Lift brengt auto's ondergronds
Marijke Boone geeft toeschouwer ruimte
De rol die zelfs
de gevierde actrice
niet kan acteren
Ronald Mullié maakt stenen renaissancetuin in Stavenisse
Een aanslag op de
bietenindustrie was
niet te voorkomen
Improvisatie basis I
voor het tweede t
album van MindLink i
zeeland
14
Verstraeten in Oostburg maakt parkeergarages in betonschachten
ondernemend zeeland
in detail
kunst cultuur
1900-2000
zaterdag 16 januari 1999
door Claudia Sondervan
OOSTBURG - Vijfentwintig
auto's parkeren en niet meer
oppervlak kwijt zijn dan een
cirkel van tien meter doorsnee.
Met die oplossing komt het
Oostburgse bedrijf Funde
ringstechnieken Verstraeten
voor het parkeerprobleem in
overvolle binnensteden waar
grond kostbaar is. Door ge
bruikmaking van de 'derde di
mensie': ondergronds.
In een betonnen schacht van
dertig meter diep worden de
auto's gerouleerd in een pater
noster-lift. De automobilist
rijdt de auto op een perron de
lift in, stapt uit. de lift brengt
de auto ondergronds en presen
teert een lege plek voor de vol
gende auto. Bij terugkomst
produceert het systeem de auto
aan de hand van het parkeer
kaartje weer voor de bezitter.
De auto's staan buiten bereik
van onverlaten, de passagiers
hoeven geen trappen te lopen
in griezelige parkeergarages
maar wachten bovengronds op
het perron, wellicht onder een
perspex koepel temidden van
vriendelijk groen.
Delft
Als de haalbaarheidsstudie ko
mend voorjaar goede resulta
ten geeft, is er de kans dat Ver
straeten de eerste van deze
automatische parkeergarages
realiseert in de Nieuwe Lange-
dijk, vlakbij de Grote Kerk en
stadhuis in Delft.
Het ministerie van VROM stel
de 150.000 gulden beschikbaar
voor de studie Voorbeeldpro
ject Ondergronds Ruimtege
bruik. President-commissaris
en eigenaar van de Verstraeten
Groep A J. Verstraeten ziet in
ternationaal grote mogelijkhe-
Impressie van de uitvinding van Funderingstechnieken Verstraeten. In een betonnen schacht van dertig meter diep worden de auto's gerouleerd in een paternoster-lift.
den voor het idee, mits de aan-
legkosten reëel blijken. Zijn
bedrijf ontving dit nieuwjaar
de Prijs voor Creatief Onderne
merschap van de Kamer van
Koophandel voor Zeeland.
De parkeerschachten komen in
drie formaten, waarbij de
kleinste een diameter nodig
heeft van 7,8 meter. „Die kan in
de tuin bij een kantoor in hartje
binnenstad", schetst Verstrae-
ten. Zo'n schacht kan twee au
to's per laag bergen. Een versie
met twaalf meter in diameter
bergt vier auto's per laag, de
acht van achttien meter door
snee kan twaalf auto's per laag
bergen. De kleinste is de duur
ste: de aanleg komt naar schat-
Nailstyling, de onderneming
van nagelspecialiste Inge van
Eijkeren, is gevestigd in Kap
salon Harry van den Berg aan
de paspoorstraat in Oost-Sou
burg. In een artikel in Onder
nemend Zeeland werd de kap
per vrijdag foutief aangeduid
als 'Jan'.
Aan de Frans van Waesberg-
hestraat in Hulst opent Parket
speciaalzaak Hulst morgen,
zaterdag 16 januari de deuren.
In de week na de opening geeft
de winkel kortingen op alle
parketvloeren.
Netwerk voor gestarte onder
nemers ZON houdt maandag
18 januari een nieuwjaarsbij
eenkomst in hotel-restaurant
Terminus aan het Stations
plein in Goes vanaf 19.30 uur.
Professor J. de Bruin, econoom
en hoogleraar aan de Universi
teit van Antwerpen houdt een
inleiding over creatief onder
nemen.
ting op 65.000 gulden per par
keerplaats.
De betonnen schachten bouwt
Verstraeten al jaren voor de in
dustrie. Ze worden gebruikt
voor waterzuivering, opslag
van (milieugevaarlijke) stof
fen, als overloopvoorziening
bij milieugevaarlijke calami
teiten bij industrieën, bij tun
nelverbindingen en onder
grondse boringen. In Japan zag
Verstraeten een omgekeerde
versie, waarbij de auto's verti
caal bovengronds werden op
geslagen.
Een tweede toepassing die Ver
straeten ontwikkelde is het
Mobiliteitscentrum, waarbij
de paternoster gevuld is met
een voorraad kleine stadsau
to's die voor passagiers van de
Nederlandse Spoorwegen voor
lokaal verkeer op hun reisbe-
stemming beschikbaar zijn. De
huur van de stadsauto wordt
gekoppeld aan het kopen van
een treinkaartje. „Stel, je moet
in Groningen op drie plaatsen
zijn. Een treintaxi brengt je er
maar naar één daarvan; de ove
rige twee moet je bereiken met
dure taxi's. Met zo'n stadsauto
kom je overal. Daarna lever je
de auto in op het perron, rekent
af en stapt weer op de trein",
legt Verstraeten het concept
uit. Zijn bedrijf heeft het plan
voorgelegd aan de NS, die be
reid zijn daar nader naar te kij
ken.
„Als het Delftse project door
gaat, hebben we een opstap
naar andere landen", zegt Ver
straeten. Door de opbouw van
zijn bedrijvengroep is toepas
sing in de Verenigde Staten
goed mogelijk. Bij de bedrijven
van de holding werken 120
mensen, van wie 95 in Zeeland
bij Funderingstechnieken Ver
straten, Piling Equipment,
Fundex te Oostburg en Machi
nefabriek Goes. Daarnaast is
er het Belgische en het Franse
Fundex-bedrijf, en Foundex,
U.S. Piling en Drilling Corpo
ration in de Verenigde Staten.
De holding omvat daarnaast
deelnemingen in bedrijven in
binnen-en buitenland.
De rubriek Onderne
mend. Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Vlissingen, of
via fax 0118-470102.
TERNEUZEN,
Zuidlandtheater
'Geluk? Wïeso Gliick?', autobiogra
fische monoloog door Sylvia de Leur
door Trees van Herpen
In een vijf kwartier durende
monoloog laat Sylvia de Leur
haar publiek heel dicht bij haar
zelf komen. Zo dichtbij dat je je
soms een voyeur waant. Gaat de
golf van publieke emotieverto
ning die dagelijks op het tv-
scherm te zien is nu ook haar in
trede in het theater maken?
Acteurs kruipen in de huid van
hun personages. Sylvia de Leur
heeft als comédienne en in seri
euze rollen laten zien dat ze haar
vak verstaat. In Geluk? Wïeso
Gluck? speelt ze afwisselend
haar eigen moeder en zichzelf.
Dat eerste gaat haar goed af.
'Mams' is een drankzuchtige,
dominante oude vrouw die geen
blad voor de mond neemt. Ooit
was ze een Poolse prima balleri
na die zich wentelde in haar suc
ces. Flarden muziek doen haar
herinneringen herleven en in
potsierlijke scènes doet ze stram
haar balletoefeningen. Met een
zwaar doorrookte stem ver
vloekt ze in half Duits haar lot
als moeder.
Bleker
De tweede rol is veel bleker. De
dochter groeide eenzaam en
ongewenst op. Om voor haar on
begrijpelijke redenen gaat de
familie op de vlucht en komt te
recht in het land van haar vader,
Nederland. Zij blijft proberen
de liefde van haar moeder te
winnen maar durft, zelfs op het
allerlaatst, niet te zeggen wat ze
op haar hart heeft. Haar stem is
ijl, haar houding ingetogen met
een enkele uitschieter bij een
niet gedeelde herinnering. In
een uiterst sober decor met als
belangrijkste attributen een
lippenstift en een doos kleenex
wisselt De Leur soepel van rol.
Overdreven smeert ze steeds
weer lippenstift, meer om dan
op haar lippen, als 'Mams'. Met
een veeg van de kleenex is ze
weer zichzelf, uiterst effectief.
Maar stem en houding bepalen
de twee personages nog nadruk-
kehjker. De moeder is beweeg
lijk, loopt steeds naar de her en
der verstopte flessen. De doch
ter zit stijfjes, haar gezicht naar
het publiek gericht en vertelt
een verhaal alsof ze op visite is.
Maar onder dat beheerste uiter
lijk schuilt de wanhoop om haar
onvermogen zich echt uit te
spreken. Zij, de gevierde actri
ce, kan die rol zelfs niet acteren.
Die zo persoonlijke tragiek
maakte de. overwegend vrou
welijke, toeschouwers bijna tot
voyeurs.
Marijke Boone heeft voorkeur voor acrylverf en aquarel.
foto PieterHonhoff
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - „Mijn werk is nog
nooit zo mooi gepresenteerd",
zegt beeldend kunstenares Ma
rijke Boone over haar expositie
in 't Lange Uus in Zierikzee.
Deze riante showroom voor mo
derne woninginrichting biedt
het perfecte decor voor haar
aquarellen en schilderijen van
olie- en acrylverf, vindt ze zelf.
Felle kleuren paars en blauw
overheersen in haar werk. „Een
voorkeur die ik waarschijnlijk
heb overgehouden uit de perio
de van de flower power", lacht
Marijke Boone. Als tiener was
ze graag naar kunstacademie
St. Joost in Breda gegaan, maar
haar ouders wilden dat ze 'een
echt vak' ging leren en dus werd
het telefoniste/receptioniste.
Sinds 1974 woont Boone met
haar gezin in Zierikzee. Teke
nen en schilderen en sinds kort
ook beeldhouwen zijn nu wel
haar vak geworden. Zij be
kwaamde zich met het volgen
van cursussen.
Vooral van de lessen van Cees
van de Wetering bij schilderclub
Perspectief zegt ze veel geleerd
te hebben. Ze ontwikkelde er
haar voorkeur voor acrylverf.
„Dat droogt gauw en je kunt er
sneller weer overheen werken."
Boone schildert graag model
len; daarnaast maakt ze ook
landschappen en bloemarran-
gementen Haar werk is niet fi
guratief tot in de details, maar
ook zeker niet abstract. Ze
maakt haar indrukken duide
lijk. maar biedt de toeschouwer
veel ruimte voor eigen interpre
taties.
Eerder exposeerde zij in groeps
verband met andere leden van
schilderclub Perspectief. In
kleiner verband deed ze eind
november mee met de tentoon
stelling ten huize van Elly As-
selbergs in Zierikzee. De huidi
ge expositie in 't Lange Uus is
haar eerste solopresentatie. Ze
toont er vijftien schilderijen.
Sinds enkele jaren bekwaamt
Boone zich ook op de Vrije
Kunstacademie in Rotterdam.
„Het fijne daar is dat je er aller
lei technieken leert beheersen,
terwijl je wel gewoon je eigen
stijl kunt blijven volgen."
Beeldhouwen
Sinds een half jaar legt de kun
stenares zich ook toe op beeld
houwen. Ze volgt lessen bij Jan
Eikenaar in Burgh-Haamstede.
Tot nu toe legde ze zich toe op
speksteen dat na de eindbewer
king zo'n mooie glans krijgt.
Binnenkort gaat ze haar creati
viteit op kalksteen loslaten.
„Beeldhouwen dwingt je om
driedimensionaal te kijken. Na
vele jaren tekenen en schilderen
was ik toe aan die nieuwe uitda
ging.
Nu ik me al enkele maanden op
dat beeldhouwen toeleg, merk
ik dat ook het schilderen wat
speelser en losser gaat", aldus
Boone.
Haar werk wordt nog tot en met
30 januari tentoongesteld in 't
Lange Uus.
door Esme Soesman
STAVENISSE - Kunstenaar Ronald
Mullié uit Gapingeis door de gemeen
te Tholen uitverkoren om een kunst
werk te maken in de bestrating van
het Van der Lek-de Clercqplein in
Stavenisse.
Zijn ontwerp is geïnspireerd door de
Renaissancetuinen die, omstreeks het
ontstaan van Stavenisse vierhonderd
jaar geleden, hun intrede deden in
Frankrijk. De tuinen zijn onder meer
aangelegd in het Franse Villandry,
waar Muil ié zijn inspiratie opdeed. De
adviescommissie beeldende kunst,
die betrokken is geweest bi j de advise
ring van kunstwerken in alle kernen,
heeft een positief advies uitgebracht
naar aanleiding van zijn werk. Het
college van burgemeester en wethou
ders heeft dit advies overgenomen.
deels door de overeenkomst in tijdstip
van ontstaan en deels omdat er ook
een directe relatie tussen de Renais
sancetijd en Stavenisse bestaat.
De tuin van het voormalige Slot Sta
venisse was volgens hetzelfde princi
pe ingericht, waardoor het ontwerp
goed past in de kern, die dit jaar zijn
vier honderdjarig bestaan viert. An
dere ontweipen waren ingediend door
Teja van Hof ten uit Burgh-Haamste
de en Piet Dieleman uit Middelburg.
Het kunstwerk van Mullié bestaat uit
vier delen van ieder vijfentwintig
vierkante meter grootte. De uitvoe
ring is zwart-wit. De onthulling is ge
pland op 29 april en valt, zo is afge
sproken door de gemeente met het
herdenkingscomité, samen met de
opening van het feestjaar ter ere van
het vierhonderdjarig bestaan. Voor
zitter van dat comité F. de Rijke rea
geert op persoonlijke titel positief.
Vorige jaar maakte hij al kenbaar bij
de gemeente een kunstwerk op het
dorp te willen dat herinnert aan zijn
vier eeuwen lange bestaan. Ook zijn
gedachten gingen uit naar een ont
werp in de bestrating, bij voorkeur ge
maakt door plaatselijke bedrijven.
„Dit is herkenbaar en tweedimensio
naal, Bovendien komt de historie erin
terug."
door Nicole Kluijtmans
Er was zoveel belangstelling
voor de bijeenkomst in Goes
dat drie zalen (twee van het
Schuttershof en het Grand The
ater) nodig waren om alle 1400
belangstellenden een plaats te
kunnen geven. De Zeeuwse
landbouworganisaties hadden
hen op dinsdag 16 januari 1934
bijeengeroepen om te spreken
over de dreigende gevaren voor
de suikerbietenteelt. De produ
centen van rietsuiker op Java
pleegden een aanslag op de Ne
derlandse, en voor Zeeland zo
belangrijke, bietsuiker-indu
strie.
De prominente bezoekers bena
drukten hoe belangrijk het on
derwerp was: de commissaris
van de koningin, het bijna
voltallige college van Gedepu
teerde Staten, burgemeesters,
wethouders en raadsleden uit
verschillende gemeenten, verte
genwoordigers van de Kamers
van Koophandel, suikerindu
strie en tal van andere organisa
ties Alleen de uitgenodigde Ka
merleden hadden bericht van
verhindering gezonden.
Bietensteun
„Wij zijn hier niet gekomen om
te protesteren, om te schreeu
wen voordat we geslagen wor
den, maar om uiting te geven
aan onze onrust", sprak het Sta
tenlid J. van Bommel van Vlo
ten. Hij doelde op de twijfel die
in de Tweede Kamer was uitge
sproken over de toelaatbaar-
heid van de bietensteun. Minis
ter Verschuur had de financiële
steun aan de boeren een econo
mische dwaasheid genoemd en
gezorgd voor de instelling van
een commissie die het suiker-'
vraagstuk moest onderzoeken,
wat leidde tot grote onrust on
der de bietenverbouwers.
In de jaren 1920 tot 1930 was
meer dan eenvijfde van de grond
in Zeeland bebouwd met bieten
De suikerbietenteelt bracht he:
platteland welvaart. Zo werden
voor het vervoer van de bieten
tramlijnen aangelegd, polder
wegen verhard, weegbrugges
gebouwd en los- en laadplaat
sen ingericht. Voor de verwer
king van de bieten werden fa
brieken gebouwd.
Schippers
De bietenteelt was dus niet al
leen belangrijk voor de land
bouwbedrijven. De voorzitter
van de vergadering, mr. R Diele
man, wees onder meer op de be
langen van de schippers die op
het spel stonden. Een inperking
van de bietenteelt met eer,
kwart zou voor de schippers al
desastreus zijn. Maar ook voor
de spoorwegen en vrachtrijden
zou de inkrimping niet zonder
gevolgen blijven. Verder merkte
hij op dat ook de 'eenvoudige'
mensen die aandelen of obliga
ties in de tramwegen hadden ge
nomen, niet moesten worder
vergeten.
De grote crisisvergadering kor
het gevaar van een overeen
komst met Indië echter niet af
wenden en de Zeeuwen moesten
de teeltbeperking accepteren
Er werd gewerkt met zoge
noemde garantiebewijzen van
teler tot teler. Toen wisten ze nog
niet eens welke grote rampen
hen nog stonden te wachten, zo
als de Tweede Wereldoorlog er.
de watersnoodramp. Pas met d(
veredelingstechnieken kwam
het herstel.
door René van Stee
TERNEUZEN-De Terneuzense
metalband MindLink werkt
momenteel hard aan een nieuwe
cd. De nieuwe nummers liggen
al klaar. Ze moeten alleen nog
wat bijgeschaafd worden. Ko
mende zomer moeten de opna
men van de opvolger van het
vorig jaar verschenen debuutal
bum Desiderata afgerond zijn.
Over een titel is ook al nage
dacht: het nieuwe album gaat
waarschijnlijk Radio Silence
heten.
Alle nummers zijn eigen compo
sities die vooral via improvisa
tie tot stand zijn gekomen. „De
inbreng van de bandleden is
hierbij evenredig groot", vertelt
zanger Eddy de Putter. „We pik
ken vaak een idee op dat we al
oefenend uitwerken. Aangezien
we redelijk op één lijn zitten,
hebben we al gauw in de gaten
of het iets wordt of niet. Dat
komt ook doordat we in de ruim
zes jaar die we samen spelen
naar elkaar toe zijn gegroeid. De
muziek is volwassener gewor
den", aldus de zanger.
Volgens bassist Jan Verdoom
produceert MindLink tegen
woordig een eigen, herkenbaar,
geluid. „We spelen nu meer in
dienst van de nummers terwijl
we vroeger meer op techniek
speelden. Onze vaardigheden
zijn tegenwoordig meer ver
enigd in één geluid."
De muziek van MindLink is niet
makkelijk in een hokje te plaat
sen. Metal met veel melodieuze
elementen in de stijl van Faith
No More komt het dichtst in de
buurt. Daarnaast zijn er onmis
kenbaar invloeden van onder
meer David Sylvian en de Coc-
teau Twins te bespeuren.
„Een imago qua uiterlijk heb
ben we ook niet", verklaart gita
rist Eddy Verberkmoes. „Velep
verwachten ruige kerels me
tattoos en leren jekkers, terwijl
we er toch echt uitzien zoals we
zelf willen."
Nummers over leven, dood en,
liefde voeren de boventoon. Zij,
krijgen ook vaak een boodschap,
mee. „Hoewel de sound neigt |tun
He
naar het depressieve, is er in de
teksten altijd wel een sprankje
hoop te bespeuren", aldus De
Putter.
Aangezien het debuutalbum
Desiderata goed werd ontvan-|ien
gen, hoopt de band dat de on
derhandelingen over de opvol
ger met platenmaatschappij
Killer Whale snel worden afge
rond. De financiën vormen het
grootste struikelblok. De pro
ductie van een cd kost al gauw
10.000 gulden, een bedrag dat
de bandleden zelf niet kunnen
opbrengen.
Presentatie
Regelmatige uitzending van de
clip van het nummer FNM in het
metalprpgramma Wet Wild op
TMF en het winnen van twee
Zeeuwse popprijzen (beste
band en cd) hebben de zeskop-
pige formatie tot dusver weinig
opgeleverd. Dat komt volgens
De Putter doordat MindLink
niet past binnen het format van
het commerciële muziekwe-
reldje. „De muziek zelf speelt
steeds minder een rol. Presenta
tie, daar draait het volgens de
kenners om. Ook bij boekings
kantoren en zalen kom je er niet
tussen: of ze zitten vol, of er is
geen belangstelling."
„Om ons echt te introduceren in
het muziekwereldje hebben we,
iemand nodig die onze kwalitei-*
ten erkent en invloed heeft. Dat!
mag echter niet ten koste gaan[
van de authenticiteit van de
band, want ónze muziek blijft!
tenslotte het belangrijkste."
foto Charles Strijd l—
uiOCf^p^n) Weg
compact ondergronds
parkeersysteem
In het laatste jaar van
de twintigste eeuw
blikt de PZC van dag tot
dag terug op nieuws
feiten uit Zeeland.
16 JANUAR11934