Jeltsin komt, ontslaat en vertrekt
Krstic ontkent schuld
executies Srebrenica
PZC
Binnenkort in dit theater
Euroministers stellen
voorwaarden aan
voedselhulp Rusland
Suriname traineert
onderzoek naar
mensenrechten
buitenland
president onderbreekt ziekenhuisverblijf om medewerkers weg te sturen
Autoschade
in EU sneller
afgewikkeld
Eilandentwist in
Perzische Golf
Politie pakt verdachte
van aanslag Omagh
720 Gratis Voordeelminuten,
Beste landelijke dekking.
Superkleine Ericsson GF 768.
En nog veel meer...
Compleet voor f299,-*
LIBERTEL
Havel steunt verbod skinheads
Aruba blijft op drugslijst VS
Chavez wint in Venezuela
Oprichten partij is staatsgreep
Onder de grond
dinsdag 8 december 1998
rfnorHans Hoogendijk
MOSKOU - De poging die de
Russische president Jeltsin gis-
leren deed om te tonen dat hij
DOg wel degelijk meetelt, had
iets tragisch. Na vijftien dagen
jn het ziekenhuis wegens long
ontsteking, verscheen hij gister
ochtend plotseling in het Krem
lin.
gij ontsloeg prompt het hoofd
van het machtige presidentiële
apparaat Joemasjev en drie van
diens plaatsvervangers.
Dat was geen echte verrassing,
want het Russische volk is er in-
BRUSSEL - Europese autover-
tekeraars moeten in de nabije
toekomst sneller reageren bij
een ongeluk in het buitenland.
De EU-ministers die verant
woordelijk zijn voor de interne
markt, hebben gisteren een aan
gescherpt Europees wetsvoor
stel over auto- en motorverze
keringen goedgekeurd.
De wet verplicht verzekeraars
in de andere lidstaten van de
Europese Unie schaderegelaars
aan te stellen die de claim af
wikkelen. In alle vijftien lidsta
ten komen informatiecentra
met registers van voertuigen,
verzekeringsbedrijven, polis
nummers en polishouders.
De aanscherping is een initia
tief van het Europees parlement
dat slachtoffers van verkeers
ongelukken betere bescherming
wil bieden.
De politici eisen dat slachtoffers
eenvoudiger en sneller aan
spraak kunnen maken op ver
goedingen. Nu proberen verze
keraars van de tegenpartij de
procedures vaak te rekken in de
hoop dat het slachtoffer afziet
van zijn claim.
Voor Europese begrippen is de
nieuwe wetgeving vrij snel tot
stand gekomen.
Maar het zal zeker nog drie jaar
duren voordat die ook van
kracht is. ANP
ABU DHABI - Secretaris-gene
raal Kofi Annan van de Verenig
de Naties heeft gisteren Iran en
de Verenigde Arabische Emira
ten (VAE) opgeroepen tot direc
te onderhandelingen om hun
conflict over drie eilandjes in de
Perzische Golf op te lossen.
Annan was gisteren op bezoek
in de VAE. Iran annexeerde de
drie eilandjes - Abu Musa en de
ïünb-eilanden - in 1992.
eilandjes worden ook door
de VAE opgeëist. AP
tussen aan gewend dat het
staatshoofd zijn rentree na een
ziektebed meestal begint met
ontslagen. Dat dit keer Joemas
jev de twijfelachtige eer te beurt
viel om als zondebok te funge
ren, was ook geen sensatie. Hij
had immers openlijk enkele ke
ren gezegd dat de 67-jarige
Kremlinleider te ziek was voor
inspannende buitenlandse
trips.
Wel verrassend was dat Jeltsin
na slechts drie uur in het Krem
lin hals-over-kop weer naar het
ziekenhuis verdween. Mocht hij
met deze ontslagen hebben wil
len aantonen dat hij de zaken
nog steeds onder controle heeft,
dan is deze poging mislukt. De
ontslagbrief voor deze vier me
dewerkers had hij immers ook
in het ziekenhuis kunnen teke
nen.
Corruptie
Tot opvolger van Joemasjev be
noemde hij Nikolaj Bordjoezja,
die zijn nieuwe functie combi
neert met zijn werk als secreta
ris van de machtige Nationale
Veiligheidsraad. Jeltsins
woordvoerder deelde mee dat
Bordjoezjas voornaamste taak
zal zijn de strijd tegen de cor
ruptie op de hoogste niveaus.
Volgens hem was Jeltsin buiten
gewoon ontevreden over de nu
ontslagen medewerkers, omdat
ze er niet in waren geslaagd ade
quaat te reageren op het politie
ke extremisme en de corruptie.
„Gezien de gegeven omstandig
heden is dit onvergeeflijk", al
dus Jeltsins woordvoerder. Hij
voegde daar nog aan toe dat het
staatshoofd alles zal doen om de
politieke stabiliteit en de civiele
vrede tot het einde van zijn
ambtsperiode in 2000 te garan
deren. Volstrekt onduidelijk
was gisteren wat Jeltsin politiek
met deze ontslagen heeft willen
bereiken. In Moskou kwamen de
leiders van de diverse partijen er
niet uitDe meesten hielden zich
op de vlakte. Ze zeiden dat Jel
tsin wilde laten zien wie de baas
is en meenden dat het ontslag
zinvol was, omdat het apparaat
slecht functioneerde,
Achter de schermen
Waarnemers gaan ervan uit dat
Joemasjev een invloedrijke rol
zal blijven spelen achter de
schermen. Hij hoort al vele jaren
tot de vertrouwelingen van Jel
tsin en onderhoudt speciale re
laties met diens invloedrijke
dochter Tatjana. Joemasjev is
de co-auteur van twee van Jel
tsins boeken. Ook trad vaak op
als tennispartner van het staats
hoofd toen deze in gezonder tij
den regelmatig op de baan ver
scheen.
Bekend is dat hij al enkele ma
len heeft gevraagd uit zijn func
tie te worden ontheven Of Jel
tsin daar nu gehoor aan heeft
gegeven of dat het ontslag weer
één van de onbekenbare daden
van de Kremlinleider was, is
nog onduidelijk. GPD
SHANGHAI - Een Chinese man schildert reclame voor een film op de muur van een
bioscoop in Shanghai. De plaatjes zien er zeer uitnodigend uit, maar of ze inwo
ners van de stad werkelijk naar de zaal kunnen lokken, is de vraag. De bioscopen in
Shanghai klagen steen en been over afnemende bezoekersaantallen. Bioscoop
kaartjes zijn voor Chinese begrippen nogal prijzig: de liefhebber betaalt tussen de
acht en zeventien gulden. foto Eugene Hoshiko/AP
Advertentie
door Marjolijn de Cocq
DEN HAAG - De publieke tri
bune van het Joegoslavië-tribu-
was afgeladen en de
bewaking opgevoerd. De voor
geleiding van luitenant-gene
raal Radislav Krstic was giste
ren een hoogtijdag voor de
aanklagers in Den Haag. De
hooggeplaatste Bosnische Ser
viër verklaarde dat hij 'niet
schuldig' is aan de massa-exe
cuties bij de moslimenclave Sre
brenica in juli 1995.
Verder klaagde de voormalige
rechterhand van de beruchte,
eveneens door het tribunaal ge
zochte generaal Ratko Mladic
vooral dat de centrale verwar
ming in de gevangenis van
Scheveningen het niet doet en
dat de hygiëne er te wensen
overlaat.
Volgens zijn Servische advocaat
NenadPetrosicis de gezondheid
van de generaal 'in ernstig ge
vaar'. Zijn rechterbeen is geam
puteerd en er is groot gevaar
voor koudvuur. Maar op bezorg
de vragen van rechter Claude
Jorda antwoordde Krstic dat hij
weliswaar uitgeput is sinds zijn
onverwachte arrestatie door
door Harm Harkema
LONDEN - De Ierse politie
heeft gisteren in Dimdalk,
aan de grens met Noord-Ier-
land, een 42-jarige mangear
resteerd die wordt verdacht
van betrokkenheid bij de
bomaanslag van de republi
keinse terreurgroep Real IRA
in Omagh.
Daarbij vielen in augustus
van dit jaar 29 doden en 370
gewonden. Bij de man wer
den een geweer, een pistool,
munitie en onderdelen voor
bommen gevonden.
De politie heeft de afgelopen
maanden al tientallen ver
dachte leden van de Real IRA
aangehouden, maar die
moesten allen weer worden
vrijgelaten wegens gebrek
aan bewijs. Dit is de eerste
keer dat bij een verdachte
daadwerkelijk wapens zijn
gevonden.
De Real IRA heeft in septem
ber een wapenstilstand afge
kondigd, na de keiharde kri
tiek van alle partijen op de
bomaanslag. De Real IRA
heeft zich vorig jaar afge
splitst van de IRA het verbo
den Ierse republikeinse leger.
De politieke tak daarvan
Sinn Fein, heeft het vredes
akkoord ondertekend.
De Noord-Ierse politiechef
Flanagan zei gisteren ver
schillende Real-Iraleden er
van te verdenken samen te
werken met de Continuity
IRA Dat is de enige republi
keinse terroristische splin
tergroep die geen wapenstil
stand in acht neemt. GPD
Amerikaanse Sfor-troepen vo
rige week woensdag, maar dat
hij zich 'zo goed voelt als kan
worden vernacht'.
De aanklagers van het tribunaal
beschuldigen de vijftigjarige
Krstic van volkenmoord op dui
zenden moslimmannen uit Sre
brenica. Tussen de 7000 en 8000
moslims uit de enclave zijn ver
dwenen. Meer dan diiizend van
hen zijn in massagraven terug
gevonden, vaak met de handen
achter de rug gebonden en soms
geblinddoekt.
Krstic was tijdens de inname
van Srebrenica op 11 juli 1995
ondercommandant van het be
ruchte Drina-korps van het
Bosnisch-Servische leger Hij
nam enkele dagen na de val van
Srebrenica het bevel over van
generaal Zivanovic. Die zou
hartklachten hebben gehad.
Maar een andere lezing is dat
Zivanovic weigerde de orders
van generaal Mladic uit te voe
ren om alle moslimmannen uit
te roeien.
Snipper
Een datum voor Krstic' proces
werd gisteren nog niet vastge
steld. De rechters mikten op
eind mei. begin april, maar ad
vocaat Petrosic verzette zich
daartegen omdat hij tot nu toe
'nog geen snipper' bewijsmate
riaal van de aanklagers heeft
gekregen. Volgens aanklager
Brenda Hollis komt dat omdat
alle documenten voor de advo
caat moeten worden vertaald.
De zaak tegen Krstic is een be
langrijke impuls voor het tribu
naal. Hij is de belangrijkste
Bosnische Serviër die de aan
klagers nu in handen hebben.
De aanklagers denken 50 tot 70
getuigen op te roepen. GPD
Li hertel introduceert nu BelMaar. De meest
complete manier van mobiel bellen van Neder
land. Voor heel Nederland.
Libcrtel BelMaar is compleet met abonnement
en telefoon. En met zomaar een telefoon, maar de
supercompacte, geavanceerde Ericsson GF 768.
Bovendien kri|gt u één jaar lang iedere maand
60 gratis Voordeelminuten. Dit alles en nog veel
meer. compleet voor maar f 299,-
Dus waarom BelMaar? Kijk ZcliMaarl Bel
voor meer informatie, alle voorwaarden en ver
kooppunten gratis Libcrtel 0800 05 60.
PRAAG - De Tsjechische president Vaclav Havel heeft giste
ren gewaarschuwd tegen de groeiende apathie ten opzichte
van racistisch geweld in zijn land. Havel zei een verbod op de
racistische skinheadbeweging te ondersteunen.
Voor de val van het communisme in 1989 leidde het racisme in
Tsjechië een sluimerend bestaan. Maar dat is nu veranderd.
De meeste aanvallen op de minderheid van de zigeuners wor
den uitgevoerd door de skinheadbeweging. AP
WASHINGTON - Aruba houdt een vermelding op de Ameri
kaanse lijst van landen die drugs produceren of doorvoeren,
maar Iran en Maleisië zijn eraf. Dat maakte het Witte Huis
gisteren bekend.
De landen die ook op de lijst blijven, zijn Afghanistan, de Ba-
hama's, Belize, Myanmar, Bolivia. Brazilië, Cambodja, China,
Colombia, Dominicaanse Republiek, Ecuador, Guatemala.
Haiti, Hongkong, India, Jamaica, Laos, Mexico, Nigeria, Pa
kistan, Panama. Paraguay, Peru. Taiwan, Thailand, Venezu
ela en Vietnam.
Minister Albright van Buitenlandse Zaken adviseerde Clin
ton Iran te schrappen van de lijst. Het land heeft voor het
grootste deel de opiumteelt beëindigd en de VS willen de be
trekkingen met Iran verbeteren. AFP
CARACAS - De voormalige couppleger Hugo Chavez heeft de
presidentsverkiezingen in Venezuela zoals verwacht met gro
te overmacht gewonnen. Na telling van tachtig procent van de
stemmen staat hij op ruim 56 procent. Zijn tegenkandidaat
Henrique Salas erkende zijn nederlaag.
Toen duidelijk werd dat hem de overwinning niet meer kon
ontgaan, probeerde Chóvez de financiële wereld gerust te
stellen. Hij beloofde de investeerders een serieuze regering
met eerlijke mensen.
De ex-militair zegde tevens toe de buitenlandse schuld te zul
len afbetalen. Chavez wordt op 2 februari beëdigd voor een
ambtstermijn van vijf jaar. DPA/EFE/AFP
PEKING - De Chinese autoriteiten hebben kennelijk besloten
korte metten te maken met de pogingen van dissidenten om
zich politiek te organiseren.
Gisteren kreeg de echtgenote van Wang Youcai, een dissident
in Hangzhou die in juni de oprichting bekendmaakte van de
Chinese Partij voor Democratie, te horen dat Wang op 17 de
cember terecht moet staan voor het 'aanzetten tot omverwer
ping van de staatsmacht'
Dit maakte het in Hongkong gevestigde Informatiecentrum
voor de Mensenrechten en de Democratische Beweging in
China bekend
Wang is op 30 november opgepakt. Hij is bekend geworden als
een van de studentenleiders van de Tiananmen-beweging. AP
MANSFIELD - De 37-jarige Geoff Smith uit het Engelse
Mansfield lag gisteren precies 101 dagen levend in een kist on
der de grond. Daarmee heeft hij het record vei'broken van zijn
moeder, de uit Roosendaal afkomstige Emma Smith-Püsch-
kens.
De van oorsprong West-Brabantse, die in 1968 vrijwillig voor
een ruim drie maanden durend verblijf onder de grond koos, is
twee jaar geleden overleden.
Om net als zijn moeder in het Guinness Book of Records te ko
men, moet Geoff nog een aantal weken in zijn kist blijven lig
gen, vertelt caféhouder Spike, in wiens tuin Geoff tijdelijk be
graven ligt. Het record staat op 141 dagen. ANP
door Paul Koopman
BRUSSEL - Eerst moet duide
lijk worden aangetoond dat er
schaarste heerst, voordat de Eu
ropese Unie kan overgaan tot
het verstrekken van voedsel
hulp aan Rusland. Maar ook als
de konvooien eenmaal rijden, is
nog niet zeker dat het hulppro
gramma ook wordt afgerond.
Zodra er fraude wordt aange
toond, moet het programma on
middellijk worden gestopt.
Deze voorwaarden hebben de
ministers van Buitenlandse Za
ken van de Europese Unie giste
ren op tafel gelegd na het una
nieme besluit van eind vorige
maand van de EU-landbouw-
ministers om Rusland voor ruim
880 miljoen gulden voedselhulp
te verlenen. De Nederlandse
landbouwminister Apotheker
ging daar toen, tot ergernis van
het kabinet, zonder veel omhaal
mee akkoord.
Mininister Van Aartsen van
Buitenlandse Zaken floot zijn
collega Apotheker gisteren te
rug. Nederland, Duitsland, Ita
lië, Engeland, Zweden en Fin
land kunnen nog niet met het
plan van de landbouwministers
instemmen, aldus Van Aartsen.
Ook volgens Brusselse diploma
ten hebben de landbouwminis
ters overhaast met de voedsel
hulp ingestemd, opgelucht dat
Europa op deze manier van zijn
voorraden varkensvlees, melk
poeder en graan verlost zou,
worden. Er zijn grote twijfels of
de pakketten ooit behoeftige
burgers zullen bereiken.
De Europese Commissie en
landbouwministers hebben nu
de opdracht gekregen veilig
heidsgaranties in te bouwen.
GPD
ledereen bereikbaar, bereikbaar voor iedereen
door Armand Snijders
PARAMARIBO - De regering
van Suriname houdt de resulta
ten op van een onderzoek dat de
vorig jaar ingestelde commis
sie-Waaldijk heeft gedaan naar
schendingen van mensenrech
ten in het land.
De commissie heeft haar eerste
bevindingen vastgelegd in een
rapport, maar ze worden nog
niet openbaargemaakt. Volgens
mensenrechtenactivist Stanley
Rensch, die inzage in het rap
port heeft gekregen, valt er mets
aan te merken op de kwaliteit
van de inhoud, 'maar het is een
kwalijke zaak dat deze regering
er niets mee doet.'
De benoeming van de commis
sie onder voorzitterschap van
Ludwig Waaldijk, adviseur van
ex-dictator Desi Bouterse, leid
de vorig jaar tot veel kritiek om
dat de meeste leden gelieerd
zouden zijn aan de Nationale
Democratische Partij, het poli
tieke verlengstuk van het mifi-
taire regime uit de jaren tachtig.
De commissie diende volgens
president Jules Wijdenbosch te
worden gezien als een eerste
stap om te komen tot een insti
tuut dat zich moet bezighouden
met onderzoek naar schendin
gen van mensenrechten. Rensch
zegt zelf niet bang te zijn dat de
commissie een gekleurd advies
uitbrengt. „De leden zijn stuk
voor stuk deskundige mensen
die het zich niet kunnen veroor
loven om flut werk te leveren."
Rensch heeft er echter geen ver
trouwen in dat het ook tot een
onderzoek komt. „De wil om
daadwerkelijk schendingen van
mensenrechten te onderzoeken,
ontbreekt bij deze regering. De
commissie is alleen een middel
om de aandacht van die onwil af
te leiden."
Vandaag is het zestien jaar gele
den dat vijftien tegenstanders
van het militaire regime werden
vermoord, een drama dat voor
het eerst in Fort Zeelandia,
waar de executies plaatsvon
den, wordt herdacht. Rensch
heeft nog altijd hoop dat de
schuldigen, tot wie Bouterse als
toenmalig militair leider wordt
gerekend, worden vervolgd.
Kijk maar eens wat er nu gaan
de is rond Pinochet. Met Bouter
se zou hetzelfde kunnen gebeu
ren." GPD
