Covra mag
splijtstof
opslaan
Wit dekentje over stad en land
Hangplek voor vleermuizen
Onderwijs legt
op 20 januari
het werk neer
Wilde ideeën voor toeristisch Zeeland
Huizenprijzen stijgen
in Zeeland minder
snel dan elders
Rijkswaterstaat komt
tegemoet aan eisen
van palingvisserij
Pettens afval in containers
zeeuwse almanak
Uitwaaien
door Ben Jansen
DEN HAAG - Hoogradioactieve
gebruikte splijtstof uit de on
derzoeksreactor in Petten' mag,
in transporteontainers verpakt,
bij de Covra in Borssele tijdelijk
norden opgeslagen in een loods
die is bedoeld voor radioactief
afval met een lager stralingsni
veau. De voorzitter van de afde
ling bestuursrechtspraak van
de Raad van State vindt het niet
nodig de vergunning van de Co
vra te schorsen.
Het Rijk heeft de Covra toe
stemming gegeven de splijtstof
m afwachting van de bouw van
een speciale bunker tussen
laag- en middelradioactief af
val neer te zetten. Greenpeace,
de Zeeuwse Milieufederatie en
de stichtingen Miljoenen Zijn
Tegen en Leefbaar Zeeland
hadden de Raad van State ge
vraagd daar een streep door te
halen. Ze vinden opslag in de
containers niet veilig genoeg.
Provincie
Ook de provincie en de gemeen
te Borsele hebben bezwaar ge
uit. Zij menen dat de splijtstof
staven net zo goed voorlopig in
Petten kunnen blijven als de
verpakking in transportcontai
ners zo veilig is. De Raad van
State ziet ook geen aanleiding
de in de nieuwe vergunning op
genomen bouw van de bunker
voor hoogradioactief afval te
schorsen. Dit betekent dat het
nationaal opslagcentrum voor
kernafval bij de gemeente Bor
sele een bouwvergunning kan
aanvragen en vervolgens aan de
slag kan. De nieuwe vergunning
voorziet in de mogelijkheid
licht radioactief calcinaat van
fosforproducent Themphos op
te slaan en radioactief afval uit
de oliewinning en ertsverwer-
kende industrie te behandelen.
Covra-directeur H. D. K. Codée
is opgelucht na de uitspraak. In
1994 is de Covra begonnen met
een milieueffect- en veiligheids
rapport voor een nieuwe ver
gunning. Die vergunning werd
eind 1997 verleend, maar vorig
voorjaar door de Raad van State
vernietigd, omdat de handteke
ningen van twee ministers ont
braken. De Covra kwam daar
door in ernstige tijdnood. Het
opslaggebouw voor hoogradio
actief afval moet in 2001 gereed
zijn, omdat dan de eerste trans
por-ten met in Frankrijk en En
geland opgewerkt afval van de
Nederlandse kerncentrales
naar Nederland terugkomen.
Codée gaat ervan uit dat de
bouw in april kan beginnen.
Greenpeace liet weten de beslis
sing van de Raad van State te
betreuren. Greenpeace wil de
vergunning voor de Covra nu
via een uitgebreide procedure
bij de Raad van State, een zoge
naamde bodemprocedure, be
strijden. De milieuorganisatie
wil dat er voorzieningen komen
om splijtstof uit Borssele en Do-
dewaard regelrecht bij de Covra
op te slaan, zodat opwerking
achterwege kan blijven. Gede
puteerde A M. Dek en burge
meester J. L. M. Mandos van
Borsele waren teleurgesteld
over de uitspraak. Zij zeiden
wel tevreden te zijn dat de bouw
van de opslagbunker voor hoog
radioactief afval kan beginnen.
Middelburg (boven) en Nieuw- en St. Joosland.
foto's Ruben Oreel
door Lukas Fransen
MIDDELBURG - Veel mensen
zullen verbaasd in hun ogen
hebben gewreven toen ze dins
dagochtend naar buiten ke
ken. De winter leek met enige
vertraging toch zijn intrede te
hebben gedaan en de sneeuw
bedekte als een witte deken
het landschap.
In Middelburg stapelden de
witte vlokken zich enkele cen
timeters hoog op. Pas nadat
auto of fiets waren schoonge
veegd. kon de glibberige weg
worden vervolgd. Gisteravond
kwam een tweede lading
sneeuw over Zeeland.
De strooiwagens waren dins
dag al vroeg in de weer om de
sneeuwdeken op de wegen met
pekel te verdrijven. Dat kon
niet voorkomen dat enkele au
tomobilisten door de gladheid
de macht over het stuur verlo
ren en al glijdend tegen een ob
stakel tot stilstand kwamen.
Gelukkig deden zich daarbij
geen ernstige persoonlijke on
gelukken voor.
Het gezegde het kan sneeuwen
en het kan dooien slaat letter
lijk op het wisselvallige weer
in Nederland. Door de extreem
hoge temperaturen konden
vorige week sjaals en hand
schoenen worden opgeborgen.
Door de plotselinge daling van
de temperatuur met zo'n tien
graden, moesten ze deze week
weer in allerijl tevoorschijn
worden gehaald. Maar ook
hier komt verandering in. Als
we de voorspellingen mogen
geloven, is'de sneeuw en de
koude maar van korte duur en
zal de temperatuur de komen
de dagen oplopen. De vrieskou
en sneeuw maken dan weer
plaats voor de overbekende re
genbuien.
foto Ruben Oreel
door Jeroen Vliegenberg
GOES - De prijzen van koopwo
ningen in Zeeland zijn het afge
lopen jaar toegenomen, maar ze
stijgen aanzienlijk minder dan
elders in Nederland. De lande
lijke woningmarkt lijkt lang
zaam tot rust te komen, al ne
men de prijzen van koophuizen
nog fors toe. Dat blijkt uit cijfers
van de NVM, de Nederlandse
Vereniging van Makelaars.
Wel was er een spectaculaire
stijging van de prijzen van
Zeeuwse appartementen. Be
taalde men in 1997 145.000 gul
den voor een appartement, in
1998 moest hiervoor 215.000
gulden worden neergeteld: een
toename van ruim 38 Ook
vrijstaande woningen werden
flink duurder. Hiervoor moest in
1997 288.000 gulden worden be
taald, vorig jaar kostte een vrij
staande woning 355.0000 gul
den. Tussenwoningen gingen
het afgelopen jaar in prijs met
zo'n 5 omhoog naar 174.000
gulden. Hoekwoningen werden
3 duurder (211.000 gulden),
terwijl landelijk de hoekwonin
gen ruim 8 stegen.
Levend begraven
,,De cijfers voor Zeeland lopen
landelijk gezien steeds meer uit
de pas", zegt directeur Mark
Faasse van Makelaardij Faasse
Faasse uit Goes. „De druk op
de woningmarkt is hier niet zo
hoog. In Zeeland is veel aanbod
en relatief veel leegstand." Veel
mensen willen in eerste instan
tie niet naar Zeeland toe omdat
ze volgens Faasse bang zijn 'om
levend begraven te worden'.
„Soms moeten mensen vanwege
hun werk hier komen wonen.
Dat zien ze helemaal niet zitten.
Het aardige is dat ze vaak na een
paar jaar niet meer weg willen
Opvallend voor Zeeland is dat
appartementen in 1998 bijna
twee keer zo lang leegstonden
als in 1997 Een appartement
stond vorig jaar gemiddeld 101
dagen leeg, in 1997 slechts 49
door Marcel Modde
BRUINISSE - Rijkswaterstaat
Zeeland is bereid het nieuwe
sluisregime voor het Grevelin-
genmeer af te stemmen op de ei
sen van de palingvissers in het
gebied. Dinsdag werd besloten
dat de sluis in de Brouwersdam
in de periode van de schieraal-
trek twintig dagen achtereen
dicht mag, zodat de vissers hun
broodwinning niet zien ont
snappen naar de Noordzee.
Vólgens J. Geluk en N. Houteka
mer van Rijkswaterstaat is het
besluit in belangrijke mate be-
invloed door de gemeente
Schouwen-Duiveland, de pro
vincie en het Grevelingenschap,
die zich achter het standpunt
van de beroepsvissers hadden
geschaai'd. „Anders waren we
hierin denk ik niet zo meege
gaan en hadden we de vissers op
de één of andere manier com
pensatie moeten bieden", aldus
Geluk.
Schieralen
Aanvankelijk wilde Rijkswa
terstaat in het ontwerp water
beheersplan 1999-2003 niet
verder gaan dan sluiting van
drie keer een periode van tien
dagen in het najaar, het moment
waarop de geslachtsrijpe palin
gen aan hun trek beginnen naar
de Saragossozee. Tussen die
blokken moest bovendien mini-
Verzet tegen
verkeer van
Transferium
RENESSE - Bewoners van de
Hoogenboondaan in Renesse
willen de Transferium- bussen
en taxi's uit de duinen weren.
Volgens hen is het gemotoriseer
de verkeer door het
natuurgebied milieuonvriende
lijk en gevaarlijk voor de wan
delaars die te voet naar het
strand willen. Zij bepleiten de
inzet van huifkarren.
Afgelopen zomer maakten
324.000 toeristen van het Trans
ferium gebruik. Omwonenden
protesteren fel tegen 'milieu
vervuilende bussen en scheu
rende taxibusjes, die wande
laars op de Hoogenboomlaan
van de weg drukken'. Zé hebben
brief gestuurd naar alle milieu
organisaties op Schouwen-Dui
veland. Daarin zijn de klachten
geïnventariseerd van toeristen
en omwonenden die te voet naar
het strand willen.
maal vijf dagen 'pauze' zitten,
gedurende welke tijd de sluis
open zou gaan, zodat de schier
alen een eerlijke de kans kregen
hun natuurlijke drang te vol
gen. De vissers maakten
bezwaar tegen die beperkte
sluiting, omdat er zo te veel vis
ontsnapt waardoor ze inkom
stenverlies leiden.
Vorige week liet de Vereniging
van Grêvelingenvissers door
haar jurist nog een velletje A4
bij het overheidskantoor in
Middelburg bezorgen, waarin
ze hun eisen nog eens duidelijk
uiteenzetten. Rijkswaterstaat
heeft besloten hen tegemoet te
komen. De Brouwerssluis mag
straks maximaal dertig dagen
dicht, waarvan twintig dagen
aaneengesloten. Ook het mo
ment dat de schuif naar beneden
dient te worden gelaten, mogen
de vissers zelf bepalen aan de
hand van het daadwerkelijk be
gin van de schieraaltrek.
Het nieuwe sluisregime gaat op
1 april in. De maatregel bete
kent dat het Grevelingenmeer
het hele jaar door wordt gevoed
door vers, zuurstofrijk water
(en vissen en voedsel) uit de
Noordzee, uitgezonderd de der
tig 'palingdagen'.
Natuurlijker
Tot dusver was de Brouwers-
sluis tussen april en oktober
dicht Met de gewijzigde aan
pak beoogt de waterbeheerder
een 'natuurlijker' gebied te cre
ëren. „Visserij is één van de
functies in dat gebied en ver
dient binnen dat verhaal dus
ook een plaats", stelt Houteka
mer.
Volgens Geluk heeft het aanpas
sen van de tien dagen cyclus
geen gevolgen voor de uitgangs
punten van het beheersplan.
„Wanneer de sluis straks wat
langer dicht is, zal dat niet het
hele ecosysteem op z'n kop zet
ten. Het is immers altijd zo ge
weest. Het ging in dit geval meer
om een principiële discussie.
Over de paling die zich moet
voortplanten. Die moet je op z'n
minst de kans gunnen de Noord
zee op te zwemmen, vinden wij.
Nu gaat die schui f dicht en kun
nen ze zo worden opgevist. Het
is bij dit soort dingen maar net
welke belangen je het zwaarst
laat wegen.''
Voorzitter W. Bout van de Ver
eniging van Grevelingenvissers
toonde zich gisteren tevreden
met het besluit. „We hebben er
uitgehaald wat er in zat. Hier
valt best mee te leven."
zie ook pagina 19
door Mieke van der Jagt
OVEZANDE - Ze slapen nog, onderstebo
ven in stille donkere gebouwen, de vleer
muizen. Van de zomer jagen ze weer van
schemerdonker tot het ochtendgloren,
nuttig en nog altijd een beetje geheimzin
nig.
De Stichting Landschapsbeheer Zeeland
(SLZ) probeert het ze ondertussen naar de
zin te maken. Dinsdag legde SLZ een
vleermuizenkelder aan op het weidje van
J. Bais aan de Blazekop in Ovezande. Te
gelijk werd er een mooie grote drinkput
bij gegraven. Rudie Geus van SLZ hoopt
stiekem dat watervleermuizen de nieuwe
kelder tot winterverblijf zullen kiezen.
Een paar j aar geleden kreeg SLZ een zoot-
je van 25 betonnen duikerelementen ca
deau van het Havenschap Vlissingen. De
elementen van een meter doorsnee en een
meter lang zijn uitstekend geschikt om er
een vleermuizenkelder van te maken en
op twee plaatsen was dat ook al gebeurd.
Dat de SLZ nu bij J. Bais is aangeland,
komt doordat Bais zijn erf graag streekei
gen wil inrichten Voor het weidje achter
zijn huis betekent dat een drinkput, in
planten met hoogstammen en, omdat de
omgeving daar bij zonder geschikt voor is,
de aanleg van een vleermuizenkelder.
De inrichting van streekeigen erven en de
aanleg van kelders passen in het project
Waardevol Cultuurlandschap Zak van
Zuid-Beveland, waarbij het het ministe
rie van LNV geld beschikbaar stelt voor
het integreren van de functies natuur en
landschap, landbouw en recreatie.
Hangvoorzieningen
Hoe lang het zal duren voordat er vleer
muizen in de duikerelementen zitten, is
volgens Rudie Geus niet te voorspellen.
„We metselen de achterkant dicht, maken
nog wat hangvoorzieningen binnenin en
de voorkant wordt een moeilijk te openen
deurtje met en open onderkant- Zo kan er
nog wat water binnenlopen, zodat padden
en salemanders er wellicht ook een win-
tersehuilplaats kunnen vinden."
foto Willem Mieras
door Jacques Cats
UTRECHT-Een duinkabelbaan
tussen Breskens en Knokke,
kusthoppen van het ene naar het
andere strand, een afgedankt
olieboorplatform als toeristi
sche attractie in de Zeeuwse
wateren: het zijn wilde ideeën
om het toekomstig toeristisch
product mee te kunnen oppoet
sen.
De gedachten zijn neergelegd in
het 'ontwikkelingsperspectief
Noordzeeboulevard'. Staatsse
cretaris Ybema kreeg dinsdag
op de vakantiebeurs in Utrecht
het eerste exemplaar.
Toeristische instanties hebben
in de schets een regionale ver
taalslag gemaakt van de lande
lijke nota 'een zee van cultuur',
bedoeld om op termijn opge
wassen te zijn tegen de concur
rentie van andere vakantiege-
bieden.
Voor de komende jaren staan tal
van uitdagingen op het pro
gramma op het terrein van ver
voer, verblijf en vermaak. Pro
ductontwikkeling en promotie
dienen, zo menen de Zeeuwse
samenstellers, in het teken te
staan van de Zeeuwse identi tei t
Anders dan werd gedacht heeft
het vakantiepubliek een veel
ruimer beeld van toeristisch
Zeeland. In het ontwikkelings
perspectief vindt voorts een af
stemming plaats hoe afzonder
lijke Noordzeekustgebieden
zich nader wilen profileren.
Op sommige terreinen bestaan
plannen om meer samen op te
trekken. Onder het motto 'te
ku(n)st en te keur' wordt ge
streefd naar een gezamenlijk
schilderevenement in Bergen,
Katwijk en Domburg. Ook be
staan er gedachten de organisa
tie van evenementen en festivals
langs de kust te bundelen.
Voorts wordt gedacht aan ont
wikkeling van nieuwe specta
culaire accommodatievormen.
Voor Schouwen zouden er mo
gelijkheden zijn voor de oprich
ting van een strandmotel. Ook
wordt gedacht aan de realise
ring van camperplaatsen.
dagen. De verklaring is simpel.
„In 1997 waren de appartemen
ten veel goedkoper. Ze werden
vooral aan jongeren verkocht.
In 1998 zijn ze een stuk duurder
geworden en zijn het vooral ou
dere mensen die overwegen een
appartement te kopen. Zij heb
ben meer bedenktijd nodig dan
jongeren. Voor ouderen is het
vaak een emotionele beslissing,
omdat het meestal gaat om een
laatste woning", legt Faasse uit.
De landelijke vraag naar vrij
staande woningen blijft flink
toenemen. Faasse merkt dat
men eerder rechtstreeks over
stapt van een tussenwoning
naar een vrijstaand huis, omdat
de rente ontzettend laag is. Die
ligt nu nog onder de 5 Zeker
in Zeeland is een vrijstaande
woning heel betaalbaar.
Overhaast
„Mensen beslissen wel steeds
vaker overhaast om een huis te
kopen", waarschuwt Faasse.
„Ik pleit ervoor dat mensen een
adviseur moeten inschakelen.
Een aankopend makelaar bij
voorbeeld. Zo haal je de scherpe
kantjes van de prijsdalingen en
prijsstijgingen af, waardoor er
meer kennis op de markt komt.
Dat is gunstig om de rust terug
te laten keren.
Naast Zeeland zijn ook in
Noordoost-Groningen en Fries
land de prijzen minder gestegen
dan elders in het land. Utrecht is
de duurste stad voor eengezins
woningen en Amsterdam de
duurste appartementenstad. De
NVM-makelaars verkochten
vorig jaar ruim 113.000 wonin
gen, bijna 10 meer dan in
1997 De prijs van een gemid
delde koopwoning is in ons land
het afgelopen jaar met 8 toe
genomen tot 293.000 gulden.
Van een evenwicht in vraag en
aanbod is nog lang geen sprake,
stelt de NVM, want daarvoor
moet een koper kunnen kiezen
uit vijf of zes huizen. Vorig jaar
konden potentiële kopers kie
zen uit slechts drie woningen.
door Henk Postma
MIDDELBURG - Vrijwel het
gehele onderwijs in Zeeland
gaat volgende woensdag plat.
Dat is de verwachting van de
onderwijsbonden. Ze hebben
hun Zeeuwse en Zuid-Holland
se leden opgeroepen de hele dag
het werk neer te leggen om de
druk op minister Hermans te
verhogen. De stakingsactie,
waarop half december al een
voorschot werd genomen, is be
doeld om een loonsverhoging af
te dwingen van 3,5 procent. De
minister wil de bonden nog
maar voor de helft tegemoet ko
men.
De Zeeuwse woordvoerder van
de Algemene Onderwijsbond
(AOb), Jo Korstanje, verwacht
niet dat op korte termijn een ak
koord uit de bus rolt. Daarom is
besloten de voorbereidingen
voor de staking met volle kracht
ter hand te nemen. In december
deed een derde van de AOb-le-
den aan de staking mee. Kors
tanje verwacht dat nu zo'n
tweederde van alle onderwijs
krachten in Zeeland het werk
zal neerleggen.
Estafettestaking
De staking treft zowat alle scho
len, van basisonderwijs tot en
met voortgezet onderwijs en be
roepsonderwijs. Alleen de Ho
geschool Zeeland blijft buiten
het conflict omdat daarvoor een
andere cao geldt. De actie in
Zeeland maakt onderdeel uit
van een estafettestaking. Die
begint aanstaande maandag in
Limburg en Noord-Brabant en
eindigt volgende» week vrijdag
in Overijssel, Gelderland en
Flevoland.
Het is in Zeeland zo'n beetje ge
woonte geworden dat onder-
wijsacties plaatsvinden op
woensdagen, wanneer op basis
scholen alleen 's ochtends wordt
gewerkt Wat Korstanje betreft
gaat daar binnenkort verande
ring in komen. „Want anders
gaan de mensen straks nog den
ken dat we hier in Zeeland al
leen maar op halve dagen dur
ven staken, en dat is natuurlijk
niet het geval
Zwaartepunt
De staking is een initiatief van
de gezamenlijke onderwijsbon
den. Het zwaartepunt van de or
ganisatie ligt in Zeeland bij de
AOb, omdat die bond hier het
grootst is en over de meeste faci
liteiten beschikt. Korstanje
spreekt dan ook mede namens
de andere bonden. Bedoeling is
dat alle stakers in Zeeland zich
volgende week woensdagmid
dag verzamelen in De Stenge te
Heinkenszand. Daar vindt dan,
van twee uur tot half vier, een
protestmanifestatie plaats, 's
Ochtends kunnen stakende
leerkrachten zich op drie plaat
sen laten registreren: te Goes in
het kantoor van de AbvaKabo,
te Middelburg in het AOb-kan-
toor en te Terneuzen in sporthal
't Zwaantje.
Inbrekers stelen
schoenen
in Sluis
SLUIS - Een schoenenwinkel in
de Kapellestraat in Sluis werd
in de nacht van maandag op
dinsdag bezocht door inbrekers.
Uit de winkel werd een onbe
kend aantal schoenen gestolen.
Op die zonnige zondag deden
die Vlissingse vader en zijn
dochter van vijf wat rechtge
aarde Vlissingers op zo'n
soort dag horen te doen: uit
waaien op het strand.
Maar naarmate de middag
vorderde kreeg de winterkil-
te enige grip op het dollende
duo. Speciaal op kleine spil
lebeentjes.
Tot 't meiske er eentje liet
icaaien.
Mmmmmbecommentari
eerde ze.
Da's lekker warm in mijn
broek!"
