Situatie Schouwse podia zorgelijk
PZC
Kip van slag, kuikens ter wereld
Scouts genieten van vredige Jamboree
Goesenaren lopen
warm voor raad
over dumpwinkel
zeeland
s20
Muziek- en theaterleven draait met kunst- en vliegwerk door
C" f
Oproep actie tegen
kapitaalsvernietiging
Westerscheldetunnel
Noord-Beveland op matje
bij commissie wegens
achterstand milieubeleid
Gevolgen van nieuw
verdrag grensarbeiders
wekken grote onrust
Vrachtwagen kantelt,
chauffeur zwaargewond
woensdag 13 januari 1999
door Piet Kleemans
ZIERIKZEE - 'Zeer zorgelijk'.
Zo omschrijft directeur G. Peijs
van de Zeeuwse Theater Stich
ting (ZTS) de situatie rond de
muziek- en theatervoorzienin
gen op Schouwen-Duiveland.
Theater Mondragon in Zierik-
zee wordt door cultuurwethou
der P W. Berrevoets-Ringel-
bergs zelf als 'een oude barrel'
omschreven, met het Zierikzee-
se muziek- en theaterpodium
Brogum is het al niet veel beter
gesteld en een theatervoorzie
ning in het nieuw te bouwen ge
meentehuis kan ook al niet Met
veel kunst- en vliegwerk blijft
het Schouwse theaterleven
draaien, maar daar is dan ook
alles mee gezegd.
In Mondragon zou flink wat
geld gestoken moeten worden
om er een theatervoorziening
van te maken die aan alle mo
derne eisen voldoet. Voor 7,5
miljoen kan het theater com
pleet worden gerenoveerd,
maar dat geld heeft de gemeente
Schouwen-Duiveland niet. De
eerstkomende jaren wordt al
leen het hoogst noodzakelijke
aan het gebouw gedaan. Eerst
en vooral moet het podiumbe-
leid op poten gezet worden en
pas als dat recht overeind staat,
kijkt de gemeente verder.
Arbo-eisen
Peijs ziet de toekomst van
Mondragon met angst en beven
tegemoet. Het Zierikzeese thea
tergebouw voldoet niet aan de
eisen die de Arbowet daaraan
stelt. Zo ontbeert Mondragon
automatische trekinstallaties
voor het ophijsen van decor
stukken en andere attributen.
Peijs: „De regels zijn heel
streng, en ook terecht. Maar het
betekent wel dat er voor Mond
ragon minimaal dertig van die
automatische trekinstallaties
van 25.000 gulden per stuk ge
plaatst moeten worden. Doe je
dat niet. dan loop je de kans dat
de Arbodienst het gebouw ge
woon afkeurt."
Peijs haast zich te zeggen dat als
de gemeente tijdig met een goed
plan komt, ze wel ontheffing
kan krijgen van die verplich
ting „Maar dan zit je nog met
het feit dat theatergezelschap
pen weigeren naar Zierikzee te
komen omdat faciliteiten ont
breken. Het Groot-niet-te-ver-
mij den-Orkest komt niet meer
naar Zierikzee en Hans Liberg
ook niet. Voor ons wordt het zo
steeds moeilijker om een aan
trekkelijk programma in elkaar
te zetten en de zaal vol te krij
gen."
Als dat laatste niet meer lukt -
en dat is niet ondenkbaar - be
staat het gevaar dat Mondragon
in een neerwaartse spiraal te
recht komt. Peijs vreest fors op
lopende tekorten en gezien de
huidige financiële positie van
de gemeente Schouwen-Duive
land van die zijde weinig hulp.
Hij heeft zijn hoop gevestigd op
de politiek. „Die zal keuzes
moeten maken. De bal ligt bij
hen."
Peijs zal in ieder geval nog tot
maart dit jaar geduld moeten
hebben. Dan legt de door de ge
meente in het leven geroepen
'klankbordgroep' een nota met
uitgangspunten voor het podi-
umbeleid op tafel op basis
waarvan een stevig podiumbe-
leid in elkaar getimmerd moet
worden.
Gemeenteambtenaar B. Stuit
gaat ervan uit dat dat ook lukt,
maar over hoe het in de visie van
de klankbordgroep verder moet
met Brogum en Mondragon,
laat hij niets los. „Nee, ook geen
tipje van de sluier. In maart ko
men we daarmee naar buiten en
niet eerder."
K."
'iss*
Ni*
i-
door Pascalle Cappetti
GRIETE - Hij was zijn kip al een paar da
gen kwijt. Ze kwam alleen om te eten en
daarna vloog ze weer over de omheining
heen. Tot de huurman maandag de kip èn
haar nageslacht vond. Dat zijn kip in de
ze tijd van het jaar aan het broeden was
geslagen, was een complete verrassing
voor L. J. van Fraeijenhove uit De Grie-
te. „Dit heb ik nog nooit meegemaakt."
De moederkloek moet van slag zijn ge
raakt door de warme dagen in de eerste
weken van januari, denkt Van Fraeijen
hove. Haar biologische klok werd in de
war geschopt door temperaturen van
tien, vijftien graden. En net toen de kou
toesloeg, de temperatuur onder het
vriespunt daalde en de sneeuw viel, kwa
men er zeven kuikentjes parmantig van
onder een conifeer tippelen. Drie maan
den vroeger dan gebruikelijk is, had de
kip haar eieren verstopt en uitgebroed.
Twee jonge diertjes bleken niet opgewas
sen tegen de inihiddels veranderde kli
matologische omstandigheden. Zij over
leefden de kou niet. Maar de anderen
konden wel worden gered. Van Fraeijen
hove en zijn vrouw hebben de diertjes zo
lang in een - leeg - konijnenhok gezet, in
elk geval beschut en droog.
Hij verwacht dat de kuikens het nu wel
redden.
„Je kan ze niet zomaar onder de lamp
zetten. Dat is veel te warm. Dan gaat de
moederkip zelf dood. Want zij loopt na
tuurlijk steeds van buiten naar binnen."
foto Charles Strijd
door Wout Bareman
TERNEUZEN - De Neder
landse Vereniging voor Per
sonal Finance vindt dat de
bouw van de Westerschelde
tunnel tussen Terneuzen en
Ellewoutsdijk onmiddellijk
moet worden stilgelegd. De
beslissing over de bouw is,
jaren geleden, genomen op
basis van 'bestuurlijk gema
nipuleerde gegevens'. Er is
sprake van geldverspilling
en een aantasting van het mi
lieu, vindt de vereniging.
Donderdag verschijnt in de
PZC een advertentie, waarin
de vereniging de Zeeuwen
oproept zich uit te spreken
over de geboorde tunnel. Dat
kan door een formulier in te
vullen, waarin de voorkeur
wordt uitgesproken voor het
tracé tussen Terneuzen en El
lewoutsdijk. Het lijkt de ver
eniging eenvoudiger de me
ning over het nu gekozen
tracé te peilen, omdat het
aantal voorstanders hiervan
veel geringer zal blijken dan
voor het tracé Kruiningen-
Perkpolder. Dit tracé is vele
malen goedkoper, de bodem
is er stabieler - dus de risico's
zijn minder groot - er blijft
dankzij die goedkope oplos
sing voldoende geld over
voor aanleg van de tunnel
onder het Kanaal Gent-Ter-
neuzen bij Sluiskil, de Zak
van Zuid-Beveland blijft on
aangetast, het veer Vlissin-
gen-Breskens een toeristi
sche trekpleister) kan
gehandhaafd blijven, de be
drijventerreinen van West-
Brabant kunnen mee profite
ren van de meer oostelijke
verbinding en door het grote
re verkeersaanbod zullen de
tol- en veertarieven kunnen
worden gedrukt.
Brief
De Nederlandse Vereniging
voor Personal Finance, die
overigens wordt geleid door
J. Langbroek, de man die in
oktober '97 namens de Ne
derlandse Vereniging van
Belastingbetalers in een
brief aan de Tweede Kamer
ook al pleitte voor een meer
oostelijke verbinding, wil de
uitslag van de peiling eind j a-
nuari aan de kamerfracties
bekendmaken.
Het is, volgens de vereniging,
nog niet te laat. Terugdraai
en van het regeringsbesluit
van '96 om te kiezen voor een
geboorde tunnel op het tracé
Terneuzen-Ellewoutsdijk is
nu nog mogelijk en zou zelfs
'een uitdaging' zijn, al was
het alleen al vanwege de
'enorme kostenbesparing, de
veel geringere belasting van
het milieu en alle andere
voordelen'. De machines die
nu in aanbouw zijn, kunnen
best verkassen naar het tra
ject Kruiningen-Perkpolder.
Èn zelfs met die verhuizing
kan nog tijdwinst worden ge
boekt. Het tracé Kruiningen-
Perkpolder (of omgekeerd) is
immers korter.
Volgens de vereniging van
Langbroek beperkt de kapi
taalsvernietiging door de
verhuizing zich tot enkele
miljoenen guldens, 'peanuts'
in vergelijking met de te ver
wachten totaal-investering
van minstens twee miljard
gulden.
Wettig
Directeur M. Buis van de NV
Westerscheldetunnel rea
geert uiterst laconiek op het
offensief van de Vereniging
voor Personal Finance. „De
Tweede en de Eerste Kamer
hebben zich heel duidelijk
uitgesproken over de wijze
waarop dit project moet wor
den uitgevoerd. Het is alle
maal vervat in een wet en die
voeren wij nu uit." Volgens
grove berekeningen van Buis
is inmiddels zo'n 300 miljoen
gulden uitgegeven aan de
werken, die in november '97
pal westelijk van Terneuzen
begonnen. Er zijn met de tun
nelbouwers, de Kombinatie
Middelplaat Westerschelde,
verplichtingen aangegaan
voor een bedrag van 1,3 mil
jard en daar komen straks
nog enige honderden miljoe
nen bij.
Buis: „Voorzichtig gezegd
zou deze vereniging er goed
aan doen de energie in andere
zaken te stoppen. Van een
club die zich verzet tegen
geldverspilling zou je mis
schien anders mogen ver
wachten..."
door Winnie van Dam
door Mieke van der Jagt
GOES - De gemeente Goes
houdt woensdag 20 januari een
extra, informele raadsvergade
ring over de eventuele komst
van een designer outlet centre in
het industriegebied Poel II aan
de zuidkant van Goes. Omdat de
gemeente verwacht dat er veel
belangstelling zal zijn - heel
Goes praat over het centrum -
wordt de vergadering gehouden
in de aula van het Goese Ly
ceum.
Op de publieke tribune van de
raadszaal in het stadhuis kun
nen hooguit dertig belangstel
lenden plaatsnemen.
De agenda voor de vergadering,
die om 19.30 uur begint, ver
meldt behalve de opening,
rondvraag en sluiting een toe
lichting op de plannen van BAA
Mc Arthur Glen om een verza-
melcentrum van kleine uitver
koopwinkels te beginnen De
heer Roud krijgt de gelegenheid
om namens de firma de keuze
voor Goes en de werkwijze toe te
lichten. Daarna krijgt de raad
gelegenheid om vragen te stel
len.
De fractie van GroenLinks heeft
er inmiddels bij het college op
aangedrongen ook het publiek
de gelegenheid te geven om vra
gen te stellen en overwegingen
uit te spreken. Dat moet kun
nen, volgens de fractie, omdat
het een informele raad betreft,
de eerste die in de Goese ge
schiedenis wordt gehouden. De
raad en het college zijn daarom
niet gebonden aan het normaal
geldende reglement van orde en
kunnen derhalve vrij een eigen
orde scheppen.
Winkeliers
GroenLinks kan zich voorstel
len dat winkeliers in de binnen
stad, met wie de gemeente eer
der een nauwe samenwerking
en goede communicatie als
voorwaarde stelde, met bran
dende vragen zitten. Over par
keren, over vervoer met bussen
en over het gevaar dat de com
pacte Goese binnenstad be
dreigt. Ook de milieubeweging,
neemt de fractie van Groen
Links aan, zal wel bedenkingen
hebben in verband met de groei
ende verkeersstromen die een
dergelijk centium genereert.
De eerste openbare informele
raadsvergadering in Goes is vol
gens de fractie van GroenLinks
een mooie gelegenheid om het
eerder uitgesproken streven
waar te maken om burgers bij
het bestuur te betrekken.
WISSENKERKE - Wethouder
J. M. Meulenberg-op 't Hof van
de gemeente Noord-Beveland
moest dinsdag in Utrecht aan de
commissie-Bressers uitleggen
waarom de gemeente Noord-
Beveland achterloopt met de
uitvoering van haar milieupro
gramma.
De gemeente heeft van het mi
nisterie van Volkshuisvesting
Ruimtelijke Ordening en Milieu
wel al geld gehad in het kader
van de Vervolgbijdrageregeling
Ontwikkeling Gemeentelijk
Milieubeleid (VOGM). Kan
Meulenberg de adviescommis
sie niet overtuigen, dan wacht
de gemeente een sanctie.
„Het gaat nog om het gevoerde
milieubeleid over 1997", legde
Meulenberg de commissie
Openbare Werken en Milieu
maandagavond uit. In het ergste
geval, maar zover komt het vol
gens de wethouder niet, moet de
gemeente al de VOGM-gelden,
ofwel 40.000 gulden, terugbeta
len aan de overheid.
Vliegen
Meulenberg voerde onder meer
aan dat de gemeente in 1997 en
1998 prioriteit gaf aan het op
treden tegen de vliegenoverlast
die ontstond door het opslaan
van mest. Daaraan zijn zo'n zes
honderd arbeidsuren opgegaan.
Tegelijk kon zij de commissie
Bresser het net ontwikkelde
plan duurzaam bouwen van de
gemeente laten zien Daar stem
de de commissie Openbare Wer
ken maandagavond op de val-
door Wout Bareman
TERNEUZEN - De werkgroep
van grensarbeiders in Zeeuws-
Vlaanderen wordt overstelpt
met verzoeken om meer infor
matie over de gevolgen van het
nieuwe belastingverdrag tussen
Nederland en België. Aan dit
verdrag wordt momenteel de
laatste hand gelegd. Mogelijk
wordt het nog dit voorjaar van
kracht. De 4500 Nederlandse
grensarbeiders gaan er dan hon
derden, zoniet duizenden gul
dens per jaar op achteruit.
De problemen draaien rond de
belastingbetaling. De grensar
beiders - Zeeland telt er zo'n
duizend - moeten straks in het
werkland belasting gaan beta
len. Nu nog dragen ze belasting
af in het land waar ze wonen en
betalen ze hun sociale premies
in het werkland. De Nederland
se grensarbeiders leveren in de
toekomst vooral in door de ho
gere belastingtarieven in België
en het wegvallen van verschil
lende fiscale aftrekposten, zoals
onder meer de hypotheek- en
lijfrentecontracten.
Ook op kleinere posten onder
vindt de grensarbeider nadeel.
Schrik
De werkgroep van grensarbei
ders in Zeeuws-Vlaanderen is
geschrokken van de onwetend
heid bij veel grensarbeiders.
Woordvoerster F. Daelman:
„Naar aanleiding van de be
richtgeving in de media zijn veel
mensen wakker geschrokken.
De situatie is heel erg triest.
Mensen beseffen nu pas dat dit
weieens het einde van de Neder
landse grensarbeid kan zijn.
durven geen nieuwe woni:
meer te kopenze hebben de n(
ging hun huidige huis te verid
pen, het is echt allemaal koi
mer en kwel. Ik krijg huileni
mensen aan de deur, mensen
niet meer weten welke toekoi
ze hebben."
De werkgroep werkt nauw sa]
men met een vertegenwoordi
ging van grensarbeiders
Zuid-West-Brabant. Decontac]
ten met de vakbonden - met naj
me de FNV - staan op een laai
pitje, nadat die bond zich tot ni
toe te afwachtend opstelde.
Informatie
Daelman: „Daarom nemen
zelf het heft in handen,
maandag 8 februari houden wï
een heel goed voorbereide infort
matie-avond in Den Dullaert
Hulst, waar alle grensarbeidei
heel uitvoerig worden bijge
praat over de gevolgen van he
nieuwe belastingverdrag. W
verwachten daar ook kamerle
den en mensen van de Belgisch
en Nederlandse vakbonden."
De werkgroep adviseert de Ne
derlandse grensarbeiders nu
bij de Belgische vakbonden aa
te kloppen met het verzoek voo
hen een berekening te makei
van de financiële gevolgen di
het belastingverdrag voor he
persoonlijk heeft. Die gegeven
worden vervolgens doorge
stuurd naar gespecialiseerde le
den van de Tweede Kamer. Oo
een groep Europarlementariëi
houden de zaak in het oog. D
werkgroep heeft twee actie
nummers geopend: 0111
694858 en 0115-453538.
mahelikopter uit Rotterdam in
gezet. Het slachtoffer is echtf
uiteindelijk met een ambulanc
naar het Oosterschei dezieken
huis in Goes vervoerd.
De wagen was geladen met gd
concentreerd vruchtensap el
was van de A58 afgekomen oil
via de Sloeweg in de richtinj
van het Sloegebied te rijden. 1
Waarschijnlijk heeft de chaua
feur de bocht op het viaduct md
te hoge snelheid genomen.
Het verkeer richting Sloegebies
moest geruime tijd omgeleij
worden. De gekantelde vracht
auto is met. een takelwagej
rechtgezet en weggesleept.
door René Schrier
'S-HEER ARENDSKERKE -
Een chauffeur van een tankauto
is dinsdagmiddag ernstig ge
wond geraakt bij een eenzijdig
ongeval. De wagen sloeg rond
half vier om op het viaduct van
de Sloeweg over de A58 in de
buurt van 's Heer Arendskcrke.
Op die plaats kantelen wel va
ker vrachtauto's. De chauffeur
kwam met zijn arm bekneld on
derzijn cabine te zitten en moest
door de Goese brandweer uit
zijn benaderde positie gehaald
worden. Omdat de verwonding
er ernstig uitzag is ook de trau-
VLISSINGEN - In één woord
fantastisch. Zo omschrijft
Tom Kievit uit Koudekerke de
Jamboree in Chili. De 17-jari-
ge student bouwkunde aan cfe
Hogeschool Zeeland kwam
vrij dag terug uit het Zuidame-
rikaanse land, waar de negen
tiende Wereld Jamboree
plaatsvond. Wereldwijd reis
den 35.000 scouts uit honderd
zestig verschillende landen af
naar Chili om in het kader van
het thema 'Building Peace To
gether' samen aan vrede te
werken.
De organisatie van de Chileen
se Jamboree toverde een voor
malig landgoed in Chili voor
deze gelegenheid om in een
dorp met alle noodzakelijke
voorzieningen. Om aan te ge
ven hoe omvangrijk het terrein
was, vertelt Kievit - die al van
af zevenjarige leeftijd bij de
scouting zit - dat het van 'links
naar rechts' drie kwartier lo
pen was.
Het doel van de Jamboree was
om gedurende elf dagen met
elkaar een tijdelijke samenle
ving op te bouwen, waarin
door middel van projecten de
verschillende nationaliteiten
elkaar iets probeerden bij te
brengen over hun eigen nor
men, waarden en gewoontes.
Geen ruzie
De samenwerking verliep vol
gens Kievit, ondanks de vele
verschillen in taal, cultuur en
religie, zonder problemen.
„Iedereen kwam om lol te
maken dus over religie en poli
tieke verschillen hoefden ein
delijk eens niet geruzied te
worden. In tegenstelling tot
wat normaal in veel landen ge
beurt als je afwijkende ideeën
hebt", legt de student uit.
De verschillen in eetcultuur
leverden ook geen problemen
op. Iedere nationaliteit kon
haar eigen specialiteit kopen
in verschillende daarvoor in
gerichte supermarkten. „Ik
kon 's morgens in plaats van
rijst gewoon een boterham met
jam eten." De voedselvoorzie
ningen waren dik in orde. de
integratie tussen de verschil
lende nationaliteiten geens
zins. En daar draait het
volgens de scout nou juist alle
maal om. Kievit: „Contacten
leggen met andere landen
werd jammer genoeg niet ge
noeg gestimuleerd. We gingen
dus voornamelijk met Hollan
ders om."
In Dronten was dat in 1995
naar de scout zijn mening Hol
landser geregeld. Toen was hij
ook van de partij. „Alles was
strak georganiseerd. De orga
nisatie koos in Dronten juist
voor versmelting van cultu
ren."
Bruin
Zijn armen zien nog bruin van
de zon „Overdag steeg het
kwik soms tot 40 graden celci-
us. Op de koudste dag was het
28 graden", lacht de scout. We
gens de zinderende hitte moest
iedereen alles een versnel! in-
kje lager doen. „Tussen de
middag hielden we altijd een
siësta en deden we het rustiger
aan." Kievit zegt dat het de ge
woonte is van de Chileense be
volking om alles in een lager
tempo te doen. Ze zijn wat hij
noemt 'heel makkelijk'. Dat
bracht volgens de scout ook
nog wel eens de nodige irrita
ties met zich mee.
„Soms moesten we een uur
wachten. Als we bijvoorbeeld
een afspraak hadden gemaakt
om negen uur. verschenen ze
vaak een half uur te laat. Dat
vonden zij dan heel normaal.
De organisatie verliep door die
'no panic-houding' ook niet
altijd vlekkeloos.
„Iets simpels als een postze
geltje kopen was daar moei
lijk. Als het postkantoor al
open was, bleken de postzegels
vaak niet voorradig. Niemand
weet daar ook iets. Wilde je
bijvoorbeeld weten hoe laat
het postkantoor opende dan
zeiden ze vaak schouderopha
lend: Probeer het straks nog
eens."
Swoppen
Een typische scoutingactivi-
teit is swoppen, wat zoveel be
tekent als het onderling ruilen
van bijvoorbeeld badges of
uniforms.
Ook de scout uit Kouderkerke
sivopte zo vijfentwintig ver
schillende badges bijelkaar.
Ondanks de chaotische orga
nisatie is de Jamboree een er
varing om nooit meer te verge
ten geworden.
Over vier jaar is er weer een
wereldwijde scoutontmoeting
in Thailand.
Scout Tom Kievit, net terug van de Jamboree in Chili: „Iedereen kwam om lol te maken dus over re
ligie en politieke verschillen hoefde eindelijk eens niet geruzied te worden." foto Lex de Meester