden en neem (met
een pincet) de zwarte darmkanalen
uit het garnalenvlees weg. Spoel de
garnalen hierna onder stromend
koud water. Maak ze droog met keu
kenpapier. Maak de maïzena aan
met 2 eetlepels water en voeg er
een vingergreep zout aan toe. Spa
tel het mengsel door het stijfgesla-
gen eiwit.
Schep daarna de garnalen door het
eiwit en laat alles 15 minuten staan.
Verhit een wok en laat de olie er
door walsen. Laat knoflookplakjes
er goudbruin in fruiten. Neem ze
daarna uit de pan en gooi ze weg.
Laat vervolgens de garnalen niet
veel langer dan 1 minuut in de knof-
lookolie bakken.
Maak de rode pepersaus door eerst
1 dl gezeefde tomaten en 1 dl water,
vis- of kippenbouillon aan de kook
te brengen. Voeg er 1 eetl. ragfijn
geraspte verse gemberwortel, 2
eetl. gembersiroop en 2 eetl. donke
re sojasaus aan toe. Maak 1 theel.
maïzena aan met 1 eetl. water. Roer
het mengsel door de saus en voeg
daarna 1 eetl. rode peperolie, 2
theel. sesamolie en 1 ragfijn gesne
den (draadjes) verse rode Spaanse
peper toe. Laat de saus hierna niet
meer koken. Proef de saus en doe er
eventueel nog wat zout bij.
Leg de garnalen op voorverwarmde
borden. Schep de saus erover en
bestrooi alles met fijngehakte verse
korianderblaadjes.
Tip: droog gekookte rijst behóórt
erbij.
O 17
18
VERWACHTING VOOR WOENSDAGMIDDAG 27 JANUAR11935
Onder een hogedrukgebied is het bitter koud in een groot deel van
Scandinavië. De temperaturen liggen beneden -30 graden over- j
dag in Lapland, rond -15 graden in het midden van Zweden en zui
den van Finland en iets boven'nul in het zuidwesten van Noorwe
gen en zuiden van Zweden. Erzijn flinke opklaringen maar her en
der vallen ook sneeuwbuien. Een depressie trekt Midden-Europa
in met veel bewolking en regen of buien. Soms zit er ook wat natte
sneeuw of korrelhagel bij. De temperatuur ligt tussen 2 en 8 gra
den van Polen tot Frankrijk en van Denemarken tot Noord-ltalië.
In de middelgebergten en Alpen valt boven pakweg 800 meter al
sneeuw. In Engeland is het eerst nog mooi weer maar later komt
daar ook regen. In Schotland vallen een paar buien. De tempera-
tuur ligt er tussen 5 graden in het oosten en 10 in het westen van
Ierland. Voor echt mooi weer met veel zon en temperaturen tot
20 graden moet met naar het zuiden van het Iberisch schiereiland
en de Canarische eilanden want dat hele gebied ligt onder de vleu
gel van het Azoren hogedrukgebied. Ook in Griekenland is het
zonnig maar met 15 graden aan de frisse kant. In Italië en aan de
AdriatischeZee vallen een paar buien bij 10 tot 15 graden.
In Zuid-Frankrijk gaat het aan de Middellandse Zee flink waaien. I
Regel nü de Vervang-Auto® Buitenland bij uw
Reis- en Kredietbrief. Dan zorgen wij ervoor dat
u mobiel blijft over de grens.
ANWB
