Rusland valt en masse voor euro
PZC
PZC
Kazachstan moet verder met Nazarbajev
feiten en meningen
Berooide bevolking hoopt op einde van dollarisatie
Wereldverbeteraar van^
18 jaar mikt op kamer
van de overdenking
Journalist geen
verlengstuk
van justitie
8 januari 1949
fff®»*!'#-
vrijdag 8 januari 1999
door Hans Hoogendijk
Veel tijd om zich in de nieuwe
Europese munt, de euro, te
verdiepen, hebben de Russen
nog niet gehad. Ze rollen van
wege de orthodoxe jaartelling
van de ene feestdag in de andere.
Alles doen ze twee keer: eerst
'gewoon' Kerstmis, gisteren en
vandaag de orthodoxe variant,
31 december was het ook hier
oudjaar, maar veertien dagen
later volgt de jaarwisseling vol
gens de oude kalender. Tot half
januari ligt eigenlijk alles stil in
Rusland.
Maar om de introductie van de
euro konden de Russen toch niet
heen. In het algemeen is de
komst van de Europese munt
eenheid met enthousiasme ont
vangen. Het Kremlin is er zeker
van dat de euro de handel tussen
West-Europa en Rusland zal sti
muleren. De Russische Centrale
Bank meldt dagelijks de koers
roebel-euro. De bank zal vol
gens experts een deel van de
goudreserve omzetten in euro's.
Ook de commerciële banken,
voor zover die niet ten onder
zijn gegaan na de augustuscri-
sis, willen gaan handelen in eu
ro's. En Gazprom, 's werelds
grootste gasproducent en de be
langrijkste bron van inkomsten
voor de Russische staat, onder
handelt al met zijn West-Euro-
pese afnemers over betalingen
in euro's.
Valuta
Hoewel het met met zoveel
woorden wordt gezegd, hopen
de machtigen in Rusland dat op
termijn de euro de dollar zal
verdringen als belangrijkste
buitenlandse valuta in het land.
Naar schatting hebben de Rus
sen tussen de 30 en 40 miljard
dollars in hun oude sok en aan
de gestaag vallende koers van
de roebel is af te lezen dat de be
volking heel wat meer waarde
hecht aan het Amerikaanse geld
dan aan de eigen roebel.
In diverse kranten kwamen de
laatste dagen experts aan het
woord die een lans braken voor
de euro, al was het alleen maar
omdat ze fel tegen de dollarisa
tie van hun land zijn.
Direct na de augustuscrisis be
gonnen verschillende deskun
digen een nieuwe kruistocht te
gen de dollar. Zij zouden het
liefst de Amerikaanse munt to
taal verbannen. Anderen willen
dat de dollar alleen voor inter
nationale transacties gebruikt
mag worden. Maar los van poli
tieke overtuigingen hopen velen
toch dat met de komst van de eu
ro de overheersende rol van de
dollar minder groot wordt en de
bevolking wat meer vertrouwen
gaat krijgen in de roebel. Een
van de populairste kranten zet
te direct na de introductie van
de euro boven een verhaal: 'Eu
ro overtreft verwachtingen -
groene (de dollar) verliest op al
le fronten'.
De krant voorspelde dat de euro
stabieler zal zijn dan de dollar
en dat de Russen die nu nog dol
lars hamsteren, zich enige zor
gen moeten maken over de
waardevermindering van hun
spaarcenten. 'Europa vierde het
begin van een nieuw tijdperk.
Rusland viert mee en hoopt dat
het ook iets zal krijgen', schreef
de krant.
Verslagen
In een ander massablad mocht
de econoom Sazanov uitleggen
hoe met behulp van de euro de
dollar kan worden verslagen en
de roebel als 'goudroebel' voor
stabiliteit zal zorgen. Ook de
communisten en sommige mi
nisters hebben al hardop ge
dacht over de invoering van een
'goudroebel', waarvan de waar
de is gekoppeld aan de goudre
serve. Die roebel zou alleen voor
internationaal gebruik zijn, in
eigen land blijft de oude roebel,
die dan niet meer convertibel is
en waarvan er dus net zo veel ge
drukt kunnen worden als de
staat nodig acht.
De econoom Sazanov wil nu een
monsterverbond van de Euro
pese Unie met zijn euro, de Rus
sen met hun goudroebel en de
Chinezen die er al een goud
yuan op nahouden, om zo de
dollar te bestrijden. Hij voor
spelt fikse koersverliezen voor
de dollar, waardoor bijvoor
beeld de Russische dollarschul
den veel minder waard zullen
worden. Om Europa zo ver te
krijgen, wil hij dat de Europese
landen in de toekomst hun olie-
en gasaankopen in Rusland met
goudroebels betalen. Europa
moet wel, want het is afhanke
lijk van Russisch aardgas", stelt
de econoom.
De enige voorwaarde voor de
realisatie van zijn droom is dat
de Europese Unie Rusland een
krediet verschaft van zo'n 30 tot
50 miljard euro om de goudroe
bel een reële basis te geven. Het
commentaar van de Centrale
Bank: „Serieus over Sazanovs
plan denken kunnen we pas als
West-Europa Rusland eurokre
dieten zou geven. Dat zien we
nog niet zo snel gebeuren."
Een woordvoerder van het mi
nisterie van Financiën: „De eu
ro zal tegen de dollar gaan vech
ten om de belangrijkste valuta
op de wereld te worden. Zonder
enige twijfel is de Europese
Unie erin geïnteresseerd dat on
ze Centrale Bank zijn reserves in
euro's omzet." Ook hij hoopt dat
de euro een rol kan spelen bij het
verminderen van de dominante
rol van de dollar in Rusland.
Overigens hebben de Russen
nog een praktisch probleem met
de euro. Is-ie mannelijk, vrou
welijk of onzijdig. Voor de Duit
sers en Fransen is het een man
netje: 'der euro' en 'un euro',
Normaal nemen de Russen zo'n
geslachtsbepaling over. Maar de
euro eindigt op een 'o'. Dit bete
kent in Rusland dat het een on
zijdig woord is en dat wordt to
taal anders vervoegd dan een
mannelijk zelfstandig naam
woord. De Centrale Bank was
voorzichtig met een oordeel:
„Er is nog geen officieel be
sluit." Dat neemt niet weg dat
veel Russen nu al verliefd zijn op
dit seksloze, nieuwe Europese
betaalmiddel. GPD
Talloze munten van 1 euro. Veel Russen zijn al verliefd op het nieuwe Europese betaalmiddel.
foto Mare Bolsius/ANP
door Robbert Minkhorst
Zijn huisgenoten vragen hem
hoe ze de Zalmsnip kunnen
innen. SP'er Driek van Vugt uit
Leiden studeert, is raadslid en
wordt over twee weken negen
tien jaar. Na 3 maart verruilt hij
hoogstwaarschijnlijk de raads
zaal voor de Eerste Kamer in
Den Haag. Zijn partij heeft hem
op de tweede plaats van de kan
didatenlijst voor de verkiezin
gen gezet. „Het gaat heel snel
met mij. Soms te snel, denk ik
wel eens."
De Socialistische Partij heeft
thans één zetel in de Eerste Ka
mer, maar hoopt dat de bewe
ging net als eerder in de Tweede
Kamer flinke progressie kan
maken, zodat de partij er straks
drie in kan nemen. Eén daarvan
is bestemd voor Driek van Vugt.
Korstjes kaas
De potentieel jongste senator
aller tijden woont in een studen
tenflat, op een kamer van drie
bij vier. De keuken en woonka
mer deelt hij met achttien ande
ren. Op de keukentafel zwerven
broodkruimels, kranten, een
pot pindakaas, een leeg bier
blikje en korstjes kaas rond. Op
een deur hangt de rode tomaat,
symbool van de Socialistische
Partij. „Het is heel komisch als
een studentje zo'n belangrijke
functie krijgt."
„We noemen de senaat wel de
Kamer van Overdenking. De
Eerste Kamer kijkt voor een
tweede keer naar wetsvoorstel
len. Onderzoekt hoe die uitpak
ken in de samenleving. Dat is
een hele belangrijke rol.
Gebruik
De senaat zou alleen veel beter
gebruik moeten maken van die
rol. „De SP heeft wel eens geroe
pen dat de Kamer zoals die nu
opereert, beter kan worden af
geschaft. Er zitten gezapige lui
die. het allemaal wel best vin
den. Het is een erebaan om je
zakken mee te vullen." Hij wil
het anders doen. „Ik ga naar de
mensen toe. De Eerste Kamer
moet meer betekenis krijgen."
Van Vugt verhuisde in 1997 van
Spijkenisse naar Leiden. Daar
voor woonde hij in Tilburg. „Op
de middelbare school vond ik
politiek onwijs interessant. Al
leen als ik naar Den Haag Van
daag keek, begreep ik er
snars van. Tot ik Jan Marijnis
sen een keer op tv zag."
„Toen ik in Leiden ging woni
heb ik de voorzitter van de Si
afdeling opgebeld met de vra;
of ik actief kon worden. Ik
met de neus in de boter, wantj
mocht meteen mee met campa|
nes voeren."
Initiatief
Hij nam zelf het initiatief o:
een studentenmensa van slu
ting te redden. Hij en partijg?
noten haalden zo'n duizen
handtekeningen op. Sluitin
kon de SP niet voorkomen,
leidden de sluiting en de SP-a;
tie ertoe dat verzorgingshti
Rijn Vliet vorig jaar een soor
gelijke voorziening opende. L
ter verwierf'Van Vugt een plek;
de gemeenteraad.
„Ik wil een zo groot mogelijï
bijdrage leveren aan een bete
maatschappij. Waar dat kan.
totaal niet van belang. Ik maa
steeds opnieuw de afwegin
wat is het beste middel. A
Greenpeace of Artsen zondi
Grenzen beter is, zou ik me o:
middellijk daar aanmelden. 0
dit moment is het de SP. De sta
naar de Eerste Kamer ligt im
lijn van mijn levensdoel. De n
tionale politiek geeft mij me
middelen om de strijd voor et
sociale samenleving aan
gaan."
Geen hoge pet
Van politici heeft de student pt
liticologie geen hoge pet op. „2
hebben hun eigen BV. Denke
toch eerst aan hun eigen belanj
Ze zitten alleen maar papieré
te lezen en zeggen daar een pa:
keer per maand wat over. Di
krijgen raadsleden nog 2.0C
gulden per maand voor ook.
„Ik ben een rationele idealii
een socialist. Revolutionair is2|?
uitgekauwd, maar een activ
ben ik ook wel. Een wereldvaj?1
beteraar. Ik wil meer zijh dan:
mand die alleen overal tege
aanschopt."
Zijn studie rondt hij af, hoe da
ook. „Daar zorgt Marijnisst
wel voor. Vorig jaar heb ik pri
cies mijn tempobeurs gehaali
Dit jaar moet ik mijn propedei
se afmaken. Marijnissen is ee
goede schoolmeester. Hij zej
gewoon wanneer ik een tentj
men moet leren." GPD
De gevel van het kantoor van
tv-zender SBS 6 in Amster
dam wordt sinds kort verleven
digd door een neergekalkte
strijdkreet. 'Smerissen love
SBS. Fuck dead', zo luidt de
dreigend bedoelde zin. Deze
'versiering' werd door onbeken
den aangebracht na krantenbe
richten over het in beslag nemen
door justitie van tv-beelden.
Het gaat om beelden van Am
sterdamse rellen veroorzaakt
door een groep Marokkaanse
jongeren op 14 en 20 december.
Volgens advocaat Doeleman be
wijzen de vernielingen aan het
SBS-gebouw dat het medium
door de daders wordt gezien als
verlengstuk van justitie, al
stond de zender de beelden niet
vrijwillig af. De raadsman ver
tegenwoordigde gisteren voor
de Amsterdamse rechtbank
naast SBS 6 ook de tv-produ-
cent Cameo Media Support BV
en het fotopersburau WFA in
een rechtszitting over deze
kwestie. Van deze partijen zijn
beelden van de rellen in beslag
genomen Hiermee hoopt justi
tie de daders op te sporen.
Sneller
Zelf heeft justitie geen beelden
gemaakt van de rellen, 'omdat
ongeregeldheden niet waren
voorzien'. Daarbij is het volgens
officier van justitie Van Schaik
moeilijk om op korte termijn het
benodigde materiaal te regelen,
al werkt het Openbaar Ministe
rie wel aan plannen om beeldre
gistratie van ongeregeldheden
sneller mogelijk te maken.
De betrokken media, gesteund
door journalistenvakbond NVJ,
zijn fel gekant tegen het afstaan
van journalistiek materiaal aan
justitie. Zij beschouwen het als
een principe-kwestie waarbij
het recht op bronbescherming
en vrije nieuwsgaring in het ge
ding is.
Agressie
Steeds vaker probeert justitie
beeldmateriaal los te krijgen
van de media. „Als de journalist
de politie kan helpen, dan zal hij
dat ook doen", aldus Doeleman.
„Maar het wordt anders wan
neer een journalist zijn beroep
niet meer naar behoren kan uit
oefenen, omdat hij de politie
van dienst is. Als relschoppers
weten dat de politie het bewijs
materiaal gewoon bij de journa
list kan halen, leidt dat ertoe dat
de agressie zich tegen de j ourna -
list richt, en dan kan deze zijn
werk niet meer doen."
De rechter doet op 21 januari
uitspraak. GPD
door Hans Hoogendijk
Verkiezingen zijn leuk, als je
maar zeker bent dat je wint.
Dat moet de president van Ka
zachstan, Nursultan Nazarba
jev, hebben gedacht toen hij in
het afgelopen najaar de presi
dentsverkiezingen met een jaar
vervroegde.
Waarschijnlijk kwam hij ertoe
omdat Kazachstan dit jaar de
gevolgen van de crisis in Azië,
maar vooral in het buurland
Rusland, behoorlijk zal voelen.
Door nu te laten stemmen, voor
komt hij ook dat zich een stevige
oppositie kan ontwikkelen te
gen zijn dictatoriale bewind.
Om helemaal zeker van de over
winning te zijn, heeft hij zijn be
langrijkste rivaal, oud-premier
en huidig zakenman Achezjan
Kazjegeldin, van deelname uit
gesloten. Daarom bestaat er
geen twijfel dat Nazarbajev zal
winnen als zondag het kiesge
rechtigde deel van de zestien
miljoen steppenbewoners naar
de stembus gaat. Omdat het al
machtige staatshoofd en pas
sant ook de grondwettelijke
ambtstermijn met twee jaar
verlengde tot zeven jaar, zal hij
het aan olie en gas rijke land tot
2006 besturen.
De 58-jarige oud-metaalarbei
der Nazarbajev regeert het
reusachtige, dun bevolkte ge
bied - dat behalve Rusland ook
China als grote buurman heeft -
al sinds sovjettijden met ijzeren
hand. Hij heeft een macht Waar
van de meesten van zijn collega
presidenten over de hele wereld
alleen maar kunnen dromen.
Het parlement stelt niets voor-
Het staatshoofd heeft het recht
bij decreet te regeren en kan be
noemen of ontslaan wie hij wil.
Maar Nazarbajev is populair bij
de grote buitenlandse bedrijven
die vele miljarden dollars inves
teren in de olie- en gasvelden in
en rond de Kaspische Zee. Na
zarbajev legt hen weinig in de
weg bij hun plannen als hij zijn
deel maar krijgt na te hebben
gezorgd voor rust in het land.
Maar dat hij de enige andere po
tentiële kanshebber - de 46-ja-
rige welbespraakte Kazjegeldin
- heeft uitgesloten van deelna
me, ging de Amerikanen te ver.
Ook de Organisatie voor Veilig
heid en Samenwerking in
Europa (OVSE), waarvan Ka
zachstan lid is, blijkt weinig in
genomen met Nazarbajev. Kaz
jegeldin werd in de ban gedaan
omdat hij in oktober had deel
genomen aan een bijeenkomst
van de niet officieel geregi
streerde 'Beweging voor Eerlij
ke Verkiezingen'. De OVSE liet
na zijn uitsluiting weten te twij
felen aan de eerlijkheid van de
stembusgang en drong vergeefs
aan op eerherstel voor Kazje
geldin en uitstel van de verkie
zingen.
Verder betwijfelt de OVSE sterk
of de vier resterende kandidaten
wel gelijke toegang tot de media
hebben. Dat dit laatste direct
door de Kazachstaanse verkie
zingscommissie werd ontkend,
is een gotspe. Alle media zijn in
handen van de Nazarbajev-
clan. De mededeling dat zijn
dochter gedurende de campag
ne haar functie als president-di
recteur van de staatstelevisie
zender Chabar zal neerleggen,
werd zelfs in Kazachstan als een
pr-stunt uitgelegd.
Op de tv en in de kranten is het
uitsluitend Nazarbajev wat de
&SSIDEN'13
Discogangers houden in de stad Alma Ata de tekst 'Wij zijn voor Nazarbajev' omhoog. Het gisteren ge
houden festijn was door de president georganiseerd met het doel stemmen te verzamelen.
foto Shamil Zhumatov/RTR
klok slaat. Steeds komen Ka
zakken aan het woord die bewe
ren dat Nazarbajev de door God
gezonden leider is. In tv-spots,
uitgezonden tussen veelbeke
ken speelfilms, verschijnen al
leen maar arbeiders, militairen
en wetenschappers die de lof
van Nazarbajev zingen.
Nodig lijkt deze persoonsver
heerlijking in oude sovjetstijl
niet, want Nazarbajevzit muur
vast in het zadel in een land dat
onmetelijke rijkdommen aan
delfstoffen heeft. Maar die rijk
dom is meteen zijn grootste be
dreiging. Al jaren houdt hij zijn
verarmde volk voor dat de zege
ningen van de olie ook hun deel
zullen worden, maar gezien
hebben de mensen echter nog
niets.
Ze overleven met inkomens die
zelden hoger liggen dan 2 5 0 gul
den per maand. Zeker nu de in
ternationale oliemarkt in el
kaar is gestort, zal het nog wel
even duren voordat het geld
gaat stromen. Het was de nu in
ongenade gevallen ex-premier
Kazjegeldin die dat als eerste
zonder omwegen verkondigde.
En dat werd hem niet in dank af
genomen.
Pijpleidingen
Daarnaast is er nog het pro
bleem van de aanleg van miljar
den verslindende pijpleidingen.
Kazachstan ligt ver van zee en
dus zullen de leidingen via Chi
na moeten lopen of via Rusland
en de altijd onrustige Kaukasus.
Het alternatief van een verbin
ding over Iraans of Afghaans
grondgebied is, gezien de span
ningen in die landen, ook niet
erg aantrekkelijk. Verder is de
vraag van de status van de Kas
pische Zee, waarover vier voor
malige sovjetrepublieken en
Iran strijden, ook nog steeds
niet opgelost. En juist onder het
wateroppervlak van de Kaspi
sche Zee bevinden zich de
grootste olie- en gasvoorraden.
Alles bij elkaar zit Nazarbajev
wel op een geweldige schat,
maar kan hij er niets mee begin
nen. Maar bedreigend voor zijn
verkiezingskansen zijn die
moeilijkheden niet echt. De
meeste Kazachen zien alleen
Nursultan Nazarbajev als een
sterke leider. Een bejaarde
vrouw: „Natuurlijk kies ik hem,
ook al verandert er niets. We
moeten toch op iemand stem
men." Nazarbajev is ook zéker
van zijn zaak. „Ons volk zal kie
zen voor politieke stabiliteit,
voor vriendschap tussen alle et
nische groepen, voor een sterke
re regering en voor een verbete
ring van de levensstandaard",
verklaarde hij in de krant Ka-
zachstanskaja Pravda. GPD
Waddenmosselen
Het Aaiv- en Verkoopkantoor
voor Mosselen te Bergen op
Zoom heeft besloten 30.000
ton mosselen uit de Wadden
zee in te voeren in Zeeland.
Mosselkwekers die er behoefte
aan hebben kunnen deze mos
selen uitzetten in hun perce
len.
Duitse kinderen
In Goes zijn 42 ondervoede
Duitse kinderen aangekomen.
De kinderen zullen drie maan
den in Zeeland verblijven om
aan te sterken. Eind deze
maand zal opnieuw een groep
kinderen uit Duitsland in Goes
arriveren. De kerken hebben
zich over de kinderen ont
fermd.
Atoomklok
In Amerika is een vreedzame
toepassing van atoomenergie
gevonden. De klok, die werkt
op het principe van de con
stante frequentie van atomen,
heeft een afwijking van een
honderdste seconde per 24 uui
BLO-school
Tien schoolverenigingen o]
Schouwen-Duiveland steu
nen het initiatief om op het ei
land een school voor Buitenge
woon Lager Onderwijs te
stichten. Het wachten is nu op
de medewerking van de ge
meentebesturen. De BLO-
school is bedoeld voor kinde
ren die niet in staat zijn het ge
woon lager onderwijs te vol
gen.
Uitgever:
W F. dePagter
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
's avonds op zondag t/m
vrijdag vanaf 19.00 uur
in het weekeinde
verwijzing via de
telefonische boodschap
op de kantoren
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax. (0118) 472404
Goes: Voorstad 22
4461 KN Goes
Tel (0113) 273000
Fax (0113) 273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
4537 AK Terneuzen
Tel. (0115) 694457
Fax. (0115) 620951
Axel: Nassaustraat 15
4571 BK Axel
Tel. (0115) 568000
Fax. (0115)561415
Hulst: s Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel. (0114)373839
Fax. (0114)373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
4301 KJ Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17 00 uur
Zierikzee en Hulst.
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8 00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener Arcade NV
City OnLine Internet
Posibus 18
4380 AA Vlissingen
http www.pzc nl
e-mail. pzcredcity1@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800 - 0231231 of maandag
t/m vrijdag op de kantoren
gedurende de openingstijden.
zaterdags tot 14 00 uur
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20 30
tot 22 00 uur en zondagavond
van 20 00 tot 22.00 uur
Tel (0118)484000
Fax(0118)470100
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 98,00,
franco per post 128,50:
per maand 35 .75;
per jaar 372.50.
franco per post 491.00;
bij automatische afschrijving
per termijn 1,50 korting,
losse nummers
maandag t/m vrijdag 1,80,
zaterdag 2,60 p st.,
(alle bedragen inclusief 6 pet. btw),
Postrek.nr 3754316
t.n v PZC ab rek Vlissingen
Advertentietarieven:
191 cent per mm, minimumprijs per
advertentie 28,65,
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief;
speciale posities tarief op aanvraag,
voor brieven bureau van dit blad
6,50 meer (excl. 17.5 pet btw);
volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag,
(alle advertentieprijzen
exclusief 17,5 pet btw)
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B V
Vlissingen
Uralsk
'Astrakhan-' Aktyubinsk,
Z- -•.•.-„--.Guryev
KASP.
t™» Kulsary
'Shevchenko
Aral
mèer
Dzambul
CI-INA
RUSLANI
Chimkent
BIsjkeK
KIRGIZIË
CHINA"
