SLI lijft Lighting Partners Goes in
Zelden vertolkt Antigone
staat bol van engagement
Colleges plaatsen film
in historische context
PZC
College over kostenbewust lassen
SSig+m
iM
Spoorwegwachters
in beklaagdenbank
na dodelijk ongeval
zeeland
18
Producent lichtarmatiiren in acht jaar naar 30 miljoen gulden omzet
ondernemend zeeland
Bobbe Mode Vlissingen
verkocht aan Gimbrère
L
kunst cultuur
J; V
i» - 'A
woensdag 13 januari 1999
door Claudia Sondervan
GOES - Lighting Partners in
Goes, ontwikkelaar en produ
cent van lichtarmaturen en de
Hi-spot, is overgenomen door
het Amerikaanse concern SLI,
Sylvania Lighting Internatio-
Kwaliteitskringen
bij pompstations
Nutsbedrijven
MIDDELBURG - De Kwali-
teitskringen Zeeuws-Vlaande
ren en Midden- en Noord-Zee
land zijn voor hun eerste
bijeenkomst in 1999 te gast bij
NV Delta Nutsbedrijven.
Daar worden de leden geïnfor
meerd over de kwaliteitszorg
systemen van Delta Nutsbe
drijven en de wijze waarop de
ze worden ingevoerd in de be
drijfsorganisatie.
De kring Zeeuws-Vlaanderen
wordt morgen, donderdag,
ontvangen bij het pompstation
Brakman aan de Lozeschor-
weg in Philippine vanaf 13.45
uur. De kring Midden- en
Noord-Zeeland bezoekt don
derdag 4 februari pompstation
Haamstede aan de A van der
Weijdeweg in Haamstede van
af 13.45 uur.
nal. Het management, in de
personen van bedrijfsoprichter
Cees van de Vrie als algemeen
directeur en zijn zoon Richard
van de Vrie als commercieel di
recteur, blijft ongewijzigd.
Lighting Partners blijft onder
de eigen naam onafhankelijk
opereren.
SLI Incorporations is een aan
de beurs van New York geno
teerd concern dat actief in in de
productie van lichtbronnen.
SLI, dat haar basis in Massa
chusetts heeft omvat een groep
van 27 bedrijven.
Lighting Partner BV werd in
oktober 1991 opgericht door
Cees van de Vrie in Goes als
producent van lichtarmaturen.
Het bedrijf aan de Anthony
Fokkerstraat is uitgegroeid tot
werkgever voor 22 mensen, die
de verkoop en productie aan
sturen. De productie zelf heeft
Lighting neergelegd bij sociale
werkplaatsen in Zeeland, Bra
bant en Limburg, waar circa
duizend mensen assemblage-
werk voor het bedrijf verrich
ten. In Zeeland werkt het
bedrijf samen met de Werk
plaatsen Walcheren in Middel
burg. de Zuidhoek in Zierik-
zee, Dethon in Hulst en de
Binnenhof in Middelharnis.
Lichtarmaturen
Het Goese bedrijf ontwikkelt
en produceert lichtarmaturen
voor de detailhandelsverkoop
via bouwmarkten en voor de
groothandels voor installa
teurs en projectinrichters.
Naast de productie in de naam
van opdrachtgevers brengt het
bedrijf eigen lijnen uit, zoals de
nieuwe Project Collection, een
moderne verlichtingslijn voor
de semi-technische markt.
Lighting Partner BV bereikte
over 1998 een bruto-omzet van
30 miljoen gulden. Voor 1999
verwacht het bedrijf een omzet
van 45 miljoen gulden, zegt
commercieel manager Richard
van de Vrie. Grote stimulans
voor het bedrijf was de ontwik
keling van de Hi-spot, de eerste
halogeenlamp zonder trans
formator die Lighting Partners
in samenwerking met SLI ont
wikkelde en die in 1997 op de
markt verscheen. De vondst
gaf de lamp veel meer ontwerp-
mogelijkheden, doordat onder
meer brandbare materialen in
de armaturen te verwerken
waren. Halogeenlampen met
transformator ontwikkelen
daarvoor te veel hitte. De Hi-
spot heeft Lighting Partners
tot marktleider gemaakt, stelt
Van de Vrie.
De koppeling met SLI ziet hij
als een logische stap in de sa
menwerking. Een groot deel
van de productie van SLI-be-
drijven gaat mee in de verkoop
door Lighting Partners. „Ligh
ting Partners geeft SLI een
stuk technische kennis en
flexibiliteit die het concemzelf
mist."
Van de Vrie verwacht de ko
mende tijd een voorzetting van
de harde groei van het bedrijf.
Met name de sociale werk
plaatsen en toeleveranciers
zullen meegroeien, verwacht
hij De organisatie van het be
drijf zelf zal daarbij niet veran
deren, zegt Van de Vrie.
De rubriek Onderne
mend Zeeland staat on
der redactie van Claudia
Sondervan. Vragen, tips
en mededelingen kunnen
schriftelijk worden aan
geboden aan de redactie
van de PZC, postbus 18,
4380 AA Wissingen, of
via fax 0118-470102.
door Claudia Sondervan
VLISSINGEN - In het 65ste
bestaansjaar gaat damesmo
dezaak Bobbe Mode in Vlissin
gen over in handen van Gim
brère BV in Tilburg.
Gimbrère heeft een keten van
twaalf damesmodezaken in
Zuid-Nederland, waaronder
een in de Lange Delft in Mid
delburg. het in 1990 overgeno
men bedrijf Waals.
Bobbe Mode ontstond in de ja
ren dertig als stoffenzaak en
groeide na de Tweede Wereld
oorlog uit tot de modespeciaal
zaak van nu.
De winkel aan de Walstraat be
houdt de eigen naam en het
verkoopteam blijft onder lei
ding van mevrouw M. I. Goed
volk. Eigenaar J. Goedvolk
gaat activiteiten ontplooien op
het gebied van training van
verkooppersoneel.
De overname is effectief per
augustus 1999. De aanstaande
wintercollectie is de eerste die
verzorgd is door de inkoop van
L. C. A Gimbrère vanuit Til
burg. De Gimbrère-groep is
ontstaan uit de boetieks van de
paraplufabrikant Jean-Fran-
cois Gimbrère (sinds 1839). Te
gen 1950 vormde Charles Gim
brère de winkels om tot de
brede kledingzaken.
door Claudia Sondervan
HEIN KEN SZ AND - Goed laswerk leve
ren en precies weten hoeveel de werk
zaamheden kosten en of het goedkoper
kan.
Die wetenschap staat centraal tijdens de
themabijeenkomst kostenbewust lassen
die De Zeeuwse Lasgroep dinsdag 2 6 janu
ari houdt in De Stenge in Heinkenszand.
Daar wordt door de ZLG en Syntens een
gedetailleerd college met demonstraties
verzorgd.
Medewerking geven Schelde Technology
Sendees te Vlissingen, Wagenvoorde Las
techniek te Middelburg, adviesbureau
AdK te Hardinxveld-Giessendam, het Ne
derlands Instituut voor Lastechniek te
Voorschoten, Cloos Nederland te Tiel.
H. W. Technics te Brielle, Lloyd's Register
te Vlissingen en Syntens te Middelburg.
Enkele van de zaken die worden behan
deld: de belangrijkste ontwikkelingen in
de lastechniek, de invloed van lastoevoeg-
materiaal op de kostprijs, positioneren en
mechaniseren bij lassen, de bepaling van
laskosten met het computerrekenpro
gramma Costcomp, lasonderzoek, plas-
mapoederlassen, STT-Mig /Maglassen, de
noodzaak van voorverwarmen en werken
onder gecertificeerd keur.
foto Lex de Meester
teeuwsche p„
r- - Courant I
doorTheo Giele
Achteloosheid. Roekeloos
gedrag. Grof verzuim. Offi
cier van justitie J. L. Andrea
nam grote woorden in de mond
tegen een spoorwegarbeider uit
Hansweert en een rangeerder
uit Kruiningen die op vrijdag 13
januari 1950 terechtstonden
voor de Middelbui'gse recht
bank.
Volgens officier van justitie An
drea waren zij de veroorzakers
van een botsing tussen een trein
en een autobus op 1 oktober
1949 in Kxiiiningen.
Bij het ongeval kwam de enige
passagier van de bus om het le
ven; de chauffeur bleef onge
deerd.
Automatische spoorwegbevei
liging bestond in die dagen nog
niet. Pas ver in de jaren zestig
werden de spoorbomen die niet
door mensen handen maar door
elekti'onica wei-den gestuurd,
gemeengoed. De beveiliging
van overgangen was mensen
werk. Even een klein moment
van onoplettendheid kon fataal
zijn.
Nalatigheid
De twee arbeiders die in 1950 in
het beklaagdenbankje stonden
waren niet de eerste en ook niet
de laatste NS'ex-s die door justi
tie nalatigheid werden verwe
ten. Een spooiwegwachter, die
dienst deed op een drukke over
gang, zei eind jaren zestig: „Je
staat met een half been in de
cel."
Het ongeluk van 1 oktober 1949
leek een gevolg te zijn van inges
leten routinehandelingen. De
trein uit Krabbendxjke was ge
passeerd. Die uit de richting Ka-
pelle kwam vanuit de ander the
richting. fr
De adjunct-commies bij de Ni ste
trad op als getuige in de zaak bui
aldus de PZC: „De getuige zei j,ia
de, dat er dikwijls klachtei^r
kwamen van mensen die meen stu
den te lang voor de ovexweg t pja
moeten wachten en daaronbes
streefde men er naar het publiel uit
ter wille te zijn. Wanneer de trei het
nen op tijd zijn bestaat er enig we,
speling en kunnen de bomeihig
even geopend wox-den. Op de be |eg
wuste dag was de trein uit Krab dat
bendijke echter te laat..."
Spoorboom
En dat betekende dat het wel{jer
willende duo de spoorbooi
opendeed op het moment dat d M
trein uit Kapelle al dicht b n
was. De buschauffeur zette zij ta
voertuig in beweging en zag t( e
zijn schi'ik de aanstormend iar
tr-ein. Hij gaf nog vol gas, maa no
kon niet voorkomen dat de trei ;M
zijn bus in de flank ramde. Ee pE
dode en een grote ravage wane
het gevolg. |e
De adjunct-commies stond nieier
terecht. Hij was bezig met he 0c
verkopen van kaartjes en ze
nooit opdracht te hebben gege )0x
ven voor het openen van d )v,
spoorbomen. En de twee arbei ro
ders dachten van elkaar dat z er:
die opdracht wel hadden gekre 0e
gen. li,
Officier van justitie Andi'ea eis[ei
te drie en één maand gevange re
nisstx-af.
Twee weken later volgde de uit [ai
spraak. De rechtex-s bleken aan pC
merkelijk milder in hun oordee )a
Op 27 januari werden beidat
spoorwegarbeiders verooi-deel ij]
tot één maand voorwaardelij jj
en boetes van vijfenzeventig e n,
vijftig gulden. ,j]
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Het muziek
stuk Antigone voor zang en
piano, dat komende zaterdag
in de Kloveniersdoelen in Mid
delburg wordt uitgevoerd door
sopraan Jannie Pranger en
pianiste Tomoko Mukaiyama,
is maar zelden op het podium
te horen. De Pools-Ameri-
kaanse componist Frederic
Rzewski schreef het in 1982.
Sindsdien is het vijf keer uitge
voerd, waarvan tot vorig jaar
niet eenmaal in Nederland. In
mei ging in Utrecht de theatra
le uitvoering van Pranger en
Mukaiyama in première. „We
hebben veel contact gehad met
Rzewski en hij was erg te spre
ken over onze enscenering",
zegt Pranger.
Rzewski had aanvankelijk be
dacht dat de handeling van het
op het klassieke drama van So-
phokles gebaseerde stuk dooi
de zangeres met poppen kon
worden uitgebeeld. In de prak-
tijk kon die oplossing hem ech
ter maar matig bekoren. Regis
seur Jan Ritsema laat Pranger
en Mukaiyama in het stuk ac
teren, waarbij ook een belang-
rijke rol xs weggelegd voor het
eenvoudige decor dat de Belgi
sche kunstenaar Gorik Lin
demans heeft ontworpen.
„Rzewski is een politiek geën
gageerde componist", vertelt
Pranger. „Hij heeft ooit ook de
verklaring van de universele
rechten van de mens getoon
zet. Dit stuk heeft een belang
rijke politieke lading. Het ver
haal van Antigone is een
bekend gegeven. Rzewski
heeft zich bewust niet op de
vei-sie van Sophokles geba-
seei'd, maar op die van Bertolt
Brecht, die weer is geïnspi-
ï-eerd op een versie van Hölder-
lin. Brecht heeft er het zijne
van gemaakt. Het stuk gaat bij
hem over politiek en het demo
cratisch bewustzijn van het
volk. Met Ritsema hebben we
daarom één ding voorop ge
steld: bij onze uitvoering moe
ten de mensen goed snappen
waarom het gaat."
Weerbarstig
Dat was moeilijk genoeg, want
het verhaal van Sophokles, de
tekst van Brecht en de müziek
van Rzewski zijn weerbarstig.
Antigone staat voor een dilem
ma. Zij wil haar broers begra
ven die in de ooi-log zijn omge
komen, maar de machthebber
Kreon verbiedt haar een van
hen te ruste te leggen. Hij wil
het lijk door de raven laten op
peuzelen. Antigone drijft toch
haar zin door met een gruwe
lijke straf als gevolg. Ze wordt
levend begraven.
Pranger: „Het is een oorlog om
Sopraan Jannie Pranger: „Brecht pepert ons eigenlijk in dat we de machthebbers die we kiezen kritisch moeten blijven volgen."
foto Camilla van Zuylen
geld, zoals zo vaak. Antigone
kondigt aan dat alles zal mislo
pen. Er sneuvelen ontzettend
veel mensen, maar Kreon en de
oudsten willen toch doorgaan.
Ze kiezen voor de ondex-gang
en er is maar één iemand die
zegt: 'Waar zijn we mee bezig?'
Die vx-aag is altijd actueel. Wat
doen wij bijvooi-beeld met
Saddam Hussein? Het stuk in
de versie van Brecht is een plei
dooi voor bui-gerlijke onge
hoorzaamheid. Brecht pepert
ons eigenlijk in dat we de
machthebbers die we kiezen
kritisch moeten bl ij ven volgen
Parlementaire enquêtes blij
ven nodig."
Stoelen
Het uitzonderlijke aan de
voorstelling van zaterdag is
dat Pranger en Mukaiyama
met zijn tweeën een klassiek
drama opvoeren en dan ook
nog eens als zangeres en pia
niste. „De meeste figuren wor
den uitgebeeld door stoelen",
verklaart Pranger. „En wat ik
zing is vooral een recitatief.
Ana-achtige delen komen
nauwelijks voor. Het is tekst,
tekst, tekst en nog eens tekst.
Als zangeres ga ik aan het ein
de van het stuk ten onder in het
geweld van de piano en het
slagwerk dat ik zelf moet spe
len Maar de middelen die we
gebruiken zijn zeer beschei
den. Alles past in een klein au
tootje."
De muziek is niet avant-gar-
distisch maar vooral ritmisch,
aldus Pranger. „Daaruit blijkt
dat Rzewski echt een Ameri
kaanse componist is, met wor
tels in de jazz. Onze uitvoering
van Antigone zou ik niet mooi
willen noemen. De schoonheid
zit hem in de ernst van het ver
haal en het feit dat er twee
vrouwen naar eer en geweten
op het podium mee bezig zijn.
Tomoko heeft een belangrijke
rol. Zij heeft veel van Rzewski
gespeeld en ooit voor hem de
bladzijden omgeslagen toen
hij dit stuk speelde. Toen heeft
ze een kopie meegekx-egen en
sindsdien liep ze met het idee
rond Antigone eens uit te voe
ren.
Als pianist heeft Rzewski in
deze compositie goed voor
zichzelf gezorgd. Hij is ook
heel virtuoos, dus het vergt wat
om dit te spelen. Bij het acteren
zou je kunnen zeggen dat ik de
rol heb van verteller. Ik vertolk
de tekst en neem een redelijk
onafhankelijke positie in. To
moko verbeeldt de gevoelens
die in het stuk zitten. Wat zij
doet, is heel heftig. Zij laat de
machteloze strijd zien van de
mens die vermorzeld wordt,
het menseüjke leed."
Reacties
Antigone is na een paai' voor
stellingen in Nederland op
tournee geweest door België en
Duitsland. De reacties waren
goedzegt Pranger, ma a r ze nu
anceert: „De mensen die een
beetje op de hoogte zijn met de
Griekse tragedie, snappen het
verhaal beter. De tekst blijft
redelijk moeilijk te volgen.
Mensen die mee kunnen gaan
in het verhaal, die zich vinden
in het engagement, die mensen
vinden onze uitvoering prach
tig."
Theaterconcert. Antigone van Fre
deric Rzewski door Jannie Pranger
en Tomoko Mukaiyama. Klove
niersdoelen Middelburg, zaterdag
16 januari om 20.30 uur.
door Ernst Jari Rozendaal
MIDDELBURG - De Zeeuwse
Volksuniversiteit en de stich
ting Cinema Middelburg orga
niseren ook dit'jaar een aantal
filmcolleges. Aan de hand van
vertoningen van een toonaan
gevende film en colleges daar
over door kenners, krijgen be
zoekers de gelegenheid meer te
weten te komen over de histori
sche context van bepaalde
films.
De colleges vinden plaats op de
maandagen 1 februari, 15 en 29
maart en 26 april. Als eerste
komt de film De tuin van de Fin-
zi-Contini's (1970) aanbod. On
derwerp is de jodenvervolging
inhet fascistische Italië ten tijde
van de Tweede Wereldoorlog. In
de tuin van een rijke joodse fa
milie brengt een groep jongeren
zijn vrije tijd door. Buiten de
omheining wordt de wereld
steeds vijandiger. De groep zal
uiteindelijk uiteenvallen, om
dat de jongeren vertrekken,
doodgaan of ziek worden. Ach
tergrond van deze gebeurtenis
sen zijn de isolatie en vervolging
van de Italiaanse joden.
Roman
De film, waarin onder anderen
Dominique Sanda en Helmut
Berger meespelen, is gebaseerd
op een roman van Georgio Bas-
sani uit 1962. De première in
1970 werd gevierd als de come
back van regisseur Vittorio De
Sica. Het college over De tuin
van de Finzi-Contini's wordt
verzorgd door Radboud Lucas-
sen. Hij studeerde Russisch en
Italiaans en werkt bij het film
theater De Lieve Vrouwen in
Amersfoort en Rialto in Amster
dam.
Fresco
De roman The luck of Barry
Lyndon van William Thackeray
was de basis voor de film Barry
Lyndon (1975) van regisseur
Stanley Kubrick. Het is een
fresco vol monumentale beeld
composities, waarin de acht
tiende eeuw aan de ogen van de
filmkijkers voorbij trekt. Ku
brick wordt beschouwd als een
meesterregisseur die een unieke
plaats inneemt in de filmwereld
vanwege zijn stijl, zijn aparte
oeuvre en het feit dat hij vanuit
Engeland werkt en niet in grote
filmstudio's. Gastspreker over
de film is Gijs van der Lely. Hij
studeerde filmwetenschappen
in Amsterdam en schrijft onder
meer voor het filmtijdschrift
Skrien.
Op 29 maart is de beurt aan Boc
caccio '70 (1962). Drie bekende
regisseurs werden voor de film
gekoppeld aan drie grote film
sterren: Fellini aan Anita Ek-
L
berg, Visconti aan Rom^,
Schneider en De Sica aan Soj Qr;
hia Loren. Elke regisseur vei jjj,
filmde een episode in de trai rei
van Boccaccio's vertellingen ,j,
de Decamerone. Om de gees a,
van de schrijver te benadere pe
filmden ze stuk voor stuk in hu: Fe
meest vulgaire stijl. De fili ae
wordt ingeleid door Radbou
Lucassen.
Het vierde en laatste filmcolleg jc
wordt gegeven door Bernadett e]
Kester. Zij studeerde maat
schappijgeschiedenis in Rotter
dam en specialiseerde ziel ep
daarbij in filmstudies. Ze be
handelt Cria Cuervos (1975) vaier
de Spaanse regisseur Carlo
Saura, een vertelling over eei
kapot gezin in de nadagen vai
het Franco-regime. Het is eei
parabel over het meisje Ana cla
denkt te kunnen beschikke
over leven en dood. Geraldin
Chaplin is een van de hoofdrol
spelers in de film.
De vier films maken deel uit va a
het programma Cinema 200
dat het hele jaar op de maan
dagavond in Cinema Middel
burg loopt. In het kader daarva -
wordt elke twee weken een an
dere filmklassieker geprogram
rneerd. Ook de vier filmcollege
vinden plaats in het Schutter:
hoftheater in Middelburg en be
ginnen om 19.30 uur. De film
beginnen om 20.30 uur.
ol
>a
Scène uit Boccaccio '70, met Sophia Loren
