toneel
Blood brothers spetterend theater
Alles te koop in de Drvkkery
22 t/m 29 december
Oom Wanja
Ivar van Urk regisseerde Oom Wanja van An
ton Tsjechov bij FACT.
In dit stuk zijn acht mensen samen op een land
goed, Allemaal hunkeren ze naar liefde en zin
volle levensdoelen. De spelers zijn Annelies
van der Bie. Gerrit Bons. Truus Dekker, Joop
Doderer, Cees Geel, Debbie Korper, Marleen
StolU en Maarten Wansink.
di. Stadsschouwburg, Middelburg, 20.00 uur
Parabel
Poppentheater Parabel luistert de Christmas
Fair op met het kerstschimmenspel De Vier
Lichten.
Sjaac Vereist uit Koudekerke vertelt het verhaal
van Simon, een herdersjongen, die een lam
mist in de bergen van Galilea.zo'n 2000 jaar ge
leden. Met een lantaarn met vier lichten gaat hij
op zoek. Het wordt een lange, gevaarlijke tocht.
wo Imkerij Poppendamme, Grijpskerke,
14.30 uur
Zingende Fresia's
De groep De Zingende Fresia's telt vier jon
gens.
Hun muziek is van een wat vreemd niveau en
daarom wordt er nogal wat 'cabaretesk' tus
sendoor gekletst, wat vaak langer duurt dan het
spelen, maar dat moet gezien het muzikaal ni
veau niet als negatief uitgelegd worden. Ze
brengen vreemde vertolkingen van klassieke
smartlappen, nog vreemdere versies van Ne
derlandstalige feestnummers en en eigen bijna
buitenaardse rockachtige levensliederen.
do. BoHo. Bergen op Zoom, 22.00 uur
Kerstverhalen
Kinderen kunnen terecht in de Hofzaal voor
kerstverhalen en een voorstelling.
Ook de kerstman zal aanwezig zijn bij het voor
lezen van verhalen. Om 15.00 uur begint de
voorstelling Kerstconcert van poppentheater
Ut Poppenspul.
za. Het Markiezenhof, Bergen op Zoom, 14.00
Rijn Trijn
Rijn en Trijn zorgen voor een speciale kerstma
tinee met de voorstelling Circus Rijn en Trijn.
In dit echte familiecircus is Trijn de directeur,
maar Rijn gelooft niet dat het werkelijk een cir
cus is. Met Rijn als stalknecht raakt het ongelo
vige publiek langzaam maarzeker overtuigd.
Een familievoorstelling voor alle leeftijden.
za. MFC, Zierikzee, 15.00 uur
Jeugdcïrcus
Het Goese Jeugdcircus Hogerop geeft een spe
ciale familievoorstelling.
Het programma duurt anderhalf uur en is geba
seerd op 35 jaar ervaring, Het circus telt 35 jon
gens en meisjes. Het optreden maakt onder
deel uit van de activiteiten in het Tijdelijk
Museum Niet Gevestigde Hedendaagse Beel
dende Kunst (TMNGHBK -2/+2000). dat in de
voormalige schouwburg is gevestigd,
zo. Voormalige schouwburg Prins van Oranje,
Goes, 14.00 uur
Drie keer twee
Drie keer twee is zes teveel is een onvervalste
klucht van Ray Cooney en John Chapman.
John Lanting regisseerde onder anderen Si-
mone Rooskens, Paul van Soest, Marja Lieu-
wen en Guido Jonckers.
zo. Theater Mondragon, Zierikzee, 15.00 uur
Winterfeest
Poppentheater Parabel luistert drie achtereen
volgende dagen het Winterfeest op met voor
stellingen van het schimmenspel De beer en
het varkentje.
Het verhaal dat Sjaac Vereist vertelt gaat over
een luie beer en een ijverig varkentje. Als de
beer geen voorraad voor de winter heeft ge
spaard, vraagt hij hulp aan het varkentje. Voor
kinderen vanaf 4 jaar.
- ma., di. en wo. Imkerij Poppendamme, Grijps
kerke, 13.30 en 15.00 uur
Wrattenzwijn
Poppentheater Alteklein brengt de voorstel
ling Rork het Wrattenzwijn.
Poppenspeelster en kunstenares Elles Hubers
maakt zelf haar poppen en verhalen. Rork zoekt
vriendjes om mee te spelen, maar omdat hij
wratten heeft vindt iedereen hem raar en vies.
Uiteindelijk ontmoet hij een babydraakje dat
suggereert dat hij misschien wel een betoverde
prins is. Voor kinderen vanaf 4 jaar.
ma. Nobelpoort, Zierikzee, 14.30 uur
Wereldeï
Poppentheater Alteklein speelt de voorstel
ling Ei, ei, wereldei.
Poppenspeelster en kunstenares Elles Hubers
maakt zelf haar poppen en verhalen. Ei, ei, we
reldeï gaat over de vogel Rafel die niet van kou
houdt en na de zomer naar het zuiden vliegt. Tij
dens zijn vlucht verandert hij boven Wensei-
land in een ei, een betoverd ei dat groter en gro
ter wordt en tenslotte door Rat en Draakje
wordt gevonden. Het ei blijkt een wereld in het
klein te zijn.
di. Nobelpoort, Zierikzee, 14.30 uur
Grimmige sprookjes
De Jeugdtheaterschool Zuid-Holland brengt
Grimmige Sprookjes.
Deze bonte verzameling vertelsels van de ge
broeders Grimm is zowel koddig en betove
rend als gruwelijk en verbazingwekkend. Ruim
twintig leerlingen van de jeugdtheaterschool
spelen en dansen de sprookjes Hans en Grietje,
De Gouden Gans, Assepoester, Van de muis,
de vogel en de braadworst, IJzeren Hans en Ta
feltje dek-je, ezeltje strek-je, knuppel in de zak.
Zij worden daarbij muzikaal ondersteund door
de live mix van dj Jair Stranders. De regie was
in handen van Theo Ham en de chorografie be
rustte bij Conny Janssen. De voorstelling is be
stemd voor idereen vanaf 6 jaar.
Zie elders op deze pagina.
di. Stadsschouwburg, Middelburg, 19.00 uur
dinsdag 22 december 1998 12 T
ductie. Ze hoeven geen auditie
te doen. Gedurende het pro
gramma dat ze hebben doorlo
pen, zijn eisen gesteld en is
duidelijk gemaakt wat van
hen venvacht wordt. Kinderen
die het toch niet zo zien zitten,
zijn dan vaak al op natuurlijke
wijze afgevloeid. Ik geloof niet
zo in niet kunnen. Natuurlijk,
de één heeft het meer aan z'n
kont hangen dan de ander,
maar dat betekent niet dat
voor die ander geen plekje in
de productie zou kunnen wor
den gevonden."
Koddig
In de voorstelling Grimmige
Sprookjes, die omschreven
wordt als koddig, betoverend,
gruwelijk en verbazingwek
kend en bij de première in
Gouda door jong en oud en
thousiast werd ontvangen, ko
men zeven vertelsels van de
gebroeders Grimm tot leven.
..De sprookjes worden op een
heel eigentijdse en frisse ma
nier verteld en gespeeld",
meent regisseur Theo Ham,
„Er staat een dj naast die door
lopend cd's enlp's tot één groot
geluidsdécor mixt. Er zitten
veel eigentijdse dansnummers
tussen de sprookjes in. Mijn
ouders, die tegen de tachtig lo
pen, hebben volop zitten ge
nieten."
Er staan twintig jongeren op
de planken, variërend van 11
tot 20 jaar, maar in totaalwer.
ken er dertig mee, want er is
een dubbele cast voor spelers
onder de vijftiendie om enos
in de veertig voorstellingen^
zien zijn. Deze keer is er nie
mand met een professionele
status, maar die wordt ooknie;
gemist.
„Ik probeer bij ieder kind zijn
of haar niveau van dat mo
ment volledig te respecteren
en te benutten. Het belang
rijkste voor mij is dat je geen
kind op het toneel ziet dat iels
staat te doen wat hij of zij ei
genlijk niet aankan. Natuur
lijk zijn er kinderen die meer
ervaring hebben, meer lef en
durf, maar die zijn drie of vier
jaar geleden ook begonnen als
derde konijn achter de vierde
boom."
Grimmige Sprookjes is,
voor iedereen vanaf 6 jaar,
dinsdagavond (19.00 uur)
te zien in de Stadsschouw
burg in Middelburg en ver
der onder meer woensdag
30 december 15.00 uurin
De Nobelaer in Etten-Leur
en zondag 21 februari
(14.00 uur) in Theater Zuid
plein in Rotterdam. Van de
voorstelling is een boek
uitgegeven onder de titel
Grimmige Sprookjes op
het toneel.
Actrice Adèle Bloemendaal liet het hem onlangs via een
briefje weten: 'Het beeld dat je een softie bent, moet bijge
steld worden'. Regisseur Eddy Habbema is een aimabel
man waarmee je door veel deuren kunt. Maar dreigt een
productie waarbij hij betrokken is uit de hand te lopen,
dan vloekt en tiert hij totdat alles klopt met het plaatje dat
hij in zijn hoofd heeft. En meestal heeft Habbema nog ge
lijk ook. Hij heeft een nieuwe versie gemaakt van de musi
cal 'Blood brothers', die vandaag, dinsdag, in Rotterdam
in première gaat.
door Martin Hermens
Pas geleden was het weer eens
zo ver. Tijdens de voorberei
dingen van een grootschalige
muziektheaterproductie ter
gelegenheid van het eeuwfeest
van de Rabobank. Een woe
dende Eddy Habbema. „Het
nadeel is dat je in één keer alle
goodwill kwijt bent", zegt de
regisseur. „Maar als het nodig
is, moet ik donderen en tieren
om zo'n productie goed te krij
gen. 'Je hebt de productie ge
red', kreeg ik na afloop te ho
ren. En eerlijk gezegd: dat was
ook zo."
Habbema is nog altijd dé mu
sical-regisseur van ons land.
Geschikte opvolgers zijn in
geen velden of wegen te vin
den. „Het is een moeilijk vak
dat in dit land nog altijd on
derschat wordt", oordeelt de
meester. „Er komt een veel
heid aan vakgebieden bij kij
ken. Het besturen van al die
mensen is moeilijk. Daarnaast
krijg je met heel veel techniek
te maken. Als je niet alle pijlen
in dezelfde richting krijgt, ben
je reddeloos verloren."
Geduld
„Ik heb mijn principes voor
een voorstell ing. Ik bespeel het
publiek, wil emoties overbren
gen. Ik heb dat publiek nodig
om het ritme van de voorstel
ling te bepalen. Sinds 'Cyrano
de musical' werk ik met een
vast team van mensen om me
heen. Zij kennen mij, weten
waar ik op uit wil komen. Ze
beschikken ook over het ge
duld om dat te bereiken."
Voor de tweede keer in zijn
carrière zet Habbema zijn tan
den in de Engelse musical
'Blood brothers'. Die vertelt
het verhaal van een tweeling
die vlak na de geboorte van el
kaar gescheiden wordt. De
jongens groeien op in verschil
lende milieus, maar worden
desondanks eikaars beste
vrienden. Het gaat faliekant
mis zodra ze ontdekken dat ze
broers zijn. Negen jaar geleden
bracht John de Mol jr. het stuk
op de planken. Nu stuurt Joop
van den Ende de musical door
het land.
„Joop zou eerst 'Fame' gaan
doen. Maar er was een pro
bleem met de rechten. We zijn
om de tafel gaan zitten om te
kijken wat we daarvoor in de
plaats konden gaan doen. Mijn
eerste idee was 'Blood bro
thers'. Dat is het enige stuk uit
mijn carrière dat ik nog eens
een keer wilde doen. Negen
jaar geleden wilden maar wei
nig theaters het hebben. Maar
toen het een succes werd en de
theaters alsnog om een vervolg
vroegen, haakte de producent
af. Die voelde zich niet zo thuis
in het theater."
Slechts tachtig keer was de tot
'Geboren vrienden' omge
doopte musical destijds te
zien. „Ik had er een onbevredi
gend gevoel aan overgehouden
over hoe weinig mensen we
toen bereikt hebben", legt
Habbema uit. „Ik vind het be
langrijk om naast al die grote
musicals ook zoiets kleinscha
ligs te doen. In dit stuk zit ei
genlijk de essentie van theater
maken: met bijna niks een ver
haal vertellen. We dreigen in
deze tijd los te raken van die
wortels van het theater."
Misverstand
„Het is een misverstand om te
denken dat je in het theater
oude successen simpelweg
kunt herhalen. Dat wordt
nooit echt, nooit spannend.
Daarom wilde ik een compleet
nieuwe bezetting, een nieuwe
vertaling en nieuwe arrange
menten. De enige die er, naast
mij, van de vorige productie
bij is, is Frank Rigter. Dat wil
de ik eerst niet. Toch heb ik
hem opgetrommeld om auditie
te doen. En het werkte. Wat hij
deed, was zo mooi qua sfeer."
„Natuurlijk is dit een soort
van herhaling. Maar zo voel ik
het niet. Wat mij diep raakt in
dit verhaal wil ik uit de spelers
halen en overbrengen op het
publiek. Ik doe dit werk niet
voor mezelf. Mijn stokpaardje
is dat ik mensen wil raken, aan
het den ken wil zetten over din
gen die mij raken in het leven-
Om dat te kunnen bereiken,
moet ik de hele boel openbre
ken. Met andere mensen om
me heen begin ik weer hele
maal bij nul."
„Met dit stuk balanceren we
De hoofdrolspelers uit 'Blood brothers' snijden aan het begin van de repetities van de nieuwe
musical de traditionele taart aan. In het midden Frank Rigter, verder onder meer Joke Bruys,
Danny de Munck en Angela Groothuizen. foto Roland de Bruin
tussen een intellectuele aan
pak en een soap-achtige bena
dering. Ik wil voelbaar maken
wat er gebeurt. De balans van
de voorstelling zit in het even
wicht van die spanning. We lo
pen continu het gevaar door te
schieten naar één kant. Op ba
sis van mijn intuïtie maak ik
bewust mijn keuzes. Ik daag de
spelers uit om op basis van hun
eigen gevoel het verhaal te
spelen op het scherpst van de
snede. Dat is een emotioneel
zware klus."
„Ik heb nu al tien jaar lang
grote successen als musical
regisseur. Dat is beangstigend.
Het maakt me onzeker. Je
komt makkelijker in de verlei
ding om op basis van je herse
nen te gaan werken in plaats
van op je gevoel. Ik ervaar deze
productie dan ook niet als een
makkie. 'Blood brothers' is ei
genlijk volkstheater zoals dat
alleen nog in Engeland ge
maakt kan worden.
Het zit vol valkuilen. Ik druk
mijn principes door om tot een
vitaliteit en inzet te komen
waardoor het verhaal gaat
spetteren."
'Blood brothers' is van 21
december tot en met 3 ja
nuari te zien in Luxorin
Rotterdam. Verder 9 en 10
januari in de Stadsschouw
burg in Middelburg en 2 en
3 maartin schouwburg De
Maagd in Bergen op Zoom.
staat ook de zondag op hei:
rooster.
„Er zit een gestructureerde
opbouw in ons pakket. Je kan
echt een soort programma
doorlopen. Je komt binnen in
de meest laagdrempelige acti
viteiten, een speelse kennis
making. En als je als jongere
van rond de twintig weggaat,
heb je als laatste de werk
plaats gedaan, waar je het
vooral zelf moet uitzoeken en
een coach er alleen nog maar is
om je te ondersteunen."
„Een andere activiteit is het
maken van voorstellingen.
Dat begint al op een heel laag
niveau met presentaties, leer
lingenuitvoeringen en uitein
delijk de jaarlijkse familie
voorstelling die ook de provin
cie uitgaat en gezien wordt
door zo'n tien- tot vijftiendui
zend ouders en kinderen in het
land.
Mooie verhalen
De keuze voor de jaarlijkse fa
milievoorstelling ligt in eerste
instantie bij Theo Ham, die
daarbij ook over de grenzen
kijkt. „De producties die wij
de afgelopen jaren hebben ge
bracht, zijn, evenals Grimmi
ge Sprookjes, ook in Engeland
te zien geweest. Ik wil mooie
verhalen vertellen, zeker in
deze druilerige, sombere tijd,
als ouders en kinderen mooi
aangekleed 's avonds gezellig
naar het theater gaan, waar de
kaarsjes branden. Daar maak
je het ook een beetje voor, al
doen we deze keer wat minder
een appèl op dat sentiment."
„Binnen hun 'loopbaan' op on
ze school komen de kinderen
automatisch terecht in een pe
riode van twee jaar waarin ze
mee mogen werken aan de pro-
Sinds de voorbije zomer heeft Middelburg er een bijzondere attrac
tie bij: 'de Drvkkery', een winkel in woord, beeld geluid en bras
serie onder één dak. Zes ondernemers hebben elkaar gevonden in
het voormalige bedrijfspand van Drukkerij Den Boer aan de
Markt. Je kunt er terecht voor een boek, krant, tijdschrift of cd en
cd rom en er is een hapje te eten.
door Rien van Reems
In 'de Drvkkery' ben je binnen en
buiten tegelijk. De winkels in lec
tuur. muziek en informatie zijn ge
groepeerd rond een centraal markt
plein, grenzend aan de brasserie
waarvan de binnentuin het middel
punt vormt. De ene winkel gaat
over in de volgende en kijk je om
hoog dan zie je de stalen binten van
hel oude drukkerijdak.
In de binnentuin met 'electronisch'
bedienbaar dak is vaak wat te doen,
voordrachten, lezingen, muziek
uitvoeringen en dat soort vertier.
Soms wordt hier 'gerockt' maar op
de middag van mijn bezoek, gaat
het er ernstiger aan toe. Jongens
van de Zeeuwse Koorsehool zingen
kerstliederen en zwaaien daarbij
keurig in de maat met handklok-
ken. Het gaat. zo hoor ik, om de pre
sentatie van een video en een cd van
het koor en voor zo'n gelegenheid is
'de Drvkkery' natuurlijk de aange
wezen plaats.
Vanzelfsprekend ben ik gekomen
om te proeven van wat de brasserie
aan smakelijks te bieden heeft. Dat
zal niet slecht zijn, vermoed ik,
want uitbaters zijn Ko en Jan Peter
Goossen van voorheen Het Neder
lands Koffiehuis (hiernaast) en de
dagelijkse leiding is in handen van
Ronnie Kers. Hoewel je door het ve-
Brasserie 'de Drvkkery'
Markt 51 Middelburg
Gesloten op zondag (behalve
koopzondagen) en buiten
winkeluren, tenzij is besproken.
Keuken open van 9.00 tot 18.00
uur, op maandag van 11.00 tot
■18.00 uur. donderdag van 9.00 tot
21.00 uur en op zaterdag van 9.00
tot 17.00 uur.
Creditcards: Eurocard en Visa.
Pinnen mogelijk
Kinderenvoelen zich hier thuis
Rolstoel: ja, met assistentie.
Ie glas zo in de keuken kij kt, heeft
die nog wel degelijk geheimen. Zo
vroeg ik mijal dubbend over wat ik
zou nemen, af wat nu toch wel 'oed-
on' zou kunnen zijn. De serveerster
gaat op informatie uit in de keuken
en komt even later met de oplos
sing: oedon is een dunne, witte Ja
panse mie. Ik vind er niet veel
smaak aanzitten, maar gecombi
neerd met het soepje waarin de oed
on wordt geserveerd, is het toch wel
lekker. De soep met oedon komt op
tafel in een gelakt houten komme
tje met een bol dekseltje, echt Ja
pans en is een soort toegift bij mijn
hoofdgerecht: tempoura salade van
vis ofwel: diverse zeevruchten en
groenten 'in een Japans jasje' warm
geserveerd met oedon en Japanse
dressing 27,50), het duurste ge
recht op de kaart.
Kommetje
Ik krijg een groot bord voorgezet
met in het midden een kommetje
met de Japanse dressing, waarin ik
soja en Japanse rijstwijn herken.
Rond het kommetje stukjes groene
paprika, paddenstoel, wortel, zee
tong en grote garnalen, allemaal in
een jasje van tempourabeslag en
gefrituurd. De bijgeleverde stokjes
negeer ik; je zit hier opzij van de
binnentuin vol zangertjes, toch een
beetje op een terras, temidden van
het winkelend publiek en ik wil er
geen spektakel van maken.
Voorzichtigheidshalve vraag ik
Ronnie Kers raad, want hoe eet je
zo'n gerecht nu eigenlijk. Dat blijkt
eenvoudig te zijn: gewoon een beet
je oedon op je bord scheppen en
stuk voor stuk de témpourahapjes
in de dressing dopen en opsmikke
len. Tot slot drink je je soepje ge
woon uit het kommetje. Erg lekker
en heel zacht en luchtig.
De Drvkkery is een vondst - ze ko
men zelfs van de Bijenkorf kijken
naar dit Middelburgs fenomeen - en
de brasserie een pracht plek om
even iets lekkers te proeven. Nie
mand kijkt er van op wanneer je
even een boek leent in één van de
winkels en dat bij een kopje koffie
in de brasserie doorbladert. Boven
dien is alles er te koop, de stoel
waarop je zit, servies en zelfs de
sloof en de muts van de kok; de ser
veerster heeft de prijslijst.
Missie
terschool Zuid-Holland is om
jongeren te stimuleren theater
tot een zinvol deel van hun le
ven te maken."
Voor Theo Ham (42) is theater
dat al jaren. Rond zijn twintig
ste begon hij als dramadocent
en stapte vervolgens over naar
het Jeugdtheater Hofplein in
Rotterdam, waar hij ook ging
regisseren. Na zes jaar en on
geveer 34 jaar oud realiseerde
hij zich dat als hij ooit nog eens
iets anders wilde, het op dat
moment moest gebeuren. „Ik
was tweede man in Rotterdam
en wilde het allemaal dolgraag
zelf doen. Bovendien was ik
het er niet helemaal mee eens
hoe de zaken daar verliepen.
Nu ben ik sinds zeven jaar al
gemeen directeur en vooral ar
tistiek leider van deze door mij
opgerichte school."
De provinciaal gesubsidieerde
instelling heeft jongeren tus
sen 5 en 20 jaar een breed pak
ket te bieden. Er wordt op dit
moment aan meer dan vijfhon
derd leerlingen les gegeven in
toneelspelen, stemvorming.
zang, beweging en dans, in de
hoofdvestiging in Gouda,
maar ook in Bodegraven, Ca-
pelle aan de IJssel, Lekker-
kerk en Waddinxveen. Dat ge
beurt de hele week na school
tijd, op woensdagmiddag,
vrijdagavond en zaterdag.
Wanneer er gerepeteerd wordt
voor de jaarlijkse productie
Daar mag niet uit afgeleid
worden dat de school kinderen
klaarstoomt voor het theater
vak. Mensen als Hetty Feteris
zijn uitzonderingen. „Ik heb
aan duizenden kinderen en
jongeren les gegeven en als er
tien of twaalf zijn geweest
waarvan ik dacht: jij bent een
acteur, dan zijn die dat ook al
lemaal geworden. Maar dat is
niet het doel dat wij nastreven.
De missie van de Jeugdthea-
Scènes uit de voorstelling Grimmige Sprookjes. fotografie Tineke de Lange
Met een mix van hedendaagse muziek, flarden klassiek en
hits van alle tijden doorgroefd met drumbeats schildert dj
Jair Stranders een ondersteunend geluidsdécor waarin
zich de familievoorstelling Grimmige Sprookjes afspeelt.
Het mag duidelijk zijn dat de Stichting Jeugdtheater
school Zuid-Holland de verhalen van de gebroeders
Grimm in een fris en modern jasje heeft gestoken.
door Frans Doeleman
Sinds een aantal jaren trekt de
J eugdthea terschool
Zuid-Holland rond Kerstmis
door het land met een vol
waardig schouwburgprodukt
dat hoofdzakelijk gedragen
wordt door jongeren. Het be
gon met Oliver, waaraan de
acteur René Groothof zijn pro
fessionele medewerking ver
leende, gevolgd door Wind in
de wilgen met Barry Stevens
en vorig jaar waren in De rode
ballon de cabaretprijswin
naars Hetty Feteris (Leids Ca
baretfestival) en Mumtaz Jafri
(Cameretten) van de partij.
„Hetty is een oud-leerlinge
van mij en ik vond het leuk om
haar te koppelen aan de jonge
mensen die bij'ons rondlopen",
vertelt Theo Ham, directeur
van de in Gouda gevestigde
jeugdtheaterschool.
