Parijs valt weer voor De Gaulle
r
Zwitserse kaas
varia vrijdag 22 januari 1999
Franse marine houdt hypermodern vliegdekschip ten doop
Tom Poes en het monster Trotteldrom Toonder Studio's
JMJWülïW^IW pD.—a
m
het weer
standplaats
recept
Maaltijdsoep met
puzzel
Europa: File
In het noorden van Scandinavië en Rusland delft de zon het onderst
en op uitgebreide schaal valt er sneeuw. Depressies die vanuit het
westen de oceaan oversteken, staan in de file om Noord-
Europa aan te doen en brengen relatief zachte lucht met zich mee. He
kwik schommelt op de meeste plaatsen tussen -5 en 0 graden en daa'
mee is het te zacht voor januari. In hét zuiden van Noorwegen en Zwe
den krijgt men de zon wel te zien bij temperaturen boven het vriespur
In IJsland, Schotland en Ierland is de invloed van de depressies ook
merkbaar. Er is kans op regen en op Ijsland valt sneeuw. In Engelanc
Frankrijk, de Benelux. Midden- en Oost-Europa zijn er zonnige perio
den maar ook uitgestrekte mistvelden. Hogedrukgebieden maken hfe
de dienst uit en zorgen voor rustige omstandigheden. Waarde zon
schijnt wordt het 5 tot 10 graden, in mistgebieden schommelt het kwi«
rond het vriespunt.
Alleen langs de Franse zuidkust is het nog iets warmer. Voor zon en r<
ge temperaturen aan de Middellandse Zee kan men het beste in Italië
terecht. Daar blijft bewolking uit de buurt en wordt het 12 tot 17 grade1
Alleen in de mist in het noorden is het kouder.
In Spanje, Griekenland en Turkije zijn de weersomstandigheden min
der goed.
door Bob Kroon
Nederlanders zijn een kaas-
kundig volk. Ons goudgele
of gespikkelde zuivelproduct is
vermaard van Jutland tot Ja
karta. De Indonesische presi
dent Habibie is volgens eigen
zeggen 'verzot op komijnekaas'.
Maar daar komt de kaaskennis
al in de knel.
Habibie bedoelt Leidse kaas.
Maar die komt zelden uit Leiden
en is ook niet doorzaaid met ko
mijn, maar met karwijzaad.
Er zit nog meer vreemd stremsel
in de kaascultuur. Neem de
Fransen. Die hebben'keus uit
honderdtwintig kaassoorten
van eigen bodem, maar zijn nog
steeds gek op Mimolelte. Dat is
ondanks de elegante Franse be
naming een onvervalst Hol
lands product, een soort harde,
oranjekleurige reuzen-Edam
mer, die in Nederland ooit als
Commissiekaas werd verkocht,
maar ten onzent onbetreurd is
uitgestorven
Nu doen Nederlandse kaascon
sumenten in eigenzinnigheid
niet onder voor de Fransen.
Neem Zwitserse kaas. Ik heb het
niet over Emmentaler of de
Gruyère uit de fondue, maar
over die pikante groene
stompjes, die je vroeger als
nootmuskaat raspte boven de
boterham, maar nu voorgema
len in strooibekers kunt krijgen.
Geproduceerd door Geska-Gla-
rus, vermoedelijk een van de
oudste handelsmerken ter we
reld en onomstotelijk Zwitsers.
Maar toen ik vele jaren geleden
in Zwitserland neerstreek,
bleek Zwitserse kaas daar even
onvindbaar als Mimolette in
Nederland. Speurtochten in su
permarkten en speciaalzaken
leverden niets op. Geska-Gla-
rus? Nooit van gehoord-
Maar er kwam licht in de duis
ternis. Onlangs organiseerde de
Zwitserse regering voor buiten
landse journalisten een excursie
naar de Duits-Zwitserse 'oer-
kantons', het echte Heidiland.
We arriveerden in het landelijke
kanton Glarus, waar een buffet
klaarstond en wat rook ik?
Zwitserse kaas, onmiskenbaar.
Van de Geska. Met Alpenkrui
den. In plakken, brokken, als
smeerkaas of geraspt. Het was
goed bedoeld, maar het buffet
werd een ramp voor de gasthe
ren. 'It stinks'oordeelde een En
gelsman. Nou, wij vonden van
niet en waren dus op slag popu
lair bij de directeur van de
Geska. „Nederland is onze oud
ste en grootste afnemer, op af
stand gevolgd door Duitsland",
onthulde de Geska-man. „Zon
der de export naar Holland zou
den we het niet redden."
Hij zei dat het product in Duits-
Zwitserland bekend stond als
Ankeziger of Schabziger, maar
gaf toe, dat het in Frans- of Itali
aans Zwitserland praktisch on
verkoopbaar was. Schabziger is
de in Holland gangbare varië
teit, Ankeziger is met boter
vermengd en eigenlijk wel zo
smakelijk Maar de vermaarde
Alpenkruiden waren een ont
nuchtering, want die bestaan
slechts uit fijngemalen klaver
blad.
Unkraut dus? Nein, zei de
Geskabaas haastig, niet uit de
wei atuurlijk, maar speciaal ge
teelde Edelklaver. Vandaar de
karakteristieke groene kleur.
En die smaak, waarover kenne
lijk niet te twisten valt. GPD
(Advertentie)
Het dagelijkse reis-
ay op SBS 6.
Uitzendingen van maandag t/m
vrijdag rond 13.00 uur en in
het weekend rond 17.00 uur.
9-062Z
85
Of CA NAAR (Of Bil) ÜN VAN0N21D-RIIZIN VMANTKWIMIS (211 VOOR UI.NUUMIKS SBS-TIXT WC. SOI Of GOUDIN CIOS)
Zeeland: Geen winterweer
Vandaag en morgen krijgt de zon we- Door: Tom van der Spe
derom gelegenheid haar kunstjes te
vertonen, Daarbij gaat de temperatuur wat omlaag. De slepende fronta
le zone boven ons land is eindelijk naar het zuidoosten
verdwenen en vandaag voeren de opklaringen dan ook de boventoon
wel is het zo dat de lucht nog tamelijk vochtig is, waardoor er vanoch
tend enkele mistbanken hangen, die later oplossen.
De temperatuur stijgt naar rond 6 graden. Het zeer zachte weer raken
we dus even kwijt, want de komende nacht wordt het frisser dan de af
gelopen nacht met op de meeste plaatsen een minimumtemperatuur
van rond het vriespunt. Morgen belooft een fraaie winterdag te worden
met flinke zonnige perioden. Bij een matige zuidelijke wind die dan op
steekt, wordt het 5 of 6 graden. In combinatie met de wat sterkere wine
voelt het dan waterkoud aan.
Dit is echter slechts een wat koeler dipje in een verder zeer zachte pe
riode. want een aanzet tot een meer winterse periode betekent dit abso
luut niet Vanaf zondag begin
nen vanuit het westen opnieuw
storingen op te dringen. In on
ze omgeving gaat er wederom
een matige tot vrij krachtige
wind uit zuid tot zuidwest op
steken. Aan zee kan de wind
zelfs af en toe krachtig worden.
De bewolking neemt toe en
zachtere lucht herovert het ver
loren gegane terrein. Van tijd
tot tijd gaat het ook regenen,
vooral op maandag. De tempe
ratuur keert overdag terug naar
het
(zachte') niveau van 8 tot
11 graden. Ook de nachten
worden wederom zacht met mi
nimumtemperaturen van rond
of boven de 5 graden.
Opklaringen
Z^3 I
Vooruitzichten
zaterdag
zondag
maandag
dinsdag
weer
fik
max.
5°
7°
8°
9°
min.
-1°
2°
4°
5°
wind
Z 3
ZW 4
Z 4
Z 4
Zon
O
Maan
vrijdag
onder 17.15
zaterdag
op 8.36
vrijdag
onder 23.03
zaterdag
op 11.21
Nautisch bericht
Het is vandaag rustig met een zwakke tot matige westelijke wind,
2 tot 3 Beaufort. Vanmiddag schijnt de zon geregeld, vanochtend kan
het zicht beperkt zijn. De watertemperatuur ligt rond 6 graden.
Waterstanden
VRIJDAG Hoog water Laag water
22 JANUARI
uur cm uur cm uur cm uur cij f
Vlissingen 04.57 226 17.16 236 11.36 21423.46 17 1
Terneuzen 05.16 250 17.38 260 12.06 223 -j
Bath 06.18 291 18.39 306 00.36 215 13.07
Roompot Buiten 04.50 165 17.15 179 11.20 162 23.30
Z'zee/Colijnsplaat 06.35 152 19.10 165 00.20 125 12.45
Stellendam Buiten 05.10 15417.29 176 01.25 065 11.01
Wemeldinge 06.40 178 19.10 190 00.15 139 12.50
Krammersl. West 05.55 160 19.40 171 00.20 132 12.45
ZATERDAG
23 JANUARI
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Z'zee/Colijnsplaat
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Krammersl. West
Hoog water
Laag water
uur cm
05.42 216
06.01 239
07.03 279
05.40 158
07.10 148
05.52 146
07.20 173
06.45 156
uur cm
18.05 221
18.25 243
19.26 288
18.05 168
19.45 158
18.16 165
19.50 183
20.10 165
uur
12.15
00.16
01.15
12.05
01.00
02.06
01.00
01.00
cm uur
209
182 12.48 2
209 13.51 2'
162
12313.25
062 11.49
13813.35
132 13.25
L Lagedrukgebied
H HqMwM O
r
j
lichte regen
maiige regen
door Cees van Zweeden
De bouw ervan vergde twaalf
jaar en negentien miljard
francs, maar gisteren kon de
Franse televisiekijker getuige
zijn van het uitvaren van zijn
laatste vliegdekschip. Met de
Charles-de-Gaulle, zo merkte
een krant op, krijgt Frankrijk de
beschikking over 40.000 ton di
plomatie.
De Charles-de-Gaulle is het
grootste vliegdekschip dat het
land ooit heeft gebouwd Het is
kleiner dan zijn twaalf Ameri
kaanse broertjes, maar twee
keer zo groot als elk van de drie
Britse vliegdekschepen. En het
kan twee keer zo veel vliegtui
gen vervoeren als de drie Britse
schepen samen.
De Charles-de-Gaulle is niet al
leen grpter dan enig ander niet-
Amerikaans vliegdekschip, ze is
ook als enige door kernenergie
aangedreven. Grootste voordeel
daarvan is, meent de marine, de
nagenoeg onbeperkte actieradi
us Het schip kan duizend kilo
meter per dag afleggen, en
meerdere malen de aardbol
rondvaren zonder nieuwe
brandstof aan boord te nemen.
Ander voordeel van kernenergie
is de ruimtewinst, wat essenti
eel is voor een vliegdekschip.
Dat betekent dat er meer plaats
aan boord is voor de brandstof
en munitie voor de vliegtuigen.
Geldgebrek
Critici hebben echter het besluit
gelaakt om te kiezen voor kern
aandrijving. Geldgebrek maak
te de ontwikkeling van een
nieuwe motor onmogelijk, zo
dat de marine zich tevreden
moest stellen met het type motor
dat al bestond voor haar kern
onderzeeërs. Hoewel de Char
les-de-Gaulle is uitgerust met
twee van die motoren, die elk
een vermogen hebben van der
tig megawatt, komt haar snel
heid daarmee niet boven de 27
knopen. Dat is vier knopen
langzamer dan de 35 jaar oude
Foch, Frankrijks huidige vlieg
dekschip dat dieselmotoren
heeft.
Technische problemen met de
motoren, in feite kleine kernre
actoren, hebben bovendien tot
grote vertragingen geleid. De
proefvaart die gisteren plaats
had, stond eigenlijk al op de
agenda voor afgelopen juli.
Het probleemschool in de ra-
het een botsing, een torpedo of
een raket kan weerstaan. Mocht
een projectief toch binnendrin
gen, zegt de Franse marine' dan
betekent dat niet gelijk de zee
bodem. Het schip is verdeeld in
vier zones die elk zijn gesplitst
in acht kleinere ruimtes. Als in
één van die ruimten de huid
open wordt gereten, dan wordt
die ruimte onmiddellijk geïso
leerd.
Daarnaast zou het schip een for
midabel antiraketsysteem heb
ben. Inkomende raketten kun
nen al op vierhonderd kilometer
afstand op het radarscherm
worden gezien, en onschadelijk
worden gemaakt. Het systeem
zou in staat zijn om vijftien ra
ketten tegelijk te neutraliseren.
Flexibiliteit
Grootste voordeel van een vlieg
dekschip, zo zeggen Franse ex
perts, is zijn flexibiliteit. Veertig
procent van alle vluchten tij
dens de Golfoorlog werd uitge
voerd door vliegtuigen die van
schepen opstegen.
De Charles-de-Gaulle heeft
plaats voor 35 tot 40 vliegtui
gen, die door twee katapulten in
een ritme van twee per minuut
worden 'gelanceerd'. Het ver
mogen van die katapulten is bij
na driemaal zo groot als die op
de oude Foch, wat betekent dat
de vliegtuigen een veel grotere
bommenlast kunnen meene
men.
Probleem is echter dat de hyper
moderne Charles-de-Gaulle,
als zij straks in de vaart woi'dt
genomen, zich tevreden moet
stellen met verouderde vliegtui
gen. De maritieme versie van de
Rafale, een vliegtuig waarvan
alleen al de ontwikkeling veer
tig miljard francs heeft gekost
(twee maal zo veel als de ont
wikkeling én de bouw van de
Charles-de-Gaulle), zal niet
voor 2004 operationeel zijn.
De ironie wil dat juist als de Ra
fales beschikbaar komen, de
Charles-de-Gaulle voor een pe
riode van vijftien maanden in de
revisie moet om onder meer de
brandstofstaven te vervangen.
Omdat tegen die tijd ook de
stokoude Foch is opgelegd, is
2004 hét moment voor een Afri
kaanse dictator om een oorlogje
te beginnen in Frankrijks ach
tertuin.Voor het eerst sinds de
oorlog in Indochina zal het land
dan niet over een vliegdekschip
beschikken. GPD
Genève
'Weel u wat er gaat gebeuren?' vroeg Tom Poes, die juist passeerde.
'De trotten verzamelen zich en heer Bommel..."Rust, bid ik u!'
sprak professor Prlwy tzkofski bits. 'Spaar mij der BomlIk doe hier
wetenschappelijker arbeid en u stoort! Ga verder, kleiner Trot en
vertel mij gans rustig: wat is volgens u eendracht?"Nou eh... samen
iets dragen', verklaarde Smoris met omfloerste stem. 'Of eh... ach,
ik weet niet wat het is. Ik ben anders."Praw!' mompelde de geleerde
geërgerd. 'Zo komen wij niet wijders!"Nee', zei Tom Poes, die zijn
beurt geduldig had afgewacht. 'Maar heer Bommel gaat het mon
ster bestrijden, samen met de trotten. En die schijnen dat zo'n goed
idee te vinden, dat ze allemaal bij elkaar komen."Ik versta dezer
eendracht niet', hernam de professor hoofdschuddend. 'Wat is dat
trouwens voor gebrul daar? Ik kan der gedachtenloop gans niet
rechtlijnig vervolgen. Wat ik meen is dit...'Hij sprak nog verder,
doch zijn woorden waren onverstaanbaar door het lawaai, dat snel
toenam en waarvan de oorzaak nu ook zichtbaar werd.
Een grote menigte trotten beklom onder leiding van heer Bommel
de heuvel en richtte zijn schreden naar de vlakte waar de Grote Grot
zich bevond. De ventjes zwaaiden met houwelen en stokken en
schreeuwden onder het gaan.'Weg met het monster!' riepen ze.
'Eendracht maakt macht!' En meer van dergelijke kreten die Smo
ris droef in de oren klonken.'Kijk', mompelde hij zacht voor zich
heen. 'Dat is nu Samenzijn en dat maakt gelukkig. Maar ik, ik sta
daar buiten.'
dioactieve straling die beide
kernreactoren afgaven. In
ruimtes waar gestreefd was
naar een straling van niet meer
dan 1 microsievert per uur, werd
vorig jaar 10 microsievert geme
ten. Dat was vier keer zo hoog
als het toegestane maximum.
De Britten, die hebben besloten
hun drie verouderde vliegdek-
scheepjes te vervangen door
twee grotere schepen, zijn zeer
geïnteresseerd in de Charles-
de-Gaulle. Eind vorig jaar be
gonnen ze besprekingen met
Frankrijk over de mogelijkheid
van een gezamenlijk ontwerp.
De Fransen willen vóór 2010
nóg een vliegdekschip bouwen,
maar de Britse Royal Navy zou
staan op een vliegdekschip met
dieselmotoren.
Doelwit
De Royal Navy had in Engeland
grote moeite de politici te over
tuigen van de noodzaak van
twee grote vliegdekschepen.
Sommige deskundigen menen
dat vliegdekschepen een te
gemakkelijk doelwit zijn ge
worden in een tijd waarin zestig
landen buiten de NAVO over
kruisraketten beschikken.
Of de Charles-de-Gaulle een
aanval door verschillende
kruisraketten zou overleven,
staat te bezien, maar de Fransen
zeggen van wel. De huid van het
schip is zodanig gepantserd dat
De Charles-de-Gaulle wordt getest in de haven van Brest. Onder andere vinden er deiningproeven plaats, om te kijken hoe het vaartuig
zich houdt bij storm. foto Marcel Mochet/EPA
Het recept van vandaag is een bij
na vergeten klassieker uit de
Hollandse keuken van de 19e eeuw.
Toen werden er in ons land trou
wens ook veel meer linzen gegeten
dan tegenwoordig het geval is. Lin
zen van de meest recente oogst be
hoeven niet te worden geweekt.
Wanneer u meent dat de linzen die u
koopt wel eens een jaartje ouder
kunnen zijn, laatze dan een uurtje in
ruim water weken. Meent u dat de
linzen vijf of meerjaren geleden ge
oogst werden, week zedan2-3uur.
Nooit langer, want dan komen er
stoffen vrij die voor het instandhou
den van een goede gezondheid
minder bevorderlijk zijn. Kijk, en dat
wist men in de vorige eeuw nog
niet, want in de kookboeken van de
zuinige Aaltjes laat men linzen net
zo lang weken als men voor witte en
bruine bonen doet. De 'vegs' onder
ons en zij die liever geen varkens
vlees willen eten kunnen de ham
schijf weglaten en nemen een
groentebouillontablet voor de
bouillon. Aan tafel kan er dan wat
fijngeraspte extra belegen (of nog
oudere) Goudse kaas over de soep
gestrooid worden.
Hoofdgerecht voor 4 personen:
300 - 350 gram linzen; 1 hamschijf,
ca. 350 gram; 3 - 4 bleekselderijs-
tengels, schoongemaakt, in smalle
reepjes gesneden; 40 gram boter; 1
flinke ui, ca. 75 gram, gesnipperd; 1
theel. milde kerriepoeder (kerrie
Djawa - Conimex); 2 teentjes knof
look, ragfijn gehakt; 30 gram
bloem, gezeefd; zout; witte peper
Hans Belterman
linzen
uit de molen; 2 eetl. fijngehakte ver
se kervel.
Zet de hamschijf op met 1 liter koud
water. Breng alles aan de kook.
Voeg wat zout toe. Schuim het op
pervlak enkele malen af. Temper de
warmtebron. Laat de hamschijf in
ongeveer 2 uur zachtjes gaar trek
ken. Neem daarna de pan van de
warmtebron. Laat de bouillon en de
hamschijf tot lauwwarm afkoelen.
Spoel de linzen enkele malen in
ruim koud water. Verwijder onge
rechtigheden. Zet de linzen samen
met de bleekselderij op met 7.5 de
ciliter koud water. Kook de linzen in
ca. 35 minuten net gaar. Neem de
pan van de warmtebron en laat alles
tot lauwwarm afkoelen.
Verhit een grote pan met dikke bo
dem. Laat de boter er in smelten.
Voeg de ui toe en laat deze zachtjes
fruiten tot ze wat kleur heeft gekre
gen. Roer kerriepoeder en knoflook
erdoor. Doe er na 1 minuut gezeefd
bloem bij en roer alles krachtig
door. Blijf daarna nog 2 - 3 minuten
roeren. Doe er vervolgens onder
voortdurend roeren de linzen met
het kookvocht en de bouillon van de
hamschijf bij. Blijf zolang roeren tot
de soep aan de kook is gekomen en
heel licht is gebonden. Laat de soep
dan nog 10 minuten zachtjes door
koken. Voeg naar eigen smaak en
inzicht nog wat zout en peper toe.
Roer daarna kervel door de soep.
Dien de soep op in een voorver
warmde terrine, De hamschijf komt
er apart op een schaal bij.
Tip: geef er beboterde sneden
bruïnbrood bij.
Oplossing donderdag
Ponton, karaf, statig, poelet, blaag, stereo, braam, kapper, stoof, ka
baal, stern, fraai, kanaal, basis.
Het citaat is van Paul Cézanne: "Ik zwoer dat ik al schilderend zou
sterven".
Doorloper
Horizontaal: 1Optocht, jonge leeuw; 2. toegankelijk, onzin; 3. livrei
knecht, maal; 4. gedwee, overblijfsel; 5. geluid v.e. schaap, groente;
6. hoofdstad van Noorwegen, kaliumcarbonaat; 7. strooptocht, Eu
ropees gebergte; 8. rijtuig, hoofdstad van Letland; 9. zwak, dochter
van Tantalus; 10. gravure, zich rustig houden; 11zuurdeeg, eens; 12.
programma-
punt, lofrede,;
13. vismand,
suikerpalm.
Verticaal: 1.
Soort revolver,
deel v.h. li
chaam, azijn; 2.
edelsteen, wol
len garen,
Griekse letter; 3.
gymnastiektoe-
stel, houten
kolfhamer, stad
in Duitsland; 4.
erwtensoep,
rivier in Duits
land, kleding
stuk; 5. brand
stof, helden
dicht, stad in
Frankrijk; 6. gat
in het ijs, koord,
stad in Italië; 7.
eenmaal, drie
tal, zwart paard;
8. vers, min,
kleur; 9. land in
Zuid-Amerika,
deel v.e. kachel,
oculeren.