Voor mountainbiken
moet je lef hebben
Crossen op alles wat hoger is dan een dijk
in deze bijlage
PZC
reportage 2S
zaterdag 23 januari 1999
De mountainbiker, een
ongewenste verschijning in bos
en duin. Hfj zoekt er de steile
klimmetjes, de bochtige paden en de
riskante hellingen. Tol groot
ongenoegen van de wandelaar die op
bos- en duinpaden slechts rust
wenst aan te treffen.
De wandelaar vreest de
mountainbiker. En omgekeerd. Dat
botst. Soms letterlijk. Hoe vaak
gebeurt het niet dat de wandelaar
haastig in het struweel moet
springen teneinde een
aanstormende mountainbiker te
ontwijken? Ergernissen ook bij de
mountainbiker; voor hem geen
grotere kwelling dan voortdurend in
de remmen te moeten knijpen voor
wéér zo'n gezinnetje dat met
kinderwagen én hond zijn weg
verspert.
Dan is er ook nog de boswachter.
Bespeurt die in beschermde
natuurgebieden brede
profielsporen, dan zet hij
onmiddellijk de achtervolging in.
Wee de betrapte mountainbiker. Hij
wordt onherroepelijk op de bon
geslingerd. Of nóg erger; „Hij zaagt
je frame door."
Dat het ook anders kan wordt in de
Boswachterij Westerschouwen be
wezen. Daar heeft de Zeeuwse mountain
bike-vereniging 'X-treme' in samenwer
king met Staatsbosbeheer een parcours
uitgezet, afgesloten voor wandelaars en
niet bedreigend voor flora en fauna. Van
heinde en ver komen de mountainbikers
er op af.
Een zondagochtend in januari. Het is er
druk, zoals vrijwel elke zondagmorgen.
Crossers uit Zeeuws-Vlaanderen en de
Randstad hebben er de lange autorit naar
de Schouwse Westhoek graag voor over
om een paar uurtjes over het circuit te
kunnen rijden „Het is een schitterend
parcours: technisch, lang genoeg, maar
verraderlijk en gevaarlijk voor de en
thousiasteling die onbesuisd de paden
opscheurt," zegt André Kort, penning
meester van de Zeeuwse mountainbike
vereniging 'X-treme' op waarschuwende
toon.
De zes kilometer lange route kent een
aantal steile hellingen met hoogtever
schillen van tien tot vijftien meter, boom
stronken en wortels, veel draai- en keer
werk, stukken mul zand, een paar kuip-
bochten waar je vol gas door heen kunt en
een paar rechte stukken waarop snelheid
kan worden gemaakt.
Wildfïetsen
In 1994 werd de route in gebruik geno
men, en sindsdien is het 'wildfietsen' in
het overige deel van de Boswachterij
Westerschouwen met 99 procent terugge
bracht", constateert Ad Speller, voorzit
ter van X-treme. Nieuw
uitgezette smalle paadjes
slingeren door het bosgebied,
ver verwijderd van vogel
broedplaatsen en wandelpa
den. Het aanleggen van dit
soort banen is volgens Spelier
de beste methode om excessen
in het bos rond één van de
snelst groeiende sporten in
Nederland tegen te gaan.
Die zondagochtend is de bo
dem ten gevolge van de over
vloedige regenval van de af
gelopen weken erg zompig.
„Dat zuigt alle macht uit de
benen weg", zegt Kees Koo-
man die het onderhoud van de
baan verzorgt. „Vergeleken
met een droge bodem maakt
dat een verschil van drie mi
nuten per ronde", stelt hij be
slist. „Niet overdrijven", nu
anceert André Goosen, één
van de snellere jongens van
X-treme. „Een halve minuut,
niet meer."
Het is in elk geval glad in het
bos. En dat betekent, waarschuwt X-tre-
mer Kort: „Alleen inhalen op de brede
rechte stukken, uitkijken voor stronken
en wortels en natuurlijk: handen stevig
aan het stuur." Even later, als twee erva
ren rijders van X-treme pal achter elkaar
het zand inschieten en een duikeling ma
ken, haalt Kort zijn gelijk. „Kijk dit
bedoel ik nou. Eén moment van onoplet
tendheid, en je ligt op de grond. Eén voor
deel: echt hard vallen doe je zelden met
een zandondergrond."
Jasper Slager, 16 jaar geldt als hét talent
binnen de vereniging. Samen met begelei
der André Goosen traint hij regelmatig op
fotografie Marijke Folkertsma
het parcoursDit keer 'mag' hij niet voluit
gaan, want de volgende ochtend staat er
een 'Conconi-test' op het programma, om
vast te stellen bij 'welke hartslag hij ver
zuurt'. Derhalve dient hij volledig uitge
rust aan de hartslagmeters te verschijnen.
Kalmpjes aan dus, vandaag.
Slager zwoegt wat moeizaam door het
mulle zand. „Meer achter op je zadel zit
ten", coacht Goosen. En: „Meer naar
links, meer naar links sturen." Slager
schiet rechts de zandbak uit. Goosen kijkt
hoofdschuddend toe, besluit zélf het
voorbeeld te geven. „Je zult dan net zien
dat het niet lukt", wapent hij zich bij
voorbaat tegen mogelijke spottende op
merkingen vanaf de zijlijn. Hij slipt ech
ter moeiteloos door het rulle zand; een
kwestie van „achter op het zadel gaan zit
ten, handen losjes op het stuur zodat het
voorwiel zelf zijn weg zoekt, en blijven
trappen."
Overdreven
De verrichtingen van Slager en Goosen
worden door een aantal minder fanatieke
mountainbikers met verbazing gadege
slagen. André Kort: „Het lijkt misschien
overdreven om zo'n stukje tien keer te oe
fenen, maar deze jongens rijden wedstrij
den. En daarbij geldt: één stuurfout en je
zit dertig meter achterop
Kort rekent zichzelf tot de recreanten; hij
fietst om in conditie te blijven en natuur
lijk gewoon omdat hij het leuk vindt. Hij
heeft van zijn hobby zijn werk heeft kun
nen maken. Met zijn bedrijf 'Forest Hill
Adventures' verzorgt hij mountainbike
tochten voor groepen in de Boswachterij
en langs de Oosterscheldekering. De steil
ste afdaling laat hij links liggen. „Ik heb
mijn arm als eens uit de kom gehad en ik
kan het me niet permitteren wekenlang
uit de roulatie te zijn."
De charme van het crossen? X-treme
voorzitter Ad Spelier hoeft niet lang na te
denken. „Het is een heerlijke buitensport.
Je komt op plaatsen waar je normaal
nooit komt. Het is intensiever dan wiel
rennen, afwisselender ook. Er komt veel
meer techniek bij kijken; de timing van
het sturen en schakelen, je houding op de
fiets, je moet meer lef hebben. En je kunt
gaan rijden wanneer je maar wilt, alleen
of niet."
Om van Staatsbosbeheer toestemming te
krijgen om door de Boswachterij te mo
gen fietsen, moet X-treme zelf het baan-
onderhoud verrichten. Om de paar weken
leggen Kees Kooman en'clubgenoot Peter
Boone zo'n tien ton kuub aan houtsnip
pers en zand op de baan om slijtage tegen
te gaan. Hiermee wordt voorkomen dat de
baan in een modderpoel vol met kuilen en
diepe geulen verandert. Maar dit is een
tijdrovende en kostbare zaak. Spelier
hoopt dan ook dat de gebruikers van de
route donateur of lid worden van de ver
eniging, zodat de contributie voor de le
den niet te hoog oploopt.
Het mountainbiken in Zeeland zit in de
lift. De afgelopen jaren is een aantal rou
tes bij het Veerse Meer in gebruik geno
men. X-treme voorzitter Spelier heeft in
middels ook een begerig oog geworpen op
de vuilnisbelten van Nieuwdorp en Se-
rooskerke; die lenen zich na sluiting uit
stekend voor een mountainbike-circuit.
„Alles wat hoger is dan een dijk, is in Zee
land hoog, dus dat zijn hele interessante
locaties voor ons."
Parcours
De interesse voor de Zeeuwse parcoursen
onder crossend Nederland is groot.
„Mountainbike-cracks als Bas van Doorn
en Bas van Bever hebben het parcours ge
ïnspecteerd en ze waren het er allebei over
eens dat het een technisch en uitdagend
parcours is", zegt Spelier trots. De snelste
rondetijd op het parcours staat op naam
van Bart Brentjes. voormalig Olympisch
kampioen. Hij reed de route net onder de
elf minuten. „De enige die het misschien
sneller kan is Patrick Tolhoek", vermoedt
Goosen. Tolhoek is Nederlands kampioen
mountainbiken bij de professionals, te
vens clublid en komt regelmatig in Wes
terschouwen trainen. „Als
Tolhoek hier rijdt, kunnen we
hem net bijhouden. Maar het
verschil is dat hij dan op trai
ningshartslag rtjdt, en wij op
koershartslag."
Tijd voor Goosen en Slager
om ook even voluit te gaan.
Met dik dertig aan het uur
slingeren de twee tussen de
bomen door. Goosen voorop,
Slager kort op het wiel. Bij de
steilste beklimming van het
parcours gaat Goosen vol op
de trappers staan om zijn
snelheid te bewaren en niet
terug te hoeven schakelen.
Mopperend stapt hij ineens
van de fiets, er zijn houtsnip
pers tussen de tandwielen ge
raakt.
Met de glimlach van een tri
omfator leunt Goosen even
later ontspannen over zijn
stuur, drukt een paar keer op
het zadel om zij n vering te tes
ten en stampt zijn schoenen
schoon. Dat soort zaken is van
groot belang. De mountainbiker kan nog
zo hard trappen, als het materiaal niet
deugt is de koers verloren voor het start
schot heeft geklonken. Piepkleine details
maken vaak de winnaar en de verliezer.
Carbonframes, spynergiewielen, draad
loze buitenbanden met latex-binnenban-
den, aluminium balhoofdstellen: op ieder
onderdeel is gewichtsbesparing te beha
len; elke gram minder kost méér geld.
„Maar de meeste winst", zegt Kort, „is
hier te bereiken.
En hij wijst grijnzend op zijn buik.
Nils ten Brinke
Marokkaanse jongeren hebben eigentijdse vaders nodig
Fotorubriek: maanstand
De echte Herman van Veen wil vooral zacht zingen
Nederlandse topsporters: bokser Bep van Klaveren
Bijlmerramp biedt meer vragen dan antwoorden
Beruchte smeerpijp van Tessenderlo is nu een waterleiding