Ouderen wachten te lang op zorg
Hangplek voor vleermuizen
Wilde ideeën voor toeristisch Zeeland
Onderwijs legt
op 20 januari
het werk neer
Héél eventjes winter in Zeeland
Covra mag gebruikt
splijtstof opslaan in
transportcontainers
Huizenprijzen stijgen
in Zeeland minder
snel dan elders
Oost-Zeeuws-Vlaamse tehuizen willen snel geld uit Den Haag
zeeuwse almanak
Uitwaaien
zeeland
door Conny van Gremberghe
HULST - De wachtlijstproble
matiek van de verzorgingshui
zen in Oost-Zeeuws-Vlaande-
ren dreigt de spuigaten uit te
lopen. Volgens directeur L. Jan-
se van de stichting Curamus -
het samenwerkingsverband van
de Oost-Zeeuws-Vlaamse te
huizen - moet er snel geld uit
Den Haag komen om het aantal
verpleeg- en verzorgingshuis
bedden in de regio uit te brei
den. Komt dat geld er niet, dan
zal het aantal schrijnende ge
vallen van ouderen die noodza
kelijkerwijs thuis moeten blij
ven, alleen maar toenemen.
Janse: „Dat aantal is nu al veel
te groot. We proberen die men
sen met substitutieprojecten en
hulp van de stichting Thuiszorg
wel te helpen, maar toereikend
is die hulp niet. Daar komt nog
bij dat de thuiszorghulp aan
mensen met een verpleeghuisin
dicatie weer ten koste gaat van
andere mensen. We hebben dus
te maken met opschuif-effec-
ten. Daaraan valt alleen iets te
verhelpen als het sleutelpro
bleem, de wachtlijsten, wordt
aangepakt."
Hoe hoog de nood gestegen is,
kan Janse niet exact duiden. De
rapportage van een recent on
derzoek naar de wachtlijstpro
blematiek door de stichting
Scoop laat op zich wachten.
„Het is zaak dat Scoop snel de
boel afrond, omdat we dan via
het Zorgoverleg Zeeuws-
Vlaanderen en de provinciale
politiek druk kunnen uitoefe
nen op Den Haag om snel iets
aan onze problemen te doen.
Bedden bezet
Voor zijn eigen instelling, de
Blaauwe Hoeve in Hulst, kan
Janse een aardige inschatting
maken van de ernst van het pro
bleem. Eenderde van de 147 be
woners van het verzorgingshuis
van de Blaauwe Hoeve hoort ei
genlijk in het verpleeghuis
thuis. Voor een plaats in het
Hulster verzorgingshuis staan
momenteel tachtig mensen op
de wachtlijst.
De wachtlijst van het 120 bed
den tellende verpleeghuis van
de Blaauwe Hoeve telt 35 na
men. Het gaat dan vooral om
mensen die psycho-geriatrische
zorg nodig hebben, maar die de
instelling niet binnenshuis kan
bieden omdat alle bedden bezet
zijn. Met het geld uit Den Haag
zouden, zonder dat er direct ge
bouwd hoeft te worden, een
groot aantal mensen geholpen
kunnen worden, meent Janse.
Dat zou kunnen gebeuren door
meer dagverpleging en uitbrei
ding van substitutieprojecten.
„Blijft dat extra geld achterwe-
TERNEUZEN - Niet de voorspelde tien centimeter
dikke witte deken over de Zeeuws-Vlaamse landerij
en, maar slechts een dun laagje sneeuw. Niet veel,
maar voldoende om Zeeland heel eventjes een winters
aanzien te geven.
Op de akkers nestelde de sneeuw zich in de voren en
gaf daarmee het strakke polderlandschap een grillig
tintje. De bomen met hun zwart tegen de hemel afste
kende kale takken kregen een wit randje en vroege fo
rensen moesten niet alleen krabben maar ook hun
autoruiten ontdoen van sneeuw. Dappere fietsers
glibberden over witte straten naar werk of school en
hier en daar slaagden kinderen er zelfs in een heuse
sneeuwbal te kneden.
foto Charles Strijd
door Ben Jansen
DEN HAAG - Hoogradioactieve
gebruikte splijtstof uit de on
derzoeksreactor in Petten mag,
in transportcontainers verpakt,
tij de Covra in Borssele tijdelijk
norden opgeslagen in een loods
die is bedoeld voor radioactief
afval met een lager stralingsni
veau. De voorzitter van de afde
ling bestuursrechtspraak van
de Raad van State vindt het niet
nodig de vergunning te schorsen
die de Centrale organisatie voor
radioactief afval hiervoor heeft
gekregen.
"Het Rijk heeft de Covra toe
stemming gegeven de splijtstof
uit Petten in afwachting van de
bouw van een speciale bunker
voor hoogradioactief afval
voorlopig tussen laag- en mid-
delradioactief afval neer te zet
ten. Greenpeace, de Zeeuwse
Milieufederatie en de stichtin
gen Miljoenen Zijn Tegen en
Leefbaar Zeeland hadden de
Raad van State gevraagd daar
een streep door te halen. Ze vin
den opslag in de zware trans
portcontainers - ook al is het tij
delijk - niet veilig genoegen.
Provincie
Ook de provincie Zeeland en de
gemeente Borsele hebben be
zwaar geuit tegen de provisori
sche opslag van het kernafval
uit de onderzoeksreactor. Hun
overweging is dat de gebruikte
splijtstofstaven net zo goed
voorlopig in Petten kunnen blij -
ven als de verpakking in trans
portcontainers zo veilig is.
De Raad van State heeft ook
geen aanleiding gezien de in de
nieuwe vergunning voor de Co
vra opgenomen bouw van de
bunker voor hoogradioactief
afval te schorsen. Dit betekent
dat het nationaal opslagcen
trum voor kernafval bij de ge
meente Borsele een bouwver
gunning kan aanvragen en
vervolgens aan de slag kan. De
nieuwe vergunning voorziet in
de mogelijkheid licht radioac
tief calcinaat van fosforprodu-
cent Themphos op te slaan en
radioactief afval uit de oliewin
ning en ertsverwerkende indu
strie te behandelen.
Opgelucht
Covra-directeur H.D.K. Codée
reageerde dinsdag opgelucht op
de uitspraak van de Raad van
State. In 1994 is de Covra al be
gonnen met een milieueffect- en
veiligheidsrapport voor een
nieuwe vergunning krachtens
de kernenergiewet. Die vergun
ning werd eind 1997 verleend,
maar vorig voorjaar door de
Raad van State vernietigd, om
dat de handtekeningen van de
minister van Verkeer en Water
staat en van Landbouw, Na
tuurbeheer en Visserij ontbra
ken. De Covra kwam daardoor
in ernstige tijdnood. Het op
slaggebouw voor hoogradioac
tief afval moet in 2001 gereed
zijn, omdat in dat jaar de eerste
transporten met in Frankrijk en
Engeland opgewerkt afval van
de kerncentrales Borssele en
Dodewaard naar Nederland te
rugkomt. Codée verzekerde dat
onmiddellijk zal worden begon
nen met de verdere voorberei
dingen. Hij gaat ervan uit dat de
bouw in april kan beginnen.
Verenigde Staten
Greenpeace liet weten de beslis
sing van de Raad van State te
betreuren. De milieuorganisatie
vindt dat in elk geval met de tij
delijke opslag van het Pettense
afval moet worden gewacht tot
duidelijk is of het naar de Ver
enigde Staten kan gaan. De
splijtstof is door de VS geleverd.
Amerika wil het gebruikte ma
teriaal slechts terugnemen als
de reactor in Petten overscha
kelt op het gebruik van uranium
met een minder hoge verrij
kingsgraad. De bestraling daar
van in een reactor levert minder
plutonium op, de stof waaruit
atoombommen kunnen worden
vervaardigd.
De vergunning voor de Covra
valt nu nog via een uitgebreide
procedure bij de Raad van Sta
te, een zogenaamde bodempro
cedure. te bestrijden. Green
peace zal dat in elk geval doen
om de te voorkomen dat de op
slagbunker voor hoogradioac
tief afval volgens de huidige
plannen wordt uitgevoerd. Er
moeten volgens de milieuorga
nisatie voorzieningen in komen
om gebruikte splijtstof uit Bors
sele en Dodewaard regelrecht
bij de Covra op te slaan, zodat
opwerking achterwege kan blij
ven.
Gedeputeerde A M. Dek en bur
gemeester J. L. M. Mandos van
Borsele waren erover teleurge
steld dat de Raad van State geen
stokje heeft gestoken voor de
tijdelijke opslag. In de dagelijk
se besturen van de provincie en
de gemeente zal nog worden be
sproken of de bodemprocedure
zal worden benut. Dek en Man-
dos zeiden er wel over tevreden
te zijn dat de bouw van de op
slagbunker voor hoogradioac
tief afval nu kan beginnen.
door Mieke van der Jagt
OVEZANDE - Ze slapen nog, onderstebo
ven in stille donkere gebouwen, de vleer
muizen. Van de zomer jagen ze weer van
schemerdonker tot het ochtendgloren,
nuttig en nog altijd een beetje geheimzin
nig.
De Stichting Landschapsbeheer Zeeland
(SLZ) probeert het ze ondertussen naar de
zin te maken. Dinsdag legde SLZ een
vleermuizenkelder aan op het weidje van
J. Bais aan de Blazekop in Ovezande. Te
gelijk werd er een mooie grote drinkput
bij gegraven. Rudie Geus van SLZ hoopt
stiekem dat watervleermuizen de nieuwe
kelder tot winterverblijf zullen kiezen.
Een paar j aar geleden kreeg SLZ een zoot-
je van 25 betonnen duikerelementen ca
deau van het Havenschap Vlissingen. De
elementen van een meter doorsnee en een
meter lang zijn uitstekend geschikt om er
een vleermuizenkelder van te maken en
op twee plaatsen was dat ook al gebeurd.
Dat de SLZ nu bij J Bais is aangeland,
komt doordat Bais zijn erf graag streekei
gen wil inrichten. Voor het weidje achter
zijn huis betekent dat een drinkput, in
planten met hoogstammeii en. omdat de
omgeving daar bijzonder geschikt voor is,
de aanleg van een vleermuizenkelder.
De inrichting van streekeigen erven en de
aanleg van kelders passen in het project
Waardevol Cultuurlandschap Zak van
Zuid-Beveland, waarbij het het ministe
rie van LNV geld beschikbaar stelt voor
het integreren van de functies natuur en
landschap, landbouw en recreatie.
Hangvoorzieningen
Hoe lang het zal duren voordat er vleer
muizen in de duikerelementen zitten, is
volgens Rudie Geus niet te voorspellen.
„We metselen de achterkant dicht, maken
nog wat hangvoorzieningen binnenin en
de voorkant wordt een moeilijk te openen
deurtje met en open onderkant. Zo kan er
nog wat water binnenlopen, zodat padden
en salemanders er weUicht ook een win-
terschuilplaats kunnen vinden."
foto Willem Mieras
door Jacques Cats
UTRECHT-Een duinkabelbaan
tussen Breskens en Knokke,
kust hoppen van het ene naar het
andere strand, een afgedankt
olieboorplatform als toeristi
sche attractie in de Zeeuwse
wateren: het zijn wilde ideeën
om het toekomstig toeristisch
product mee te kunnen oppoet
sen.
De gedachten zijn neergelegd in
het 'ontwikkelingsperspectief
Noordzeeboulevard". Staatsse
cretaris Ybema kreeg dinsdag
op de vakantiebeurs in Utrecht
het eerste exemplaar.
Toeristische instanties hebben
in de schets een regionale ver
taalslag gemaakt van de lande
lijke nota 'een zee van cultuur',
bedoeld om op termijn opge
wassen te zijn tegen de concur
rentie van andere vakantiege-
bieden.
Voor de komende jaren staan tal
van uitdagingen op het pro
gramma op het terrein van ver
voer, verblijf en vermaak. Pro
ductontwikkeling en promotie
dienen, zo menen de Zeeuwse
samenstellers, in het teken te
staan van de Zeeuwse identiteit.
Anders dan werd gedacht heeft
het vakantiepubliek een veel
ruimer beeld van toeristisch
Zeeland. In het ontwikkelings
perspectief vindt voorts een af
stemming plaats hoe afzonder
lijke Noordzeekustgebieden
zich nader wilen profileren
Op sommige terreinen bestaan
plannen om meer samen op te
trekken. Onder het motto 'te
ge, dan voorzie ik dat we in deze
regio in een vicieuze cirkel te
rechtkomen. Met name de oude
ren zullen dan toch de dupe
worden."
door Jeroen Vliegenberg
GOES - De prijzen van koopwo
ningen in Zeeland zijn het afge
lopen jaar toegenomen, maar ze
stijgen aanzienlijk minder dan
elders in Nederland. De lande
lijke woningmarkt lijkt lang
zaam tot rust te komen, al ne
men de prijzen van koophuizen
nog fors toe. Dat blijkt uit cijfers
van de NVM, de Nederlandse
Vereniging van Makelaars.
Wel was er een spectaculaire
stijging van de prijzen van
Zeeuwse appartementen. Be
taalde men in 1997 145.000 gul
den voor een appartement, in
1998 moest hiervoor 215.000
gulden worden neergeteld: een
toename van ruim 38 Ook
vrijstaande womngen werden
flink duurder. Hiervoor moest in
1997 288.000 gulden worden be
taald, vorig jaar kostte een vrij
staande woning 355.0000 gul
den. Tussenwoningen gingen
het afgelopen jaar in prijs met
zo'n 5 omhoog naar 174,000
gulden. Hoekwoningen werden
3 duurder (211.000 gulden),
terwijl landelijk de hoekwonin
gen ruim 8 stegen.
Levend begraven
„De cijfers voor Zeeland lopen
landelijk gezien steeds meer uit
de pas", zegt directeur Mark
Faasse van Makelaardij Faasse
Faasse uit Goes. „De druk op
de woningmarkt is hier met zo
hoog In Zeeland is veel aanbod
en relatief veel leegstand." Veel
mensen willen in eerste instan
tie niet naar Zeeland toe omdat
ze volgens Faasse bang zijn 'om
levend begraven te worden'
„Soms moeten mensen vanwege
hun werk hier komen wonen.
Dat zien ze helemaal niet zitten.
Het aardige is dat ze vaak na een
paar jaar niet meer weg willen.
Opvallend voor Zeeland is dat
appartementen in 1998 bijna
twee keer zo lang leegstonden
als in 1997. Een appartement
stond vorig jaar gemiddeld 101
dagen leeg, in 1997 slechts 49
dagen. De verklaring is simpel.
„In 1997 waren de appartemen
ten veel goedkoper Ze werden
vooral aan jongeren verkocht.
In 1998 zijn ze een stuk duurder
geworden en zijn het vooral ou
dere mensen die overwegen een
appartement te kopen. Zij heb
ben meer bedenktijd nodig dan
jongeren. Voor ouderen is het
vaak een emotionele beslissing,
omdat het meestal gaat om een
laatste woning", legt Faasse uit.
De landelijke vraag naar vrij
staande woningen blijft flink
toenemen. Faasse merkt dat
men eerder rechtstreeks over
stapt van een tussenwoning
naar een vrijstaand huis, omdat
de rente ontzettend laag is. Die
ligt nu nog onder de 5 Zeker
in Zeeland is een vrijstaande
woning heel betaalbaar.
Overhaast
„Mensen beslissen wel steeds
vaker overhaast om een huis te
kopen", waarschuwt Faasse.
..Ik pleit ervoor dat mensen een
adviseur moeten inschakelen.
Een aankopend makelaar bij
voorbeeld. Zo haal je de scherpe
kantjes van de prijsdalingen en
prijsstijgingen af. waardoor er
meer kennis op de markt komt.
Dat is gunstig om de rust terug
te laten keren."
Naast Zeeland zijn ook in
Noordoost-Groningen en Fries
land de prijzen minder gestegen
dan elders in het land. Utrecht is
de duurste stad voor eengezins
woningen en Amsterdam de
duurste appartementenstad. De
NVM-makelaars verkochten
vorig jaar ruim 113.000 wonin
gen, bijna 10 meer dan in
1997 De prijs van een gemid
delde koopwoning is in ons land
het afgelopen jaar met 8 toe
genomen tot 293.000 gulden.
Van een evenwicht in vraag en
aanbod is nog lang geen sprake,
stelt de NVM, want daarvoor
moet een koper kunnen kiezen
uit vijf of zes huizen. Vorig jaar
konden potentiële kopers kie
zen uit slechts drie woningen.
door Henk Postma
MIDDELBURG - Vrijwel het
gehele onderwijs in Zeeland
gaat volgende woensdag plat.
Dat is de verwachting van de
onderwijsbonden. Ze hebben
hun Zeeuwse en Zuid-Holland
se leden opgeroepen de hele dag
het werk neer te leggen om de
druk op minister Hermans te
verhogen. De stakingsactie,
waarop half december al een
voorschot werd genomen, is be
doeld om een loonsverhoging af
te dwingen van 3,5 procent. De
minister wil de bonden nog
maar voor de helft tegemoet ko
men.
De Zeeuwse woordvoerder van
de Algemene Onderwijsbond
(AOb). Jo Korstanje, verwacht
niet dat op korte termij n een ak
koord uit de bus rolt Daarom is
besloten de voorbereidingen
voor de staking met volle kracht
ter hand te nemen. In december
deed een derde van de AOb-le-
den aan de staking mee. Kors
tanje verwacht dat nu zo'n
tweederde van alle onderwijs
krachten in Zeeland het werk
zal neerleggen.
Estafettestaking
De staking treft zowat alle scho
len, van basisonderwijs tot en
met voortgezet onderwijs en be
roepsonderwijs Alleen de Ho
geschool Zeeland blijft buiten
het conflict omdat daarvoor een
andere cao geldt. De actie in
Zeeland maakt onderdeel uit
van een estafettestaking. Die
begint aanstaande maandag in
Limburg en Noord-Brabant en
eindigt volgende week vrijdag
in Overijssel. Gelderland en
Flevoland.
Het is in Zeeland zo'n beetje ge
woonte geworden dat onder-
wijsacties plaatsvinden op
woensdagen, wanneer op basis
scholen alleen 's ochtends wordt
gewerkt. Wat Korstanje betreft
gaat daar binnenkort verande
ring in komen. „Want anders
gaan de mensen straks nog den
ken dat we hier in Zeeland al
leen maar op halve dagen dur
ven staken, en dat is natuurlijk
niet het geval."
Zwaartepunt
De staking is een initiatief van
de gezamenlijke onderwijsbon
den Het zwaartepunt van de or-
ganisatie ligt in Zeeland bij de
AOb, omdat die bond hier het
grootst is en over de meeste faci
liteiten beschikt. Korstanje
spreekt dan ook mede namens
de andere bonden Bedoeling is
dat aüe stakers in Zeeland zich
volgende week woensdagmid
dag verzamelen in De Stenge te
Heinkenszand. Daar vindt dan,
van twee uur tot half vier, een
protestmanifestatie plaats, 's
Ochtends kunnen stakende
leerkrachten zich op drie plaat
sen laten registreren: te Goes in
het kantoor van de AbvaKabo,
te Middelburg in het AOb-kan-
toor en te Terneuzen in sporthal
't Zwaantje.
Inbrekers stelen
schoenen
in Sluis
SLUIS - Een schoenenwinkel in
de Kapellestraat in Sluis werd
in de nacht van maandag op
d i nsdag bezocht door inbrekers.
Uit de winkel werd een onbe
kend aantal schoenen gestolen.
ku(n)st en te keur' wordt ge
streefd naar een gezamenlijk
schilderevenement in Bergen,
Katwijk en Domburg. Ook be
staan er gedachten de organisa
tie van evenementen en festivals
langs de kust te bundelen.
Voorts wordt gedacht aan ont
wikkeling van nieuwe specta
culaire accommodatievormen.
Voor Schouwen zouden er mo
gelijkheden zijn voor de oprich
ting van een strandmotel. Ook
wordt gedacht aan de realise
ring van camperplaatsen.
Op die zonnige zondag deden
die Vlissingse vader en zijn
dochter van vijf wat rechtge
aarde Vlissingers op zo'n
soort dag horen te doen: uit
waaien op het strand.
Maar naarmate de middag
vorderde kreeg de icinterkil-
te enige grip op het dollende
duo Speciaal op kleine spil
lebeentjes.
Tot 't meiske er eentje liet
waaien.
„Mmmmm!" becommentari
eerde ze.
Da's lekker warm in mijn
broek!"
